Tuesday, December 3, 2019

ေလျဖန္းျခင္းမွ ေလျဖတ္ျခင္း မျဖစ္ေအာင္...



ေလျဖန္းျခင္း သည္ ေလျဖတ္ျခင္း၏ေရွ႕ ေျပးလကၡဏာ တစ္ခုျဖစ္ျပီး တစ္ၾကိမ္ ေလျဖန္းဖူးသည္ နွင့္ထိုသူသည္မ်ားမၾကာမီအေနွးနွင့္အျမန္ တစ္ေန႔ေန႔တြင္ ေလျဖတ္ျခင္း ကို ခံစားရနိုင္ေခ် အရမ္းမ်ားပါသည္။ လူအမ်ားစုသည္ ေလျဖတ္ျခင္း ျဖစ္၍ အိပ္ရာထဲလဲ ရမည္ကို ေၾကာက္ၾကေသာ္လည္းကာကြယ္၍ရေသးေသာအဆင့္ေရွ႕ ေျပးနိမိတ္ျဖစ္သည့္ ေလျဖန္းျခင္း ကိုျဖစ္ထားဖူးလ်ွင္မူေသခ်ာ ကုသမႈမျပဳလုပ္ဘဲ အမႈမဲ့ အမွတ္မဲ့ေဆးေသခ်ာမေသာက္ဘဲ ေနထိုင္ ေနျခင္း ေၾကာင့္ တစ္ေန႔ေန႔တြင္ မလိုလားအပ္ဘဲ ေလျဖတ္ျခင္း ျဖစ္ကာ အိပ္ရာထဲလဲ ေနရျခင္း၊ ေျခတစ္ဖက္ လက္တစ္ဖက္ စြဲ သြားျခင္း၊ ေလျဖတ္ျခင္း ေၾကာင့္ ပင္ အစာသည္းျခင္း၊ အဆုတ္ထဲ ပိုး၀င္ျခင္း၊ ေလျဖတ္ေရာဂါျဖင့္ ပင္ အသက္ဆံုးရံႈးျခင္း တို႔ျဖစ္ၾကရပါသည္။ ေလျဖတ္ျခင္း မျဖစ္ေအာင္ကာကြယ္နိုင္ ရန္ ေလျဖန္း ျခင္း လကၡဏာမ်ား၊ က်န္းမာေရးဗဟုသုတမ်ားကို ေသခ်ာသိရိွနားလည္ထားရန္ အေရးါသည္

ေလျဖန္းျခင္းျဖစ္ေပၚပံု
ေသြးသည္ ခႏၶာကိုယ္အတြင္း လွည့္ပတ္စီးဆင္းျပီး ေအာက္စီဂ်င္ ကို ဦးေနွာက္၊ နွလံုး ၊ ေက်ာက္ကပ္၊ နွင့္ တစ္ကိုယ္လံုးရိွ အဂၤါမ်ား အသံုးျပဳနိုင္ရန္ ပို႔ေဆာင္ေပးပါသည္။ ေအာက္ဆီဂ်င္ရရိွျခင္း ေၾကာင့္ခႏၶာကိုယ္တြင္းဇီ၀ျဖစ္ပ်က္မႈမ်ားေကာင္းစြာ လည္ပတ္နိုင္ပါသည္။ ေအာက္စီဂ်င္ ျပတ္ေတာက္သြားပါက အသက္ရွင္သန္ေရးအတြက္ အလုပ္လုပ္ေနၾကေသာ ဆဲလ္ မ်ားေသဆံုးသြားျပီး တစ္ရွဴးမ်ားပုတ္သြားသျဖင့္ ေရာဂါလကၡဏာမ်ားခံစားလာရပါသည္။ ထိုအဆင့္တြင္မူကုသ၍ မရနိုင္ေတာ့ဘဲ နာတာရွည္ေရာဂါသည္မ်ားျဖစ္လာျပီး မိသားစု နွင့္ ပတ္၀န္းက်င္အတြက္ ၀န္ထုပ္၀န္ပိုးျဖစ္လာရေတာ့သည္။

ေလျဖန္းျခင္းျဖစ္ေပၚပံုမွာ နွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္းျခင္း နွင့္ အလားတူပါသည္။ နွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္းျခင္း ေၾကာင့္ နွလံုး မွာ ေသြးလံုေလာက္စြာ မရရိွေသာအခါ ရင္ဘတ္ေအာင့္ျခင္းကို စတင္ခံစားရျပီး ေဆးေသခ်ာ မေသာက္ဘဲ ေနပါက နွလံုးေသြးေၾကာလံုး၀ပိတ္သြားေသာအခါ နွလံုးၾကြက္သားမ်ားပုတ္သြားျပီး ႏွလံုးမွာ ေကာင္းစြာ မညွစ္နိုင္ေတာ့ဘဲ အသက္အနၱရာယ္စိုးရိမ္ရပါသည္။

အလားတူစြာပင္ ေလျဖန္းျခင္း သည္ ဦးေနွာက္သို႔မဟုတ္ ျမင္လႊာ သို႔မဟုတ္ ေက်ာရိုးအာရံုေၾကာမကိုေထာက္ပ့ံေပးေသာ ေသြးေၾကာ က်ဥ္း၍ျဖစ္ေစ၊ ေသြးခဲ မ်ားျဖင့္ ပိတ္ဆို႔၍ျဖစ္ေစ ေသြးစီးဆင္းမႈယာယီျပတ္ေတာက္သြားျခင္းေၾကာင့္ ေလျဖတ္သည့္လကၡဏာမ်ား ယာယီေပၚလာျခင္းျဖစ္ျပီး လံုး၀အေကာင္းပကတိသို႔ ၂၄နာရီအတြင္း ျပန္ေရာက္သြားနိုင္ပါသည္။ ေလျဖန္းျခင္း ရိွဖူးသူသည္ ေနာက္တစ္ၾကိမ္ ထပ္ျဖစ္ရန္ အခြင့္ အေရး အလြန္မ်ားျပီး ေနာက္ တစ္ၾကိမ္တြင္ ေလျဖန္းသကဲ့သို႔ အေကာင္းပကတိျပန္ျဖစ္ရန္မွာ မေသခ်ာေတာ့ဘဲ ဦးေနွာက္ အာရံုေၾကာဆဲလ္ေလးမ်ားလံုး၀ေသဆံုးပ်က္စီးသြားလ်ွႈင္ ျပန္မေကာင္းနိုင္ေတာ့ဘဲ လံုး၀ေလျဖတ္ျခင္း အဆင့္သို႔ ေရာက္သြားရပါသည္။

ေလျဖန္းျခင္း၏ေရာဂါလကၡဏာမ်ားမွာ

၁။ ကိုယ္တစ္ျခမ္း ထံုက်ဥ္ျခင္း၊ ေလးျခင္း၊ ေကာင္းစြာ မလႈပ္ရွားနိုင္ျခင္း

၂။ မ်က္နွာတစ္ျခမ္းရြဲ႕ သြားျခင္း၊ ျပံဳး၍ရယ္၍မရေတာ့ျခင္း

၂။ စကားမေျပာနိုင္ျခင္း၊ လ်ွာေလးသြားျခင္း၊ စကား နားမလည္ေတာ့ျခင္း

၃။ မူးေ၀ျခင္း၊ ဟန္ခ်က္ မထိန္းနို္င္ျခင္း

၄။ မ်က္လံုးတစ္ဖက္ ရုတ္တရတ္ မျမင္ရေတာ့ျခင္း

၅။ အျမင္အာရံုနွစ္ထပ္ျဖစ္ျခင္း

စသည္ျဖင့္ ေသြးေခတၱျပတ္လတ္သြားသည့္ အစိတ္အပိုင္းေပၚမူတည္၍ ေရာဂါလကၡဏာ အမ်ိဳးမ်ိဳးကြဲျပားပါသည္။

ေသြးျပတ္လတ္သြားနိုင္သည့္ အေၾကာင္းရင္းမ်ားမွာ

၁။ ေသြးေၾကာက်ဥ္းေနျခင္း (ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္း၊ ေသြးအဆီမ်ားျခင္း၊ ဆီးခ်ိဳ၊ေသြးတိုးေရာဂါရိွျခင္း၊ မိသားစုမ်ိဳးရိုးရိွသူမ်ားတြင္ ေသြးေၾကာနံရံမ်ားတြင္ အဆီမ်ားအနည္မ်ားစုပံုျပီးေသြးေၾကာက်ဥ္းျခင္းျဖစ္ေစပါသည္။)

၂။ ခႏၶာကိုယ္၏အျခားအစိတ္အပိုင္းတြင္ရိွေနေသာ ေသြးခဲ ကကြဲထြက္ျပီးဦးေႏွာက္ ဆီသို႔ ေရာက္လာတတ္ျခင္းေၾကာင္႔ ဦးေနွာက္သို႔ပို႔ေပးေသာ ေသြးလမ္းေၾကာင္း ယာယီပိတ္ဆို႔မႈျဖစ္ျခင္း
အထူးသျဖင့္ နွလံုးစည္းခ်က္ မမွန္ေသာသူမ်ား၊ ႏွလံုးအဆို႔ရွင္ေရာဂါရိွသူမ်ား၊ ႏွလံုးခန္း

က်ယ္ေနသူမ်ား နွင့္ နွလံုးအေပါက္ပါသူမ်ားတြင္ နွလံုး အိမ္တြင္း ေသြးခဲေနတတ္ျပီး စည္းခ်က္မမွန္သည့္ အခါ ေသြးခဲအား စြဲလႈပ္ခါသကဲ့သို႔ျဖစ္ကာ ေသြးခဲျပဳတ္ထြက္ျပီး ဦးေနွာက္ေသြးေၾကာတြင္း သြားေရာက္ ပိတ္ဆို႔ျခင္းျဖစ္တတ္ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ warfarin ဟုေခၚေသာ ေသြး ၾကဲေဆး ကို နွလံုးေသြးခဲရန္ အလားအလာရိွေသာ နွလံုးေရာဂါေ၀ဒနာ ရွင္ မ်ားတြင္ ေသခ်ာ ေသြးၾကဲနႈန္းတိုင္းတာျပီး နွလံုးသမားေတာ္ နွင့္ ေသခ်ာ ခ်ိန္္ဆေသာက္သံုးျခင္း ေလျဖန္းျခင္းကို အထိုက္အေလ်ာက္ ကာကြယ္နိုင္ပါသည္။

၃။ ေသြးေၾကာေရာင္ေရာဂါရိွသူမ်ားတြင္ ေသြးေၾကာနံရံမ်ားေရာင္ရမ္းလာေသာအခါ နံရံမွာေဖာင္းလာျပီး ေသြးေၾကာတြင္းေသြးစီးဆင္းသည့္လမ္းေၾကာင္း ပိတ္ဆို႔ျခင္း

၄။ ေသြးျပစ္ေရာဂါရိွသူမ်ားတြင္ ေသြး စီးဆင္းမႈ ေနွးေကြး တတ္ျခင္း တုိ႔ျဖစ္ပါသည္။

လူသိနည္းေသးျပီး အထူးသတိျပဳသင့္ေသာ ေရာဂါ တစ္ခု မွာ ညအိပ္စဥ္ အသက္ရွဴရပ္ျခင္း ျဖစ္ေပၚေစေသာ Obstructive Sleep Apnoea ျဖစ္ပါသည္။ OSA ေရာဂါ သည္ အဘယ့္ေၾကာင့္ ေလျဖတ္ေစသနည္း ဆုိသည့္ အခ်က္အား ေအာက္တြင္ အေသးစိတ္ေဖာ္ျပထားပါသည္။

ညအိပ္စဥ္ အသက္ရွဴရပ္ျခင္းႏွင့္ ေလျဖတ္ျခင္း
ည အိပ္စဥ္ အသက္ရွဴလမ္းေၾကာင္း ပိတ္ျခင္း ေသြးအတြင္း ရွိ ေအာက္ဆီဂ်င္ ဓာတ္ က်ဆင္းေစပါသည္။ ဥပမာ ေျပာရလွ်င္ ေရ ေအာက္အတြင္း အသက္ရွဴေအာင့္ထားေသာ သကဲ့သုိ႔ ျဖစ္ပါသည္။ ေသြးအတြင္း ေအာက္ဆီဂ်င္ က်ဆင္းလာေသာေၾကာင့္ ခႏၶာကုိယ္ အတြင္း တြင္ ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ျဖစ္ေပၚလာပါသည္။ အရင္ဆံုး ဦးေႏွာက္သို႔ စီးဝင္ေသာ ေသြးမ်ားသည္ ေအာက္ဆီဂ်င္ နည္းေနေသာေၾကာင့္ ခႏၶာကုိယ္ အေရးၾကီးေသာ အစိတ္အပိုင္းမ်ားသို႔ ေအာက္ဆီဂ်င္ ပိုရရန္ အတြက္ ေသြးမ်ားပိုမို ပို႔ေဆာင္ရန္ လုိအပ္ေသာ ေၾကာင့္ ေသြးေပါင္တက္လာျပီး ႏွလံုးခုန္ျမန္လာပါသည္။ ႏွလံုး အား ပို၍ ျမန္ျမန္ ခုန္ခုိင္းေသာေၾကာင့္ ခႏၶာကုိယ္သုိ႔ ေရာက္ရွိေသာ ေသြးပမာဏ မ်ားလာပါသည္။ ထုိ႔အျပင္ ေသြးေၾကာေလးမ်ား က်ဥ္း လာ ေသာေၾကာင့္ ေသြးေပါင္ခ်ိန္တက္လာျပီး ေသြးစီးဆင္းႏႈန္း ျမန္လာပါသည္။

သို႔ေသာ္လည္း ထုိကဲ့သုိ႔ နည္းလမ္းျဖင့္ အသက္ရွဴလမ္းေၾကာင္း ပိတ္ျပီး အသက္ရွဴရပ္ျခင္းအား ခႏၶာကုိယ္ မွ ေျဖရွင္းေသာ္လည္း အိပ္ေပ်ာ္ျပီး ေလျပြန္ပိတ္ေနသည့္ အတြက္ ေနာက္ဆံုး တြင္ ဦးေႏွာက္မွ အိပ္ေနေသာ အေျခအေနမွ လန္႔ႏုိ္းလာျပီး အားစုိက္၍ အသက္ရွဴေစျခင္းျဖင့္ အိပ္ေနရာမွ ရုတ္တရက္ လန္႔ႏုိ္းေစျပီး အသက္ပံုမွန္ျပန္ရွဴပါသည္။ ထုိအခ်ိန္မွ သာ ခႏၶာကုိယ္ မွာ ကာဗြန္ဒုိင္ ေအာက္ဆိုဒ္မ်ား ထြက္သြားျပီး ေလျပန္ ဝင္လာသည့္ အတြက္ ေသြးအတြင္း ေအာက္ဆီဂ်င္ မွာ ပံုမွန္အတုိင္းျပန္ျဖစ္သြားသည့္ အတြက္ ႏွလံုး ခုန္ ပံုမွန္ ျပန္ျဖစ္ျပီး ေသြးေပါင္ျပန္လည္က်ဆင္းသြားပါသည္။

အခုလို OSA ျဖစ္ျပီး အသက္ရွဴရပ္ျခင္းသည္ ေလျဖတ္ျခင္းအား မည္ကဲ့သို႔ ျဖစ္ေစသနည္း။

တကယ္တမ္း OSA ျဖစ္ေနသည့္ အခါတြင္ အသက္ရွဴရပ္ျခင္း သည္ တစ္နာရီအတြင္း အၾကိမ္ေပါင္းမ်ားစြာ ျဖစ္ပါသည္။ အခ်ိဳ႕ အသက္ရွဴရပ္ျခင္း ဆုိးေသာ လူနားမ်ားတြင္ တစ္နာရီတြင္ အသက္ရွဴ ရပ္ျခင္း အခါ ၇၀၊ ၈၀ အထိ ပင္ ျဖစ္ေသာ သူမ်ားပင္ရွိပါသည္။ ဆုိလုိသည္ မွာ အထက္တြင္ ေဖာ္ျပထားေသာ ျဖစ္စဥ္မ်ိဳး အၾကိမ္ ၇၀၊ ၈၀ ျဖစ္သည့္အတြက္ ေသြးေၾကာမ်ားမွာ က်ဥ္းလိုက္ က်ယ္လုိက္ျဖစ္ျပီး ႏွလံုး ခုန္ျခင္းသည္ ေႏွးလုိက္ ျမန္လိုက္ျဖစ္ေစပါသည္။

ထုိကဲ့သုိ႔ ေႏွးလုိက္ျမန္လုိက္ျဖစ္ေစျခင္းေၾကာင့္ ႏွလံုး ခုန္ စည္းခ်က္မမွန္ျခင္းမ်ား ျဖစ္ေစပါသည္။ ႏွလံုး ခုန္ စည္းခ်က္မမွန္ျခင္းမ်ား ျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ ႏွလံုးစည္းခ်က္ ဆုိင္ရာ ေနာက္ဆက္တြဲ ႏွလံုး ေရာဂါမ်ား ခံစားရေစပါသည္။

ေသြးေၾကာမ်ားသည္ လည္း က်ဥ္းလုိက္ က်ယ္လုိက္ ျဖစ္ေစျခင္းေၾကာင့္ ေသြးေၾကာနံရံမ်ား ထိခုိက္ပ်က္စီးျခင္းအား ပိုမို ျဖစ္ေစပါသည္။ ထုိမွ်သာမက ေသြးေၾကာမ်ားသည္ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ေသြးေၾကာ အက်ဥ္း အက်ယ္ မလုပ္ႏုိင္ေတာ့ပဲ ေသြးေၾကာ မာေၾကာျခင္းမ်ားျဖစ္ျပီး ေသြးတိုးအား ေဆးေသာက္ေသာ္လည္း မက်ျခင္း ကုသရ ခက္ခဲျခင္းမ်ား ျဖစ္ေစပါသည္။ ေသြးတိုးက်ေဆး ျဖင့္ ေသြးတိုးက်ေအာင္ ကုသျခင္းဆုိသည္မွာ ေသြးေၾကာျပန္မက်ဥ္းေအာင္ ေဆးျဖင့္ ထိန္းထားျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ေသြးေၾကာ ျပန္မက်ဥ္းေတာ့သည့္ အတြက္ ေသြးေၾကာ အတြင္း ရွိ Pressure လည္း က်သြားသည့္ အတြက္ ေသြးေပါင္လည္း က်သြားျခင္းျဖစ္ပါသည္။

အေရးၾကီးသည္မွာ ထုိကဲ့သုိ႔ ေသြးေၾကာမ်ားမာသြားျပီး ေသြးေပါင္ အျမဲတုိးေနျခင္း သည္ ေလျဖတ္ျခင္း အား ပိုမိုျဖစ္ေစပါသည္။ ဦးေႏွာက္အတြင္း ရွိ ေသြးေၾကာမ်ားသည္ ဆံခ်ည္မွ်င္ ေသြးေၾကာမ်ားျဖစ္ပါသည္။ ထုိ ကဲ့သုိ႔ ေသးမွ်င္ေသာေသြးေၾကာမ်ားတြင္ ေသြးေပါင္ အျမဲတက္ေနျခင္းသည္ ေသြးေၾကာမွ်င္ ေလးမ်ား ၏ နံရံအား ပြတ္တိုက္မႈ မ်ားေစျပီး ေသြးေၾကာ နံရံအား ထိခုိက္ေစပါသည္။ အခန္႔မသင့္၍ နံရံ ပ်က္စီးသြားလွ်င္ ခႏၶာကုိယ္ ေသြးအတြင္း ရွိ ေသြးဥမႊားမ်ားသည္ နံရံ ထပ္မံ မပ်က္စီးေစရန္အတြက္ လာေရာက္ဖာေထးပါသည္။ ထုိကဲ့သို႔ ဖာေထးျခင္းသည္ အလြန္ေသးေသာ ဆံခ်ည္မွ်င္ေသြးေၾကာအား ေသြးခဲ၍ ပိတ္ဆုိ႔ မႈ ျဖစ္ေစျပီး ဦးေႏွာက္ သို႔ ေသြးမေရာက္ေတာ့ပဲ ေလျဖတ္ျခင္းအား ျဖစ္ေပၚေစျခင္းျဖစ္ပါသည္။

OSA ေၾကာင့္ အသက္ရွဴရပ္ျပီး ေလျဖတ္ေစျခင္းသည္ အလြန္ပင္မ်ားပါသည္။ လူေတြသည္ အသိနည္းေန ေသး၍ ကိန္းဂဏန္းအား ျဖင့္ သတိမျပဳမိျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ႏုိင္ငံျခားတြင္ ျပဳလုပ္ထားေသာ စစ္တမ္းမ်ားအရ ၇၀ ရာခုိင္ႏႈန္းေသာ ေလျဖတ္ေသာသူမ်ားတြင္ OSA ရွိေနေသာ သူမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း ေတြ႔ရွိရပါသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ထုိ စစ္တမ္း အရေရာ အထက္တြင္ ေဖာ္ျပထားေသာ အေၾကာင္း အရင္းကို ပါ ဖတ္ရႈျခင္းအားျဖင့္ OSA သည္ မိမိက်န္းမာေရး အတြက္ မည္မွ် အႏၱရာယ္ ၾကီး သလဲ ဆုိတာ မွန္းဆ၍ ရႏုိင္ပါသည္။ Sleep Study Test ျဖင့္ OSA ရွိမရွိ စစ္ေဆးျပီး အကယ္၍ ရွိသည္ဆုိပါက Auto CPAP အသက္ရွဴ စက္တပ္၍ ကုသသင့္ပါသည္။ ထုိ OSA ေရာဂါသည္ အႏၱရာယ္မ်ားေသာ္လည္း ကုသနည္း မွာ အလြန္လြယ္ကူျပီး ထိေရာက္ပါသည္။ အိပ္ေနစဥ္ အသက္ရွဴလမ္းေၾကာင္း ပိတ္သြားျခင္းျဖစ္သည့္ အတြက္ အသက္ရွဴ စက္တပ္၍ အိပ္ျခင္းျဖင့္ စက္သည္ မိမိ အသက္ရွဴရပ္သြားသည္ႏွင့္ တျပိဳင္နက္ စက္မွ Pressure ျဖင့္ ပိတ္ဆုိ႔ ေနေသာ ေလျပြန္အား ေလမႈတ္သြင္းျခင္းျဖင့္ အသက္ရွဴလမ္းေၾကာင္း ပိတ္ျခင္း အသက္ရွဴ ရပ္ျခင္းမ်ား မရွိေတာ့ပါ။ OSA ေၾကာင့္ ေဟာက္ေနေသာသူမ်ားတြင္ လည္း အသက္ရွဴလမ္းေၾကာင္း က်ဥ္းျခင္း မရွိေသာေၾကာင့္ ေဟာက္ျခင္းမ်ား လည္း စက္တပ္အိပ္ျခင္းျဖင့္ လံုးဝ ေပ်ာက္ကင္းသြား သည့္ အတြက္ မိသားစုဝင္မ်ားပါ ႏွစ္ႏွစ္ျခိဳက္ျခိဳက္ အိပ္ေပ်ာ္ေစပါသည္။

အမွန္တကယ္ ဆုိရေသာ္ ေလျဖတ္ျခငး္ သည္ ေၾကာက္မက္ဖြယ္ေကာင္းေသာ္လည္း မိမိက်န္းမာေရးအား စစ္ေဆးျပီး ေစာလ်င္စြာ ကုသမႈ ခံယူျခင္းျဖင့္ ၾကိဳတင္ ကာကြယ္ႏုိင္ေသာ ေရာဂါ တစ္ခုျဖစ္ပါသည္။ အထက္တြင္ ေဖာ္ျပထားေသာ ေလျဖတ္ျခင္းအား ျဖစ္ေစေသာ အေၾကာင္းအရင္းမ်ာအား ၾကိဳတင္ စစ္ေဆးျပီး ေစာလ်င္စြာ ကုသမႈ ခံယူပါက ၾကိဳတင္ ကာကြယ္ႏုိင္ေသာ ေရာဂါ တစ္ခုျဖစ္ပါသည္။

ေလျဖတ္ျခင္းအား ၾကိဳတင္ကာကြယ္ရန္ စစ္ေဆးသင့္သည့္လူမ်ားမွာ ေအာက္ပါအတုိင္းျဖစ္ပါသည္။

၁။ ေဆးလိပ္ေသာက္သူမ်ား

၂။ ေသြးတိုးေရာဂါရိွသူမ်ား

၃။ အ၀လြန္သူမ်ား

၄။ ေသြးတြင္း အဆီ မ်ားသူမ်ား

၅။ ဆီးခ်ိဳေရာဂါရိွသူမ်ား

၆။ အရက္အလြန္အကၽြံေသာက္သူမ်ား

၇။ တစ္ၾကိမ္ေလျဖန္းဖူးသူမ်ား

၈။ နွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္းေရာဂါရိွသူမ်ား

၉။ နွလံုးႏွင့္ပတ္သတ္သည့္ေရာဂါတစ္ခုခုရိွသူမ်ား

၁၀။ ေသြးၾကဲေဆး ေသာက္၍ေသြးၾကဲနႈန္းပံုမွန္ စစ္ေဆးမႈမလုပ္သူမ်ား

၁၁။ညအိပ္စဥ္တြင္ ေဟာက္ေသာ သူမ်ား၊ အသက္ရွဴရပ္ျခင္း ရွိေသာသူမ်ား

အထက္ပါအခ်က္မ်ားတစ္ခ်က္ခ်က္ရိွေနပါက မိမိသည္ေလျဖတ္ျခင္းသုိ့မဟုတ္ေလျဖန္းျခင္းျဖစ္ရန္အလားအလာအလြန္မ်ားေနေသာေၾကာင့္မိမိ၏ က်န္းမာေရးအေျခအေန ကိုေသခ်ာစစ္ေဆးထားရန္လိုပါသည္။

စစ္ေဆးသင့္သည့္ အရာမ်ား

၁။ ေသြးတြင္း အဆီဓာတ္ (lipid profile) - ေသြးတြင္းအဆီမ်ားျခင္းသည္ေသြးေၾကာပိတ္ျခင္းနွင့္တုိက္ရို္က္ဆက္စပ္လ်က္ရိွေသာေၾကာင့္မိမိ၏ေသြးတြင္းအဆီဓာတ္ကိုေသခ်ာစစ္ေဆး၍လိုအပ္ပါ ေသြးအဆီက်ေဆးေသခ်ာေသာက္ရပါမည္။

၂။ ဆီးခ်ိဳ ရိွမရိွ ( RBS and HbA1c)- ဆီးခ်ိဳေရာဂါရိွသူသည္ေလျဖတ္ရန္၊ နွလုးေသြးေၾကာပိတ္ရန္ရာနႈန္းမွာသာမန္လူထက္အဆမ်ားစြာပိုမ်ားေသာေၾကာင့္ မိမိဘာသာမသိလုိက္ဘဲဆီးခ်ိဳရိွေနျခင္းမ်ိဳးလား၊ မိမိတြင္ဆီးခ်ိဳရိွေနျပီးသားဆုိလ်ွင္ လည္းမိမိ ဆီးခ်ိဳcontrol ေကာင္းမေကာင္းကို HbA1c ျဖင့္ေသခ်ာစစ္ေဆးသင့္ပါသည္။

၃။ ေသြး ေပါင္ခ်ိန္ - ေသြးတုိးျခင္းသည္လည္းေလျဖတ္ျခင္း၏အေၾကာင္းရင္းတစ္ရပ္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ေသြးေပါင္ကိုေပါ့ေပါ့ဆဆမထားဘဲေသခ်ာေသြးက်ေဆးျဖင့္ထိန္း၍ ပံုမွန္ ၁၄၀/၉၀ ေအာက္တြင္အျမဲရိွေနေအာင္ထားသင့္ပါသည္။

၄။ နွလံုးECG and Echo - နွလံုးခုန္နႈန္းမမွန္ျခင္းမ်ားကို လည္းECG မွတစ္ဆင့္သိရိွနုိင္ျပီး နွလံုးခုန္ႏႈန္းမမွန္သည့္ေရာဂါမ်ားရိွေနပါက ေသြးၾကဲေဆး၊ နွလံုးခုန္နႈန္းထိန္းေဆးတုိ့ကိုေသခ်ာေသာက္ျခင္းျဖင့္ ေလျဖတ္ျခင္းကို ကာကြယ္နုိင္ပါသည္။ ထုိ႔အျပင္ ႏွလံုး Echo ရုိက္ျခင္းအားျဖင့္ လည္း ႏွလံုးအခန္းမ်ား ခုန္ရာတြင္ စည္းခ်က္ညီမညီ၊ ႏွလံုးေသြးေၾကာ က်ဥ္းျခင္း ရွိမရွိ ၊ ႏွလံုး ညွစ္အား က်မက်၊ ႏွလံုး အခန္းတြင္ ေလျဖတ္ေစေသာ ဦးေႏွာက္ေသြးေၾကာ ပိတ္ေစႏုိင္ေသာ ေသြးခဲမ်ား ႏွလံုး ခန္း အတြင္း ရွိမရွိ စသည္ တုိ႔ အား အေသးစိတ္ သိရွိရျပီး ၾကိဳတင္ ဦးေႏွာက္ ေသြးေၾကာ အတြက္ သာ မက ႏွလံုး အတြက္ ပါ ကုသမႈ ခံယူ၍ ရပါသည္။

၅။ ေသြးအား (CP Auto)- ေသြးနီဥမ်ားေသာေရာဂါမ်ားတြင္လည္းေလျဖတ္ျခင္းျဖစ္တတ္ေသာေၾကာင့္မိမိ ေသြးအားကိုစစ္ေဆးထားသင့္ပါသည္။

၆။Sleep Study Test
ညအိပ္စဥ္ အသက္ရွဴရပ္ျခင္း ရွိမရွိအား Level 3 Sleep Study Test ျဖင့္ စစ္ေဆးျပီး OSA ေရာဂါ ရွိပါက စက္တပ္၍ ၾကိဳတင္ ကုသမႈ ခံယူသင့္ပါသည္။

Medical Checkup ဆုိတာ ေရာဂါေတြ႕မွ ထိေရာက္တာ မဟုတ္ပါဘူး။ ေရာဂါ တစ္ခုခု ေတြ႕ဖုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ျပီး လုပ္တာမဟုတ္ပါဘူး။ ေရာဂါ မရွိတာ ကုိ မရွိေၾကာင္း သိရွိရတာကိုက ဝမ္းသာစရာပါ။ ေရာဂါမရွိသည့္ အတြက္ မိမိကုိယ္ကို က်န္းမာေနေၾကာင္း သိရွိတာက ပီတျဖစ္စရာပါ။ တကယ္လုိ႔ ေရာဂါ ေတြ႕ခဲ့လွ်င္လည္း လကၡဏာမျပေသးခင္ ေတြ႕တာျဖစ္သည့္အတြက္ ေရာဂါ မကၽြမ္းခင္ ၾကိဳတင္ကုသမႈ ခံယူလို႔ ရတဲ့အတြက္ လူနာအတြက္ အမ်ားၾကီးအက်ိဳးရွိေသာ က်န္းမာေရးစစ္ေဆးမႈျဖစ္ပါတယ္။


သတိျပဳသင့္ေသာ OSA ဟုေခၚေသာ အိပ္ေနစဥ္ေဟာက္ျခင္း၊ အသက္ရွဴရပ္ျခင္း ေရာဂါ

OSA သည္ ေသြးတုိးေရာဂါအျပင္ ႏွလံုး ေရာဂါ အေတာ္မ်ားမ်ားအား ျဖစ္ေစေသာ ေနာက္ကြယ္မွ လူသိနည္းေသးေသာ အေၾကာင္းအရာျဖစ္ပါသည္။ ည အိပ္စဥ္ ေလျပြန္က်ဥ္း၍ ပိတ္ေနေသာ ေၾကာင့္ အသက္ရွဴရပ္ျခင္း ျဖစ္သည့္အခါတြင္ ေအာက္ဆီဂ်င္နည္းသြားျပီး ႏွလံုးအား ပို၍ ခုန္ေစေသာေၾကာင့္ ႏွစ္ရွည္လမ်ား ၾကာသည့္အခါတြင္ ႏွလံုးေရာဂါျဖစ္ေစျခင္း၊ ေသြးတုိးထိန္းမရျခင္းေၾကာင့္ ႏွလံုး ၾကီးျခင္း၊ ႏွလံုး ညွစ္အားက်ျခင္းမ်ားျဖစ္ ေပၚေစတတ္ပါသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ OSA လကၡဏာမ်ား ျဖစ္ေသာ ဦးေနွာက္တြင္းကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုဒ္မ်ားစုပံုေနသည္ကတစ္ေၾကာင္းတို့ေၾကာင့္မနက္မိုးလင္းလင္းခ်င္းတြင္ အိပ္ေရးမ၀ဘဲ ေခါင္းအံုေနျခင္း၊ ေခါင္းကိုက္ျခင္း၊မၾကည္လင္ျခင္း၊ မလန္းဆန္းျခင္းတို့ျဖစ္တတ္ပါသည္။ ထုိသို့သာမက ေန့လည္ဘက္တြင္ ကားေမာင္းေနရင္းျဖစ္ေစ၊ တီဗီၾကည့္ေနရင္းျဖစ္ေစအိပ္ငိုက္ျခင္း အစရွိေသာ လကၡဏာမ်ား ရွိပါက မေပါ့ေလ်ာ့ပဲ Sleep Study Test စစ္ေဆးသင့္ပါသည္။

OSA အျဖစ္မ်ားျပီး Sleep Study Test စစ္ေဆးသင့္ေသာသူမ်ားမွာ

၁။ အ၀လြန္သူမ်ား (အထူးသျဖင့္ အိပ္ေနစဥ္တြင္ ေဟာက္ေသာ သူမ်ားတြင္ အသက္ရွဴရပ္ျခင္း ပို၍ ျဖစ္ေစပါသည္။)

၂။ ေသြးတုိးေရာဂါရိွသူမ်ား

၃။ ဆီးခ်ိဳေရာဂါရိွသူမ်ား

၄။ သက္ၾကီးပိုင္းတြင္အျဖစ္မ်ားေသာ္လည္း ေမးရိုးတုိသူမ်ား၊ လည္ပင္းတုိသူမ်ား၊(အမ်ိိဳးသားမ်ားတြင္လည္ပင္းအရြယ္ ၁၇ လက္မနွင့္အထက္ရိွျခင္း၊ အမ်ိဳးသမီးမ်ားတြင္ လည္ပင္းအရြယ္ ၁၆ လက္မႏွင့္အထက္ရိွျခင္း)

၅။ နွလံုးစက္တပ္ထားသူမ်ား သည္ Sleep Study Test စစ္ေဆးသင့္ပါသည္။

Family Doctor အထူးကုေဆးခန္း 

No comments: