ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္းကိုးရာခန္႕မွစ၍ ေထရ၀ါဒ
ဗုဒၶသာသနာသည္ စဥ္ဆက္မျပတ္ စည္ပင္တည္တံ့လာခဲ့သည္။ ယင္း ကာလမတိုင္မီကပင္
ျမန္မာႏိုင္ငံသို႕ ဗုဒၶသာသနာ ေရာက္ရွိခဲ့ျပီး ျဖစ္ေစကာမူ ေထရ၀ါဒထက္ တႏၲရ၊
မႏၲရ၊ ၀ိဇၨာယာန၊ မဟာယာနတို႕ ကသာ ပို၍အားေကာင္းခဲ့သည္။ ထို႕အျပင္
ျဗာဟၼဏ၀ါဒကလည္း ဗုဒၶ၀ါဒႏွင့္ ေထြးေရာယွက္တင္ ရွိေနခဲ့သည္။
သို႕ေသာ္ ပုဂံေခတ္ အေနာ္ရထာဘုရင္လက္ထက္မွစ၍ ေထရ၀ါဒဗုဒၶဘာသာသည္
ျမန္မာ့သမုိင္းစဥ္တေလွ်ာက္ ျမန္မာတိုင္းရင္းသား အမ်ားစုၾကီး၏
ကိုးကြယ္ယံုၾကည္ရာ ဘာသာတရားအျဖစ္ တည္တံ့ျပန္႕ပြားလာခဲ့သည္မွာ
ယေန႕တိုင္ေအာင္ပင္ ျဖစ္ေတာ့သည္။
၁၁-ရာစုမွစ၍ ႏိုင္ငံတစ္ခုအေနျဖင့္ ကမၻာ့သမိုင္းစဥ္တြင္
တစ္သီးတစ္ျခားရပ္တည္လာခဲ့ေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ၁၉-ရာစုအေရာက္တြင္
တိုင္းတစ္ပါးသားတို႕၏ ကိုလိုနီျပဳျခင္းကို ခံခဲ့ရသည္။
လာေရာက္စိုးမိုးအုပ္ခ်ဳပ္သူတို႕မွာ တိုင္းတစ္ပါးသား
ဘာသာျခားလူမ်ိဳးမ်ားျဖစ္ၾက သည့္အေလ်ာက္ သူတို႕၏အရွိန္အ၀ါကိုအမွီျပဳလ်က္
ဘာသာျခားသာသနာျပဳမစ္ရွင္မ်ားလည္း အလံုးူအရင္းႏွင့္၀င္ေရာက္လာခဲ့ၾကသည္။
သူတို႕မွာ ကမၻာပတ္၍ သာသနာျပဳလာခဲ့ၾကသူမ်ား ျဖစ္သည့္အေလ်ာက္
သာသနာျပဳအေတြ႕အၾကံဳရင့္က်က္သူမ်ားျဖစ္ၾကသည္။ နယ္ ေျမေဒသတစ္ခုတြင္
သာသနာျပဳလုပ္ငန္း လုပ္ေတာ့မည္ဆိုသည္ႏွင့္ ယင္းနယ္ေျမေဒသခံလူမ်ိဳးတို႕၏
ရွိရင္းစြဲအယူ၀ါဒ၊ ဘာသာတရား၊ အသံုးျပဳသည့္စာေပ၊ ဘာသာစကားႏွင့္
နယ္ခံယဥ္ေက်းမႈတို႕ကို ေစ့စပ္စြာေလ့လာၾကသည္။ ထို႕ေနာက္
သူတို႕၏ဘာသာေရးစာေပ တို႕ ကို ယင္းေဒသခံတို႕သံုးစြဲရာ ဘာသာစကားျဖင့္
ျပန္ဆိုေရးသားျဖန္႕ခ်ိခဲ့ၾကသည္။
ထိုစဥ္က သာသနာျပဳမစ္ရွင္တို႕သည္ ေဒသခံတို႕ မူလကိုးကြယ္ရာ
အိမ္ရွင္ဘာသာတရားကိုလည္း ေစ့စပ္စြာေလ့လာၾကသည္။ ထို႕ ေနာက္
အိမ္ရွင္ဘာသာတရား၏ ဟာကြက္၊ေပ်ာ့ကြက္တို႕ကိုလိုက္ရွာၾကသည္။
အိမ္ရွင္ဘာသာတရား၏ အားနည္းခ်က္ႏွင့္ သူတို႕၏ ဧည့္ဘာသာတရား၏ အားသာခ်က္ကို
ႏႈိင္းယွဥ္ေဟာေျပာ ေရးသားျဖန္႕ခ်ိကာ ဆြဲေဆာင္သိမ္းသြင္းၾကသည္။
ယင္းသာသနာျပဳနည္း သည္ ကမၻာ့ေဒသအသီးသီးတြင္ အလြန္ေအာင္ျမင္ခဲ့ေပသည္။
ေဒသအေတာ္မ်ားမ်ားတြင္ ဧည့္ဘာသာတရားက အိမ္ရွင္ေနရာတြင္
အခန္႕သားေရာက္ရွိသြားျပီး မူလအိမ္ရွင္ဘာသာတရားမွာ ေပ်ာက္ကြယ္လုနီးပါး
ျဖစ္သြားခဲ့ရသည္။ အခ်ိဳ႕ေဒသမ်ားတြင္ လံုး၀ေပ်ာက္ ကြယ္သြားခဲ့ရသည္။
သို႕ေသာ္ သူတို႕၏သာသနာျပဳနည္းသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ မေအာင္ျမင္ခဲ့ေပ။
ျမန္မာတိုင္းရင္းသားတို႕၏ ရာႏႈန္းအနည္းငယ္မွ်သာ ဧည့္ ဘာသာ၀င္အျဖစ္
ခံယူခဲ့ၾကေသာ္လည္း အမ်ားစုၾကီးမွာ မူရင္းဗုဒၶဘာသာ၀င္အျဖစ္ႏွင့္
ယေန႕ထက္တိုင္ တည္တံ့ေနခဲ့သည္။ ကမၻာ တစ္၀န္းေဒသအေတာ္မ်ားမ်ားတြင္
ေအာင္ျမင္ခဲ့ေသာ သူတို႕၏သာသနာျပဳနည္းသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံက်မွ
အဘယ့္ေၾကာင့္ထင္သေလာက္ မေပါက္ ျဖစ္ခဲ့ရပါသနည္း။ သူတို႕ကိုယ္ကို
ျပန္လည္သံုးသပ္ခဲ့သည္။ သူတို႕၏အေၾကာင္းျပခ်က္မွာ ျမန္မာတို႕သည္
အစြဲအလမ္းၾကီးသူ မ်ား၊ အယူသီးသူမ်ားျဖစ္ေသာေၾကာင့္ဟုဆိုသည္။
သူတို႕မညံ့သည္ကား မွန္ပါသည္။ သူတို႕လာေရာက္ျဖန္႕ျဖဴးသည့္ ဘာသာတရားမွာလည္း
အတိုင္းအတာတစ္ခုအထိ လူသားတို႕ လက္ခံဖြယ္ရာ ဘာသာတရားလည္းျဖစ္ပါသည္။
သို႕ေသာ္ သူတို႕၏သာသနာျပဳလုပ္ငန္းမ်ား ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ မွန္းသေလာက္
မေပါက္ ခဲ့ျခင္းမွာ ျမန္မာတိုင္းရင္းသားတို႕ အယူသီး၍ကား မဟုတ္ပါေခ်။
ျမန္မာတို႕၏အိမ္ရွင္ဘာသာတရားျဖစ္ေသာ ေထရ၀ါဒဗုဒၶဘာသာသည္ ဧည့္ဘာသာတရားက
မည္သို႕မွ်ဟာကြက္ရွာထိုးေဖာက္၍ မရႏိုင္ေလာက္ေအာင္
အဆင့္အတန္းျမင့္ေနေသာေၾကာင့္သာျဖစ္ပါသည္။ ေထရ၀ါဒဗုဒၶဘာသာတြင္
တိက်ခိုင္မာေသာ သေဘာတရားေရးလမ္းညႊန္ခ်က္ (ပရိယတၲိသာသနာ)ႏွင့္
လက္ေတြ႕က်င့္စဥ္ (ပဋိပတၲိ သာသနာ)တို႕ ပီျပင္စြာရွိေနသည္။
လက္ေတြ႕က်င့္စဥ္ကို သေဘာတရားက လမ္းညႊန္မႈျပဳလ်က္ရွိျပီး
သေဘာတရား၏မွန္ကန္မႈကို လက္ေတြ႕က်င့္စဥ္မွထြက္ေပၚလာသည့္ အက်ိဳးတရား
(ပဋိေ၀ဓသာသနာ)က သက္ေသထူလ်က္ရွိသည္။
အခ်ိဳ႕ေဒသမ်ားမွာကား ဗုဒၶဘာသာ ထြန္းကားသည္ဟုဆိုေစကာမူ သာသနာသံုးရပ္
ျပည့္စံုစြာမတည္ရွိေပ။ သူတို႕ခံယူရာသေဘာ တရား မွာ မူရင္းဗုဒၶဘာသာမွ
ေသြဖည္လြဲေခ်ာ္လ်က္ရွိသည္။ သေဘာတရား မမွန္ေတာ့ က်င့္စဥ္မွာလည္း
တလြဲတေခ်ာ္၊ ထြက္ေပၚလာေသာ ရလဒ္ကလည္း အက်ိဳးမဲ့လ်က္ မိရိုးဖလာယဥ္ေက်းမႈ
ဓေလ့တစ္ရပ္အျဖစ္သာ သေဘာထားခံယူေနၾကသည္။ ဤသို႕ေသာေဒသတို႕တြင္ ကား
ဧည့္သည္ဘာသာ သာသနာျပဳတို႕ အလြယ္တကူေအာင္ပြဲခံႏိုင္ခဲ့ၾကသည္။
ေဒသခံတို႕ကလည္း ဧည့္ဘာသာတရားႏွင့္ သူတို႕ လက္ရွိခံယူထားေသာ
အိမ္ရွင္ဘာသာတို႕အား ႏႈိင္းယွဥ္သံုးသပ္လိုက္ရာ ဧည့္ဘာသာတရားက
မ်ားစြာအားသာမႈ၊ ေခတ္ႏွင့္ေလ်ာ္ညီမႈ ရွိေၾကာင္းေတြ႕ရွိရေပရာ
မူရင္းဘာသာကို အလြယ္တကူ စြန္႕လႊတ္ခဲ့ၾကသည္။
ကြၽႏု္ပ္တို႕ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္လည္း ေထရ၀ါဒမဟုတ္ေသာ
အမည္ခံဗုဒၶဘာသာတစ္ခုခုသာ ထြန္းကားခဲ့ပါက ယခုေလာက္ဆိုလွ်င္ ဗုဒၶ ဘာသာသည္
မိရိုးဖလာကို ဇြတ္မွိတ္လက္ခံတတ္ေသာ ျမန္မာတိုင္းရင္းသား
အနည္းစုကိုးကြယ္ရာ ေခတ္မမီေတာ့သည့္ ဘာသာတရား တစ္ခုအျဖစ္သာ
ရွိေနေပလိမ့္မည္။ တိုင္းရင္းသား အမ်ားစုၾကီးမွာ ဧည့္ဘာသာတရား၏
စည္းရံုးသိမ္းသြင္းမႈေအာက္သို႕ အလြယ္တကူ ေရာက္ရွိသြားမည္မွာ
ေျမၾကီးလက္ခတ္မလြဲပင္ ျဖစ္ေပသည္။
၁၉-ရာစု ကိုလိုနီစနစ္တြင္ ဘာသာတရားတို႕သည္ ကိုလိုနီအျပဳခံသူမ်ားအား
စည္းရံုးသိမ္းသြင္းရာ၌ အေရးပါေသာႏိုင္ငံေရးလက္နက္ တစ္ခုအျဖစ္လည္း
အသံုးခ်ျခင္းခံခဲ့ရေၾကာင္းေတြ႕ရွိရသည္။ စိုးမိုးအုပ္ခ်ဳပ္သူတို႕သည္
သူတို႕အုပ္ခ်ဳပ္ျခင္းကိုခံယူရသည့္ ကိုလိုနီႏိုင္ငံ သားတို႕အား
သူတို႕၏ဘာသာ၊ သူတို႕၏ယဥ္ေက်းမႈဓေလ့စရိုက္ကို အထင္ၾကီး
ေလးစားလာေစလိုၾကသည္။ သူတို႕ကိုယ္ကို သာသနာ
ျပဳမင္းမ်ား၊ကယ္တင္ရွင္ၾကီးမ်ားအျဖစ္ ေဒသခံတိုင္းရင္းသားတို႕က
ယံုၾကည္ေလးစားလာေစျခင္းျဖင့္ ကိုလိုနီအုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ တည္ျငိမ္ မႈကို
မ်ားစြာအေထာက္အကူျပဳေစခဲ့ၾကသည္။ ထို႕ေၾကာင့္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံကို
၁၉ရာစုက လာေရာက္ကိုလိုနီျပဳခဲ့သူတို႕သည္ သူတို႕၏ ဧည့္ဘာသာသို႕
ျမန္မာတိုင္းရင္းသားမ်ား ကူးေျပာင္း၀င္ေရာက္လာေစေရးအတြက္ ဧည့္ဘာသာ
သာသနာျပဳမစ္ရွင္မ်ားကို တုိက္ရိုက္ ေရာ၊ သြယ္၀ိုက္၍ပါ
အားေပးအားေျမႇာက္ျပဳခဲ့ၾကသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေထရ၀ါဒဗုဒၶဘာသာ ထြန္းကားခဲ့၍သာလွ်င္
ျမန္မာတိုင္းရင္းသားတို႕သည္ ဘာသာေရးကိုယ္ခံအား ေကာင္းခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါ သည္။
ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈသည္လည္း ေထရ၀ါဒဗုဒၶသာသနာ အဆံုးအမေအာက္တြင္
ထြန္းကားလာရျခင္းျဖစ္ရာ အကယ္၍သာ ေထရ ၀ါဒ ဗုဒၶဘာသာေနရာတြင္
အျခားဗုဒၶဘာသာဂိုဏ္းကြဲတစ္ခုခု တည္ရွိေနခဲ့ပါလွ်င္
ကြၽႏု္ပ္တို႕၏ျမန္မာတိုင္းရင္းသားအမ်ားစုၾကီးသည္ ၁၉-ရာစုကပင္
ဧည့္ဘာသာသာသနာျပဳတို႕၏ စည္းရံုးသိမ္းသြင္းမႈေအာက္သို႕ အလြယ္တကူ
က်ေရာက္သြားမည့္အျပင္ ဗုဒၶ၀ါဒကိုအေျခခံ ေသာျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈသည္လည္း
ထိုစဥ္ကပင္ အေနာက္တိုင္းယဥ္ေက်းမႈေအာက္သို႕ ေရာက္ရွိသြားမည္သာ ျဖစ္သည္။
ဘာသာတရားႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈတို႕ကို ၀ါးမ်ိဳသိမ္းသြင္းျခင္းခံရေသာ
လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳုးအေနႏွင့္ မည္သည့္အခါမွ် မ်ိဳးခ်စ္စိတ္ႏွင့္ လြတ္လပ္
ေရးရယူလိုေသာစိတ္တို႕ အညြန္႕တက္လာေတာ့မည္မဟုတ္ေခ်။ ကိုလိုနီျပဳသူႏွင့္
ကိုလိုနီအျပဳခံရသူတို႕အၾကား ကြဲျပားေသာအျမင္ မရွိေတာ့သည့္အေလ်ာက္
ကိုယ့္ႏိုင္ငံ၊ ကိုယ့္လူမ်ိဳးအား ကိုလိုနီဘ၀မွ လြတ္ေျမာက္ေအာင္
အားထုတ္ၾကိဳးပမ္းလိုစိတ္လည္း ရွိေတာ့ မည္မဟုတ္ေပ။
သို႕ျဖစ္ရာ ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶဘာသာ မတည္တံ့ခဲ့လွ်င္
ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ ျမန္မာတိုင္းရင္းသားတို႕သည္ တိုင္းတစ္ပါးသားတို႕၏
ကိုလိုနီျပဳျခင္းကို တိုက္ရိုက္ျဖစ္ေစ၊ သြယ္၀ိုက္သည့္နည္းျဖင့္ျဖစ္ေစ၊
ယေန႕ထက္တိုင္ ဆက္လက္ခံစားေနရမည္သာ ျဖစ္ပါသည္။ ထို႕ေၾကာင့္
ျမန္မာတိုင္းရင္းသားထုၾကီးအေနျဖင့္ မိမိတုိ႕၏အမ်ိဳးဘာသာ၊ သာသနာႏွင့္
ယဥ္ေက်းမႈတို႕ကို အဓြန္႕ရွည္စြာ တည္တံ့ခိုင္ျမဲ ေစလိုပါလွ်င္ ေထရ၀ါဒ
ဗုဒၶသာသနာ၏ ေက်းဇူးတရားကို အစဥ္မေမ့ဘဲ အဓြန္႕ရွည္စြာတည္တံ့ခိုင္ျမဲေစရန္
အားထုတ္ၾကိဳးပမ္းသင့္လွ ေၾကာင္း တင္ျပလိုက္ရပါသည္။
၀င္းသိန္းဦး
(ဓမၼရံသီ၊ အမွတ္-၁၃၀၊၂၀၀၀ျပည့္ႏွစ္၊ေအာက္တိုဘာလ။)
ဗုဒၶသာသနာသည္ စဥ္ဆက္မျပတ္ စည္ပင္တည္တံ့လာခဲ့သည္။ ယင္း ကာလမတိုင္မီကပင္
ျမန္မာႏိုင္ငံသို႕ ဗုဒၶသာသနာ ေရာက္ရွိခဲ့ျပီး ျဖစ္ေစကာမူ ေထရ၀ါဒထက္ တႏၲရ၊
မႏၲရ၊ ၀ိဇၨာယာန၊ မဟာယာနတို႕ ကသာ ပို၍အားေကာင္းခဲ့သည္။ ထို႕အျပင္
ျဗာဟၼဏ၀ါဒကလည္း ဗုဒၶ၀ါဒႏွင့္ ေထြးေရာယွက္တင္ ရွိေနခဲ့သည္။
သို႕ေသာ္ ပုဂံေခတ္ အေနာ္ရထာဘုရင္လက္ထက္မွစ၍ ေထရ၀ါဒဗုဒၶဘာသာသည္
ျမန္မာ့သမုိင္းစဥ္တေလွ်ာက္ ျမန္မာတိုင္းရင္းသား အမ်ားစုၾကီး၏
ကိုးကြယ္ယံုၾကည္ရာ ဘာသာတရားအျဖစ္ တည္တံ့ျပန္႕ပြားလာခဲ့သည္မွာ
ယေန႕တိုင္ေအာင္ပင္ ျဖစ္ေတာ့သည္။
၁၁-ရာစုမွစ၍ ႏိုင္ငံတစ္ခုအေနျဖင့္ ကမၻာ့သမိုင္းစဥ္တြင္
တစ္သီးတစ္ျခားရပ္တည္လာခဲ့ေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ၁၉-ရာစုအေရာက္တြင္
တိုင္းတစ္ပါးသားတို႕၏ ကိုလိုနီျပဳျခင္းကို ခံခဲ့ရသည္။
လာေရာက္စိုးမိုးအုပ္ခ်ဳပ္သူတို႕မွာ တိုင္းတစ္ပါးသား
ဘာသာျခားလူမ်ိဳးမ်ားျဖစ္ၾက သည့္အေလ်ာက္ သူတို႕၏အရွိန္အ၀ါကိုအမွီျပဳလ်က္
ဘာသာျခားသာသနာျပဳမစ္ရွင္မ်ားလည္း အလံုးူအရင္းႏွင့္၀င္ေရာက္လာခဲ့ၾကသည္။
သူတို႕မွာ ကမၻာပတ္၍ သာသနာျပဳလာခဲ့ၾကသူမ်ား ျဖစ္သည့္အေလ်ာက္
သာသနာျပဳအေတြ႕အၾကံဳရင့္က်က္သူမ်ားျဖစ္ၾကသည္။ နယ္ ေျမေဒသတစ္ခုတြင္
သာသနာျပဳလုပ္ငန္း လုပ္ေတာ့မည္ဆိုသည္ႏွင့္ ယင္းနယ္ေျမေဒသခံလူမ်ိဳးတို႕၏
ရွိရင္းစြဲအယူ၀ါဒ၊ ဘာသာတရား၊ အသံုးျပဳသည့္စာေပ၊ ဘာသာစကားႏွင့္
နယ္ခံယဥ္ေက်းမႈတို႕ကို ေစ့စပ္စြာေလ့လာၾကသည္။ ထို႕ေနာက္
သူတို႕၏ဘာသာေရးစာေပ တို႕ ကို ယင္းေဒသခံတို႕သံုးစြဲရာ ဘာသာစကားျဖင့္
ျပန္ဆိုေရးသားျဖန္႕ခ်ိခဲ့ၾကသည္။
ထိုစဥ္က သာသနာျပဳမစ္ရွင္တို႕သည္ ေဒသခံတို႕ မူလကိုးကြယ္ရာ
အိမ္ရွင္ဘာသာတရားကိုလည္း ေစ့စပ္စြာေလ့လာၾကသည္။ ထို႕ ေနာက္
အိမ္ရွင္ဘာသာတရား၏ ဟာကြက္၊ေပ်ာ့ကြက္တို႕ကိုလိုက္ရွာၾကသည္။
အိမ္ရွင္ဘာသာတရား၏ အားနည္းခ်က္ႏွင့္ သူတို႕၏ ဧည့္ဘာသာတရား၏ အားသာခ်က္ကို
ႏႈိင္းယွဥ္ေဟာေျပာ ေရးသားျဖန္႕ခ်ိကာ ဆြဲေဆာင္သိမ္းသြင္းၾကသည္။
ယင္းသာသနာျပဳနည္း သည္ ကမၻာ့ေဒသအသီးသီးတြင္ အလြန္ေအာင္ျမင္ခဲ့ေပသည္။
ေဒသအေတာ္မ်ားမ်ားတြင္ ဧည့္ဘာသာတရားက အိမ္ရွင္ေနရာတြင္
အခန္႕သားေရာက္ရွိသြားျပီး မူလအိမ္ရွင္ဘာသာတရားမွာ ေပ်ာက္ကြယ္လုနီးပါး
ျဖစ္သြားခဲ့ရသည္။ အခ်ိဳ႕ေဒသမ်ားတြင္ လံုး၀ေပ်ာက္ ကြယ္သြားခဲ့ရသည္။
သို႕ေသာ္ သူတို႕၏သာသနာျပဳနည္းသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ မေအာင္ျမင္ခဲ့ေပ။
ျမန္မာတိုင္းရင္းသားတို႕၏ ရာႏႈန္းအနည္းငယ္မွ်သာ ဧည့္ ဘာသာ၀င္အျဖစ္
ခံယူခဲ့ၾကေသာ္လည္း အမ်ားစုၾကီးမွာ မူရင္းဗုဒၶဘာသာ၀င္အျဖစ္ႏွင့္
ယေန႕ထက္တိုင္ တည္တံ့ေနခဲ့သည္။ ကမၻာ တစ္၀န္းေဒသအေတာ္မ်ားမ်ားတြင္
ေအာင္ျမင္ခဲ့ေသာ သူတို႕၏သာသနာျပဳနည္းသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံက်မွ
အဘယ့္ေၾကာင့္ထင္သေလာက္ မေပါက္ ျဖစ္ခဲ့ရပါသနည္း။ သူတို႕ကိုယ္ကို
ျပန္လည္သံုးသပ္ခဲ့သည္။ သူတို႕၏အေၾကာင္းျပခ်က္မွာ ျမန္မာတို႕သည္
အစြဲအလမ္းၾကီးသူ မ်ား၊ အယူသီးသူမ်ားျဖစ္ေသာေၾကာင့္ဟုဆိုသည္။
သူတို႕မညံ့သည္ကား မွန္ပါသည္။ သူတို႕လာေရာက္ျဖန္႕ျဖဴးသည့္ ဘာသာတရားမွာလည္း
အတိုင္းအတာတစ္ခုအထိ လူသားတို႕ လက္ခံဖြယ္ရာ ဘာသာတရားလည္းျဖစ္ပါသည္။
သို႕ေသာ္ သူတို႕၏သာသနာျပဳလုပ္ငန္းမ်ား ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ မွန္းသေလာက္
မေပါက္ ခဲ့ျခင္းမွာ ျမန္မာတိုင္းရင္းသားတို႕ အယူသီး၍ကား မဟုတ္ပါေခ်။
ျမန္မာတို႕၏အိမ္ရွင္ဘာသာတရားျဖစ္ေသာ ေထရ၀ါဒဗုဒၶဘာသာသည္ ဧည့္ဘာသာတရားက
မည္သို႕မွ်ဟာကြက္ရွာထိုးေဖာက္၍ မရႏိုင္ေလာက္ေအာင္
အဆင့္အတန္းျမင့္ေနေသာေၾကာင့္သာျဖစ္ပါသည္။ ေထရ၀ါဒဗုဒၶဘာသာတြင္
တိက်ခိုင္မာေသာ သေဘာတရားေရးလမ္းညႊန္ခ်က္ (ပရိယတၲိသာသနာ)ႏွင့္
လက္ေတြ႕က်င့္စဥ္ (ပဋိပတၲိ သာသနာ)တို႕ ပီျပင္စြာရွိေနသည္။
လက္ေတြ႕က်င့္စဥ္ကို သေဘာတရားက လမ္းညႊန္မႈျပဳလ်က္ရွိျပီး
သေဘာတရား၏မွန္ကန္မႈကို လက္ေတြ႕က်င့္စဥ္မွထြက္ေပၚလာသည့္ အက်ိဳးတရား
(ပဋိေ၀ဓသာသနာ)က သက္ေသထူလ်က္ရွိသည္။
အခ်ိဳ႕ေဒသမ်ားမွာကား ဗုဒၶဘာသာ ထြန္းကားသည္ဟုဆိုေစကာမူ သာသနာသံုးရပ္
ျပည့္စံုစြာမတည္ရွိေပ။ သူတို႕ခံယူရာသေဘာ တရား မွာ မူရင္းဗုဒၶဘာသာမွ
ေသြဖည္လြဲေခ်ာ္လ်က္ရွိသည္။ သေဘာတရား မမွန္ေတာ့ က်င့္စဥ္မွာလည္း
တလြဲတေခ်ာ္၊ ထြက္ေပၚလာေသာ ရလဒ္ကလည္း အက်ိဳးမဲ့လ်က္ မိရိုးဖလာယဥ္ေက်းမႈ
ဓေလ့တစ္ရပ္အျဖစ္သာ သေဘာထားခံယူေနၾကသည္။ ဤသို႕ေသာေဒသတို႕တြင္ ကား
ဧည့္သည္ဘာသာ သာသနာျပဳတို႕ အလြယ္တကူေအာင္ပြဲခံႏိုင္ခဲ့ၾကသည္။
ေဒသခံတို႕ကလည္း ဧည့္ဘာသာတရားႏွင့္ သူတို႕ လက္ရွိခံယူထားေသာ
အိမ္ရွင္ဘာသာတို႕အား ႏႈိင္းယွဥ္သံုးသပ္လိုက္ရာ ဧည့္ဘာသာတရားက
မ်ားစြာအားသာမႈ၊ ေခတ္ႏွင့္ေလ်ာ္ညီမႈ ရွိေၾကာင္းေတြ႕ရွိရေပရာ
မူရင္းဘာသာကို အလြယ္တကူ စြန္႕လႊတ္ခဲ့ၾကသည္။
ကြၽႏု္ပ္တို႕ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္လည္း ေထရ၀ါဒမဟုတ္ေသာ
အမည္ခံဗုဒၶဘာသာတစ္ခုခုသာ ထြန္းကားခဲ့ပါက ယခုေလာက္ဆိုလွ်င္ ဗုဒၶ ဘာသာသည္
မိရိုးဖလာကို ဇြတ္မွိတ္လက္ခံတတ္ေသာ ျမန္မာတိုင္းရင္းသား
အနည္းစုကိုးကြယ္ရာ ေခတ္မမီေတာ့သည့္ ဘာသာတရား တစ္ခုအျဖစ္သာ
ရွိေနေပလိမ့္မည္။ တိုင္းရင္းသား အမ်ားစုၾကီးမွာ ဧည့္ဘာသာတရား၏
စည္းရံုးသိမ္းသြင္းမႈေအာက္သို႕ အလြယ္တကူ ေရာက္ရွိသြားမည္မွာ
ေျမၾကီးလက္ခတ္မလြဲပင္ ျဖစ္ေပသည္။
၁၉-ရာစု ကိုလိုနီစနစ္တြင္ ဘာသာတရားတို႕သည္ ကိုလိုနီအျပဳခံသူမ်ားအား
စည္းရံုးသိမ္းသြင္းရာ၌ အေရးပါေသာႏိုင္ငံေရးလက္နက္ တစ္ခုအျဖစ္လည္း
အသံုးခ်ျခင္းခံခဲ့ရေၾကာင္းေတြ႕ရွိရသည္။ စိုးမိုးအုပ္ခ်ဳပ္သူတို႕သည္
သူတို႕အုပ္ခ်ဳပ္ျခင္းကိုခံယူရသည့္ ကိုလိုနီႏိုင္ငံ သားတို႕အား
သူတို႕၏ဘာသာ၊ သူတို႕၏ယဥ္ေက်းမႈဓေလ့စရိုက္ကို အထင္ၾကီး
ေလးစားလာေစလိုၾကသည္။ သူတို႕ကိုယ္ကို သာသနာ
ျပဳမင္းမ်ား၊ကယ္တင္ရွင္ၾကီးမ်ားအျဖစ္ ေဒသခံတိုင္းရင္းသားတို႕က
ယံုၾကည္ေလးစားလာေစျခင္းျဖင့္ ကိုလိုနီအုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ တည္ျငိမ္ မႈကို
မ်ားစြာအေထာက္အကူျပဳေစခဲ့ၾကသည္။ ထို႕ေၾကာင့္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံကို
၁၉ရာစုက လာေရာက္ကိုလိုနီျပဳခဲ့သူတို႕သည္ သူတို႕၏ ဧည့္ဘာသာသို႕
ျမန္မာတိုင္းရင္းသားမ်ား ကူးေျပာင္း၀င္ေရာက္လာေစေရးအတြက္ ဧည့္ဘာသာ
သာသနာျပဳမစ္ရွင္မ်ားကို တုိက္ရိုက္ ေရာ၊ သြယ္၀ိုက္၍ပါ
အားေပးအားေျမႇာက္ျပဳခဲ့ၾကသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေထရ၀ါဒဗုဒၶဘာသာ ထြန္းကားခဲ့၍သာလွ်င္
ျမန္မာတိုင္းရင္းသားတို႕သည္ ဘာသာေရးကိုယ္ခံအား ေကာင္းခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါ သည္။
ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈသည္လည္း ေထရ၀ါဒဗုဒၶသာသနာ အဆံုးအမေအာက္တြင္
ထြန္းကားလာရျခင္းျဖစ္ရာ အကယ္၍သာ ေထရ ၀ါဒ ဗုဒၶဘာသာေနရာတြင္
အျခားဗုဒၶဘာသာဂိုဏ္းကြဲတစ္ခုခု တည္ရွိေနခဲ့ပါလွ်င္
ကြၽႏု္ပ္တို႕၏ျမန္မာတိုင္းရင္းသားအမ်ားစုၾကီးသည္ ၁၉-ရာစုကပင္
ဧည့္ဘာသာသာသနာျပဳတို႕၏ စည္းရံုးသိမ္းသြင္းမႈေအာက္သို႕ အလြယ္တကူ
က်ေရာက္သြားမည့္အျပင္ ဗုဒၶ၀ါဒကိုအေျခခံ ေသာျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈသည္လည္း
ထိုစဥ္ကပင္ အေနာက္တိုင္းယဥ္ေက်းမႈေအာက္သို႕ ေရာက္ရွိသြားမည္သာ ျဖစ္သည္။
ဘာသာတရားႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈတို႕ကို ၀ါးမ်ိဳသိမ္းသြင္းျခင္းခံရေသာ
လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳုးအေနႏွင့္ မည္သည့္အခါမွ် မ်ိဳးခ်စ္စိတ္ႏွင့္ လြတ္လပ္
ေရးရယူလိုေသာစိတ္တို႕ အညြန္႕တက္လာေတာ့မည္မဟုတ္ေခ်။ ကိုလိုနီျပဳသူႏွင့္
ကိုလိုနီအျပဳခံရသူတို႕အၾကား ကြဲျပားေသာအျမင္ မရွိေတာ့သည့္အေလ်ာက္
ကိုယ့္ႏိုင္ငံ၊ ကိုယ့္လူမ်ိဳးအား ကိုလိုနီဘ၀မွ လြတ္ေျမာက္ေအာင္
အားထုတ္ၾကိဳးပမ္းလိုစိတ္လည္း ရွိေတာ့ မည္မဟုတ္ေပ။
သို႕ျဖစ္ရာ ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶဘာသာ မတည္တံ့ခဲ့လွ်င္
ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ ျမန္မာတိုင္းရင္းသားတို႕သည္ တိုင္းတစ္ပါးသားတို႕၏
ကိုလိုနီျပဳျခင္းကို တိုက္ရိုက္ျဖစ္ေစ၊ သြယ္၀ိုက္သည့္နည္းျဖင့္ျဖစ္ေစ၊
ယေန႕ထက္တိုင္ ဆက္လက္ခံစားေနရမည္သာ ျဖစ္ပါသည္။ ထို႕ေၾကာင့္
ျမန္မာတိုင္းရင္းသားထုၾကီးအေနျဖင့္ မိမိတုိ႕၏အမ်ိဳးဘာသာ၊ သာသနာႏွင့္
ယဥ္ေက်းမႈတို႕ကို အဓြန္႕ရွည္စြာ တည္တံ့ခိုင္ျမဲ ေစလိုပါလွ်င္ ေထရ၀ါဒ
ဗုဒၶသာသနာ၏ ေက်းဇူးတရားကို အစဥ္မေမ့ဘဲ အဓြန္႕ရွည္စြာတည္တံ့ခိုင္ျမဲေစရန္
အားထုတ္ၾကိဳးပမ္းသင့္လွ ေၾကာင္း တင္ျပလိုက္ရပါသည္။
၀င္းသိန္းဦး
(ဓမၼရံသီ၊ အမွတ္-၁၃၀၊၂၀၀၀ျပည့္ႏွစ္၊ေအာက္တိုဘာလ။)
No comments:
Post a Comment