ေန႔က ကၽြန္မရဲ႕ Menstruation ေနာက္ဆုံး လာတဲ့ေန႔ပါ။ ၂၉-၁ဝ-၂ဝ၁၁ ေန႔က်ေတာ့
အမ်ဳိးသားနဲ႔ အတူေနျဖစ္ပါတယ္။ ရက္ေရွာင္နည္းအရ ေနလုိက္တာပါ။ လြတ္မယ္လည္း
ထင္မိတာပါ။ ဒါေပမဲ့ (၁၁) လပုိင္းထဲမွာ Menstruation မလာေတာ့ဘူး။ အဲဒါနဲ႔
ရာသီေပၚေဆး Penorit ကုိ ၂ ရက္ဆက္ ေသာက္ပါတယ္။ အဆင္မေျပပါဘူးရွင္။ ေနာက္မွ
မသကၤာတာနဲ႔ စစ္ၾကည့္ေတာ့ Pregnancy ျဖစ္ေနပါတယ္။ အရမ္း ေၾကာက္သြားပါတယ္။
ကေလးယူဖုိ႔ ဘာမွ အဆင္သင့္ မျဖစ္ေသးခ်ိန္မုိ႔ပါ။ အဲဒါနဲ႔
သူငယ္ခ်င္းတစ္ဦးရဲ႕ အၾကံေပးမႈအရ Mifepristone 2.5 mg (6) လုံးကုိ တစ္ေန႔
၂ ၾကိမ္ (မနက္ ၁/ ည ၁ လုံး) နဲ႔ ၃ ရက္ေသာက္ျပီး ၄ ရက္ေျမာက္ေန႔မွာ
Misoprostol 0.5 mg ၃ လုံး ေသာက္ရမယ္ဆုိလုိ႔ ေသာက္ေနပါတယ္။
Mifepristone ေဆးေသာက္တာ ဒီေန႔ ၂၆-၁၂-၂ဝ၁၁ ဆုိ ၂ ရက္ရွိပါျပီ။ ေဆးကလည္း
ေစ်းအရမ္းၾကီးပါတယ္။ ဝယ္ရတာလည္း ခက္ပါတယ္။ ဝယ္ေသာက္ျပီး effect
မျဖစ္မွာလည္း စုိးပါတယ္။ စိတ္ေတြလည္း အရမ္း ညစ္ေနခ်ိန္မွာ ဆရာ့ website
ကေနေမးခ်င္တာ ေမးခြင့္ရွိတယ္ဆုိတာ ေတြ႔ရလုိ႔ အားကုိးရာအျဖစ္
ေမးမိတာပါရွင့္။ "Medical abortion ကုိယ္ဝန္ကို ေဆးသံုး ဖ်က္ျခင္း" ကို
ပို႔လိုက္ပါတယ္။ ပို႔ျပီးေတာ့ ဒီစာတပုဒ္ ဆက္ေရးပါတယ္။ "Penorit
ေဆးဆိုတာဘာလဲ" ကိုလဲ ေရးထားပါတယ္။
၂ဝဝဝ ခုႏွစ္အတြင္း တရားဝင္-ကုိယ္ဝန္ဖ်က္ဖ်မႈေပါင္း ၂၇ သန္း နဲ႔
တရားမဝင္-ကိုယ္ဝန္ဖ်က္ခ်မႈေပါင္း ၁၉ သန္း ရွိခဲ့တယ္လို႔ WHO ကေန
ခန္႔မွန္းတယ္။ ဖြံ႔ျဖိဳးဆဲ-ႏိုင္ငံေတြမွာ ၉၅% ဖ်က္ခ်ခဲ့တယ္။
ကိုယ္ဝန္ဖ်က္ရာကေန ေသဆံုးမႈစုစုေပါင္းရဲ႕ ၉၉% ဟာလဲ အဲလို ႏိုင္ငံေတြမွာသာ
ျဖစ္ခဲ့တယ္။ ဥပေဒက ခြင့္မျပဳတာ၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဆိုင္ရာ အခက္အခဲ၊
ေငြေရး-ေၾကးေရး နဲ႔ ေဆးပညာရွင္ေတြမွာ ကြ်မ္းက်င္မႈ အားနည္းခ်က္ေတြေၾကာင့္
အဲဒါမ်ိဳးေတြ မ်ားေနတာျဖစ္ေနတယ္လို႔ သံုးသပ္ၾကတယ္။
ကြ်န္ေတာ္တို႔ ဆီမွာေတာ့ က်န္းမာေရး အသိပညာေပးမႈ နည္းလြန္းတာကိုပါ
ထည့္သင့္ျပီ ထင္ပါတယ္။ ေဆးေတြကို ေစ်းတင္ ေရာင္းတာလိုလဲ ျပင္ရပါအံုးမယ္။
ကြ်န္ေတာ္ ေဆးပညာ စာေတြေရးတဲ့အခါ ေမးခြန္းကေန မာတိကာျဖစ္လာတယ္။ အေျဖေတြ
ေရးတာက ေဆးကုတာေတာ့ မဟုတ္ပါ။ ေဆးစာညႊန္တာလဲ မဟုတ္ပါ။ ဥပမာ ကိုယ္ဝန္ဖ်က္
ျခင္းကို ေရးတာ ဟာ ကိုယ္ဝန္ကို ဒီလိုဖ်က္လိုက္ပါလို႔ ေျပာတာ မဟုတ္ပါ။
ကြ်န္ေတာ္က ျမန္မာျပည္ကေန ေဆးပညာဘြဲ႔ ရထားသူျဖစ္လို႔ ကိုယ္ဝန္ကို တမင္တကာ
ဖ်က္မေပးႏိုင္ပါ။
Medical abortion ကုိယ္ဝန္ကို ေဆးသံုး ဖ်က္ျခင္းထဲမွာ ဒီလိုပါခဲ့ပါတယ္....
၁။ အေမရိကန္ FDA က အသိအမွတ္ ျပဳထားတာကေတာ့ ၄၉ ရက္ ကိုယ္ဝန္အတြက္
Mifepristone (Mifeprex) 600mg ကို စေသာက္ရျပီး၊ Misoprostol 400µg ကို ၂
ရက္အၾကာမွာ ေသာက္ရတယ္။
၂။ ျပင္သစ္မွာ ၄၉ ရက္ ကိုယ္ဝန္အတြက္ Mifepristone (Mifegyne) 600mg
စေသာက္ခိုင္းျပီး၊ ၃၆-၄၈ နာရီ အၾကာမွာ Misoprostol 400µg ကို ပါးစပ္က
ဒါမွမဟုတ္ Gemeprost 1mg ကို (ဗဂ်ိဳင္းနား) ထဲ ထည့္ခိုင္းတယ္။
၃။ တျခားႏိုင္ငံေတြ (ျဗိတိန္ နဲ႔ ဆြီဒင္) မွာ ၆၃ ရက္အထိ ကိုယ္ဝန္အတြက္
Mifepristone 200 mg ကို ပဌမ အေသာက္ခိုင္းျပီး၊ ၂ ရက္ အၾကာမွာ
Misoprostol 400µg ပါးစပ္က၊ ဒါမွမဟုတ္ 800µg ကို (ဗဂ်ိဳင္းနား) ထဲ
ထည့္ခိုင္းတယ္။
- Medical methods for first trimester abortion ကိုယ္ဝန္ ၃ လအထိ
ေဆးသံုးျပီး-ဖ်က္ျခင္းဟာ စိတ္ခ်ရတယ္၊ ထိေရာက္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
- Prostaglandin (Misoprostol) တမ်ိဳးထဲေပးတာထက္ Mifepristone
နဲ႔ျဖစ္ျဖစ္ Methotrexate နဲ႔ျဖစ္ျဖစ္ ေရာေပးတာက ပိုထိေရာက္တယ္။
- Mifepristone + Prostaglandin တြဲေပးနည္းမွာ Mifepristone ကို
(တမ်ိဳးထဲသံုးတဲ့အခါ ေပးရမဲ့ 600 mg အစား) 200 mg သာေပးဘို႔ လိုတယ္။
- Mifepristone ကို ပါးစပ္ကေနေပးျပီး Misoprostol 800-µg ကို
ဗဂ်ိဳင္းနားထဲထည့္တာနဲ႔ တြဲရင္ ပိုေကာင္းတယ္။
- ကိုယ္ဝန္ ၆၃ ရက္ရွိေနတာကို Misoprostol ကို ဗဂ်ိဳင္းနားထဲထည့္တာက
ပါးစပ္ကေန ေသာက္ခိုင္းတာထက္ ပိုထိေရာက္တယ္။
- Misoprostol ကို ပါးစပ္ကေနေပးရင္ ဗဂ်ိဳင္းနာကေန ေပးတာထက္
ပ်ိဳ႕ခ်င္တာနဲ႔ ဝမ္းေလွ်ာတာ ပိုျဖစ္ၾကတယ္။
- Mifepristone ေပးျပီးေနာက္ Misoprostol ကို ဒုတိယေန႔မွာေပးတာက
တတိယေန႔မွာေပးတာထက္ ပိုထိေရာက္တယ္။ ဒါေပမဲ့ တခ်ိဳ႕ေလ့လာမႈေတြမွာ
ကြာျခားမႈ မရွိတာ ေတြ႔ရတယ္။
- Misoprostol တမ်ိဳးထဲေပးရင္ ထိေရာက္မႈ ၈၈% ရွိတယ္။ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳး ပိုမမ်ားဘူး။
- Methotrexate ေဆးကို IM ထိုးေပးတာနဲ႔ Oral ပါးစပ္က ေသာက္ေစတာမွာ
ကြာျခားမႈမရွိဘူး။ ေဘးထြက္-ဆိုးက်ိဳးလဲ အတူတူဘဲ။ Misoprostol ေဆးကို
ကေလးေမြးဖြါးရာမွာ Cervical ripening သားအိမ္အဝ ပြင့္လာေစေအာင္
ကူညီဘို႔လဲ သံုးတယ္။
(က) Misoprostol ကို Intravaginal ဗဂ်ိဳင္းနားကေနထည့္တာနဲ႔
(ခ) Prostaglandin E2 gel (Dinoprostone) ကို Intracervical သားအိ္မ္ဝထဲ
ထည့္တာကို ယွဥ္ျပီးေလ့လာမယ္။
- ၁၉၉၄ တံုးက ေလာ့စ္အင္ဂ်ဲလိစ္မွာ Induction of labor ကေလးေမြးေစဘို႔
တမင္လုပ္ေပးရမဲ့ အမ်ိဳးသမီးေပါင္း ၂၇၅ ေယာက္ကို ေလ့လာမႈ လုပ္ခဲ့တယ္။
- ၁၃၈ ေယာက္ကို Misoprostol 25 mcg ကို Posterior vaginal fornix
သားအိမ္ဝရဲ႕ေနာက္ေနရာမွာ ၃ နာရီတခါ ထည့္ေပးတယ္။ အမ်ားဆံုး ၈ ခါ
ထည့္ရတာအထိ ရွိတယ္။
- ၁၃၇ ေယာက္ကို Prostaglandin E2 (Dinoprostone) 0.5 mg gel ကို
Endocervix သားအိမ္အဝထဲမွာ ၆ နာရီတခါ ထည့္တယ္။ အမ်ားဆံုး ၃ ခါအထိ
ထည့္ရတယ္။
- ေဆးစသံုးခ်ိန္ကေန ကေလးဖြါးတဲ့အထိ ၾကာခ်ိန္မွာ Misoprostol (1323.0 +/-
844.4 minutes) ေဆးေပးသူေတြက Dinoprostone group (1532.4 +/- 706.5
minutes) ေပးသူေတြထက္ ပိုျမန္တယ္။
- သားအိမ္ညွစ္အား ပိုေကာင္းေစေအာင္ Oxytocin ေဆးသြင္းေပးရတာမွာ
Dinoprostone ေပးသူေတြကို (72.6%) နဲ႔ Misoprostol ေပးသူေတြကို (45.7%)
လုပ္ေပးခဲ့ရတယ္။
- Misoprostol ေပးသူ ၂၈ ေယာက္ (20.3%) နဲ႔ Dinoprostone ေပးသူ ၃၈ ေယာက္
(27.7%) ကို ဗိုက္ခြဲေမြးေပးခဲ့ရတယ္။
ေကာက္ခ်က္ခ်ရင္
- Intravaginal Misoprostol ေပးတာဟာ Intracervical Prostaglandin E2 gel
(Dinoprostone) ေပးတာနဲ႔အတူတူ ထိေရာက္မႈ ရွိတယ္။
- Intravaginal misoprostol ေပးနည္းက Intracervical dinoprostone
နည္းထက္ပိုျပီး Cervical ripening သာအိမ္ဝ က်ယ္ေစေအာင္ လုပ္ေပးတယ္။ Labor
induction ကေလးေမြးလာေစဘို႔ အကူအညီေပးတယ္။
- ေဆးေစ်းမွာ Misoprostol 100 micrograms ကို $0.36 ေပးရျပီး၊
Dinoprostone 0.5 mg ကို $75 ေပးရတယ္။
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ (၂၆-၁၂-၂ဝ၁၁)
No comments:
Post a Comment