သံဃာ့အားကို အမ်ားၾကီးလိုသည္

ဗုဒၶ၀ါဒ၏ အႏၲိမရည္မွန္းခ်က္ပန္းတိုင္သည္ ျပီးျပည့္စံုေသာ
အသိပညာႏိုးၾကားမႈပင္ျဖစ္သည္။ ယင္းကို ေဗာဓိဥာဏ္ႏွင့္ ျပည့္စံုျခင္းဟု
လည္းေခၚသည္။ သို႕ျဖစ္ရာ ဗုဒၶ၀ါဒသည္ အသိပညာကိုအထူးတလည္ တန္ဖိုးထားေသာ
အယူ၀ါဒပင္ျဖစ္သည္။ လူ႕ေဘာင္သမိုင္း တစ္ေလွ်ာက္ လူသားတို႕
ၾကံဳေတြ႕ခဲ့ရေသာ၊ ၾကိဳ႕ေတြ႕ဆဲ၊ ၾကံဳေတြ႕ေနရဦးမည္ျဖစ္ေသာ ဘ၀ျပႆနာအေထြေထြ၏
အေၾကာင္းရင္း သည္ တပ္မက္မႈ(တဏွာ)ျဖစ္ျပီး၊ ယင္းတပ္မက္မႈမွာလည္း
အသိပညာေခါင္းပါးျခင္း(အ၀ိဇၨာ)ကို အရင္းခံ၍ ျဖစ္တည္လာရသည္ဟု ဗုဒၶ၀ါဒက
ခံယူထားေပသည္။ သို႕ျဖစ္ရာ ဗုဒၶ၀ါဒီတို႕အေနႏွင့္ လူ႕ေဘာင္ေလာကတြင္
အသိဥာဏ္ပညာလက္နက္ျဖင့္ စြဲကိုင္ေျဖရွင္း၍ မရႏိုင္သည့္ ျပႆနာဟူသည္မရွိဟု
ခံယူထားၾကရေပမည္။

အသိပညာရွိသူသည္ မိမိအက်ိဳးေရာ၊သူတစ္ပါးအက်ိဳးကိုပါ မွ်တစြာ
ဆင္ျခင္သံုးသပ္ႏိုင္စြမ္းရွိသည့္အေလ်ာက္ ကိုယ္ခ်င္းစာတရား ႏွင့္ လည္း
ျပည့္စံုသူျဖစ္သည္။ ဗုဒၶျမတ္စြာ လမ္းညႊန္ေဟာၾကားခဲ့သည့္
အေျခခံကိုယ္က်င့္တရားတို႕သည္ အမိန္႕အာဏာျဖင့္ျပ႒ာန္းခဲ့ျခင္း မဟုတ္ဘဲ
လူသားခ်င္း ကိုယ္ခ်င္းစာတရားေပၚ၌သာ အေျချပဳထားျခင္းျဖစ္သည္။ သို႕ျဖစ္ရာ
ဗုဒၶ၀ါဒီတို႕၏ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းမႈ သည္ ကိုယ္ခ်င္းစာတရားအေပၚ အေျခခံေသာ
အသက္ေမြးမႈသာ ျဖစ္သင့္ေပသည္။ တစ္နည္းဆိုေသာ္ 'သမၼာအာဇီ၀' ျဖစ္ရေပမည္။
ကိုယ္ခ်င္းစာတရား ေခါင္းပါးသည္ႏွင့္ လူသားတို႕၏ စိတ္ဘ၀င္၀ယ္ ၀ိသမေလာဘမ်ား
ေပါက္ပြားလာျပီး သမၼအာဇီ၀မက်ေသာ၊ လူ႕ ကိုယ္က်င့္တရားႏွင့္ ေသြဖည္ေသာ
အသက္ေမြးမႈတို႕ကို ျပဳလာတတ္ၾကစျမဲ ျဖစ္သည္။
ကမၻာႏွင့္ အ၀ွမ္း လူသားထုတစ္ရပ္လံုးကို ျခိမ္းေျခာက္လ်က္ရွိသည့္ HIV/AIDS
ေရာဂါ ကူးစက္ပ်ံ႕ႏွံ႕ရျခင္း၏ အေၾကာင္းအရင္းမ်ားစြာ ထဲတြင္
လူ႕ကိုယ္က်င့္တရားကို လ်စ္လ်ဴရႈကာ စာနာမႈကင္းေသာစိတ္ျဖင့္
စီးပြားရွာျခင္းသည္ အဓိကအခန္းက႑မွ ပါ၀င္လ်က္ရွိသည္။
အျမင္သာအထင္သာဆံုးဥပမာမွာ လိင္ကုန္ကူးမႈႏွင့္ မူးယစ္ေဆး၀ါး
ေရာင္း၀ယ္ေဖာက္ကားမႈတို႕ပင္ျဖစ္သည္။

အဆိုပါ မသမာေသာနည္းျဖင့္ စီးပြားရွာေသာ လုပ္ရပ္မ်ားသည္
ဗုဒၶဘုရားရွင္၏အဆံုးအမသာသနာႏွင့္ ေသြဖည္သည္ဆိုေသာ အခ်က္ ကိုကား
အထူးေျပာဖြယ္မရွိပါေခ်။ ယင္းမသမာမႈတို႕အား ဗုဒၶဘာသာ၀င္ထုၾကီး တစ္ရပ္လံုးက
၀ိုင္း၀န္းဟန္႕တား ဆန္႕က်င္ၾကရမည္ ျဖစ္သည္။ ထိုသို႕ေဆာင္ရြက္ျခင္းသည္
ဘုရားရွင္၏အဆံုးအမႏွင့္အညီ လိုက္နာေဆာင္ရြက္ျခင္းျဖစ္သျဖင့္
ဗုဒၶျမတ္စြာအား ဓမၼပူဇာျဖင့္ ပူေဇာ္ျခင္းပင္ျဖစ္ေလရာ
ေကာင္းမႈကုသိုလ္တရားပြားမ်ားျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။ မိမိေရာ၊
မိမိေနထိုင္ရာလူ႕အဖြဲ႕အစည္း၏ ေကာင္းက်ိဳးကိုပါ
သယ္ပိုးေဆာင္ရြက္ရာေရာက္သျဖင့္ မည္သည့္ဘာသာ အယူ၀ါဒကမဆို 'ေကာင္းျမတ္ေသာ
လူသားအက်ိဳးျပဳလုပ္ငန္း' အျဖစ္ အသိ အမွတ္ျပဳ ေကာင္းခ်ီးၾသဘာေပးၾကမည္သာ
ျဖစ္သည္။

အဆိုပါလုပ္ငန္းကို ဗုဒၶဘာသာ၀င္ထုၾကီး တစ္ရပ္လံုးက
ပင္ကုိယ္ႏိုးၾကားေသာအသိစိတ္ျဖင့္ တက္ၾကြစြာပါ၀င္ ေဆာင္ရြက္လာႏိုင္ရန္
အဓိကလိုအပ္ေသာအခ်က္မွာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တိုင္းသည္
ဗုဒၶ၀ါဒလာအေျခခံကိုယ္က်င့္တရားတို႕ကို ေကာင္းစြာနားလည္ သေဘာေပါက္
ၾကရန္ပင္ ျဖစ္သည္။ ထိုသို႕နားလည္ သေဘာေပါက္လာေစရန္အတြက္
ဗုဒၶဘာသာ၀င္ထုၾကီးအား ၀ိုင္း၀န္းသြန္သင္ပညာေပးဆံုးမၾကရန္ မွာ သံဃာေတာ္
အရွင္သူျမတ္မ်ား၊ သီလရွင္မ်ား၊ ဘာသာေရးပညာရွင္မ်ားႏွင့္
ဘာသာေရးအသင္းအဖြဲ႕မ်ား၏ အဓိကတာ၀န္ၾကီးတစ္ရပ္ လည္း ျဖစ္သည္။
ထိုသို႕ ဗုဒၶတရားေတာ္လာ လူ႕ကိုယ္က်င့္တရားတို႕ကို
လိုက္နာေစာင့္ထိန္းျခင္းသည္ HIV/AIDS ေရာဂါကူးစက္ျပန္႕ပြားသည့္ေဘးမွ
မည္သည့္အတိုင္းအတာအထိ ကာကြယ္တားဆီးႏိုင္ေၾကာင္း ဗုဒၶဘာသာ၀င္တို႕
သိရွိနားလည္ၾကေစရန္ ယင္းေရာဂါ ကူးစက္ျပန္႕ပြားရ သည့္
အေၾကာင္းရင္းတို႕ကိုလည္း အသိပညာေပးသြားၾကရမည္ ျဖစ္ေပသည္။

ဗုဒၶ၀ါဒလာ ကိုယ္က်င့္တရားတို႕ကို ေစာင့္ထိန္းျခင္းျဖင့္ ဘာသာေရးအရ
ကုသိုလ္ေကာင္းမႈျပဳရာေရာက္သည့္အျပင္ က်န္းမာေရး၊လူမႈ ေရး၊စီးပြားေရး
အစရွိေသာ ေလာကီကိစၥအ၀၀တြင္ပါ အက်ိဳးျဖစ္ထြန္းေစေၾကာင္း
ေကာင္းစြာသိျမင္လာရန္ အထူးအေရးၾကီးလွပါသည္။
ဤေနရာတြင္ ကြၽႏု္ပ္တို႕သတိျပဳရန္မွာ ဗုဒၶတရားေတာ္လာ
ကိုယ္က်င့္တရားတို႕ကို လိုက္နာေစာင့္ထိန္းမႈကင္းမဲ့ျခင္းသည္ HIV/AIDS
ေရာဂါ ကူးစက္ျပန္႕ပြားမႈကို အားေပးေနသည္ မွန္ေသာ္လည္း၊ အဆိုပါေရာဂါ
ကူးစက္ခံရသူတိုင္းသည္ 'ကိုယ္က်င့္တရားမေစာင့္ထိန္းခဲ့ သူမ်ားခ်ည္းမဟုတ္'
ဆိုသည့္အခ်က္ပင္ျဖစ္သည္။ ကိုယ္က်င့္တရား မည္မွ်ေကာင္းသူျဖစ္ပါေစ HIV/AIDS
ေရာဂါကူးစက္ျပန္႕ပြားေစ သည့္ နည္းလမ္းတို႕ကို မွန္ကန္စြာမသိရွိခဲ့ပါက
မည္သူမဆို ယင္းေရာဂါပိုး ကူးစက္ခံရမည့္အခြင့္အလမ္း
မ်ားစြာရွိေနေသာေၾကာင့္ပင္ ျဖစ္သည္။

သို႕ျဖစ္ရာ သံဃာေတာ္မ်ား၊ သီလရွင္မ်ား၊ ဘာသာေရးပညာရွင္မ်ားႏွင့္
ဘာသာေရးအဖြဲ႕အစည္းမ်ားအေနႏွင့္ HIV/AIDS ေရာဂါ ကူး စက္ႏိုင္သည့္
နည္းလမ္းတို႕ကိုလည္း သိရွိနားလည္ထားသင့္ေပသည္။ သို႕မွသာ မိမိတို႕ႏွင့္
နီးစပ္ရာအသိုင္းအ၀ိုင္းမွ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တို႕ အား တစ္ဆင့္ျပန္လည္
အသိပညာေပးႏိုင္ၾကေပမည္။ ဤနည္းျဖင့္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တို႕အၾကား
ဘာသာေရးႏွင့္ပတ္သက္၍လည္းေကာင္း၊ အဆိုပါေရာဂါဆိုးႏွင့္ ပတ္သက္၍လည္းေကာင္း၊
မွန္ကန္ေသာအသိတရားမ်ား ရရွိလာကာ မွားယြင္းေသာ အယူအဆမ်ားအား တိုက္
ဖ်က္သြားႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။

ကြၽႏု္ပ္တို႕သည္ HIV/AIDS တားဆီးကာကြယ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားအား
အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္သြားရမည္ျဖစ္သလို ယင္းေရာဂါ
ကူးစက္ခံထားရသူမ်ားအေပၚ၌လည္း ကိုယ္ခ်င္းစာတရား လက္ကိုင္ထားကာ လိုအပ္ေသာ
အကူအညီမ်ားကို ေပးသြားၾကရေပမည္။

ေရာဂါရွိသူႏွင့္ မရွိသူဟူ၍မခြဲျခားဘဲ HIV ဗုိင္းရပ္စ္
စြဲကပ္ခံထားရသူတို႕ကို သာမန္လူေကာင္းမ်ားကဲ့သို႕ သေဘာထားဆက္ဆံကာ လို
အပ္ေသာစိတ္ဓာတ္ခြန္အားျမႇင့္တင္မႈမ်ားကိုပါ ျပဳလုပ္ေပးသြားၾကရေပမည္။ HIV
ပိုးစြဲကပ္ခံထားရသူတို႕ အေနႏွင့္လည္း မိမိတို႕ကိုယ္ ကို ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္
ကင္းမဲ့သူမ်ားအျဖစ္ ထင္မွတ္မသြားေစဘဲ၊ လူေကာင္း ပကတိမ်ားနည္းတူ
မိမိကိုယ္ကိုေရာ မိမိပတ္၀န္းက်င္လူ႕အဖြဲ႕ အစည္းကိုပါ
အက်ိဳးျပဳႏိုင္စြမ္းရွိသူမ်ားအျဖစ္ ယံုၾကည္မႈအျပည့္အ၀ ရွိေနေစရန္
၀ိုင္း၀န္းကူညီ ေဆာင္ရြက္သြားၾကရပါမည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္အမ်ားစုေနထိုင္ရာ လူ႕အဖြဲ႕အစည္း
ျဖစ္သည့္အေလ်ာက္ သံဃာေတာ္မ်ားႏွင့္ ဘိကၡဳနီအႏြယ္၀င္ သီလရွင္မ်ား၏
ၾသဇာသက္ေရာက္မႈသည္ ျမန္မာ့လူ႕အဖြဲ႕အစည္းအတြင္း
အေရးပါေသာက႑တြင္တည္ရွိေနေပသည္။ ယင္းအခ်က္ သည္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္
ျမန္မာတိုင္းရင္းသားထုၾကီးအား HIV/AIDS တားဆီး၊ ကာကြယ္ေရးႏွင့္
ေရာဂါပိုးရွိသူမ်ားကို အားေပးႏွစ္သိမ့္ ကူညီပံ့ပိုးေရးတြင္
မ်ားစြာတန္ဖိုးရွိ အသံုး၀င္ေသာ အခြင့္အလမ္းတစ္ရပ္ပင္ ျဖစ္ေပသည္။

အထူးသျဖင့္ သံဃာေတာ္တို႕သည္ ျမန္မာလူထု၏ ၾကည္ညိဳေလးစားမႈကို
ရရွိထားသူမ်ားျဖစ္သည့္အေလ်ာက္ သူတို႕မွတစ္ဆင့္ HIV/AIDS ေရာဂါ
တားဆီးကာကြယ္ေရးႏွင့္ ေရာဂါပိုးရွိသူတို႕အား ႏွစ္သိမ့္ကူညီေရးဆိုင္ရာ
အသိပညာ ဗဟုသုတမ်ားကို ျဖန္႕ျဖဴး ေပးသြား ႏိုင္ေပသည္။ ဤနည္းအားျဖင့္
သံဃာေတာ္တို႕သည္ တပည့္ဒါယကာ၊ ဒါယိကာမမ်ား၏ အက်ိဳးစီးပြားကို လက္ေတြ႕က်က်
ပံ့ပိုးကူညီႏိုင္ၾကေပလိမ့္မည္။

က်န္းမာေရးသည္ စီးပြားေရး၊လူမႈေရး၊ ႏိုင္ငံေရးစေသာ လူ႕အေရးအရာ အားလံုး၏
အေျခခံအုတ္ျမစ္ပင္ျဖစ္သည္။ က်န္းမာေရးေကာင္း ပါမွ အဆိုပါ
လူ႕အေရးအရာကိစၥအ၀၀တြင္ ေအာင္ျမင္တိုးတက္မႈမ်ား ရရွိလာမည္ျဖစ္သည္။
သံဃာေတာ္တို႕အေနႏွင့္ တပည့္ဒါယကာ၊ ဒါယိကာမတို႕၏ က်န္းမာေရးကို
အေလးထားဆံုးမသြန္သင္ အက်ိဳးျပဳျခင္းသည္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ထုတစ္ရပ္လံုး၏ ေလာကီ
ေလာကုတၲရာ အက်ိဳးစီးပြားအ၀၀ကို ျဖည့္ဆည္းေပးျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ ယင္းသို႕
ေဆာင္ရြက္ျခင္းအားျဖင့္ ဗုဒၶသာသနာေတာ္ၾကီး အဓြန္႕ရွည္စြာ တည္တံ့
ခိုင္ျမဲေရးအတြက္ ၾကီးစြာေသာအေထာက္အပံ့ ျပဳျခင္းလည္းမည္ေပသည္။ သို႕ျဖစ္ရာ
ဤလုပ္ရပ္သည္ လြန္စြာမြန္ျမတ္ေသာ သာသနာျပဳ လုပ္ငန္းၾကီးလည္း ျဖစ္ေပသည္။

ဤသို႕ ဘာသာေရးမွတစ္ဆင့္ HIV/AIDS ေရာဂါတားဆီးကာကြယ္မႈ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကို
ကမၻာႏွင့္အ၀ွမ္းေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိရာ လြန္စြာ ထိေရာက္
ေအာင္ျမင္ေၾကာင္းေတြ႕ရွိရေပသည္။ သက္ဆိုင္ရာ ဘာသာေရးပညာရွႈင္မ်ား၏
ဦးေဆာင္မႈျဖင့္ မိမိတို႕ႏွင့္ဆိုင္ရာဆိုင္ရာ ဘာသာ၀င္တို႕အား HIV/AIDS
တားဆီးကာကြယ္ေရးဆိုင္ရာ အသိပညာဗဟုသုတျဖန္႕ေ၀ျခင္း၊
မိမိတို႕ကိုးကြယ္ယံုၾကည္ရာ ဘာသာ တရားအဆံုးအမႏွင့္ယွဥ္ကာ
ယင္းေရာဂါကူးစက္ေစႏိုင္ေသာ အမူအက်င့္ဆိုးတို႕မွေရွာင္ၾကဥ္ရန္
ေဟာေျပာသြန္သင္ျခင္းတို႕ကို
ေအာင္ျမင္စြာေဆာင္ရြက္ေနၾကျပီျဖစ္သည္။ယင္းလုပ္ငန္းေဆာင္တာမ်ား
ေအာင္ျမင္ေစေရးအတြက္ ကမၻာ့ကုလသမဂၢလက္ေအာက္ခံ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားကလည္း
ေဒသဆိုင္ရာအာဏာပိုင္အဖြဲ႕အစည္းအဆင့္ဆင့္ႏွင့္ ပူးေပါင္းကာ လိုအပ္ေသာ
အကူအညီမ်ားကို ပံ့ပိုးေပး လ်က္ ရွိေပသည္။

သို႕ျဖစ္ရာ ကြၽႏု္ပ္တို႕ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္လည္း သံဃာေတာ္ အရွင္သူျမတ္မ်ား၊
ဘာသာေရးပညာရွင္မ်ား၊ ဗုဒၶဘာသာအဖြဲ႕အစည္းမ်ားသည္ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရ၏
အားေပးမႈ၊ ကမၻာ႔ကုလသမဂၢလက္ေအာက္ခံ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ ပံ့ပိုးမႈတို႕ျဖင့္
HIV/AIDS ေရာဂါတားဆီးကာကြယ္ ေရးႏွင့္ ေရာဂါပိုးကူးစက္ခံရျပီးသူမ်ားအား
ႏွစ္သိမ့္ကူညီေရးလုပ္ငန္းမ်ားတြင္
တက္ၾကြစြာပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ၾကမည္ဆိုပါလွ်င္ HIV/AIDS
ေရာဂါကူးစက္ျပန္႕ပြားမႈသည္ ျမန္မာ့ေျမ၊ ျမန္မာ့ေရမွ မ်ားမၾကာမီကာလအတြင္း
ရပ္တန္႕သြားမည္မွာ မလြဲဧကန္ျဖစ္ေၾကာင္း တင္ျပ လိုက္ရပါသည္ ။ ။

Ref: HIV/AIDS Prevention and Care: from Buddhism Perspective (Myanmar
Version) by Win Thein Oo.

၀င္းသိန္းဦး
(ျမတ္သတိ၀ါဒီ၊ အမွတ္-၁၁၊၂၀၁၁ခုႏွစ္၊ ေမလ။)