ကေလးသူငယ္ေတြအတြက္ လိင္က်န္းမာေရး

Child sexual abuse ကေလးသူငယ္ လိင္ေစာ္ကားမႈကို ဖတ္ျပီး ဒီစာေရးရျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ယခု ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္လည္း သက္ငယ္ မုဒိမ္းမႈမ်ား အလြန္ျဖစ္ပြားေနသည္ကို စာေစာင္ဂ်ာနယ္မ်ားမွာ မၾကာခဏ ဖတ္ေနရပါသည္။ ယခင္ကေတာ့ ကၽြန္မတို႔မွာ ၾကားပင္ မၾကားဖူးပါ။ အမွန္အတုိင္း ဝန္ခံရပါလွ်င္ ကၽြန္မတို႔ ငယ္ငယ္ကတည္းက မိဘမ်ားက Sex Education ကို မေပးခဲ့ဖူးပါ။ ကၽြန္မ ဆရာ့ရဲ႕ Sex Education ဆိုတဲ့ ေဆာင္းပါးလည္း ဖတ္ၿပီးပါၿပီရွင့္။ သို႔ေသာ္လည္း မိဘမ်ားအေနျဖင့္ သမီးငယ္မ်ား အတြက္ မည္သည့္ အသက္အရြယ္က စတင္ၿပီး လိင္က်န္းမာေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ မည္သုိ႔ ပညာေပးႏိုင္မလဲ ဆိုတာကို ေဆာင္းပါးေလး ေရးေပးေစခ်င္ပါတယ္ရွင့္။

ဒီအေၾကာင္းအရာကို မေျပာဘဲ၊ မေရးဘဲေနတာ ေကာင္းသလား၊ မေကာင္းဘူးလား ဆိုတဲ့ ေမးခြန္းမွာ အေပါင္းနဲ႔ အႏုတ္ ႏွစ္မ်ိဳးလံုးရွိတယ္။ က်န္းမာေရး ပညာေပးေရးတာကို ဖတ္ခ်င္သူကဖတ္၊ ယူခ်င္သူကယူ ကိုယ့္ဖါသာ ဆံုးျဖတ္ခြင့္ ရွိတယ္။ လူအမ်ားနဲ႔ ဆိုင္တဲ့ ဥပမာ တီဗြီ၊ ေရဒီယို၊ သတင္းစာ၊ ဂ်ာနယ္၊ ဆိုရွယ္မီဒီယာေတြမွာ ထည့္ရင္ေတာ့ အကန္႔အသတ္ေတြ ရွိလာျပီ။ ေက်ာင္းေတြမွာ သင္၊ မသင္ဆိုတာၾက ဥပေဒနဲ႔ လုပ္မွရတယ္။ ဒါလဲဘဲ ေနရာတခုနဲ႔ တခု၊ လူမႈအသိုင္းအဝိုင္း တခုနဲ႔တခု မတူဘူး။ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေတြေန ခုေခတ္မွာ ေျပာင္းလာရတာလဲ ရွိတယ္။

သင္ေပးသင့္တယ္ဆိုရင္ ဘာေတြပါသင့္သလဲ။ တာဝန္ရွိသူေတြ၊ ပညာရွင္ေတြ၊ စိတ္ဝင္စားသူေတြၾကားမွာ မတူၾကတာေတြ ရွိျပန္တယ္။ အသစ္တခုကိုစရင္ အေျခခံ အက်ဆံုးကေန စေလ့ရွိတယ္။ ဒါလဲ အျငင္းပြါးမႈ အနည္းဆံုးသာ ျဖစ္ျပီး ကန္႔ကြက္ဆဲေရးတာ မခံရဘူးလို႔ အာမခံခ်က္မရွိပါ။ ကြ်န္ေတာ္က စပါရေစ ႕႕႕။

စာသင္ေက်ာင္းေတြမွာဆိုရင္ ၈ ႏွစ္အရြယ္ကေန စတာမ်ားတယ္။ ဒီအရြယ္ေလးေတြကို သင္ေပးရမဲ့ အကန္႔အသတ္ ၾကီးတယ္။ ေမးလာရင္ လိမ္မာ ပါးနပ္ေအာင္ ေျဖႏိုင္ဘို႔ ျပင္ထားရမယ္။ မိဘေတြကို ေမး ထားျပီး ေမးခြန္းေလးေတြလဲ မရွင္းတာကို ေက်ာင္းမွာ ေမးႏိုင္တယ္။ သင္ၾကားေပးသူရဲ႕ တာဝန္၊ ေစတနာနဲ႔ ပညာအျပင္ သင္ၾကားမႈ အႏုပညာလိုမယ္။

၁။ ေယာက္်ားေလးနဲ႔ မိန္းကေလး မတူတဲ့အေၾကာင္း။ မတူတာေတြထဲမွာ ေမြးရာပါ မ်ိဳးပြါးအဂၤါေတြရွိေၾကာင္း။ ငယ္ေသးလို႔ မဖြံ႔ထြားေသးတဲ့အေၾကာင္း။ ေျပာင္းလဲလာတာေတြဟာ ပံုမွန္သာျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း။ စိုးရိမ္မႈ မရွိသင့္ေၾကာင္း။

၂။ အရြယ္ေရာက္ျခင္း ဆိုတာဘာလဲ။ တေယာက္နဲ႔ တေယာက္ နဲနဲမတူတာရွိေၾကာင္း။ ဥပမာ မိန္းကေလးေတြက ေစာတယ္။ ဝသူေတြက ေစာတယ္။ အားကစား မလုပ္သူေတြက ေစာတယ္။ ေစာတိုင္းလဲ မေကာင္းေၾကာင္း။ ကိုယ့္မွာ ေစာေနလို႔လဲ မစိုးရိမ္သင့္ေၾကာင္း။ မ်ိဳးရိုးလဲရွိေၾကာင္း။

၃။ ေယာက္်ားေလးေတြမွာ အေျခခံ အေျပာင္းအလဲေတြဆိုတာ ဘာေတြလဲ။ တႏွစ္မွာ အရပ္ ၄ လကၼ ပိုရွည္လာမယ္။ အသံၾသလာမယ္။ ႏႈပ္ခမ္းေမြးေပါက္လာမယ္။ ဝက္ျခံေပါက္မယ္။

၄။ မိန္းကေလးေတြ အေျခခံ အေျပာင္းအလဲေတြဆိုတာ ဘာေတြလဲ။ ေယာက္်ားေလးေတြက အရပ္ပိုရွည္တာထက္ မိန္းကေလးေတြက တင္ေနရာကားလာတာ ပိုသိသာတယ္။ ရင္သားထြက္၊ ထြားလာမယ္။ အျမဲတေစ ဖံုးအုပ္ထားရမယ္။ အထိမခံသင့္ေၾကာင္း။ ဝက္ျခံေပါက္မယ္။ မၾကာခင္ ရာသီေသြးဆိုတာ ဆင္းမယ္။ ေအာက္ပိုင္းအတြင္းခံမွာ ေသြးလို စြန္းထင္းတာရွိရင္ အေမ၊ အမ၊ ဆရာမကို ေျပာသင့္ေၾကာင္း။

၅။ စိတ္ပိုင္း အေျပာင္းအလဲေတြ ျဖစ္မယ္။ ေဟာ္မုန္း အသစ္ေတြ ထြက္လို႔ျဖစ္တယ္။ ပံုမွန္ျဖစ္တယ္။ စိုးရိမ္ဘို႔မလိုေၾကာင္း။ ေျပာင္းလာတဲ့ အတြက္ ေနရထိုင္ရ၊ ေျပာဆိုရတာေတြကို ျပဳျပင္ရမွာျဖစ္ေၾကာင္း။ စိတ္ရႈပ္ေထြးတာ၊ စိုးရိမ္တာ၊ ဝမ္းနည္းတာ၊ ေဒါသထြက္တာေတြ ရွိတတ္ေၾကာင္း။ ကေလးတိုင္းျဖစ္တာမို႔ မစိုးရိမ္ဘဲ ထိန္းရမွာျဖစ္ေၾကာင္း။

၆။ အေနအထိုင္၊ အမူအယာ သင္ေပးပါ။ ဘယ္လို ဝတ္စားဆင္ယင္တာ၊ ေနထိုင္တာ၊ ျပဳမူေျပာဆိုတာေတြဟာ အႏၲရာယ္ရွိေၾကာင္း။ တိတိက်က်ေမးလာရင္ ကိုယ္ဝန္ရွိႏိုင္ေၾကာင္း။ အပ်ိဳဘဝ၊ လူပ်ိဳဘဝ ဆံုးသြားႏိုင္ေၾကာင္း။ တန္ဘိုးထားမႈ က်ဆင္းသြားႏိုင္ေၾကာင္း။ ျဖစ္သြား၊ ပ်က္သြားတာေတြက ဘယ္ေတာ့မွ ျပန္မရေတာ့ေၾကာင္း။ တခ်ိဳ႕မွာ တသက္လံုး စိတ္ထိခိုက္ရေၾကာင္း။ ဆက္ေမးလာရင္ တားဆီး ကာကြယ္နည္းေတြ က်န္းမာေရးနဲ႔ ညီတာေတြ ရွိေနေၾကာင္း တေယာက္ခ်င္းကေန ဆရာဝန္ကို ေမးႏိုင္ေၾကာင္း။ အရြယ္ေျပာင္းလာလို႔ ေယာက္်ားေလး၊ မိန္းကေလးေတြ ေျပာဆိုဆက္ဆံတာ၊ အတူကစား တာေတြမွာ ေျပာင္းရေၾကာင္း။ ဘယ္လိုေျပာင္းမလဲ။

အိႏၵိယမွာ CBSE ပညာေရးစနစ္ထဲမွာ Sex education ကိုေနာက္ႏွစ္မွာ စတင္ပါမယ္။ သူငယ္တန္းကေန ၁၂ တန္းအထိ သင္ေပးမယ္။ Adolescent education လို႔ေခၚမယ္။ Reproductive health မ်ိဳးပြါး က်န္းမာေရးနဲ႔အတူ Drug abuse ေဆးဝါး တလြဲသံုးျခင္း၊ Homosexuality လိင္တူဆိုတာေတြလဲ ပါမယ္။ Adolescence and Reproductive Sexual Health Programme (ARSH) လို႔ရံုးသံုးေခါင္းစဥ္ တပ္ထားတယ္။ ဒီအေၾကာင္းအရာေတြကို ဘာသာရပ္ တခုအေနနဲ႔ သင္ေပးမွာ မဟုတ္ဘဲ Activity-based programmes လႈပ္ရွားမႈ အစီအစဥ္ေတြထဲမွာ ထည့္ပါမယ္။

• Nutrition အာဟာရ၊
• Health က်န္းမာေရး၊
• Hygiene သန္႔ရွင္းေရး၊
• Physical fitness ရုပ္ပိုင္းက်န္းမာေရး၊
• Mental health စိတ္က်န္းမာေရး၊
• Sexual health လိင္က်န္းမာေရးထဲမွာ HIV/AIDS လဲပါမယ္။
• Sexual changes at puberty အရြယ္ေရာက္ျခင္း အေျပာင္းအလဲမ်ား၊
• Substance abuse မူးယစ္ေဆးဝါးမ်ား၊
• Myths မ်ိဳးပြါးျခင္းဆိုတာမွာ တလြဲအထင္အျမင္အမွားေတြ၊
• Sexually transmitted diseases လိင္ကတဆင့္ကူးစက္ေရာဂါေတြလဲ ထည့္သြင္းထားပါတယ္။

အိႏၵိယမွာ ႏိုင္ငံေရးစနစ္က ဒီမိုကေရစီနဲ႔ ဖက္ဒရယ္ပံုစံရွိတာမို႔ ျပည္နယ္တခုနဲ႔ တခုမတူဘဲ က်င့္သံုးခြင့္ရွိတယ္။ (မဟာရာစထရာ) ျပည္နယ္က အဲဒီ Adolescent Education Programme (AEP) အစီအစဥ္သစ္ကို လက္မခံပါ။ MLA ျပည္နယ္ အမတ္ေတြက ၁ဝ တန္းသင္ရိုးထဲ မွာထည့္မွာကို ဆန္႔က်င္ေနၾက ပါတယ္။ ျပည္နယ္ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ အတိုက္အခံ အမတ္ေတြက အစိုးရထုတ္ Kishorawastha Jivan Kaushalya Karyakram ဆိုတဲ့ စာမ်က္ႏွာ ၂ဝဝ ေက်ာ္ပါ ဆရာ လမ္းညႊန္ စာအုပ္ေတြကို ေထာင္ျပျပီး ကန္႔ကြက္ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။

A resource for a planned and continuous Sex Education programme conforming to DfEE guidelines ဆိုတာက ျဗိတိန္ႏိုင္ငံသံုး လိင္က်န္းမာေရး လက္စြဲ အစာအုပ္ ျဖစ္ပါတယ္။

ကြ်န္ေတာ္တို႔ႏိုိုင္ငံမွာ ႏိုင္ငံရဲ႕ ယဥ္ေက်းမႈ၊ ဘာသာေရး၊ ႏိုင္ငံေရး၊ က်န္းမာေရး၊ စီးပြါးေရး အေျခအေနေတြနဲ႔ ကိုက္ညီတာေတြကို ျမန္မာႏိုင္ငံ သားေတြ ကိုယ္တိုင္ကေန တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးတာေတြ အဆင့္ဆင့္လုပ္ၾကျပီးမွ အေကာင္းဆံုးကို ဆန္ကာတင္ ေရြးသင့္ပါတယ္။ ဒီအေရးကိစၥမွာ တိုင္းတပါးသားေတြ ဆီက အၾကံဥာဏ္ အကူအညီမလို ဘူးထင္ပါတယ္။

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ




ေဒါက္တာတင့္ေဆြ - ကေလးသူငယ္ေတြအတြက္ လိင္က်န္းမာေရး