ႏုိင္ငံေတာ္လုပ္ၾကံမႈႀကီး (သုိ႔မဟုတ္) မေမ့ႏုိင္ေသာ ျဖစ္ရပ္တစ္ခု

၁၉ ဇူလုိင္ ၁၉၄၇ တြင္ ဂဠဳန္ဦးေစာႏႇင့္ အေပါင္းပါတုိ႔၏ လုပ္ၾကံသတ္ျဖတ္မႈေၾကာင့္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ႏႇင့္တကြ အာဇာနည္ ေခါင္းေဆာင္ႀကီးမ်ား က်ဆံုးခ့ဲရသည္။ ႏႇစ္ေပါင္း ၆၆ ႏႇစ္ၾကာျမင့္ခဲ့ၿပီ ျဖစ္ေသာ္လည္း ယေန႔တုိင္ မေမ့ႏိုင္ေသာ ျဖစ္ရပ္တစ္ခုအျဖစ္ အမႇတ္ရေနဆဲ ျဖစ္သည္။

လုပ္ၾကံရန္ အၾကံအစည္

ဂဠဳန္ဦးေစာသည္ ၂၁ စက္တင္ဘာ ၁၉၄၆ တြင္ ဘုရင္ခံ ဆာဟူးဘတ္ရန္႔(စ္)အား ေတြ႕ဆံုၿပီးအျပန္ ေျမနီကုန္း စိန္႔ဗင္းဆင့္ ဘုရားေက်ာင္းေရႇ႕၌ ေသနတ္ပစ္ခံ ခဲ့ရသည္။ ယင္းျဖစ္ရပ္သည္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ ပေယာဂ ပါသည္ဟု မႇတ္ယူကာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္အေပၚ ရန္ၿငိဳးထားခဲ့သည္။ စက္တင္ဘာ ၂၆ ရက္တြင္ ဦးေစာ ပညာေရး ၀န္ႀကီးရာထူး ခန္႔အပ္ခံရသည္။ သုိ႔ေသာ္ ဦးေစာသည္ မည္သည့္အခါမွ် အတြင္း၀န္႐ံုးတြင္ ႐ံုးထုိင္ခဲ့ျခင္း မရႇိဟု ဆုိပါသည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္အား လုပ္ၾကံရန္ အၾကံအစည္ရႇိေသာ ဦးေစာသည္ ဇနီးႏႇင့္သမီးတုိ႔အား အင္းစိန္ဘက္သုိ႔ ပုိ႔ထားကာ စနစ္တက် စီစဥ္ေတာ့သည္။

ပထမအႀကိမ္ လုပ္ၾကံမႈ

ဗိုလ္ခ်ဳပ္အေပၚ အၿငိဳးထားခဲ့ေသာ ဦးေစာသည္ မ်ိဳးခ်စ္ပါတီႏႇင့္ ဂဠဳန္အဖြဲ႕၀င္မ်ားထဲမႇ လက္ရဲဇက္ရဲရႇိသူ လူငယ္ေလးဦးကုိ ေရြးခ်ယ္ကာ ညစာစားပြဲ တစ္ခု၌ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ကုိ သြားေရာက္ လုပ္ၾကံေစခဲ့သည္။ သုိ႔ေသာ္ ထုိေန႔က ဗိုလ္ ခ်ဳပ္၏ကားကုိ ရႇာမေတြ႕ၾကသျဖင့္ ျပန္လာခဲ့ ၾကရသည္။

ပထမအႀကိမ္တြင္ အထမေျမာက္ခဲ့သည့္ ဂဠဳန္ဦးေစာသည္ နယ္မႇမ်ဳိးခ်စ္လူငယ္ ၃၀ ခန္႔ကို ရႇာေဖြစုေဆာင္း ခဲ့ျပန္သည္။ ဦးေစာ နယ္မႇျပန္လာေသာအခါ အတုိင္ပင္ခံ၀န္ႀကီး ရာထူးျပဳတ္သြားၿပီ ျဖစ္သျဖင့္ သက္ေတာ္ေစာင့္ လူယံုေတာ္ ရင္ေဖႏႇင့္ ေမာင္သန္းႀကီးတုိ႔လည္း ရာဇ၀တ္အုပ္ ဘ၀မႇ ေလ်ာက်သြားေတာ့၏။

လုပ္ၾကံမႈအတြက္ ျပင္ဆင္ျခင္း

ဤတစ္ႀကိမ္တြင္ ဦးေစာက ၿဗိတိသွ်လူမ်ဳိး ရာဇ၀တ္ ၀န္ေထာက္တစ္ဦး၏ အၾကံဥာဏ္ႏႇင့္ အကူအညီအရ စာရြက္စာတမ္းမ်ား အတုလုပ္ကာ ေအအိုဒီမႇ လက္နက္မ်ား ထုတ္ယူရန္ စီစဥ္သည္။ နယ္မႇစည္း႐ံုး ေခၚေဆာင္လာေသာ ဘညြန္႔ကုိ ၂၁ ဇြန္ ၁၉၄၇ တြင္ ေတာင္ပုိင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္မႇ လက္မႇတ္ သြားထုိးခုိင္းကာ ဇြန္ ၂၄ ရက္တြင္ ဘရင္းဂန္း လက္နက္ ၂၀၀ အား ထုတ္ယူခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ တပည့္မ်ားထဲမႇ လက္ေရြးစင္ လူငယ္အခ်ဳိ႕ကုိ ျပင္ဆင္ကာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္တုိ႔အား လုပ္ၾကံရန္အတြက္ ဇူလုိင္ ၁၉ ရက္ စေနေန႔ကုိ ေရြးခ်ယ္လိုက္သည္။

မၾကာမီ ဗိုလ္ခ်ဳပ္တစ္ဦးတည္း ဖုိင္ကုိကုိင္လ်က္ ေလႇကားမႇ တက္လာသည္။ တုိက္ပံု အကႌ်အျဖဴ၊ နံသာေရာင္ ပုိးပုဆိုးျဖင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္၏ဟန္က ထူးျခားေနသည္။ ခါတုိင္း စစ္၀တ္စံု ၀တ္ေလ့ရႇိေသာ္လည္း ယင္းေန႔တြင္မႇ တုိင္းျပဳ ျပည္ျပဳ လႊတ္ေတာ္ တက္စဥ္က အ၀တ္အစားမ်ား ၀တ္လာခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္က သတင္းေထာက္မ်ား အခန္းမႇ ျဖတ္သြားစဥ္ သတင္းေထာက္မ်ားအား ျပံဳးျပသြားသည္...

သတင္းေထာက္မ်ား

၁၉ ဇူလုိင္ ၁၉၄၇ နံနက္ပုိင္းတြင္ မိုးကတဖြဲဖြဲ ရြာေနသည္။ နံနက္ ၉ နာရီခန္႔တြင္ အတြင္း၀န္႐ံုးတြင္းသုိ႔ သတင္းေထာက္အခ်ဳိ႕ ေရာက္ရႇိလာၾကသည္။ ယမန္ေန႔ ညေန ႐ံုးဆင္းခ်ိန္ကပင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္က ေနာက္ေန႔ ကက္ဘိနက္ အထူးအစည္းအေ၀း ရႇိေၾကာင္း ေျပာလုိက္သျဖင့္ သတင္းေထာက္အခ်ဳိ႕ ႀကိဳတင္ လာေရာက္ၾကျခင္း ျဖစ္သည္။ အေစာဆံုး ေရာက္ရႇိလာၾကသူမ်ားမႇာ ကုိသန္းညြန္႔ (ျမန္မာ့အလင္း)၊ ဦးေက်ာ္ျမင့္(ရန္ကုန္)၊ ဦးသန္း (စီးပြားေရး)တုိ႔ ျဖစ္ၾကသည္။ သတင္းေထာက္မ်ားက သီးသန္႔ သတင္းေထာက္ အခန္း၌ ေစာင့္ဆုိင္းေနၾကသည္။

ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႏႇင့္ ၀န္ႀကီးမ်ား

မၾကာမီ ဗိုလ္ခ်ဳပ္တစ္ဦးတည္း ဖုိင္ကုိကုိင္လ်က္ ေလႇကားမႇ တက္လာသည္။ တုိက္ပံု အကႌ်အျဖဴ၊ နံသာေရာင္ ပုိးပုဆိုးျဖင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္၏ဟန္က ထူးျခားေနသည္။ ခါတုိင္း စစ္၀တ္စံု ၀တ္ေလ့ရႇိေသာ္လည္း ယင္းေန႔တြင္မႇ တုိင္းျပဳ ျပည္ျပဳ လႊတ္ေတာ္ တက္စဥ္က အ၀တ္အစားမ်ား ၀တ္လာခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္က သတင္းေထာက္မ်ား အခန္းမႇ ျဖတ္သြားစဥ္ သတင္းေထာက္မ်ားအား ျပံဳးျပသြားသည္။

မေရႇးမေႏႇာင္းပင္ ၀န္ႀကီးအခ်ဳိ႕ ေရာက္ရႇိလာၾကသည္။ ပညာေရး၀န္ႀကီး ဆရာႀကီး ဦးရာဇတ္က ထံုးစံအတုိင္း ဥေရာပ ၀တ္စံုျဖင့္ စီးကရက္ေသာက္ရင္း ေလွ်ာက္သြားသည္။

အစည္းအေ၀းခန္း

အစည္းအေ၀းကုိ ဗိုလ္ခ်ဳပ္၏ အခန္း၌ က်င္းပျခင္း ျဖစ္သည္။ မင္းေစကုိေသာင္းစိန္က အခန္းတြင္းသုိ႔ ၀င္လုိက္ ထြက္လုိက္ျဖင့္ အလုပ္႐ႈပ္ေနသည္။ အခန္း၀တြင္ ကုိေသာင္းစိန္ထိုင္ေသာ ေခြးေျခ တစ္လံုးသာရႇိၿပီး အေစာင့္အေရႇာက္ဟူ၍ မည္သူမွ် မရႇိေပ။ ႐ံုး၀င္းအတြင္း မည္သည့္ တားျမစ္ခ်က္မွ် မရႇိဘဲ မည္သူမဆုိ အလြယ္တကူ ၀င္ထြက္သြားလာ ႏိုင္သည့္ အေနအထား ရႇိေနသည္။ တားျမစ္ခ်က္ဟူ၍ အလုပ္လုပ္ေနေသာ ႐ံုး၀န္ထမ္းမ်ား အေႏႇာင့္အယႇက္ ျဖစ္မည္စုိး၍ ''ဤဆင္၀င္ေအာက္၌ ေမာ္ေတာ္ဆုိင္ကယ္ စက္မႏႈိးရ'' ဟု အဂၤလိပ္ ဘာသာျဖင့္ ေရးထားေသာ စာတမ္းသာ ရႇိပါသည္။

သတင္းေထာက္မ်ား အေျခအေန

နံနက္ ၁၀ နာရီတြင္ အစည္းအေ၀း စတင္ပါသည္။ ထုိစဥ္ ၀တ္ဆင္ေနက် ျပည္သူ႔ရဲေဘာ္၀တ္စံု ၀တ္ထားေသာ ၀န္ႀကီးဦးရာဇတ္၏ သက္ေတာ္ေစာင့္က အစည္းအေ၀းခန္းႏႇင့္ မလႇမ္းမကမ္းရႇိ သတင္းေထာက္မ်ား အခန္းသုိ႔ ေရာက္လာသည္။ ထုိေန႔က ၀န္ႀကီးဦးရာဇတ္၏ အပါးေတာ္ျမဲ ဦးခ်စ္ေဆြ ၿမိဳ႕တြင္း၌ အျခားကိစၥ ရႇိေနသျဖင့္ စေန ေန႔တစ္၀က္ ႐ံုးမတက္ပါ။ သုိ႔ျဖင့္ ရဲေဘာ္ကုိေထြးက သတင္းေထာက္ ကုိသန္းညြန္႔ကို ဦးခ်စ္ေဆြအခန္း ေခၚသြားၿပီး ယမန္ေန႔ညက ၾကည့္လာသည့္ ဒါ႐ိုက္တာ ေရႊဒုံးဘီေအာင္၏ ခုနစ္စဥ္ၾကယ္ ႐ုပ္ရႇင္ဇာတ္ကား အေၾကာင္း ေျပာေနသည္။

ကုန္းလမ္းပုိ႔ေဆာင္ေရး စီမံကိန္း

အစည္းအေ၀း စတင္ၿပီး မိနစ္အနည္းငယ္ အၾကာတြင္ ကုန္းလမ္း သယ္ယူပုိ႔ေဆာင္ေရး စီမံကိန္းကိစၥကို ဗိုလ္ခ်ဳပ္အား ရႇင္းလင္း ေျပာၾကားရန္အတြက္ အတြင္း၀န္ ဦးအုန္းေမာင္ အစည္းအေ၀းခန္းတြင္းသို႔ ၀င္လာကာ သခင္ျမေဘး၌ ထုိင္လုိက္သည္။ စင္စစ္အားျဖင့္ ပထမ အတြင္း၀န္ဦးစုိးတင့္ (ညိဳျမ၏အစ္ကုိ)က တင္ျပရန္ ျဖစ္ေသာ္လည္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္က မရႇင္းလင္းသျဖင့္ ဦးအုန္းေမာင္အား ေခၚဆုိခုိင္းျခင္း ျဖစ္သည္ ဆုိသည္။ ဦးအုန္းေမာင္ ကုလားထုိင္၌ ထုိင္လုိက္ၿပီး ႏႇစ္မိနစ္၊ သံုးမိနစ္ခန္႔ အၾကာတြင္ ေသနတ္သံမ်ား ဆူညံသြားကာ ကမၻာပ်က္သည့္အလား သိမ့္သိမ့္တုန္သြားေတာ့သည္။

ပစ္ခတ္မႈမ်ား

အစည္းအေ၀းခန္းအတြင္း စားပြဲသံုးလံုးကုိ 'ဂ' ငယ္ပံုသဏၭာန္ စီစဥ္ထားၿပီး စားပြဲထိပ္၌ ဗိုလ္ခ်ဳပ္က ထုိင္သည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္လက္၀ဲဘက္ ထိပ္တြင္ အတြင္း၀န္ ဦးေရႊေဘာ္ထုိင္ၿပီး အစဥ္လိုက္အျဖစ္ ဦးဘဂ်မ္း၊ ဦးေအာင္ဇံေ၀၊ ေပ်ာ္ဘြယ္ဦးျမ၊ မုိင္းပြန္ေစာ္ဘြားတုိ႔ ထုိင္ၾကသည္။ ဗုိလ္ခ်ဳပ္၏ လက္ယာဘက္တြင္ အတြင္း၀န္ ဦးအုန္းေမာင္၊ သခင္ျမ၊ ဦးရာဇတ္၊ ဒီးဒုတ္ ဦးဘခ်ဳိ၊ ဦးဘ၀င္း၊ မန္းဘခိုင္တုိ႔ အစဥ္လုိက္ ထုိင္ၾကသည္။

အမႇတ္ ၁၂ ျခေသၤ့တံဆိပ္တပ္ ယူနီေဖာင္း၀တ္ လူသတ္သမားမ်ားက 'ဂ'ငယ္သဏၭာန္ စားပြဲထိပ္၀အထိ ၀င္လာကာ အနီးကပ္ ပစ္ခတ္ခဲ့ၾကသည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္က ၎တုိ႔အျပဳအမူကုိ သတိျပဳမိဟန္ျဖင့္ မတ္တတ္ရပ္ၿပီး လက္၀ါးကာျပကာ တစ္စံုတစ္ရာ ေျပာမည္ ျပဳလုိက္သည္။ ထုိ႔ေနာက္ ၾကမ္းထက္သုိ႔ လဲက်သြားေတာ့သည္။ လူသတ္သမားမ်ားက လဲက်သြားသူမ်ား၊ လႇဲခ်သူမ်ားကုိပင္ ဒူးေထာက္ကာ သဲႀကီးမဲႀကီး ပစ္ခတ္ခဲ့ၾကသည္။

က်ဆံုးသြားၾကသူမ်ား

ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၊ သခင္ျမ၊ ဦးဘ၀င္း၊ မန္းဘခုိင္၊ ဦးရာဇတ္တုိ႔ က်ဆံုးခဲ့ၾကၿပီး မုိင္းပြန္ေစာ္ဘြား၊ ဒီးဒုတ္ဦးဘခ်ဳိတုိ႔က ေဆး႐ံုတြင္ သံုးနာရီခန္႔ အၾကာ၌ ကြယ္လြန္ခဲ့ၾကသည္။ ေသနတ္သံ ၾကားသျဖင့္ သတင္းေထာက္ ကုိသန္းညြန္႔ႏႇင့္ စကားေျပာ ေနရာမႇ ထြက္သြားေသာ ရဲေဘာ္ကုိေထြးမႇာ ေလႇကားထိပ္၌ပင္ က်ဆံုးသြားရသည္။ လူသတ္သမားမ်ားက ပစ္ခတ္ၿပီး ေလႇကားမႇ အေျပးဆင္းသြားၾကကာ အရန္သင့္ ထုိးဆုိက္လာေသာ ဂ်စ္ကားထက္သို႔ တက္ေရာက္ၿပီး စပတ္လမ္း (ဗိုလ္ေအာင္ေက်ာ္လမ္း) မႇ ထြက္ခြာသြားၾကသည္။

ႏိုင္ငံေတာ္စ်ာပန

က်ဆံုးသြားၾကသည့္ အာဇာနည္ ေခါင္းေဆာင္ႀကီးမ်ားအား ဂ်ဴဗလီေဟာ (ယခု စစ္သမုိင္း ျပတုိက္ေနရာ) တြင္ ျပည္သူအမ်ား၏ အ႐ိုအေသျပဳမႈကုိ ခံယူခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ၀န္ႀကီးဦးရာဇတ္ႏႇင့္ ရဲေဘာ္ကုိေထြးတုိ႔မႇာ အစၥလာမ္ ဘာသာ၀င္မ်ား ျဖစ္ၾကသျဖင့္ ထံုးတမ္းစဥ္လာအရ ေန႔ခ်င္းပင္ တာေမြသခ်ႋဳင္း၌ ဂူသြင္း သၿဂႋဳဟ္ခဲ့ၾကသည္။ မုိင္းပြန္ေစာ္ဘြားႀကီး၏ ႐ုပ္ကလာပ္ကုိ မိုင္းပြန္သုိ႔ ျပန္လည္ သယ္ေဆာင္ခဲ့သည္။ ၁၁ ဧၿပီ ၁၉၄၈ တြင္ အာဇာနည္ ေခါင္းေဆာင္ႀကီးမ်ားအား အာဇာနည္ကုန္းသုိ႔ ပုိ႔ေဆာင္ကာ ဂူသြင္းသၿဂႋဳဟ္ခဲ့သည္။

Written by တင္ႏုိင္တုိး

က်မ္းကုိး

၁။ေခါင္းေဆာင္ႀကီးမ်ား က်ဆံုးရစဥ္က (ဦးဘဂ်မ္း) ျမ၀တီ ၁၉၅၃ ဇူလုိင္

၂။ ဂဠဳန္ဦးေစာ၏ လုပ္ၾကံမႈႀကီး ျမ၀တီ ၁၉၅၆ ဇူလုိင္