ခြဲျခားဆက္ဆံမႈေၾကာင့္ HIV ေ၀ဒနာသည္မ်ားအတြက္ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းနည္းပါးလာ

ခုခံအားက်ဆင္း သည့္ေရာဂါ (HIV/AIDS) ကူးစက္ခံရသူမ်ားသည္ ယခုထက္တိုင္ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းနည္းပါးမႈႏွင့္ လူမႈေရး ဆိုင္ရာ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈမ်ား ခံစားေနရေၾကာင္း အိပ္ခ်္အိုင္ဗြီ၊ ေအအိုင္ဒီအက္စ္ တိုက္ဖ်က္ေရးတြင္ ပါ၀င္အႀကံေပးသူ ေဒၚစုစုလိႈင္ က People Power ညေနခင္း သတင္းစာသို႔ ေျပာၾကားသည္။

 

လုပ္ငန္းရွင္မ်ား က HIV/AIDS ေ၀ဒနာသည္မ်ားကို ပယ္ရွား၍ အလုပ္မေပးျခင္းေၾကာင့္ ၎တို႔အတြက္ အလုပ္အကိုင္ ရွားပါး၍ ၀င္ေငြမလံု ေလာက္ျခင္းျပႆနာမ်ား ျဖစ္ေပၚၿပီး လူမႈေရးျပႆနာ မ်ားစြာကို ရင္ဆိုင္ေနရေၾကာင္း ၎က ဆက္လက္ေျပာၾကားသည္။

“အလုပ္ဆိုတာ သူတို႔လို လူမ်ိဳးေတြအတြက္ ပိုလိုအပ္တယ္။ သူတို႔နဲ႔ လုပ္ငန္းခြင္မွာ ထိုက္တန္တဲ့ေနရာေတြ အမ်ားႀကီး ရွိတယ္။ သူတို႔ကို ပစ္ပယ္လိုက္ရင္ နစ္နာ ဆံုး႐ံႈးႏိုင္တယ္။ အေမွာင္ထဲမွာမငိုေၾကြးေစခ်င္ဘူး” ဟု ေဒၚစုစုလိႈင္က ေျပာၾကားသည္။

HIV/AIDS ေ၀ဒနာသည္မ်ားသည္ ARTေဆးေသာက္သံုး ျခင္းျဖင့္ သာမန္လူမ်ားကဲ့သို႔ပင္ လႈပ္ရွားသြားလာႏိုင္သည့္ အခ်ိန္မ်ိဳးတြင္ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားအေနျဖင့္ တတ္စြမ္းသည့္ဘက္မွ ၎တို႔အတြက္ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းမ်ား ဖန္တီးေပးရန္ လိုအပ္ဟု ၎က သံုးသပ္သည္။

HIV/AIDS ေရာဂါသည္ အဆင့္အတန္း မေရြး၊ အသက္အရြယ္မေရြး ျဖစ္တတ္ၿပီး အဆိုပါ ေရာဂါျဖစ္သည့္ လူနာမ်ားကို မိသားစု ပတ္ဝန္းက်င္ကေႏြးထြးစြာ ဆက္ဆံသင့္ေၾကာင္း HIV/AIDSေ၀ဒနာသည္မ်ားကို ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေပးေနေသာ အဖြဲ ့မ်ားထံမွ သိရသည္။

“စီးပြားေရးလုပ္တဲ့ လူကေတာ့ give and take ရွိမွေပးမယ္။ ဒီမွာကေတာ့ အဲဒီလို လူေတြအတြက္ အသိတရားရွိရွိနဲ႔ အလုပ္ေပးတယ္ ဆိုတာက နည္းပါတယ္” ဟု စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ တစ္ဦးျဖစ္သူ ဦးျမင့္စိုးက ေျပာၾကားသည္။

လူမႈပတ္၀န္းက်င္တြင္ ယင္းေရာဂါ ရွိသူမ်ားကို ခြဲျခား ဆက္ဆံျခင္းေၾကာင့္ ေရာဂါကို ပိုမိုျပန္ႏွံ႔ေစႏိုင္ၿပီး ေ၀ဒနာသည္မ်ားကို ၎တို႔ ေရာဂါ အေၾကာင္း ရဲ၀ံ့စြာ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုႏိုင္ေအာင္ လူမႈပတ္၀န္းက်င္မွ အကူအညီ ေပးသင့္ေၾကာင္း HIV/AIDS ေ၀ဒနာသည္မ်ားကို ကူညီ ေစာင့္ေရွာက္ေပးေနေသာ ေမတၱာရတနာ အဖြဲ႕နာယက ဦးျမင့္ေဆြက သံုးသပ္ေျပာၾကားသည္။

အဆိုပါ ေ၀ဒနာသည္မ်ားကို ခြဲျခားဆက္ဆံမႈ ေလ်ာ့နည္းေစရန္ လူမႈအဖြဲ႕အစည္း အသီးသီးတြင္ တာ၀န္ရွိၿပီး လိုအပ္သည္မ်ားကိုလည္း ကူညီ ေဆာင္ရြက္ေပး သင့္ေၾကာင္း HIV/AIDS ေ၀ဒနာသည္ မ်ားကို ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေပးေနသူမ်ားက ဆိုသည္။

ေရးသားသူ - ေမလြင္
People Power
Myanmar Online News - ခြဲျခားဆက္ဆံမႈေၾကာင့္ HIV ေ၀ဒနာသည္မ်ားအတြက္ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းနည္းပါးလာ

အက်ဳိးအျမတ္ ရွိေပမယ့္ HIV ပါ ကူးေစတဲ့ ျမန္မာ့ ေက်ာက္စိမ္းလုပ္ငန္း

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား စတင္အၿပီး ႏွစ္ႏွစ္ၾကာသည့္ အခ်ိန္အထိ ကမၻာ့ေက်ာက္စိမ္း ေစ်းကြက္အား အဓိက အေထာက္အပံ့ေပးေနသည့္ ေက်ာက္စိမ္း တူးေဖာ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားရွိ ကပ္ေရာဂါ မ်ားအား ေျဖရွင္းျခင္း မျပဳႏိုင္ေသးေပ။
ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာ အလုပ္သမားမ်ားမွာ အျမတ္ထုတ္ ခံေနရဆဲျဖစ္သည္။ မူးယစ္ေဆး၀ါး ျပႆနာကလည္း ကမၻာေပၚတြင္ HIV ကူးစက္ခံရသူ အမ်ားဆံုးရွိသည့္ လူမႈအသိုင္းအ၀ိုင္း တစ္ခုအျဖစ္ ဖန္တီးေနျခင္းေၾကာင့္ ခန္႔မွန္း၍ မရႏိုင္ေလာက္သည့္ အက်ဳိးဆက္မ်ားႏွင့္ ရင္ဆိုင္ေနရသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံအေနျဖင့္ လူသားခ်င္း စာနာမႈဆိုင္ရာ အေျခအေနမ်ား သိသိသာသာတိုးတက္လာသည့္ အတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေပၚ ခ်မွတ္ထားသည့္ ကုန္သြယ္ေရးပိတ္ဆို႔ မႈ အမ်ားစုအား ယခုႏွစ္အေစာပိုင္းတြင္ သမၼတ အိုဘားမားက ပယ္ဖ်က္ေပးခဲ့သည္။
သို႔ေသာ္ ျမန္မာ့ေက်ာက္စိမ္းႏွင့္ ပတၱျမားကုန္သြယ္ခြင့္ ပိတ္ပင္ထားသည္ကိုမူ ဆက္လက္တိုးျမႇင့္ခဲ့သည္။ 
ယင္းမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ ေျမာက္ပိုင္း ကခ်င္ျပည္ အတြင္းတြင္ ျဖစ္ပြားေနေသာ ဆိုးရြားသည့္ ခ်ဳိးေဖာက္မႈ မ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္သည္ဟု ေျပာၾကားလိုက္သည္။ ေက်ာက္စိမ္းတြင္း အလုပ္သမားမ်ားမွာ အနာဂတ္ လွပေရး ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္မ်ား၏ ဆဲြေဆာင္မႈေၾကာင့္ ခက္ခဲၿပီး မလံုၿခံဳေသာ အေျခအေနမ်ားေအာက္တြင္ အလုပ္ လုပ္ေနၾကရသည္။ ေပ်ာက္ဆံုး သြားျခင္းႏွင့္ ေသဆံုးျခင္းမ်ားမွာလည္း ျဖစ္႐ိုးျဖစ္စဥ္လိုျဖစ္ေနၿပီး ခိုးမႈမ်ား က်ဴးလြန္ရန္ ၾကံစည္ေနသူမ်ား အတြက္ သတိေပးခ်က္ တစ္ခုကဲ့သို႔ ျဖစ္ေနသည္။

အလုပ္ဒဏ္မခံႏိုင္ေတာ့သည့္ အလုပ္သမားအမ်ားစုက ၎တို႔၏ စိတ္ဖိစီးမႈမ်ားအား ေျပေပ်ာက္ေစႏိုင္ရန္ ေက်ာက္စိမ္း တူးသည့္ ေနရာအနီးအနားရွိ ဘိန္းဆိုင္မ်ားတြင္ ဘိန္းထိုးၾကေတာ့သည္။ဘီယာ တစ္ပုလင္း တန္ဘိုးထက္ ေစ်းသက္သာသည့္ ထိုးေဆးမ်ားအား ထိုးေပးသူမွ ၈၀၀ ထက္မနည္းေသာ ဘိန္းလုပ္သား မ်ား၏ ေသြးေၾကာထဲသို႔ တစ္ေခ်ာင္းတည္းေသာ အပ္ျဖင့္ တိုက္႐ိုက္ထိုးေပးေလ့ ရွိသည္။

ဘိန္းအေျမာက္အျမားကိုလည္း ေက်ာက္စိမ္းတြင္းပိုင္ရွင္မ်ားက ထုတ္ေပးေနသည္။ ၎တို႔က ဘိန္းစဲြေနေသာ အလုပ္သမားမ်ား၏ ေန႔စဥ္လုပ္ခႏွင့္ ခ်ိန္ညိႇကာ ဘိန္းထုတ္ေပးေလ့ရွိသည္။ ေက်ာက္စိမ္း တူးေဖာ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားအတြင္း အလုပ္လုပ္ေနသည့္ ခန္႔မွန္းေခ်လုပ္သားေပါင္း ငါးသိန္းခန္႔အား ဤနည္းျဖင့္ လုပ္အားခရွင္းေပးေလ့ရွိသည္။ အခ်ဳိ႕မွာ တစ္ေန႔လ်င္ ဘိန္းအစစ္ ၁၀ ဂရမ္ခန္႔အထိ သံုးစဲြၾကသည္။

မသန္႔ရွင္းသည့္ အပ္မ်ားအား အသံုးျပဳသည့္ မူးယစ္ေဆး၀ါး သံုးစဲြျခင္းထက္ ဆိုးသည္မွာ အလုပ္သမားမ်ားက ျပည့္တန္ဆာမ်ားႏွင့္ မလံုၿခံဳသည့္ လိင္ဆက္ဆံ မႈမ်ား ေန႔စဥ္ က်ဴးလြန္ျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ထိုေဒသအတြင္ HIV ေရာဂါမ်ား ျဖစ္ပြားေစခဲ့ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံမွာလည္း မူးယစ္ေဆး၀ါး သံုးစဲြျခင္းေၾကာင့္  HIV ကူးစက္ေရာဂါရရွိ သူအမ်ားဆံုး ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံ ျဖစ္လာရသည္။ မူးယစ္ေဆးစဲြေနသည့္ အလုပ္သမား ၁၀ ဦးတြင္ ကိုးဦးမွာ HIV ေရာဂါေ၀ဒနာ ခံစားေနရသူမ်ား ျဖစ္သည္။

သို႔ေသာ္ ေက်ာက္စိမ္း ကုန္သြယ္ေရး လုပ္ငန္းမွာ အက်ဳိးအျမတ္ အလြန္မ်ားေသာ လုပ္ငန္းတစ္ခု ျဖစ္သည္။ အဆိုပါလုပ္ငန္း လုပ္ကိုင္ျခင္းမွတစ္ဆင့္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ဘီလီယံေပါင္း မ်ားစြာအား ႏွစ္စဥ္ရရွိ ေနသည္။ Australian Financial Review ၏ ေဖာ္ျပခ်က္အရ ကခ်င္ေဒသ အတြင္းတြင္ NGO မ်ား၊ ကုလသမဂၢႏွင့္ ကမၻာ့ က်န္းမာေရးအဖဲြ႕တို႔မွ အကူအညီမ်ား ေပးႏိုင္ရန္အတြက္ တ႐ုတ္အစိုးရ၊ ျမန္မာအစိုးရႏွင့္ ေကအိုင္ေအတို႔ ကလည္း ေဆာင္ရြက္္ေနသည္။
ေဖာ္ျပပါ အေျခအေနမ်ားအား ထိထိေရာက္ေရာက္ ေျပာင္းလဲႏိုင္ရန္ အတြက္ ျမန္မာအစိုးရ အေနျဖင့္ ေက်ာက္စိမ္း တူးေဖာ္သည့္လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ က်င့္သံုးေနသည့္ လုပ္နည္းလုပ္ဟန္မ်ားအား တိုက္ဖ်က္ရန္အတြက္ စီးပြားေရး၊ တရား ဥပေဒ အေရးႏွင့္ လူမႈေရးအရ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ေဖာ္ေဆာင္ရန္ လိုအပ္သည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းရွိ အျခားေသာ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ားမွာကဲ့သို႔ ေက်ာက္စိမ္းတူးေဖာ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားတြင္လည္း ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိရန္ လိုအပ္သည္။ သို႔မွာသာ ေက်ာက္စိမ္းတူးေဖာ္သည့္ လုပ္ငန္းမ်ားအား ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္မည္ ျဖစ္သည္။ ဤသို႔ေသာ ေဆာင္ရြက္မႈမ်ားအား ေဆာင္ရြက္ျခင္းျဖင့္ပင္ ျပႆနာမ်ားအား လြယ္လြယ္ကူကူ ေျဖရွင္းႏိုင္လိမ့္မည္မဟုတ္ေပ။
“၁၉၉၄ သတၱဳတူးေဖာ္ေရး ဥပေဒကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ လုပ္ျခင္းက လုပ္ငန္း ပိုင္ဆိုင္ခြင့္အေပၚ ကန္႔သတ္ခ်က္ကို ေျဖေလွ်ာ့ႏိုင္မွာျဖစ္သလို အစိုးရရဲ႕ တြင္းထြက္ ပစၥည္းလုပ္ငန္းမ်ား ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ ရွိစြာ ေဆာင္ရြက္ေရး (Extraction Indu-stries Transparency Initiative) မူကို ခ်မွတ္ေစာင့္ၾကည့္ေနမႈေတြ ျပဳလုပ္ေနတဲ့အတြက္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္မွာ ျမန္မာေက်ာက္စိမ္းတူးေဖာ္ေရးလုပ္ငန္းဟာ ပိုၿပီးေတာ့ က်ယ္ျပန္႔ လာမွာပါ” ဟု စီးပြားေရးႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးအႏၱရာယ္မ်ားဆိုင္ရာ အက်ဳိးေဆာင္ အၾကံေပး လုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ကိုင္ေနသည့္ Eurasia အုပ္စုမွ သုေတသနပညာရွင္ Christian Lewis က ibt သို႔ အီးေမးလ္မွ တစ္ဆင့္ ေျပာၾကား ခဲ့သည္။

“ဒါေပမဲ့ ေက်ာက္စိမ္း တူးေဖာ္ေရး လုပ္ငန္းဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းမွာရွိတဲ့ လုပ္ငန္းေတြထဲမွာ အႏၱရာယ္ အမ်ားဆံုး လုပ္ငန္းတစ္ခုအျဖစ္ ဆက္ရွိေနဦးမွာပါ။ ဒါဟာ သဘာ၀ သယံဇာတေတြ ေပါႂကြယ္၀ ဆံုးျဖစ္တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေရွ႕ပိုင္းနဲ႔ ေျမာက္ပိုင္းက တိုင္းရင္းသားေရးရာ ပဋိပကၡေတြကို မေျဖရွင္းႏိုင္တဲ့ အတြက္ ေၾကာင့္ ျဖစ္ေန ရတာပါ” ဟုလည္း ၎က ထပ္ေလာင္းေျပာၾကားခဲ့သည္။

Ref : http://www.ibtimes.com/myanmars-jade-trade-lucrative-deadly-hiv-ridden-industry
မဇၩိမ - အက်ဳိးအျမတ္ ရွိေပမယ့္ HIV ပါ ကူးေစတဲ့ ျမန္မာ့ ေက်ာက္စိမ္းလုပ္ငန္း

မွီခုိေနရတဲ့ ဘ၀မ်ဳိးကုိ မႀကိဳက္ဘူး ကၽြန္မတုိ႔ အမ်ဳိးသမီးေတြကုိ အလုပ္အကုိင္ ဖန္တီးေပးဖုိ႔ လိုတယ္

HIV ပုိးကူးစက္ခံထားရသူေတြလုိ႔ ေျပာလုိက္တာနဲ႔ ဒီေန႔ေခတ္မွာ သိပ္ေရပန္းမစားလွတဲ့ ႐ုိးအီေနတဲ့ အေၾကာင္းေတြပဲ မ်ားပါလိမ့္မယ္။ ၿပီးေတာ့ HIV ကူးစက္ခံထားရသူေတြရဲ႕ အေရးကိစၥေတြဟာ ဒီေန႔မွာ လူေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ား ေမ့ေမ့ေပ်ာက္ေပ်ာက္ ရွိေနေလာက္ပါၿပီ။ ဒါေပမဲ့ သူတုိ႔ရဲ႕ ဘ၀ေတြ၊ ေနာက္ ထပ္ ေနထုိင္သြားရမဲ့ သူတုိ႔ရဲ႕ လက္က်န္ အခ်ိန္ေတြနဲ႔ ပတ္၀န္းက်င္ေတြမွာ ဘယ္လုိအသက္ရွင္ ေနထုိင္ၾက သလဲ။ သူတုိ႔ရဲ႕ ေျပာေရး ဆုိခြင့္ဆုိတာ ဘယ္ေနရာ ေရာက္ေနၿပီလဲ။

ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းရွိ HIV ပိုးကူးစက္ခံထားရသူမ်ားအတြက္ အကာအကြယ္ေတြ၊ ရပိုင္ခြင့္ေတြ၊ အလုပ္အကုိင္ အခြင့္အလမ္းေတြကို ရပ္တည္ေတာင္းဆိုေပးႏိုင္တဲ့ HIV ပိုးကူးစက္ခံထားရသူ ျမန္မာအမ်ဳိးသမီးမ်ား ကြန္ရက္ (Myanmar Positive Women Network) က ဥကၠ႒ ေနာ္ရွဲ၀ါးႏွင့္ မဇၩိမက ေတြ႔ဆံု ေမးျမန္းတာကုိ ေဖာ္ျပလုိက္ ပါတယ္။

HIV ပိုးကူးစက္ခံထားရသူ ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးမ်ား ကြန္ယက္ကုိ ဘယ္လိုဖြဲ႔စည္းခဲ့တာလဲ။

၂၀၀၈ခုႏွစ္၊ စက္တင္ဘာမွာ စဖြဲ႔ျဖစ္တာပါ၊ အခုရန္ကုန္၊ ဧရာ၀တီတိုင္း၊ မေကြးတုိင္း၊ ပဲခူူးတုိင္းအပါအ၀င္ ဧရိယာ ၁၂ ခုထိ တိုးခ်ဲ႕လာခဲ့ၿပီး အဖြဲ႔၀င္ ႏွစ္ေထာင္ေက်ာ္ ရွိတယ္၊ ကြန္ယက္မွာ အားလံုးက positive အမ်ိဳးသမီးေတြ ခ်ည္းပဲ၊ ကြန္ရက္နဲ႔ထိတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြပဲ စာရင္းေကာက္ထားတာ၊ ကြၽန္မတို႔ ကြန္ရက္နဲ႔ မထိတဲ့ အမ်ဳိးသမီးေတြ ရွိေသးတယ္၊ ၾကည့္လိုက္ရင္ မုဆိုးမေတြမ်ားတယ္၊ သူတို႔ေတြအားကိုးဖုိ႔ ယူထား တဲ့ အမ်ဳိးသားေတြက ဆံုးသြားၾကၿပီ၊ အမ်ဳိးသမီးေတြက မွီခိုသူေတြ အေနနဲ႔ပဲ ေနခဲ့ၾကတယ္။ အမ်ဳိးသမီးေတြ အရမ္းကို ထိခိုက္ခံစားရတယ္၊ ႐ုတ္တရက္ ေယာက္်ားေတြ ဆံုးသြားတဲ့အခါ မိသားစု မယိုင္လဲေအာင္ ျပန္ကုိင္ တြယ္ဖုိ႔ အရမ္းကိုခက္ခဲတယ္၊ ဒါ ျပသာနာတစ္ခုပဲ၊ ဒီအရာကုိ ကြၽန္မတစ္ေယာက္ထဲ ေျပာရင္ အားမေကာင္းဘူး။ ရန္ကုန္တစ္ခုတည္း ေျပာရင္ အားမေကာင္းဘူး။ ေဒသ အားလံုးမွာရွိတဲ့ အမ်ဳိးသမီး ေတြေျပာရင္ အားေကာင္းမယ္။ ဘ၀တူ အမ်ဳိးသမီးကြန္ရက္ကို ဒီ့အတြက္ ဖြဲ႔ျဖစ္သြားတာပါ။

ကြန္ရက္ကို ၀င္ထားတဲ့ အမ်ဳိးသမီးေတြအတြက္ ဘယ္လိုအေနအထားေတြ ေဆာင္ရြက္ေပးပါလဲ။

ပိုးကူးစက္ခံထားရသူ အမ်ားစုေသာ အမ်ဳိးသမီးေတြက စား၀တ္ေနေရး အခက္အခဲေတြ မေျပလည္တာ ေတြမ်ားတယ္။ ဒီကြန္ရက္ထဲ ၀င္ထားတာေကာင္းတာေလးေတြ ရွိသြားတယ္။ ကြၽန္မတို႔ ကြန္ရက္နဲ႔ ထိ လို႔ရွိရင္ သူတို႔ဘယ္နားမွာ ေဆး ရႏိုင္လဲ၊ အလုပ္အကိုင္ရႏိုင္ဖုိ႔ သတင္းအခ်က္ေတြရလာတယ္။

အခ်င္းခ်င္း အားေပးၾကတာဆိုေတာ့ စိတ္ဓာတ္အင္အားေတြ ျမင့္တက္လာတယ္။ ထိုက္သင့္တဲ့ စြမ္း ေဆာင္ရည္ေတြ ျမင့္တက္လာတယ္။ အခုဆို သူတို႔ အလုပ္ေတြ လုပ္ေနရင္းနဲ႔ ေရာဂါကို ေမ့သြားၾကတယ္။ တေလာက HIV ရွိတဲ့ အမ်ဳိးသမီး တိုက္ေပၚက ခုန္ခ်တာၾကားရတယ္။ ကြၽန္မတို႔ ကြန္ရက္နဲ႔ထိတဲ့ အမ်ဳိးသမီးေတြမွာ စိတ္ဓာတ္က်ဆင္းတာ မရွိဘူး။ ေဆးလိုအပ္တဲ့အခါ ေဆးေသာက္ဖုိ႔ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြ ရတယ္။

HIVကူးစက္ခံထားရသူ အမ်ဳိးသမီးေတြ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းအတြက္ ဘယ္လိုေဆာင္ရြက္ေပးပါလဲ။

HIV ပိုး ကူးစက္ခံထားရတဲ့ အမ်ဳိးသမီးေတြမွာ အလႊာအမ်ဳိးစံု ပါ၀င္တယ္၊ ပညာမတတ္ဘူး ေစ်းေရာင္းတတ္ရင္ သူ႔ကုိ ရင္းႏီွးမတည္ေငြေပးလုိက္၊ ဘြဲ႕ရတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြကို စြမး္ေဆာင္ရည္ျမင့္တက္ေပးရင္ သူတစ္ ေနရာရာမွာ အလုပ္ရသြားမယ္၊ KMD နဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ၿပီးေတာ့ ကြန္ျပဴတာ သင္တန္းေတြေပးတယ္၊ အဂၤလိပ္စာ သင္တန္းေတြ၊ စာရင္းကိုင္ ဘာသာရပ္ေတြ အပါအ၀င္ မ်ိဳးဆက္ပြား က်န္းမာေရးသင္တန္းနဲ႔ အျခား က်န္းမာေရး သင္တန္းေတြ ေပးႏိုင္ဖုိ႔ ဧရိယာ ၁၂ ခုက ကြန္ရက္ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္။

အလုပ္အကိုင္ ရရွိေရးအတြက္ ကြန္ယက္က ဘယ္လိုလႈပ္ရွားမႈေတြနဲ႔ ေဆာင္ရြက္ဖို႔ရွိပါလဲ။

ဒီဇင္ဘာလတဲမွာ ျပည္တြင္းကုမၸဏီေတြနဲ႔ ေတြ႔ဖို႔ရွိတယ္၊ ရန္ကုန္က ေနရာသံုးေနရာမွာရွိတဲ့ ကုမၸဏီေတြကို ကြန္ရက္က ေတြ႔ဆံုမႈေတြ ေဆာင္ရြက္သြားမယ္၊ HIV ဆိုတာ သာမာန္ လူေတြကဲ့သို႔ အလုပ္လုပ္ႏိုင္တယ္၊ အတူတူ ထိုင္႐ံုနဲ႔ အလုပ္ အတူလုပ္႐ံုနဲ႔ မကူးစက္ႏုိင္ဘူးဆိုတဲ့ က်န္းမာေရး အျမင္ေတြကုိ ေဆြးေႏြးသြားခ်င္တာပါ၊ ကုမၸဏီေတြမွာ လုပ္သားခန္႔ထားမႈ ေပၚလစီေျပာင္းလဲမႈေတြ ျဖစ္ေပၚဖုိ႔ပါ၊ အခုလူေတြက ေႀကာက္တုန္ၿပီး အလုပ္မခန္႔ၾကတာ၊ ပိုးမရွိတဲ့ သာမာန္သူေတြေတာင္ စီးပြားေရးခက္ခဲတာကုိ ေတြ႔ရ တယ္၊ HIV ပိုးရွိရင္ ပိုဆိုးေသးတယ္၊ သူတို႔ ခြဲျခားခံရမယ္ေလ၊ ျပည္ပ အလုပ္သြားလုပ္ဖုိ႔လဲ မလြယ္ဘူး၊ ကၽြန္မတို႔အတြက္ ျပည္ပသြားဖုိ႔ အခြင့္အေရး လဲရမေနဘူူး၊ ျပည္တြင္းထဲမွာပဲ ေနရတယ္၊ ပိုးကူးစက္ခံ ထားရသူေတြအတြက္ အခက္အခဲအဟန္႔အတား ျဖစ္ေနတယ္၊ HIV ပိုးကူးစက္ခံရတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြ ထိုက္တန္တဲ့ အလုပ္ေတြရဖုိ႔က ကြန္ယက္ရဲ႕ ပန္းတုိင္ပဲ၊ ပိုးကူးစက္ခံထားရတဲ့ သူေတြလဲ ႏိုင္ငံမွာရွိတဲ့ လူသားေတြပဲေလ။

ကြန္ရက္ကုိ မေရာက္လာေသးတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းက HIV  ပုိးကူးစက္ခံထားရတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြ က်န္ေနေသးလား၊

မေရာက္လာေသးတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြက သူ႔ပတ္၀န္းက်င္မွာ ခြဲျခားမႈေတြရွိေနေသးလို႔ရွက္တာ ေၾကာက္တာရွိတယ္၊ ပိုးကူးစက္ခံထားရလို႔ဆိုၿပီး ပတ္၀န္းက်င္ အသုိင္းအ၀ုိင္းမွာ ထိလြယ္ရွလြယ္ ခံစားခ်က္ရွိ ေနၾက တယ္၊ ေနာက္ တစ္ခ်က္ က ကြန္ရက္ရွိေနတာ မသိေသးလုိ႔ပါ၊ ခ်ိတ္မိသြားၿပီဆုိရင္ အဆင္ေျပသြား ၿပီ၊ ကၽြန္မတို႔ ဆီလာခဲ့ပါ၊ အနိမ့္ဆံုးေတာ့ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ကူညီမႈေတြေတာ့ ရတာေပါ့၊ ကၽြန္မတုိ႔ ကြန္ရက္က အမ်ိဳးသမီးေတြကို ၾကည့္လန္းေနတာပဲ၊ မထင္ရဘူး၊ ဒါေပမဲ့ သူတို႔ ေနာက္ခံအေျခအေနကုိ ျပန္ၾကည့္ ရင္ ဒီကိစၥနဲ႔ပက္သက္တဲ့ စိတ္ခံစားမႈ အခံေတာ့ရွိတယ္၊ ကၽြန္မတို႔ အခ်င္းခ်င္းေတြ႔လို႔ရွိရင္ လံုး၀၀မ္းမ နည္းဘူူး၊ ကြန္ရက္နဲ႔ မထိတဲ့သူေတြက ခက္ေနေသးတယ္၊ ဥပမာ - ခ်င္းျပည္နယ္မွာဆို သူ႔ေဒသက ျပည့္စံုမႈ မျဖစ္ေနေသးေတာ့ ျပည္ပမွာသြားၿပီး ေဆးယူရတာရွိတယ္။

HIV ပိုး ကူးစက္ခံထားရတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြ အလုပ္အကုိင္က အဓိက လုိအပ္ခ်က္ျဖစ္ေနလား။

ေန႔စဥ္ ေဆးေသာက္ရတယ္၊ အကယ္၍သာ အလုပ္အကိုင္ေကာင္းေတြ ရွိလာတဲ့အခါ ေဆးလက္လွမ္းမမွီဘူး ဆုိရင္ ေဆး၀ယ္ေသာက္လို႔ရတယ္၊ ကၽြန္မတို႔ကေအာက္ေျခကို အဓိကထား စဥ္းစားရတယ္၊ ေအာက္ေျခက လူတစ္ေယာက္က သူ႔လစာတစ္သိန္းေအာက္ပဲရွိမယ္ဆုိရင္ မ၀ယ္ေသာက္ႏိုင္ေသးဘူး၊ သူ႔အိမ္စား၀တ္ေနေရး အတြက္ လုပ္ေနရေသးတယ္၊ အမ်ိဳးသမီးေတြက သူ႔အိမ္ေနာက္ေဖးမွာ ဆန္ေလးရွိဖို႔ ဆီေလးရွိဖုိ႔ ေနာက္ သူ႔ သား သမီးေတြ ေက်ာင္းထားႏိုင္ဖုိ႔ ဒါေလးရွိေနရင္ပဲ အမ်ိဳးသမီးေတြအတြက္ အေတာ္ေလးလံုေလာက္ေနၿပီ။

လႊတ္ေတာ္မွာ HIV ကူးစက္ခံထားရသူမ်ား အေရးကုိ စိတ္၀င္စားသူေတြ ထည့္သြင္းေဆြးေႏြးႏိုင္ဖုိ႔ ကြန္ရက္က ဥပေဒ ပညာရွင္ေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြးၿပီး ေရးဆြဲထားတဲ့ အခ်က္ေတြထဲမွာ ဘယ္အခ်က္ေတြ ပါ၀င္ေနပါသလဲ။

အလုပ္အကုိင္နဲ႔ သားသမီးေတြရဲ႕ ပညာေရးေထာက္ပံ့ေပးဖုိ႔ အခ်က္ေတြ ပါ၀င္ပါတယ္၊ ျမန္မာႏို္င္ငံမွာ လုပ္သား ခန္႔ထားမႈ ဆုိင္ရာ ေပၚလစီေတြ ခ်ိန္းသြားႏိုင္ရင္ေကာင္းမယ္၊ ဥပေဒေတြထဲမွာ မဟုတ္ရင္ေတာင္မွ ဌာနဆုိင္ရာေတြမွာ HIV ေပါ့စတစ္ရွိရင္ေနရင္လဲ အလုပ္အကုိင္ ခန္႔ထားေပးမယ္ဆုိရင္ သူတို႔ အလုပ္ပံုမွန္ ျပန္လုပ္ႏုိင္လာမယ္၊ အခုဆုိရင္ ေဆးေသာက္ၿပီး အေကာင္းပကတိျပန္ျဖစ္ေနတယ္၊ ပံုမွန္အတိုင္း အလုပ္ျပန္ လုပ္ေနၾကၿပီ၊ အလုပ္ေလး ရွိေတာ့ အရာအားလံုးေမ့သြားၾကတယ္၊ ကၽြန္မတုိ႔ဆုိ အလုပ္ႏွစ္ခု၊ သံုးခုလုပ္ေနၾကတယ္။

ကြန္ရက္က အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႕ သားသမီးေတြ ပညာေရးလိုအပ္ခ်က္ရွိေနလား။

ကြန္ရက္ကအမ်ိဳးသမီးေတြ အမ်ားႀကီးမွာ သားသမီးေတြရွိတယ္၊ ရင္ေသြးေလးေတြထဲမွာ ေက်ာင္း တက္ေနဆဲ ကေလးေတြ အမ်ားႀကီးရွိတယ္၊ ဗလာ စာအုပ္ေလး ေထာက္ပံ့ေပးရင္ ဘယ္ေလာက္၀မ္းသာ ၾကမလဲ၊ ကေလးေတြ ေက်ာင္းစရိတ္ကုိ ပံ့ပိုးေပးေစခ်င္တယ္၊ အေမေတြရဲ႕ ၀န္ထုတ္၀န္ပုိးေတြ ကေတာ့ ေလ်ာ့သြားႏိုင္တာေပါ့၊ အထူးသျဖင့္ ၁၀ တန္းဆုိရင္ ေက်ာင္းခ်ည္းပဲ ေနလို႔မရဘူး၊ ေဘးပတ္၀န္းက်င္က က်ဳရွင္တုိ႔ သင္တန္းတုိ႔ လုိအပ္တယ္၊ တခိ်ဳ႕ ကေလးေတြဆုိ ၁၀ တန္းမွာ ဂုဏ္ထူးေတြနဲ႔ ေအာင္ျမင္တာ ရွိတယ္။

ဘယ္လုိ အခက္အခဲေတြ အမ်ားဆုံး ရင္ဆုိင္ရလဲ။

႐ံုးခန္းအခက္အခဲရွိတယ္၊ တစ္ႏိုင္ငံလံုး အတုိင္းအတာနဲ႔ အလုပ္လုပ္ေနရတဲ့ အခါက်ေတာ့ ႐ံုးခန္းအထိုင္ေလးရွိရင္ ပိုေကာင္းမယ္လုိ႔ ယူဆမိတယ္၊ ေနရာ အခက္အခဲ ေငြေၾကး အခက္အခဲေၾကာင့္ ႐ံုးခန္းမရွိဘူး ေလ အခုက၊ ကြန္ရက္က ပေရာဂ်က္နဲ႔ (project) သြားေနရတာဆုိေတာ့ တခ်ိဳ႕အလွဴရွင္ေတြက ႐ံုးခန္းခကုိ ေျခာက္လစာေပးမယ္၊ တစ္ႏွစ္စာေပးတယ္၊ စာခ်ဳပ္ျပည့္လုိ႔ ႏွစ္ကုန္ရင္ ကၽြန္မတို႔ ေခါင္းကိုက္ ျပန္ေရာ၊ ႐ံုးခန္း အတြက္ အေဆာက္အအံု အႀကီးႀကီး မလုိဘူး၊ အခန္းတစ္ခန္းစာေလာက္ ေနာက္ႏွစ္ေတြမွာ စဥ္းစားစရာမလုိေအာင္ရတက္ ေအးရတာေပါ့၊ အခန္းေလး တစ္ခန္းရွိၿပီဆုိရင္ ကၽြန္မတုိ႔ လုပ္ေဆာင္စရာ ေတြရွိလာမယ္။

သမၼတႀကီးကို မဇၩိမကတစ္ဆင့္ ကြန္ရက္က ေျပာခ်င္တဲ့ အေၾကာင္းအရာရွိေနလား၊

ကၽြန္မတို႔ အမ်ိဳးသမီးေတြကို အလုပ္အကိုင္ ဖန္တီးေပးဖို႔ပဲ၊ မွီခိုေနတဲ့ ဘ၀မ်ိဳးကိုလဲမႀကိဳက္ဘူး၊ ကၽြန္မတို႔ သားသမီးေတြကို အလုပ္အကုိင္ အခြင့္အလမ္းေတြ ဖန္တီးေပးမယ္ဆုိရင္ သူကလဲ သူ႔ဘာသာႀကိဳးစားရမွာ ရွိေနသလို သူ႔ရဲ႕ ဘ၀ကို တကယ္ပဲ ေတာက္ေလ်ာက္ေရရွည္မွာ ပိုမိုၿပီးျပည့္စံုသြားၿပီ။

မဇၩိမ - မွီခုိေနရတဲ့ ဘ၀မ်ဳိးကုိ မႀကိဳက္ဘူး ကၽြန္မတုိ႔ အမ်ဳိးသမီးေတြကုိ အလုပ္အကုိင္ ဖန္တီးေပးဖုိ႔ လိုတယ္