ေအာင္ျမင္လိုေသာ အမ်ိဳးသားမ်ားအတြက္ အေရးအၾကီးဆံုး က်န္းမာေရးျပႆနာတစ္ခု

ေဒါက္တာသီဟသစ္

ကြၽန္ေတာ္ ပထမႏွစ္ေဆးေက်ာင္းသားဘ၀ေလာက္ကတည္းကစျပီး အခုအခ်ိန္အထိ အသိမိတ္ေဆြေယာက္်ားေလး သူငယ္ခ်င္းေတြ အားကိုးတၾကီးခဏခဏလာလာေမးေနၾကတဲ့ က်န္းမာေရးျပႆနာဆိုင္ရာ ေမးခြန္းကဘာလဲဆိုေတာ့ သူတို႕ဟာ နာမက်န္းျဖစ္မႈတစ္စံု တစ္ရာမရွိဘဲနဲ႕ လိင္ကိစၥမွာစိတ္ပါ၀င္စားမႈအလိုလိုက်ဆင္းေနၾကရတာ ဘာျဖစ္လို႕လဲ၊ (မရိုေသစကား ျပန္ေျပာရရင္) အတူတူေနခ်ိန္မွာ လည္း အမ်ိဳးသားသဘာ၀ ေတာင့္တင္းမႈေလ်ာ့နည္းေနရတာ ဘာျဖစ္လို႕လဲဆိုတဲ့ေမးခြန္းပါပဲ။

 

ဒီလိုလာေဆြးေႏြးၾကသူေတြထဲမွာ အိမ္ေထာင္သည္ေတြပါသလို အိမ္ေထာင္မရွိသူေတြလည္း ပါပါတယ္။ သူတို႕ဟာ ေထြေထြထူးထူးျမင္ သာထင္သာတဲ့ ဘာေရာဂါမွခံစားေနၾကရတာမဟုတ္ၾကသလို အိမ္ေထာင္ဖက္နဲ႕လည္း ျပႆနာမရွိၾကပါဘူး။ အလုပ္အကိုင္အားျဖင့္ လည္း သိပ္ပင္ပန္းၾကမ္းတမ္းတဲ့ အလုပ္အကိုင္မဟုတ္ၾကပါဘူး။ ကြၽန္ေတာ္တလည္း မေတာက္တေခါက္ ေဆးပညာအျမင္ေလးနဲ႕ မ်ိဳးစံု စစ္ေၾကာေမးျမန္းၾကည့္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီတုန္းက ကြၽန္ေတာ့္ရဲ႕ေဆးပညာအသိေလးနဲ႕ အေၾကာင္းအရင္းကို တိတိက်က်ကိုရွာေဖြ မေတြ႕ခဲ့ပါဘူး။

 

ဒုတိယႏွစ္ကေနစျပီး တစစနဲ႕သိလာရတာက ဒါဟာ တက္စတိုစတီရုန္း (Testosterone) ေခၚ က်ားေဟာ္မုန္းအားနည္းျခင္းဆိုင္ရာ ျပႆနာတစ္ခုျဖစ္ဖုိ႕ ေသခ်ာသေလာက္ျဖစ္တယ္ဆိုတာပါပဲ။ ကြၽန္ေတာ္ဒီလိုေျပာလို႕ အထက္ပါေ၀ဒနာမ်ိဳးေတြခံစားေနရျခင္းဟာ က်ား ေဟာ္မုန္းအားနည္း တာေၾကာင့္ပဲလို႕ ေလွနံဒါးထစ္အေသမွတ္သားျပီး အယူမလြဲေစခ်င္ပါဘူး။ ပန္းေသပန္းညႇိဳး၊ ဆႏၵနည္းျဖစ္ေစတဲ့ အေၾကာင္းရင္းေတြက မ်ိဳးစံုရွိလို႕ပါပဲ။

 

ေနာက္ျပီး တစ္ဆက္တည္းရွင္းျပခ်င္တာက ဒီေဆာင္းပါးမွာ တက္စတိုစတီရုန္း ေရရွည္အားနည္းရင္ ခံစားရတတ္တဲ့လကၡဏာေတြကို ကြၽန္ေတာ္ဆက္ေရးသြားပါမယ္။ ဒါေတြဟာ သိသာထင္ရွားကြဲျပားမႈမရွိတဲ့၊ ေယဘုယ်သေဘာေဆာင္တဲ့၊ ေရာဂါအေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ခံစားရတတ္တဲ့လကၡဏာ(Vague Symptoms)ေတြျဖစ္ေနေတာ့ ဒီေရာဂါလကၡဏာေတြနဲ႕ ခပ္ဆင္ဆင္တူေနရုံနဲ႕ ငါေတာ့ ေဟာ္မုန္း အားနည္းေနတာပဲလို႕စြဲထင္မွတ္ယူသြားတာမ်ိဳးမျဖစ္သင့္ဘဲ ဆရာ၀န္နဲ႕ပဲ တိုင္ပင္ျပသပါ။ ဒီေဆာင္းပါးတင္မက ဘယ္က်န္းမာေရး ေဆာင္းပါးပါ အခ်က္ေတြကိုမဆို က်န္းမာေရးဆိုင္ရာ ဗဟုသုတေတြအေနနဲ႕ပဲ ဖတ္မွတ္သင့္ျပီး တကယ့္တကယ္ ေ၀ဒနာတစ္ခုေပၚ လာျပီဆိုရင္ ဆရာ၀န္မဟုတ္တဲ့ ဘယ္သူနဲ႕ကုသတာမ်ိဳး၊ နည္းနည္းပါးပါး သိမွတ္ထားတာေလးနဲ႕ ေဆးေတြ ကိုယ့္သေဘာနဲ႕ကိုယ္ ေသာက္တာမ်ိဳး မလုပ္သင့္ပါဘူး။ လုပ္ရင္ အာေဘာ္ကုေတြသာျဖစ္ကုန္ျပီး ပညာကုမျဖစ္ဘဲေနကုန္မယ္လို႕ အၾကံျပဳပါရေစ။

 

တက္စတိုစတီရုန္းဆိုတာဘာလဲ

အမ်ိဳးသားေတြရဲ႕သက္ေစာင့္ေဟာ္မုန္းေတြထဲကတစ္ခုျဖစ္တဲ့ တက္စတိုစတီရုန္း(Testosterone)ဆိုတာ အားလံုးၾကားဖူးၾကမွာပါ။ (ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ အဲန္ဒရိုဂ်င္(Androgen)ဆိုတာျဖစ္ပါတယ္) ေဟာ္မုန္းလို႕ေျပာလိုက္တာနဲ႕ လူအမ်ားက ဘာကိုပဲေျပးစဥ္းစား မိသလဲဆိုေတာ့  လိင္ကိစၥမွာ အသံုး၀င္မႈကိုပဲေတြးမိၾကပါတယ္။ ေဟာ္မုန္းေဆးလို႕ေျပာရင္ပဲ ဟိုေဆးလိုလိုဒီေဆးလိုလို ထင္တတ္ ၾကပါတယ္။

 

တကယ္တမ္းကေတာ့ လူခႏၶာကိုယ္မွာေဟာ္မုန္းမ်ား မ်ားျပားစြာရွိေနျပီး အဲဒီေဟာ္မုန္းတစ္ခုခ်င္းစီမွာ မ်ားျပားလွတဲ့အသက္ရွင္သန္ ပံုမွန္ျဖစ္ေရးလုပ္ငန္းတာ၀န္ေတြ ရွိေနပါတယ္ အဲဒီတာ၀န္ေတြဆိုတာကလည္း ခႏၶာကိုယ္က ဆဲလ္ေတြရဲ႕အသက္ရွင္ရပ္တည္ေရး ဓာတုဓာတ္ျပဳမႈေတြ၊ ခႏၶာကိုယ္အစိတ္အပိုင္းတစ္ခုနဲ႕တစ္ခု အခ်က္ေပးညႇိႏႈိင္းေဆာင္ရြက္မႈေတြအတြက္ အေထာက္အပံ့ပစၥည္းေတြ အေနနဲ႕၊ အခ်က္ျပပစၥည္းေတြအေနနဲ႕ အသက္ရွင္ေရးလုပ္ငန္းစဥ္ (Vital Activities) မ်ားကိုေဆာင္ရြက္ေပးေနတာျဖစ္ပါတယ္။

 

ဒါေၾကာင့္အရြယ္ေရာက္ျပီး ေယာက္်ားတစ္ေယာက္မွာ ပံုမွန္ကာယဥာဏစြမ္းရည္ေတြ  ထက္ျမက္ေနေစဖို႕၊ အာရုံစူးစိုက္ႏိုင္စြမ္း ဖန္တီး တီထြင္ႏိုင္စြမ္းေတြ ေကာင္းမြန္ေနေစဖို႕၊ အေကာင္းျမင္စိတ္၊ ၾကိဳးစားတည္ေဆာက္လိုစိတ္၊ ေအာင္ျမင္မႈပန္းတိုင္ဆီသြားခ်င္တဲ့ စိတ္ဓာတ္ အင္အားေတြ ပံုမွန္တက္ၾကြေနေစဖို႕ လူမႈေရးမွာ အျပဳသေဘာေဆာင္ျပီး ေအာင္ျမင္ႏိုင္ဖို႕၊ မ်ိဳးဆက္ပြားကိစၥမွာ က်န္းမာရႊင္လန္းျပီး စိတ္ သြားတိုင္းကိုယ္ပါေနေစဖို႕၊ အေရးၾကီးဆံုးက အသက္ရွည္ရွည္ေနရဖို႕ေတြအတြက္ တက္စတိုစတီရုန္းဟာ မရွိမျဖစ္လိုအပ္လွပါတယ္။

 

တက္စတီစတိုရုန္း ေလ်ာ့နည္းလာရင္ ဘာေတြျဖစ္မလဲ

ပံုမွန္အားျဖင့္ အမ်ိဳးသားတစ္ေယာက္ရဲ႕ ေသြးထဲမွာ တက္စတိုစတီရုန္း ပမာဏ ၃၅၀-၁၀၀၀  ng/ dl ေလာက္ရွိေနဖို႕ လိုအပ္ပါတယ္ ဒီပမာဏေအာက္နည္းေနတာ ၾကာလာခဲ့ရင္ လိင္မႈကိစၥမွာ စြမ္းေဆာင္ရည္က်ဆင္းလာရုံမွ်မက စိတ္ဓာတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ဆိုး၀ါးစြာထိခိုက္ ေစမွာျဖစ္ပါတယ္။ အသက္ရွည္က်န္းမာေရးနဲ႕ဆိုင္တဲ့ ခႏၶာကိုယ္ရဲ႕လုပ္ငန္းတာ၀န္ေတြမွာလည္း ထိခိုက္ႏိုင္လို႕ က်န္းမာေရးလည္း အဖက္ဖက္ကေနက်ဆင္းလာမွာျဖစ္ပါတယ္။

 

စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာအေနနဲ႕ဆိုရင္ ဘာေၾကာင့္မွန္းမသိဘဲ ေဒါသထြက္ေနျခင္း၊ အားငယ္ေနျခင္း၊ ၾကိဳးစားအားထုတ္လိုစိတ္ လူေတြၾကားထဲ ေျပာဆို ဆက္ဆံလိုစိတ္ ေလ်ာ့ပါးေနျခင္း စတဲ့အထက္မွာေျပာခဲ့တဲ့ ေကာင္းက်ိဳးေတြရဲ႕ ဆန္႕က်င္ဘက္ ဆိုးက်ိဳးေတြကို ရရွိမွာျဖစ္ ပါတယ္။

 

ဒီလိုေတြခံစားေနရရင္လည္း ကြၽန္ေတာ္တို႕ဟာ တက္စတိုစတီရုန္းနည္းေနလို႕ဆိုတာ ႏွစ္ရွည္လမ်ား သတိထားမိမွာမဟုတ္ပါဘူး။ ဘာ လို႕လဲဆိုေတာ့ ဒီလိုက်န္းမာေရးဗဟုသုတမ်ိဳးက ေတာ္ရုံနဲ႕ မသိႏိုင္တာရယ္၊ လကၶဏာေတြက အရမ္းသိမ္ေမြ႕လြန္းျပီး မသိသာလြန္းလို႕ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္အမ်ိဳးသားမ်ားအေနနဲ႕ ေအာက္ေဖာ္ျပပါ လကၡဏာမ်ား ကာလၾကာရွည္ မိမိမွာ ခံစားေနရလားဆိုတာ ဆန္းစစ္ ၾကည့္ပါ။

 

- အိမ္ေထာင္ဖက္ႏွင့္ တူတူေနလိုစိတ္ (သို႕) လိင္မႈကိစၥတြင္ စိတ္ပါ၀င္စားမႈ ပံုမွန္ေအာက္ သိသာစြာေလ်ာ့နည္းက်ဆင္းလာျခင္း၊

-  ပန္းေသပန္းညႇိဳး ေ၀ဒနာမ်ား မၾကာခဏ ခံစားရတတ္ျခင္း၊ ေတာင့္တင္းမႈရေသာ္လည္း စိတ္ေက်နပ္မႈ (သို႕) ပံုမွန္အေနအထား မရျခင္း၊

- ဆံပင္အကြၽတ္မ်ားလာျခင္း၊

- ၾကြက္သားမ်ား၏ ၾကံ႕ခိုင္သန္စြမ္းမႈႏွင့္ ထုထည္ေလ်ာ့နည္းက်ဆင္းလာျခင္း၊

- ေရတိုအေနအထားတြင္ အရိုးက်စ္လ်စ္သိပ္သည္းမႈ စစ္ေဆးၾကည့္ပါက အရိုးပြေနသည္ဟု အေျဖရတတ္ျပီး ေရရွည္တြင္ အရိုးက်ိဳး လြယ္တတ္ေသာ အႏၲရာယ္ရွိျခင္း၊

- ကိုယ္အေလးခ်ိန္တိုးႏႈန္းျမန္လာျခင္း (သို႕) သိသာထူးကဲစြာအ၀လြန္လာျခင္း၊

- အမ်ိဳးသမီးမ်ားကဲ့သို႕ ရင္သားမ်ားေတာင့္တင္းၾကီးမားလာျခင္း၊

- လုပ္ငန္းေဆာင္တာ ေန႕စဥ္ဘ၀မ်ား၌ စိတ္ပါတက္ၾကြစြာေဆာင္ရြက္လိုစိတ္ ေလ်ာ့နည္းက်ဆင္းလာျခင္း၊

- သိသာစြာ ေမ့တတ္လာျခင္း၊

- အာရုံစူးစိုက္ႏိုင္မႈအားနည္းလာျခင္း၊

- ကာလၾကာရွည္ အလိုလိုေနရင္း စိတ္အားငယ္ စိတ္ဓာတ္က်ေနတတ္ျခင္း၊

- ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ပင္ အံ့ၾသရေလာက္ေအာင္ ထိလြယ္၊ရွလြယ္ စိတ္ဆတ္လာျခင္း၊

- လက္ရွိဘ၀အေနအထားအေပၚ ေက်နပ္ႏွစ္သိမ့္အားရမႈရႈေထာင့္မွမေတြးမိေတာ့ဘဲ ဆန္႕က်င္ဘက္အေတြးမ်ား လႊမ္းမိုးအားေကာင္း လာျခင္း

 

ဒါေတြက ေဆးပညာရွင္ေတြစာရင္းျပဳစုထားတဲ့ တက္စတိုစတီရုန္း က်ဆင္းလာျခင္း ေရရွည္/ေရတို လကၡဏာမ်ိဳးစံုျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီလိုေရာဂါေတြရၾကျပီး ေနာက္ခံအေၾကာင္းအရာဆန္းၾကယ္သလို အစဦးပိုင္းလကၡဏာေတြကလည္း အမ်ိဳးသားတစ္ေယာက္နဲ႕ တစ္ေယာက္ တစ္ထပ္တည္းတူခ်င္မွတူၾကမွာပါ။

 

ကြၽန္ေတာ္ရဲ႕ေဆးပညာ အေတြ႕အၾကံဳအရရယ္၊ သင္ၾကားမွတ္သားဖူးတာရယ္အရ ေျပာရရင္ အသက္အရြယ္ေလး အနည္းငယ္ရလာတဲ့ အမ်ိဳးသားေတြမွာ (အရမ္းေစာရင္ အသက္ ၂၂ႏွစ္ေက်ာ္ကတည္းက စတတ္ပါတယ္) ၀မ္းဗိုက္အဆီထူလာျခင္း ဗိုက္ရႊဲလာျခင္းနဲ႕ စလာ တတ္ပါတယ္။ အထုိင္မ်ားလို႕၊ အစားမ်ားလို႕၊ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈမလုပ္လို႕ စတဲ့အေၾကာင္းရင္းေတြေၾကာင့္လည္း ျဖစ္ႏိုင္ေပမယ့္ အဲဒီ အေၾကာင္းေတြေၾကာင့္ ဗိုက္ရႊဲတာက ေလ့က်င့္ခန္းမွန္မွန္ျပန္လုပ္ရင္ နဂိုအတိုင္းဗိုက္ျပန္ခ်ပ္ႏိုင္ေပမယ့္ တက္စတိုစတီရုန္းက်ဆင္းလာ သူေတြက်ေတာ့ အဲလိုျပန္ခ်ပ္ဖို႕မလြယ္တတ္တာ တစ္ခုေတြ႕ရပါတယ္။

 

ဘာျဖစ္လို႕လဲဆိုေတာ့ တက္စတိုစတီရုန္းပမာဏက်ဆင္းလာခ်ိန္မွာ ပံုမွန္ဆိုရင္အမ်ိဳးသားေတြကိုယ္ထဲမွာ အနည္းငယ္ေသာပမာဏပဲရွိ ရတဲ့ မေဟာ္မုန္း အီစထိရုိဂ်င္(Oesterogen)ဟာ ထၾကြမ်ားျပားလာျပန္တာမို႕ အီစထိုရိုဂ်င္ရဲ႕သက္ေရာက္မႈနဲ႕ အမ်ိဳးသားေတြ၀မ္းဗိုက္နဲ႕ ရင္သားမွာ အဆီေတြစုမိလာတတ္ၾကတာဟာ လကၡဏာတစ္ရပ္ပါပဲ။

 

ေနာက္ျပီး မနက္ခင္းအိပ္ယာကႏိုးလာရင္ အမ်ိဳးသားအဂၤါေတာင့္တင္းမႈ အလိုအေလ်ာက္ျဖစ္ျခင္း (Morning Erection) ဆိုတာအာရုံ ေၾကာစနစ္ဆိုင္ရာ သဘာ၀ျဖစ္စဥ္တစ္ခုပဲျဖစ္ပါတယ္။ ေန႕တိုင္းေန႕တိုင္းျဖစ္စရာမလိုေပမယ့္ တစ္ပတ္မွာအနည္းဆံုးႏွစ္မနက္ေလာက္မွ မျဖစ္ရင္ေတာ့ သတိျပဳရမယ့္အစဦးလကၡဏာတစ္ခုလို႕ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ တက္စတိုစတီရုန္းပမာဏ ေလ်ာ့နည္းက်ဆင္းသြားရင္ ေရရွည္မွာ ေသြးခ်ိဳ၊ ဆီးခ်ိဳနဲ႕ ႏွလံုးေသြးေၾကာပိတ္ေရာဂါမ်ား ျဖစ္လာတတ္ပါတယ္။

 

တက္စတိုစတီရုန္း က်ဆင္းေစတဲ့ အေၾကာင္းရင္းေတြက ဘာေတြလဲ

စာဖတ္ပရိတ္သတ္ေတြအတြက္ အသံုးမတည့္လို႕ ေဆးပညာဆန္ဆန္ခြဲျခားေရးသားထားတာေတြကို မေဖာ္ျပေတာ့ဘဲ လိုအပ္တာေလး ေတြပဲေဖာ္ျပပါမယ္။

 

ဦးေႏွာက္အတြင္းမွာရွိတဲ့ ဟိုက္ပိုသဲလမတ္(Hypothalamus) ပီက်ဴထရီ ဂလင္းအက်ိတ္(Pituitary Gland)ကေန LH နဲ႕ FSHလို႕ေခၚတဲ့ ေဟာ္မုန္းေတြထုတ္ျပီးလႈံ႕ေဆာ္မွ အမ်ိဳးသား ေတြရဲ႕ လိင္အဂၤါ (အမ်ိဳးသမီးေတြမွာ သားဥအိမ္)မွ တက္စတိုစတီရုန္းကိုထုတ္ေပးထာမို႕ အထက္ပါဦးေႏွာက္ေနရာမ်ားနဲ႕ သက္ဆိုင္ရာ ေဟာ္မုန္းမ်ားမွာ ခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္တစ္ခုခုရွိေနမယ္ဆိုရင္ ေသြးတြင္း တက္စတိုစတီရုန္း ပမာ ဏက်ဆင္းလာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

 

အသက္အရြယ္ၾကီးလာရင္လည္း ျဖစ္တတ္တဲ့အေၾကာင္းအရင္းပါပဲ။ ဒါေပမဲ ဒါကအမ်ိဳးသားအမ်ားစုမွာေတာ့ အရမ္းၾကီးမဆိုး၀ါးတတ္ပါ ဘူး။ အၾကမ္းဖ်ဥ္းအားျဖင့္ တက္စတိုစတီရုန္းပမာဏဟာ အမ်ိဳးသားေတြ အသက္ ၃၀ေက်ာ္တာနဲ႕ တစ္ႏွစ္ကို ၃%ေလာက္စီ စတင္က် ဆင္းလာတယ္လို႕ေတာ့ မွတ္သားႏိုင္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ အစားအေသာက္၊ အဟာရ၊ အေနအထိုင္၊ အလုပ္အကိုင္ေတြက တက္စတို စတီရုန္းထြက္ရွိျခင္းကို အားေပးတဲ့ အေနအထားမရွိဘူးဆိုရင္ ႏွစ္စဥ္ေလ်ာ့နည္းက်ဆင္းလာမႈက ပိုသိသာတယ္လို႕ က်န္းမာေရးပညာ ရွင္မ်ား ဆိုၾကပါတယ္။

 

ေမြးရာပါေ၀ွးေစ့တစ္လံုးပဲ ပါသူေတြ(အရပ္အေခၚ နတ္ကြပ္)ေတြမွာ လံုေလာက္တဲ့တက္စတိုစတီရုန္းပမာဏမရတတ္လို႕ အရြယ္ငယ္ ငယ္ကတည္းက တက္စတိုစတီရုန္းက်ဆင္းျခင္းရဲ႕ လကၡဏာေတြ တျခားသူေတြထက္ေစာစြာခံစားရတတ္ပါတယ္။

 

ကပၸာယ္အိတ္ေနရာကို ထိခိုက္ဒဏ္ရာရဖူးျပီး ေ၀ွးေစ့ႏွစ္ဖက္စလံုးထိဖူးရင္ေတာ့ ခံစားရႏိုင္ပါတယ္။ ကင္ဆင္ေရာဂါတစ္ခုခုရွိလို႕ ဓာတ္ ကင္ေနရသူေတြ၊ ခီမိုေခၚ ကင္ဆာေဆးသြင္းေနရသူေတြလည္း ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီလိုလူမ်ိဳးေတြက်ေတာ့ စိတ္ဓာတ္ပိုင္းအရေရာ ေဆးေတြရဲ႕ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးစတာေတြေၾကာင့္ေရာ ပံုမွန္အတိုင္း လန္းဆန္းတက္ၾကြ ေနေကာင္းမႈမရွိတာေၾကာင့္ တက္စတိုစတီရုန္း က်ေနတာကို ထူးျပီးသတိမထားမိတတ္ၾကဘူးေပါ့ေလ။

 

ငယ္စဥ္ကာလမွာ ေမာ္နာေခၚ ပါးခ်ိပ္ေရာင္ယမ္းျခင္းေရာဂါ ျဖစ္ခဲ့ဖူးတဲ့ေကာင္ေလးေတြၾကီးလာရင္ တက္စတိုစတီရုန္းအားနည္းတဲ့ ေရာဂါ ရတတ္ပါတယ္။ အေၾကာင္းရင္းကေတာ့ ပါးခ်ိတ္ေရာင္ေစတဲ့ ဗိုင္းရပ္စ္ဟာ ေ၀ွးေစ့ရဲ႕ဆဲလ္ေတြကိုပါ ေရာင္ယမ္းေစျပီး ရာသက္ပန္အနာ တရ ခ်ိဳ႕ယြင္းမႈတစ္ခုျဖစ္သြားေစလို႕ပါပဲ။ အရမ္းဆိုးရင္ သားသမီးမရတဲ့အထိေတာင္ ျဖစ္တတ္တယ္လို႕ ပညာရွင္မ်ားက ဆိုပါတယ္။ ယေန႕ေခတ္မွာေတာ့ MMR ေခၚကာကြယ္ေဆးေၾကာင့္ ဒီေရာဂါဟာ အေတာ္ေလးကို ပေပ်ာက္ေနျပီျဖစ္ပါတယ္။

 

တက္စတိုစတီရုန္းခ်ိဳ႕တဲ့မႈကို ျဖစ္ေစတဲ့ အျခားေရာဂါေတြကေတာ့ တီဘီ၊ Sarcoidosis၊ ဦးေႏွာက္ဆိုင္ရာအက်ိတ္ေရာဂါမ်ား၊AIDS ၊ အ၀လြန္ျခင္း စတာေတြျဖစ္ပါတယ္။ အ၀လြန္ရင္ ကိုယ္မွာ အဆီတစ္သွ်ဴးအစုအေ၀းေတြမ်ားတဲ့အတြက္ အမ်ိဳးသားေဟာ္မုန္း တက္စတို စတီရုန္းကို မေဟာ္မုန္းအီစထရိုဂ်င္အျဖစ္ ေျပာင္းလဲႏႈန္းျမင့္မားလာတာေၾကာင့္ျဖစ္ျပီး က်န္တဲ့ေရာဂါမ်ားကေတာ့ ဟိုက္ပိုသဲလမတ္နဲ႕ ပီက်ဴထရီဂလင္းကို ေရာင္ယမ္းေစလို႕ပဲျဖစ္ပါတယ္။

 

ေနာက္ျပီး ခႏၶာကိုယ္ထြားက်ိဳင္းဖြံ႕ျဖိဳးလာေအာင္ Anabolic Steroid ေတြေသာက္ေနသူေတြနဲ႕ အဟာရအမ်ိဳးအစားစံုလင္ေအာင္ မစားသူေတြ (အထူးသျဖင့္ တက္စတိုစတီရုန္းကို အားေပးတဲ့ေအာက္မွာ ေဖာ္ျပထားတဲ့ အစားအေသာက္ေတြ မစားျဖစ္သူေတြ) ဟာလည္း ဒီကိစၥအတြက္ အႏၲရာယ္ရွိပါတယ္။

 

ဒီလိုျဖစ္ရင္ ေရရွည္အႏၲရာယ္က ဘာလဲ

အမ်ိဳးသားမ်ားဟာ သူတို႕ရဲ႕ သက္ေစာင့္ေဟာ္မုန္း ပမာဏငယ္ငယ္ကတည္းကစျပီး က်ဆင္းေလ်ာ့နည္းေနခဲ့ရင္ အမ်ိဳးသားေသြးဆံုးျခင္း (Andropause ac: Male Menopause) အျဖစ္ေစာေစႏိုင္တယ္လို႕ ေတြ႕ရွိရပါတယ္။ (ၾကားျဖတ္ေျပာခ်င္တာက ဒီလိုအမ်ိဳးသားေသြးဆံုး ျခင္းဆိုတဲ့ ေ၀ါဟာရကို နာမည္ေက်ာ္ က်န္းမာေရးစာေရးသူ ဆရာ၀န္ၾကီးတစ္ဦးက မိန္းမေတြနဲ႕သြားတူေနတဲ့ အသံုးအႏႈန္းျဖစ္လို႕ သူ မၾကိဳက္ေၾကာင္းေရးဖူးပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေသြးဆိုတာ အမ်ိဳးသမီးေတြ ရာသီေသြးလာျခင္းကိုဆိုလိုတဲ့ စကားမဟုတ္ဘဲ ေသြးသားသဘာ ၀ကို ဆိုလိုတယ္လို႕ ကြၽန္ေတာ္ကခံယူလို႕ ဒီအတိုင္းပဲဆက္သံုးပါရေစ)

 

ဒါ့အျပင္ ေနာက္ထပ္ဆိုးတဲ့ အခ်က္တစ္ခုက တက္စတိုစတီရုန္းက်ဆင္းလာရင္ ျဖစ္တတ္တဲ့ ေအာက္ပါေရာဂါၾကီးေတြေၾကာင့္ပါပဲ။

၁။ ႏွလံုးႏွင့္ ေသြးေၾကာဆိုင္ရာေရာဂါအမ်ိဳးမ်ိဳး၊

၂။ ေသြးတိုးေရာဂါ၊

၃။ ဆီးခ်ိဳေရာဂါ၊

၄။ အရိုးပြေရာဂါ၊

၅။ သက္ၾကီးသတိေမ့ေရာဂါမ်ားနဲ႕ အယ္လ္ဇိုင္းမားေရာဂါ (ဦးေႏွာက္က်ံဳ႕ျပီး ပ်က္စီးသြားကာ မွတ္ဥာဏ္ေတြပ်က္စီးကုန္တဲ့ေရာဂါတစ္မ်ိဳး ပါ)

၆။ အရြယ္မတိုင္ခင္ေသဆံုးတတ္ျခင္း (သို႕) အသက္တုိျခင္းစတာေတြမို႕ အမ်ိဳးသားမ်ားအထူးသတိထားသင့္တဲ့အခ်က္မ်ားျဖစ္ပါတယ္။

 

ဒါ့အျပင္ ပစၥဳပၸန္မွာ အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ စိတ္အေနအထား အင္အားေတြ၊ လုပ္ငန္းစြမ္းေဆာင္ရည္ေတြ၊ ဖန္တီးႏိုင္စြမ္း၊ အာရံုစူးစိုက္ ႏိုင္စြမ္းေတြက်ဆင္းျခင္းဆိုတဲ့အခ်က္ကလည္း ေရရွည္မွာ အထက္ပါေရာဂါေတြ ျဖစ္လာႏိုင္တယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္ေတြနဲ႕ တန္းတူအေရး ပါတယ္ေျပာရင္ စာဖတ္သူသေဘာတူမယ္ ထင္ပါတယ္။

 

တက္စတိုစတီရုန္းက်ဆင္းျခင္းရဲ႕ ေရာဂါလကၡဏာေတြ ခံစားေနရျပီဆိုရင္ ဘာလုပ္ၾကမလဲ

အထက္မွာ ေဖာ္ျပခဲ့တာေတြ အကုန္လံုးနီးပါး တူညီစြာခံစားေနရျပီဆိိုတာနဲ႕ ျပည္ပကေန (တရား၀င္လား တရားမ၀င္လားမေသခ်ာတဲ့) တက္စတိုစတီရုန္းအားျဖည့္ေဆးေတြေျပး၀ယ္ျပီး ကိုယ့္သေဘာနဲ႕ကိုယ္ ေသာက္ဖို႕ မၾကိဳးစားေစခ်င္ပါဘူး။ နားလည္တတ္ကြၽမ္းသူ ဆရာ၀န္ (အထူးသျဖင့္ အဲန္ဒိုခရုိင္းဆိုင္ရာ အထူးကု သို႕မဟုတ္ သမားေတာ္ကိုဆိုလိုသည္) နဲ႕ျပျပီး လိုအပ္တဲ့စစ္ေဆးမႈေတြလုပ္ေစခ်င္ ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ထိုေဆးေတြထဲမွာပါတဲ့ တက္စတိုစတီရုန္းေဟာ္မုန္းေတြဟာ သဘာ၀တက္စတိုစတီရုန္းနဲ႕ ေမာ္လီက်ဴး တည္ေဆာက္ပံုနဲ႕ အာနိသင္တူေအာင္လုပ္ထားတာကလြဲရင္ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးေတြရွိလို႕ပါ။ တက္စတိုစတီရုန္းအားျဖည့္ေဆးေတြစြဲ ေသာက္ရင္ ဆီးက်ိတ္ကင္ဆာျဖစ္ေစတတ္တယ္လို႕ ေဆး၀ါးေဗဒဆိုင္ရာ ေလ့လာမႈအခ်ိဳ႕အရ ေတြ႕ရွိအတည္ျပဳႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။

 

ဒါဆိုရင္ ဒီအတိုင္းခံစားေနရေတာ့မွာလားလို႕ ေမးစရာရွိပါတယ္။ ေဆးေတြမေသာက္ဘဲ သဘာ၀နည္းက်က် တက္စတိုစတီရုန္း ပမာဏ ကို ျမႇင့္တင္ႏိုင္တဲ့ နည္းလမ္းမ်ားကို စုစည္းတင္ျပေပးလိုပါတယ္။ ဒီလို သဘာ၀က်က်စားေသာက္ေနထိုင္မယ္ဆိုရင္ တက္စတိုစတီရုန္း ေဟာ္မုန္းပမာဏ ျမင့္တက္လာေစေပမယ့္ ေဆးေတြလိုေတာ့ ပိုလွ်ံလာေစျခင္း မျဖစ္ေစႏိုင္တာေၾကာင့္ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးေတြ မျဖစ္ေစ ႏိုင္ပါဘူး။ အရြယ္ေရာက္ျပီး အမ်ိဳးသားတိုင္းအတြက္ တက္စတိုစတီရုန္းဟာ ကိုယ္ထဲမွာ ျပည့္ျပည့္၀၀ရွိေနမယ္ဆို အစစအရာရာေကာင္း က်ိဳးေတြက မ်ားလွတာေၾကာင့္ စာဖတ္ပရိတ္သတ္မ်ားအတြက္ တက္စတိုစတီရုန္းျပည့္၀ေအာင္ စားေသာက္ေနထိုင္နည္းမ်ားကို ေဖာ္ျပ ေပးလိုက္ပါတယ္။

 

တက္စတိုစတီရုန္း ပံုမွန္အတိုင္း ျပည့္၀ေနေစရန္ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ေသာ သဘာ၀နည္းလမ္းမ်ား

(၁) ဇင့္ (Zinc) ေခၚသြပ္ဓာတ္ပါ၀င္ေသာ အစားအေသာက္မ်ား မွန္မွန္စားေပးပါ

တက္စတိုစတီရုန္းကို ခႏၶာကိုယ္ထဲမွာ ပုံုမွန္အတိုင္းအတာရွိေနေအာင္ ထုတ္လုပ္ျပီး ထိန္းသိမ္းထားႏိုင္ဖို႕ ဇင့္လိုပါတယ္။ ဇင့္ခ်ိဳ႕တဲ့မႈ ဟာလည္း ထူးထူးျခားျခား သိသာတဲ့ လကၡဏာေတြ ေတာ္ရုံနဲ႕မျပတဲ့အတြက္ ကြၽန္ေတာ္တို႕မသိႏိုင္ဘဲ  ခ်ိဳ႕တဲ့ေနတတ္ပါတယ္။

 

ေနာက္တစ္ခ်က္က ကိုယ္ထဲမွာရွိတဲ့ Aromatase လို႕ေခၚတဲ့အဲန္ဇိုင္း(Enzyme) တစ္မ်ိဳးက ရွိျပီးသား တက္စတိုစတီရုန္းေတြကို မ ေဟာ္မုန္း အီစထရိုဂ်င္ေတြအျဖစ္ ေျပာင္းပစ္ပါတယ္။ ဒါကို ဇင့္တစ္မ်ိဳးထဲကသာဟန္႕တားႏုိင္လို႕ ကိုယ္ထဲမွာ ဇင့္ခ်ိဳ႕တဲ့ေနမယ္ဆိုရင္ အသက္ၾကီးရင္ အီစထရိုဂ်င္ေၾကာင့္ျဖစ္တဲ့ကင္ဆာေတြေတာင္ ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။ ဇင့္ၾကြယ္၀တဲ့စားစရာေတြကေတာ့ အမဲသား၊ အသည္းအမ်ိဳးမ်ိဳး၊ ဂဏန္း၊ ပင္လယ္စာ၊ ဆယ္လ္မြန္ငါး၊ ဆန္လံုးညိဳ၊ ခ်ိစ္၊ ပဲၾကီး၊ ႏို႕၊ ဒိန္ခ်ဥ္၊ ဂ်ံဳ၊ သလဲသီး၊ နာနတ္သီး၊ အခြံမာအသီး အဆန္မ်ား၊ ေနၾကာေစ့၊ ဖရုံသီးေစ့(အ၀ါ၊အနက္) စတာေတြျဖစ္ပါတယ္။ ဆႏၵရွိရင္ ဇင့္ပါ၀င္တဲ့ အားေဆးေတြလည္း မွီ၀ဲႏိုင္ပါတယ္။ အစားအေသာက္နဲ႕ ျဖည့္တင္းတာကေတာ့ အႏၲရာယ္အကင္းဆံုး အေကာင္းဆံုးနည္းလမ္းပါပဲ။

 

(၂) က်န္းမာေရး အေထာက္အကူျပဳ အဆီမ်ားစားေပးပါ

တက္စတို စတီရုန္းအပါအ၀င္ ခႏၶာကိုယ္အတြက္ အေရးၾကီးတဲ့ ေဟာ္မုန္းအခ်ိဳ႕နဲ႕ ျဒပ္ေပါင္းအေတာ္မ်ားမ်ားဟာ ကိုယ္ထဲမွာ အဆီေတြ ကေနတစ္ဆင့္ ေျပာင္းလဲထုတ္လုပ္ရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီအဆီလို႕ေျပာတဲ့ အဆီေတြဟာ က်န္းမာေရးနဲ႕ညီညြတ္ျပီး အေထာက္ အကူျပဳတဲ့ အိုမီဂါသရီး (Omega-3)လိုမ်ိဳး မျပည့္၀ဆီေတြျဖစ္ေနဖို႕ မျဖစ္မေနလိုအပ္ပါတယ္။ မျပည့္၀ဆီၾကြယ္၀တဲ့ စားစရာေတြက ေတာ့ အခြံမာသီး အဆန္မ်ား၊ ငါးမ်ား (ေရခ်ိဳငါးမ်ားလည္း ေကာင္းမြန္ေသာ္လည္း အေကာင္းဆံုးမွာ က်ဴနာငါး၊ ဆယ္လ္မြန္ငါးတို႕ကဲ့သို႕ ပင္လယ္ငါးမ်ားကေတာ့ အေကာင္းဆံုးလို႕ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေတြကိုပံုမွန္စားဖို႕မလြယ္ေပမယ့္ Omega-3 ေခၚ ငါးၾကီးဆီ အားျဖည့္ေဆး မ်ားကိုလည္း အားကိုးႏိုင္ပါတယ္)၊ ေထာပတ္သီး၊ သံလြင္ဆီ၊ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ဆီ၊ ေျမပဲအႏွစ္ (Peanut Butter) စတာေတြျဖစ္ပါတယ္။

 

(၃) ခႏၶာကိုယ္ေပၚက အဆီပိုေတြကိုခ်ပါ

ခႏၶာကိုယ္မွာ အဆီပိုေတြမ်ားလာတာနဲ႕အမွ် ေယာက္်ားဆန္တဲ့ေဟာ္မုန္း တက္စတိုစတီရုန္းကို မိန္းမဆန္တဲ့ ေဟာ္မုန္း အီစထရိုဂ်င္ အျဖစ္ ေျပာင္းပစ္မယ့္ Aromatase အဲန္ဇိုင္းပမာဏလည္း မ်ားလာတယ္ဆိုတာ သိထားပါ။ ဒါေၾကာင့္ အဆီပိုေတြ သိသိသာသာ စုေနတယ္ဆိုရင္ ခ်သင့္ပါတယ္။ ဒီလိုခ်တဲ့အခါမွာ က်န္းမာေရးနဲ႕ေလ်ာ္ညီတဲ့ နည္းနဲ႕ပဲခ်သင့္ျပီး တစ္ပတ္အတြင္း ၃ေပါင္ထက္ ပိုမက်သြားသင့္ဘူးလို႕ က်န္းမာေရးပညာရွင္မ်ားက လမ္းညႊန္ထားၾကပါတယ္။

 

(၄) ကိုယ္ထဲမွာ ပိုလွ်ံေနတဲ့ အီထရိုဂ်င္ေတြကိုဖယ္ရွားပါ

ပန္းေဂၚဖီစိမ္း၊ ေဂၚဖီထုပ္၊ပန္းေဂၚဖီ၊ မုန္လာဥျဖဴ၊ ကိုက္လန္စတဲ့ အသီးအရြက္ေတြမွာ Di-indolyl Methane DIM လို႕ေခၚတဲ့ ဓာတု ပစၥည္းတစ္မ်ိဳးပါရွိျပီး အမ်ိဳးသားေတြ ကိုယ္ထဲမွာရွိသင့္တဲ့ပမာဏထက္ ျမင့္မားလာတဲ့ မေဟာ္မုန္း အီစထရိုဂ်င္ကို ဟန္႕တားဖယ္ ရွားႏိုင္တဲ့ အာနိသင္ရွိပါတယ္။ စပ်စ္သီးအညိုရဲ႕ အခြံမွာပါတဲ့ Resveratrol ျဒပ္ေပါင္းဟာ အမ်ိဳးသားေတြကိုယ္တြင္း ပိုလွ်ံေနတဲ့ အီစထရိုဂ်င္ေတြကို အသည္းကေန စြန္႕ထုတ္ပစ္ဖို႕အထူး အေထာက္အပံ့ေပးေၾကာင္း ေလ့လာေတြ႕ရွိထားပါတယ္။ ဒါေတြကို မိန္းကေလးေတြစားရင္ေတာ့ ဒီလိုမေဟာ္မုန္း ဆိုးရြားစြာထိခိုက္တဲ့အာနိသင္ မေတြ႕ရဘူးလို႕ သိရပါတယ္။

 

(၅) ျပင္ပမွ ကိုယ္ထဲ၀င္လာတတ္ေသာ အီစထရိုဂ်င္ျဒပ္ေပါင္းမ်ားကို တတ္ႏိုင္သမွ် ေရွာင္ၾကဥ္ပါ

ဒီလို ျဒပ္ေပါင္းေတြကို Xenoestrogen လို႕ေခၚျပီး ပိုးသတ္ေဆးမ်ား၊ စိုက္ပ်ိဳးေရးႏွင့္ ေမြးျမဴေရးသံုး ၾကီးထြားေဆးမ်ား၊ Air Fesher ေခၚအခန္းေတြထဲမွာ ေမႊးေနေအာင္ဖ်န္းတဲ့ေဆးမ်ား၊ ပလတ္စတစ္ပန္းကန္ခြက္ေယာက္မ်ားထဲမွာ ပါ၀င္ပါတယ္။ ဒါေတြဟာ ယေန႕ ေခတ္မွာကြၽန္ေတာ္တို႕ လူသားေတြရဲ႕ ကိုယ္ထဲကိုနည္းအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႕၀င္ေရာက္လာၾကျပီး ေယာက္်ားေတြမွာအမ်ိဳးသားေဟာ္မုန္းေတြကို ေလ်ာ့နည္းက်ဆင္းေစသလို လူတိုင္းမွာလည္း ကင္ဆာေရာဂါေတြျဖစ္ေစပါတယ္။

 

ဒါဆို ဘယ္လိုလုပ္ၾကမလဲ။ တတ္ႏိုင္သမွ် ေအာ္ဂဲနစ္သီးႏွံေတြ၀ယ္စားၾကပါ။ ဒါေတြဟာ ေစ်းၾကီးတယ္ဆိုႏိုင္ေပမယ့္ သင့္ရဲ႕အသက္ရွည္ ရာအနာမဲ့ေၾကာင္းကို အထူးအေထာက္အကူ ျပဳပါတယ္။ ဘယ္အသီးအရြက္ပဲျဖစ္ျဖစ္ ေရအၾကိမ္ၾကိမ္ေဆးျပီးမွ စားသံုးပါ။ တတ္ႏိုင္ရင္ ၾကီးထြားေရးေဟာ္မုန္းေတြေပးျပီး ထုတ္လုပ္ထားတဲ့ ေမြးျမဴေရးထြက္ပစၥည္းေတြကိုလဲ ေရွာင္ၾကဥ္သင့္ပါတယ္။ ေအာ္ဂဲနစ္သီးႏွံမ်ားလို သဘာ၀နည္းအတိုင္း ေမြးျမဴထုတ္လုပ္ထားတဲ့ ႏို႕ထြက္ပစၥည္းနဲ႕ အသားငါးမ်ားဟာ ျပည္ပႏိုင္ငံေတြမွာေတာ့ စူပါမားကတ္ေတြမွာ အလြယ္တကူ ၀ယ္ယူႏိုင္တဲ့အထိ တြင္က်ယ္ေနျပီ ျဖစ္ပါတယ္။

 

ဘယ္လို ေရေမႊး၊ Air Freshener ၊ အေမႊးနံ႕သာပဲျဖစ္ျဖစ္ ပါ၀င္ဖက္ပစၥည္းစာရင္း Ingredients ထဲမွာ Parabens ဆိုတာပါရင္ တတ္ ႏိုင္သမွ်ေျပာင္းသံုးပါ။ Parabens ဟာေရရွည္ထိေတြ႕ဖန္မ်ားရင္ ကင္ဆာေရာဂါအခ်ိဳ႕ကိုျဖစ္ေစႏိုင္ျပီး တက္စတိုစတီရုန္းပမာဏကို က်ဆင္းေစတယ္လို႕ေတြ႕ရွိထားရတဲ့ Xenoesterogen တစ္မ်ိဳးျဖစ္ပါတယ္။

 

(၆) တစ္ည အိပ္စက္ခ်ိန္ အနည္းဆံုး၆နာရီျပည့္ပါေစ

ခ်ီကာဂို တကၠသိုလ္ကေလ့လာခဲ့တဲ့ သုေတသနတစ္ခုရဲ႕ အေျဖမ်ားအရ ညဖက္အိပ္ခ်ိန္ ၆နာရီ မျပည့္တဲ့ အမ်ိဳးသားေတြဟာ တက္စတို စတီရုန္းေလ်ာ့ပါးတဲ့ ေ၀ဒနာခံစားရဖို႕ ပိုနီးစပ္ပါသတဲ့။ ေျမာက္ကယ္ရိုလိုင္းနား တကၠသိုလ္ကလည္း အဲဒီအဆိုကို သူတို႕ရဲ႕ေတြ႕ရွိခ်က္ အရ ေထာက္ခံေျပာဆိုၾကပါတယ္။ ေျမာက္ကယ္ရိုလိုင္းနား က်န္းမာေရးပညာရွင္မ်ားေတြ႕ရွိတဲ့အခ်က္က အမ်ိဳးသားတစ္ေယာက္ဟာ တစ္ညတာအိပ္ခ်ိန္အနည္းဆံုး ၆နာရီမျပည့္တဲ့ ေနာက္ေန႕တာမွာ တက္စတိုစတီရုန္းပမာဏ ပံုမွန္ထက္ ၄၀%ေလာက္အထိ ေလ်ာ့က် ေနေစႏိုင္ပါသတဲ့။

 

(၇) စိတ္ဖိစီးမႈမ်ား ေရရွည္မထားတဲ့ အက်င့္လုပ္ပါ

ကြၽန္ေတာ္တို႕ရဲ႕ ခႏၶာကိုယ္မွာ စိတ္ဖိစီးမႈခံစားရတိုင္း တုန္႕ျပန္မႈအေနနဲ႕ ေကာ္တီေဇာ (Cortisol) ေခၚ စိတ္ဖိစီးမႈေဟာ္မုန္း(Stress Hormone) ထြက္ပါတယ္။ ေကာ္တီေဇာဟာ တက္စတိုစတီရုန္းထုတ္လုပ္မႈကို ပိတ္ပင္တားဆီးလို႕ ေရရွည္စိတ္ဖိစီးမႈမ်ားသူအမ်ိဳးသား ေတြဟာ အိမ္ေထာင္ေရးနဲ႕ လုပ္ငန္းစြမ္းေဆာင္ႏိုင္မႈေတြမွာ က်ဆင္းလာတာျဖစ္ပါတယ္။

 

ေနာက္တစ္ခ်က္က ေကာ္တီေဇာမ်ားရင္ ၀မ္းဗိုက္မွာ အဆီေတြစုလာတာကို အားေပးလို႕ နံပါတ္(၃)မွာ ေရးခဲ့တဲ့အတိုင္း အီစထရိုဂ်င္ ေတြမ်ားလာႏိုင္တာမို႕ စိတ္ဖိစီးမႈကို ေမြးျမဴမထားဘဲ ေပါ့ေပါ့ပါးပါး ရင္ဆိုင္ျဖတ္သန္းတတ္တဲ့ အက်င့္ထားေစခ်င္ပါတယ္။

 

(၈) စိတ္ဖိစီးမႈမ်ားတဲ့ရက္ေတြမွာ ဗိုက္တာမင္စီမွီ၀ဲေပးပါ

ဘယ္လိုမွ ေရွာင္လႊဲမရတဲ့ စိတ္ဖိစီးမႈေတြ ဆက္တိုက္ၾကံဳလာရင္ ဗိုက္တာမင္စီ ၁၀၀၀ ကေန ၁၅၀၀ mg ေလာက္ေန႕စဥ္မီွ၀ဲေပးႏိုင္ ပါတယ္။ ဗိုက္တာမင္စီဟာ ဆရာ၀န္ခြင့္ျပဳခ်က္မလိုတဲ့ ေဆး၀ါးတစ္မ်ိဳးျဖစ္သလို ယေန႕ေခတ္မွာအရသာလည္းရွိတဲ့ ငံုေဆးျပားမ်ား အျဖစ္ရရွိေန ႏိုင္ျပီျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ျပားမွာ ၅၀၀ mg ပါတာမို႕ ၂ျပားကေန ၃ျပားအထိ စားႏိုင္ပါတယ္။ ဗိုက္တာမင္စီကို အဲလိုတကယ္ လိုအပ္ေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ အရြယ္ေရာက္ျပီးသူတစ္ေယာက္ဟာ ၂၅၀၀ ၃၀၀၀mg အထိမွီ၀ဲလို႕ ျပႆနာမရွိဘူးလို႕ ကမၻာ့က်န္းမာေရး ပညာရွင္မ်ားက ဆုိတာမို႕ စိတ္ပူစရာမလိုပါဘူး။

 

(၉) ကိုယ္လက္ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္ရင္ ေယာက္်ားဆန္တဲ့ အမာစားေလ့က်င့္ခန္းေတြပဲလုပ္ပါ။

အေလးမျခင္း ပံုစံအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႕ အျမန္ေျပးျခင္းစတဲ့ ၾကြက္သားအားသံုးရတဲ့ ေလ့က်င့္ခန္းေတြကမွ တက္စတိုစတီရုန္းျပည့္၀ဖို႕ အေထာက္ အကူျပဳျပီး ရြရြေျပးျခင္းနဲ႕ သာမန္ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈမ်ား လုပ္ျခင္းကေတာ့ အဲေလာက္အာနိသင္မရွိဘူးလို႕ သိရပါတယ္။ အားကစား တစ္ခုခု စနစ္တက် လိုက္စားသူမ်ားဟာ အမ်ိဳးသားသဘာ၀အတိုင္း ၾကံ႕ခိုင္သန္စြမ္းၾကတယ္ဆိုတာ တက္စတိုစတီရုန္းေၾကာင့္ ျဖစ္ပါ တယ္။

 

(၁၀) ဆန္႕က်င္ဖက္လိင္နဲ႕ပတ္သက္တဲ့ အသြင္သဏၭာန္မ်ားကလည္း အက်ိဳးျပဳပါတယ္

ဂ်ာမန္က်န္းမာေရးပညာရွင္ေတြ စေတြ႕တဲ့အခ်က္ပါပဲ။ လွပဆြဲေဆာင္မႈရွိတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႕ အသြင္သဏၭာန္အမူအရာ ပံုရိပ္ေတြကို မွန္မွန္ေတြ႕ေနရတတ္တဲ့ ေယာက္်ားေတြက ပိုမိုအသက္ရွည္ဖို႕ နီးစပ္တယ္ဆိုတာ အဲလိုေတြ ေတြ႕ၾကံဳခံစားရတဲ့ အၾကိမ္အေရအတြက္ မ်ားေလေလ တက္စတိုစတီရုန္း ပံုမွန္ထြက္ေနကာ အထက္မွာ ေျပာခဲ့တဲ့ေရာဂါေတြကာကြယ္ျပီးသား ျဖစ္လို႕ပါ။

 

(၁၁) ဗိုက္တာမင္ ေအ၊ဘီနဲ႕ အီးမ်ားလည္း မခ်ိဳ႕တဲ့ပါေစနဲ႕။

ပံုမွန္ တက္စတိုစတီရုန္း ပမာဏရွိေနဖို႕အတြက္ ဗိုက္တာမင္စီ၊ ဇင့္အပါအ၀င္ အထက္ပါအဟာရမ်ားအျပင္ ဗိုက္တာမင္ေအ၊ ဘီနဲ႕ အီး မ်ားလည္း မခ်ိဳ႕တဲ့ဖို႕လိုပါတယ္။ သင္ဟာ အနီေရာင္၊အ၀ါေရာင္၊အစိမ္းရင့္ေရာင္ ဟင္းသီးဟင္းရြက္မ်ားနဲ႕ အသားမွ်တလံုေလာက္စြာ ေန႕စဥ္စားတယ္ဆိုရင္ ဒီျပႆနာ မရွိႏိုင္ပါဘူး။ (ဒါေပမဲ့ အသားစား အရမ္းၾကဴးျခင္းဟာလည္း တက္စတိုစတီရုန္း က်ဆင္းေစတတ္တဲ့ အခ်က္တစ္ခ်က္ျဖစ္လို႕ သတိထားေစလိုပါတယ္။

 

(၁၂) က်ားအဂၤါကို လြန္ကဲလြန္းတဲ့အပူခ်ိန္နဲ႕ ေရရွည္ထိေတြ႕မႈမွ ေရွာင္ပါ။

ကပၸာယ္အိတ္ထဲမွာရွိတဲ့ ေ၀ွးေစ့မ်ားဟာ တက္စတိုစတီရုန္းနဲ႕ ဖိုမ်ိဳးပြားဆဲလ္ သုတ္ေကာင္မ်ားထုတ္လုပ္ႏိုင္ဖို႕ အေကာင္းဆံုးအပူခ်ိန္ အေနအထားမွာရွိေနဖို႕ လိုပါတယ္။ အေကာင္းဆံုး အပူခ်ိန္ (Optimal Temperature) ဆိုတာ ပံုမွန္ကိုယ္အပူခ်ိန္ ၉၇ ဒီဂရီ ဖာရင္ဟိုက္ ေအာက္ အနည္းဆံုး ၂ဒီဂရီေလာက္ ေလ်ာ့နည္းေနတာကို ဆိုလိုတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေတာ့ အပူခ်ိန္မ်ားတဲ့ အလုပ္ခြင္မွာ အလုပ္လုပ္သူ ေတြ သတိထားသင့္တဲ့အခ်က္တစ္ခ်က္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ယေန႕ေခတ္မွာ Laptop ကိုယ္စီ သယ္ေဆာင္အသံုးျပဳၾကေတာ့ အပူခ်ိန္ မသိမသာ တက္ေနတာကို သတိမထားမိဘဲ ေပါင္ေပၚမွာၾကာၾကာထားသံုးသူေတြမွာလည္း ဒီျပႆနာရွိႏိုင္တယ္လို႕ ေနာက္ဆံုးေပၚ စစ္တမ္းမ်ား အရ ေလ့လာေတြ႕ရွိရပါတယ္။

 

(၁၃) အရက္ေသစာ အလြန္အကြၽံေသာက္ျခင္းေရွာင္ပါ

လြန္မင္းစြာ ႏွစ္ရွည္လမ်ားေသာက္ရင္ အသည္းရဲ႕လုပ္ငန္းတာ၀န္ေတြ ခ်ိဳ႕ယြင္းစျပဳလာျပီး တက္စတိုစတီရုန္းခ်ိဳ႕တဲ့မႈ ခံစားရႏိုင္ပါတယ္။

 

(၁၄) ဂရိတ္ဖရုသီး မစားပါနဲ႕

ကိုယ့္ကိုယ္ကို က်ားေဟာ္မုန္းအားနည္းတယ္လို႕ လတ္တေလာထင္ေနတဲ့ကာလမွာ ဂရိတ္ဖရုသီး ေရွာင္ၾကဥ္သင့္ပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႕ လဲဆိုေတာ့ ဂရိတ္ဖရုသီးထဲမွာ အသည္းက အီစထရိုဂ်င္ေတြေခ်ဖ်က္ျခင္းကိုတားဆီးတဲ့ျဒပ္ေပါင္းေတြပါ၀င္လို႕ပဲျဖစ္ပါတယ္။ ပံုမွန္ အခ်ိန္မွာ စားရင္ေတာ့ ဂရိတ္ဖရုသီးဟာ ေသြးတိုး၊ ႏွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္း၊အဆီပိတ္၊ကင္ဆာ စတဲ့ေရာဂါအေတာ္မ်ားမ်ားကို ကာကြယ္ ေပးႏိုင္တဲ့သဘာ၀ဓာတ္စာတစ္မ်ိဳးပါ။

 

စာဖတ္ပရိတ္သတ္ အမ်ိဳးသားမ်ားအေနျဖင့္ အထက္ပါ Lifestyle မ်ားနဲ႕ေနထိုင္သြားရင္း စြမ္းေဆာင္ရည္ျမင့္မားမႈ၊ ေအာင္ျမင္မႈ၊ က်န္းမာ ေရးေကာင္းမြန္မႈ၊သာယာေပ်ာ္ရႊင္တဲ့အိမ္ေထာင္ေရးစတဲ့ ဆုလာဘ္မ်ား ရရွိပိုင္ဆိုင္ႏိုင္ပါေစလို႕ ဆႏၵျပဳပါတယ္။ အထက္ပါ အခ်က္မ်ား ဟာ အသက္အရြယ္ၾကီးရင့္သူမ်ားသာမက အရြယ္ေရာက္ျပီး အမ်ိဳးသားတိုင္းနဲ႕ပါ သက္ဆိုင္ပါတယ္။ ဒီေဆာင္းပါးဟာ အမ်ိဳးသားပရိတ္ သတ္ေတြအတြက္ အဓိကရည္ရြယ္ေပမယ့္ အမ်ိဳးသမီးစာဖတ္သူမ်ားအေနနဲ႕လည္း မိမိတို႕တန္ဖိုးထားခ်စ္ခင္ရသူ အမ်ိဳးသားေတြကို လက္ဆင့္ကမ္းမွ်ေ၀ႏိုင္ဖို႕လည္း ရည္ရြယ္ေရးသားခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။

Ref: www.people.com.mm