စွန်ပလွန်သီးအပင် (ခေါ်) Date Palm စိုက်ပျိုးနည်း

 စိုက်ပျီုးရေးလုပ်ငန်းမှာစီးပွားရေးအလားအလာကောင်းမဲ့စွန်ပလွန်စိုက်ပျီုးကြစို့

စွန်ပလွန်သီးအပင် (ခေါ်) Date Palm စိုက်ပျိုးနည်း

မြန်မာနိုင်ငံတွင် အလေ့ကျပေါက်သီးပွင့်နေသောစွန်ပလွန်ပင်များကို နေရာအနှံတွေ့မြင်နိုင်ပါ သည်။ အသီးများ ကို လတ်လတ်ဆတ်စားကြသလို ယိုထိုးထားသောစွန်ပလွန်သီးများကို လူတော် တော်များများ ကြိုက်နှစ်သက် ကြပါသည်။

အပူပိုင်းနှင့် အပူပိုင်းသမဒေသများတွင် အလွယ်တကူစိုက်ပျိုးကြီးထွား နိုင်ပါသည်။ စွန်ပလွန်သီးများ ကို ဒေသစျေးကွက်နှင့် နိုင်ငံတကာစျေးကွက်တို့တွင် မြင့်မားစွာ လို အပ်နေသောကြောင့် စွန်ပလွန်ပင်များကို စီးပွားဖြစ်စိုက်ပျိုးသူတို့အတွက် အလွန်အောင်မြင်မှုကို ရစေပါသည်။ စွန်ပလွန်စေ့ ( Date seed ) ကို ရေစိမ်ကြိတ်ခွဲ၍ တိရစ္ဆာန်အစားအစာဖြင့် အသုံးပြုနိုင်ပါသည်။ အလှကုန်ပစ္စည်းထုတ်လုပ်သော ကုမ္ပဏီတို့ သည် စွန်ပလွန်ဆီကို အလှကုန်ပစ္စည်းများပြုလုပ်ရာတွင် သုံးစွဲကြသည်။

စွန်ပလွန်အပင် ( date tree ) သည် အမြင့် ပေ ၇၀ ထိမြင့်သည်။ ပင်စည်တစ်ခုတည်း သို့မဟုတ် ပင်စည်အများကြီးဖြင့် ကြီးထွားကြသော်လည်း ရေသောက်မြစ်တစ်ခုတည်းသာရှိသည်။ အရွက်များမှာ ၁၅-၂၀ ပေရှည်ပြီး ရိုးတံတွင်ဆူးများပါရှိသည်။ အရွက်ငယ်များသည် ၁ ပေခန့် ရှည်သည်။

စွန်ပလွန်သီး(date fruit) များသည် ဘဲဥလုံးရှည်ပုံရှိပြီး အရှည် ၁လက်မခွဲ ၂ လက်မ ၊ အချင်း ၁လက်မ ရှိသည်။ ကျောက်ခဲကဲ့သို့မာကျောသော အစေ့တစ်စေ့တည်းသာရှိပြီး အစေ့မှာ အရှည် ၁လက်မခန့် ရှိသည်။ စွန်ပလွန်သီး များ (Dates) သည် စိုက်ပျိုးသည့် မျိုးပေါ်မူတည်၍ အနီရောင်ရင့်ရင့်မှ အဝါရင့်ရင့် အရောင်များအထိရှိသည်။

အသီးများရင့်မှည့်သည့် အဆင့် (၄) ဆင့်ရှိသည်-

- အသီးနုချိန်

- အသီးကြီးချိန်

- အသီးရင့်မှည့်ကာစ

- အသီးရင့်မှည့်ချိန် 

ရုက္ခဗေဒအမည် - Phoenix dactylifera

မျိုးရင်းအမည် - Arecsceae

မျိုးအုပ်စု - Phoenix

အင်္ဂလိပ်အမည် - Dates

ရာသီဥတု

ရာသီဥတုလိုအပ်ချက်အနေဖြင့် နေ့တာရှည်ပြီး အပူချိန်မြင့်သော နွေရာသီ ကာလနှင့် ဆီးနှင်းမရှိသောဆောင်း အခါသည် အပင်ကြီးထွားပြီး ပန်းပွင့်ကာ အသီးသီးရန်အတွက် အကောင်းဆုံးအနေအထားဖြစ်သည်။ ပန်းပွင့်၍ အသီးသီးချိန်တွင် စိုထိုင်းမှုအနည်းငယ်ရှိတဲ့အခြေအနေနှင့် နေရောင်အများကြီး ရရှိရန်လိုအပ်ပြီး မိုးရွာခြင်းကို မကြိုက်နှစ်သက်ပါ။

မြေအမျိုးအစား

မည်သည့်မြေအမျိုးအစားတွင်မဆို စိုက်ပျိုးနိုင်သော်လည်း လေ၀င်လေထွက်ကောင်းမွန်ပြီးရေစီးဆင်းမှု ကောင်း မွန်သော သဲနုံးမြေဖြစ်ရန်လိုအပ်ပြီး pH 8.0 -11 ရှိရပါမည်။ စိုက်ပျိုးမြေသည် စိုထိုင်းဆကို ကောင်းစွာ ထိန်းနိုင် ရပါမည်။ ထုံး များ မြေထဲတွင်မရှိရပါ။ သဲဆန်သော မြေများတွင်လည်း ရှင်သန်ကြီးထွားနိုင်ပါသည်။

မျိုးပွားခြင်း

မျိုးစေ့၊ ဘေးတက် (offshoots)၊ တစ်ရှုးမျိုးပွားခြင်းတို့ဖြင့် မျိုးပွားစိုက်ပျိုးနိုင်သည်။ အပင်ပေါက်နှုန်းသည် မျိုးစေ့သက်တမ်းနှင့် ပျိုးထောင်မြေပေါ်မူတည်သည်။ မျိုးစေ့များ ပျိုးထောင်သည်မှ စ၍ သတ်မှတ်ထားသော အခြေနေတခုတွင် ၂-၃ ပတ်အကြာ အပင်ပေါက်သည်။ စီးပွားဖြစ်စိုက်ပျိုး သူတို့သည် မျိုးစေ့များထက် ဘေးတက်များမှ မျိုးပွားခြင်းကို ဦးစားပေးလုပ်ဆောင်ကြသည်။ မျိုးစေ့မှ ပျိုးထောင်စိုက်အပင်များတွင် အဖိုပင် နှင့် အမပင်များရောထွေးပြီး ပန်းပွင့်သည့်အခါမှ အဖိုပင် နှင့် အမပင်ကို ခွဲခြားနိုင်သည်။ သို့ဖြစ်၍ မျိုးစေ့မှ အပင်ပျိုးထောင်စိုက်ပျိုးပင်များတွင် ပန်းပွင့်သည့် အခါနှင့် အသီးသီးသည့်အခါတို့တွင် မတူညီမှုများစွာကို တွေ့ရမည်။

မြေပြင်ခြင်း နှင့် စိုက်ပျိုးခြင်း

စိုက်ပျိုးမည့်မြေကို တောရှင်း၊ ငုတ်ထုတ်ပြီး မြေကောင်းစွာပြုပြင်ပါ။ ၂ပေ ပတ်လည် အရွယ်ရှိ စိုက်ကျင်းတူး ပါ။ ပင်ကြား x တန်းကြား ကို (6 x 6) m အကွာအဝေးထားစိုက်ပါ။ စိုက်ကျင်းထဲသို့ ကောင်းစွာဆွေးမြေ့သော သဘာဝမြေသြဇာ နွားချေးဆွေး/ တီဆွေးမြေသြဇာ (သို့) သိုးချေး (အခြောက်များ) ထည့်ပါ။

ရေလောင်းခြင်း

အသီးကောင်းကောင်းရရှိရန်အတွက် ပုံမှန်နှင့် အချိန်မှန်ရေလောင်းပေးရန် လိုအပ်ပါသည်။

-ပထမတစ်နှစ်ထိနှင့်အထက်ကို ရေ 30-35 လီတာ / အပင် နှုန်း အစက်ချရေပေးစနစ်ဖြင့်ရေပေးပါ။

-ဒုတိယနှစ်နှင့်တတိယနှစ် တွင် ရေ 50 - 55 လီတာ/ အပင်/ ၂ ပတ် နှုန်း အစက်ချရေပေး စနစ် ဖြင့် ရေပေးပါ။

-စတုတ္ထနှစ်နှင့် ပဉ္စမနှစ် တို့တွင် ရေ 100-110 လီတာ/ အပင်/ လ နှုန်း အစက်ချရေပေး စနစ် ဖြင့် ရေပေးပါ။

-အပင်သက်တမ်း ၅နှစ်မှ ၆နှစ်ရှိသောအခါ ရေပေးစနစ်အား အစက်ချစနစ်မှ ရေသွင်းစနစ် သို့ ပြောင်းလဲပါ။

-ကြီးထွားနေဆဲအပင် သို့ အရွယ်ရောက်အပင်သည် ဆောင်းအခါတွင် နှစ်ပတ်တစ်ကြိမ်ရေရရှိရန်လိုအပ်ပြီး နွေအခါတွင် တစ်ပတ်တစ်ကြိမ်ရေရှိရန် လိုအပ်ပါသည်။

ပြုစုထိန်းသိမ်းခြင်း

ခေါင်နှိမ်ခြင်း

ခေါင်နှိမ်ရာတွင် ရောဂါကျသောအရွက်များ၊ ခြောက်သွေ့ပျက်စီးနေသော အရွက်များ၊ ဆူး များဖယ်ရှားခြင်း၊ ပုံမမှန်သောပန်းခိုင်များ ဖြတ်တောက်ခြင်း၊ အသီးများခြွေခြင်းတို့ ပါဝင်ပါသည်။ အပင်ပေါ်ရှိ အရွက်အရေ အတွက်ကို ကြည့်ခြင်းဖြင့် အပင်မှရရှိလာမည့် သီးခိုင်အရေအတွက်ကို ခန့်မှန်း ဆုံးဖြတ်နိုင်သည်။ အရွက်အရေ အတွက် နည်းသောအပင်သည် အသီးအထွက်နှင့် အရည် အသွေးကို ကျဆင်းစေပါသည်။

အသီးခြွေခြင်း

အသီးအရည်အသွေး တိုးတက်စေရန်အတွက် အသီးများချွေပေးခြင်းကို ပြုလုပ်ပေးရန် လိုအပ်ပါသည်။ အသီးခြွေခြင်းနည်း (၃)နည်း ရှိသည်။

- သီးခိုင်ရှိ အသီးကိုင်းငယ်များ၏အရှည်ကို ဖြတ်ပေးခြင်း

- သီးခိုင်ရှိ အလယ်အသီးကိုင်းငယ်ခိုင်ဘေးနားရှိ အသီးကိုင်းငယ်များကို ဖယ်ရှားခြင်း

- သီးခိုင်ရှိ အသီးကိုင်းငယ်အသီးသီးမှ အသီးအရေအတွက်များကို လျော့ချခြင်း.

ဝတ်မှုန်ကူးခြင်း

စွန်ပလွန်ပင်( Date Palms) များသည် အဖိုပင် သို့မဟုတ် အမပင်ဖြစ်နိုင်သောကြောင့် စိုက်ပျိုးရာတွင် လက်ဖြင့် ၀တျမှုနျကူးပေးရနျ လိုအပ်သည်။ အခြေခံအားဖြင့် အဖိုပွင့်များတွင် ၀တျမှုနျမြား အဆင်သင့်ဖြစ်သော အခါ အမပွင့်ပေါ်သို့ ကျရောက်အောင် ပြုလုပ်ပေးခြင်းဖြစ်သည်။ အမပင် အရေအတွက် ၁၀၀ ပင်ကို ဝတ်မှုန် ကူးရန် အဖိုပင် ၄ - ၅ ပင် ရှိလျှင် လုံလောက်ပါ သည်။

မြေသြဇာကျွေးခြင်း

အပင်စိုက်တဲ့အချိန်မှာဖော်ပြခဲ့သော သဘာဝမြေသြဇာများထည့်ပါ။ N:P:K မြေသြဇာများ ကို တစ်ပင်ကို တစ်နှစ်လျှင်( 650 : 650 : 870) ဂရမ် ထည့်သွင်းသင့်ပါသည်။

ပိုးမွှားရောဂါကျရောက်မှု

Fusarium oxysporum မှိုကြောင့်ဖြစ်သော Bayoud disease ကျရောက်တတ်ပြီး အထွက်နှုန်းကို လျော့ချ စေသဖြင့် မှိုရောဂါကိုခံနိုင်ရည်ရှိသော မျိုးကိုရွေးချယ်စိုက်ပျိုးရပါမည်။ ပိုးမွှားအနေဖြင့် အနီရောင် ကျိုင်းကောင် များ ကျရောက်တတ်ပါသည်။

ရိတ်သိမ်းခြင်း

စိုက်ပျိုးပြီးသည်မှစ ၄ နှစ်အကြာတွင် စတင်ခူးဆွတ်နိုင်ပါသည်။ အသီးများရင့်မှည့်ချိန် တူညီကြသဖြင့် အသီး ခူးဆွတ်ချိန်တွင် အမြောက်အမြားခူးဆွတ်ရမည်ဖြစ်သည်။ စျေးကွက်ဝင် အကောင်းဆုံးအသီးများ ရရှိရန်အ တွက် အသီးခြွေခြင်းနှင့် အိတ်စွပ်ခြင်းကို မရင့်မှည့်မီပြုလုပ်ပေးခြင်းဖြင့် အသီးများ၏ အရွယ်အစားကြီးပြီး အသီးများကို ငှက်နှင့်ရာသီဥတုဒါဏ်မှ ကာကွယ်နိုင် ပါမည်။

အထွက်နှုန်း

အသီးအထွက်သည် စိုက်ပျိုးသည့်မျိုး၊ အပင်သက်တမ်း၊ စိုက်ပျိုးမြေအမျိုးအစား၊ ရေရရှိမှု၊ အခြားသောစနစ် တကျ ပြုစုထိန်းသိမ်းမှုနည်းစနစ်များပေါ် မူတည်ပါသည်။ စနစ်တကျစိုက် ပျိုးပြုစုပါကစိုက်ပျိုးပြီး ၄ နှစ်သား တွင် အသီးစတင်ခူးဆွတ်ကာ ၇ - ၁၀ နှစ်ကြာသည်နောက် စီးပွား ရေးတွက်ခြေကိုက် အထွက်နှုန်း ရရှိမည် ဖြစ်ပါသည်။ စိုက်ပျိုးပြီး စွန်ပလွန်အပင်သည် နှစ် ၆၀ - ၇၀ အထိ အသီးခူးဆွတ်နိုင်ပါသည်။ အသီးခူးရသည့် အပင်တစ်ပင်မှအနည်းဆုံးပျမ်းမျှ ၁၀၀-၂၀၀ ကီလိုဂရမ် အထိ ထွက်နိုင်ပါသည်။

စျေကွက်အခြေအနေ

မိမိဒေသစျေးကွက်တွင် လတ်ဆတ်သောအသီးများရောင်းချခြင်း သို့မဟုတ် အစားသောက်ပြုပြင်ရောင်းချသည့် ကုမ္ပဏီများသို့ ရောင်းချခြင်းတို့ ပြုလုပ်ရောင်းချနိုင်ပါသည်။ ကမ္ဘာ့စျေးကွက် ရည်ရွယ်ပါက စျေးကွက်လိုအပ် ချက် ပုံစံပေါ်မူတည်၍ စနစ်ကျဂရုစိုက်ရန်လိုအပ်ပါသည်။

Credit:သုတဇုန် ထွန်းလင်း

(Zawgyi)

စိုက္ပ်ီဳးေရးလုပ္ငန္းမွာစီးပြားေရးအလားအလာေကာင္းမဲ့စြန္ပလြန္စိုက္ပ်ီဳးၾကစို႔

စြန္ပလြန္သီးအပင္ (ေခၚ) Date Palm စိုက္ပ်ိဳးနည္း

ျမန္မာနိုင္ငံတြင္ အေလ့က်ေပါက္သီးပြင့္ေနေသာစြန္ပလြန္ပင္မ်ားကို ေနရာအႏွံေတြ႕ျမင္နိုင္ပါ သည္။ အသီးမ်ား ကို လတ္လတ္ဆတ္စားၾကသလို ယိုထိုးထားေသာစြန္ပလြန္သီးမ်ားကို လူေတာ္ ေတာ္မ်ားမ်ား ႀကိဳက္ႏွစ္သက္ ၾကပါသည္။

အပူပိုင္းႏွင့္ အပူပိုင္းသမေဒသမ်ားတြင္ အလြယ္တကူစိုက္ပ်ိဳးႀကီးထြား နိုင္ပါသည္။ စြန္ပလြန္သီးမ်ား ကို ေဒသေစ်းကြက္ႏွင့္ နိုင္ငံတကာေစ်းကြက္တို႔တြင္ ျမင့္မားစြာ လို အပ္ေနေသာေၾကာင့္ စြန္ပလြန္ပင္မ်ားကို စီးပြားျဖစ္စိုက္ပ်ိဳးသူတို႔အတြက္ အလြန္ေအာင္ျမင္မႈကို ရေစပါသည္။ စြန္ပလြန္ေစ့ ( Date seed ) ကို ေရစိမ္ႀကိတ္ခြဲ၍ တိရစ္ဆာန္အစားအစာျဖင့္ အသုံးျပဳနိုင္ပါသည္။ အလွကုန္ပစၥည္းထုတ္လုပ္ေသာ ကုမၸဏီတို႔ သည္ စြန္ပလြန္ဆီကို အလွကုန္ပစၥည္းမ်ားျပဳလုပ္ရာတြင္ သုံးစြဲၾကသည္။

စြန္ပလြန္အပင္ ( date tree ) သည္ အျမင့္ ေပ ၇၀ ထိျမင့္သည္။ ပင္စည္တစ္ခုတည္း သို႔မဟုတ္ ပင္စည္အမ်ားႀကီးျဖင့္ ႀကီးထြားၾကေသာ္လည္း ေရေသာက္ျမစ္တစ္ခုတည္းသာရွိသည္။ အ႐ြက္မ်ားမွာ ၁၅-၂၀ ေပရွည္ၿပီး ရိုးတံတြင္ဆူးမ်ားပါရွိသည္။ အ႐ြက္ငယ္မ်ားသည္ ၁ ေပခန့္ ရွည္သည္။

စြန္ပလြန္သီး(date fruit) မ်ားသည္ ဘဲဥလုံးရွည္ပုံရွိၿပီး အရွည္ ၁လက္မခြဲ ၂ လက္မ ၊ အခ်င္း ၁လက္မ ရွိသည္။ ေက်ာက္ခဲကဲ့သို႔မာေက်ာေသာ အေစ့တစ္ေစ့တည္းသာရွိၿပီး အေစ့မွာ အရွည္ ၁လက္မခန့္ ရွိသည္။ စြန္ပလြန္သီး မ်ား (Dates) သည္ စိုက္ပ်ိဳးသည့္ မ်ိဳးေပၚမူတည္၍ အနီေရာင္ရင့္ရင့္မွ အဝါရင့္ရင့္ အေရာင္မ်ားအထိရွိသည္။

အသီးမ်ားရင့္မွည့္သည့္ အဆင့္ (၄) ဆင့္ရွိသည္-

- အသီးႏုခ်ိန္

- အသီးႀကီးခ်ိန္

- အသီးရင့္မွည့္ကာစ

- အသီးရင့္မွည့္ခ်ိန္ 

႐ုကၡေဗဒအမည္ - Phoenix dactylifera

မ်ိဳးရင္းအမည္ - Arecsceae

မ်ိဳးအုပ္စု - Phoenix

အဂၤလိပ္အမည္ - Dates

ရာသီဥတု

ရာသီဥတုလိုအပ္ခ်က္အေနျဖင့္ ေန႕တာရွည္ၿပီး အပူခ်ိန္ျမင့္ေသာ ႏြေရာသီ ကာလႏွင့္ ဆီးႏွင္းမရွိေသာေဆာင္း အခါသည္ အပင္ႀကီးထြားၿပီး ပန္းပြင့္ကာ အသီးသီးရန္အတြက္ အေကာင္းဆုံးအေနအထားျဖစ္သည္။ ပန္းပြင့္၍ အသီးသီးခ်ိန္တြင္ စိုထိုင္းမႈအနည္းငယ္ရွိတဲ့အေျခအေနႏွင့္ ေနေရာင္အမ်ားႀကီး ရရွိရန္လိုအပ္ၿပီး မိုး႐ြာျခင္းကို မႀကိဳက္ႏွစ္သက္ပါ။

ေျမအမ်ိဳးအစား

မည္သည့္ေျမအမ်ိဳးအစားတြင္မဆို စိုက္ပ်ိဳးနိုင္ေသာ္လည္း ေလ၀င္ေလထြက္ေကာင္းမြန္ၿပီးေရစီးဆင္းမႈ ေကာင္း မြန္ေသာ သဲႏုံးေျမျဖစ္ရန္လိုအပ္ၿပီး pH 8.0 -11 ရွိရပါမည္။ စိုက္ပ်ိဳးေျမသည္ စိုထိုင္းဆကို ေကာင္းစြာ ထိန္းနိုင္ ရပါမည္။ ထုံး မ်ား ေျမထဲတြင္မရွိရပါ။ သဲဆန္ေသာ ေျမမ်ားတြင္လည္း ရွင္သန္ႀကီးထြားနိုင္ပါသည္။

မ်ိဳးပြားျခင္း

မ်ိဳးေစ့၊ ေဘးတက္ (offshoots)၊ တစ္ရႈးမ်ိဳးပြားျခင္းတို႔ျဖင့္ မ်ိဳးပြားစိုက္ပ်ိဳးနိုင္သည္။ အပင္ေပါက္ႏႈန္းသည္ မ်ိဳးေစ့သက္တမ္းႏွင့္ ပ်ိဳးေထာင္ေျမေပၚမူတည္သည္။ မ်ိဳးေစ့မ်ား ပ်ိဳးေထာင္သည္မွ စ၍ သတ္မွတ္ထားေသာ အေျခေနတခုတြင္ ၂-၃ ပတ္အၾကာ အပင္ေပါက္သည္။ စီးပြားျဖစ္စိုက္ပ်ိဳး သူတို႔သည္ မ်ိဳးေစ့မ်ားထက္ ေဘးတက္မ်ားမွ မ်ိဳးပြားျခင္းကို ဦးစားေပးလုပ္ေဆာင္ၾကသည္။ မ်ိဳးေစ့မွ ပ်ိဳးေထာင္စိုက္အပင္မ်ားတြင္ အဖိုပင္ ႏွင့္ အမပင္မ်ားေရာေထြးၿပီး ပန္းပြင့္သည့္အခါမွ အဖိုပင္ ႏွင့္ အမပင္ကို ခြဲျခားနိုင္သည္။ သို႔ျဖစ္၍ မ်ိဳးေစ့မွ အပင္ပ်ိဳးေထာင္စိုက္ပ်ိဳးပင္မ်ားတြင္ ပန္းပြင့္သည့္ အခါႏွင့္ အသီးသီးသည့္အခါတို႔တြင္ မတူညီမႈမ်ားစြာကို ေတြ႕ရမည္။

ေျမျပင္ျခင္း ႏွင့္ စိုက္ပ်ိဳးျခင္း

စိုက္ပ်ိဳးမည့္ေျမကို ေတာရွင္း၊ ငုတ္ထုတ္ၿပီး ေျမေကာင္းစြာျပဳျပင္ပါ။ ၂ေပ ပတ္လည္ အ႐ြယ္ရွိ စိုက္က်င္းတူး ပါ။ ပင္ၾကား x တန္းၾကား ကို (6 x 6) m အကြာအေဝးထားစိုက္ပါ။ စိုက္က်င္းထဲသို႔ ေကာင္းစြာေဆြးေျမ့ေသာ သဘာဝေျမၾသဇာ ႏြားေခ်းေဆြး/ တီေဆြးေျမၾသဇာ (သို႔) သိုးေခ်း (အေျခာက္မ်ား) ထည့္ပါ။

ေရေလာင္းျခင္း

အသီးေကာင္းေကာင္းရရွိရန္အတြက္ ပုံမွန္ႏွင့္ အခ်ိန္မွန္ေရေလာင္းေပးရန္ လိုအပ္ပါသည္။

-ပထမတစ္ႏွစ္ထိႏွင့္အထက္ကို ေရ 30-35 လီတာ / အပင္ ႏႈန္း အစက္ခ်ေရေပးစနစ္ျဖင့္ေရေပးပါ။

-ဒုတိယႏွစ္ႏွင့္တတိယႏွစ္ တြင္ ေရ 50 - 55 လီတာ/ အပင္/ ၂ ပတ္ ႏႈန္း အစက္ခ်ေရေပး စနစ္ ျဖင့္ ေရေပးပါ။

-စတုတၳႏွစ္ႏွင့္ ပၪၥမႏွစ္ တို႔တြင္ ေရ 100-110 လီတာ/ အပင္/ လ ႏႈန္း အစက္ခ်ေရေပး စနစ္ ျဖင့္ ေရေပးပါ။

-အပင္သက္တမ္း ၅ႏွစ္မွ ၆ႏွစ္ရွိေသာအခါ ေရေပးစနစ္အား အစက္ခ်စနစ္မွ ေရသြင္းစနစ္ သို႔ ေျပာင္းလဲပါ။

-ႀကီးထြားေနဆဲအပင္ သို႔ အ႐ြယ္ေရာက္အပင္သည္ ေဆာင္းအခါတြင္ ႏွစ္ပတ္တစ္ႀကိမ္ေရရရွိရန္လိုအပ္ၿပီး ႏြေအခါတြင္ တစ္ပတ္တစ္ႀကိမ္ေရရွိရန္ လိုအပ္ပါသည္။

ျပဳစုထိန္းသိမ္းျခင္း

ေခါင္ႏွိမ္ျခင္း

ေခါင္ႏွိမ္ရာတြင္ ေရာဂါက်ေသာအ႐ြက္မ်ား၊ ေျခာက္ေသြ႕ပ်က္စီးေနေသာ အ႐ြက္မ်ား၊ ဆူး မ်ားဖယ္ရွားျခင္း၊ ပုံမမွန္ေသာပန္းခိုင္မ်ား ျဖတ္ေတာက္ျခင္း၊ အသီးမ်ားေႁခြျခင္းတို႔ ပါဝင္ပါသည္။ အပင္ေပၚရွိ အ႐ြက္အေရ အတြက္ကို ၾကည့္ျခင္းျဖင့္ အပင္မွရရွိလာမည့္ သီးခိုင္အေရအတြက္ကို ခန့္မွန္း ဆုံးျဖတ္နိုင္သည္။ အ႐ြက္အေရ အတြက္ နည္းေသာအပင္သည္ အသီးအထြက္ႏွင့္ အရည္ အေသြးကို က်ဆင္းေစပါသည္။

အသီးေႁခြျခင္း

အသီးအရည္အေသြး တိုးတက္ေစရန္အတြက္ အသီးမ်ားေခြၽေပးျခင္းကို ျပဳလုပ္ေပးရန္ လိုအပ္ပါသည္။ အသီးေႁခြျခင္းနည္း (၃)နည္း ရွိသည္။

- သီးခိုင္ရွိ အသီးကိုင္းငယ္မ်ား၏အရွည္ကို ျဖတ္ေပးျခင္း

- သီးခိုင္ရွိ အလယ္အသီးကိုင္းငယ္ခိုင္ေဘးနားရွိ အသီးကိုင္းငယ္မ်ားကို ဖယ္ရွားျခင္း

- သီးခိုင္ရွိ အသီးကိုင္းငယ္အသီးသီးမွ အသီးအေရအတြက္မ်ားကို ေလ်ာ့ခ်ျခင္း.

ဝတ္မႈန္ကူးျခင္း

စြန္ပလြန္ပင္( Date Palms) မ်ားသည္ အဖိုပင္ သို႔မဟုတ္ အမပင္ျဖစ္နိုင္ေသာေၾကာင့္ စိုက္ပ်ိဳးရာတြင္ လက္ျဖင့္ ၀တ်မှုန်ကူးပေးရန် လိုအပ္သည္။ အေျခခံအားျဖင့္ အဖိုပြင့္မ်ားတြင္ ၀တ်မှုန်များ အဆင္သင့္ျဖစ္ေသာ အခါ အမပြင့္ေပၚသို႔ က်ေရာက္ေအာင္ ျပဳလုပ္ေပးျခင္းျဖစ္သည္။ အမပင္ အေရအတြက္ ၁၀၀ ပင္ကို ဝတ္မႈန္ ကူးရန္ အဖိုပင္ ၄ - ၅ ပင္ ရွိလွ်င္ လုံေလာက္ပါ သည္။

ေျမၾသဇာေကြၽးျခင္း

အပင္စိုက္တဲ့အခ်ိန္မွာေဖာ္ျပခဲ့ေသာ သဘာဝေျမၾသဇာမ်ားထည့္ပါ။ N:P:K ေျမၾသဇာမ်ား ကို တစ္ပင္ကို တစ္ႏွစ္လွ်င္( 650 : 650 : 870) ဂရမ္ ထည့္သြင္းသင့္ပါသည္။

ပိုးမႊားေရာဂါက်ေရာက္မႈ

Fusarium oxysporum မွိုေၾကာင့္ျဖစ္ေသာ Bayoud disease က်ေရာက္တတ္ၿပီး အထြက္ႏႈန္းကို ေလ်ာ့ခ် ေစသျဖင့္ မွိုေရာဂါကိုခံနိုင္ရည္ရွိေသာ မ်ိဳးကိုေ႐ြးခ်ယ္စိုက္ပ်ိဳးရပါမည္။ ပိုးမႊားအေနျဖင့္ အနီေရာင္ က်ိဳင္းေကာင္ မ်ား က်ေရာက္တတ္ပါသည္။

ရိတ္သိမ္းျခင္း

စိုက္ပ်ိဳးၿပီးသည္မွစ ၄ ႏွစ္အၾကာတြင္ စတင္ခူးဆြတ္နိုင္ပါသည္။ အသီးမ်ားရင့္မွည့္ခ်ိန္ တူညီၾကသျဖင့္ အသီး ခူးဆြတ္ခ်ိန္တြင္ အေျမာက္အျမားခူးဆြတ္ရမည္ျဖစ္သည္။ ေစ်းကြက္ဝင္ အေကာင္းဆုံးအသီးမ်ား ရရွိရန္အ တြက္ အသီးေႁခြျခင္းႏွင့္ အိတ္စြပ္ျခင္းကို မရင့္မွည့္မီျပဳလုပ္ေပးျခင္းျဖင့္ အသီးမ်ား၏ အ႐ြယ္အစားႀကီးၿပီး အသီးမ်ားကို ငွက္ႏွင့္ရာသီဥတုဒါဏ္မွ ကာကြယ္နိုင္ ပါမည္။

အထြက္ႏႈန္း

အသီးအထြက္သည္ စိုက္ပ်ိဳးသည့္မ်ိဳး၊ အပင္သက္တမ္း၊ စိုက္ပ်ိဳးေျမအမ်ိဳးအစား၊ ေရရရွိမႈ၊ အျခားေသာစနစ္ တက် ျပဳစုထိန္းသိမ္းမႈနည္းစနစ္မ်ားေပၚ မူတည္ပါသည္။ စနစ္တက်စိဳက္ ပ်ိဳးျပဳစုပါကစိုက္ပ်ိဳးၿပီး ၄ ႏွစ္သား တြင္ အသီးစတင္ခူးဆြတ္ကာ ၇ - ၁၀ ႏွစ္ၾကာသည္ေနာက္ စီးပြား ေရးတြက္ေျခကိုက္ အထြက္ႏႈန္း ရရွိမည္ ျဖစ္ပါသည္။ စိုက္ပ်ိဳးၿပီး စြန္ပလြန္အပင္သည္ ႏွစ္ ၆၀ - ၇၀ အထိ အသီးခူးဆြတ္နိုင္ပါသည္။ အသီးခူးရသည့္  အပင္တစ္ပင္မွအနည္းဆုံးပ်မ္းမွ် ၁၀၀-၂၀၀ ကီလိုဂရမ္ အထိ ထြက္နိုင္ပါသည္။

ေစ်ကြက္အေျခအေန

မိမိေဒသေစ်းကြက္တြင္ လတ္ဆတ္ေသာအသီးမ်ားေရာင္းခ်ျခင္း သို႔မဟုတ္ အစားေသာက္ျပဳျပင္ေရာင္းခ်သည့္ ကုမၸဏီမ်ားသို႔ ေရာင္းခ်ျခင္းတို႔ ျပဳလုပ္ေရာင္းခ်နိဳင္ပါသည္။ ကမၻာ့ေစ်းကြက္ ရည္႐ြယ္ပါက ေစ်းကြက္လိုအပ္ ခ်က္ ပုံစံေပၚမူတည္၍ စနစ္က်ဂ႐ုစိုက္ရန္လိုအပ္ပါသည္။

Credit:သုတဇုန္ ထြန္းလင္း