အမ်ိဳးသမီးမ်ားစြာရိွေသာ္လည္း အနည္းငယ္ကသာ ဥပေဒ၏အကာအကြယ္ကို ယူၾကသည္။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕လယ္တြင္ ေနထိုင္သည့္ (၃၅)ႏွစ္အရြယ္ မသန္းသန္းဝင္း (အမည္လႊဲ)သည္ အိမ္ေထာင္ဖက္၏ ႏိွပ္စက္ျခင္းကုိ ကိုးႏွစ္ၾကာခံခဲ့သည္။ ႏိွပ္စက္မႈမ်ားထဲတြင္ မ်က္ႏွာ၊ ဦးေခါင္း၊ ရင္ဘတ္၊ ေက်ာကုန္း စသည့္ေနရာမ်ားကို ေဆာင့္ကန္ျခင္း၊ နီးစပ္ရာ အရာဝတၳဳျဖင့္ ေကာက္ေပါက္ျခင္း၊ ေအာ္ဟစ္ဆဲဆိုျခင္းတို႔ ပါဝင္သည္။
အိမ္ေထာင္သက္ ၾကာလာလွ်င္ ညႇဥ္းပန္းခံရမႈ တျဖည္းျဖည္း ေလ်ာ့နည္းသြားႏိုင္သည္ဟူေသာ သူ၏ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မွာလည္း လက္ေတြ႕ျဖစ္မလာေပ။
‘‘ကြၽန္မကို ေျပးေျပးကန္တာ ေဘာလံုးတစ္လံုးလိုပဲ။ လူေရွ႕သူေရွ႕ ေနရာေဒသ မေရြးဘူး။ သူစိတ္ဆိုးတာနဲ႔ ကြၽန္မကုိ ႐ိုက္ႏွက္ေတာ့တာပဲ။ ရဲတိုင္ရင္ ကေလးေတြကိုပါ ႏွိပ္စက္မယ္လို႔ ေျပာပါတယ္’’ ဟု ေက်ာင္းေနအရြယ္ ကေလးသံုးဦး၏မိခင္ မသန္းသန္းဝင္းက ပါးျပင္မွမ်က္ရည္စမ်ားကို သုတ္ရင္း ရွင္းျပသည္။
အိမ္ေထာင္က်စဥ္က မသန္းသန္းဝင္း၏ မိဘမ်ားက သေဘာမတူေသာေၾကာင့္ စိတ္နာၿပီး ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ႏွိပ္စက္ခဲ့သည္ဟူေသာ ခင္ပြန္းသည္၏ အေျခအေနက လြန္ခဲ့သည့္ သံုးလအတြင္း ပိုဆုိးလာသည္။ ခင္ပြန္းသည္က ဓားတစ္ေခ်ာင္းကို ေသြး၍ ‘‘ဒီဓားနဲ႔ နင့္ကိုသတ္မွာ’’ဟု ေျပာဆိုခဲ့သျဖင့္ ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ေနရသည္ဟု မသန္းသန္းဝင္းက ဆုိသည္။
မိသားစုအတြင္း အၾကမ္းဖက္ႏွိပ္စက္မႈဒဏ္ကို ႀကံဳေတြ႕ေနရေသာ အမ်ဳိးသမီး အမ်ားအျပားသည္ မသန္းသန္းဝင္းကဲ့သို႔ပင္ အမႈဖြင့္တိုင္ၾကားေလ့မရိွေၾကာင္း ကာယကံရွင္မ်ား၊ အရပ္ဘက္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားက ေျပာသည္။
အမ်ဳိးသမီး အမ်ားအျပားသည္ ဝင္ေငြမရိွျခင္း၊ အိမ္ေထာင္ကြဲလွ်င္ တစ္လင္ကြာဟု ကဲ့ရဲ႕ျပစ္တင္ခံရႏိုင္ျခင္း၊ ကေလးမ်ား စိတ္ဒဏ္ရာရျခင္းတို႔ေၾကာင့္ သည္းခံအေလွ်ာ့ေပးတတ္ၾကသည္ဟု ၎တို႔ကဆိုသည္။
ပညာေပးျခင္း
ဇူလိုင္ ၁၃ ရက္ နံနက္ပိုင္း ရန္ကုန္ ဒဂံုၿမိဳ႕သစ္ေတာင္ပိုင္းၿမိဳ႕နယ္မွ ေဒၚစုစုလိႈင္က အိပ္ေပ်ာ္ေနသူ ခင္ပြန္းသည္၏ဦးေခါင္းကို ရဲတင္းျဖင့္ ခုတ္ၿပီးေနာက္ ရဲစခန္းသို႔ သြားေရာက္အဖမ္းခံခဲ့သည္ဟု ရဲမွတ္တမ္းတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
ေဒၚစုစုလိႈင္တို႔ ဇနီးေမာင္ႏွံသည္ ဧရာဝတီတိုင္းေဒသႀကီး ျမန္ေအာင္ၿမိဳ႕မွ ေျပာင္းေရႊ႕လာၾကသည္မွာ ႏွစ္လခန္႔ရိွၿပီျဖစ္သည္။
ခင္ပြန္းသည္က သူ႔ကို ႏိွပ္စက္ေၾကာင္း၊ ကိုယ္ဝန္ရိွသျဖင့္ ဗိုက္ကိုမကန္ရန္ ေဒၚစုစုလိႈင္ ေတာင္းပန္သည့္အသံ ညတိုင္းၾကားရေၾကာင္း အိမ္နီးခ်င္းတို႔က ေျပာသည္။
‘‘႐ိုက္တာ မခံႏိုင္လြန္းလို႔ မိန္းမက အိမ္ေပၚက ဆင္းေျပးတဲ့ အျဖစ္မ်ိဳးေတာင္ ရိွခဲ့ဖူးပါတယ္’’ ဟု ၎တို႔အိမ္ေရွ႕တြင္ ေနထိုင္သည့္ ေဒၚစိုးစိုးေအးကေျပာသည္။
ခင္ပြန္းသည္က ထြက္ေျပးသည့္ ေဒၚစုစုလိႈင္ကို ဆံပင္ဆြဲ၍ အိမ္ထဲျပန္ေခၚသြားသည္ကုိ ျမင္ေတြ႕ဖူးေၾကာင္း သူက ဆက္ေျပာသည္။
ဧရာဝတီတိုင္းေဒသႀကီး အေျခစိုက္ကြန္ရက္တစ္ခုျဖစ္သည့္ Irrawaddy Women’s Network မွ ဒုတာဝန္ခံ မသီတာျမင့္က ခင္ပြန္းသည္ကို အိမ္ဦးနတ္အျဖစ္ သေဘာထားေနၾကျခင္းမွာ မိသားစုအတြင္း အၾကမ္းဖက္ျခင္းကို အားေပးရာေရာက္သည့္ အခ်က္တစ္ခု ျဖစ္သည္ဟု သံုးသပ္သည္။
၎တို႔၏ကြန္ရက္သည္ အိမ္တြင္းအၾကမ္းဖက္ျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ရြာေပါင္း ၃ဝ တြင္ လိုက္လံ၍ ပညာေပးေဟာေျပာၿပီးျဖစ္သည္။
ႏိုင္ထက္စီးနင္းျပဳျခင္း ျပဳလာပါက ေခါင္းငံု႔မခံသင့္ေၾကာင္း၊ တိုင္ၾကားႏိုင္သည့္ ဥပေဒမ်ားရိွေၾကာင္း ေဟာေျပာျခင္းကိုအထင္ လဲြသူမ်ားရိွေနေၾကာင္း မသီတာ ျမင့္က ေျပာသည္။
‘‘လင္မယားေတြၾကားမွာ ရန္တိုက္ေပးေနတာ မဟုတ္ပါဘူး’’ဟု သူကဆိုသည္။
အမ်ိဳးသမီးအမ်ားစုသည္ အိမ္တြင္းအၾကမ္းဖက္ခံရျခင္းကို ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားျခင္း မျပဳဘဲျဖစ္ေလ့ရိွသည့္ အိမ္တြင္းေရး ျပႆနာအျဖစ္သာ သေဘာထားေနသည္ကို ေလ့လာေတြ႕ရိွရေၾကာင္း သူကေျပာသည္။
နာမည္ေက်ာ္ စာေရးဆရာမႀကီး စမ္းစမ္းႏြဲ႕(သာယာဝတီ)က အိမ္တြင္းအၾကမ္းဖက္မႈ ေလ်ာ့နည္းလာေစရန္အတြက္ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးက အဓိကက်ေၾကာင္း ေျပာသည္။
အမ်ိဳးသမီးမ်ား ကိုယ့္ကုိယ္ကုိယ္ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေရးနည္းလမ္းမ်ားကို သူ၏ဝတၳဳမ်ားတြင္ ထည့္သြင္းေရးသားခဲ့သည္။
အမ်ိဳးသမီးမ်ား အခက္အခဲကို ရင္ဆိုင္ေျဖရွင္းရဲသည့္သတိၱ ေပၚေပါက္လာေစရန္အတြက္လည္း တြန္းအားေပးသင့္ေၾကာင္း၊ ေဟာေျပာျခင္း၊ လက္ကမ္းစာေစာင္ျဖန္႔ေဝျခင္း စသည့္ အသိပညာေပးေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို အႀကိမ္ႀကိမ္ ျပဳလုပ္သင့္ေၾကာင္း၊ အသိပညာဗဟုသုတႂကြယ္ဝေစရန္အတြက္လည္း အမ်ိဳးသမီးမ်ားသာမက အမ်ိဳးသားမ်ားအေနျဖင့္လည္း စာမ်ားမ်ားဖတ္ရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း ေျပာသည္။
တရားဥပေဒေၾကာင္းအရ ရင္ဆိုင္ေျဖရွင္း၍ရသည္ကုိပင္ နားလည္သူနည္းပါးေၾကာင္း၊ ရဲတပ္ဖဲြ႕ကလည္း တိုင္ၾကားခ်က္ရိွလာလွ်င္ ထိထိေရာက္ေရာက္ကိုင္တြယ္သင့္ေၾကာင္း သူကေျပာသည္။
‘‘ျဖစ္ၿပီးမွ ေျဖရွင္းတာထက္ မျဖစ္ခင္ ႀကိဳတင္ကာကြယ္တဲ့ နည္းလမ္းက အေကာင္းဆံုးပါပဲ’’ ဟု သူကဆိုသည္။
ေက်ာက္တံတားၿမိဳ႕နယ္ရိွ ရဲအုပ္ ေဇာ္ဝင္းႏိုင္က အိမ္ေထာင္ဖက္ကို တုတ္၊ ဓားသံုးၿပီး တိုက္ခုိက္ျခင္းမွာ လြန္စြာဆိုးရြားသည့္ အျပဳအမူျဖစ္သည္ဟု ေျပာၾကားသည္။
စခန္းသို႔ လာေရာက္တိုင္တန္းမႈရိွပါက ႏွစ္ဖက္မိဘေဆြမ်ိဳး၊ ရပ္မိရပ္ဖ၊ ရပ္ကြက္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးတို႔ႏွင့္ ဦးစြာညႇိႏိႈင္းေျဖရွင္းခိုင္းေၾကာင္း၊ ထိုအဆင့္ မေအာင္ျမင္မွ အမႈဖြင့္ျခင္းကို လက္ခံေဆာင္ရြက္ေပးေၾကာင္း ေျပာသည္။
တိုင္ၾကားသူ၏ လံုၿခံဳေရး
ရန္ကုန္ ဒလၿမိဳ ႔နယ္မွ ေဒၚေအးသႏၲာက ၎၏ခင္ပြန္းသည္ ဦးတင္ေမာင္ဝင္း (ေခၚ)ဦးထြန္းေရႊကို ညႇဥ္းပန္းႏိွပ္စက္မႈျဖင့္ တရားစဲြခဲ့သည္။
ဇူလိုင္ ၅ ရက္ေန႔ တရား႐ံုးခ်ိန္းမွအျပန္တြင္ ဦးတင္ေမာင္ဝင္းက လည္ပင္းကို ဓားျဖင့္ထုိးသျဖင့္ ေဒၚေအးသႏၲာ ေသဆံုးသြားေၾကာင္း ၿမိဳ႕နယ္ရဲစခန္းမွတ္တမ္းတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
အိမ္ေထာင္ဖက္မ်ားၾကား အမႈဖြင့္ထားပါက တိုင္ၾကားသူ၏ အသက္အႏၲရာယ္ ထိခိုက္မႈမရိွေစရန္ အမ်ဳိးသားကုိ ၎၏ဇနီးသည္ရိွတတ္သည့္ ေနရာမ်ားသို႔ သြားလာခြင့္ ပိတ္ပင္သင့္ေၾကာင္း ရန္ကုန္ ေျမာက္ဥကၠလာပၿမိဳ႕နယ္မွ အမ်ိဳးသမီးအေရး တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူ မဝင္းဝင္းခိုင္ကေျပာသည္။
‘မိန္းမနဲ႔ႏြား မသနားရ၊ မိန္းမဆိုတာ အ႐ိုးကြဲေအာင္႐ိုက္မွ အသည္းစြဲေအာင္ခ်စ္တာ’ ဟု တခ်ဳိ႕က ေနာက္ေျပာင္ ေျပာဆိုၾကေၾကာင္း၊ ထိုသို႔ေျပာဆိုျခင္းသည္ ႐ိုက္ႏွက္ျခင္းကို အားေပးရာေရာက္ေၾကာင္း သူကေထာက္ျပသည္။
၈၈ မ်ိဳးဆက္ (ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ႏွင့္ ပြင့္လင္းလူ႔အဖြဲ႕အစည္း) မွ အလုပ္သမားေရးရာဌာန ဒုတာ၀န္ခံ ေဒၚသက္သက္ေအာင္ကလည္း တိုင္ၾကားခံရသူ အမ်ိဳးသားကို လိုအပ္ပါက ၂၄ နာရီခန္႔ ထိန္းသိမ္းထားသင့္ေၾကာင္း သံုးသပ္သည္။
‘‘အရမ္းဆိုးသြမ္းေနတဲ့သူဆိုရင္ ခဏခ်ဳပ္ထားတာ အသင့္ေတာ္ဆံုးပဲ။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ဒီအတိုင္းထားရင္လည္းဇနီးအပါအဝင္ တျခားသူေတြကိုပါ အႏၲရာယ္ေပးႏိုင္တယ္’’ ဟု ေဒၚသက္သက္ေအာင္ကဆိုသည္။
ပညာေပးေဟာေျပာမႈ အစီအစဥ္မ်ားတြင္ အမ်ိဳးသားပါဝင္မႈရိွလာပါက အိမ္တြင္းအၾကမ္းဖက္မႈျပႆနာ ေလ်ာ့နည္းလာမည္ဟု သူကေျပာသည္။
ရန္ကုန္ ၾကည့္ျမင္တိုင္ၿမိဳ႕နယ္တြင္ အိမ္ေဆာက္ပစၥည္းေရာင္းသူ ကေလးႏွစ္ဦးဖခင္ ဦးေနမ်ိဳးက အိမ္ေထာင္ဖက္အခ်င္းခ်င္း စိတ္ဆင္းရဲျဖစ္ေအာင္ မျပဳလုပ္သင့္ေၾကာင္း ေျပာသည္။
‘‘ကိုယ္ခ်စ္လို႔ လက္ထပ္ထားတာပဲ။ စိတ္အခန္႔မသင့္လို႔ စကားမ်ားတာေတာ့ ရိွတာေပါ့။ ေယာက်္ားရင့္မာႀကီးက အားႏြဲ႕တဲ့မိန္းမသားကို အႏိုင္က်င့္ ႐ိုက္ႏွက္တယ္ဆိုတာက လူၾကားလို႔မွ မေကာင္းတဲ့ကိစၥပါ’’ ဟု ၎ကဆိုသည္။
အမ်ဳိးသမီးတို႔၏ စိုးရိမ္မႈ
ရန္ကုန္ သဃၤန္းကြၽန္းၿမိဳ႕နယ္မွ ကေလးႏွစ္ဦးမိခင္ ေဒၚျဖဴျဖဴ (အမည္လႊဲ)သည္ ခင္ပြန္းေယာကၡမမ်ား၏ ေန႔စဥ္ႏွင့္အမွ် အႏိုင္က်င့္သည့္ဒဏ္ကို မခံႏိုင္ေတာ့ဟုဆိုကာ အိမ္ေထာင္သက္ ဆယ္ႏွစ္အၾကာ ဇူလိုင္လဆန္းတြင္ ခင္ပြန္းသည္ႏွင့္ လမ္းခဲြခဲ့သည္။
မ်က္ႏွာေရာင္ကုိင္း၊ ေခါင္းကြဲ၊ လက္ကိ်ဳးသည္အထိ ႏိွပ္စက္ခံရဖူးေၾကာင္း၊ အိမ္အျပန္ေနာက္က်သည့္ေန႔မ်ားတြင္ ‘မိန္းမပ်က္’ ဟု အေခၚခံရေၾကာင္း သူကေျပာသည္။
‘‘သူ လက္သီးနဲ႔ထိုးလို႔ ကြၽန္မမ်က္လံုးမွာ ေသြးျခည္ဥဖူးပါတယ္။ အခုေတာ့ ကြၽန္မဝဋ္ကြၽတ္သြားၿပီ’’ ဟု သူကဆိုသည္။
ရန္ကုန္ ေတာင္ဥကၠလာပၿမိဳ႕နယ္တြင္ ေနထိုင္ၿပီး ခင္ပြန္းသည္၏ လစာတစ္ခုတည္းျဖင့္သာ မွီခိုေနထိုင္ေနသည့္ (၂၃)ႏွစ္အရြယ္ရိွသူ ကေလးတစ္ဦးမိခင္ မယုယုထြန္း (အမည္လႊဲ)ကလည္း ခင္ပြန္းသည္၏ အၾကမ္းဖက္မႈ ဒဏ္ကိုခံရသူျဖစ္သည္။
ခင္ပြန္းသည္က လုပ္ငန္းခြင္အဆင္မေျပသည့္ရက္မ်ားတြင္ အရက္ေသစာေသာက္စားၿပီးမွ အိမ္သို႔ျပန္လာကာ ေအာ္ဟစ္ဆဲဆို၊ အိုးခြက္ပန္းကန္မ်ားကို ႐ုိက္ခြဲတတ္ေၾကာင္း သူကေျပာသည္။
‘‘သူ အဆင္မေျပေတာ့ ကြၽန္မလည္း အရစ္ခံရတာေပါ့’’ ဟု မယုယုထြန္းကဆိုသည္။
၎၏သမီးအား မိတကြဲ၊ ဖတကြဲအျဖစ္သို႔မေရာက္ေစရန္ အတတ္ႏိုင္ဆံုး သည္းခံသြားမည္ျဖစ္ေသာ္လည္း ယခုထက္ ပိုမုိအႏိုင္က်င့္ခံရပါက ဥပေဒေၾကာင္းအရ ရင္ဆိုင္ေျဖရွင္းမည္ဟု ဆုိသည္။
လင္မယားအခ်င္းခ်င္း ျဖစ္ေစကာမူ အလိုမတူဘဲ လိင္ဆက္ဆံပါက မုဒိမ္းမႈေျမာက္ေသာ္လည္း ထိုျဖစ္ရပ္ႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး တုိင္ၾကားသူမရိွသေလာက္နည္းပါးေၾကာင္း ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွ အထက္တန္းေရွ႕ေန ဦးမင္းသက္ဇင္က ေျပာသည္။
ႏွိပ္စက္ခံရပါက အျပင္းအထန္ နာက်င္ေစမႈ၊ ဓားလက္နက္တို႔ျဖင့္ နာက်င္ေစမႈမ်ားျဖင့္ တရားစြဲဆိုတိုင္ၾကားႏိုင္ေၾကာင္း သူကရွင္းျပသည္။
‘‘ဒီပုဒ္မေတြနဲ႔ တရားစြဲလို႔ရတယ္ဆိုတာကို ဇနီးသည္အမ်ားစုက မသိၾကပါဘူး’’ ဟု ဦးမင္းသက္ဇင္ကဆိုသည္။
အိမ္ေထာင္ဖက္အခ်င္းခ်င္း အႏိုင္က်င့္ျခင္းသည္ လင္မယားၾကားထဲမွ အတြင္းေရးကိစၥသာျဖစ္သည္ဟူေသာ အယူအဆကုိ မေဖ်ာက္ဖ်က္ႏိုင္ပါက မိသားစုအတြင္း အၾကမ္းဖက္မႈႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုမႈ၊ အေရးယူမႈ ရိွလာမည္မဟုတ္ဟု ရန္ကုန္အေျခစိုက္ က်ား/မ တန္းတူေရးကြန္ရက္မွ ၫႊန္ၾကားေရးမွဴး ေဒၚေမစံပယ္ျဖဴက Myanmar Now အား ေျပာသည္။
‘‘အိမ္တြင္း အၾကမ္းဖက္မႈဟာ ရာဇဝတ္မႈေျမာက္တဲ့ ျပစ္မႈျဖစ္တယ္ဆိုတာကို ပထမဦးဆံုး အမ်ိဳးသမီးေတြေရာ အမ်ိဳးသားေတြေရာ သိဖို႔၊ နားလည္ဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္။ ဥပေဒအရလည္း စနစ္တက်အေရးယူဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္’’ ဟု ေဒၚေမစံပယ္ျဖဴက ေျေျပာဆိုလုိက္သည္။
No comments:
Post a Comment