ဂလိုဘယ္လ္အသံုးခ်အဘိဓမၼာ

(၁)
မာတရံ ပမုခံ ကတြာ၊ တႆ ပညာယ ေတဇသာ။
အဘိဓမၼာကထာ မဂၢံ၊ ေဒ၀ါနံ သမၸ၀တၱယိ။
(အရွင္မဟာဗုဒၶေဃာသ)
ငယ္စဥ္ကုိရင္ေလးဘ၀က ဆရာဘုန္းၾကီး၏ ေရွ႕ေမွာက္တြင္ ႏွပ္တရံႈ႕ရံႈ႕ျဖင့္ ရြတ္အံခဲ့ရေသာ ဂါထာေလးကို ျပန္လည္တိုးတိုးရြတ္မိသည္..။ အဘိဓမၼာသမိုင္းက်ဥ္းကို ဂါထာေလးတစ္ဂါထာျဖင့္ အ႒ကထာက်မ္းျပဳဆရာက လက္စြမ္းျပေရးဖြဲ႕ထားျခင္းျဖစ္
သည္။
'' မိခင္ကို အမွဴးျပဳ၍ (ဗုဒၶအရွင္၏ ) ပညာတန္ခိုးျဖင့္ အဘိဓမၼာကထာဟူေသာ လမ္းကို နတ္တို႕အတြက္ ေကာင္းစြာ ျဖစ္ေစေလၿပီ'' တဲ့။
အေျချပဳမူလတန္း၀င္ေရာက္ေျဖဆိုၾကမည့္ ရွင္ငယ္ရဟန္းငယ္တို႕အတြက္ ျပဌာန္းထားေသာ က်မ္းစာသည္ အဘိဓမၼာေဒသနာေတာ္၏ အဦးအစျဖစ္ေသာ ဓမၼသဂၤဏီ က်မ္းျမတ္ ဘာသာျပန္စကားေျပႏွင့္ အရေကာက္က်မ္းၾကီးျဖစ္ေနသည္။

အဘိဓမၼာစကားေျပ အရေကာက္က်မ္းမ်ားကို ညအခါတြင္ မီးအေမွာင္ခ်ကာ ရြတ္ဖတ္သရဇၥ်ာယ္ရသည့္အတြက္ ပရိယတၱိနယ္ပယ္တြင္ ည၀ါက်မ္းမ်ားဟု အသိမ်ားသည္။ ညပိုင္းအေမွာင္ထဲ ရြတ္ဖတ္ရသည္ဆိုေသာ္လည္း ေခ်ာင္ခို၍ မရပါ။ သတိရွိ၍ အကင္းပါးလွေသာ ဆရာဘုန္းေတာ္ၾကီး၏ နားအၾကည္ဓါတ္သို႕ ေရာက္ေအာင္ အသံေပးၾကရသည္..။ တခါတရံ အဓိကအဘိဓမၼာစာသားမ်ားကို အတိအက် မမွတ္မိေသာအခါ အဘိဓမၼာည၀ါေဖာ္ျမဴလာစာပိုဒ္ကိုေတာ့ အသံျမွင့္ၿပီး ေအာ္ခဲ့ဖူးေလသည္။
''ေဟာေတာ္မူသည္၏ အျခားမဲ့၌ .......ေဟာေတာ္မူ၏။
ေဟာဟန္ကား........................ဟူသည္တည္း။
အရကား..................................ျဖစ္သတည္း။''

ကြက္လပ္ေနရာတြင္ ခပ္၀ါး၀ါးလုပ္ပစ္ျခင္းျဖစ္သည္....။

ပထမဆံုးည၀ါက်မ္း၏ အစတြင္ ျမန္မာစကားေျပ၏ အရွည္လ်ားဆံုးစာပုိဒ္ဟု မွတ္တမ္းတင္ႏိုင္သည့္ အဘိဓမၼာသမိုင္းစကားေျပကို သင္ယူက်က္မွတ္ၾကရသည္။ ထိုစာပုိဒ္ရွည္ၾကီးကို ၍၊လ်က္၊ ေသာ္၊ ၿပီး၊ စေသာစကားဆက္သမၺႏၶမ်ားစြာကို အသံုးျပဳကာ က်မ္းျပဳဆရာက လက္စြမ္းျပေရးသားထားသည္။ စဆိုမိလွ်င္ ဘယ္ေနရာမွာ အဆံုးသတ္ရမည္မသိေတာ့။

'' ဤကမၻာမွ ျပန္၍ ေရသည္ရွိေသာ္ ကမၻာတစ္သိန္းအလြန္ရွိေသာ ေလးသေခ်ၤထက္၌ သုေမဓာရွင္ရေသ့ျဖစ္၍ ဒီပကၤရာျမတ္စြာဘုရား၏ ေျခေတာ္ရင္း၌ နိဗၺာန္ဆုကို ယူေတာ္မူသည္ရွိေသာ္ ရအပ္ေသာအားအစြမ္းရွိေသာ ေယာက်္ားျမတ္ျဖစ္လ်က္ ကိုယ္ေတာ္အထီးတည္း နိဗၺာန္ဆုကို ယူသျဖင့္ ဘယ္အက်ိဳးအံ့နည္း ေ၀ေနယ်သတၱ၀ါအေပါင္းတို႕ကို သံသရာတည္းဟူေသာေရအလ်ဥ္မွ ထုတ္၍ နိဗၺာန္တည္းဟူေသာ က်ည္းကုန္းထက္သို႕ တင္အံ့ဟု ကာေမာဃ ဘေ၀ါဃ ဒိေ႒ာဃ အ၀ိေဇၨာဃ ၾသဃေလးျဖာ သံသရာ၌ နစ္မြန္းေမ်ာပါၾကကုန္ေသာ သတၱ၀ါအေပါင္းတို႕ကို သနားၾကင္နာေတာ္မူလွသည္ျဖစ္၍........''

အဘိဓမၼာည၀ါဆရာ၏ ရွည္လ်ားေထြျပားသည့္တိုင္ ဖတ္မၿငီးေသာ အဘိဓမၼာသမိုင္းဟုဆိုရမည့္ မဟာနိဒါန္းၾကီးကို ဆိုၾကည့္မိေတာ့ ခပ္ေရးေရးမွ်....။ အတိအက်လည္း မရေတာ့ၿပီ။ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္း ႏွစ္ဆယ့္ေျခာက္ႏွစ္ေက်ာ္က ေရွးေဟာင္းေက်ာင္းအိုၾကီး၏ ၾကမ္းျပင္ေပၚတြင္ က်ံဳ႕က်ံဳ႕ေလးထိုင္လ်က္ ႏႈတ္တက္ရြရြေဆာင္ခဲ့ဖူးေသာ စာ...ေမ့ေလာက္ၿပီေပါ့..။ သို႕ေသာ္ စြဲက်န္ရစ္ခဲ့ေသာ ေ၀ါဟာရမ်ားစြာ ရွိသည္။ သုေမဓာရွင္ရေသ့၊ ဒီပကၤရာဘုရား၊ ပါရမီဆယ္ပါး၊ စြန္႕ျခင္းၾကီးငါးပါး၊ စရိယသံုးပါး၊မယ္ေတာ္မိနတ္သား၊ ေက်းဇူးဆပ္ျခင္း၊ တာ၀တႎသာစသည္...။

အဓိကစြဲထင္ေနေအာင္ က်က္မွတ္ရသည္က....
ကုသလာဓမၼာ(ကုသိုလ္ျဖစ္ေသာ တရားအစု)
အကုသလာဓမၼာ(အကုသိုလ္ျဖစ္ေသာ တရားအစု)
အဗ်ာကတာဓမၼာ(ကုသုိလ္အကုသိုလ္မဟုတ္ေသာ တရားအစု)

ဤသည္ပင္ ဘ၀အတြက္ အေရးပါလွေသာ အဘိဓမၼာဟု မသိခဲ့။ ပုလုေကြးကိုရင္ေလးတစ္ပါး၏ အဇၥ်တၱမွတ္သိစိတ္တြင္ ပါဠိပထမျပန္စာေမပြဲအတြက္ ဆယ္မွတ္တန္ေမးခြန္းမ်ား၏ အေျဖအျဖစ္မွတပါး အျခားတန္ဖိုးကို မျမင္ခဲ့..။ အရြတ္အဖတ္အဘိဓမၼာမွ်သာ.....။



(၂)
အဘိဓမၼတၳသဂၤေဟ၊ သၿဂဳိဟ္ကုိ ၀ုိက္သုိင္းလုိ႔၊ ကုိးပုိင္းလုံး ေမႊခဲ့မည္၊ ေစ့ေရ မူလ၊ ပညာ႐ွိ ငါဟဲ့ေနာ္လုိ႔၊ အာေဘာ္ကုိ ျပၿပီးလွ်င္၊မာနဖိစီး၊ မႏွီးမေႏွာ၊ တစ္ေယာက္ႏွင့္ တစ္ေယာက္၊ အာေပါက္ေအာင္ေျပာၾက၊ ေသာမနႆသဟဂုတ္၊ လဘက္က သုံးေလးလုပ္၊ ဒိ႒ိဂတ သမၸယုတ္၊ ၾကက္သြန္ေၾကာ္မ်ားမ်ားႏွင့္၊ ဗုိက္ကားေအာင္ တုတ္ၿပီးလွ်င္....။
(ဦးပုည)

ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ပရိယတၱိပညာေရးသင္ရိုးညႊန္းတန္းတြင္ အဘိဓမၼာက်မ္းမ်ားကို ဦးစားေပးျပဌာန္းထားသည္။
အေျချပဳမူလတန္းတြင္ ဓမၼသဂၤဏီက်မ္းစကားေျပႏွင့္အရေကာက္က်မ္း
ပထမငယ္တန္းတြင္ ဓာတုကထာက်မ္းစကားေျပႏွင့္အရေကာက္က်မ္း
ပထမလတ္တန္းတြင္ ယမကက်မ္းစကားေျပႏွင့္ အရေကာက္က်မ္းႏွင့္
ပထမၾကီးတန္းတြင္ ပ႒ာန္းက်မ္းစကားေျပႏွင့္ အရေကာက္က်မ္း..

ပထမၾကီတန္းေအာင္ျမင္ၿပီးေသာ ရွင္ငယ္ရဟန္းငယ္တစ္ပါးအေနျဖင့္ အဘိဓမၼာက်မ္းၾကီး (၄)က်မ္းကို သင္ယူတတ္ေျမာက္ၿပီးျဖစ္ေနသည္။ အတန္းတိုင္းတြင္လည္း ရွင္အႏုရုဒၶါ၏ သၿဂႌဳဟ္ဟု ထင္ရွားသည့္ အဘိဓမၼာအက်ဥ္း(အဘိဓမၼတၳသဂၤဟက်မ္း)ကို သင္ယူၾကရသည့္အတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အဘိဓမၼာပညာေရး သည္ အျခားေသာ ေထရ၀ါဒႏိုင္ငံမ်ားထက္ ျပည့္စံုျမင့္မားမႈရွိသည္ဟု ဆိုႏိုင္သည္။ ဓမၼာစရိယစာခ်တန္း ေရာက္သည့္အခါတြင္မူ သုတၱန္ႏွင့္ အဘိဓမၼာကို ဆက္စပ္သင္ယူၾကရျပန္သည္။

ဗုဒၶအရွင္ေဟာၾကားသည့္ ပိဋကတ္သင္နည္းသံုးမ်ိဳးတြင္ အလဂဒၵဴပမာစာသင္နည္းျဖင့္ အဘိဓမၼာကို ခ်ဥ္းကပ္မိလွ်င္ အဘိဓမၼာအသိေလးၾကြယ္လာသည္ႏွင့္ အမွ် စကားလံုးမ်ား၏ အရိပ္အေယာင္ကလည္း ထြားက်ိဳင္း ၀င့္၀ါလာတတ္သည္။ ပညာျပိဳင္ဆိုင္သည့္သေဘာျဖင့္ ပိဋကတ္ခ်င္း ေႏွာၾက၊ စကားခ်င္းေသာၾကသည္။ သူသည္လည္း ထိုသို႕ေသာ စကား၀ိုင္းမ်ိဳးတြင္ ၀င္ထိုင္ခဲ့ဖူးသည္။ ၀င္ျငင္းခုန္ခဲ့ဖူးသည္။ ေနာက္ဆံုးေကာက္ခ်က္ခ်ေတာ့ လူမုန္းသာအဖတ္တင္ခဲ့၏။ အလဂဒၵဴပမာစာသင္နည္း၏ အျပစ္ကို သူ မၾကာခဏသိရွိဆင္ျခင္ဖူးပါသည္။ ထိုသို႕ဆင္ျခင္မိသည့္ၾကားမွပင္ သူက ေျမြဖမ္းခ်င္ေနသည္။

အလဂဒၵဴပမာစာသင္နည္းဆိုသည္က အလမၸါယ္ဆရာတစ္ေယာက္က ေျမြဖမ္းသလို ေျပာဖို႕ႏွင့္ ျပဖို႕အတြက္ သင္ယူျခင္းမ်ိဳးျဖစ္သည္။ မကြ်မ္းက်င္ေသာ အလမၸါယ္ဆရာသည္ ေျမြကိုက္၍ ေသတတ္သကဲ့သို႕ ပရိယတ္တရားကိုလည္း သူတပါးတို႔ အယူ၀ါဒကို ျပစ္တင္႐ႈံ႕ခ်ရန္၊ ျပိဳင္ဆိုင္ကဲ့ရဲ႕ရန္၊သူတပါးတို႔ မိမိအယူ၀ါဒကို ျပစ္တင္လာေသာ္ ဖယ္ေရွာင္ရွား၍ ေခ်ပႏိုင္ရန္၊ ေက်ာ္ေစာ ထင္ရွား၍ လာေစရန္၊ လာဘ္လာဘေပါမ်ား ေစရန္၊ ရည္ရြယ္လ်က္ သင္ယူလွ်င္ စိတ္ထား မေကာင္းျခင္းေၾကာင့္ အပါယ္ငရဲက်ကာ ဆင္းရဲဒုကၡေရာက္တတ္ေလသည္။

ေခတ္အဆက္ဆက္ အဘိဓမၼာစကားေဖာင္ေဖာင္ေျပာတတ္ေသာ လက္ဘက္ရည္၀ိုင္းမ်ားရွိခဲ့သည္ကို ဦးပုည၏ ကဗ်ာတြင္ ဖတ္ရသည့္အခါ ျပံဳးမဲ့မဲ့ျဖစ္ရသည္။ ''ေသာမနႆ သဟဂုတ္၊ လက္ဘက္က သံုးေလးလုပ္၊ ဒိ႒ိဂတ သမၸယုတ္၊ ၾကက္သြန္ေၾကာ္မ်ားမ်ားႏွင့္ ဗိုက္ကားေအာင္ တုတ္ၿပီးလွ်င္....'' ။ ေအာ္ ေျမြဖမ္းၾကသူေတြပဲ..။ သို႕ေသာ္ အဘိဓမၼာတရားေဒသနာကို ျပန္႕ပြားေစလို၊ နားလည္သိျမင္လိုစိတ္ျဖင့္ ေဆြးေႏြးၾကသည္ကိုေတာ့ ၾကိဳဆိုရေပမည္။ ဤသို႕ျဖစ္သည့္တိုင္ အေျပာအျပအဘိဓမၼာနယ္ပယ္တြင္သာ ရွိေသးသည္။

(၃)

ယခုေခတ္၏ အျဖစ္အပ်က္ကို ေလးနက္စြာ စဥ္းစားေသာအခါ မ်ားစြာေသာလူသတၱ၀ါတို႕၌ ေမတၱာ၊ကရုဏာ၊မုဒိတာဟူေသာ ျဗဟၼစိုရ္တရားမ်ားကြယ္ေပ်ာက္၍ ေသြ႕ေျခာက္ေနသကဲ့သို႕ ထင္ရေလသည္။ထိုသူတို႕၏ ေျခာက္ေသြ႕ေသြ႕အပူဓါတ္သည္ သူေတာ္ေကာင္းတို႕၌ပင္ အရွိန္ဟတ္သျဖင့္ ေသြ႕ေျခာက္လုမတတ္ရွိရေလၿပီ။ ထိုအပူဓါတ္ဟူသည္လည္း တစ္ေယာက္ႏွင့္ တစ္ေယာက္မညွာတာ ႏိုင္ေအာင္ျဖစ္ေနေသာ ေလာဘေဒါသမာန္မာနႏွင့္ ဣႆာမစၦရိယ စသည္တို႕ပင္တည္း။
အရွင္ဇနကာဘိ၀ံသ (ကိုယ္က်င့္အဘိဓမၼာ)

အဘိဓမၼာထြန္းကားေရးဟူသည္ ျဗဟၼစိုရ္တရားထြန္းကားေရးပင္ ျဖစ္သည္။ ၀ိပႆနာ က်င့္ၾကံျခင္းဟူသည္မွာလည္း ျဗဟၼစိုရ္တရားကို ခိုင္မာၿမဲၿမံေအာင္ ပြားမ်ားျခင္းသာ ျဖစ္ေလသည္။ အရိယာအျဖစ္ကို ေရာက္သည္ႏွင့္ အစမ္းသပ္ခံျဗဟၼစိုရ္တရားပိုင္ရွင္ျဖစ္သြားသည္။ ယဥ္ေက်းေသာ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းဆိုသည္မွာ မတုန္လႈပ္ မေဖာက္ျပန္ေသာ ျဗဟၼ၀ိဟာရတရားမ်ားထြန္းကားရာ နယ္ပင္ျဖစ္သည္။

ေတာင္ျမိဳ႕ဆရာေတာ္အရွင္ဇနကာဘိ၀ံသက ကိုယ္က်င့္အဘိဓမၼာကို နိဒါန္းပ်ိဳးရာတြင္ ျဗဟၼ၀ိဟာရ ခ်ိဳ႕တဲ့မႈ၏ အျပစ္အနာအဆာကို ဦးတည္ဖြင့္ဆိုခဲ့သည္။ ေလာဘ၊ေဒါသ၊ေမာဟႏွင့္ အကုသိုလ္တရားအစုမွန္သမွ်၏ အပူေငြ႕ေၾကာင့္ ကမၻာေျမမၿငိမ္းခ်မ္းမႈ၊ ရာသီေဖာက္ျပန္မႈႏွင့္ ႏ်ဴကလီးယားစစ္ပြဲအထိ စိတ္မခ်ရေသာ အေျခအေနတြင္ အဘိဓမၼာတရားကို သင္ယူရံုမွ်မက ေန႕စဥ္လက္ေတြ႕ဘ၀တြင္ အသံုးခ်ျခင္းသည္ သာ ဗုဒၶအရွင္၏ အလိုေတာ္က်ျဖစ္လိမ့္မည္။ နိႆရဏစာသင္နည္း၏ ၿပီးျပည့္စံုေသာ ပန္းတိုင္ကို ဆြတ္ခူးႏိုင္ေပလိမ့္မည္။

သီလ၊သမာဓိ၊ပညာ၊ ၀ိပႆနာ တရားအမွန္တို႔ကို သိရွိတတ္ကြၽမ္းလ်က္ မဂ္ ဖိုလ္ ရယူႏိုင္ရန္ က်င့္ၾကံ အားထုတ္ေရး ရည္မွန္းခ်က္ျဖင့္ သင္ယူလ်က္ ျမင့္ျမတ္ေသာ စိတ္ထားေၾကာင့္ ၀ဋ္ဒုကၶမွ ထြက္ေျမာက္ႏိုင္ျခင္းသည္ နိႆရဏစာသင္နည္းျဖစ္သည္။

အဘိဓမၼာကို ဗုဒၶနည္းက် နိႆရဏစာသင္နည္းျဖင့္ အမွန္တကယ္ သင္ယူတတ္ေျမာက္ခဲ့ၿပီဆိုလ်င္ ၿငိမ္းခ်မ္းမႈကို လိုလားသည္ႏွင့္ အမွ် ပဋိပကၡႏွင့္ ၀ိေရာဓိျပႆနာမ်ားကို တရားနည္းလမ္းက်စြာ ေက်ာ္လႊားဖယ္ရွားႏိုင္သည့္ တန္ဖိုးရွိေသာႏိုင္ငံသား၊ သို႕မဟုတ္ ကမၻာသား တစ္ဦး ေမြးဖြားလာျခင္းပင္ျဖစ္လိမ့္မည္။

မစိုးရိမ္ဆရာေတာ္ဘုရားၾကီးသည္လည္း အဘိဓမၼာျပန္႕ပြားေရးကို စိတ္အားထက္သန္လွသည္။ မင္းကြန္း တိပိဋကဆရာေတာ္ၾကီးက အစ လမ္းေဘးေဂြလိွမ့္ေနသည့္ ကေလးမ်ားအဆံုး အဘိဓမၼာကို သင္ေပးေလ့ရွိသည္။ (မင္းကြန္းတိပိဋကဆရာေတာ္ၾကီးက မစိုးရိမ္ဆရာေတာ္ဘုရားၾကီးေျခေတာ္ရင္းတြင္ အဘိဓမၼာပ႒ာန္းေဒသနာသင္ယူခဲ့ဖူးသည္။ ) မစိုးရိမ္ဆရာေတာ္ဘုရားၾကီး၏ သင္ျပမႈေၾကာင့္ ကေလးသူငယ္မ်ား အဘိဓမၼာစကားလံုးမ်ားႏွင့္ ရင္းႏွီးလာသည္။ ကေလးသူငယ္မ်ားက အဘိဓမၼာကို ေနစဥ္ဘ၀တြင္ လက္ေတြ႕အသံုးခ်သံုးစြဲ ေျပာဆိုသည့္အတြက္ လူၾကီးသူမမ်ား မ်က္ႏွာပူၾကရသည္အထိပင္..။

လူၾကီးမ်ား၏ မ်က္ႏွာရိပ္မ်က္ႏွာကဲႏွင့္ ဟန္ပန္အမူအရာကို အကဲခတ္ကာ အရမ္းကာေရာ စားေနၿပီဆိုလ်င္ ေလာဘၾကီးေနၿပီ၊ စကားမ်ားျငင္းခုန္ၾကၿပီဆိုလ်င္ ေဒါသၾကီးေနၿပီ၊ တေမ့တေမာအိပ္ေနၿပီဆိုလ်င္ ေမာဟၾကီးေနၿပီ စသည္ျဖင့္ အဘိဓမၼာေ၀ဘန္ေရးလုပ္ၾကျခင္းျဖစ္သည္..။ ရင္းႏွီးေသာ ဒကာတစ္ေယာက္က
'' ဆရာေတာ္ ကေလးေတြကို အဘိဓမၼာသင္တာေတာ့ ေကာင္းပါရဲ႕၊ ဒါေပမယ့္ ကေလးေတြက လူၾကားထဲ ထထေျပာေတာ့ အခက္သားဘုရား'' ဟု ဆရာေတာ္ၾကီးအား ေလွ်ာက္ထားသည့္အခါ ''ေအး ကေလးေတြ အေျပာမခံခ်င္ရင္ မင္းတို႕ေကာင္းေအာင္ေနၾကေပါ့ကြ '' ဟု မိန္႕ေသာ ဟူ၏။ ေအာ္ အသံုးခ်အဘိဓမၼာ..။


(၄)
မင္းတို႕ရွင္ဘုရင္ကို ေျပာလိုက္ၾက..စိတၱံ၊ စိတ္တဲ့ကြယ္
(ေညာင္ကန္ဆရာေတာ္ ဦးဗုဓ္)

ယခုရက္ပိုင္းတြင္ သူေနထိုင္လ်က္ရွိေသာ ဗာရာဏသီျမိဳ႕ျပသည္ ေႏြရာသီအပူေငြ႕ျဖင့္ တရိပ္ရိပ္ ေလာင္ျမိဳက္ေနသည္။ သူကေတာ့ မၾကာမီ ေရႊျပည္ၾကီးသို႕ ျပန္ရေလမည္ျဖစ္၍ မဇၥ်ိမေႏြကို မ်က္ကြယ္ျပဳကာ စီစဥ္ဖြယ္ရွိသည္မ်ားကို အေျပးအလႊားစီမံေနခဲ့သည္။ ေလယာဥ္လက္မွတ္၊ ေျခာက္လတာ မပ်က္မကြက္ေသာက္ရမည့္ ေဆး၊ တကၠသိုလ္ေရးရာမ်ား..စသည္..။

ထိုအခ်ိန္ႏွင့္ တိုက္ဆုိင္စြာ စင္ကာပူႏိုင္ငံမွာ ဖြဲ႕စည္းတည္ေထာင္ထားသည့္ အဘိဓမၼာအသင္းၾကီး၏ ပႏၷက္တင္မဂၤလာပြဲေတာ္ကို ကဆုန္လျပည့္ဗုဒၶပုဏၰိမာအခါေတာ္သမယတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၊ေရႊတိဂံု ေစတီေတာ္ျမတ္ၾကီး၌ သိုက္ျမိဳက္စြာ ဆင္ယင္က်င္းပၾကမည္..ဟူေသာ ဓမၼသတင္းစကားကို ၾကားရသည္။ ထိုေန႕မွာပင္ အဘိဓမၼာအသင္းၾကီး၏ အင္တာနက္၀က္ဘ္ဆိုဒ္တစ္ခုကိုလည္း အခ်ိန္ကိုက္ ဖြင့္လွစ္ကာ အဘိဓမၼာသာသနာကို အခ်ိန္ႏွင့္ ေနရာ (Time and Space) မွန္သမွ်သို႕ ေရာက္ရွိျပန္႕ပြားေအာင္ လႊတ္တင္ သာသနာျပဳၾကေပလိမ့္မည္။ ဗုဒၶအရွင္၏ အဘိဓမၼာေဟာၾကားေတာ္မူသည့္ အသံေတာ္သည္ လည္း စၾကာ၀ဠာနံရံမ်ားတြင္ ပဲ့တင္ထပ္ေနဆဲျဖစ္သည္။

အဘိဓမၼာအသင္းသူတစ္ဦးျဖစ္သူ မဆုရည္မြန္က သူ႕ထံမွ အဘိဓမၼာအက်ဥ္းခ်ဳပ္ေဆာင္းပါးတစ္ပုဒ္ ရလိုပါေၾကာင္း ေလွ်ာက္ထားသည့္အခါ ဤစာစုကို ထေရးျဖစ္သည္။ ယခုေရးေနေသာ ၀ါက်မ်ားသည္ အဘိဓမၼာအက်ဥ္းခ်ဳပ္ကို ေဖာ္ျပႏိုင္ေသာ စာတမ္းတစ္ေစာင္မဟုတ္၊ အဘိဓမၼာေဒသနာကို ဖြင့္ဆိုႏိုင္သည့္ ဒီပနီ သို႕မဟုတ္ ဋီကာလည္း မဟုတ္ေပ..။ အဘိဓမၼာအသင္းၾကီးကို ဂုဏ္ျပဳလိုသည့္အတြက္ စိတ္ႏွလံုးကို ဖြင့္ခ်ရာမွ ထြက္က်လာေသာ စကားလံုးအခ်ိဳ႕၏ စုစည္းမႈသာ ျဖစ္ေပလိမ့္မည္။

မည္သို႕ဆိုေစ အဘိဓမၼာအက်ဥ္းခ်ဳပ္ဟူေသာ အေတြးစကို ဆြဲထုတ္မိေတာ့ ဆရာေတာ္ဦးဗုဓ္၏ စကားအလကၤာကို ေနာက္ဆံုးကိုးကားျဖစ္သြားသည္။ ေညာင္ကန္ဆရာေတာ္ဦးဗုဓ္က နန္းမေတာ္ မယ္ႏုလွဴဒါန္းသည့္ အု႒္ေက်ာင္းၾကီးတြင္ စံေပ်ာ္သည့္ က်မ္းျပဳအေက်ာ္ ဆရာေတာ္တစ္ပါးျဖစ္သည္။ ပိဋကတ္အဖြင့္က်မ္းမ်ားစြာကို ေရးသားျပဳစုေနသည္ႏွင့္အမွ် အခ်ိန္ကို တန္ဖိုးထားတတ္ေသာ ဆရာေတာ္တစ္ပါးလည္း ျဖစ္သည္။

တစ္ေန႕တြင္ နန္းေတာ္သို႕ ဆြမ္းစားၾကြရသည္။ ဘုရင္မင္းျမတ္က အခ်ိန္မီထြက္မလာပါ..။ သို႕ႏွင့္ အခ်ိန္မျဖဳန္းလိုေသာ ဦးဗုဓ္က ''မင္းတို႕ရွင္ဘုရင္ကို ေျပာလိုက္ၾက..စိတၱံ၊ စိတ္တဲ့ကြယ္" ဟု မွာၾကားကာ ေက်ာင္းေတာ္သို႕ ျပန္ၾကြသြားေလသည္။ ဘယ္ေလာက္မ်ား တိုေတာင္းလွေသာ အဘိဓမၼာတရားပါလဲ..။

သာမန္ပုထုဇဥ္တစ္ဦး၏ ေန႕စဥ္ဘ၀တြင္ ကုသိုလ္ႏွင့္ အကုသိုလ္တရားႏွစ္ပါး၏ အျဖဴအမဲ စုတ္ခ်က္မ်ားကို ပံုေဖာ္ေနရသည္။ ကုသိုလ္ျဖစ္လိုက္၊ အကုသိုလ္ျဖစ္လိုက္...။ ကုသိုလ္က အျပစ္ကင္းေသာ အန၀ဇၨတရား။ ေကာင္းေသာ အက်ိဳးကို ေပးျခင္းလကၡဏာရွိသည္။ အကုသိုလ္က အျပစ္မကင္းေသာ သာ၀ဇၨတရား၊ မေကာင္းေသာ အက်ိဳးကို ေပးျခင္းလကၡဏာရွိသည္။

ကုသုိလ္၊ အကုသိုလ္ျဖစ္ပြားျခင္းကို အဘိဓမၼတၳသၿဂႌဳဟ္ဆရာ အရွင္အႏုရုဒၶါက လဒၶပစၥယံ (အေၾကာင္းအားေလ်ာ္စြာ)ဟူေသာ ပါဠိေ၀ါဟာရေလးျဖင့္ ဖြင့္ျပသည္။ ေယာနိေသာမနသိကာရ ဟူေသာ အေၾကာင္း၊ အေယာနိေသာ မနသိကာရဟူေသာ အေၾကာင္း..။ သင့္ေသာအားျဖင့္ ႏွလံုးသြင္းေသာ စိတ္၊ မသင့္ေသာအားျဖင့္ ႏွလံုးသြင္းေသာ စိတ္....။ ကုသုိလ္ပဲ ျဖစ္ျဖစ္ အကုသိုလ္ပဲ ျဖစ္ သည္စိတ္သာ ျပဌာန္းသည္..။ သည္ေတာ့လည္း ဆရာေတာ္ဦးဗုဓ္က အဘိဓမၼာကို ခ်ဳပ္လိုက္ၿပီ၊ စိတၱံ စိတ္တဲ့ကြယ္ တဲ့။

ယေန႕ အဘိဓမၼာအသင္းၾကီးကေတာ့ ဗုဒၶအရွင္၏ ထူးျမတ္လွေသာ အဘိဓမၼာသာသနာအတြက္ ေပၚထြန္းလာခဲ့ၿပီ။ နိႆရဏစာသင္နည္းျဖင့္ အဘိဓမၼေဒသနာကို ခ်ဥ္းကပ္ကာ အရြတ္အဖတ္ အဘိဓမၼာ(Memorization and oral recitation of Abhidhamma) အေျပာအျပအဘိဓမၼာ( Talk and Discussion on Abhidhamma) ႏွင့္ အသံုးခ်အဘိဓမၼာ (Applied Abhidhamma) အဆင့္ဆင့္ျဖည့္ က်င့္ႏိုင္ၾကသည့္ အမ်ိဳးေကာင္းသားအမ်ိဳေကာင္းသမီးတို႕ ေပၚထြန္းလာေရး ေဆာင္ရြက္ၾကေစလိုေၾကာင္း ဆုေတာင္းလ်က္ ေညာင္ကန္ဆရာေတာ္ဘုရားၾကီး ဦးဗုဓ္၏ ၾသ၀ါဒစကားအတိုင္း. ဂလိုဘယ္လ္ေခတ္ၾကီး၏ ေန႕စဥ္ဘ၀လိႈင္းတံပိုးၾကားထဲ '' စိတၱံ၊ စိတ္တဲ့ '' ဟုသာ..။


ဓမၼဂဂၤါ အရွင္၀ိစိတၱသာရ
(၉-၅-၂၀၁၁)

မွတ္စု
(၁) အလဂဒၵဴပမာ ပရိယတၱိ၊ ေျမြဖမ္းသူသည္ (အဖမ္း မတတ္လွ်င္) ထို ေျမြကိုက္၍ ဒုကၡေရာက္ရသလို ပရိယတ္တရားကိုလည္း သူတပါးတို႔ အယူ၀ါဒကို ျပစ္တင္႐ႈံ႕ခ်ရန္, ျပိဳင္ဆိုင္ကဲ့ရဲ႕ရန္, သူတပါးတို႔ မိမိအယူ၀ါဒကို ျပစ္တင္လာေသာ္ ဖယ္ေရွာင္ရွား၍ ေခ်ပႏိုင္ရန္, ေက်ာ္ေစာ ထင္ရွား၍ လာေစရန္, လာဘ္လာဘေပါမ်ား ေစရန္, ရည္ရြယ္လ်က္ သင္ယူလွ်င္ စိတ္ထား မေကာင္းေၾကာင့္ အပါယ္ငရဲက်-ဆင္းရဲဒုကၡရ၍ အလဂဒၵဴ ပမာ-ပရိယတၱိဟုေခၚဆိုသည္။

(၂) နိႆရဏတၳ- ပရိယတၱိ၊ သီလ-သမာဓိ- ပညာ။ ၀ိပႆနာ တရားမွန္တို႔ကို သိရွိတတ္ကြၽမ္း၍ မဂ္ ဖိုလ္ ရယူႏိုင္ရန္ က်င့္ၾကံအားထုတ္ေရးအတြက္ သင္ယူလ်က္ ျမင့္ျမတ္ေသာ စိတ္ထားေၾကာင့္ ၀ဋ္ဒုကၶမွ ထြက္ေျမာက္ရာ နိႆရဏတၳ- ပရိယတၱိမ်ိဳးမည္၏။

(၃) ဘ႑ာဂါရိက- ပရိယတၱိ၊ ျမတ္စြာဘုရားသခင္၏ ဓမၼကၡႏၶာအေပါင္း တိမ္းေစာင္း ေပ်ာက္ပ်က္ျခင္း မရွိရေအာင္ ထိန္းသိမ္း ေစာင့္ေရွာက္ရန္ သင္ၾကားမႈမ်ိဳးကို မင္း၏ ဘ႑ာစိုးႏွင့္ တူေသာေၾကာင့္ ဘ႑ာဂါရိက ပရိယတၱိမ်ိဳးမည္၏။