ကြန္ဒံုးအေၾကာင္း သိေကာင္းစရာ

ကြန္ဒံုးဆိုရာမွာ အမ်ဳိးသားသံုး၊ အမ်ဳိးသမီးသံုး ရွိပါတယ္။ မလိုခ်င္ ေသးတဲ့၊ မရည္ရြယ္တဲ႔ ကိုယ္၀န္ မရရွိေအာင္ ကာကြယ္ေပးတဲ့ အျပင္ ကူးစက္ တတ္ေသာ ကာလသား ေရာဂါေတြနဲ႕ အိပ္ခ်္အိုင္ဗီပိုးတို႔ အႏၲရာယ္မွလည္း ကာကြယ္ ေပးပါတယ္။

ကာလသားေရာဂါဆိုတာ လိင္ဆက္ဆံျခင္းမွ ကူးစက္တတ္တဲ့ ေရာဂါပါ။ လိင္ဆက္ဆံတိုင္း ကူးစက္မွာ မဟုတ္ဘဲေရာဂါပိုး ရွိသူနဲ႕ လိင္ဆက္ဆံ မိမွသာလွ်င္ ကူးစက္တာပါ။ အမ်ဳိးသမီးေတြဟာ အမ်ဳိးသားေတြထက္ ကာလသားေရာဂါေတြ ကူးစက္ခံရႏိုင္တဲ့ အႏၲရာယ္ ပိုမ်ားပါတယ္။ မိန္းမတစ္ေယာက္ရဲ႕ မိန္းမကိုယ္ နံရံေတြနဲ႕ သားအိမ္ေခါင္းဟာ လိင္ဆက္ဆံစဥ္ ထြက္တဲ့အရည္ (သုက္ရည္) ၀င္ဖို႔ လမ္းေၾကာင္းေတြ တုိက္႐ိုက္ ပြင့္ေနလို႔ပါ။ အကယ္၍ သုက္ရည္မွာ ကာလသားေရာဂါ ေရာဂါပိုး ရွိေနမယ္ ဆိုပါက အမ်ဳိးသမီးဟာ ပိုၿပီး ေရာဂါကူးစက္ ခံရႏိုင္ပါတယ္။ အမ်ဳိးသားရဲ႕ လိင္တံမွာေတာ့ လိင္တံ၀မွာသာ ေရာဂါပိုး၀င္ႏိုင္မွာမို႔ အမ်ဳိးသမီးဆီမွာ ကာလသားေရာဂါ ေရာဂါပိုး ရွိေနခဲ့ရင္ အမ်ဳိးသားကို ကူးစက္ဖို႔ အခြင့္အလမ္း ပိုၿပီး နည္းေလ်ာ့ပါတယ္။ အမ်ဳိးသမီးေတြမွာ ကာလသားေရာဂါရွိေန ရင္လည္း ေရာဂါလကၡဏာ မျပဘဲရွိတတ္တဲ့ အတြက္ မကုသဘဲ ေရာဂါ ပ်ံ႕ႏွံ႕လြယ္ၿပီးျပႆနာေတြ ျဖစ္ေစႏိုင္ ပါတယ္။ လိင္ဆက္ဆံျခင္းမွ ကူးစက္တတ္တဲ့ ေရာဂါ ေတြထဲမွာ အိပ္ခ်္အုိင္ဗြီ(HIV)လည္းအပါအ၀င္ ျဖစ္ပါတယ္။

အိပ္ခ်္အုိင္ဗြီဆိုတာ လူ႔ခုခံအား စနစ္ကို ဖ်က္ဆီးပစ္ေသာ ဗိုင္းရပ္စ္ပိုး ျဖစ္ေၾကာင္း လူသိမ်ားေနပါၿပီ။ ေသခ်ာ မမွတ္မိေသးရင္လည္း ေလ့က်င့္ မွတ္သားထားဖို႔ တုိက္တြန္းပါတယ္။ ေအ့ဒ္စ္ (HIV) ဆိုတာက ခုခံအား သိပ္က်လာတဲ့ အခါမွာ ေ၀ဒနာေတြကို ခုခံႏိုင္စြမ္း မရွိေတာ့ဘဲ ေပၚေပါက္လာတဲ့ ကပ္ပါးေရာဂါ လကၡဏာ ေတြကို ေခၚတာပါ။ အိပ္ခ်္အိုင္ဗြီပိုး ကာကြယ္ေဆး ကုသေဆး ယေန႔ထက္တိုင္ မေတြ႕ရွိ ေသးပါဘူး။ အိပ္ခ်္အိုင္ဗီြပိုး ဆက္မပြားေအာင္ တားျမစ္ႏိုင္တဲ့ ေဆးေတြကလည္း ေစ်းႀကီးပါတယ္။ ကိုယ့္လိင္ ဆက္ဆံဖက္မွာ အိပ္ခ်္အိုင္ဗြီ ရွိမရွိဆိုတာ အျပင္ပန္း ၾကည့္႐ံုနဲ႕မသိႏိုင္ဘူး မဟုတ္လား။ အျပန္အလွန္ တစ္ဦးတည္းေသာ လိင္ဆက္ဆံဖက္ ျဖစ္တယ္ ဆိုတာ စိတ္ခ်ယံုၾကည္မႈ မရွိရင္ အိပ္ခ်္အိုင္ဗြီ အပါအ၀င္ ကာလသားေရာဂါ မရရွိေအာင္ ကြန္ဒံုးသံုးစြဲဖို႔ တိုက္တြန္းပါတယ္။ ကြန္ဒုံးဟာ ကိုယ္၀န္ မရရွိေအာင္ ကာကြယ္ေပး႐ံုမကအိပ္ခ်္အိုင္ဗြီနဲ႔ တကြအျခားေသာ ကာလသားေရာဂါေတြ ကူးစက္ျခင္းမွ ကာကြယ္ေပးႏိုင္တာမို႔ စိတ္ခ်ေသခ်ာ သံုးစြဲေစလိုပါတယ္။

အမ်ဳိးသမီးသံုးကြန္ဒံုး
အမ်ဳိးသားက ကြန္ဒံုးမသံုးစြဲလိုတဲ့ အခါမွာ အမ်ဳိးသမီးက တပ္ဆင္ ထားလိုက္ ႏိုင္ပါတယ္။ လိင္ဆက္ဆံတဲ့အခါတိုင္း အသစ္တစ္ခု သံုးစြဲသင့္ပါတယ္။ သက္တမ္းကုန္ ေနရင္၊ အထုပ္ေပါက္ျပဲေနရင္၊ ကြန္ဒံုးပြန္းပဲ့ ေဟာင္းစုတ္ရင္ မသံုးစြဲပါနဲ႔။ ကြန္ဒံုးကုိ အထုပ္ထဲက ထုတ္ရင္သြားနဲ႔၊ ဓားနဲ႔၊ ကပ္ေၾကးနဲ႔ ကိုက္ညႇပ္ မထုတ္ပါနဲ႔။ တျခားထက္တဲ့ ခြၽန္တဲ့ပစၥည္းေတြ မသံုးပါနဲ႔။ ကြန္ဒံုး ပ်က္စီး ႏိုင္ပါတယ္။ ကြန္ဒံုးဟာ ေခ်ာဆီအတြင္းအျပင္ အလုံအေလာက္ ရွိရဲ႕လား စစ္ေဆးဖို႔ လိုပါတယ္။ ကိုယ္တိုင္ တပ္ဆင္ရတာ လြယ္ကူပါတယ္။ တစ္ဦးတည္း သီးသန္႔ ရွိတဲ့ အခါမွာ ေလ့က်င့္ထား ႏိုင္ပါတယ္။

(၁)ပြင့္ေနတဲ့ဘက္ကို ေအာက္ဖက္ ထားၿပီး ကိုင္ပါ။
(၂)သက္ေတာင့္သက္သာအေနအထားနဲ႕ ေပါင္ကြၿပီး ထုိင္ခံုေပၚ ေျခတစ္ဖက္ တင္ထား ႏိုင္ပါတယ္။ ကြန္ဒံုးရဲ႕ပိတ္ေနတဲ့ ဘက္ကို ကိုင္ၿပီး အတြင္းကြင္းကို ရွည္ရွည္ က်ဥ္းက်ဥ္းျဖစ္ေအာင္ ညႇစ္ကိုင္ရပါမယ္။တျခား လက္က မိန္းမကိုယ္၀ကို ဟထားရပါမယ္။ အတြင္းကြင္းကို မိန္းမ ကိုယ္ထဲ
အသာသြင္းရပါမယ္။
(၃)လက္ညိႇဳးကိုကြန္ဒံုး အတြင္းဘက္ကို ထည့္ၿပီး အတြင္းကြင္းကို အတြင္း အေရာက္ႏိုင္ဆံုးတြန္းသြင္းရပါ မယ္။ ကြန္ဒံုး လိမ္မေန ေစရပါဘူး။
(၄)အျပင္ကြင္းကမိန္းမ ကိုယ္၀မွာ ရွိၿပီး ကြန္ဒံုးသားဟာ မိန္းမကိုယ္ နံရံနဲ႕ ကပ္ေနၿပီးအတြင္းသားနဲ႔ တသား တည္း ျဖစ္ေနရပါမယ္။

ေယာက်ာ္းလိင္တံကို ကြန္ဒံုးနဲ႔ မိန္းမကိုယ္ နံရံၾကားထဲ ၀င္မသြားဘဲ မိန္းမကိုယ္ထဲသို႔ ေသခ်ာ၀င္ေအာင္လက္နဲ႔ အသာ ထိန္းသြင္း ေပးရပါတယ္ (ေခ်ာဆီ အလံုအေလာက္ သံုးစြဲမွ သာလွ်င္လိင္ဆက္ဆံစဥ္မွာ ကြန္ဒံုးဟာ ေနရာ တက် ရွိေနပါလိမ့္မယ္)။ ဆက္ဆံၿပီးတဲ့ အခါမွာ အျပင္ကြင္းကို လိမ္ၿပီး ကြန္ဒံုးကုိ အျပင္ ဆြဲထုတ္ ရပါတယ္။ မတ္တတ္ မရပ္ခင္ ကြန္ဒံုးကို ဆြဲထုတ္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အမ်ဳိးသားသံုး ကြန္ဒံုးလို လိင္တံ မေပ်ာ့ခင္အလ်င္စလို ဆြဲထုတ္စရာ မလိုပါဘူး။ သံုးၿပီး ကြန္ဒံုးကို အမိႈက္ပံုး၊ အိမ္သာတြင္းထဲ စြန္႔ပစ္ ရပါမယ္။ ေရဆြဲ အိမ္သာထဲ ေရဆြဲမခ်ပါနဲ႔။ ကြန္ဒံုး အပိုေဆာင္ထား သင့္ပါတယ္။ အမ်ဳိးသားသံုး ကြန္ဒံုးကို တစ္ၿပိဳင္တည္း မသံုးရပါဘူး။ ကြန္ဒံုးခ်င္း ပြတ္တိုက္ စုတ္ျပဲ သြားပါလိမ့္မယ္။ အမ်ဳိးသား အမ်ားစုဟာလည္း အမ်ဳိးသမီးဘက္က ကြန္ဒံုးသံုးတာကို နားလည္ လက္ခံလာၾကပါၿပီ။ အမ်ဳိးသားသံုး ကြန္ဒံုးလို အလ်င္စလို မဟုတ္ဘဲ ၈ နာရီ ႀကိဳသြင္း ထားႏိုင္လို႔ႏွစ္ သက္ၾကပါတယ္။ နာက်င္ျခင္း လံုး၀မရွိပါဘူး။ က်ပ္ျခင္း၊ တင္းျခင္း မရွိပါဘူး။ အပူအေအး မွ်တပါတယ္။

ရာသီလာေနတဲ့ အခါ၊ သားအိမ္ေနာက္လန္ေနတဲ့ အခါ၊ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ ေနတဲ့အခါ သံုးစြဲႏိုင္ပါတယ္။ (ေသြးဆံုးၿပီးသူေတြ အတြက္လည္း သင့္ေလ်ာ္ေၾကာင္း ၾကံဳတုန္းေျပာ ခ်င္ပါတယ္)။ အမ်ဳိးသားသံုးကြန္ဒံုး လုပ္တဲ့ latex တုိ႔ nanoxynol-9တို႔နဲ႔ ေသြး မတည့္ဘဲ ယားယံတတ္ သူေတြလည္း သံုးစြဲႏိုင္ပါတယ္။ အရင္ ေလးငါးႏွစ္တုန္းက ဆိုရင္ အမ်ဳိးသမီးသံုး ကြန္ဒံုးဆိုတာပစၥည္း အသစ္အဆန္း ျဖစ္ေနေသးခဲ့တဲ့ အတြက္ သံုးစြဲဖို႔ လက္မခံခ်င္တာရယ္၊ နည္းပညာနဲ႔ အေတြ႕အၾကံဳ မျပည့္စံု ေသးတာရယ္၊ သံုးစြဲစဥ္ အသံျမည္တဲ့ အတြက္ ျငင္းဆန္ၾကပါတယ္။ အခုေနာက္ဆံုးေပၚေတြကေတာ့ အဲဒီ ခ်ဳိ႕ယြင္း ခ်က္မရွိဘဲ လိင္မႈ ဆိုင္ရာ အိမ္ေထာင္သည္ ဘ၀အရသာကို ျပည့္၀စြာ ခံစား ႏိုင္ၾကပါတယ္။

Myanmar CNN - ကြန္ဒံုးအေၾကာင္း သိေကာင္းစရာ

AIDS ပိုးက ေလထဲမွာ ဘယ္ေလာက္အခ်ိန္ထိ ေနႏိုင္ပါသလဲ၊ AIDS ပိုးပာာ ေလပာာနယ္မွ ကူးစက္တတ္ပါသလား

• ဘယ္လို ကုိယ္ခႏၶာ-အရည္ေတြမွာ HIV ပိုးေတြ ပါေနႏိုင္သလဲ။
၁။ ေသြး၊
၂။ သုတ္ရည္၊
၃။ ဗဂ်ိဳင္းနား အရည္၊
၄။ ႏို႔ရည္၊
၅။ တျခား ေသြးပါႏိုင္တဲ့ အရည္ေတြ။

• HIV ဘယ္လိုကူးသလဲ
- HIV ဗိုင္းရပ္စ္ ပိုးေတြဟာ လူ႔ကိုယ္ခႏၶာ အရည္ေတြနဲ႔ (တစ္ရွဴး) ေတြထဲမွာ ေနႏိုင္တယ္။ ဒါေပမဲ့ ေသြး၊ သုတ္ရည္၊ ဗဂ်ိဳင္းနာ-အရည္ နဲ႔ ႏို႔ရည္ေတြ ကေနသာ အမ်ားဆံုး ကူးေနတာ သိရတယ္။ ဒီအရည္တမ်ိဳးမ်ိဳးဟာ တျခားလူရဲ႕ အေပၚဖံုး အပါးလႊာ၊ ထိခိုက္ ပ်က္စီးေနတဲ့ အေရျပား (တစ္ရွဴး) နဲ႔ ေသြးထဲကို ေဆးထိုအပ္လိုမ်ိဳးနဲ႔ တိုက္ရိုက္ ထိုးသြင္းတာခံရမွ ကူးစက္တယ္။
- သုေတသန က်က်နန လုပ္ေနတဲ့ အေမရိကားမွာဆိုရင္ စအိုလမ္းနည္း လိင္ဆက္ဆံမႈနဲ႔ (ဗဂ်ိဳင္းနား) ကေန လိင္ဆက္ဆံမႈေတြကေန ကူးစက္တာ အမ်ားဆံုးလို႔ သိရတယ္။ ေနာက္မ်ားတာ တခုက ေဆးထိုးအပ္ကေန ကူးတာ ျဖစ္တယ္။ ပါးစပ္ကို လိင္ဆက္ဆံရာ သံုးတာနဲ႔ မိခင္ကေန ကေလးကို ေမြးေနတံုးျဖစ္ျဖစ္ ႏို႔တိုက္လို႔ ျဖစ္ျဖစ္၊ ထမင္း ဝါးခြံတာကေနျဖစ္ျဖစ္ ကူးစက္တာ နည္းတယ္။ က်န္နည္းေတြကေတာ့ မသန္႔တဲ့ ေသြးနဲ႔ ေသြးနဲ႔ဆိုင္တာေတြ သြင္းတာ၊ အဂၤါ အစားထိုးတာေတြ ကေနကူးတယ္။ ေဆးရံုနဲ႔ က်န္းမာေရး ဌာနမွ အလုပ္လုပ္သူေတြကိုလဲ အပ္၊ ဓား စတာေတြ ကေနတဆင့္ ကူးစက္ႏိုင္တယ္။

• တျခား ျဖစ္ႏိုင္ေျခရွိတဲ့ အရည္ေတြ
- ဦးေႏွာက္နဲ႔ ခါးရိုးထဲက အာရံုေၾကာၾကီးရဲ႕အရည္၊
- အဆစ္ထဲကအရည္၊
- ေရျမႊာရည္၊
- မ်က္ရည္၊
- တံေတြး၊

• ကိုယ္ခႏၶာ အျပင္ဘက္မွာ HIV ဘယ္ေလာက္ၾကာၾကာ အသက္ရွင္ေနႏိုင္သလဲ၊ သိပၸံပညာရွင္ အားလံုးေလာက္ နီးနီး လက္ခံၾကတာက ပိုးဟာ ကိုယ္ခႏၶာအျပင္ဘက္မွာ ၾကာၾကာ မရွင္ႏိုင္ဘူး။

• စအိုလမ္းသံုး လိင္ဆက္ဆံတာကေန ကူးႏိုင္သလား၊ (ကြန္ဒြမ္) မသံုးရင္ ေသျခာေပါက္ ကူးႏိုင္တယ္။
• (ဗဂ်ိဳင္းနား) ကို လိင္ဆက္ဆံရင္ ကူးသလား၊ (ကြန္ဒြမ္) မသံုးရင္ ေသျခာေပါက္ ကူးႏိုင္တယ္။ မ-လိင္လမ္းေၾကာင္း (ဗဂ်ိဳင္းနား၊ သားအိမ္ဝ) နဲ႔ က်ား-ဆီးသြားေပါက္ေတြမွာ မ်က္စိနဲ႔ မျမင္ႏိုင္ေအာင္ ေသးငယ္တဲ့ အရွ-အနာေလးေတြကေန ပိုးဝင္ႏိုင္တယ္။ အနာ-အဆာ ရွိရင္လဲ ဝင္မယ္။ တေယာက္ေယာက္မွာ (STD) လိင္ကတဆင့္ကူးစက္ေရာဂါရွိေနရင္ ပိုျဖစ္ႏိုင္တယ္။
• ပါးစပ္သံုး လိင္ဆက္တာကေန ကူးသလား၊ လက္ခံသူျဖစ္ျဖစ္ ျပဳလုပ္ေပးသူျဖစ္ျဖစ္ ကူးမယ္။ ထံုးစံလမ္းသံုး လိင္ဆက္ဆံနည္း ေလာက္ေတာ့ အျဖစ္မမ်ားဘူး။ ပါးစပ္နဲ႔ လည္ေခ်ာင္းတဝိႈက္မွာ အနာအဆာ ရွိရင္ ပိုျဖစ္ႏိုင္ေျခ မ်ားမယ္။ သုတ္ရည္ကို ပါးစပ္ထဲ ထုတ္မိရင္ ပိုျဖစ္ႏိုင္ေျခ မ်ားမယ္။ (STD) ရွိေနရင္ ပိုျဖစ္ႏိုင္ေျခ မ်ားမယ္။
• Sex toys လိင္သံုး ကရိယာေတြသံုးရင္ ကူးႏိုင္သလား၊ Dildos တို႔ Vibrators တို႔သံုးရင္ ကူးစက္ႏိုင္လို႔ (ကြန္ဒြမ္ အသစ္) သံုးပါ။
• ေဆးထိုးလို႔ ကူးသလား၊ ကူးႏိုင္တယ္။ ထိုးေဆး၊ ေဆးဝါး-ကရိယာ၊ ေသြးပါေနမဲ့ ေဆးထိုးပိုက္၊ မိုးေရ ျပန္သံုးတာ၊ ပုလင္း၊ အဖံုး၊ ဇြန္း၊ အစစ္၊ ေဆးရည္၊ ပတၲီး၊ ဝါဂြမ္း၊ စတာေတြကို မွ်သံုးတာ၊ လမ္းေဘးေရာင္း ေဆးထိုးပိုက္ အပ္ေတြက ျပန္ထုပ္တာေတြ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ စိတ္မခ်ရဘူး။
• HIV နဲ႔ တျခား လိင္ကတဆင့္ ကူးစက္ေရာဂါေတြနဲ႔ ဆက္စပ္မႈ ရွိသလား၊ ရွိတယ္။ အဲလိုေရာဂါ တခုခုရွိေနသူမွာ HIV ပိုျပီး ကူးစက္ႏိုင္တယ္။ ဥပမာ ဆစ္ဖလစ္၊ လိင္လမ္း-ေရယံု၊ ရွန္ကာ၊ ကလာမိုင္ဒီးယား၊ ဂႏိုးရီးယား။
• ေဆးရံု-ေဆးခန္း အလုပ္လုပ္သူေတြကို ကူးစက္သလား၊ ကူးစက္ႏိုင္တယ္။ ၾကိဳတင္ ကာကြယ္ေရး နဲ႔ တကိုယ္ေရ အကာအကြယ္ေတြ သံုးရမယ္။ အဓိက သတိထားဘို႔က အပ္၊ ဓါးလို ျပတ္ရွတာနဲ႔ မေတာ္တဆ ထိခိုက္မိရင္ ပိုျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ၁% ေလာက္နီးနီး ရွိတယ္။
• မိန္မခ်င္း လိင္ဆက္ဆံတာကေန ကူးသလား၊ ရွားပါတယ္။ (ဗဂ်ိဳင္းနား) အရည္နဲ႔ ရာသီေသြးထဲမွာ ပိုးပါႏိုင္တယ္။
• တက္တူး ထိုးတာ၊ ကြင္းေတြ ေဖါက္ဝတ္ဆင္တာကေန ကူးသလား၊ ကူးႏိုင္တယ္။ အသံုးအေဆာင္ေတြကို ပိုးသန္႔တာ နည္းရင္ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ တခါသံုး မဟုတ္ရင္ ကူးႏိုင္တယ္။
• နမ္းတာကေနကူးသလား၊ ဘယ္လိုနမ္းသလဲအေပၚမွာ မူတည္တယ္။ ျပင္သစ္နည္းေခၚတဲ့ ႏႈပ္ခမ္းစုပ္နမ္းနည္းနဲ႔ကူးတာ အေတာ္ေတာ့ ရွားတယ္။ ႏုတ္ခမ္းမွာ အနာရွိမွျဖစ္တယ္။ ပါးစပ္ပိတ္နမ္းတာ၊ ပါးကို နမ္းလို႔ ကူးတာ မေတြ႔ရေသးပါ။
• လူခ်င္းကိုက္လို႔ ကူးသလား၊ ရွားတယ္။ ၁၉၉၇ တံုးကရွိဘူးတာကို ထုတ္ျပန္ဘူးတယ္။
• ျခင္ေကာင္ကေနကူးသလား၊ မကူးပါ။
• မကူးစက္ႏိုင္တဲ့ ဆက္ဆံမႈေတြဆိုတာ ကုပ္မိလို႔ မကူးပါ။ တံေတြးစင္လို႔ မကူးပါ။ လက္ဆြဲ ႏုပ္တက္တာ၊ ရင္ခ်င္းအပ္တာ၊ ေရအိမ္အတူသံုးတာ၊ ဖန္ခြက္၊ ႏွာေခ်၊ ေခ်ာင္းဆိုး တာကေန မကူးပါ။ အလုပ္ဌာနတူတာ၊ Schools ေက်ာင္း အတူေနတာ၊ သာေရး-နာေရး အတူသြားတာ၊ တခါးဖြင့္ဘု ကိုင္မိတာ၊ ပန္းကန္ခြက္ေယာက္၊ Pets အိမ္ေမြး-တိရစၧာန္၊ အားကစား၊
(အိတ္ခ်္အိုင္ဗြီ-ေအအိုင္ဒီအက္စ္) ကိန္းဂဏန္းမ်ား
• ၁၉၈၁ ခုႏွစ္၊ ဇြန္လ ၅ ရက္ေန႔က အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု ေလာ့စ္အင္ဂ်ဲလိစ္ က လူ ၅ ဦးမွာ HIV/AIDS (အိတ္ခ်္အိုင္ဗြီ-ေအအိုင္ဒီအက္စ္) ေရာဂါရွိခဲ့တယ္လို႔ ကူးစက္ေရာဂါ ထိန္းခ်ဳပ္ေရးဌာနကေန ထုတ္ျပန္ခဲ့တာဟာ ျပီးခဲ့တဲ့ တနဂၤေႏြမွာ ႏွစ္ ၃ဝ တင္းတင္း ျပည့္သြားျပီ ျဖစ္တယ္။
• အဲဒီ ထုတ္ျပန္ခ်က္ကို HIV/AIDS ေရာဂါရဲ႕ ကနဦးလို႔ သတ္မွတ္ႏိုင္ျပီး၊ အဲဒီကတည္းက HIV/AIDS ေရာဂါကို ေလ့လာဘို႔ အတူးအဖြဲ႔ကိုလဲ စတင္ဖြဲ႔စည္းခဲ့တယ္။
• ၁၉၈၂ ဇူလိုင္လမွာ ဒီေရာဂါလို႔ နာမည္မတပ္ရေသးသူေပါင္း အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု တဝက္ေလာက္မွာ ျပန္႔ေနတဲ့ လူနာေပါင္း ရာဂဏန္း ရွိေနျပီျဖစ္တယ္။
HIV ပိုးဟာ လူ႔ကိုယ္ အျပင္ဘက္မွာ ၾကာၾကာမရွင္ႏိုင္ပါ၊ ဆက္ပြါးမ်ားမႈ မျဖစ္ႏိုင္ပါလို႔သာ အခုထိလုပ္ထားတဲ့ သုေတသနေတြက ဆိုပါတယ္။

ေဒါက္တာ တင့္ေဆြ
Myanmar CNN - AIDS ပိုးက ေလထဲမွာ ဘယ္ေလာက္အခ်ိန္ထိ ေနႏိုင္ပါသလဲ၊ AIDS ပိုးပာာ ေလပာာနယ္မွ ကူးစက္တတ္ပါသလား 

HIV ကူးစက္​ခံရစ လကၡဏာမ်ားဟာ တၿပိဳင္တည္း ျဖစ္တတ္ပါသလား (အေမးအေျဖ)

ေမး။    ။ HIV ကူးစက္​ခံရစ ျဖစ္​​ေပၚတတ္​​ေသာ လကၡဏာမ်ား ျဖစ္ၾကတဲ့
၁။ ဖ်ားျခင္​း
၂။ အက်ိတ္​ထြက္​ျခင္​း
၃။ Rash ထြက္​ျခင္​း
၄။ လည္​​ေခ်ာင္​းနာ ၊ အာသီး​ေရာင္​ျခင္​း
၅။ ​ေမာပန္​းျခင္​း  စသည္​ တုိ႔သည္​ တျပဳိင္​နက္​ ျဖစ္​တတ္​ျခင္​းလား။ တစ္​ခုၿပီး တစ္​ခုျဖစ္​တတ္​ျခင္​းလား။
ၿပီး​ေနာက္​ မ႐ွင္​းတာ​ေလးတစ္​ခု​ေလာက္​ သိခ်င္​ပါတယ္​။ Rash ကုိ အဘိဓါန္​ထဲမွာ အဖုအပိမ့္လုိ႔ ​ေရးထားပါတယ္​။ ဘယ္​လုိ အသြင္​သဏၭာန္​ အဖုအပိမ့္ဆုိတာ သိခ်င္​ပါတယ္​။

ေျဖ။    ။ HIV ကူးစက္​ခံရစ ျဖစ္​​ေပၚတတ္​​ေသာ လကၡဏာမ်ား ျဖစ္တဲ့
၁။ ဖ်ားျခင္​း
၂။ အက်ိတ္​ထြက္​ျခင္​း
၃။ Rash ထြက္​ျခင္​း
၄။ လည္​​ေခ်ာင္​းနာ ၊ အာသီး​ေရာင္​ျခင္​း
၅။ ​ေမာပန္​းျခင္​း  စသည္တို႔က အားလံုး တစ္ျပိဳင္နက္ျဖစ္တာ ရွားပါတယ္။
မ်ားေသာအားျဖင့္ တစ္မ်ိဳး ႏွစ္မ်ိဳးပဲ တြဲျဖစ္ပါတယ္ ဥပမာ - ဖ်ားျခင္းႏွင့္ လည္ေခ်ာင္းနာျခင္း။
ဒီလို ျဖစ္တာေတြကို သာမန္အားျဖင္႔ လူေတြက သတိမျပဳမိၾကပါဘူး။ ျဖစ္တာမ်ားတာက တုတ္ေကြးျဖစ္သလို ဖ်ားမယ္၊ ႏွာေစးမယ္၊ ၾကြက္သားေတြနာမယ္၊ မ်က္ရိုးကိုက္မယ္၊ အၾကိတ္ေတြေရာင္မယ္ စသျဖင့္ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။
Rash ဆိုတာက အေရျပားမွာျဖစ္တဲ့ အဖု၊ အပိန္႔၊ အင္ျပင္ အားလံုးကို ျခံဳငံုျပီးေခၚတာပါ။ ဥပမာ- ယားဖုေတြ၊ မိတ္ဖုေတြ၊အင္ျပင္ေတြ၊ အနီစက္ေလးေတြ၊ ၀က္သက္လို ဖုေလးေတြ၊ ၀က္ျခံလိုဖုေလးေတြအားလံုးကို ေခၚတာပါ။
HIV ပိုးကူးစက္ခါစမွာ အေရျပားမွာ သိပ္မသိသာပါဘူး။ ျဖစ္ခဲ႔ရင္လည္း အင္ျပင္ေပါက္သလိုမ်ိဳး အေရျပားမွာ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ AIDS အဆင့္ေရာက္ရင္ေတာ့ အေရျပားမွာ ယားနာေတြ၊ ေရယုန္ေတြ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ART ေခၚတဲ့ ေဆးေတြ စေသာက္ခါစမွာလည္း အေရျပားမွာ မွင္ထသလို၊ အင္ျပင္ထသလို၊ ေနေလာင္သလို Rash ေတြ ေပၚတတ္ပါတယ္။

လမင္းကုိ