Monday, July 1, 2024

စိန်ခေါ်ခြင်း နှင့် တုံ့ပြန်ခြင်း

 နားရွက်တံတွေးဆွတ်ခြင်းအဓိပ္ပါယ်




      စိန်ခေါ်ခြင်း နှင့် တုံ့ပြန်ခြင်း

           ===================

        (ကျေးလက်ကာလသားဓလေ့)


ရှေးအခါကကျေးလက်တောရွာများတွင်ကာလသားများ တစ်ဦးနှင့်တစ်ဦးမ ကျေမနပ်ရန်စဖြစ်ပွါးပါက ယှဉ်ပြိုင်စိန်ခေါ်သည့်အနေဖြင့်တစ်ဦး၏နားရွက်ကို

တစ်ဦးကတံတွေးဆွတ်၍စိန်ခေါ်လေ့ရှိသည်။


စိန်ခေါ်ခံရသူက မယှဉ်ပြိုင်လိုလျှင်လည်းကောင်း ရန်မဖြစ်ချင်လျှင်သော်လည်းကောင်း ဆိတ်ဆိတ်နေခြင်းဖြင့် နေနိုင်သည်။


ထိုသို့မိမိအားမယှဉ်ပြိုင်ဝံ့၍ငြိမ်နေသူကို နောက်တစ်ကြိမ်စိန်မခေါ်ရ။ ရန်မစရ။မစော်ကားရ။ ထို့ကြောင့် " ရန်မလိုကရန်ပြိုသည် " ဟူသော စကားထွက်ပေါ်လာခဲ့သည်။


 သူတော်ကောင်းလူကြီးသူမများကနှစ်သက်ကြသော်လည်း လူငယ်ကာလသားများကြားတွင် ထိုသူသည် လူကြောက်ကလေးလူနုံကလေးဖြစ်သွားတော့သည်။ 


 စိန်ခေါ်ခံရသူက မိမိအား နားရွက်တံတွေးဆွတ်၍ စိန်ခေါ်သူကိုယှဉ်ပြိုင်ရန်လက်ခံလိုပါက 

၁။ အဖြူတံု့

၂။ အမှောင်တံု့

၃။ အမဲတုံ့

၄။ အမိုက်တံု့   ဟူ၍ နည်း ၄ နည်းဖြင့် ပြန်လည်းတံု့ပြန်လက်ခံနိုင်သည်။ 


( ဆရာရန်ကုန်ဘဆွေ ၏ မြန်မာပြည်သား စာအုပ်ထဲတွင်တော့ အဖြူတံု့ နှင့် အနက်တံု့ ဟူ၍ နှစ်မျိုးပြထားသည်။ အနက်တံု့ တွင်မှ အမှောင်တံု့ အမဲတံု့ နှင့် အမိုက်တံု့ ဟု သုံးမျိုးထပ်မံ ခွဲခြားပြသည်။ တုံ့ပြန်နည်းကာ အတူတူပင်ဖြစ်သည်။) 


အဖြူတုံ့

•••••••••


အဖြူတုံ့ ဟူသည်ကာ မိမိအားနားရွက်တံတွေးဆွတ် စိန်ခေါ်သူကို မိမိက နားရွက်တံတွေးတုံ့ပြန်ဆွတ်ကာ လက်ခံသောနည်းဖြစ်သည်။ 

ကလေးအရွယ် မှ မြီးကောင်ပေါက်အထိ လူငယ်များ အငြိုးအတေးမရှိဘဲ ကာယစွမ်းအား ယှဉ်ပြိုင်ခြင်းဖြင့် စိန်ခေါ်မှုကိုလက်ခံခြင်းဖြစ်သည်။ 

ထို့နောက် မိမိကစားဖော်ထဲမှ သမာသမတ် ကျသူကိုဖြစ်စေ ကာလသားကြီးတစ်ဦးဦးကိုဖြစ်စေ နှစ်ဦးသဘောတူ ဒိုင် အဖြစ်သတ်မှတ်၍ နပန်းလုံးခြင်း မောင်းလှဲပြိုင်ခြင်း တုတ်ဆွဲပြိုင်ခြင်း လွန်ဆွဲပြိုင်ခြင်း ပုဆိုးခါးကွင်းထည့်၍ခြေကန်ဆွဲခြင်း နောက်ပြန်ဆွဲခြင်း စသည့် ကာယကြံ့ခိုင်မှု အသားပေးယှဉ်ပြိုင်မှုမျိုးဖြင့် ယှဉ်ပြိုင်ကြသည်။ 

ထိုသို့ ယှဉ်ပြိုင်ရာတွင် စိန်ခေါ်ခံရသူစိတ်ကြိုက်နည်းကို စိန်ခေါ်သူကလက်ခံရသည်။ 

တစ်ဦးဦးရှုံးနိမ့်သွားပါက အနိုင်ရသူသည် ရှုံးနိမ့်သူကို ထပ်မံစိန်ခေါ်ခြင်းမပြုရ။ 

အနိုင်မကျင့်ရ။

ရှုံးနိမ့်သူမှ နောင်တစ်ချိန်ထပ်မံစိန်ခေါ်နိုင်သည်။


(ဆရာရန်ကုန်ဘဆွေ ၏ မြန်မာပြည်သား စာအုပ်တွင် ထိုးကွင်းမင်ကြောင် မထိုးရသေးသောပေါင်ဖြူအတိုင်း ရှိသေးသူ ကလေးသူငယ်များ လက်ခံခြင်းမျိုးကို အဖြူတုံ့ ဟုခေါ်ပြီး ထိုးကွင်းထိုးပြီး ပေါင်မည်း ကာလသားတို့ ယှဉ်ပြိုင်မှုကို အနက်တုံ့ ဟု ခွဲခြားပြထားသည်။)


အမှောင်တုံ့

••••••••••••

            အမှောင်တုံ့ဟူသည်ကာမိမိအားနားရွက်

တံတွေးဆွတ် စိန်ခေါ်သူကို ကိုယ်လုံးချင်းတိုက်၍ စိန်ခေါ်မှုကိုလက်ခံသောနည်းဖြစ်သည်။ 

ရှင်လိင်ပြန်ပြီးသောကာလသားလူရွယ်များမှသည် အရွယ်ရောက်ပြီးသော လူကြီးများအထိ ယှဉ်ပြိုင် ကြသည်။ 


ထိုသို့ မိမိအားနားရွက်တံတွေးဆွတ် စိန်ခေါ်သူကို ကိုယ်လုံးချင်းတိုက်၍အမှောင်တုံ့ဖြင့် တုံ့ပြန်လက်ခံလိုက်ပါက အရှုံးအနိုင်ပေါ်သည်အထိ မြန်မာ့ရိုးရာလက်ဝှေ့နည်းဖြင့် ထိုးသတ်ရသည်။ ကာလသားခေါင်းဆောင် က ဒိုင်လူကြီး အဖြစ် မျှတစွာဆောင်ရွက်ရသည်။ 


ကြောက်ရှုံး ကွဲရှုံး အလဲရှုံး စသဖြင့် နှစ်ဦးသဘောတူ သတ်မှတ်ပေးရသည်။ 

အနိုင်ရသူနှင့် ရှုံးနိမ့်သူတို့၏ နောက်ပိုင်းဆက်ဆံရေး သည် အဖြူတုံ့နောက်ပိုင်း ကဲ့သို့ ဆက်ဆံရေးမျိုး ဆက်လက်ရှိနေသည်။  


ထိုသို့ အနိုင်ရရှိသော ကာလသားလူမှောင်များသည် ရပ်ရေးရွာရေးတွင် လူဝင်ဆန့်တတ်သည်။ လူပေါင်းများသည်။


အမဲတုံ့

••••••••

   အမဲတုံ့ ဟူသည်ကာမိမိအားနားရွက်တံတွေးဆွတ် စိန်ခေါ်သူ၏ကိုယ်လုံးကို ခြေဖြင့်ကန်၍ တုံ့ပြန်ကာ စိန်ခေါ်မှုကိုလက်ခံသော နည်းဖြစ်သည်။ 


ထို့နောက် စိန်ခေါ်ခံရသူသည် တုတ် ဓါး လှံ ဓါးမြောင် စသည့် မိမိအားသန်ရာ လက်နက်တစ်ခုခုရွေး၍ စိန်ခေါ်သူနှင့်တိုက်ခိုက်ရသည်။ 


စိန်ခေါ်သူသည်  မိမိနှစ်သက်ရာ လက်နက်ကိုင်ခွင့်မရှိ။ စိန်ခေါ်ခံရသူ ရွေးချယ်ထားသောလက်နက်မျိုးကိုသာ ကိုင်ဆွဲရသည်။ 


အနိုင်ရသူသည် ရှုံးနိမ့်သူကို အသေသတ်ခွင့် ရှိသည်။ ရှုံးနိမ့်သူက မသတ်ပါနှင့်ဟုတောင်းပန်လျှင် မသတ်ရ။ ခွင့်လွှတ်ရသည်။ 


ထို့နောက် ရှုံးနိမ့်သူကို ခြေဖြင့်ကန်၍ နောင်ဘယ်တော့ငါ့ကိုပြန်မလှန်နဲ့ ဟုဆိုခွင့်ရှိသည်။  ရှုံးနိမ့်သူသည် ရပ်ရွာတွင် အနှောင့်အယှက်ဖြစ်လောက်အောင် သောင်းကျန်းနေသူလူမိုက်ဖြစ်ပါက နောင်ရပ်ရွာတွင်အနှောင့်အယှက်မပြုရန် ကတိတောင်း၍ရသည်။ 


အကယ်၍ အနိုင်ရသူသည် ရပ်ရွာအော့ကြောလန် လူမိုက်ဖြင့်ပါက ထိုရပ်ရွာသည် လူမိုက်ကြီးစိုးသောရပ်ရွာဖြစ်ကာ နောင်ပြိုင်ဘက် မပေါ်မချင်း လူမိုက်ဒုက္ခ ခါးစည်းခံရ၏။ 


အမိုက်တုံ့

•••••••••••

အမိုက်တုံ့ ဟူသည်ကာ မိမိအား နားရွက်တံတွေးဆွတ်၍ ရန်စစိန်ခေါ်သူကို ပါးပြန်ရိုက်တုံ့ပြန်ပြီး စိန်ခေါ်မှုကို လက်ခံသောနည်းဖြစ်သည်။(မြန်မာတို့သည်မိမိတို့၏ပါးပြင်ကိုအမြတ်တနိုးတန်ဖိုးထား၍လူကြီးမိဘတို့ကချစ်ခင်စွာနမ်းရှိုက်လေ့ရှိသောနေရာဖြစ်သည်။) 


ထိုသို့ စိန်ခေါ်မူကို အမိုက်တုံ့ဖြင့်လက်ခံပြီးပါက စိန်ခေါ်သူ နှင့် စိန်ခေါ်ခံရသူနစ်ဦးတို့သည် တစ်ယောက်တစ်လှည့်စီ အသေအကြေ

ခံပြ တိုက်ပြ ရသည်။ 


ထိုသို့ယှဉ်ပြိုင်ရာတွင် လက်နက်မသုံးရ အတိုက်သမားသည် သတ်၉သတ် ဟုခေါ်သော ဦးခေါင်း လက်သီး တံတောင်  ဒူး ဖနောင့် စသည် တို့ကို စိန်ခေါ်ခံရသူ စိတ်ကြိုက်ရွေးချယ်အသုံးပြုနိုင်သည်။


စိန်ခေါ်သူသည် စိန်ခေါ်ခံရသူ တိုက်ခိုက်သောနည်းအတိုင်း ပြန်လည်တိုက်ရသည်။ ရှေးဦးစွာ စိန်ခေါ်ခံရသူက လက်သီးဖြင့်ထိုးပါက စိန်ခေါ်သူသည် မလှုပ်မရှား ရှောင်တိမ်းခြင်းမရှိဘဲ အထိုးခံရသည်။ 

စိန်ခေါ်သူ အလှည့်တွင်လည်း စိန်ခေါ်ခံရသူတိုက်သည့် နည်းအတိုင်းပြန်လည်တိုက်ခိုက်ရ၍ စိန်ခေါ်ခံရသူသည် မလှုပ်မယှက် မရှောင်တိမ်းဘဲခံရသည်။ 

ဤသို့ဖြင့် စိန်ခေါ်ခံရသူသည် သတ် ၉ သတ်ကို အမျိုးမျိုးပြောင်းလဲအသုံးပြု၍ တစ်ဦးဦးသေသည်အထိ အတိုက် အခံပြုရသည်။ 


တစ်ဦးဦးအရှုံးပေးလျှင် ပွဲပြီးသော်လည်း အရှုံးမပေးပဲသေဆုံးသွားပါက ပွဲမပြီးသေးပေ။ 

ထိုအခါ သေဆုံးသူ၏ ညီအစ်ကို ဖခင် ဦးလေး စသည့် သွေးချင်းများမှ အရှုံးအနိုင် ပေါ်သည်အထိ ဆက်လက်ယှဉ်ပြိုင် လိုကယှဉ်ပြိုင်နိုင်သည်။မယှဉ်ပြိုင်လိုက သေသူ၏ ပါးကိုရိုက်၍ နင်ငါတို့အမျိုးမဟုတ်ပြီ ဟု ဆွေခန်းမျိုးခန်းဖြတ်ရသည်။ 


သေသူမှာ သေသာသေသွားသော်လည်း ရှုံးနိမ့်ခြင်းမဟုတ်၍ ဂုဏ်မငယ်သော်လည်း သေသူ၏ မိဘဆွေမျိုးအသိုင်းအဝိုင်းမှာ သေသူကြောင့် ဂုဏ်ပျက် ရလေသည်။


သို့သော် သူတော်ကောင်း လူကြီးသူမ တို့က သေသူ၏ မိဘဆွေမျိုးများကို ချီးမွမ်းကြသည်။ 


စိန်ခေါ်သူနှင့် စိန်ခေါ်ခံရသူ နှစ်ဦးတို့သည် ယှဉ်ပြိုင်နေစဉ်အတွင်း မသမာသောနည်း ကောက်ကျစ်သောနည်းကို အသုံးပြုပါက အသုံးပြုကြောင်းတွေ့ပါကအရှုံးအဖြစ်သတ်မှတ်ခံရသည်။ 


ဒိုင်လုပ်သူသည် တစ်ဖက်ဖက်ကို ဘက်လိုက်သည်ဟု ထင်ရှားပါက ဒိုင်လူကြီးလုပ်သူသည် ရှုံးနိမ့်သူနှင့်အတူ ကာလသားများ ရပ်ရွာလူကြီးများ၏ ဝိုင်းပယ်ခြင်းကိုခံရတတ်သည်။


စိန်ခေါ်သူသည် အမဲတုံ့ အမှောင်တုံ့ တို့ဖြင့် တုံ့ပြန်တိုက်ခိုက်၍ အရှုံးပေးပြီး ရှုံးနိမ့်သွားပါက ကာလသားများအလယ်တွင်လည်းကောင်း ဆွေမျိုးများအလယ်တွင်လည်းကောင်း ရပ်ရွာအလယ်တွင်လည်းကောင်း မျက်နှာငယ်ကာ ရွာပြင်ထုတ်ခံရတတ်သည်။ 


မည်သူမှ အဖက်လုပ်စကားမပြောတော့။ အပေါင်းအသင်းမလုပ်တော့။  ထိုအခါ အရပ်တစ်ပါးသို့တိတ်တဆိတ်ထွက်ခွါကာ ဇာတ်မြုပ်နေလေ့ရှိသည်။ 

            

ထိုသို့ ရှေးအခါက ကျင့်သုံးခဲ့သော ကာလသားဓလေ့ သည် တစ်ဦးနှင့်တစ်ဦး ဗိုလ်မထားလို၍ စိန်ခေါ်ထိုးသတ်ကြသော်လည်း အဖြူတံု့ နှင့် အမှောင်တုံ့ အထိသာ တုံ့ပြန်တိုက်ခိုက်တတ်ကြသည်။ 


ဗာလာနံ မိုက်မဲသူတို့အမူအကျင့်ဖြစ်သော အမဲတုံ့ အမိုက်တုံ့ ဖြင့် တိုက်ခိုက်မှုမျိုးရှိခဲလှသည်။ ထိုသို့မဖြစ်အောင်လည်း လူကြီးမိဘတို့က မိမိတို့၏ သားသမီးများကို အရွယ်ရောက်လာပါက ဘုန်းတော်ကြီးကျောင်းသို့ပို့ကာ စာပေ သင်အံ စေသည်။ ဗုဒ္ဓအလိုကျ ယဉ်ကျေးမှုကိုလိုက်နာကျင့်သုံးစေသည်။


နားရွက်တံတွေးဆွတ်၍စိန်ခေါ်မှုကို တုံ့ပြန်ပုံများ

-------------------------------------------------

၁။ အဖြူတံု့     = နားရွက်တံတွေးပြန်ဆွတ်ခြင်း

၂။ အမှောင်တံု့ = ကိုယ်လုံးခြင်းပြန်တိုက်ခြင်း

၃။ အမဲတုံ့      = ခြေဖြင့်ပြန်ကန်ခြင်း

၄။ အမိုက်တုံ့   = ပါးပြန်ရိုက်ခြင်း


(အကိုးအကား)

ဆရာရန်ကုန်ဘဆွေ၏ မြန်မာပြည်သားဝတ္ထု


***မနွေးနွေးလှိုင် ၏ ဝေမျှတဲ့ စာများကို တဆင့်ပြန်ဝေငှပါတယ်။ 

No comments: