ဝက္နံရိုးမီးေတာက္ - ပဲျပားႏွင့္ ဝက္အူေခ်ာင္းခ႐ုဆီဟင္း - မုန္ညင္းဝက္သားလိပ္ဟင္း

မုန္ညင္းဝက္သားလိပ္ဟင္း
-------------------------------

 ဒီဟင္းလ်ာကေတာ့ ထူးထူးျခားျခား လက္စြမ္းျပ ခ်င္တဲ့ အိမ္ရွင္မေတြအတြက္ သင့္ေတာ္တဲ့ ဟင္းလ်ာ တစ္ပြဲပါ။

ပါဝင္ပစၥည္းမ်ား
• မုန္ညင္းျဖဴ  -  ၇  ရြက္
• ဝက္သားစဥ္းေကာ  -  ၁၅၀ ဂရမ္
• ၾကက္သြန္နီ  -  ၁ လုံး
• ၾကက္သြန္ၿမိတ္  -  အနည္းငယ္
• ဆီ  -  စားပြဲဇြန္း ၂ ဇြန္း
• ဆား  -  အနည္းငယ္
• သၾကား  -  အနည္းငယ္
• င႐ုတ္ေကာင္းမွုန႔္  -  အနည္းငယ္
• ခ႐ုဆီ  -  စားပြဲဇြန္း ၁ ဇြန္း
• ပဲငံျပာရည္  -  လက္ဖက္ရည္ဇြန္း ၁ ဇြန္း
 အၾကည္/ အေနာက္
• ေကာ္မွုန႔္  -  စားပြဲဇြန္း ၁ ဇြန္း
• ခ်င္း  -  အနည္းငယ္
• င႐ုတ္သီးအနီ  -  ၁ ေတာင့္
• င႐ုတ္ခ်ဥ္အႏွစ္  -  စားပြဲဇြန္း ၂ ဇြန္း
• ၾကက္သြန္ျဖဴ  -  ၅ ႁမႊာ
• တ႐ုတ္မဆလာ  -  အနည္းငယ္

ျပဳလုပ္နည္း
   ၁။ ၾကက္သြန္ျဖဴကို ဓားျပားရိုက္ပါ။
   ၂။ ခ်င္းကို အမၽွင္ေလးေတြ လွီးထားပါ။
   ၃။ ၾကက္သြန္ၿမိတ္ကို လွီးပါ။
   ၄။ င႐ုတ္သီးအနီကို ပါးပါးလွီးပါ။
   ၅။ ၾကက္သြန္နီကို ႏုပ္ႏုပ္စဥ္းပါ။
   ၆။ ဝက္သားစဥ္းေကာသားကို ႏုပ္ႏုပ္စဥ္းထားေသာ ၾကက္သြန္နီ၊ တ႐ုတ္မဆလာ၊ င႐ုတ္ေကာင္းမွုန႔္၊
ဆား၊ သၾကား၊ ပဲငံျပာရည္အၾကည္၊ ေကာ္မွုန႔္ႏွင့္
ဆီ အနည္းငယ္ ထည့္ၿပီး ႏွံ့ေအာင္ နယ္ပါ။
   ၇။ မုန္ညင္းရြက္ကို ဆား အနည္းငယ္ထည့္ၿပီး ေရေႏြး ေျဖာထားပါ။
   ၈။ ေရေႏြးေျဖာထားေသာ မုန္ညင္းရြက္မ်ားကို ေရေအး ထဲမွာ စိမ္ထားပါ။
   ၉။ အရသာနယ္ထားေသာ ဝက္သားမ်ားကို ေရေႏြးေျဖာ ထားေသာ မုန္ညင္းရြက္ထဲ ထည့္ၿပီး လိပ္ပါ။
၁၀။ ဒယ္အိုးကို အပူေပးၿပီး ဆီထည့္ပါ။
၁၁။ ဆီပူလာလၽွင္ ၾကက္သြန္ျဖဴႏွင့္ ခ်င္းထည့္ၿပီး ဆီသတ္ပါ။
၁၂။ အနံ့ေမႊးလာလၽွင္ ပဲငါးပိစပ္အႏွစ္၊ ခ႐ုဆီ၊ ပဲငံျပာရည္အေနာက္/အၾကည္၊ ဆား၊ သၾကား၊ င႐ုတ္ေကာင္း မွုန႔္ႏွင့္ တ႐ုတ္မဆလာတို့ကို ထည့္ၿပီး ဆီသတ္ပါ။
၁၃။ ေရ အနည္းငယ္ထည့္ပါ။
၁၄။ ေရဆူလာလၽွင္ လိပ္ထားေသာ မုန္ညင္းကို အထဲမွ ဝက္သားက်က္သည္အထိ ႏွပ္ေပးပါ။
၁၅။ င႐ုတ္သီးအႏွစ္ႏွင့္ ၾကက္သြန္ၿမိတ္ ထည့္ပါ။
၁၆။ အရြက္လည္း က်က္ၿပီး၊ အသားလည္း ႏူးလာၿပီဆိုလၽွင္ ေကာ္ရည္ကို ေဖ်ာ္ၿပီး ထည့္ပါ။
------------------------------
Eant Wint Htut

ပဲျပားႏွင့္ ဝက္အူေခ်ာင္းခ႐ုဆီဟင္း
-----------------------------------------

 ‌ဒီဟင္းလ်ာကေတာ့ ရိုးရွင္းလြယ္ကူၿပီး အရသာရွိတဲ့ ဟင္းလ်ာတစ္ပြဲ  ျဖစ္ပါတယ္။

ပါဝင္ပစၥည္းမ်ား
• ပဲျပား  -  ၁ တုံး
• ဝက္အူေခ်ာင္း  -  ၃ ေခ်ာင္း
• ဆီ  -  အနည္းငယ္
• ဆား  -  အနည္းငယ္
• သၾကား  -  အနည္းငယ္
• ပဲငံျပာရည္ အၾကည္/အေနာက္  -  အနည္းငယ္
• ခ်င္း  -  အနည္းငယ္
• တ႐ုတ္မဆလာ  -  အနည္းငယ္
• ခ႐ုဆီ  -  စားပြဲဇြန္း ၁ ဇြန္း
• ၾကက္သြန္ျဖဴ/နီ  -  ၅၀ ဂရမ္
• ၾကက္သြန္ၿမိတ္  -  အနည္းငယ္
• ေကာ္မွုန႔္  -  အနည္းငယ္
• င႐ုတ္ေကာင္းမွုန႔္  -  အနည္းငယ္
• တ႐ုတ္နံနံ  -  အနည္းငယ္

ျပဳလုပ္နည္း
     ၁။ ၾကက္သြန္ျဖဴကို ဓားျပားရိုက္ပါ။
     ၂။ ၾကက္သြန္နီကို ပါးပါးလွီးပါ။
     ၃။ ခ်င္းကို အမၽွင္မ်ားလွီးပါ။
     ၄။ ၾကက္သြန္ၿမိတ္ကို အေနေတာ္လွီးပါ။
     ၅။ ဝက္အူေခ်ာင္းကို အေနေတာ္ အတုံးေလးမ်ား လွီးပါ။
    ၆။ ပဲျပားကို အေနေတာ္အတုံးေလးမ်ား လွီးပါ။
     ၇။ လွီးထားေသာ ပဲျပားကို ေကာ္မွုန႔္၊ ဆားႏွင့္ င႐ုတ္ေကာင္းမွုန႔္ ထည့္ၿပီး နယ္ပါ။
    ၈။ ပဲျပားကို ဆီပူပူမွာ ျြကပ္ေအာင္ေၾကာ္ပါ။
    ၉။ ပဲျပားျြကပ္ၿပီဆိုလၽွင္ ဆီစစ္ထားပါ။
၁၀။ ၾကက္သြန္ျဖဴ၊ ၾကက္သြန္နီႏွင့္ ခ်င္းကို ဆီသတ္ပါ။
၁၁။ အနံ့ေမႊးလာလၽွင္ ဝက္အူေခ်ာင္းမ်ား ထည့္ၿပီး ဆီသတ္ပါ။
၁၂။ ၾကက္သြန္ၿမိတ္ႏွင့္ တ႐ုတ္နံနံ အနည္းငယ္ထည့္ပါ။
၁၃။ အရသာမ်ားအျဖစ္ ပဲငံျပာရည္အေနာက္/အၾကည္၊ ခ႐ုဆီ၊ ဆား၊ င႐ုတ္ေကာင္း မွုန႔္၊ တ႐ုတ္မဆလာ ႏွင့္ သၾကား အနည္းငယ္ ထည့္ပါ။
၁၄။ ေရ အနည္းငယ္ ထည့္ပါ။
၁၅။ ၿပီးလၽွင္ ေၾကာ္ထားေသာ ပဲျပားမ်ားကို ထည့္ၿပီး ႏွပ္ထားပါ။
၁၆။ ေကာ္ရည္ထည့္ပါ။
----------------------------
Eant Wint Htut

ဝက္နံရိုးမီးေတာက္
------------------------------

 ဒီလအတြက္ေတာ့ ေအးစိမ့္စိမ့္ရာသီေလးနဲ႔လိုက္ဖက္မယ့္ ရွူးရွဲ ဝက္နံရိုးမီးေတာက္ေလးကို ေရြးခ်ယ္ခ်က္ျပဳတ္ေပးထားပါတယ္။ အိမ္နီးခ်င္းနိုင္ငံေတြမွာ စားေလ့ရွိၿပီး ျမန္မာဘက္မွာလည္း လူႀကိဳက္မ်ားေနတဲ့ ဟင္းပြဲေလးကို ထမင္းနဲ႔လည္း တြဲစားလို့ရသလို သူ႔ခ်ည္းပဲလည္း စားေကာင္းတဲ့ ဟင္းပြဲေလးပါ။
 အဲဒီဟင္းရဲ့ အရသာေလးကေတာ့ ခ်ဥ္စပ္ေလးျဖစ္ၿပီး အေမႊးအႀကိဳင္နိုင္နိုင္နဲ႔ နံရိုးကို ႏူးအိေနေအာင္ ျပဳလုပ္ထားၿပီးမွ အရိုးျပဳတ္ရည္ကို ခ်ဥ္စပ္ေဆာ့စ္ျပန္လုပ္ၿပီး တြဲဖက္စားရတာပါ။ ပရိသတ္တို့လည္း ျမင္ဖူးေနက်ျဖစ္ေပမယ့္ အိမ္မွာ ကိုယ္တိုင္လည္း အလြယ္တကူ ခ်က္ျပဳတ္နိုင္ဖို့ နည္းလမ္းေလးကို တင္ျပေပးလိုက္ပါတယ္ေနာ္။

ပါဝင္ပစၥည္းမ်ား
• ဝက္နံရိုး  -  ၈ဝဝ ဂရမ္
• သံပရာသီး  -  ၃ လုံး
• င႐ုတ္သီးစိမ္း  -  ၁ဝဝ ဂရမ္
• နံနံပင္  -  ၁ဝဝ ဂရမ္
• ၾကက္သြန္ၿမိတ္  -  ၃၀ ဂရမ္
• ခ်င္း  -   ၅ ဂရမ္
• ၾကက္သြန္ျဖဴ  -  ၁၅ ဂရမ္
• စပါးလင္  -  ၂ ေခ်ာင္း
• ပတဲေကာ  -  ၁ တတ္
• ဆား  -  လက္ဖက္ရည္ဇြန္း ၃ ဇြန္း
• ေရ  -  ၃ လီတာ
• ပင္စိမ္း  -  ၅ ဂရမ္

ျပဳလုပ္နည္း
၁။ ေပါင္းအိုးအေျခမွာ နံရိုးမလွသည္မ်ားထည့္ၿပီး ေရ၊ ခ်င္း၊ ၾကက္သြန္ၿမိတ္၊ စပါးလင္၊ ပတဲေကာႏွင့္ ဆား လက္ဖက္ရည္ဇြန္း ၁ ဇြန္း ထည့္၍  အေပၚဆန္ခါဆင့္မွာ နံရိုးအလွ မ်ားကို ဆားအနည္းငယ္လူးၿပီး ၄၅ မိနစ္ခန႔္ ႏူးသည္အထိ ေပါင္းပါ။
၂။ နံရိုးမ်ားႏူးပါက ဆယ္ယူၿပီး ေပါင္းခံရည္ထဲ ၾကက္သြန္ျဖဴ၊ င႐ုတ္သီးစိမ္း၊ နံနံပင္၊ ပင္စိမ္း၊ ႀကိတ္ထားသည္မ်ား ထည့္ကာ သံပရာရည္ညႇစ္ၿပီး ေဆာ့စ္ရည္က်ဲက်ဲ စပ္ေပးရ
ပါမယ္။
၃။ ထို့ေနာက္ ပန္းကန္အလွထဲမွာ နံရိုးေပါင္းမ်ားေထာင္ထားကာ အေပၚမွ ေဆာ့စ္ရည္ ေလာင္းၿပီး နံရိုးမီးေတာက္စပ္စပ္ေလးကို သုံးေဆာင္နိုင္ပါၿပီ။
-------------------------------
May Phyo Thi

ဝက္သားပဲငါးပိထမင္းေၾကာ္ - ဝက္သားေခါက္ဆြဲ - ဆားဘဲဥၾကက္အူေခ်ာင္းထမင္းေၾကာ္ -ၾကက္ဥစမုန္စပါးရြက္ေၾကာ္

ဝက္သားပဲငါးပိထမင္းေၾကာ္
----------------------------------

 ဒီထမင္းေၾကာ္ကေတာ့ အရသာလည္း ရွိသလို ရိုးရွင္းလြယ္ကူပါတယ္။
ပါဝင္ပစၥည္းမ်ား
• ဝက္သားသုံးထပ္သား  -  ၁၅၀ ဂရမ္
• ပဲငါးပိစပ္အႏွစ္  -  စားပြဲဇြန္း ၁  ၁/၂ ဇြန္း
• ကြက်ဥ  -  ၁ လုံး
• ဆီ၊ ဆား၊ သကြား၊
 င႐ုတ္ေကာင္းမွုန႔္  -  အနည္းငယ္
• ပဲငံျပာရည္အၾကည္/အေနာက္၊
 ခ႐ုဆီ  -  အနည္းငယ္
• ၾကက္သြန္ျဖဴ  -  ၃ ႁမႊာ
• ထမင္းျဖဴ  -  ၁ ပြဲ
• ၾကက္သြန္ၿမိတ္၊ ဆလတ္ရြက္၊
 သခြားသီး  -  အနည္းငယ္
• ခရမ္းခ်ဥ္သီး

ျပဳလုပ္နည္း
   ၁။ ၾကက္သြန္ျဖဴကို ဓားျပားရိုက္ပါ။
   ၂။ ခရမ္းခ်ဥ္သီးကို ပါးပါးလွီးပါ။
   ၃။ ၾကက္သြန္ၿမိတ္ကို ပါးပါးလွီးပါ။
   ၄။ ၾကက္ဥကို ေဖာက္ထည့္ၿပီး ေမႊပါ။
   ၅။ ဝက္သားသုံးထပ္သားကို အေနေတာ္လွီးပါ။
   ၆။ ဒယ္အိုးကို အပူေပးၿပီး ဆီထည့္ပါ။
   ၇။ ဆီပူလာလၽွင္ ၾကက္သြန္ျဖဴကို ဆီသတ္ပါ။
   ၈။ ၾကက္သြန္ျဖဴ အနံ့ေမႊးလာလၽွင္ ဝက္သားကို ထည့္ၿပီး ဆီသတ္ပါ။
   ၉။ ဝက္သားအနံ့ေမႊးလာလၽွင္ ၾကက္ဥထည့္ၿပီး ေမႊပါ။
၁၀။ ပဲငါးပိစပ္အႏွစ္ထည့္ပါ။
၁၁။ အနံ့ေမႊးလာလၽွင္ ထမင္းထည့္ပါ။
၁၂။ အရသာမ်ားအျဖစ္ သၾကား၊ င႐ုတ္ေကာင္းမွုန႔္၊ တ႐ုတ္မဆလာ၊ ဆား၊ ပဲငံျပာရည္ အေနာက္/ အၾကည္ႏွင့္ ခ႐ုဆီ အနည္းငယ္ ထည့္ပါ။
၁၃။ ထမင္းက်က္ၿပီဆိုလၽွင္ ၾကက္သြန္ၿမိတ္ အနည္းငယ္ျဖဴးေပးပါ။
၁၄။ အနံ့၊ အရသာ ျပည့္စုံၿပီဆိုလၽွင္ ပန္းကန္မွာျပင္ၿပီး သုံးေဆာင္နိုင္ပါၿပီ။
------------------------------
Eant Wint Htut

ဝက္သားေခါက္ဆြဲ
---------------------------

ဝက္သားဟင္းအတြက္ ပါဝင္ပစၥည္းမ်ား
• ဝက္သားကုပ္သား  -  ၅၀ ဂရမ္ (အေနေတာ္အရြယ္ တုံးထားပါ)
• ၾကက္သြန္နီ  -  ၁ဝဝ ဂရမ္
• ၾကက္သြန္ျဖဴ  -  ၂၀ ဂရမ္
• င႐ုတ္သီးမွုန႔္  -  စားပြဲဇြန္း ၁ ဇြန္း
• ငံျပာရည္  -  စားပြဲဇြန္း ၁  ၁/၂ ဇြန္း
• အသားမွုန႔္  -  လက္ဖက္ရည္ဇြန္း ၁ ဇြန္း
• ဆီ  -  စားပြဲဇြန္း ၄ ဇြန္း
• ေရ  -  ၁.၂ လီတာ

ဆီခ်က္အနီအတြက္ ပါဝင္ပစၥည္းမ်ား
• ဆီ  -  စားပြဲဇြန္း ၁၅ ဇြန္း
• င႐ုတ္သီးမွုန႔္  -  စားပြဲဇြန္း ၂ ဇြန္း
• နႏြင္းမွုန႔္  -  လက္ဖက္ရည္ဇြန္း ၁/၂ ဇြန္း
• ဆား  -  အနည္းငယ္
င႐ုတ္သီးေၾကာ္အတြက္ ပါဝင္ပစၥည္းမ်ား
• င႐ုတ္သီးအၾကမ္းမွုန႔္  -  စားပြဲဇြန္း ၃ ဇြန္း
• ၾကက္သြန္ျဖဴ  -  ၃ ႁမႊာ (ေထာင္းထားပါ)
• ဆီ  -  စားပြဲဇြန္း ၄ ဇြန္း
• ဆား  -  အနည္းငယ္
ဝက္သားေခါက္ဆြဲအတြက္ ပါဝင္ပစၥည္းမ်ား
• ၾကက္ဥေခါက္ဆြဲအစို  -  ၁၅၀ ဂရမ္ (မုန႔္ျြကပ္ေၾကာ္ရန္အတြက္)
• ၾကက္ဥေခါက္ဆြဲအစို  -  ၇၂၀ ဂရမ္
• နံနံပင္  -  ၅ ပင္ (ပါးပါးလွီးထားပါ)
• ၾကက္သြန္ၿမိတ္  -  ၃ ပင္ (ပါးပါးလွီးထားပါ)
• ၾကက္သြန္နီ  -  ၄ လုံး (ပါးပါးလွီးထားပါ)
• ငံျပာရည္  -  စားပြဲဇြန္း ၃ ဇြန္း
• ပဲမွုန႔္အက်က္  -  စားပြဲဇြန္း ၆-၇ ဇြန္း
• သံပရာသီး  -  ၃ လုံး

ျပဳလုပ္နည္း
    ၁။ ဝက္သားဟင္းခ်က္ရန္အတြက္ ၾကက္သြန္နီ၊ ၾကက္သြန္ျဖဴ ႏွင့္ င႐ုတ္သီးမွုန႔္တို့ကို ေထာင္းထားပါ။
၂။ ၿပီးလၽွင္ ေထာင္းထားတဲ့ အႏွစ္ကို ဆီသတ္ပါ။ အနံ့ေမႊးလာ သည္ႏွင့္ ဝက္သားထည့္ၿပီး ေမႊပါ။
၃။ ဝက္သားအသားတင္းလာသည္ႏွင့္ ေရထည့္ပါ။ ေရဆူလာ လၽွင္ ငံျပာရည္ႏွင့္ အသားထည့္ၿပီး ဝက္သားႏူးသည္အထိ ခ်က္ပါ။
၄။ ဝက္သားခ်က္ေနစဥ္မွာ မုန႔္ျြကပ္ေၾကာ္ဖို့အတြက္ အိုးထဲ
ဆီ ၁၅ ဇြန္း ထည့္ပါ။
၅။ ဆီပူသည္ႏွင့္ ေခါက္ဆြဲ ၁၅၀ ဂရမ္ထည့္ၿပီး ျြကပ္သည္အထိ ေၾကာ္ၿပီး ဆယ္ယူထားပါ။
၆။ ၿပီးလၽွင္ အိုးထဲမွာ က်န္တဲ့ဆီထဲ င႐ုတ္သီးမွုန႔္ႏွင့္ နႏြင္းမွုန႔္ ထည့္ၿပီး ေမႊပါ။ ၿပီးလၽွင္ မီးပိတ္ၿပီး ဆားအနည္းငယ္ထည့္၍ ေမႊပါ။ ၿပီးလၽွင္ ပန္းကန္ထဲထည့္ၿပီး အေအးခံထားပါ။
၇။ င႐ုတ္သီးေၾကာ္ဖို့အတြက္ ဆီအိုးတည္ပါ။ ဆီ စားပြဲဇြန္း ၄ ဇြန္း ထည့္ပါ။ ဆီပူလာလၽွင္ ေထာင္းထားတဲ့ ၾကက္သြန္ျဖဴ ဆီသတ္ပါ။
၈။ ၾကက္သြန္ျဖဴေမႊးလာလၽွင္ င႐ုတ္သီးအၾကမ္းမွုန႔္ ထည့္ၿပီး ေၾကာ္ပါ။ ဆားထည့္ပါ။ ၿပီးလၽွင္ ပန္းကန္ထဲ ထည့္ထားပါ။
၉။ စားသုံးမည္ဆိုပါက ပန္းကန္ထဲ တစ္ေယာက္စာ ေခါက္ဆြဲ ထည့္ပါ။ ၿပီးလၽွင္ ပဲမွုန႔္အက်က္  စားပြဲဇြန္း ၁ ဇြန္း၊ ဆီခ်က္ စားပြဲဇြန္း ၁ ဇြန္း၊ ငံျပာရည္ လက္ဖက္ရည္ဇြန္း ၁ ဇြန္း၊ ဝက္သားဟင္းရည္ ၂ ဇြန္းႏွင့္ ဝက္သား၊ နံနံပင္၊ ၾကက္သြန္ ၿမိတ္ႏွင့္ င႐ုတ္သီးေၾကာ္တို့ကို ထည့္ၿပီး နယ္ပါ။ ၿပီးလၽွင္ ပါးပါး လွီးထားတဲ့ ၾကက္သြန္နီကို သံပရာရည္ ညႇစ္ၿပီး ဝက္သား ေခါက္ဆြဲသုပ္နဲ႔ တြဲၿပီး သုံးေဆာင္ပါ။
----------------------------------------------------------
Myint Oo Tha


ဆားဘဲဥၾကက္အူေခ်ာင္းထမင္းေၾကာ္
--------------------------------------------

 ဆားဘဲဥထမင္းေၾကာ္ေလးကေတာ့ ရိုးရွင္းလြယ္ကူၿပီး အရသာရွိတဲ့ ဟင္းလ်ာေလး ျဖစ္ပါတယ္။

ပါဝင္ပစၥည္းမ်ား
• ထမင္းျဖဴ  -  ၁ ပြဲ
• ၾကက္အူေခ်ာင္း  -  ၂ ေခ်ာင္း
• ဆားဘဲဥ  -  ၂ လုံး
• ဆီ  -  အနည္းငယ္
• ဆား  -  အနည္းငယ္
• သၾကား  -  အနည္းငယ္
• ပဲငံျပာရည္အၾကည္/အေနာက္  -  အနည္းငယ္
• င႐ုတ္ေကာင္း  -  အနည္းငယ္
• တ႐ုတ္မဆလာ  -  အနည္းငယ္
• ခ႐ုဆီ  -  အနည္းငယ္
• ၾကက္သြန္ျဖဴ  -  ၄ ႁမႊာ
• မုန္လာဥနီ  -  အနည္းငယ္
• သခြားသီး  -  အနည္းငယ္ (တြဲဖက္စားရန္)
• ဆလတ္ရြက္  -  အနည္းငယ္ (တြဲဖက္စားရန္)
• ခရမ္းခ်ဥ္သီး  -  အနည္းငယ္
• ပဲသီး  -  အနည္းငယ္
• ၾကက္သြန္ၿမိတ္  -  အနည္းငယ္ (ပါးပါးလွီးပါ)
• ေျပာင္းဖူးေသး  -  အနည္းငယ္
• ကြက်ဥ  -  ၁ လုံး

ျပဳလုပ္နည္း
    ၁။ ၾကက္သြန္ျဖဴကို ဓားျပားရိုက္ပါ။
   ၂။ ေျပာင္းဖူးေသးႏွင့္ ပဲသီးတို့ကို ပါးပါးလွီးထားပါ။ မုန္လာဥနီကို အတုံးေလးမ်ား လွီးပါ။
   ၃။ ၾကက္အူေခ်ာင္းကို ပါးပါးလွီးပါ။
   ၄။ ဆားဘဲဥကို အတုံးေလးမ်ား တုံးပါ။
   ၅။ ၾကက္ဥကို ေဖာက္ၿပီး ခေလာက္ပါ။
   ၆။ ဒယ္အိုးကို အပူေပးၿပီး ဆီထည့္ပါ။
   ၇။ ဆီပူလာၿပီဆိုလၽွင္ ၾကက္သြန္ျဖဴကို ဆီသတ္ပါ။
   ၈။ ၾကက္သြန္ျဖဴ အနံ့ေမႊးလာလၽွင္ ၾကက္ဥထည့္ၿပီး ေမႊပါ။
    ၉။ လွီးထားေသာ ေျပာင္းဖူးေသး၊ မုန္လာဥနီ၊ ပဲသီးႏွင့္ ၾကက္အူေခ်ာင္းတို့ကို ထည့္ပါ။
၁၀။ ဆားဘဲဥ ထည့္ပါ။
၁၁။ ဆား၊ သၾကား၊ တ႐ုတ္မဆလာ၊ ၾကက္သြန္ၿမိတ္၊ ခ႐ုဆီ၊ င႐ုတ္ေကာင္းႏွင့္ ပဲငံျပာရည္ အၾကည္/အေနာက္ အနည္းငယ္ထည့္ပါ။
၁၂။ ထမင္းထည့္ပါ။
၁၃။ အနံ့၊ အရသာ ျပည့္စုံၿပီဆိုလၽွင္ ပန္းကန္မွာျပင္ၿပီး သုံးေဆာင္နိုင္ပါၿပီ။
-----------------------------------
Eant Wint Htut

ၾကက္ဥစမုန္စပါးရြက္ေၾကာ္
--------------------------------------

 ေဆာင္းရာသီမွာ စမုန္စပါးနံ့ေလးေမႊးေနတဲ့ စမုန္စပါးရြက္ေလးကို ၾကက္ဥနဲ႔ ေၾကာ္ၿပီး ထမင္းပူပူ၊ ဟင္းရည္ေသာက္ ပူပူေလးတစ္ခြက္နဲ႔ စားရတာလည္း တကယ့္ကို ထမင္းစားၿမိန္ေစတဲ့ ရာသီစာေလးပါရွင္။

ပါဝင္ပစၥည္းမ်ား
• ကြက်ဥ  -  ၅ လုံး
• စမုန္စပါးပင္  -  ၅ ပင္
• ဆား  -  လက္ဖက္ရည္ဇြန္း ၁ ဇြန္း
• သၾကား  -  အနည္းငယ္
• ဆီ  -  ၅ က်ပ္သား

ျပဳလုပ္နည္း
 ဘဲဥဆူးပုပ္ရြက္ေၾကာ္သလိုပါပဲ။ ၾကက္ဥကို ဆား၊ အရသာထည့္ၿပီး ပြေအာင္ ေခါက္ထားပါ။ စမုန္ စပါးပင္ကို ေရေဆး၍ ခပ္ေသးေသး ညႇပ္ၿပီး ဆား၊ သၾကားႏွင့္အတူ ေရာေခါက္ပါ။ ခပ္ပြပြေလး ျဖစ္လာေအာင္ ေခါက္ၿပီး ဆီပူလာလၽွင္ ထည့္ေၾကာ္ပါ။ ၿပီးလၽွင္ စိတ္ႀကိဳက္ပုံစံလွီးၿပီး သုံးေဆာင္လို့ရပါၿပီ။
----------------------------------------
ပန္းခေရ

ဝက္နံရိုးမီးေတာက္
------------------------------

 ဒီလအတြက္ေတာ့ ေအးစိမ့္စိမ့္ရာသီေလးနဲ႔လိုက္ဖက္မယ့္ ရွူးရွဲ ဝက္နံရိုးမီးေတာက္ေလးကို ေရြးခ်ယ္ခ်က္ျပဳတ္ေပးထားပါတယ္။ အိမ္နီးခ်င္းနိုင္ငံေတြမွာ စားေလ့ရွိၿပီး ျမန္မာဘက္မွာလည္း လူႀကိဳက္မ်ားေနတဲ့ ဟင္းပြဲေလးကို ထမင္းနဲ႔လည္း တြဲစားလို့ရသလို သူ႔ခ်ည္းပဲလည္း စားေကာင္းတဲ့ ဟင္းပြဲေလးပါ။
 အဲဒီဟင္းရဲ့ အရသာေလးကေတာ့ ခ်ဥ္စပ္ေလးျဖစ္ၿပီး အေမႊးအႀကိဳင္နိုင္နိုင္နဲ႔ နံရိုးကို ႏူးအိေနေအာင္ ျပဳလုပ္ထားၿပီးမွ အရိုးျပဳတ္ရည္ကို ခ်ဥ္စပ္ေဆာ့စ္ျပန္လုပ္ၿပီး တြဲဖက္စားရတာပါ။ ပရိသတ္တို့လည္း ျမင္ဖူးေနက်ျဖစ္ေပမယ့္ အိမ္မွာ ကိုယ္တိုင္လည္း အလြယ္တကူ ခ်က္ျပဳတ္နိုင္ဖို့ နည္းလမ္းေလးကို တင္ျပေပးလိုက္ပါတယ္ေနာ္။

ပါဝင္ပစၥည္းမ်ား
• ဝက္နံရိုး  -  ၈ဝဝ ဂရမ္
• သံပရာသီး  -  ၃ လုံး
• င႐ုတ္သီးစိမ္း  -  ၁ဝဝ ဂရမ္
• နံနံပင္  -  ၁ဝဝ ဂရမ္
• ၾကက္သြန္ၿမိတ္  -  ၃၀ ဂရမ္
• ခ်င္း  -   ၅ ဂရမ္
• ၾကက္သြန္ျဖဴ  -  ၁၅ ဂရမ္
• စပါးလင္  -  ၂ ေခ်ာင္း
• ပတဲေကာ  -  ၁ တတ္
• ဆား  -  လက္ဖက္ရည္ဇြန္း ၃ ဇြန္း
• ေရ  -  ၃ လီတာ
• ပင္စိမ္း  -  ၅ ဂရမ္

ျပဳလုပ္နည္း
၁။ ေပါင္းအိုးအေျခမွာ နံရိုးမလွသည္မ်ားထည့္ၿပီး ေရ၊ ခ်င္း၊ ၾကက္သြန္ၿမိတ္၊ စပါးလင္၊ ပတဲေကာႏွင့္ ဆား လက္ဖက္ရည္ဇြန္း ၁ ဇြန္း ထည့္၍  အေပၚဆန္ခါဆင့္မွာ နံရိုးအလွ မ်ားကို ဆားအနည္းငယ္လူးၿပီး ၄၅ မိနစ္ခန႔္ ႏူးသည္အထိ ေပါင္းပါ။
၂။ နံရိုးမ်ားႏူးပါက ဆယ္ယူၿပီး ေပါင္းခံရည္ထဲ ၾကက္သြန္ျဖဴ၊ င႐ုတ္သီးစိမ္း၊ နံနံပင္၊ ပင္စိမ္း၊ ႀကိတ္ထားသည္မ်ား ထည့္ကာ သံပရာရည္ညႇစ္ၿပီး ေဆာ့စ္ရည္က်ဲက်ဲ စပ္ေပးရ
ပါမယ္။
၃။ ထို့ေနာက္ ပန္းကန္အလွထဲမွာ နံရိုးေပါင္းမ်ားေထာင္ထားကာ အေပၚမွ ေဆာ့စ္ရည္ ေလာင္းၿပီး နံရိုးမီးေတာက္စပ္စပ္ေလးကို သုံးေဆာင္နိုင္ပါၿပီ။
-------------------------------
May Phyo Thi

ႏွင္းဆီ (Rose) ရဲ႕က်န္းမာေရးအရ အသုံးဝင္ပုံမ်ား

ေရးသားသူ Aye Thi Mon
ေဆးပညာပိုင္းဆိုင္ရာတည္းျဖတ္သူ Dr. Kaung Thar

ႏွင္းဆီ (Rose) ရဲ႕က်န္းမာေရးအရ အသုံးဝင္ပုံမ်ား
ႏွင္းဆီပန္းကေန ဘယ္လိုက်န္းမာေရး အက်ိဳးေက်းဇူးေတြရရွိႏိုင္မလဲ

ႏွင္းဆီပန္းက က်န္းမာေရးကိုအေထာက္အကူျဖစ္ေစလိမ့္မယ္၊လို႔ တစ္ခါေလးေတာင္မစဥ္းမိခဲ့ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ႏွင္းဆီပန္းရဲ႕ အဆီအႏွစ္ေတြကေရွးယခင္ေခတ္ကာလေတြကတည္းက ကိုယ္ခႏၶါ၊ စိတ္နဲ႔အေရျပားတို႔အတြက္ေကာင္းက်ိဳးျပဳတာေတြအမ်ားအျပားရွိခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ႏွင္းဆီပန္းကို အလွအပအတြက္အသုံးျပဳႏိုင္တယ္လို႔ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားသိၿပီးျဖစ္ေပမယ့္ ႏွင္းဆီပန္းရဲ႕ပြင့္ခ်ပ္ေလးေတြက လိင္မႈဘဝကို အားျဖည့္ေပးသလို စိတ္ဖိစီးမႈေတြကို တိုက္ဖ်က္ေပးႏိုင္တဲ့အျပင္ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ကိုလည္းက်ဆင္းေစႏိုင္တယ္ဆိုတာကိုေတာ့သိပ္မသိၾကေသးပါဘူး။

ႏွင္းဆီကမ်ိဳးစိတ္ေပါင္း ၁၀၀ေက်ာ္ရွိၿပီး အေရာင္အေသြးအမ်ိဳးမ်ိဳးရွိပါတယ္။ ႏွင္းဆီပင္ဟာ အာရွမ်ိဳးရင္းပင္ျဖစ္ၿပီးေနာက္ပိုင္းမွာမွ ေျမာက္အေမရိက၊ ဥေရာပ နဲ႔ေျမာက္အာဖရိကတို႔လိုမ်ိဳး ကမာၻ႔ႏိုင္ငံေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာရွင္သန္ေပါက္ရာက္လာတာျဖစ္ပါတယ္။

ကိုယ္အေလးခ်ိန္က်ေစႏိုင္ျခင္း –ႏွင္းဆီပန္းရဲ႕ ပြင့္ခ်ပ္ထဲမွာပါတဲ့ျဒပ္ေပါင္းေတြက ကိုယ္တြင္းကအဆိပ္အေတာက္ေတြကို ဖယ္ရွားေပးတဲ့အျပင္ ဇီဝတြင္းျဖစ္ပ်က္ေျပာင္းလဲမႈကိုလည္း တိုးတက္ေစႏိုင္စြမ္းရွိပါတယ္။ ႏွင္းဆီပြင့္ခ်ပ္လက္တစ္ဆုပ္စာေလာက္ကိုစားသုံးေပးမယ္ ဆိုရင္ စိတ္ေက်နပ္မႈရရွိေစၿပီး အဆာခံႏိုင္ေစမွာျဖစ္တာေၾကာင့္ သဘာဝအတိုင္းကိုယ္အေလးခ်ိန္ေလွ်ာ့ခ်ေစႏိုင္မယ့္နည္းတစ္ရပ္ပါ။

သဘာဝ ကာမအားတိုးေဆးတစ္ရပ္ – ႏွင္းဆီပန္းဟာ အခ်စ္သေကၤတတစ္ရပ္ျဖစ္႐ုံသာမက သဘာဝကာမအားတိုးေဆးတစ္ရပ္လည္းျဖစ္ပါတယ္။ ႏွင္းဆီရဲ႕ပြင့္ခ်ပ္ေတြက လိင္စိတ္တက္ႂကြလာေအာင္လႈံ႕ေဆာ္ရာမွာေတာ္ေတာ္ေလးထိေရာက္ပါတယ္။ ႏွင္းဆီပြင့္ခ်ပ္ေတြက ႏွလုံးခုန္သံကို စည္းခ်က္မ်န္ေအာင္ထိန္းညႇိေပးႏိုင္သလို စိတ္ခံစားမႈနဲ႔အာ႐ုံေၾကာစနစ္ေတြကိုေကာင္းမြန္ေစပါတယ္။

စိတ္ဖိစီးမႈနဲ႔စိတ္ဓါတ္က်မႈေတြကိုေျပေလ်ာ့ေစျခင္း –ပင္ပန္းႏြမ္းလ်တာနဲ႔စိတ္ဖိစီးမႈမ်ားတာေၾကာင့္ အိပ္မေပ်ာ္တာနဲ႔စိတ္ဂနာမၿငိမ္တာေတြျဖစ္ေစၿပီး အဆိုပါအက်ိဳးဆက္ေတြေၾကာင့္ စိတ္ဆိုးလြယ္တာနဲ႔ အမ်ိဳးသမ္းေတြမ်ာ လိင္စိတ္ကုန္ခမ္းတာမ်ိဳးေတြကိုျဖစ္ေပၚေစႏိုင္ပါတယ္။ ႏွင္းဆီပြင့္ခ်ပ္ေတြနဲ႔ ပြင့္ခ်ပ္ေတြရဲ႕ အဆီက အဆိုပါ လကၡဏာေတြကို တိုက္ဖ်က္ေပးႏိုင္စြမ္းရွိပါတယ္။Paraíba-Caixa တကၠသိုလ္Physiology and Pathology/LTF ဌာနက လုပ္ေဆာင္ခဲ့တဲ့ေလ့လာမႈတစ္ရပ္မွာ ႏွင္းဆီပန္းရဲ႕အဆီက စိတ္ၿငိမ္ေစႏိုင္စြမ္းရွိတယ္။ လို႔ေတြ႕ရွိခဲ့ပါတယ္။

လိပ္ေခါင္း လကၡဏာေတြကို သက္သာေအာင္အေထာက္အပံ့ေပးႏိုင္ျခင္း – ႏွင္းဆီပြင့္ခ်ပ္ေတြက လိပ္ေခါင္းကိုကုသႏိုင္တဲ့ သဘာဝေဆးတစ္မ်ိဳးပါ။ ႏွင္းဆီပန္းမွာ အမွ်င္ဓါတ္နဲ႔ေရဓါတ္ႂကြယ္ဝစြာပါဝင္သလို ခႏၶါကိုယ္တြင္းက အဆိပ္အေတာက္ေတြကို ဖယ္ရွားေပးျခင္းအားျဖင့္ အစာေၾကညက္ေအာင္ေထာက္ပံ့ေပးပါတယ္။ ႏွင္းဆီရဲ႕ အဆိုပါအစြမ္းေတြက လိပ္ေခါင္းေၾကာင့္ေသြးက်တာကို သက္သာေစသလို နာက်င္မႈကိုလည္းေလ်ာ့ပါးေစပါတယ္။

ဝက္ၿခံေပ်ာက္ေစႏိုင္ျခင္း –ဝက္ၿခံေတြအမ်ားႀကီးထြက္ေနရင္ ႏွင္းဆီပန္းကို သဘာဝဝက္ၿခံေပ်ာက္ေဆးတစ္ရပ္အေနနဲ႔အသုံးျပဳႏိုင္ပါတယ္။rosewater ကိုလည္း ဝက္ၿခံေပ်ာက္ေအာင္အသုံးျပဳႏိုင္ပါတယ္။ အစိုဓါတ္ကိုထိန္းေပးၿပီး ႏွင္းဆီပြင့္ခ်ပ္မွာပါတဲ့ ဘက္တီးရီးယားေတြကိုေသေစႏိုင္တဲ့အစြမ္းက ဝက္ၿခံေတြကို ညႇိဳးေျခာက္သြားေအာင္လုပ္ေဆာင္ေပးပါတယ္။ ပိုးမႊားေတြကိုေသေစႏိုင္တဲ့phenyl ethanol ပါရွိမႈေၾကာင့္rosewater ကဝက္ၿခံေတြကိုထိထိေရာက္ေရာက္ႏွိမ္ႏွင္းေပးႏိုင္ပါတယ္။

ႏႈတ္ခမ္းကိုအေရာင္တက္ေစႏိုင္ျခင္း –ႏႈတ္ခမ္းကိုအေရာင္တက္ေစဖို႔အတြက္ ႏွင္းဆီပန္းကိုအသုံးျပဳေပးႏိုင္ပါတယ္။ ႏွင္းဆီပန္းက ႏႈတ္ခမ္းကိုပန္းေရာင္ေသြးသန္းေစ႐ုံသာမက ႏူးညံ့ေစပါတယ္။ အေရျပားကိုလည္း အစိုဓါတ္ထိန္းေပးၿပီး ဝင္းလက္ေတာက္ပေစပါတယ္။ ႏွင္းဆီပန္းက ႏႈတ္းခမ္းေပၚကဆဲလ္ေသေတြကိုဖယ္ရွားေပးၿပီး ႏႈတ္ခမ္းသားကိုျပည့္ေစႏိုင္ပါတယ္။

ႏွလုံးေရာဂါနဲ႔ အိတ္ခ္်အိုင္ဗြီေရာဂါေတြအေပၚမွာ ထိေရာက္တဲ့အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈရွိျခင္း –ႏွင္းဆီပန္းမွာပါတဲ့ cyanidin-3-O-β-glucoside လို႔ေခၚတဲ့ျဒပ္ေပါင္းအသစ္တစ္မ်ိဳးက ႏွလုံးစြမ္းေဆာင္ရည္ေတြတိုးတက္ေအာင္ထိထိေရာက္ေရာက္လုပ္ေဆာင္ေပးႏိုင္စြမ္း ရွိပါတယ္။ ႏွင္းဆီပန္းမွာပါဝင္တဲ့ အျခားျဒပ္ေပါင္းျဖစ္တဲ့Kaempferolျဒပ္ေပါင္းက အိတ္အိုင္ဗြီေရာဂါကူးစက္ခံထားရတဲ့ ဆဲလ္ေတြကို တိုက္ဖ်က္ႏိုင္စြမ္းရွိတယ္၊လို႔ဆိုပါတယ္။

ႏွင္းဆီေရေႏြးၾကမ္းက ကူးစက္ေရာဂါေတြကို ကုသႏိုင္ျခင္း –ႏွင္းဆီပြင့္ခ်ပ္ေတြနဲ႔လုပ္ထားေရေႏြးၾကမ္းက အသည္းကေန သည္းေျခရည္ ထြက္ေအာင္လႈံ႕ေဆာ္ေပးႏိုင္ၿပီး သည္းေျခအိတ္ကိုလည္း သန႔္စင္ေအာင္အေထာက္အကူျပဳေပးပါတယ္။ေလႁပြန္နဲ႔ပတ္သက္တဲ့ ကူးစက္ေရာဂါလကၡဏာေတြကိုေလ်ာ့က်ေစႏိုင္သလို လည္ေခ်ာင္းနာတာကိုလည္းသက္သာေစပါတယ္။

ႏွင္းဆီေပါင္းခံရည္က ဝမ္းခ်ဳပ္တာကိုသက္သာေစျခင္း – ႏွင္းဆီေပါင္းခံရည္က ဝမ္းခ်ဳပ္တာကို သက္သာေစသလိုေသြးကိုလည္းသန႔္ေစပါတယ္။ စိတ္ခံစားမႈကိုလည္းေကာင္းမြန္ေအာင္လုပ္ေဆာင္ေပးပါတယ္။ေရေက်ာက္နဲ႔ဝက္သက္ေရာဂါေတြကုသရာမွာလည္း ႏွင္းဆီေပါင္းခံရည္ကို အသုံးျပဳႏိုင္ပါတယ္။ အေသးစားဖ်ားနာမႈေတြအတြက္ ႏွင္းဆီေပါင္းခံရည္ကိုအသုံးျပဳႏိုင္ပါတယ္။

ႏွင္းဆီေရေႏြးၾကမ္းက ဝမ္းခ်ဳပ္တာကိုသက္သာေစျခင္း – ႏွင္းဆီပြင့္ခ်ပ္၊ အ႐ြက္၊ ႏွင္းဆီပြင့္ခံ႐ြက္ေတြနဲ႔လုပ္ထားတဲ့ေရေႏြးၾကမ္းက အဖ်ားကိုက်ေစႏိုင္ပါတယ္။ အဆိုပါေရေႏြးၾကမ္းက ခႏၶါကိုယ္ထဲက အဆိပ္အေတာက္ေတြကို ဖယ္ရွားေပးႏိုင္သလိုအေရျပားေပၚက နီျမန္းမႈေတြကိုလည္းေလ်ာ့က်ေစႏိုင္ပါတယ္။ ႏွင္းဆီပန္းေရေႏြးၾကမ္းမွာပါတဲ့ ဖေလဗာႏြိဳက္က ကိုယ္ခံအားစနစ္တိုးတက္ေကာင္းမြန္ေအာင္ အေထာက္အပံ့ေပးပါတယ္။ ႏွာေစးတာနဲ႔ခြၽဲၾကပ္တာေတြကိုလည္း သက္သာေစႏိုင္ပါတယ္။

သတိျပဳဖြယ္ရာမ်ား

-ႏွင္းဆီပန္းေရေႏြးၾကမ္းကို ကိုယ္ဝန္ေဆာင္နဲ႔ႏို႔တိုက္မိခင္ေတြမေသာက္သင့္ပါဘူး။

-ဆီးခ်ိဳ (သို႔)ေသြးအားနည္းေရာဂါရွိသူေတြအေနနဲ႔ ႏွင္းဆီေရေႏြးၾကမ္းမေသာက္သင့္ပါဘူး။

-ေဆးဝါးေတြမွီဝဲေနရတယ္ဆိုရင္လည္းေဆးဝါးေတြနဲ႔ ဓါတ္ျပဳတာမ်ိဳးျဖစ္ႏိုင္တာေၾကာင့္ ဆရာဝန္နဲ႔ေဆြးေႏြးၿပီးမွသာေသာက္သုံးသင့္ပါတယ္။

မူလစာမ်က္နွာ ~ Hello ဆရာ၀န္

ၾကာဆံဆီခ်က္ - ေရႊေတာင္ေခါက္ဆြဲ - ၾကက္ဆီထမင္းလုံး - ၾကက္ေျခာက္ေၾကာ္ ႏွင့္ ဒိန္ခ်ဥ္ေဆာ့

ၾကက္ဆီထမင္းလုံး (Hainanese Chicken Rice Balls)
-----------------------------------------

ၾကက္ျပဳတ္ရန္အတြက္ ပါဝင္ပစၥည္းမ်ား
• ၾကက္သား  -  ၁.၂  ကီလိုဂရမ္
• ဆား  -  လက္ဖက္ရည္ဇြန္း ၃ ဇြန္း
• ၾကက္သြန္ၿမိတ္  -  ၄၀ ဂရမ္
• ခ်င္း  -  ၄၀ ဂရမ္

ၾကက္ဆီထမင္းအတြက္ ပါဝင္ပစၥည္းမ်ား
• ထိုင္း Jasmine ဆန္  -  ၄ ခြက္ (ထမင္းေပါင္းအိုးထဲက ခြက္)
• ခ်င္း  -  ၁၅ ဂရမ္ (ပါးပါးလွီးပါ)
• ၾကက္သြန္ျဖဴ  -  ၁ လုံး ( ၃၀ ဂရမ္)
• ၾကက္ဆီ  -  စားပြဲဇြန္း ၅ ဇြန္း
• ဆား  -  လက္ဖက္ရည္ဇြန္း ၁  ၁/၂ ဇြန္း
• ၾကက္သားမွုန႔္  -  လက္ဖက္ရည္ဇြန္း ၁ ဇြန္း
• ပဲငံျပာရည္အေနာက္  -  လက္ဖက္ရည္ဇြန္း ၂ ဇြန္း
• ဆြမ္းေမႊးရြက္  -  ၄ ရြက္
• ၾကက္ျပဳတ္ရည္  -  ၁ လီတာ (၅ ခြက္)

င႐ုတ္ေဆာ့စ္ (အခ်ဥ္ရည္) လုပ္ရန္အတြက္ ပါဝင္ပစၥည္းမ်ား
Chill Dipping Sauce
• င႐ုတ္သီးမွည့္အနီ  -  ၆၀ ဂရမ္
• င႐ုတ္သီးမွည့္အနီအေသး  -  ၃၀ ဂရမ္
• ခ်င္း  -  ၃၀ ဂရမ္
• ၾကက္သြန္ျဖဴ  -  ၅ ႁမႊာ
• သံပရာရည္  -  စားပြဲဇြန္း ၂ ဇြန္း
• ရွလကာရည္  -  စားပြဲဇြန္း ၂ ဇြန္း
• ဆား  -  လက္ဖက္ရည္ဇြန္း ၁ ဇြန္း
• ၾကက္ျပဳတ္ရည္  -  စားပြဲဇြန္း ၄ ဇြန္း
• ႏွမ္းဆီေမႊး  -  လက္ဖက္ရည္ဇြန္း ၁ ဇြန္း

ခ်င္းၾကက္သြန္ၿမိတ္ေဆာ့စ္အတြက္ ပါဝင္ပစၥည္းမ်ား
• ခ်င္း  -  ၂၄ ဂရမ္ (ႏုပ္ႏုပ္စဥ္းပါ)
• ၾကက္သြန္ျဖဴ  -  ၃၅ ဂရမ္ (ႏုပ္ႏုပ္စဥ္းပါ)
• ၾကက္သြန္ၿမိတ္  -  ၆ ပင္ (ပါးပါးလွီးထားပါ) (၄၀ ဂရမ္)
• ဆီ  -  စားပြဲဇြန္း ၄ ဇြန္း
• ဆား  -  လက္ဖက္ရည္ဇြန္း ၁ ဇြန္း
• ႏွမ္းဆီေမႊး  -  စားပြဲဇြန္း ၂ ဇြန္း

ၾကက္သားအတြက္ အရသာေဆာ့စ္စပ္ရန္ ပါဝင္ပစၥည္းမ်ား
• ၾကက္ျပဳတ္ရည္  -  စားပြဲဇြန္း ၃ ဇြန္း
• ပဲငံျပာရည္  -  စားပြဲဇြန္း ၃ ဇြန္း
• သၾကား  -  စားပြဲဇြန္း ၁ ဇြန္း
• ႏွမ္းဆီေမႊး  -  စားပြဲဇြန္း ၁ ဇြန္း

Garnish အတြက္ ပါဝင္ပစၥည္းမ်ား
• သခြားသီး
• နံနံပင္

ျပဳလုပ္နည္း
 ၁။ ၾကက္ဆီထမင္းအတြက္ ဆန္ကို ေရ ၃-၄ ႀကိမ္ ေဆးၿပီး ၁ နာရီခန႔္ ေရစိမ္ထားပါ။ (ဒီလိုေရစိမ္ျခင္းအားျဖင့္ ၾကက္ဆီထမင္းက ေပ်ာ့ေပ်ာင္းၿပီး အရသာရွိမွာ ျဖစ္ပါ တယ္။) (ဆန္ေရြးခ်ယ္ရာမွာ ထိုင္း Jasmine ဆန္ကို သုံးျခင္းအားျဖင့္ ၾကက္ဆီ ထမင္းက အိေနမွာျဖစ္ၿပီး မာျခင္းမရွိပါ။)
 ၂။ ၾကက္ေကာင္လုံးရဲ့အတြင္းနဲ႔အျပင္ကို ဆားျဖင့္ ပြတ္ေပးပါ။ (ဒီလို ဆားနဲ႔ပြတ္ေပးျခင္း အားျဖင့္ ၾကက္သားရဲ့ အေရခြံကို ေခ်ာေမြ႕ေစပါတယ္။)
 ၃။ ၿပီးလၽွင္ ခ်င္းႏွင့္ ၾကက္သြန္ၿမိတ္ကို ၾကက္ရဲ့အတြင္းပိုင္းထဲ ထည့္ပါ။ ၾကက္ေပါင္ ျပဳတ္မည္ဆိုပါက ခ်င္းႏွင့္ ၾကက္သြန္ၿမိတ္ကို အိုးထဲထည့္ပါ။
 ၄။ ၾကက္ျပဳတ္ရန္ ေရေႏြးအိုးတည္ထားပါ။ ေရဆူတာနဲ႔  ၾကက္ကို ေရေႏြးအိုးထဲ ထည့္ၿပီး ေရေႏြးအိုးထဲ ၾကက္ကို ႏွစ္လိုက္၊ ဆြဲၿပီး မလိုက္ ၃-၄ ႀကိမ္ခန႔္ လုပ္ပါ။ (ဒီလို အႀကိမ္ႀကိမ္မတင္ရျခင္းက ၾကက္သားအေရခြံတင္းလာေစရန္ျဖစ္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ၾကက္တစ္ေကာင္လုံးရဲ့ အတြင္းပိုင္းက မ်ားေသာအားျဖင့္ ေအးေနတယ္။ ဒီလိုမတင္ ျခင္းအားျဖင့္ အတြင္းအျပင္ အပူခ်ိန္မၽွတၿပီး ၾကက္သားအတြင္းပိုင္းနဲ႔ အျပင္ပိုင္း အက်က္ညီမွာ ျဖစ္ပါတယ္။)
 ၅။ ၿပီးလၽွင္ မိနစ္ ၂၀ ခန႔္ ျပဳတ္ပါ။ ၿပီးလၽွင္ မီးပိတ္၍ အဖုံးဖုံးၿပီး မိနစ္ ၅၀ ခန႔္ ထားပါ။
 ၆။ မိနစ္ ၅၀ ျပည့္ၿပီဆိုလၽွင္ ၾကက္ကို ေရေႏြးအိုးထဲမွ ဆယ္ယူၿပီး ေရခဲေရထဲမွာ စိမ္ထားပါ။ (ေရခဲေရထဲမွာ စိမ္ျခင္းအားျဖင့္ ၾကက္သားအက်က္မလြန္ေတာ့ဘဲ ၾကက္သားက ေပ်ာ့ေပ်ာင္းကာ အေရခြံက ေခ်ာေမြ႕ေနၿပီး အရသာပိုရွိေစပါတယ္။)
 ၇။ ၿပီးလၽွင္ ေရခဲေရထဲက ဆယ္ယူၿပီး ေလသလပ္ခံထားပါ။ ၿပီးလၽွင္ ႀကိဳက္ႏွစ္သက္ သလို ခုတ္ပါ။
 ၈။ ၾကက္ဆီထမင္းခ်က္ရန္အတြက္ ၾကက္ဆီကို ဒယ္အိုးထဲထည့္ပါ။ ၿပီးလၽွင္ ခ်င္းႏွင့္ ၾကက္သြန္ျဖဴထည့္ၿပီး ဆီသတ္ပါ။ ၿပီးလၽွင္ ေရစစ္ထားတဲ့ ဆန္ထည့္ၿပီး ေမႊပါ။ ၾကက္သားမွုန႔္၊ ပဲငံျပာရည္အေနာက္ႏွင့္ ဆားထည့္ပါ။
 ၉။ ၿပီးလၽွင္ ခ်က္မည့္အိုးထဲ ေျပာင္းထည့္ပါ။ ၾကက္ျပဳတ္ရည္ထည့္ပါ။ ၿပီးလၽွင္ ဆြမ္းေမႊး ရြက္ထည့္ၿပီး ခ်က္ပါ။
 ၁၀။ ထမင္းခ်က္ေနစဥ္မွာ ၾကက္သားအတြက္ ေဆာ့စ္နဲ႔ Dipping Sauce လုပ္ရမွာ ျဖစ္ပါ တယ္။
 ၁၁။ ဦးစြာ င႐ုတ္သီးေဆာ့စ္အတြက္ လိုအပ္တဲ့ င႐ုတ္သီးအနီ၊ ဆား၊ ၾကက္သြန္ျဖဴ၊ ခ်င္း၊ သံပရာရည္၊ ရွလကာရည္ႏွင့္ ၾကက္ျပဳတ္ရည္ထည့္ၿပီး လၽွပ္စစ္ Blender နဲ႔ ႀကိတ္ပါ။ ၿပီးလၽွင္ ပန္းကန္ထဲေျပာင္းထည့္၍ ႏွမ္းဆီေမႊးထည့္ၿပီး ေမႊပါ။
 ၁၂။ ခ်င္းႏွင့္ ၾကက္သြန္ၿမိတ္ Dipping Sauce လုပ္ရန္အတြက္ ဒယ္အိုးအေသးတစ္လုံးကို မီးဖိုေပၚမွာ တင္ပါ။ ၿပီးလၽွင္ ဆီထည့္ပါ။ ဆီပူလၽွင္ မီးပိတ္ၿပီး ႏုပ္ႏုပ္စဥ္းထားတဲ့ ခ်င္း၊ ၾကက္သြန္ျဖဴႏွင့္ ပါးပါးလွီးထားတဲ့ၾကက္သြန္ၿမိတ္ထည့္ၿပီး ေမႊပါ။ ၿပီးလၽွင္ ႏွမ္းဆီေမႊး ထည့္ေမႊၿပီး ပန္းကန္လုံးထဲထည့္ပါ။
 ၁၃။ ၾကက္သားအတြက္ အရသာေဆာ့စ္လုပ္ရန္အတြက္ ပန္းကန္လုံးတစ္လုံးထဲ ပဲငံျပာ ရည္အၾကည္၊ သၾကား၊ ၾကက္ျပဳတ္ရည္ႏွင့္ ႏွမ္းဆီေမႊးထည့္ၿပီး ေမႊပါ။
 ၁၄။ ၾကက္ဆီထမင္းက်က္ၿပီဆိုလၽွင္ အပူခံပုံးထဲေျပာင္းထည့္၍ ပိတ္စျဖင့္ဖုံးၿပီး အဖုံးပိတ္ ထားပါ။ (ၾကက္ဆီထမင္းကို ထမင္းေပါင္းအိုးထဲ ဆက္ၿပီးထားမည္ဆိုလၽွင္ အပူရွိန္ ေၾကာင့္ ၾကက္ဆီထမင္းက ေျခာက္သြားနိုင္ပါတယ္။ အပူခံပုံးထဲထည့္ၿပီး သိမ္းတဲ့အခါ မွာလည္း ပိတ္စျဖင့္ဖုံးရပါမယ္။ မဖုံးပါက ၾကက္ဆီထမင္းရဲ့ အပူရွိန္ေၾကာင့္ အေငြ႕ ထြက္ ၿပီး အဖုံးမွတစ္ဆင့္ ေခၽြးမ်ားထြက္လာနိုင္ပါတယ္။ ထြက္လာတဲ့ ေခၽြးကို ပိတ္စက စုပ္ယူ ထားမွာျဖစ္တဲ့အတြက္ ၾကက္ဆီထမင္းမွာ ေခၽြးက်ျခင္းကေန ကာကြယ္နိုင္ပါတယ္။)
 ၁၅။ ၾကက္သားကို ႀကိဳက္ႏွစ္သက္သလို ခုတ္ၿပီး အဆင္သင့္လုပ္ထားတဲ့ ေဆာ့စ္ေလာင္းပါ။
 ၁၆။ ၾကက္ဆီထမင္းကို ႀကိဳက္ႏွစ္သက္ရာအရြယ္ လုံးၿပီး ၾကက္သား၊ သခြားသီး၊ Dipping Sauce နဲ႔ တြဲဖက္ၿပီး သုံးေဆာင္နိုင္ပါတယ္။
-------------------------------------------
Myint Oo Tha

ေရႊေတာင္ေခါက္ဆြဲ
-------------------------

ေရႊေတာင္ဟင္းရည္အတြက္ ပါဝင္ပစၥည္းမ်ား
• ၾကက္ရိုး  -  ၅၅၀ ဂရမ္
• ၾကက္ရင္ပုံသား  -  ၅ဝဝ ဂရမ္
• ၾကက္ေပါင္  -  ၅ ေပါင္
• အုန္းနို့  -  ၂ဝဝ မီလီလီတာ
• ေရ  -  ၈ လီတာ
• ဆား  -  လက္ဖက္ရည္ဇြန္း ၁  ၁/၂ ဇြန္း
• အသားမွုန႔္  -  လက္ဖက္ရည္ဇြန္း ၂ ဇြန္း

ၾကက္သားဆီက်န္ေရက်န္ဟင္းႏွင့္ ေရႊေတာင္ဟင္းရည္အတြက္ အႏွစ္
• ၾကက္သြန္နီ  -  ၁၅၀ ဂရမ္
• ၾကက္သြန္ျဖဴ  -  ၄၀ ဂရမ္
• နႏြင္းမွုန႔္  -  အနည္းငယ္
• င႐ုတ္သီးမွုန႔္  -  စားပြဲဇြန္း ၂ /၃ ဇြန္း
• ဆီ  -  စားပြဲဇြန္း ၃ ဇြန္း + စားပြဲဇြန္း ၃ ဇြန္း
• ေရ  -  ၄ဝဝ မီလီလီတာ
• ဆား  -  လက္ဖက္ရည္ဇြန္း ၁ ဇြန္း
• အသားမွုန႔္  -  လက္ဖက္ရည္ဇြန္း ၁ ဇြန္း

အုန္းနို့ခ်က္ရန္အတြက္ ပါဝင္ပစၥည္းမ်ား
• အုန္းနို့  -  ၅ဝဝ မီလီလီတာ
• ဆား  -  လက္ဖက္ရည္ဇြန္း ၁/၂ ဇြန္း
• သၾကား  -  လက္ဖက္ရည္ဇြန္း ၁ ဇြန္း

ေရႊေတာင္ေခါက္ဆြဲႏွင့္ စားရန္အတြက္ ပါဝင္ပစၥည္းမ်ား
• ဂ်ဳံေခါက္ဆြဲအစို  -  ၁ ပိႆာ
• မုန႔္ျြကပ္ေၾကာ္
• င႐ုတ္သီးဆီခ်က္
• ေမႊးပဲမွုန႔္အက်က္
• ၾကက္သြန္နီ
• ၾကက္သြန္ၿမိတ္
• င႐ုတ္သီးအက်က္မွုန႔္

ျပဳလုပ္နည္း
၁။ ၾကက္ရိုးဟင္းရည္အတြက္ ၾကက္ရိုးကို ႏူးေအာင္ ျပဳတ္ ထားပါ။ ၿပီးလၽွင္ အရိုးကို ဆယ္ယူထားပါ။ ၾကက္ျပဳတ္ရည္ ၂.၇ လီတာရေအာင္ ယူထားပါ။
၂။ ဟင္းအႏွစ္အတြက္ ၾကက္သြန္နီ၊ ၾကက္သြန္ျဖဴ၊ င႐ုတ္သီး မွုန႔္ႏွင့္ နႏြင္းမွုန႔္တို့ကို ေရာၿပီး ေထာင္းထားပါ။ ၿပီးလၽွင္ တစ္ဝက္စီ ခြဲထားပါ။
၃။ ၾကက္သားဆီက်န္ေရက်န္ ခ်က္ရန္အတြက္ ဆီအိုး တည္ပါ။ အိုးထဲ ဆီ ၃ ဇြန္း ထည့္ၿပီး ဆီပူလာလၽွင္ ေထာင္း ထားတဲ့ အႏွစ္တစ္ဝက္ထည့္ၿပီး ဆီသတ္ပါ။ ၾကက္သြန္ အစိမ္းနံ့ေပ်ာက္ၿပီး ေမႊးလာလၽွင္ ၾကက္ေပါင္ထည့္ပါ။ ၿပီးလၽွင္ ေရ ၄ဝဝ မီလီလီတာ၊ ဆားႏွင့္ အသားမွုန႔္တို့ကို ထည့္၍ ၾကက္သားႏူးၿပီး ဆီက်န္ ေရက်န္ ခ်က္ပါ။
၄။ ေရႊေတာင္ေခါက္ဆြဲဟင္းရည္ခ်က္ရန္အတြက္ က်န္တဲ့ ဟင္းအႏွစ္ကို ဆီသတ္ရန္ အိုးထဲ ဆီ ၃ ဇြန္းထည့္ၿပီး ဆီသတ္ပါ။ ၿပီးလၽွင္ ၾကက္သား ၅ဝဝ ဂရမ္ထည့္ၿပီး
ခ်က္ပါ။
၅။ ၿပီးလၽွင္ ၾကက္သားအသားတင္းလာလၽွင္ ၾကက္ျပဳတ္ရည္ ထည့္ပါ။ ဆူလာၿပီဆိုလၽွင္ အုန္းနို့ထည့္ပါ။ ဟင္းရည္က်ဲက်ဲ ခ်က္ပါ။ အရသာအတြက္ ဆားႏွင့္ အသားမွုန႔္ကို ထည့္ပါ။
၆။ ေရႊေတာင္ေခါက္ဆြဲအတြက္ အဓိကျဖစ္တဲ့ အုန္းနို့ခ်က္ ရန္  အိုးအေသးတစ္လုံးထဲ အုန္းနို့၊ ဆားႏွင့္ သၾကားတို့ကို ထည့္ၿပီး ပ်စ္သည္အထိ က်ိဳပါ။
၇။ ၾကက္သြန္နီႏွင့္ ၾကက္သြန္ၿမိတ္ကို ပါးပါလွီးထားပါ။
၈။ ပြဲျပင္တဲ့အခါ ပန္းကန္ထဲ ေခါက္ဆြဲထည့္ပါ။ ၿပီးလၽွင္ ေရႊေတာင္ေခါက္ဆြဲဟင္းရည္ထည့္ပါ။
၉။ ၿပီးလၽွင္ ဟင္းရည္ထဲ ၾကက္သားထည့္၊ င႐ုတ္သီးဆီခ်က္၊ ေမႊးပဲမွုန႔္အက်က္မွုန႔္၊ အုန္းနို့၊ ဆီႏွင့္ မုန႔္ျြကပ္ေၾကာ္တို့ကို ထည့္ပါ။ ၿပီးလၽွင္ အစပ္ႀကိဳက္ပါက င႐ုတ္သီး အက်က္မွုန႔္ထည့္ၿပီး စားနိုင္ပါတယ္။
၁၀။ အသားမ်ားမ်ားစားခ်င္တဲ့သူမ်ားအတြက္ ပြဲျပင္တဲ့အခါမွာ ခ်က္ထားတဲ့ ၾကက္သား ဆီက်န္ေရက်န္ ခ်က္ဟင္းရည္နဲ႔ ၾကက္ေပါင္တစ္ေပါင္စီ ထည့္ၿပီး သုံးေဆာင္ပါ။
---------------------------------
Myint Oo Tha

ၾကာဆံဆီခ်က္
--------------------

 ၾကာဆံဆီခ်က္က ျပဳလုပ္ရလြယ္ကူၿပီး အဆာေျပစာအျဖစ္လည္း သုံးေဆာင္နိုင္ပါတယ္။ ျပဳလုပ္နည္းမ်ားမွာ တစ္ေယာက္ႏွင့္တစ္ေယာက္ အနည္းငယ္ကြဲျပားနိုင္ပါတယ္။ ဆိုဖီယာရဲ့ ၾကာဆံဆီခ်က္ျပဳလုပ္နည္းေလး မၽွေဝေပးလိုက္ပါတယ္။ လုပ္စားၾကည့္ရေအာင္ေနာ္။

ပါဝင္ပစၥည္းမ်ား (၁ ပြဲစာ)
• ဆန္ၾကာဆံ  -  ၁ ထုပ္ (၄ဝဝ ဂရမ္)
• ၾကက္သား  -  ၁ စိတ္
• ၾကက္သြန္ျဖဴဆီခ်က္  -  ၁ ပန္းကန္
• ႏွမ္း ဟြားေက်ာက္ဆီခ်က္  -  ၁ ပန္းကန္
• ဆားရည္  -  ၁ ပန္းကန္
• ပဲငံျပာရည္အၾကည္  -  အနည္းငယ္
• ေျမပဲေထာင္း
• င႐ုတ္သီးဆီခ်က္
• ၾကက္သြန္နီေၾကာ္
• ၾကက္သြန္ၿမိတ္
• နံနံပင္
• သံပရာသီး/ႏွစ္သက္ရာအခ်ဥ္သုပ္

ျပဳလုပ္နည္း
၁။ ဆန္ၾကာဆံကို ၁ နာရီခန႔္ ႀကိဳၿပီး ေရစိမ္ထားပါ။
၂။ လိုအပ္ေသာ ပါဝင္ပစၥည္းမ်ားကို ျပင္ဆင္ပါ။ ၾကက္သားကို ႏွစ္သက္ သလို လွီးျဖတ္ၿပီး ျပဳတ္ထား၊ ေၾကာ္ခ်က္ထားပါ။
၃။ ဆီခ်က္ျပင္ဆင္ရန္အတြက္ ၾကာဆံကို ေရေႏြးဆူဆူထဲ ေပ်ာ့ေအာင္ ျပဳတ္ၿပီး ပန္းကန္ထဲထည့္၍ ဆားရည္ စားပြဲဇြန္း ၁ ဇြန္း၊ ပဲငံျပာရည္ စားပြဲဇြန္း ၁ ဇြန္း၊ ၾကက္သြန္ျဖဴဆီခ်က္ ၁ ဇြန္း၊ ႏွမ္းဆီခ်က္ ၁ ဇြန္း ထည့္ၿပီး ေမႊပါ ။
၄။ အရသာအေပါ့အငန္ျမည္းၿပီး လိုအပ္ပါက ထပ္မံျဖည့္စြက္ေပးပါ။
၅။ ၿပီးလၽွင္ အေပၚမွာ ၾကက္သား၊ ေျမပဲေထာင္း၊ င႐ုတ္သီးဆီခ်က္ ၾကက္သြန္ၿမိတ္၊ နံနံပင္၊ ၾကက္သြန္နီေၾကာ္ျဖဴးၿပီး ႏွစ္သက္ရာ အခ်ဥ္ သုပ္၊ ၾကက္ျပဳတ္ရည္ဟင္းခ်ိဳတို့ျဖင့္ တြဲဖက္သုံးေဆာင္နိုင္ပါၿပီ။

ႏွမ္းဟြားေက်ာက္ဆီခ်က္ျပဳလုပ္ရန္
ပါဝင္ပစၥည္းမ်ား
• ႏွမ္းေလွာ္  -  ၁ ပန္းကန္
• ဟြားေက်ာက္မွုန႔္  -  စားပြဲဇြန္း ၁ ဇြန္း
• ဆီပူ  -  ၁ ပန္းကန္

ျပဳလုပ္နည္း
၁။ ႏွမ္းေလွာ္ကိုေထာင္းၿပီး စတီး (သို့) ေျြကပန္းကန္ထဲ ထည့္ပါ။
၂။ ဟြားေက်ာက္ ဇီခၽြမ္းင႐ုတ္ေကာင္းကို ေလွာ္ၿပီး ေထာင္းထားပါ။
၃။ ႏွမ္းေလွာ္ေထာင္းပန္းကန္ထဲ ဟြားေက်ာက္မွုန႔္ ၁ ဇြန္း ထည့္ပါ။
၄။ မီးဖိုေပၚမွာ ဆီတစ္ပန္းကန္စာ အပူေပးၿပီး အနည္းငယ္ကၽြမ္းေအာင္ တည္ထားပါ။
၅။ ဆီပူပါက ႏွမ္းေလွာ္ေထာင္းႏွင့္ ဟြားေက်ာက္အေရာ ပန္းကန္ထဲ ေလာင္းထည့္ၿပီး အဖုံးအုပ္ထားပါ။ ၅ မိနစ္ခန႔္မွာ သုံးရန္အသင့္ျဖစ္ပါၿပီ။
၆။ ႏွမ္းေထာင္းႏွင့္ ဟြားေက်ာက္ကို မေရာဘဲ သီးသန႔္လည္း ျပဳလုပ္ နိုင္ပါတယ္။
-----------------------------
Sofia

အလြယ္ကူဆုံး ၾကက္ေျခာက္ေၾကာ္နည္း ႏွင့္ ဒိန္ခ်ဥ္ေဆာ့

ဒီၾကက္ေျခာက္ေၾကာ္နည္းေလးကေတာ့ လုပ္ရတာ အရမ္းလြယ္တဲ့အျပင္စားလို့လဲ အရမ္းကိုေကာင္းပါတယ္။ အိစံတို့အိမ္မွာဆိုရင္ တပတ္တခါေလာက္ကိုလုပ္စားျဖစ္ပါတယ္။ ပါဝင္ပစၥည္းကလဲ ၾကက္သားအပါအဝင္မွ ၄ မ်ိဳးပဲပါၿပီး အိမ္မွာအလြယ္တကူရွိတဲ့ပစၥည္းေတြသုံးထားလို့  ခ်က္ခ်င္းထလုပ္လို့ရတဲ့နည္းေလးပါ။ အဲ့ေတာ့လိုက္လုပ္စားၾကည့္ေနာ္။ သူနဲ႔ တြဲစားဖို့အတြက္လဲဒိန္ခ်ဥ္ေဆာ့ကို လုပ္ျပထားပါတယ္။ အားလုံး ႀကိဳက္ႏွစ္သက္မယ္လို့ ေမၽွာ္လင့္ပါတယ္ရွင္။

ပါဝင္ပစၥည္းမ်ား (ၾကက္ေျခာက္ေၾကာ္အတြက္)
၁။ ၾကက္သား - ၄၀ သား (သို့) ၁ ေပါင္ ႏွင့္ ၁၀ ေအာင္စ
၂။ သၾကား - လက္ဖက္ရည္ဇြန္း ၂ ဇြန္းခြဲ
၃။ ပဲငံျပာရည္ အက်ဲ - ထမင္းစားဇြန္း ၂ ဇြန္း ႏွင့္ လက္ဖက္ရည္ဇြန္း ၁ ဇြန္း
၄။ အေၾကာ္မွုန႔္ (တန္ပူရာမွုန႔္) - ထမင္းစားဇြန္း ၇ ဇြန္းေမာက္ေမာက္

ပါဝင္ပစၥည္းမ်ား (ဒိန္ခ်ဥ္ေဆာ့အတြက္)
၁။ ဒိန္ခ်ဥ္ - ထမင္းစားဇြန္း ၃ ဇြန္းေမာက္ေမာက္
၂။ ႏုတ္ႏုတ္စဥ္းထားေသာ နံနံပင္ - ထမင္းစားဇြန္း ၁ဇြန္းေမာက္ေမာက္
၃။ ဆား - လက္ဖက္ရည္ဇြန္း ၈ ပုံတပုံ
၄။ သၾကား - လက္ဖက္ရည္ဇြန္း ၈ ပုံတပုံ

အလြယ္ကူဆုုံး ၾကက္ေျခာက္ေၾကာ္နည္း ႏွင္႔ ဒိန္ခ်ဥ္ေဆာ႔

ဒီၾကက္ေျခာက္ေၾကာ္နည္းေလးကေတာ႔ လုုပ္ရတာ အရမ္းလြယ္တဲ႔အျပင္စားလုုိ႔လဲ အရမ္းကိုုေကာင္းပါတယ္။ အိစံတိုု႔အိမ္မွာဆိုုရင္ တပတ္တခါေလာက္ကိုုလုုပ္စားျဖစ္ပါတယ္။ ပါဝင္ပစၥည္းကလဲ ၾကက္သားအပါအဝင္မွ ၄ မ်ိဳးပဲပါျပီး အိမ္မွာအလြယ္တကူရွိတဲ႔ပစၥည္းေတြသုုံးထားလိုု႔  ခ်က္ခ်င္းထလုုပ္လုုိ႔ရတဲ႔နည္းေလးပါ။ အဲ႔ေတာ႔လိုုက္လုုပ္စားၾကည့္ေနာ္။ သူနဲ႔ တြဲစားဖိုု႔အတြက္လဲဒိန္ခ်ဥ္ေဆာ႔ကိုု လုုပ္ျပထားပါတယ္။ အားလုုံး ၾကိဳက္နွစ္သက္မယ္လိုု႔ ေမွ်ာ္လင္႔ပါတယ္ရွင္။

ပါဝင္ပစၥည္းမ်ား (ၾကက္ေျခာက္ေၾကာ္အတြက္)
၁။ ၾကက္သား - ၄၀ သား (သိုု႔) ၁ ေပါင္ ႏွင္႔ ၁၀ ေအာင္စ
၂။ သၾကား - လက္ဖက္ရည္ဇြန္း ၂ ဇြန္းခြဲ
၃။ ပဲငံျပာရည္ အက်ဲ - ထမင္းစားဇြန္း ၂ ဇြန္း ႏွင္႔ လက္ဖက္ရည္ဇြန္း ၁ ဇြန္း
၄။ အေၾကာ္မႈန္႔ (တန္ပူရာမႈန္႔) - ထမင္းစားဇြန္း ၇ ဇြန္းေမာက္ေမာက္

ပါဝင္ပစၥည္းမ်ား (ဒိန္ခ်ဥ္ေဆာ႔အတြက္)
၁။ ဒိန္ခ်ဥ္ - ထမင္းစားဇြန္း ၃ ဇြန္းေမာက္ေမာက္
၂။ ႏုုတ္ႏုုတ္စဥ္းထားေသာ နံနံပင္ - ထမင္းစားဇြန္း ၁ဇြန္းေမာက္ေမာက္
၃။ ဆား - လက္ဖက္ရည္ဇြန္း ၈ ပုုံတပုုံ
၄။ သၾကား - လက္ဖက္ရည္ဇြန္း ၈ ပုုံတပုုံ

Ei San

အဆီစားသုံးမွုမ်ားျခင္း၊ အဝလြန္ျခင္းႏွင့္ ကင္ဆာ

အဆီစားသုံးမှုများခြင်း၊  အဝလွန်ခြင်းနှင့် ကင်ဆာ

-------------------------------

 မိမိတို့ နေ့စဉ်စားသုံးနေတဲ့ အစားအသောက်တွေ က အစာလမ်းကြောင်းတစ်လျှောက်မှာ ကင်ဆာရောဂါ အမျိုးမျိုး ဖြစ်ပွားမှုနှင့် နှီးနွှယ်ဆက်စပ်ပတ်သက်နေပါ တယ်။ အစာလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာမှာ ပါးစပ်၊ လည်ချောင်း၊ အစာြွပန်၊ အစာအိမ်၊ အူသိမ်၊ အူမကြီးတို့သာမက လုပ်ငန်းသဘောအရ ပတ်သက်နေတဲ့ အသည်း၊ သည်းခြေ၊ ပဲ(န်)ခရိယက်(စ်) (Pancreas) တို့လည်း ပါဝင်ပါတယ်။ ပဲ(န်)ခရိယက်(စ်)က အင်ဆူလင် (Insulin) ဟော်မုန်းထုတ်လုပ်ပေးတဲ့အပြင် အစာခြေ အင်ဇိုင်း (Digestive Enzymes) တွေလည်း ထုတ်လုပ် ပေးတဲ့အတွက် အစာလမ်းကြောင်းထဲမှာ ထည့်သွင်းပြောဆိုခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။

 နေ့စဉ်စားသုံးတဲ့ အစားအစာတွေက အစာလမ်း ကြောင်း ပြင်ပက ရင်သား၊ ကျောက်ကပ် စတဲ့  အင်္ဂါတွေ မှာ ကင်ဆာရောဂါဖြစ်တာနှင့်လည်း နှီးနွှယ်ဆက်စပ် ပတ်သက်မှုရှိပါတယ်။ ြွကက်ကလေးတွေကို အဆီများ များကျွေးလေ ရင်သားကင်ဆာဖြစ်နိုင်ခြေများလေ ဆိုတဲ့ အချက်ကို ၁၉၅၀ ပြည့်နှစ်လောက်မှာ Silverstone နဲ့ Tannenbaum ဆိုသူ ပညာရှင်တို့က အစီရင်ခံခဲ့ပါ တယ်။ သူတို့က နိုင်ငံအသီးသီးမှာ လူတွေရဲ့ အဆီစားသုံးမှု ပမာဏနှင့် ကင်ဆာဖြစ်နှုန်း/ကင်ဆာကြောင့် သေနှုန်း တို့ရဲ့ ဆက်နွှယ်မှုကို သုတေသနပြုခဲ့ပြီး ၁၉၇၅ ခုနှစ်မှာ စာတမ်းတင်ခဲ့ရာမှာ အဆီစားသုံးမှုများတဲ့နိုင်ငံတွေမှာ အမျိုးသမီးတွေ ကင်ဆာရောဂါ ပိုပြီးအဖြစ်များတယ် ဆိုတာကို တွေ့ရှိခဲ့ပါတယ်။

 ၁၉၈၀ ပြည့်နှစ်တွေအတွင်းမှာ နိုင်ငံအများအပြား က အဆီစားသုံးမှု လျှော့ချရေးပေါ်လစီတွေ ချမှတ်ခဲ့ကြ ပါတယ်။ ချမှတ်ရတဲ့အကြောင်းရင်းတွေအနက် တစ်ခုက အဆီစားသုံးမှုများခြင်းနှင့် ရင်သားကင်ဆာဖြစ်ပွားမှု ဆက်စပ်ပတ်သက်နိုင်တယ်ဆိုတဲ့အချက်လည်း ပါဝင်ခဲ့ ပါတယ်။ အဆီစားသုံးမှုများခြင်းက-

 - ကယ်လိုရီ (Calorie - အင်အား) ရရှိမှုကို များစေ ပါတယ်။

 - ကိုယ်အလေးချိန်တက်ခြင်း၊ အဝလွန်ခြင်းတို့ကို ဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။

 ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှုလေ့ကျင့်ခန်းနှင့် အားကစား မှန်မှန် ပြုလုပ်ခြင်းက-

 - ခန္ဓာကိုယ်မှာ အဆီကို လျော့စေပါတယ်။

 - ကိုယ်အလေးချိန်ကို လျော့စေပါတယ်။ အဝလွန် ခြင်းမဖြစ်အောင် ထိန်းပေးနိုင်ပါတယ်။

 ပညာရှင်တွေအနေနဲ့ အဆီနှင့် ကင်ဆာရောဂါတို့ရဲ့ ဆက်နွှယ်ပတ်သက်မှုကို လေ့လာတဲ့အခါ-

• အဆီစားသုံးမှုများခြင်းနှင့် ကင်ဆာရောဂါဖြစ်ခြင်း တို့ရဲ့  တိုက်ရိုက်ပတ်သက်မှု၊

• အဆီစားသုံးမှုများခြင်းကြောင့် ကယ်လိုရီရရှိမှုများ ခြင်းနှင့် ကင်ဆာဖြစ်ခြင်းတို့ရဲ့ ပတ်သက်မှု၊

• အဆီစားသုံးမှုများခြင်းကြောင့် ကိုယ်အလေးချိန် တက်ခြင်း၊ အဝလွန်ခြင်းနှင့် ကင်ဆာရောဂါဖြစ်ခြင်း တို့ရဲ့  ပတ်သက်မှု၊

• ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှုနည်းခြင်းနှင့် ကင်ဆာရောဂါ တို့ရဲ့ ပတ်သက်မှု စသဖြင့် ရှုထောင့်အမျိုးမျိုး ခွဲခြား ပြီး ဆန်းစစ်ရပါတယ်။ စာရှုသူတွေအနေနဲ့တော့ အားလုံးကို ရောပြီး သိထားရုံနှင့် လုံလောက်ပါ တယ်။

အဆီစားသုံးခြင်းနှင့် ကင်ဆာရောဂါဖြစ်ပွားမှုတို့ တိုက်ရိုက် ဆက်စပ်ပတ်သက်ပုံ

 အဆီနှင့် ကင်ဆာရောဂါတို့ရဲ့ တိုက်ရိုက်ဆက်စပ်ပုံ ကို ဝက်သား၊ အမဲသား၊ ဆိတ်သား စတဲ့ အဆီများတဲ့ အသားတွေကို ကင်ပြီး စားတဲ့ ဥပမာနှင့် တင်ပြပါမယ်။

 သုတေသနတွေအရ မီးကင်ထား၊ မီးဖုတ်ထား၊ ဘာဘီကျူး (Barbecue) လုပ်ထားတဲ့ အစားအစာတွေမှာ ကျန်းမာရေးအတွက် မကောင်းတဲ့ပစ္စည်းတွေ ပါလာနိုင် ပါတယ်။ ဒီပစ္စည်းတွေက ကာလကြာရှည်လာတဲ့အခါ ကင်ဆာရောဂါဖြစ်လာစေနိုင်တယ်ဆိုတာ တွေ့ထားပါ တယ်။ အသားတွေကို အပူချိန်ပြင်းပြင်းနှင့် မီးကင်၊ မီးမြှိုက်တဲ့အခါတွေမှာ အသားတွေနဲ့ တွဲပြီးပါနေတဲ့ အဆီ တွေက တဖျစ်ဖျစ်မြည်ပြီး အပြင်ကို ထွက်လာပါတယ်။ အဲဒီအဆီတွေက မီးသွေးပေါ်၊ မီးဖိုပေါ်ကိုကျပြီး ပြင်းလှတဲ့ အပူရှိန်ကြောင့် အခိုးအငွေ့အဖြစ် ပျံတက်လာပါတယ်။ အဲဒီ အဆီခိုး၊ အဆီငွေ့တွေမှာ Polycyclic Aromatic Hydrocarbons (PAH) ဆိုတဲ့ ဒြပ်ပေါင်းတွေ ပါဝင်နေပါ တယ်။ အဆီငွေ့တွေက အပေါ်ကို ပျံတက်လာပြီး အသား ကို အငွေ့ရိုက်ပါတယ်။ ဒီလိုနဲ့ အသားမှာ PAH ဒြပ်ပေါင်း တွေ ကပ်ငြိနေပါတော့တယ်။ အသားကင်တွေမှာ မီးခိုး ရိုက်ထားလို့ အရောင်မည်းနေတဲ့ အပိုင်းတွေမှာ ကင်ဆာ ဖြစ်စေနိုင်တဲ့ PAH ဒြပ်ပေါင်းတွေ ရှိနေတယ်လို့ ပြော တာပါ။

 မည်းတူးနေတဲ့ အသားကင်တွေကို လူက စားလိုက် ပြီး PAH ဒြပ်ပေါင်းတွေက လူ့ခန္ဓာကိုယ်ထဲရောက်တဲ့အခါ ခန္ဓာကိုယ်ထဲမှာ ရှိနေတဲ့ အင်ဇိုင်း (Enzyme) တွေရဲ့ ဓာတ်ပြုပြင်ပေးမှု (Bioactivation) ကြောင့် ဒီဒြပ်ပေါင်း တွေက ခန္ဓာကိုယ် ရုပ်ကလာပ်စည်း (Cell - ဆဲလ်) တွေ ထဲက  ဒီအင်အေ (DNA) ကို ဖျက်ဆီးနိုင်စွမ်း (တစ်နည်း) ကင်ဆာဖြစ်စေနိုင်စွမ်းကို ရရှိသွားခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီလို ဓာတ်ပြုပြင်ပေးမှု (Bioactivation) ပြုလုပ်နိုင်စွမ်းက လူတစ်ယောက်နှင့်တစ်ယောက် မတူပါဘူး။ ဒါကြောင့် လည်း လူတစ်ယောက်က အကင်တွေစားပြီး ကင်ဆာ မဖြစ်ပေမယ့် အခြားတစ်ယောက်မှာ ကင်ဆာဖြစ်လာနိုင် ပါတယ်။ သူတစ်ပါးမှာ ကင်ဆာမဖြစ်ပေမယ့် မိမိမှာ ဖြစ်ချင်ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ဘယ်သူကတော့ အကင်စာတွေ ခဏခဏစားနေတာ ဘာကင်ဆာမှ မဖြစ် ပါဘူးဆိုပြီး သူများလုပ်သလို လိုက်မလုပ်ဖို့ သတိပေးချင် ပါတယ်။

 ကိုယ်အလေးချိန်များခြင်းနှင့် အဝလွန်ခြင်းဟာ အစာမျိုြွပန် (Oesophagus) မှာ Adenocarcinoma အမျိုးအစား ကင်ဆာဖြစ်နိုင်တဲ့အန္တရာယ်ကို များစေပါ တယ်။ အစာမျိုြွပန် (Oesophagus) ဆိုတာ လည်ချောင်း (Phatynx) နှင့် အစာအိမ် (Stomach) ကို ဆက်ထားတဲ့ ြွပန်ဖြစ်ပါတယ်။ ရင်ဘတ်ထဲမှာ ရှိပါတယ်။

အဆီစားသုံးမှုများခြင်းနှင့် အူမကြီး၊ စအိုကင်ဆာ

 အဆီစားသုံးမှုများခြင်း၊ ကိုယ်အလေးချိန်များခြင်း၊ အဝလွန်ခြင်းတို့က အူမကြီးနှင့် စအိုကင်ဆာဖြစ်ခြင်း၊ အူမကြီးနှင့် စအိုကင်ဆာတွေကြောင့် သေဆုံးမှုနှုန်း မြင့် ခြင်းတို့နှင့် ဆက်နွှယ်နေတယ်ဆိုတာ နိုင်ငံတကာမှာ တွေ့ ရပါတယ်။ အဆီစားသုံးမှုများခြင်းကြောင့် အဆီတွေကို အစာချက်ရာမှာကူညီဖို့ သည်းခြေအိတ် (Gall Bladder) ထဲက သည်းခြေရည် (Bile) တွေ အူထဲကို များများဝင်လာ ပါတယ်။ သည်းခြေရည်ထဲက အက်စစ် (Bile Acid) တွေ က အူမကြီးထဲကို ရောက်တဲ့အခါ အူမကြီးဆဲလ်တွေ

ကို ဖောက်ပြန်ပြောင်းလဲစေနိုင်စွမ်းရှိ (Potentially Mutagenic) ခြင်း၊ ကင်ဆာဖြစ်လာစေနိုင်စွမ်းရှိခြင်း က ဒီနေရာမှာ အဆီစားသုံးမှု များခြင်းနှင့် အူမကြီး ကင်ဆာဖြစ်ရခြင်းတို့ရဲ့ ဆက်နွှယ်မှုအတွက် ဖြေရှင်းချက် တစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။

အဆီစားသုံးမှုများခြင်းနှင့်  ရင်သားကင်ဆာ

 အဆီစားသုံးမှု များခြင်းက ကင်ဆာဖြစ်ပွားမှု အန္တရာယ်ကို များစေသလားဆိုတာ ပညာရှင်တွေကြားမှာ နှစ် ၃၀ လောက် ငြင်းခုံကြပြီးတဲ့နောက် ပြည့်ဝဆီစားသုံးမှု များလွန်းတဲ့ အမျိုးသမီးတွေမှာ ကင်ဆာအမျိုးမျိုးဖြစ်ပွား နှုန်း မြင့်တယ်ဆိုတာကို လေ့လာတွေ့ရှိခဲ့ပါတယ်။ ဥရောပ နိုင်ငံ ၁၀ နိုင်ငံမှာ နေထိုင်ကြသူအမျိုးသမီးဦးရေ ၃၃ရဝဝဝ ကို ၁၁ နှစ်ကြာ ပြုလုပ်ခဲ့တဲ့ လေ့လာမှုကြီးတစ်ခုအရ ပြည့်ဝဆီ အများဆုံး စားသုံးတဲ့ အမျိုးသမီးတွေက ပြည့်ဝဆီ အနည်းဆုံး စားသုံးတဲ့ အမျိုးသမီးတွေထက် ရင်သားကင်ဆာဖြစ်နိုင်တဲ့ အန္တရာယ် ၃၀% လောက် ပိုများတာကို တွေ့ခဲ့ရပါတယ်။

 အဆီမျိုးစုံ စားသုံးမှု ပမာဏများခြင်း၊ ပြည့်ဝဆီ စားသုံးမှု ပမာဏများခြင်းတို့က ရင်သားကင်ဆာနှစ်မျိုး ဖြစ်ပွားနိုင်တဲ့ အန္တရာယ်ကို များစေတယ်ဆိုတာလည်း သိရပါတယ်။ အဲဒီ ရင်သားကင်ဆာနှစ်မျိုးက အီစထရိုဂျင် receptor (အီစထရိုဂျင်ကို လက်ခံနိုင်တဲ့နေရာ) ရှိတဲ့ ကင်ဆာမျိုးနှင့် ပရိုဂျက်စထရုံး receptor (ပရိုဂျက်စထရုံး ကို လက်ခံနိုင်တဲ့နေရာ) ရှိတဲ့ ကင်ဆာမျိုးတွေ ဖြစ်ပါ တယ်။ အီစထရိုဂျင် receptor ရှိတဲ့ ရင်သားကင်ဆာ မျိုးက အီစထရိုဂျင်ဆိုတဲ့ အမျိုးသမီးမျိုးပွားဟော်မုန်း ကြောင့် ကင်ဆာဆဲလ်တွေ ကြီးထွားပွားများ ပျံ့နှံ့နိုင်စွမ်း ပိုကောင်းကြပါတယ်။ ပရိုဂျက်စထရုံး receptor ရှိတဲ့ ရင်သားကင်ဆာမျိုးကတော့ ပရိုဂျက်စထရုံးဆိုတဲ့ အမျိုးသမီး မျိုးပွားဟော်မုန်းကြောင့် ကင်ဆာဆဲလ်တွေ ကြီးထွားပွားများ ပျံ့နှံ့နိုင်စွမ်း ပိုပြီးကောင်းကြပါတယ်။ ဒီလိုအမျိုးအစား ရင်သားကင်ဆာတွေက အဆီစားသုံးမှု များသူ အမျိုးသမီးတွေမှာ ပိုပြီးဖြစ်နိုင်တယ်လို့ ပြောခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုနှင့် ဥရောပနိုင်ငံ တွေက အမျိုးသမီးတွေမှာ အများဆုံးဖြစ်တဲ့ ရင်သား ကင်ဆာတွေက အီစထရိုဂျင် receptor ရှိတဲ့ ကင်ဆာမျိုးနှင့် ပရိုဂျက်စထရုံး receptor ရှိတဲ့ ကင်ဆာမျိုးတွေ ဖြစ်နေတဲ့အတွက် သူတို့ဆီမှာ ရင်သားကင်ဆာ ကာကွယ် ရေးလုပ်ငန်းတစ်ရပ်အနေနဲ့ အဆီစားသုံးမှုကို အထူး ဆင်ခြင်ကြဖို့ တိုက်တွန်းထားပါတယ်။

ဝဖြိုးခြင်းနှင့် ရင်သားကင်ဆာ

 မီးယပ်သွေးဆုံးပြီးအရွယ် အမျိုးသမီးတွေမှာဖြစ်တဲ့ ရင်သားကင်ဆာရောဂါက အဝလွန်ခြင်းနှင့် နှီးနွှယ်ဆက်စပ်မှု ရှိပါတယ်။ ဒီအရွယ်မှာ အဝလွန်သူတွေက မဝသူတွေထက် ကင်ဆာရောဂါဖြစ်နိုင်တဲ့ အန္တရာယ် ၅၀% လောက် ပိုပါတယ်။ သွေးထဲမှာ အီစထရိုဂျင် (Oestrogen) အာနိသင်ရှိတဲ့ ဟော်မုန်းတွေရဲ့ ပမာဏ များနေတာ ကြောင့်လို့ ယူဆရပါတယ်။ အဝလွန်သူတွေရဲ့ ခန္ဓာကိုယ်မှာ အများအပြားရှိနေတဲ့ အဆီဆဲလ် (Fat Cells) တွေကနေ အီစထရိုဂျင် အာနိသင်ရှိတဲ့ ဟော်မုန်း တွေကို ထုတ်လုပ်ပါတယ်။ အီစထရိုဂျင်အာနိသင်ရှိတဲ့ ဟော်မုန်းက ရင်သားကင်ဆာဖြစ်နိုင်တဲ့ အန္တရာယ်ကို များစေပါတယ်။ မီးယပ်သွေးမဆုံးမီအရွယ်မှာ အဝလွန် ခြင်းက ရင်သား ကင်ဆာဖြစ်နိုင်တဲ့ အန္တရာယ်ကို မများစေ ပေမယ့်  ဒီအဝလွန်မှုအခြေအနေက မီးယပ်သွေးဆုံးပြီး တဲ့ အရွယ်အထိ ဆက်ပြီးရှိနေလျှင်တော့ အဲဒီအချိန်မှာ အန္တရာယ်ပေးလာနိုင်ပါတယ်။

ဝဖြိုးခြင်းနှင့်  သားအိမ်၊ မျိုးဥအိမ်ကင်ဆာ

 အဝလွန်တဲ့အမျိုးသမီးတွေမှာ သားအိမ်ကိုယ်ထည် ကင်ဆာ (Endometrial Cancer) ဖြစ်နိုင်တဲ့ အန္တရာယ် က မဝတဲ့သူတွေမှာထက် ၃ ဆလောက် ပိုပါတယ်။

 သားအိမ်ကိုယ်ထည်ကင်ဆာ ဖြစ်ပွားမှုကလည်း မီးယပ်သွေးဆုံးပြီးတဲ့အရွယ် အဝလွန်သူတွေမှာ အဆီ ဆဲလ်တွေက ထွက်တဲ့ အီစထရိုဂျင်အာနိသင်ရှိတဲ့ ဟော်မုန်းတွေကြောင့် ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။

 အသက်ငယ်ရွယ်စဉ် ကလေးဘဝမှာ အရမ်းဝခဲ့

တဲ့ အမျိုးသမီးငယ်တွေဟာ အသက်ကြီးလာတဲ့အခါ မျိုးဥအိမ် (Ovary) ကင်ဆာဖြစ်နိုင်တဲ့ အန္တရာယ်ပိုများပါ တယ်။

 သည်းခြေအိတ်မှာ ကျောက်တည်ခြင်းက သည်းခြေ ကင်ဆာရောဂါဖြစ်ရခြင်းရဲ့ အကြောင်းတစ်ခု ဖြစ်သလို အဝလွန်ခြင်းက သည်းခြေကင်ဆာဖြစ်နိုင်ခြေကို များစေ ပါတယ်။

နို့ထွက်အဆီများ (Dairy Fat)

 မလိုင်အပြည့်နို့၊ ထောပတ်၊ မလိုင် အစရှိတဲ့ အဆီ များတဲ့ နို့ထွက်အစားအစာတွေ အများအပြား စားသုံးခြင်း က ရင်သားကင်ဆာ ကုသခံထားရသူတွေမှာ ဆက် လက်ပြီး အသက်ရှင်သန်နိုင်မှုအခွင့်အလမ်းကို ယုတ် လျော့စေတယ်လို့ ၂၀၁၃ ခုနှစ် မေလထုတ် Journal of The National Cancer Institute မှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။ ဒါဟာ ဒီအစားအစာများမှ ဖြစ်လာတဲ့ အီစထရိုဂျင် ဟော်မုန်းတွေကြောင့် ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ အနီးအနားကို ထိုး ဖောက်နေပြီဖြစ်တဲ့ ရင်သားကင်ဆာခံစားထားရသူ အမျိုးသမီးဦးရေ ၁၈၉၃ ဦးကို ၁၉၉၇ ခုနှစ်မှ ၂ဝဝဝ ပြည့်နှစ်အထိ ၁၂ နှစ်ကျော် စောင့်ကြည့်လေ့လာခဲ့တဲ့ သုတေသန The Life After Cancer Epidemiology(LACE) Study မှာ အဆီများများစားတဲ့လူတွေက သေနှုန်းပိုမြင့်တာကို တွေ့ရပါတယ်။ အီတလီမှာပြုလုပ်တဲ့ သုတေသနမှာတော့ ဒါမျိုးမတွေ့ရပါဘူး။ ဒါဟာ အီတလီ နိုင်ငံက နို့ချက်စက်ရုံတွေမှာ ကျင့်သုံးတဲ့ နို့ချက်နည်းစနစ် တွေက နို့ထဲမှာ ပါလာတဲ့ အီစထရိုဂျင်ဟော်မုန်း ပမာဏ ကို လျှော့ချနိုင်လို့ ဖြစ်နိုင်တယ်လို့ သုံးသပ်ရပါ တယ်။

 ၁၉၈၄ ခုနှစ်အတွင်း အီတလီနိုင်ငံမှာ ရင်သား ကင်ဆာလူနာဦးရေ ၃၆၈ ဦးနှင့် ကင်ဆာမရှိသူ အမျိုး သမီးဦးရေ ၃၇၃ ဦးကို နှိုင်းယှဉ်လေ့လာခဲ့တဲ့ သုတေသန မှာတော့ သုတေသီ Talamini နှင့် အဖွဲ့က နွားနို့သောက် ခြင်း၊ နို့ထွက်အစားအစာများစားသုံးခြင်းနှင့် ရင်သား ကင်ဆာဖြစ်ပွားမှုတို့ရဲ့  ဆက်စက်ပုံကို တွေ့ရှိခဲ့ပါတယ်။ ၁၉၈၆ ခုနှစ်က ပြင်သစ်နိုင်ငံမှာ ရင်သားကင်ဆာလူနာ ဦးရေ ၁၀၁၀ ဦးနှင့် ကင်ဆာမရှိသူဦးရေ ၁၉၅၀ ဦးကို နှိုင်းယှဉ် လေ့လာခဲ့တဲ့ သုတေသနမှာ သုတေသီ Le နှင့် အဖွဲ့က မလိုင်အပြည့် နွားနို့သောက်ခြင်း၊ ဒိန်ခဲစားသုံး ခြင်းနှင့် ရင်သားကင်ဆာဖြစ်ခြင်းတို့ရဲ့ ဆက်စပ်ပတ်သက် မှုကို တွေ့ရှိခဲ့ပါတယ်။ ထောပတ်စားသုံးမှု၊ ဒိန်ချဉ်စားသုံးမှု တို့နှင့် ရင်သားကင်ဆာဖြစ်ပွားမှုတို့ရဲ့ ဆက်စပ်မှုကိုတော့ မတွေ့ခဲ့ရပါဘူး။ လေ့လာမှုတွေမှာ တွေ့ရချက်တွေ ကွဲလွဲ တာက လူမျိုးမတူခြင်း၊ နို့ချက်တဲ့စနစ်မတူခြင်း စတဲ့ အချက်တွေကြောင့် ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။

ဝဖြိုးခြင်း၊ ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှုနည်းခြင်းနှင့် ကင်ဆာ

 ကယ်လိုရီစားသုံးမှုများခြင်း၊ ဝဖြိုးခြင်းနှင့် ကိုယ် လက်လှုပ်ရှားမှုနည်းခြင်းတို့က ကင်ဆာရောဂါကြောင့် သေဆုံးမှုတွေရဲ့ ၃၀% မှ ၃၅% လောက်နှင့် သက်ဆိုင်နေ ပါတယ်။ ကိုယ်အလေးချိန်များလွန်းခြင်းက ကင်ဆာ အမျိုးမျိုးနှင့် ဆက်နွှယ်နေတာကို တွေ့ရပါတယ်။ ရာခိုင်နှုန်းနှင့် ပြောမယ်ဆိုရင် ၁၄% မှ ၂၀% လောက် ရှိပါ တယ်။ ဗြိတိန်နိုင်ငံ (United Kingdom - UK) နိုင်ငံမှာ ပြုလုပ်တဲ့ သုတေသနတစ်ခုမှာ BMI (Body Mass Index) များခြင်းက ကင်ဆာရောဂါ ၁၀ မျိုးလောက် (အနည်းဆုံး) ဖြစ်ပွားခြင်းနှင့် ဆက်နွှယ်နေတာကို တွေ့ရပါတယ်။ Body Mass Index-BMI (ခန္ဓာကိုယ် ဒြပ်ထု အညွှန်းကိန်း) ဆိုတာ လူတစ်ယောက်ရဲ့ ကိုယ်အလေးချိန်နှင့် အရပ်အမောင်းကို အချိုးချပြီး တွက်တဲ့ နည်းတစ်မျိုးဖြစ်ပါတယ်။ ကိုယ်အလေးချိန်များပြီး အရပ် က နိမ့်နေလျှင်BMI များတယ်၊ အဝလွန်တယ်ပေါ့။ နှစ်စဉ် ဗြိတိန်နိုင်ငံ (UK) မှ နိုင်ငံသား ၁၂ဝဝဝ လောက်မှာဖြစ်တဲ့ ကင်ဆာတွေက ဝဖြိုးခြင်းနှင့် ဆက်စပ်နေတာကို တွေ့ရ ပါတယ်။

 ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှုနည်းခြင်းကလည်း ကင်ဆာ ရောဂါဖြစ်ပွားမှုကို နည်းအမျိုးမျိုးနှင့် အားပေးပါတယ်။ ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှုနည်းခြင်းက ကိုယ်အလေးချိန် များစေရုံသာမက ကိုယ်ခံစွမ်းအားစနစ် (Immune System) အပေါ်  မကောင်းတဲ့သက်ရောက်မှု၊ အင်ဒိုခရိုင်း စနစ် (Endocrine System) တွေအပေါ်  မကောင်းတဲ့ သက်ရောက်မှုတွေလည်း ရှိပါတယ်။ အစားအသောက် ကြောင့် ကင်ဆာရောဂါဖြစ်တယ်ဆိုရာမှာ ဟင်းသီး ဟင်းရွက်တွေ စားသုံးမှုနည်းခြင်း၊ ကျန်းမာရေးကို အထောက်အကူပြုတဲ့ အစားအစာတွေ စားသုံးမှု နည်း ခြင်းတို့ထက် ကယ်လိုရီစားသုံးမှု များလွန်းခြင်းနှင့် ဝဖြိုး ခြင်းတို့ရဲ့ သက်ရောက်မှုက ပိုများတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

အဆီစားသုံးမှုနှင့်  ကင်ဆာဆဲလ်များ ပျံ့နှံ့နိုင်စွမ်း

 UK Charity Worldwide Cancer Research က တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း ရန်ပုံငွေ ထောက်ပံ့ပြီး  The Institute for Research in Barcelona မှာ Professor Salvador ဦးဆောင်ပြုလုပ်တဲ့ သုတေသနတစ်ခုမှာ ထူးခြားတဲ့ တွေ့ရှိချက်တစ်ခု ရှိခဲ့ပါတယ်။ အဲဒါက ကင်ဆာ ဆဲလ်တွေမှာ CD36 ဆိုတဲ့ ပရိုတင်းတစ်မျိုးကို ဖော်ထုတ် တွေ့ရှိခဲ့ခြင်းဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီ ပရိုတင်းက ကင်ဆာဆဲလ် တွေရဲ့  အဝေးကို  ပျံ့နှံ့နိုင်စွမ်း (Metastasis) ကို  အားပေး ပါတယ်။ ကင်ဆာဆဲလ်တွေ ပျံ့နှံ့ပုံကို နှစ်မျိုးရှိတယ်လို့

သိထားနိုင်ပါတယ်။

ရင်သားမှာဖြစ်လာတဲ့ ကင်ဆာဆဲလ် တွေ ချိုင်း (ဂျိုင်း) ထဲက သားနံရည်ကျိတ်တွေဆီ ရောက်ရှိ ပျံ့နှံ့နေတာကို အနီးအနားသို့ ထိုးဖောက်ရောက်ရှိခြင်း (Local Invasion) လို့ ခေါ် ပြီး ရင်သားကင်ဆာဆဲလ်တွေ ဦးနှောက်ထဲအထိ ပျံ့နေတာ၊ အသည်းထဲက ကင်ဆာ ဆဲလ်တွေ အဆုတ်ထဲအထိ ပျံ့နေတာ၊ ဆီးကျိတ်ထဲက ကင်ဆာဆဲလ်တွေ အရိုးအထိ ပျံ့နေတာမျိုးကိုတော့ Metastasis လို့ ပြောပါတယ်။ ရင်သားထဲက ကင်ဆာ ဆဲလ်တွေ ဘယ်မှမပျံ့ဘဲ ရင်သားထဲမှာတင် ရှိနေတာ ထက် ချိုင်း (ဂျိုင်း) ထဲက သားနံရည်ကျိတ်တွေဆီ ပျံ့နေ တာက အခြေအနေ ပိုဆိုးတယ်။ ဦးနှောက်ထဲအထိ ပျံ့နေ တာက ပိုပြီးဆိုးတယ်ဆိုတာ လူအများ သိထားကြပြီး ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီလို ကင်ဆာဆဲလ်တွေ စတင်ဖြစ်ပေါ်ရာ မူလအင်္ဂါအစိတ်အပိုင်းမှ အဝေးတစ်နေရာမှာရှိတဲ့ အင်္ဂါ တစ်ခုဆီကို ရောက်ရှိပျံ့နှံ့မှုကို ကင်ဆာဆဲလ်တွေရဲ့ နံရံ (Cell Wall) မှာ ရှိတဲ့ CD36 ဆိုတဲ့ ပရိုတင်းတွေက အားပေးတယ်ဆိုတာ သိလာပါပြီ။ CD36 တွေရဲ့ ထူးခြား ချက်က ဖက်တီးအက်စစ် (Fatty Acid) ဆိုတဲ့ အဆီ အက်စစ်တွေကို ရယူအသုံးပြုကြခြင်းပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ အဆီစားသုံးမှုများခြင်းက CD36 ပရိုတင်းတွေရဲ့ ဖက်တီး အက်စစ် လိုအပ်ချက်ကို ဖြည့်ဆည်းပေးခြင်းအားဖြင့် ကင်ဆာဆဲလ်တွေ ပျံ့နှံ့မှုကို အားပေးနိုင်သလားဆိုတာ ဆက်လက်လေ့လာကြရဦးမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

----------------------------------

ဒေါက်တာလှကြည်

(Zawgyi) 

အဆီစားသုံးမွုမ်ားျခင္း၊  အဝလြန္ျခင္းႏွင့္ ကင္ဆာ
-------------------------------

 မိမိတို့ ေန႔စဥ္စားသုံးေနတဲ့ အစားအေသာက္ေတြ က အစာလမ္းေၾကာင္းတစ္ေလၽွာက္မွာ ကင္ဆာေရာဂါ အမ်ိဳးမ်ိဳး ျဖစ္ပြားမွုႏွင့္ ႏွီးႏႊယ္ဆက္စပ္ပတ္သက္ေနပါ တယ္။ အစာလမ္းေၾကာင္းဆိုင္ရာမွာ ပါးစပ္၊ လည္ေခ်ာင္း၊ အစာျြပန္၊ အစာအိမ္၊ အူသိမ္၊ အူမႀကီးတို့သာမက လုပ္ငန္းသေဘာအရ ပတ္သက္ေနတဲ့ အသည္း၊ သည္းေျခ၊ ပဲ(န္)ခရိယက္(စ္) (Pancreas) တို့လည္း ပါဝင္ပါတယ္။ ပဲ(န္)ခရိယက္(စ္)က အင္ဆူလင္ (Insulin) ေဟာ္မုန္းထုတ္လုပ္ေပးတဲ့အျပင္ အစာေျခ အင္ဇိုင္း (Digestive Enzymes) ေတြလည္း ထုတ္လုပ္ ေပးတဲ့အတြက္ အစာလမ္းေၾကာင္းထဲမွာ ထည့္သြင္းေျပာဆိုျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။

 ေန႔စဥ္စားသုံးတဲ့ အစားအစာေတြက အစာလမ္း ေၾကာင္း ျပင္ပက ရင္သား၊ ေက်ာက္ကပ္ စတဲ့  အဂၤါေတြ မွာ ကင္ဆာေရာဂါျဖစ္တာႏွင့္လည္း ႏွီးႏႊယ္ဆက္စပ္ ပတ္သက္မွုရွိပါတယ္။ ျြကက္ကေလးေတြကို အဆီမ်ား မ်ားေကၽြးေလ ရင္သားကင္ဆာျဖစ္နိုင္ေျခမ်ားေလ ဆိုတဲ့ အခ်က္ကို ၁၉၅၀ ျပည့္ႏွစ္ေလာက္မွာ Silverstone နဲ႔ Tannenbaum ဆိုသူ ပညာရွင္တို့က အစီရင္ခံခဲ့ပါ တယ္။ သူတို့က နိုင္ငံအသီးသီးမွာ လူေတြရဲ့ အဆီစားသုံးမွု ပမာဏႏွင့္ ကင္ဆာျဖစ္ႏွုန္း/ကင္ဆာေၾကာင့္ ေသႏွုန္း တို့ရဲ့ ဆက္ႏႊယ္မွုကို သုေတသနျပဳခဲ့ၿပီး ၁၉၇၅ ခုႏွစ္မွာ စာတမ္းတင္ခဲ့ရာမွာ အဆီစားသုံးမွုမ်ားတဲ့နိုင္ငံေတြမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြ ကင္ဆာေရာဂါ ပိုၿပီးအျဖစ္မ်ားတယ္ ဆိုတာကို ေတြ႕ရွိခဲ့ပါတယ္။

 ၁၉၈၀ ျပည့္ႏွစ္ေတြအတြင္းမွာ နိုင္ငံအမ်ားအျပား က အဆီစားသုံးမွု ေလၽွာ့ခ်ေရးေပၚလစီေတြ ခ်မွတ္ခဲ့ၾက ပါတယ္။ ခ်မွတ္ရတဲ့အေၾကာင္းရင္းေတြအနက္ တစ္ခုက အဆီစားသုံးမွုမ်ားျခင္းႏွင့္ ရင္သားကင္ဆာျဖစ္ပြားမွု ဆက္စပ္ပတ္သက္နိုင္တယ္ဆိုတဲ့အခ်က္လည္း ပါဝင္ခဲ့ ပါတယ္။ အဆီစားသုံးမွုမ်ားျခင္းက-
 - ကယ္လိုရီ (Calorie - အင္အား) ရရွိမွုကို မ်ားေစ ပါတယ္။
 - ကိုယ္အေလးခ်ိန္တက္ျခင္း၊ အဝလြန္ျခင္းတို့ကို ျဖစ္ေစနိုင္ပါတယ္။
 ကိုယ္လက္လွုပ္ရွားမွုေလ့က်င့္ခန္းႏွင့္ အားကစား မွန္မွန္ ျပဳလုပ္ျခင္းက-
 - ခႏၶာကိုယ္မွာ အဆီကို ေလ်ာ့ေစပါတယ္။
 - ကိုယ္အေလးခ်ိန္ကို ေလ်ာ့ေစပါတယ္။ အဝလြန္ ျခင္းမျဖစ္ေအာင္ ထိန္းေပးနိုင္ပါတယ္။
 ပညာရွင္ေတြအေနနဲ႔ အဆီႏွင့္ ကင္ဆာေရာဂါတို့ရဲ့ ဆက္ႏႊယ္ပတ္သက္မွုကို ေလ့လာတဲ့အခါ-
• အဆီစားသုံးမွုမ်ားျခင္းႏွင့္ ကင္ဆာေရာဂါျဖစ္ျခင္း တို့ရဲ့  တိုက္ရိုက္ပတ္သက္မွု၊
• အဆီစားသုံးမွုမ်ားျခင္းေၾကာင့္ ကယ္လိုရီရရွိမွုမ်ား ျခင္းႏွင့္ ကင္ဆာျဖစ္ျခင္းတို့ရဲ့ ပတ္သက္မွု၊
• အဆီစားသုံးမွုမ်ားျခင္းေၾကာင့္ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ တက္ျခင္း၊ အဝလြန္ျခင္းႏွင့္ ကင္ဆာေရာဂါျဖစ္ျခင္း တို့ရဲ့  ပတ္သက္မွု၊
• ကိုယ္လက္လွုပ္ရွားမွုနည္းျခင္းႏွင့္ ကင္ဆာေရာဂါ တို့ရဲ့ ပတ္သက္မွု စသျဖင့္ ရွုေထာင့္အမ်ိဳးမ်ိဳး ခြဲျခား ၿပီး ဆန္းစစ္ရပါတယ္။ စာရွုသူေတြအေနနဲ႔ေတာ့ အားလုံးကို ေရာၿပီး သိထား႐ုံႏွင့္ လုံေလာက္ပါ တယ္။

အဆီစားသုံးျခင္းႏွင့္ ကင္ဆာေရာဂါျဖစ္ပြားမွုတို့ တိုက္ရိုက္ ဆက္စပ္ပတ္သက္ပုံ

 အဆီႏွင့္ ကင္ဆာေရာဂါတို့ရဲ့ တိုက္ရိုက္ဆက္စပ္ပုံ ကို ဝက္သား၊ အမဲသား၊ ဆိတ္သား စတဲ့ အဆီမ်ားတဲ့ အသားေတြကို ကင္ၿပီး စားတဲ့ ဥပမာႏွင့္ တင္ျပပါမယ္။

 သုေတသနေတြအရ မီးကင္ထား၊ မီးဖုတ္ထား၊ ဘာဘီက်ဴး (Barbecue) လုပ္ထားတဲ့ အစားအစာေတြမွာ က်န္းမာေရးအတြက္ မေကာင္းတဲ့ပစၥည္းေတြ ပါလာနိုင္ ပါတယ္။ ဒီပစၥည္းေတြက ကာလၾကာရွည္လာတဲ့အခါ ကင္ဆာေရာဂါျဖစ္လာေစနိုင္တယ္ဆိုတာ ေတြ႕ထားပါ တယ္။ အသားေတြကို အပူခ်ိန္ျပင္းျပင္းႏွင့္ မီးကင္၊ မီးျမႇိုက္တဲ့အခါေတြမွာ အသားေတြနဲ႔ တြဲၿပီးပါေနတဲ့ အဆီ ေတြက တဖ်စ္ဖ်စ္ျမည္ၿပီး အျပင္ကို ထြက္လာပါတယ္။ အဲဒီအဆီေတြက မီးေသြးေပၚ၊ မီးဖိုေပၚကိုက်ၿပီး ျပင္းလွတဲ့ အပူရွိန္ေၾကာင့္ အခိုးအေငြ႕အျဖစ္ ပ်ံတက္လာပါတယ္။ အဲဒီ အဆီခိုး၊ အဆီေငြ႕ေတြမွာ Polycyclic Aromatic Hydrocarbons (PAH) ဆိုတဲ့ ျဒပ္ေပါင္းေတြ ပါဝင္ေနပါ တယ္။ အဆီေငြ႕ေတြက အေပၚကို ပ်ံတက္လာၿပီး အသား ကို အေငြ႕ရိုက္ပါတယ္။ ဒီလိုနဲ႔ အသားမွာ PAH ျဒပ္ေပါင္း ေတြ ကပ္ၿငိေနပါေတာ့တယ္။ အသားကင္ေတြမွာ မီးခိုး ရိုက္ထားလို့ အေရာင္မည္းေနတဲ့ အပိုင္းေတြမွာ ကင္ဆာ ျဖစ္ေစနိုင္တဲ့ PAH ျဒပ္ေပါင္းေတြ ရွိေနတယ္လို့ ေျပာ တာပါ။

 မည္းတူးေနတဲ့ အသားကင္ေတြကို လူက စားလိုက္ ၿပီး PAH ျဒပ္ေပါင္းေတြက လူ႔ခႏၶာကိုယ္ထဲေရာက္တဲ့အခါ ခႏၶာကိုယ္ထဲမွာ ရွိေနတဲ့ အင္ဇိုင္း (Enzyme) ေတြရဲ့ ဓာတ္ျပဳျပင္ေပးမွု (Bioactivation) ေၾကာင့္ ဒီျဒပ္ေပါင္း ေတြက ခႏၶာကိုယ္ ႐ုပ္ကလာပ္စည္း (Cell - ဆဲလ္) ေတြ ထဲက  ဒီအင္ေအ (DNA) ကို ဖ်က္ဆီးနိုင္စြမ္း (တစ္နည္း) ကင္ဆာျဖစ္ေစနိုင္စြမ္းကို ရရွိသြားျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလို ဓာတ္ျပဳျပင္ေပးမွု (Bioactivation) ျပဳလုပ္နိုင္စြမ္းက လူတစ္ေယာက္ႏွင့္တစ္ေယာက္ မတူပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ လည္း လူတစ္ေယာက္က အကင္ေတြစားၿပီး ကင္ဆာ မျဖစ္ေပမယ့္ အျခားတစ္ေယာက္မွာ ကင္ဆာျဖစ္လာနိုင္ ပါတယ္။ သူတစ္ပါးမွာ ကင္ဆာမျဖစ္ေပမယ့္ မိမိမွာ ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္နိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဘယ္သူကေတာ့ အကင္စာေတြ ခဏခဏစားေနတာ ဘာကင္ဆာမွ မျဖစ္ ပါဘူးဆိုၿပီး သူမ်ားလုပ္သလို လိုက္မလုပ္ဖို့ သတိေပးခ်င္ ပါတယ္။

 ကိုယ္အေလးခ်ိန္မ်ားျခင္းႏွင့္ အဝလြန္ျခင္းဟာ အစာမ်ိဳျြပန္ (Oesophagus) မွာ Adenocarcinoma အမ်ိဳးအစား ကင္ဆာျဖစ္နိုင္တဲ့အႏၲရာယ္ကို မ်ားေစပါ တယ္။ အစာမ်ိဳျြပန္ (Oesophagus) ဆိုတာ လည္ေခ်ာင္း (Phatynx) ႏွင့္ အစာအိမ္ (Stomach) ကို ဆက္ထားတဲ့ ျြပန္ျဖစ္ပါတယ္။ ရင္ဘတ္ထဲမွာ ရွိပါတယ္။

အဆီစားသုံးမွုမ်ားျခင္းႏွင့္ အူမႀကီး၊ စအိုကင္ဆာ
 အဆီစားသုံးမွုမ်ားျခင္း၊ ကိုယ္အေလးခ်ိန္မ်ားျခင္း၊ အဝလြန္ျခင္းတို့က အူမႀကီးႏွင့္ စအိုကင္ဆာျဖစ္ျခင္း၊ အူမႀကီးႏွင့္ စအိုကင္ဆာေတြေၾကာင့္ ေသဆုံးမွုႏွုန္း ျမင့္ ျခင္းတို့ႏွင့္ ဆက္ႏႊယ္ေနတယ္ဆိုတာ နိုင္ငံတကာမွာ ေတြ႕ ရပါတယ္။ အဆီစားသုံးမွုမ်ားျခင္းေၾကာင့္ အဆီေတြကို အစာခ်က္ရာမွာကူညီဖို့ သည္းေျခအိတ္ (Gall Bladder) ထဲက သည္းေျခရည္ (Bile) ေတြ အူထဲကို မ်ားမ်ားဝင္လာ ပါတယ္။ သည္းေျခရည္ထဲက အက္စစ္ (Bile Acid) ေတြ က အူမႀကီးထဲကို ေရာက္တဲ့အခါ အူမႀကီးဆဲလ္ေတြ
ကို ေဖာက္ျပန္ေျပာင္းလဲေစနိုင္စြမ္းရွိ (Potentially Mutagenic) ျခင္း၊ ကင္ဆာျဖစ္လာေစနိုင္စြမ္းရွိျခင္း က ဒီေနရာမွာ အဆီစားသုံးမွု မ်ားျခင္းႏွင့္ အူမႀကီး ကင္ဆာျဖစ္ရျခင္းတို့ရဲ့ ဆက္ႏႊယ္မွုအတြက္ ေျဖရွင္းခ်က္ တစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။

အဆီစားသုံးမွုမ်ားျခင္းႏွင့္  ရင္သားကင္ဆာ
 အဆီစားသုံးမွု မ်ားျခင္းက ကင္ဆာျဖစ္ပြားမွု အႏၲရာယ္ကို မ်ားေစသလားဆိုတာ ပညာရွင္ေတြၾကားမွာ ႏွစ္ ၃၀ ေလာက္ ျငင္းခုံၾကၿပီးတဲ့ေနာက္ ျပည့္ဝဆီစားသုံးမွု မ်ားလြန္းတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြမွာ ကင္ဆာအမ်ိဳးမ်ိဳးျဖစ္ပြား ႏွုန္း ျမင့္တယ္ဆိုတာကို ေလ့လာေတြ႕ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဥေရာပ နိုင္ငံ ၁၀ နိုင္ငံမွာ ေနထိုင္ၾကသူအမ်ိဳးသမီးဦးေရ ၃၃ရဝဝဝ ကို ၁၁ ႏွစ္ၾကာ ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ ေလ့လာမွုႀကီးတစ္ခုအရ ျပည့္ဝဆီ အမ်ားဆုံး စားသုံးတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြက ျပည့္ဝဆီ အနည္းဆုံး စားသုံးတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြထက္ ရင္သားကင္ဆာျဖစ္နိုင္တဲ့ အႏၲရာယ္ ၃၀% ေလာက္ ပိုမ်ားတာကို ေတြ႕ခဲ့ရပါတယ္။

 အဆီမ်ိဳးစုံ စားသုံးမွု ပမာဏမ်ားျခင္း၊ ျပည့္ဝဆီ စားသုံးမွု ပမာဏမ်ားျခင္းတို့က ရင္သားကင္ဆာႏွစ္မ်ိဳး ျဖစ္ပြားနိုင္တဲ့ အႏၲရာယ္ကို မ်ားေစတယ္ဆိုတာလည္း သိရပါတယ္။ အဲဒီ ရင္သားကင္ဆာႏွစ္မ်ိဳးက အီစထရိုဂ်င္ receptor (အီစထရိုဂ်င္ကို လက္ခံနိုင္တဲ့ေနရာ) ရွိတဲ့ ကင္ဆာမ်ိဳးႏွင့္ ပရိုဂ်က္စထ႐ုံး receptor (ပရိုဂ်က္စထ႐ုံး ကို လက္ခံနိုင္တဲ့ေနရာ) ရွိတဲ့ ကင္ဆာမ်ိဳးေတြ ျဖစ္ပါ တယ္။ အီစထရိုဂ်င္ receptor ရွိတဲ့ ရင္သားကင္ဆာ မ်ိဳးက အီစထရိုဂ်င္ဆိုတဲ့ အမ်ိဳးသမီးမ်ိဳးပြားေဟာ္မုန္း ေၾကာင့္ ကင္ဆာဆဲလ္ေတြ ႀကီးထြားပြားမ်ား ပ်ံ႕ႏွံ့နိုင္စြမ္း ပိုေကာင္းၾကပါတယ္။ ပရိုဂ်က္စထ႐ုံး receptor ရွိတဲ့ ရင္သားကင္ဆာမ်ိဳးကေတာ့ ပရိုဂ်က္စထ႐ုံးဆိုတဲ့ အမ်ိဳးသမီး မ်ိဳးပြားေဟာ္မုန္းေၾကာင့္ ကင္ဆာဆဲလ္ေတြ ႀကီးထြားပြားမ်ား ပ်ံ႕ႏွံ့နိုင္စြမ္း ပိုၿပီးေကာင္းၾကပါတယ္။ ဒီလိုအမ်ိဳးအစား ရင္သားကင္ဆာေတြက အဆီစားသုံးမွု မ်ားသူ အမ်ိဳးသမီးေတြမွာ ပိုၿပီးျဖစ္နိုင္တယ္လို့ ေျပာျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုႏွင့္ ဥေရာပနိုင္ငံ ေတြက အမ်ိဳးသမီးေတြမွာ အမ်ားဆုံးျဖစ္တဲ့ ရင္သား ကင္ဆာေတြက အီစထရိုဂ်င္ receptor ရွိတဲ့ ကင္ဆာမ်ိဳးႏွင့္ ပရိုဂ်က္စထ႐ုံး receptor ရွိတဲ့ ကင္ဆာမ်ိဳးေတြ ျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ သူတို့ဆီမွာ ရင္သားကင္ဆာ ကာကြယ္ ေရးလုပ္ငန္းတစ္ရပ္အေနနဲ႔ အဆီစားသုံးမွုကို အထူး ဆင္ျခင္ၾကဖို့ တိုက္တြန္းထားပါတယ္။

ဝၿဖိဳးျခင္းႏွင့္ ရင္သားကင္ဆာ
 မီးယပ္ေသြးဆုံးၿပီးအရြယ္ အမ်ိဳးသမီးေတြမွာျဖစ္တဲ့ ရင္သားကင္ဆာေရာဂါက အဝလြန္ျခင္းႏွင့္ ႏွီးႏႊယ္ဆက္စပ္မွု ရွိပါတယ္။ ဒီအရြယ္မွာ အဝလြန္သူေတြက မဝသူေတြထက္ ကင္ဆာေရာဂါျဖစ္နိုင္တဲ့ အႏၲရာယ္ ၅၀% ေလာက္ ပိုပါတယ္။ ေသြးထဲမွာ အီစထရိုဂ်င္ (Oestrogen) အာနိသင္ရွိတဲ့ ေဟာ္မုန္းေတြရဲ့ ပမာဏ မ်ားေနတာ ေၾကာင့္လို့ ယူဆရပါတယ္။ အဝလြန္သူေတြရဲ့ ခႏၶာကိုယ္မွာ အမ်ားအျပားရွိေနတဲ့ အဆီဆဲလ္ (Fat Cells) ေတြကေန အီစထရိုဂ်င္ အာနိသင္ရွိတဲ့ ေဟာ္မုန္း ေတြကို ထုတ္လုပ္ပါတယ္။ အီစထရိုဂ်င္အာနိသင္ရွိတဲ့ ေဟာ္မုန္းက ရင္သားကင္ဆာျဖစ္နိုင္တဲ့ အႏၲရာယ္ကို မ်ားေစပါတယ္။ မီးယပ္ေသြးမဆုံးမီအရြယ္မွာ အဝလြန္ ျခင္းက ရင္သား ကင္ဆာျဖစ္နိုင္တဲ့ အႏၲရာယ္ကို မမ်ားေစ ေပမယ့္  ဒီအဝလြန္မွုအေျခအေနက မီးယပ္ေသြးဆုံးၿပီး တဲ့ အရြယ္အထိ ဆက္ၿပီးရွိေနလၽွင္ေတာ့ အဲဒီအခ်ိန္မွာ အႏၲရာယ္ေပးလာနိုင္ပါတယ္။

ဝၿဖိဳးျခင္းႏွင့္  သားအိမ္၊ မ်ိဳးဥအိမ္ကင္ဆာ
 အဝလြန္တဲ့အမ်ိဳးသမီးေတြမွာ သားအိမ္ကိုယ္ထည္ ကင္ဆာ (Endometrial Cancer) ျဖစ္နိုင္တဲ့ အႏၲရာယ္ က မဝတဲ့သူေတြမွာထက္ ၃ ဆေလာက္ ပိုပါတယ္။

 သားအိမ္ကိုယ္ထည္ကင္ဆာ ျဖစ္ပြားမွုကလည္း မီးယပ္ေသြးဆုံးၿပီးတဲ့အရြယ္ အဝလြန္သူေတြမွာ အဆီ ဆဲလ္ေတြက ထြက္တဲ့ အီစထရိုဂ်င္အာနိသင္ရွိတဲ့ ေဟာ္မုန္းေတြေၾကာင့္ ျဖစ္နိုင္ပါတယ္။

 အသက္ငယ္ရြယ္စဥ္ ကေလးဘဝမွာ အရမ္းဝခဲ့
တဲ့ အမ်ိဳးသမီးငယ္ေတြဟာ အသက္ႀကီးလာတဲ့အခါ မ်ိဳးဥအိမ္ (Ovary) ကင္ဆာျဖစ္နိုင္တဲ့ အႏၲရာယ္ပိုမ်ားပါ တယ္။
 သည္းေျခအိတ္မွာ ေက်ာက္တည္ျခင္းက သည္းေျခ ကင္ဆာေရာဂါျဖစ္ရျခင္းရဲ့ အေၾကာင္းတစ္ခု ျဖစ္သလို အဝလြန္ျခင္းက သည္းေျခကင္ဆာျဖစ္နိုင္ေျခကို မ်ားေစ ပါတယ္။

နို့ထြက္အဆီမ်ား (Dairy Fat)
 မလိုင္အျပည့္နို့၊ ေထာပတ္၊ မလိုင္ အစရွိတဲ့ အဆီ မ်ားတဲ့ နို့ထြက္အစားအစာေတြ အမ်ားအျပား စားသုံးျခင္း က ရင္သားကင္ဆာ ကုသခံထားရသူေတြမွာ ဆက္ လက္ၿပီး အသက္ရွင္သန္နိုင္မွုအခြင့္အလမ္းကို ယုတ္ ေလ်ာ့ေစတယ္လို့ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ေမလထုတ္ Journal of The National Cancer Institute မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ဒါဟာ ဒီအစားအစာမ်ားမွ ျဖစ္လာတဲ့ အီစထရိုဂ်င္ ေဟာ္မုန္းေတြေၾကာင့္ ျဖစ္နိုင္ပါတယ္။ အနီးအနားကို ထိုး ေဖာက္ေနၿပီျဖစ္တဲ့ ရင္သားကင္ဆာခံစားထားရသူ အမ်ိဳးသမီးဦးေရ ၁၈၉၃ ဦးကို ၁၉၉၇ ခုႏွစ္မွ ၂ဝဝဝ ျပည့္ႏွစ္အထိ ၁၂ ႏွစ္ေက်ာ္ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာခဲ့တဲ့ သုေတသန The Life After Cancer Epidemiology(LACE) Study မွာ အဆီမ်ားမ်ားစားတဲ့လူေတြက ေသႏွုန္းပိုျမင့္တာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ အီတလီမွာျပဳလုပ္တဲ့ သုေတသနမွာေတာ့ ဒါမ်ိဳးမေတြ႕ရပါဘူး။ ဒါဟာ အီတလီ နိုင္ငံက နို့ခ်က္စက္႐ုံေတြမွာ က်င့္သုံးတဲ့ နို့ခ်က္နည္းစနစ္ ေတြက နို့ထဲမွာ ပါလာတဲ့ အီစထရိုဂ်င္ေဟာ္မုန္း ပမာဏ ကို ေလၽွာ့ခ်နိုင္လို့ ျဖစ္နိုင္တယ္လို့ သုံးသပ္ရပါ တယ္။

 ၁၉၈၄ ခုႏွစ္အတြင္း အီတလီနိုင္ငံမွာ ရင္သား ကင္ဆာလူနာဦးေရ ၃၆၈ ဦးႏွင့္ ကင္ဆာမရွိသူ အမ်ိဳး သမီးဦးေရ ၃၇၃ ဦးကို ႏွိုင္းယွဥ္ေလ့လာခဲ့တဲ့ သုေတသန မွာေတာ့ သုေတသီ Talamini ႏွင့္ အဖြဲ႕က ႏြားနို့ေသာက္ ျခင္း၊ နို့ထြက္အစားအစာမ်ားစားသုံးျခင္းႏွင့္ ရင္သား ကင္ဆာျဖစ္ပြားမွုတို့ရဲ့  ဆက္စက္ပုံကို ေတြ႕ရွိခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၈၆ ခုႏွစ္က ျပင္သစ္နိုင္ငံမွာ ရင္သားကင္ဆာလူနာ ဦးေရ ၁၀၁၀ ဦးႏွင့္ ကင္ဆာမရွိသူဦးေရ ၁၉၅၀ ဦးကို ႏွိုင္းယွဥ္ ေလ့လာခဲ့တဲ့ သုေတသနမွာ သုေတသီ Le ႏွင့္ အဖြဲ႕က မလိုင္အျပည့္ ႏြားနို့ေသာက္ျခင္း၊ ဒိန္ခဲစားသုံး ျခင္းႏွင့္ ရင္သားကင္ဆာျဖစ္ျခင္းတို့ရဲ့ ဆက္စပ္ပတ္သက္ မွုကို ေတြ႕ရွိခဲ့ပါတယ္။ ေထာပတ္စားသုံးမွု၊ ဒိန္ခ်ဥ္စားသုံးမွု တို့ႏွင့္ ရင္သားကင္ဆာျဖစ္ပြားမွုတို့ရဲ့ ဆက္စပ္မွုကိုေတာ့ မေတြ႕ခဲ့ရပါဘူး။ ေလ့လာမွုေတြမွာ ေတြ႕ရခ်က္ေတြ ကြဲလြဲ တာက လူမ်ိဳးမတူျခင္း၊ နို့ခ်က္တဲ့စနစ္မတူျခင္း စတဲ့ အခ်က္ေတြေၾကာင့္ ျဖစ္နိုင္ပါတယ္။

ဝၿဖိဳးျခင္း၊ ကိုယ္လက္လွုပ္ရွားမွုနည္းျခင္းႏွင့္ ကင္ဆာ
 ကယ္လိုရီစားသုံးမွုမ်ားျခင္း၊ ဝၿဖိဳးျခင္းႏွင့္ ကိုယ္ လက္လွုပ္ရွားမွုနည္းျခင္းတို့က ကင္ဆာေရာဂါေၾကာင့္ ေသဆုံးမွုေတြရဲ့ ၃၀% မွ ၃၅% ေလာက္ႏွင့္ သက္ဆိုင္ေန ပါတယ္။ ကိုယ္အေလးခ်ိန္မ်ားလြန္းျခင္းက ကင္ဆာ အမ်ိဳးမ်ိဳးႏွင့္ ဆက္ႏႊယ္ေနတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ ရာခိုင္ႏွုန္းႏွင့္ ေျပာမယ္ဆိုရင္ ၁၄% မွ ၂၀% ေလာက္ ရွိပါ တယ္။ ၿဗိတိန္နိုင္ငံ (United Kingdom - UK) နိုင္ငံမွာ ျပဳလုပ္တဲ့ သုေတသနတစ္ခုမွာ BMI (Body Mass Index) မ်ားျခင္းက ကင္ဆာေရာဂါ ၁၀ မ်ိဳးေလာက္ (အနည္းဆုံး) ျဖစ္ပြားျခင္းႏွင့္ ဆက္ႏႊယ္ေနတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ Body Mass Index-BMI (ခႏၶာကိုယ္ ျဒပ္ထု အညႊန္းကိန္း) ဆိုတာ လူတစ္ေယာက္ရဲ့ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ႏွင့္ အရပ္အေမာင္းကို အခ်ိဳးခ်ၿပီး တြက္တဲ့ နည္းတစ္မ်ိဳးျဖစ္ပါတယ္။ ကိုယ္အေလးခ်ိန္မ်ားၿပီး အရပ္ က နိမ့္ေနလၽွင္BMI မ်ားတယ္၊ အဝလြန္တယ္ေပါ့။ ႏွစ္စဥ္ ၿဗိတိန္နိုင္ငံ (UK) မွ နိုင္ငံသား ၁၂ဝဝဝ ေလာက္မွာျဖစ္တဲ့ ကင္ဆာေတြက ဝၿဖိဳးျခင္းႏွင့္ ဆက္စပ္ေနတာကို ေတြ႕ရ ပါတယ္။

 ကိုယ္လက္လွုပ္ရွားမွုနည္းျခင္းကလည္း ကင္ဆာ ေရာဂါျဖစ္ပြားမွုကို နည္းအမ်ိဳးမ်ိဳးႏွင့္ အားေပးပါတယ္။ ကိုယ္လက္လွုပ္ရွားမွုနည္းျခင္းက ကိုယ္အေလးခ်ိန္ မ်ားေစ႐ုံသာမက ကိုယ္ခံစြမ္းအားစနစ္ (Immune System) အေပၚ  မေကာင္းတဲ့သက္ေရာက္မွု၊ အင္ဒိုခရိုင္း စနစ္ (Endocrine System) ေတြအေပၚ  မေကာင္းတဲ့ သက္ေရာက္မွုေတြလည္း ရွိပါတယ္။ အစားအေသာက္ ေၾကာင့္ ကင္ဆာေရာဂါျဖစ္တယ္ဆိုရာမွာ ဟင္းသီး ဟင္းရြက္ေတြ စားသုံးမွုနည္းျခင္း၊ က်န္းမာေရးကို အေထာက္အကူျပဳတဲ့ အစားအစာေတြ စားသုံးမွု နည္း ျခင္းတို့ထက္ ကယ္လိုရီစားသုံးမွု မ်ားလြန္းျခင္းႏွင့္ ဝၿဖိဳး ျခင္းတို့ရဲ့ သက္ေရာက္မွုက ပိုမ်ားတယ္လို့ ဆိုပါတယ္။

အဆီစားသုံးမွုႏွင့္  ကင္ဆာဆဲလ္မ်ား ပ်ံ႕ႏွံ့နိုင္စြမ္း
 UK Charity Worldwide Cancer Research က တစ္စိတ္တစ္ပိုင္း ရန္ပုံေငြ ေထာက္ပံ့ၿပီး  The Institute for Research in Barcelona မွာ Professor Salvador ဦးေဆာင္ျပဳလုပ္တဲ့ သုေတသနတစ္ခုမွာ ထူးျခားတဲ့ ေတြ႕ရွိခ်က္တစ္ခု ရွိခဲ့ပါတယ္။ အဲဒါက ကင္ဆာ ဆဲလ္ေတြမွာ CD36 ဆိုတဲ့ ပရိုတင္းတစ္မ်ိဳးကို ေဖာ္ထုတ္ ေတြ႕ရွိခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီ ပရိုတင္းက ကင္ဆာဆဲလ္ ေတြရဲ့  အေဝးကို  ပ်ံ႕ႏွံ့နိုင္စြမ္း (Metastasis) ကို  အားေပး ပါတယ္။ ကင္ဆာဆဲလ္ေတြ ပ်ံ႕ႏွံ့ပုံကို ႏွစ္မ်ိဳးရွိတယ္လို့
သိထားနိုင္ပါတယ္။

ရင္သားမွာျဖစ္လာတဲ့ ကင္ဆာဆဲလ္ ေတြ ခ်ိဳင္း (ဂ်ိဳင္း) ထဲက သားနံရည္က်ိတ္ေတြဆီ ေရာက္ရွိ ပ်ံ႕ႏွံ့ေနတာကို အနီးအနားသို့ ထိုးေဖာက္ေရာက္ရွိျခင္း (Local Invasion) လို့ ေခၚ ၿပီး ရင္သားကင္ဆာဆဲလ္ေတြ ဦးေႏွာက္ထဲအထိ ပ်ံ႕ေနတာ၊ အသည္းထဲက ကင္ဆာ ဆဲလ္ေတြ အဆုတ္ထဲအထိ ပ်ံ႕ေနတာ၊ ဆီးက်ိတ္ထဲက ကင္ဆာဆဲလ္ေတြ အရိုးအထိ ပ်ံ႕ေနတာမ်ိဳးကိုေတာ့ Metastasis လို့ ေျပာပါတယ္။ ရင္သားထဲက ကင္ဆာ ဆဲလ္ေတြ ဘယ္မွမပ်ံ႕ဘဲ ရင္သားထဲမွာတင္ ရွိေနတာ ထက္ ခ်ိဳင္း (ဂ်ိဳင္း) ထဲက သားနံရည္က်ိတ္ေတြဆီ ပ်ံ႕ေန တာက အေျခအေန ပိုဆိုးတယ္။ ဦးေႏွာက္ထဲအထိ ပ်ံ႕ေန တာက ပိုၿပီးဆိုးတယ္ဆိုတာ လူအမ်ား သိထားၾကၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီလို ကင္ဆာဆဲလ္ေတြ စတင္ျဖစ္ေပၚရာ မူလအဂၤါအစိတ္အပိုင္းမွ အေဝးတစ္ေနရာမွာရွိတဲ့ အဂၤါ တစ္ခုဆီကို ေရာက္ရွိပ်ံ႕ႏွံ့မွုကို ကင္ဆာဆဲလ္ေတြရဲ့ နံရံ (Cell Wall) မွာ ရွိတဲ့ CD36 ဆိုတဲ့ ပရိုတင္းေတြက အားေပးတယ္ဆိုတာ သိလာပါၿပီ။ CD36 ေတြရဲ့ ထူးျခား ခ်က္က ဖက္တီးအက္စစ္ (Fatty Acid) ဆိုတဲ့ အဆီ အက္စစ္ေတြကို ရယူအသုံးျပဳၾကျခင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အဆီစားသုံးမွုမ်ားျခင္းက CD36 ပရိုတင္းေတြရဲ့ ဖက္တီး အက္စစ္ လိုအပ္ခ်က္ကို ျဖည့္ဆည္းေပးျခင္းအားျဖင့္ ကင္ဆာဆဲလ္ေတြ ပ်ံ႕ႏွံ့မွုကို အားေပးနိုင္သလားဆိုတာ ဆက္လက္ေလ့လာၾကရဦးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
----------------------------------
ေဒါက္တာလွၾကည္

“စိတ္ခံစားခ်က္မ်ားကို ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းျခင္း” (Emotional management)

စိတ္ခံစားခ်က္ ဆိုတာမွာ ႏွစ္ပိုင္း ရွိပါတယ္။ တစ္ပိုင္းက ကိုယ့္ရဲ့ စိတ္ခံစားခ်က္၊ ေနာက္တစ္ပိုင္းက သူတစ္ပါးရဲ့ စိတ္ခံစားခ်က္။ အဲ့ဒါေတြကို ထိန္းခ်ဳပ္ဖို့ဆိုတာ အရင္ဆုံး ဘာျဖစ္ေနလဲ သိဖို့ လိုတယ္။ ၿပီးမွ ထိန္းခ်ဳပ္တယ္ဆိုတဲ့ အဆင့္ ျဖစ္လာတာ။ ဒီေတာ့ ၄ မ်ိဳး ထြက္လာတယ္။

ကိုယ့္ခံစားခ်က္ ကိုယ္သိျခင္း (Self-awareness) ၊ ကိုယ့္ခံစားခ်က္ေတြကို ထိန္းခ်ဳပ္နိုင္ျခင္း (Self-control) ၊ ဒီႏွစ္ခုက ကိုယ္နဲ႔ ဆိုင္တဲ့အပိုင္း။ သူတစ္ပါးရဲ့ ခံစားခ်က္ေတြကို သိနားလည္ျခင္း (Social awareness) အရွင္းဆုံး ေျပာရရင္ေတာ့ ကိုယ္ခ်င္းစာစိတ္ (Empathy)။ အဲ့လို သူတစ္ပါးဘက္ကေန ျဖည့္ေတြးၿပီးမွ အဆင္ေျပေအာင္ ေျပာဆိုဆက္ဆံေပးလိုက္တဲ့အတြက္ သူနဲ႔ ကိုယ္နဲ႔ အဆင္ေျပသြားတယ္။ ဒါကိုေတာ့ Relationship management ၊ တစ္နည္းအားျဖင့္ လူမွုဆက္ဆံေရး (Social skill) ေကာင္းတယ္လို့ ဆိုၾကတယ္။ ဒီလိုမ်ိဳး စိတ္ခံစားခ်က္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ သိရွိမွု၊ နားလည္မွု၊ ထိန္းခ်ဳပ္မွု ျမင့္တဲ့သူေတြကိုေတာ့ EQ ျမင့္တယ္လို့ ေခၚၾကတာေပါ့။

ဟိုတစ္ရက္က Emotional management ဆိုတဲ့ ေခါင္းစဥ္နဲ႔ပဲ လုပ္ငန္းတစ္ခုရဲ့ ဝန္ထမ္းေတြကို သင္တန္းသြားေပးျဖစ္ပါတယ္။ မနက္ ၇ နာရီခြဲေလာက္ ေရာက္သြားေတာ့ လြတ္တဲ့ေနရာေလးမွာ ကားရပ္လိုက္ၿပီး သင္တန္းေပးရမယ့္ ေနရာဆီအသြား ေနာက္ကေန ကားတစ္စီး ေရာက္လာတယ္။ ကၽြန္ေတာ့္ကားကို ေနရာေရြ႕ေပးပါတဲ့။ ဒီေနရာမွာ ပစၥည္းခ်မွာမို့တဲ့။ စဥ္းစားၾကည့္ေနာ္။ ကၽြန္ေတာ္က ကားရပ္ၿပီးၿပီ။ သူက ေနာက္မွ ေရာက္လာတာ။ တျခားလြတ္တဲ့ေနရာမွာ ရပ္လိုက္လည္း ရတယ္။ မနက္ေစာေစာ ကားလည္း အဝင္နည္းတာမို့ ဒီအတိုင္း ျမန္ျမန္ေလး ပစၥည္းခ်လိုက္လည္း ရတယ္။ ဒါေပမဲ့ အက်ယ္အက်ယ္ ျဖစ္မွာစိုးလို့ ကၽြန္ေတာ္ပဲ အေလၽွာ့ေပးၿပီး ခပ္လွမ္းလွမ္းက တစ္ေနရာမွာ ရပ္ေပးလိုက္တယ္။

ဒီေနရာမွာ ကၽြန္ေတာ့္ရဲ့ စိတ္ခံစားခ်က္ေတြကို ေျပာျပခ်င္တယ္။ စစခ်င္း ေဒါသထြက္တာေပါ့။ ငါ့ကို သက္သက္လာေၾကာတယ္လို့ ထင္တယ္။ ေနာက္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ ထိန္းလိုက္တယ္။ တကယ္လို့ ကၽြန္ေတာ္သာ မဖယ္ေပးဘဲ အက်ယ္ အက်ယ္ ဆက္ျဖစ္ေနရင္ ကၽြန္ေတာ္ သင္တန္းေပးလို့ ရေတာ့မွာ မဟုတ္ဘူး။ လုပ္ရမယ့္အလုပ္ ပ်က္မယ္။ ၿပီးေတာ့ ေပးရမယ့္သင္တန္းက Emotional management ။ ေျပာမယ့္ဆရာက အျပင္မွာ ေပါက္ကြဲလာတယ္ဆို မျဖစ္ေသးဘူး။ တကယ္လို့ ဒီအတိုင္းပဲ ရပ္ထားခဲ့မယ္ဆိုလည္း ကိုယ္ သင္တန္းေပးေနတုန္း သူမ်ား ငါ့ကားကို ဘာလုပ္ထားမလဲ ေတြးပူေနရမယ္။ ဒီေတာ့ ငါပဲ အေလၽွာ့ေပးလိုက္တာ ေကာင္းတယ္ေပါ့။ အဲ့လိုနဲ႔ပဲ ထိန္းလိုက္တာ။

ေနာက္ သင္တန္းေပးရမယ့္ ေနရာေရာက္လာ။ ေကာ္ဖီေလး ဘာေလး ေသာက္လိုက္ေတာ့ စိတ္က ၿငိမ္သြားတးယ္။ အဲ့ေတာ့မွ ေသခ်ာစဥ္းစားမိတယ္။ ေၾသာ္ ဟုတ္တာပဲေလ။ ငါက ပစၥည္းမွ ပါမလာတာ။ သူကေတာ့ ပစၥည္းခ်ရမွာဆိုေတာ့ အိမ္ေရွ႕တည့္တည့္ ရပ္ခ်င္မွာေပါ့။ ဒီလိုမ်ိဳး သူမ်ားဘက္က ေတြးတတ္တဲ့ အေတြးေလးေတြ ဝင္လာတယ္။ အဲ့ေတာ့ ေနရထိုင္ရတာ အဆင္ေျပလာတယ္။ ပူေလာင္မေနေတာ့ဘူး။ သင္တန္းေပးၿပီးျပန္အထြက္ အဲ့လူနဲ႔ ေတြ႕ေတာ့ သူက ရယ္ျပႏွုတ္ဆက္၊ ေက်းဇူးတင္ေၾကာင္း ေျပာနဲ႔ အဆင္ေျပေျပေလး အဆုံးသတ္ခဲ့ရတယ္။

တကယ္လို့ ကၽြန္ေတာ္သာ စိတ္ခံစားခ်က္ကို မထိန္းနိုင္ခဲ့ဘူးဆို သင္တန္းေပးဖို့လည္း မျဖစ္နိုင္ေတာ့ဘူး။ စိတ္ေတြ ပူေလာင္ေနရမယ္။ အဲ့လူနဲ႔လည္း တစ္ေယာက္တစ္ခြန္း စကားမ်ားမယ္။ အခန႔္မသင့္ရင္ ကိုယ္ထိလက္ေရာက္ေတြပါ ျဖစ္ကုန္မယ္။ အဲ့လို ကိုယ့္ရဲ့ ဘာမဟုတ္တဲ့ ေပါက္ကြဲမွုေလးေတြက ႀကီးမားတဲ့ ဆုံးရွုံးမွုေတြ ျဖစ္ေစနိုင္တယ္ဆိုတာကို သတိထားမိလာေတာ့ ပိုၿပီး ကိုယ့္ခံစားခ်က္ေတြကို ထိန္းနိုင္လာတယ္။ တကယ္ေတာ့ Emotional management ဆိုတာ ဘာကိုမွ မခံစားတတ္ေတာ့ေအာင္ အသည္းႏွလုံးေတြ မာေၾကာကုန္တာကို ေျပာတာ မဟုတ္ဘူး။ ခံစားခ်က္ေတြ ရွိတယ္။ ခံလည္း ခံစားတတ္တယ္။ အဲ့ခံစားခ်က္ေတြကို သိၿပီး ထိန္းခ်ဳပ္နိုင္တာကို EQ ျမင့္တယ္လို့ ေခၚၾကတာ။

စဥ္းစားၾကည့္၊ ဆရာဝန္တစ္ေယာက္ဟာ လူနာအေပၚမွာ သနားတဲ့စိတ္ ရွိရမယ္။ မသနားတတ္လို့၊ မညႇာတာတတ္လို့ ဘယ္ျဖစ္မလဲ။ ခံစားခ်က္ ရွိရမွာေပါ့။ ဒါေပမဲ့ ဒီလူနာကို ကုသၿပီဆိုတဲ့အခါမွာေတာ့ ပေရာ္ဖက္ရွင္နယ္ဆန္ဆန္ တည္တည္ၿငိမ္ၿငိမ္နဲ႔ ကုသေပးရမယ္။ သူတို့မွာ စိတ္ဖိစီးစရာေတြလည္း ရွိမွာေပါ့။ စိတ္ညစ္စရာေတြ၊ အလုပ္ဝန္ပိေနတာေတြလည္း ရွိမယ္။ ဒါေတြကို ထိန္းခ်ဳပ္ၿပီး အေကာင္းဆုံး ဝန္ေဆာင္မွု ေပးရမယ္။ ဒါကို Emotional management လို့ ေျပာခ်င္တာပဲ။

အရင္ကဆို ကၽြန္ေတာ္ ခရီးသြားမယ္ဆို အေမက အဝတ္အိတ္ ျပင္ေပးလိုက္တယ္။ အဲဒီမွာ ေျခအိတ္ပါမလာတာတို့၊ ခါးပတ္ က်န္ခဲ့တာတို့ဆို အိမ္ကို ဖုန္းလွမ္းလွမ္းဆက္ၿပီး ေျပာတတ္တယ္။ အေမက ေသခ်ာမထည့္ေပးလိုက္ဘူး ဘာညာနဲ႔ အျပစ္တင္တာေပါ့။ ေသခ်ာစဥ္းစားၾကည့္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ အဲ့လိုလွမ္းေျပာလိုက္လို့ ခါးပတ္က ေရာက္လာလားဆိုေတာ့ မေရာက္လာဘူး။ အေမပဲ စိတ္ဆင္းရဲသြားတာ။ ဒါျဖင့္ ဘာလို့ အဲ့လိုလွမ္းဆက္တာလဲဆိုေတာ့ ေပါက္ကြဲခ်င္တာေလ။ အဲ့လိုလွမ္းေျပာလိုက္ရ၊ အျပစ္တင္လိုက္ရမွ ေက်နပ္သြားတာ။ တကယ္တမ္း ေတြးၾကည့္ရင္ ဘာအဓိပၸါယ္မွ မရွိဘူး။ ခုေနာက္ပိုင္းေတာ့ အဲ့လိုျဖစ္ရင္ အေမ့ဆီ မဆက္ေတာ့ဘူး။ ကိုယ့္ဟာကိုယ္ပဲ ေျဖရွင္းလိုက္တယ္။ အေမက ဖုန္းလွမ္းဆက္ရင္ေတာင္ ရတယ္ အေမ၊ ဘာမွမျဖစ္ဘူး ဆိုတာမ်ိဳး ေျပာတတ္လာတယ္။ ဒီေတာ့ အေမလည္း စိတ္ခ်မ္းသာတယ္။ ဒါေၾကာင့္ Emotional management ဆိုတာ ကိုယ္တင္ မပူေလာင္ေတာ့တာ မဟုတ္ဘူး၊ ကိုယ့္ပတ္ဝန္းက်င္က လူေတြကိုလည္း စိတ္ခ်မ္းသာေစတယ္။ ေပ်ာ္ေစတယ္။

တကယ္ေတာ့ Emotional management ဆိုတာ Skill (ကၽြမ္းက်င္မွု) တစ္ခု ျဖစ္တယ္။ ေျပာခ်င္တာက ေလ့က်င့္သင္ၾကားလို့ ရတယ္။ ခုနက ကားပါကင္နဲ႔ပဲ နမူနာ ျပန္ေပးရရင္ အရင္ကဆို “မဖယ္ေပးေတာ့ ဘာလုပ္ခ်င္လဲ” ဆိုတာမ်ိဳး ျပန္တုံ႔ျပန္တယ္။ ေနာက္ေတာ့ စကားနဲ႔ ျငင္းခုန္ေသးတယ္။ ေနာက္ပိုင္း မတတ္သာလို့၊ အက်ယ္အက်ယ္ ျဖစ္မွာစိုးလို့ ဖယ္ေတာ့ ေပးလိုက္တယ္။ စိတ္ထဲေတာ့ တႏုံ႔ႏုံ႔နဲ႔။ ငါေတာ့ ခံလိုက္ရတယ္၊ ငါ့ကို ေၾကာသြားတယ္ စသျဖင့္ေပါ့။ ေနာက္ပိုင္းေတာ့ ခုလို ေအးေအးေဆးေဆး တုံ႔ျပန္လာနိုင္တယ္။ ဆိုလိုတာက ဘာသာစကားတစ္ခု သင္သလိုပဲ၊ တျဖည္းျဖည္း တိုးတက္လာတယ္။ အဲ့လိုျဖစ္လာေအာင္ ေလ့က်င့္လို့ရတယ္။

စာဖတ္လိုက္႐ုံနဲ႔ေတာ့ မရပါဘူး။ လက္ေတြ႕ ႀကိဳးစားၾကည့္မွ ရတာပါ။ ငယ္ငယ္က ေက်ာင္းမသြားခ်င္ဘူး ဆိုရင္ ခြင့္တိုင္လိုက္လို့ ရပါတယ္။ အလုပ္ထဲ ေရာက္ေတာ့ မသြားခ်င္လည္း သြားရတာပဲ။ ကိုယ့္ကို ေဝဖန္ေျပာဆို ျပစ္တင္ေနတာေတြကိုလည္း သည္းခံရတာပဲ။ တကယ္ေတာ့ ရင့္က်က္မွုဆိုတာ ႏွစ္ကာလ ဘယ္ေလာက္ျဖတ္သန္းခဲ့ၿပီးၿပီဆိုတဲ့ အသက္နဲ႔ မဆိုင္ဘဲ ကိုယ့္ဘ၀ ျဖတ္သန္းမွုကေန ဘယ္ေလာက္ထိ သင္ခန္းစာယူနိုင္သလဲ ဆိုတာကို တိုင္းတာတာပါ။ ဒါေၾကာင့္လည္း EQ ျမင့္ဖို့ အေကာင္းဆုံး ေလ့က်င့္ကြင္းဟာ ဘ၀ ဆိုတဲ့ ဇာတ္ခုံႀကီးပဲလို့ ေျပာရတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ေဒါက္တာ ၿဖိဳးသီဟ

(၄.၁.၂၀၂၀ Voice Weekly ပါ ေဆာင္းပါးကို အနည္းငယ္ တည္းျဖတ္ထားပါသည္)

ပုစြန္အုန္းထမင္း - ဗီယက္နမ္ အမဲသားေခါက္ဆြဲျပဳတ္ဟင္းရည္ - ငါးေခါက္ဆြဲ

ငါးေခါက္ဆြဲ
----------------

ငါးေခါက္ဆြဲအတြက္ ပါဝင္ပစၥည္းမ်ား
• ဆန္ေခါက္ဆြဲေျခာက္  -  ၁ ထုပ္ (ေရစိမ္ထားပါ)
• ငါးရံ့  -  ၆ဝဝ ဂရမ်
• နႏြင္းမွုန႔္  -  လက္ဖက္ရည္ဇြန္း ၁/၂ ဇြန္း
• ဆား  -  လက္ဖက္ရည္ဇြန္း ၁ ဇြန္း
• ေရ  -  ၁.၈ လီတာ
• ခရမ္းခ်ဥ္သီး  -  ၄၅၀ ဂရမ္                    
• ၾကက္သြန္ၿမိတ္  -  ၂ဝဝ ဂရမ္
• ဆန္မွုန႔္အစိမ္း  -  စားပြဲဇြန္း ၄ ဇြန္း
• ငါးအသားမွုန႔္  -   လက္ဖက္ရည္ဇြန္း ၃ ဇြန္း
• ဆား  -  လက္ဖက္ရည္ဇြန္း ၂ ဇြန္း

ၾကက္သြန္ျဖဴဆီခ်က္ခ်က္ရန္အတြက္ ပါဝင္ပစၥည္းမ်ား
•  ၾကက္သြန္ျဖဴ  -  စားပြဲဇြန္း ၄ ဇြန္း  (ႏုပ္ႏုပ္စဥ္းၿပီးသား)
• ဆီ  -  စားပြဲဇြန္း ၁၀ ဇြန္း

င႐ုတ္သီးေၾကာ္ဆီခ်က္ခ်က္ရန္အတြက္ ပါဝင္ပစၥည္းမ်ား
• င႐ုတ္သီးအၾကမ္းဖတ္  -  စားပြဲဇြန္း ၅ ဇြန္း (၅၀ ဂရမ္)
• ဆီ  -  စားပြဲဇြန္း ၁၀ ဇြန္း
• ၾကက္သြန္ျဖဴ  -  စားပြဲဇြန္း ၁ ဇြန္း
• ဆား  -  အနည္းငယ္
• နံနံပင္
• သံပရာသီး

ျပဳလုပ္နည္း
 ၁။ ငါးရံ့ကို ဆား၊ နႏြင္းမွုန႔္ႏွင့္ နယ္ၿပီး ျပဳတ္ထားပါ။ ငါးက်က္လၽွင္ ဆယ္ယူၿပီး အေအးခံ ထားပါ။ ငါးျပဳတ္ရည္ကို သိမ္းထားပါ။
 ၂။ ငါးကို အသားႏႊင္၍ အရိုးကို ေထာင္းၿပီး အရည္စစ္ယူပါ။ ၿပီးလၽွင္ ငါးျပဳတ္ရည္အိုးထဲ ေလာင္းထည့္ပါ။
 ၃။ ခရမ္းခ်ဥ္သီးကို ႏူးေအာင္ျပဳတ္ၿပီးလၽွင္ စက္ျဖင့္ ႀကိတ္ပါ။
 ၄။ ၾကက္သြန္ၿမိတ္ကို အရွည္လိုက္ လွီးျဖတ္ထားပါ။
 ၅။ ငါးျပဳတ္ရည္အိုးကို  မီးဖိုေပၚတင္ၿပီး ဆူေအာင္ တည္ထားပါ။ ၿပီးလၽွင္  ႀကိတ္ထားတဲ့ ခရမ္းခ်ဥ္သီးႏွင့္ ၾကက္သြန္ၿမိတ္ကို ထည့္ပါ။
 ၆။ ျပန္ဆူလာလၽွင္ ဆန္မွုန႔္ကို ေရအနည္းငယ္နဲ႔ ေရာၿပီး ထည့္ပါ။
 ၇။ ၿပီးလၽွင္ ဆား၊ ငါးအသားမွုန႔္ႏွင့္ ႏႊင္ထားတဲ့ ငါးအသားထည့္ၿပီး တည္ပါ။
 ၈။ ဟင္းရည္ပ်စ္လာၿပီဆိုလၽွင္ အဆင္သင့္ျဖစ္ပါၿပီ။
 ၉။ ၾကက္သြန္ျဖဴဆီခ်က္ခ်က္ရန္အတြက္ ဒယ္အိုးအေသးထဲ ဆီထည့္ပါ။ ဆီပူလာလၽွင္ ႏုပ္ႏုပ္စဥ္းထားတဲ့ ၾကက္သြန္ျဖဴထည့္၍ ၾကက္သြန္ျဖဴေမႊးၿပီး ျြကပ္လာသည္အထိ ေၾကာ္ပါ။ ၿပီးလၽွင္ ပန္းကန္လုံးထဲ ထည့္ထားပါ။
 ၁၀။ င႐ုတ္သီးေၾကာ္ဆီခ်က္ခ်က္ရန္အတြက္ ဒယ္အိုးထဲ ဆီထည့္ပါ။ ဆီပူလာလၽွင္ ၾကက္သြန္ျဖဴထည့္ေၾကာ္ပါ။ ၿပီးလၽွင္ င႐ုတ္သီးအၾကမ္းဖတ္ထည့္ၿပီး ေၾကာ္ပါ။ ဆား အနည္းငယ္ထည့္ၿပီး ေမႊပါ။ ၿပီးလၽွင္ ပန္းကန္လုံးထဲ ထည့္ထားပါ။
 ၁၁။ စားသုံးမည္ဆိုပါက  ပန္းကန္ထဲ ဆန္ေခါက္ဆြဲထည့္ပါ။ ဟင္းရည္ေလာင္းထည့္ပါ။ ၾကက္သြန္ျဖဴဆီခ်က္၊ င႐ုတ္သီးဆီခ်က္ႏွင့္ နံနံပင္ထည့္၍ သံပရာရည္ညႇစ္ၿပီး သုံးေဆာင္ပါ။
-------------------------------
Myint Oo Tha

ဗီယက္နမ္ အမဲသားေခါက္ဆြဲျပဳတ္ဟင္းရည္ (Vietnamese Beef Pho)
-------------------------------------------------------------------------------

 ဗီယက္နမ္မွာ ခ်က္စားေလ့ရွိတဲ့ ဒီဗီယက္နမ္ အမဲသားေခါက္ဆြဲျပဳတ္ဟင္းရည္ကို ဒီတစ္လရဲ့ စိတ္ဝင္စားစရာ အစားအစာတစ္ခုအျဖစ္ ေဖာ္ျပလိုက္ပါတယ္။ အရိုးျပဳတ္ရည္ကို အဓိကသုံးၿပီး ေခါက္ဆြဲ၊ အသားလႊာေတြ ထည့္ကာ စားရတဲ့ အစားအစာတစ္မ်ိဳးပါ။ အရသာကလည္း သင့္တင့္မၽွတၿပီး ခံတြင္းေတြ႕ေစမယ့္ အစားအစားတစ္မ်ိဳးပါ။ မိမိႀကိဳက္ႏွစ္သက္ တဲ့ အရိုးျပဳတ္ရည္မ်ားျဖင့္လည္း ခ်က္ျပဳတ္နိုင္ပါတယ္။

ပါဝင္ပစၥည္းမ်ား
• အမဲရိုး  -  ၁ ကီလိုဂရမ္
• အမဲေပါင္သား  -  ၆ဝဝ ဂရမ္
• ၾကက္သြန္ျဖဴ  -  ၂၀ ဂရမ္
• ၾကက္သြန္နီ  -  ၂ လုံး
• ခ်င္း  -  ၂၀ ဂရမ္
• သစ္ႀကံပိုးေခါက္  -  ၁၀ ဂရမ္
• နာနတ္ပြင့္  -  ၄ ပြင့္
• င႐ုတ္ေကာင္းေစ့  -  လက္ဖက္ရည္ဇြန္း ၂ ဇြန္း
• ငါးငံျပာရည္  -  စားပြဲဇြန္း  ၅ ဇြန္း
• သၾကား  -  လက္ဖက္ရည္ဇြန္း ၁ ဇြန္း
• င႐ုတ္သီးစိမ္းေတာင့္ရွည္  -  ၂ ေတာင့္
• ပဲပင္ေပါက္  -  ၃၀ ဂရမ္
• သံပရာသီး  -  ၂ လုံး
• ထိုင္းပင္စိမ္းရြက္  -  ၁ စည္း
• ဆန္စီးေခါက္ဆြဲ  -  ရဝဝ ဂရမ္
• ေရ  -  ၃ လီတာ

ျပဳလုပ္နည္း
၁။ အမဲရိုးကို ေသခ်ာစြာေဆးၿပီး မီးေအးေအးျဖင့္ ဦးစြာ ၅ မိနစ္ခန႔္ ျပဳတ္ပါ။ အရိုးျပဳတ္ရည္ကို ဆန္ခါျဖင့္ စစ္ၿပီး အရိုးမ်ားကို သီးသန႔္ဖယ္ထားပါ။
၂။ ၾကက္သြန္ျဖဴ၊ ၾကက္သြန္နီႏွင့္ ခ်င္းတို့ကို ထက္ျခမ္းျခမ္းၿပီး မီးေအးေအးျဖင့္ ကင္ပါ။
၃။ သစ္ႀကံပိုးေခါက္၊ နာနတ္ပြင့္ႏွင့္ င႐ုတ္ေကာင္းေစ့တို့ကို ေလွာ္ပါ။
၄။ အရိုးျပဳတ္ရည္ခ်က္မည့္အိုးထဲ ဆန္ခါျဖင့္ စစ္ထားေသာ အရိုးမ်ားထည့္ပါ။ ကင္ထားေသာ ၾကက္သြန္နီ၊ ၾကက္သြန္ျဖဴ၊ ခ်င္း၊ ေလွာ္ထားေသာ သစ္ႀကံပိုးေခါက္၊ နာနတ္ပြင့္ႏွင့္ င႐ုတ္ ေကာင္းတို့ကိုထည့္ပါ။ ေရကို အရိုးျမဳပ္သည္အထိ ထည့္ပါ။ ဟင္းရည္ထဲ ထည့္စားမည့္ အမဲေပါင္သားကိုပါ ထည့္ျပဳတ္ပါ။
၅။ အရိုးျပဳတ္ရည္ကို အနည္းဆုံး ၁ နာရီခန႔္ ျပဳတ္ၿပီးပါက ထည့္ျပဳတ္ထားေသာ အမဲသားကို ဆယ္ယူပါ။ အရိုးျပဳတ္ရည္ ပိုမိုေကာင္းမြန္ေစရန္ ေနာက္ထပ္ မိနစ္ ၃၀ ခန႔္ ထပ္မံျပဳတ္ပါ။ အရိုးျပဳတ္ရည္ကို အနည္းဆုံး ၁ နာရီခြဲ၊ ၂ နာရီခန႔္ ျပဳတ္ၿပီးပါက ဆန္ခါျဖင့္  ျပဳတ္ရည္ကို စစ္ယူပါ။ စစ္ယူထားေသာ အရိုးျပဳတ္ရည္ထဲ ငါးငံျပာရည္ႏွင့္ သၾကားကို ထည့္ေမႊၿပီးပါက ေခါက္ဆြဲႏွင့္ တြဲဖက္စားသုံးရန္ အဆင္သင့္ျဖစ္ပါၿပီ။
၆။ ျပဳတ္ထားေသာအမဲသားကို ပါးပါးလွီးပါ။ ၿပီးလၽွင္ ပန္းကန္ထဲ ေခါက္ဆြဲထည့္ပါ။ ပါးပါးလွီး ထားေသာ အသားလႊာမ်ားထည့္ပါ။ အသားလႊာေပၚမွာ ျပဳတ္ရည္ပူပူကို ေလာင္းထည့္ပါ။ ပဲပင္ေပါက္၊ ပါးပါးလွီးထားေသာ ၾကက္သြန္နီ၊  ပါးပါးလွီးထားေသာ င႐ုတ္သီးေတာင့္ႏွင့္ ထိုင္းပင္စိမ္းရြက္တို့ကို ထည့္ၿပီး သုံးေဆာင္နိုင္ပါၿပီ။
-------------------------------------
Htin Lin Maung

ပုစြန္အုန္းထမင္း
--------------------

အုန္းထမင္းအတြက္ ပါဝင္ပစၥည္းမ်ား
• ဆန္  -  ၂ ဘူး
• အုန္းနို့  -  ၄ဝဝ ဂရမ္
• ၾကက္သြန္နီအေသး  -  ၁၅၀ ဂရမ္
• စပါးလင္  -  ၁ ပင္
• ဆီ  -  စားပြဲဇြန္း ၁ ဇြန္း
• ေရ  -  ၃ ဘူး
• ဆား  -  လက္ဖက္ရည္ဇြန္း ၁ ဇြန္း
ပုစြန္ဟင္းအတြက္ ပါဝင္ပစၥည္းမ်ား
• ေျမပဲ  -  ၃၀ ဂရမ္
• ငါးနီတူ ေျခာက္  -  ၁ဝဝ ဂရမ္
• ပုစြန္  -  ၄ဝဝ ဂရမ္
• ခ်င္း  -  ၇ ဂရမ္
• င႐ုတ္သီးေျခာက္ေတာင့္  -  ၆ ေတာင့္
• ဆီ  -  စားပြဲဇြန္း ၅ ဇြန္း
• နႏြင္းမွုန႔္  -  အနည္းငယ္
• ၾကက္သြန္နီ  -  ၁ဝဝ ဂရမ္
• ၾကက္သြန္ျဖဴ  -  ၅၀ ဂရမ္
• မၽွင္ငါးပိ  -  လက္ဖက္ရည္ဇြန္း ၁ ဇြန္း
• ငံျပာရည္  -  လက္ဖက္ရည္ဇြန္း ၁ ဇြန္း
• မန္က်ည္းအႏွစ္  -  လက္ဖက္ရည္ဇြန္း ၂ ဇြန္း
• နံနံပင္  -  ၃ ဂရမ္

ျပဳလုပ္နည္း
၁။ အိုးထဲ ဆီအနည္းငယ္ထည့္ၿပီး အုန္းနို့ထည့္ကာ ပြက္ပြက္ဆူလာသည္အထိ
တည့္ပါ။ ၾကက္သြန္နီ၊ စပါးလင္ကိုထည့္ၿပီး အုန္းနို့ နည္းနည္းေလး ပ်စ္လာသည္
အထိ ခ်က္ပါ။
၂။ ဆန္ကို ေသခ်ာစြာေဆးေၾကာသန႔္စင္ၿပီး ခ်က္မည့္အိုးထဲ ထည့္ပါ။ ခ်က္ထားေသာ အုန္းနို့၊ ဆားႏွင့္ ေရတို့ကို ထည့္၍ သမေအာင္ေမႊေပးၿပီး ထမင္းေပါင္းအိုးျဖင့္ ခ်က္ပါ။
၃။ အုန္းထမင္းႏွင့္တြဲစားရန္အတြက္ ေျမပဲႏွင့္ ငါးနီတူေျခာက္ကို ေၾကာ္ပါ။
၄။ ပုစြန္ဟင္းအတြက္ ေၾကာ္ထားေသာ ငါးနီတူေျခာက္၊ ခ်င္း၊ င႐ုတ္သီးေျခာက္ေတာင့္၊ ၾကက္သြန္နီ၊ ၾကက္သြန္ျဖဴႏွင့္ မၽွင္ငါးပိတို့ကို ဟင္းအႏွစ္အတြက္ ေၾကညက္ေအာင္ ႀကိတ္ပါ။
၅။ အိုးထဲ ဆီထည့္၍ နႏြင္းမွုန႔္၊ ႀကိတ္ထားေသာ ဟင္းအႏွစ္မ်ားထည့္ၿပီး ဆီသတ္ပါ။ ေဆးေၾကာသန႔္စင္ထားေသာ ပုစြန္မ်ားထည့္ၿပီး သမေအာင္ေမႊပါ။ ငံျပာရည္ႏွင့္ မန္က်ည္းအႏွစ္ရည္ကို ထည့္ပါ။ ၿပီးလၽွင္ နံနံပင္အုပ္ၿပီး ခ်က္ထားေသာ အုန္းထမင္းႏွင့္ တြဲဖက္စားသုံးနိုင္ပါၿပီ။
-------------------------------
Tin Tin Oo

“ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ သိဖို့ ဘယ္ေလာက္အေရးႀကီးသလဲ”

(Importance of self-awareness for emotional management)

တစ္ခါတုန္းက အဖိုးႀကီးတစ္ေယာက္ အိပ္ေနတုန္း သူရဲ့ မုတ္ဆိတ္မွာ သူ႔ေျမးေလးေတြက ေနာက္ေျပာင္တဲ့သေဘာနဲ႔ အင္မတန္ အနံ့ျပင္းတဲ့ ခရင္မ္ေတြ သြားသုတ္ထားသတဲ့။ အဲဒါနဲ႔ အဖိုးႀကီးက နိုးလာေတာ့ အဲဒီအနံ့ဆိုးဆိုးႀကီးကို ရေနတာေပါ့။ ဘယ္နားမွာလဲ လိုက္ရွာတယ္၊ မီးဖိုေခ်ာင္ထဲ သြားေတာ့လည္း ဒီအနံ့၊ အိမ္ေရွ႕ ထြက္ေတာ့လည္း ဒီအနံ့၊ ဘယ္သြားသြား အနံ့က ရေနေတာ့ သူက ေျပာလိုက္တယ္၊ ဟာ တစ္အိမ္လုံးလည္း နံေစာ္ေနေတာ့တာပါလားတဲ့။ အမွန္ေတာ့ အနံ့က သူ႔မုတ္ဆိတ္မွာပဲ ရွိေနတာ။ ဒါေပမဲ့ သူကေတာ့ တစ္ေလာကလုံးက အနံ့ထြက္ေနတယ္ပဲ ထင္ေနတယ္။

လက္ေတြ႕ဘဝမွာလည္း အဲ့လိုလူေတြ ရွိတယ္။ ျပႆနာရဲ့ အရင္းခံက သူ႔မွာ ရွိေနတာ။ သူ႔ရဲ့ အဆိုးျမင္စိတ္ေပါ့။ ဒါေပမဲ့ တစ္ေလာကလုံးက သူ႔အေပၚ မေကာင္းဘူးပဲ ထင္ေနတယ္။ မိဘကလည္း ဂ႐ုမစိုက္ဘူး။ ရည္းစားကလည္း အလိုမလိုက္ဘူး။ အိမ္ေထာင္ဖက္ကလည္း ငါ့ကို မခ်စ္ဘူး။ သူငယ္ခ်င္းေတြကလည္း အဆင့္အတန္း ခြဲျခားတယ္ စသျဖင့္ေပါ့။ ေနာက္ဆုံး သူ႔ကို တခုခု လုပ္ေပးမယ္ဆိုရင္ေတာင္ ငါက ဘာျဖစ္ေနလို့လဲ ဆိုတာမ်ိဳးနဲ႔ ျပန္ရန္ေတြ႕တတ္ၾကတယ္။ ကူညီဖူးသမၽွထဲမွာ အဲ့လိုလူေတြဟာ ကူညီရအခက္ဆုံးပဲ။ ျပႆနာရဲ့ အေျဖကလည္း သူ႔မွာပဲ ရွိေနတာဆိုေတာ့ သူကိုယ္တိုင္ မျပင္ဆင္ဘဲနဲ႔လည္း မရဘူး။

အဲ့လိုလူေတြဟာ မ်ားေသာအားျဖင့္ မေပ်ာ္ရႊင္ၾကရတာ မ်ားတယ္။ လိုအင္ဆႏၵလည္း မျပည့္ၾကဘူး။ တျခားလူေတြကို မေက်မနပ္ ျဖစ္မယ္။ သူတို့က် ေပ်ာ္ေနရတယ္ဆိုၿပီး မနာလို ျဖစ္ေနမယ္။ တကယ္တမ္းေတာ့ သူ႔ဘဝက သိပ္ဆိုးေနတာ မဟုတ္ဘူး။ သူကိုက မေပ်ာ္တတ္တာ။ အဆိုးျမင္ေနတာ။ ခုနက အဘိုးႀကီးလို သူ႔မုတ္ဆိတ္က ခရင္မ္ကို သုတ္ဖို့ သတိမရဘဲ တစ္ေလာကလုံးက နံ​ေနတယ္လို့ ေတြးေနတာ။ တစ္ခါတစ္ေလမွာ သူ႔ထက္ အေျခအေနဆိုးသူကေတာင္ သူ႔ကို ျပန္ႏွစ္သိမ့္ေနရတာမ်ိဳးေတြ ရွိတတ္တယ္။

Self-awareness အားနည္းသူဟာ သူတင္ ပူေလာင္တာ မဟုတ္ဘူး။ သူ႔ပတ္ဝန္းက်င္က လူေတြကိုလည္း ပူေလာင္ေစတယ္။ ဘယ္အခ်ိန္ျဖစ္ျဖစ္ Negative vibe ေတြခ်ည္းပဲဆိုေတာ့ ေတာ္႐ုံလူက မေပါင္းခ်င္ေတာ့ဘူး။ ဒီေတာ့ သူ႔ရဲ့ စိတ္ခံစားခ်က္ေတြက ပိုပိုဆိုးလာတယ္။

ဒါေၾကာင့္ လူတစ္ေယာက္ ေပ်ာ္ရႊင္ဖို့မွာ အဲ့ဒီ Self-awareness က သိပ္အေရးႀကီးပါတယ္။ EQ ဆိုတဲ့ "စိတ္ခံစားခ်က္ေတြကို သိနားလည္ ထိန္းခ်ဳပ္နိုင္စြမ္း" မွာလည္း ဒီ Self-awareness က အေျခခံအက်ဆုံးပဲ။ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ သိမွ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ထိန္းနိုင္တာ။ စိတ္ေတြတို၊ ေဒါသေတြ ေပါက္ကြဲေနသူဟာ သူတစ္ပါးဘက္က ျဖည့္ေတြးေပး၊ ကိုယ္ခ်င္းစာေပးဖို့ရာလည္း မလြယ္ဘူး။ ေနာက္ပိုင္း စိတ္နည္းနည္းၿငိမ္သြားမွ ေၾသာ္ သူလည္း ဒါေၾကာင့္ ဒီလိုလုပ္မိလိုက္တာ ေနမယ္ ဆိုၿပီး ေတြးလာနိုင္တာ။ ေပါက္ကြဲေနခ်ိန္ ေတြးမိဖို့ မေျပာနဲ႔၊ ဘယ္သူ ဘာလာေျပာေျပာ နားကိုမဝင္ဘူး။

EQ ဆိုတာက Skill ျဖစ္တယ္။ ဆိုလိုတာက ေလ့က်င့္ပ်ိဳးေထာင္လို့ ရတယ္။ လူေတြက ကၽြန္ေတာ့္ကို ထင္တယ္၊ ဆရာၿဖိဳးက ေဒါသမထြက္တတ္ဘူးတဲ့။ အဲ့လိုလူေတြကို ကၽြန္ေတာ္ ေမာင္းေနတဲ့ကားေလး တစ္ေခါက္ေလာက္ လိုက္စီးေစခ်င္တယ္။ သိသြားမယ္၊ ဘယ္ေလာက္ဆဲဆိုေနတယ္ ဆိုတာကို။ တကယ္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္က ေဒါသမထြက္တတ္တာ မဟုတ္ဘူး။ ေဒါသထြက္မွန္း ျမန္ျမန္သိ၊ ျမန္ျမန္ထိန္းလိုက္နိုင္တဲ့အတြက္ ေဒါသထြက္မွန္း လူမသိေတာ့တာသာ ျဖစ္ပါတယ္။

အဲ့လို Self-awareness တက္ဖို့ကေတာ့ စာေလး ဖတ္လိုက္႐ုံနဲ႔ေတာ့ မရပါဘူး။ ေလ့က်င့္မွ ရပါလိမ့္မယ္။ ဒီပို့စ္မွာ ေပးခ်င္တဲ့ အႀကံျပဳခ်က္ေတြကေတာ့

၁။ တရားထိုင္ပါ။ ခက္မယ္ဆိုတာ နားလည္တယ္။ တအားေပါက္ကြဲလြယ္တဲ့သူဆိုရင္ေတာ့ ႀကိဳးစားလုပ္ၾကည့္ပါ။

၂။ ကိုယ္ေပါက္ကြဲမိလိုက္လို့၊ စိတ္မထိန္းနိုင္လိုက္လို့ ျပႆနာေသးေသးေလးကေန အႀကီးႀကီး ျဖစ္သြားခဲ့ဖူးတာေတြ ရွိရင္ အဲ့ဒါကို အျမဲေတြးေနပါ။ (ဥပမာ စိတ္ေကာက္ေျပခ်င္ေနၿပီ ျဖစ္တဲ့ ရည္းစားကို စိတ္တိုမိသြားလို့ တစ္ခြန္းေလး လႊတ္ခနဲ ေျပာမိလိုက္တာက ေနာက္ ၃ ရက္ေလာက္ ထပ္ေခ်ာ့လိုက္ရတာမ်ိဳး၊ ကားပါကင္ လုရာကေန ဆဲၾကဆိုၾကၿပီး အလုပ္ေတြ ပ်က္ကုန္တာမ်ိဳး)

၃။ ေဘးကေန ေျပာေပးနိုင္မယ့္လူ ရွာထားပါ။ ေဒါသထြက္ၿပီဆို ထြက္ေနမွန္း သတိေပးမယ့္လူေပါ့။

၄။ လူမသိတဲ့ေနရာမွာ ေပါက္ကြဲပါ။ ကၽြန္ေတာ္ဆို ကားေမာင္းလို့ ဆဲရင္ မွန္တင္ၿပီးမွ ဆဲပါတယ္။ ဒီေတာ့ တျခားကားက မၾကားေတာ့ ျပႆနာမတက္ေတာ့ဘူးေပါ့။ အဲဒါက ဘယ္သူကမွ ကၽြန္ေတာ့္ေဒါသကို ထပ္ၿပီး ေလာင္စာ မထည့္ေတာ့ဘူးဆိုတဲ့ သေဘာလည္း ျဖစ္တယ္။ ဒီေတာ့ ကၽြန္ေတာ့္စိတ္လည္း ျမန္ျမန္ၿငိမ္သြားေရာ။

၅။ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ဂ႐ုစိုက္ပါ။ ဝါသနာပါတာေလးေတြ လုပ္ပါ။ ေပ်ာ္ေနတဲ့လူက စိတ္ခံစားခ်က္ေတြကို သတိထားမိဖို့ ပိုလြယ္ပါတယ္။

၆။ ကိုယ့္ဘဝရဲ့ Positive ျဖစ္တာ​ေတြကိုလည္း မၾကာခဏ ​​ေတြး​ေပးပါ။ ကိုယ္တစ္​ေယာက္တည္း ​ေခြးျဖစ္​ေနတာ မဟုတ္ဘူး ဆိုတာ​ေလး သတိရပါ။ ရသစာ​ေပ မ်ားမ်ားဖတ္ပါ။

တျခားအခ်က္ေတြလည္း ရွိပါလိမ့္ဦးမယ္။ ဒီအႀကံျပဳခ်က္ ၆ ခ်က္ကိုေတာ့ ႏွစ္သစ္မွာ Self-awareness တက္လာေစဖို့ လက္ေဆာင္အေနနဲ႔ မၽွေဝေပးလိုက္ပါရေစ။

ေဒါက္တာ ၿဖိဳးသီဟ
၁.၁.၂၀၂၀