Friday, September 23, 2016

လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မ႐ွင္ ဘာလဲ? ဘယ္​လဲ?


ျမန္မာႏိုင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ရဲ႕ သတင္းစာရွင္းလင္းပဲြအၿပီး ေ၀ဖန္သံေတြ အေတာ္ညံခဲ့ပါတယ္။ ႏွိပ္စက္ေစာ္ကားခံရတဲ့ ကေလးႏွစ္ေယာက္ေပၚ က်ဴးလြန္သူေတြကို ဥပေဒအရ အမႈဖြင့္ႏိုင္ဖို႔၊ စြပ္စဲြခံရသူေတြ တိမ္းေရွာင္မသြားႏိုင္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေနရတာေၾကာင့္ ေကာ္မရွင္ဘက္ကို အာ႐ုံမစိုက္ႏိုင္ခဲ့ပါဘူး။ ဒီေန႔မွာ သတင္းစာရွင္းလင္းပဲြ လုပ္မယ္ဆိုလို႔ ဘာေတြေျပာမလဲ သြားေလ့လာျဖစ္ပါတယ္။

သတင္းစာရွင္းလင္းပဲြကိုၾကည့္ရင္ ႏွစ္ဖက္လံုး ေဒါသသင့္ေနၾကတာ ေတြ႔ပါတယ္။ အဓိက ေျဖၾကားတဲ့ ဦးေဇာ္၀င္းဘက္က ေဒါသမာန္ေတြ သင့္ေနသလို သတင္းေထာက္ေတြဘက္က ကေလးႏွစ္ေယာက္အတြက္ သနားက႐ုဏာသက္ေနလို႔လား မသိဘူး၊ သတင္းေထာက္တခ်ိဳ႕ဟာ လည္း ေဒါသသင့္ေနပါတယ္။ ေျဖၾကားေမးျမန္းမႈတခ်ိဳ႕က က်ိဳးေၾကာင္းဆင္ျခင္ၿပီး ေျဖဆိုေမးျမန္းတာထက္ ဆႏၵနဲ႔ ေဒါသကို ဦးစားေပးေနတာ သတိျပဳမိပါတယ္။

ေကာ္မရွင္က ဒီလို စံုစမ္းစစ္ေဆးတာ သူတို႔ရဲ႕လုပ္ပိုင္ခြင့္ျဖစ္တယ္လို႔ ေျဖသြားပါတယ္။ ဟုတ္ပါတယ္၊ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ႏို၀င္ဘာလမွာ ျပ႒ာန္းခဲ့တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ အမ်ိဳးသားလူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ ဥပေဒရဲ႕ အပိုဒ္ (၃၄) မွာ “ေကာ္မရွင္သည္ တိုင္တန္းခ်က္ႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ ေျဖရွင္းေဆာင္ရြက္ရာတြင္ တိုင္တန္းခ်က္ပါ အေၾကာင္းျခင္းရာသည္ ညႇိႏိႈင္း၍ရႏိုင္ေသာ အလားအလာရွိသည္ဟု ယူဆပါက ညႇိႏိႈင္းေျဖရွင္းေသာနည္းလမ္းကို အသံုးျပဳၿပီး ေျဖရွင္းေဆာင္ရြက္ရမည္။ ထိုသို႔ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ တည္ဆဲဥပေဒမ်ားႏွင့္အညီ ျဖစ္ေစရမည္။” ဆိုထားပါတယ္။ အခုကိစၥမွာေရာ အရင္ကျဖစ္ခဲ့တဲ့ ကိုပါႀကီးတို႔လို ကိစၥေတြမွာေရာ ဒီအပို္ဒ္ (၃၄) အရ လုပ္ေဆာင္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

အခုကိစၥမွာဆိုရင္ ၿမိဳ႕နယ္ရဲစခန္းကို တိုင္ၾကားၿပီးတာေတာင္မွ ဘာမွ အေရးမယူလို႔ ေကာ္မရွင္ကိုတိုင္တယ္။ ေကာ္မရွင္က ဒီကိစၥကို ေခၚယူစံုစမ္းတယ္ဆိုတာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းအရလုပ္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေကာ္မရွင္က သူ႔ရဲ႕လုပ္ပိုင္ခြင့္ကို တာ၀န္ရွိတဲ့ ရဲစခန္းမႉးထက္ကို လ်င္လ်င္ျမန္ျမန္ လုပ္ေဆာင္ခဲ့တာကုိ ေတြ႔ရပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ေနာက္ထပ္ အပုိဒ္တခုျဖစ္တဲ့ အပိုဒ္ (၂၉) ကို ေလ့လာၾကည့္ရေအာင္။

ေကာ္မရွင္ဥပေဒရဲ႕ အပိုဒ္ (၂၉) မွာ “ေကာ္မရွင္သည္ သဘာ၀တရားမွ်တမႈ သေဘာတရားႏွင့္အညီ လုိက္နာေဆာင္ရြက္ရမည္။ ထို႔ျပင္ တရားမက်င့္ထံုးမ်ား၊ ရာဇ၀တ္က်င့္ထံုးႏွင့္ သက္ေသခံအက္ဥပေဒတို႔ပါ သက္ဆိုင္သည့္ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားကို ဆီေလ်ာ္သလို က်င့္သံုးေဆာင္ရြက္ႏိုင္သည္” လို႔ ဆိုထားပါတယ္။ ဘာကိုဆိုလိုသလဲဆိုရင္ ေကာ္မရွင္က ျမန္မာျပည္မွာရွိေနတဲ့ တရားမက်င့္ထံုးေတြ၊ ရာဇ၀တ္က်င့္ထံုးေတြနဲ႔ သက္ေသခံအက္ဥပေဒတို႔မွာပါတဲ့ ျပ႒ာန္းခ်က္ေတြကို က်င့္သံုးႏိုင္တယ္လို႔ ဆိုထားတာပါ။

အခုကေလးႏွစ္ေယာက္ကိစၥကို ေကာ္မရွင္က အခ်င္းခ်င္း  ေျဖရွင္းၾကပါေစဆိုၿပီး ခြင့္ေပးခဲ့တာဟာ အပိုဒ္ (၂၉) မွာ ေပးအပ္ထားတဲ့တာ၀န္ကို အျပည့္အ၀ မထမ္းေဆာင္တာ ျဖစ္ေနပါတယ္။ တိုင္ၾကားလို႔ေရာက္လာတယ္၊ ၾကားနာစစ္ေဆးတယ္၊ အခ်င္းခ်င္း ညႇိႏိႈင္းခိုင္းတယ္၊ သေဘာတူရင္ ေက်ေအးခိုင္းလိုက္တယ္ဆိုတာ တရားမမႈနဲ႔ သက္ဆိုင္ပါတယ္။ တရားမမႈဆိုရင္ လက္ခံႏိုင္ပါေသးတယ္။

ခက္တာက အခုကိစၥဟာ တရားမမႈမဟုတ္ပါဘူး။
ရာဇ၀တ္မႈပါ။

ရာဇ၀တ္မႈမွာမွ အထူးႀကီးေလးတဲ့ ရာဇသတ္ႀကီးပုဒ္မေတြကို က်ဴးလြန္တဲ့အမႈပါ။

ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ကေလးသူငယ္စာခ်ဳပ္ကို ခ်ိဳးေဖာက္တာပါ။
ႏိုင္ငံတကာ ကေလးသူငယ္ဆိုင္ရာစာခ်ဳပ္ကို ခ်ိဳးေဖာက္တာပါ။

ကေလးေတြ ျဖစ္ပ်က္ခံစားေနရတဲ့ အေျခအေနကို ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ေနာက္ထပ္စံုစမ္းစရာေတာင္မလိုဘူး၊ ထိခိုက္နစ္နာမႈေတြကို ေတြ႔ႏိုင္မွာပါ။ ဒဏ္ရာဒဏ္ခ်က္ေတြက လူမဆန္စြာ ဆက္ဆံခံခဲ့ရတာ ေပၚလြင္ပါတယ္။ သက္ေသခံရွာစရာကို မလိုေတာ့တဲ့ ထင္ရွားတဲ့ သက္ေသေတြ ျဖစ္ေနပါၿပီ။ ဒီေလာက္ျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး၊ ကေလးအခြင့္အေရး၊ အမ်ိဳးသမီးအခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ၊ ရာဇ၀တ္မႈ က်ဴးလြန္ခံရတယ္လို႔ ခိုင္မာစြာ ယူဆႏိုင္တဲ့ အျဖစ္မ်ိဳးကို ဘာေၾကာင့္ လူ႔အခြင့္အေရးလမ္းနဲ႔ တရားဥပေဒလမ္းေၾကာင္းအတိုင္းသြားဖို႔ လမ္းမညႊန္ခဲ့တာလဲ။

လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္မွာ တရားစီရင္ပိုင္ခြင့္မရွိဘူးဆိုတာ နားလည္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကိုယ့္ဆီမွာ တိုင္ၾကားၿပီး စစ္ေဆးတဲ့အမႈကိစၥတခုရဲ႕ အတိမ္အနက္ကို ၾကည့္ၿပီး ေငြေၾကးနဲ႔ ေက်ေအးသင့္တဲ့အမႈလား၊ ဥပေဒအရ မျဖစ္အေန အေရးယူသင့္တဲ့အမႈလား ဆိုတာကို လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္၀င္အျဖစ္ ခန္႔အပ္ထားခံရတဲ့သူေတြ မသံုးသပ္ႏိုင္မႈကို ျပည္သူေတြ ခံစားေနၾကရတာပါ။ ေကာ္မရွင္ရဲ႕ ဥပေဒထဲမွာ ေကာ္မရွင္၀င္ေတြဟာ “ျပည္တြင္း လူ႔အခြင့္အေရး ဥပေဒမ်ားႏွင့္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရးဥပေဒမ်ားကို ဗဟုသုတ သို႔မဟုတ္ အေတြ႔အႀကံဳရွိရမည္” လို႔ ဆိုထားပါတယ္။ ကိုယ့္ရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရး ဗဟုသုတုေတြကို အသံုးမခ်ဘဲ အခ်င္းခ်င္းေျပေအးရင္ ၿပီးတာပဲဆိုတဲ့ အယူအဆက လူ႔အခြင့္အေရး စံခ်ိန္စံညႊန္းကို အမွန္တကယ္ နားမလည္သလို ျဖစ္ေနပါတယ္။ မတရားမႈျဖစ္လာရင္ လူ႔အခြင့္အေရး သေဘာတရားေတြနဲ႔ မွန္ကန္စြာ ႐ႈျမင္ၿပီး တရားဥပေဒအရ ခံစားႏိုင္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ျခင္းက လံုေလာက္သလိုလိုနဲ႔ မလံုေလာက္ပါဘူး။ “ထိေရာက္ ထိုက္တန္ေသာ ခံစားခြင့္” ျဖစ္ဖို႔ အထူးအေရးႀကီးပါတယ္။

လုပ္ပိုင္ခြင့္မရွိလို႔ ျဖစ္သလိုလုပ္မယ့္အစား လုပ္သင့္တာကိုလုပ္ဖို႔ အႀကံျပဳနိုင္တာမ်ိဳးေတာ့ ေကာ္မရွင္အေနနဲ႔ လုပ္သင့္ပါတယ္။ ရာဇ၀တ္မႈကို ဟန္႔တားဖို႔ ႏိုင္ငံသားတိုင္းမွာ တာ၀န္ရွိသလို လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈကို ကာကြယ္ဖို႔ လူသားတိုင္းမွာ တာ၀န္ရွိပါတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္၀င္ေတြ အေနန႔႔ဲကေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရးေတြကို ကာကြယ္ေပးဖို႔ တာ၀န္ေပးအပ္ထားျခင္း ခံထားရတဲ့ ေကာ္မရွင္အေနနဲ႔ေရာ လူ႔အခြင့္အေရးကို ေလးစားျမတ္ႏိုးတဲ့ လူသားတေယာက္အေနနဲ႔လည္း တာ၀န္အျပည့္အ၀ရွိပါတယ္။ က်ဥ္းေျမာင္းတဲ့ ေကာ္မရွင္ဥပေဒအရ ေကာ္မရွင္က ဦးေဆာင္တရားမစဲြႏိုင္သည့္တိုင္ေအာင္ “ထိေရာက္ ထိုက္တန္တဲ့ ခံစားခြင့္” ေတြကို ရရွိႏိုင္ေအာင္ အႀကံျပဳႏိုင္ပါတယ္။ အခုေတာ့ အျမင့္ဆံုးလုပ္ေဆာင္ႏုိင္ဖို႔အတြက္ မႀကိဳးပမ္းဘဲနဲ႔ အနိမ့္ဆံုးေျဖရွင္းခ်က္နဲ႔ ေက်ေအးခဲ့တဲ့အေပၚ လက္ခံခဲ့တာဟာ ေကာ္မရွင္၀င္ေတြရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ အမွန္တရား၊ တရားမွ်တမႈအေပၚ ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္လုိစိတ္ကို ေထာက္ျပလာၾကတာ ရွိပါတယ္။ ဒီလိုေမးခြန္းက ၾကားနာစစ္ေဆးခဲ့တဲ့ ေကာ္မရွင္၀င္ေတြ အေပၚမွာသာ မဟုတ္ပါဘူး၊ တက္ေရာက္ခဲ့တဲ့ အမ်ိဳးသမီးေရးရာတို႔လို တျခား ဌာနဆိုင္ရာက တာ၀န္ရွိသူေတြအေပၚမွာလည္း ေမးခြန္းထုတ္ခ်င္ပါတယ္။ ဒီလို ဆိုး၀ါးတဲ့အမႈကို ဒီေလာက္ေငြပမာဏနဲ႔ ေက်ေအးလိုက္တာကို မျဖစ္သင့္ဘူးလို႔မ်ား ေတြးမိၾကပါသလား။ ေတြးမိရင္ေရာ ဘာေၾကာင့္ ဥပေဒအတိုင္းျဖစ္လာေအာင္ တရားစဲြဆိုႏိုင္ဖို႔ မႀကိဳးစားခဲ့ၾကတာလဲ။

မေန႔ ဦးေဇာ္၀င္းေျပာသြားတဲ့အထဲမွာ စြပ္စဲြခံရတဲ့သူေတြကလည္း လူသားေတြျဖစ္တဲ့အတြက္ လူသားခ်င္းစာနာမႈအေနနဲ႔ ေျပလည္ေအာင္ ေျဖရွင္းႏိုင္ဖို႔ လုပ္ေဆာင္ေပးခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ လူသားခ်င္းစာနာမႈဆိုတာ လူသားခ်င္းစာနာမႈ လိုအပ္ေသာ သူမ်ိဳးအတြက္သာ ျဖစ္ပါတယ္။ က်ဴးလြန္သူ အျပစ္ေလ်ာ့ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေပးျခင္းက လူသားခ်င္းစာနာမႈ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒီလိုအမႈမ်ိဳးဟာ ႀကီးေလးတဲ့အမႈ ျဖစ္တဲ့အတြက္ တရားစဲြဆိုရပါမယ္။ စဲြဆိုစစ္ေဆးခ်ိန္မွာ တရားလိုေရာ တရားစဲြဆိုခံေနရတဲ့သူေရာ လူသားကဲ့သို႔ ဆက္ဆံခံမယ္။ ဥပေဒေရးဆိုင္ရာ အခြင့္အလမ္းေတြ တန္းတူရရွိပါမယ္။ ဒါေပမယ့္ က်ဴးလြန္တဲ့အမႈကေန ထိုက္သင့္တဲ့ျပစ္ဒဏ္ ေလ်ာ့သြားေအာင္ လုပ္ေပးတာ လူသားခ်င္းစာနာမႈ မဟုတ္ပါဘူး။ တရားစီရင္မႈကို မွားယြင္းလဲြေခ်ာ္ေအာင္ ႀကိဳးပမ္းမႈသာ ျဖစ္ပါမယ္။

ေကာ္မရွင္ရဲ႕ ဥပေဒေတြက လုပ္ပိုင္ခြင့္ေတြ နည္းေနပါတယ္။ ျပန္ျပင္သင့္ပါတယ္။ ေကာ္မရွင္၀င္ေတြအေနနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး ဥပေဒေတြကို နားလည္သေဘာေပါက္ဖို႔လိုသလို လူ႔အခြင့္အေရးအတြက္ အားႀကိဳးမာန္တက္ လုပ္ေဆာင္လုိတဲ့ စိတ္ထားပိုင္ရွင္ေတြ ျဖစ္သင့္ပါတယ္။

လုပ္ပိုင္ခြင့္ဆိုတဲ့ ေဘာင္ေတြေအာက္မွာပဲ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ကန္႔ထားတာမဟုတ္ဘဲ နစ္နာသူေတြ အမွန္တကယ္ ထိေရာက္ထိုက္သင့္တဲ့ ကုစားမႈေတြျဖစ္ေစဖို႔ နည္းလမ္းမ်ား ရွာေဖြ ႀကိဳးပမ္းသင့္ပါတယ္။

ကိုယ့္ရဲ႕ရပ္တည္ခ်က္၊ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြကို ခိုင္ခိုင္မာမာ ေျပာဆိုတတ္ဖို႔လိုသလို လဲြေခ်ာ္သြားမႈမ်ားရွိရင္ ျပည္သူ႔အက်ိဳးအတြက္ ၀န္ခံသင့္ပါတယ္။

ရင့္က်က္ၿပီး အတၱ၊ ေဒါသႀကီးေသာသူမ်ားထက္ စကားေျပာဆိုမႈစြမ္းရည္ရွိေသာ သူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္သာ မီဒီယာ၊ လူထုဆက္ဆံမႈမ်ား လုပ္ေဆာင္သင့္ပါတယ္။

(စာမူေရးသားသူသည္ ျပည္တြင္းတြင္ လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူတဦးျဖစ္ၿပီး Equality Myanmar ၏ ဒါ႐ုိက္တာလည္း ျဖစ္သည္။)

ေအာင္မ်ဳိးမင္း

Credit: http://burmese.dvb.no

No comments: