အေျဖမရွာႏိုင္ေသးသည့္ ပို႔ကုန္တိုးျမႇင့္ေရး ျပႆနာ

ပို႔ကုန္ဆိပ္ကမ္းတခု ျမင္ကြင္း (ဓာတ္ပံု – ေဂ်ပိုင္ / ဧရာ၀တီ)

ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ကုန္သြယ္မႈ ပမာဏသည္ ႏွစ္စဥ္ တိုးတက္လ်က္ရွိၿပီး ၂၀၁၄-၂၀၁၅ ဘ႑ာႏွစ္တြင္ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၂၈ ဘီလီယံ အထိ ေရာက္ရွိလာ ခဲ့ေသာ္လည္း အဆိုပါ ကုန္သြယ္မႈ ပမာဏတြင္ သြင္းကုန္ကသာ ပိုမို မ်ားျပားၿပီး ပို႔ကုန္ပမာဏမွာ အလြန္နည္းပါးလ်က္ ရွိသည္။

သြင္းကုန္ တင္သြင္းမႈကသာ မ်ားျပားၿပီး ပို႔ကုန္ ပမာဏက နည္းပါးလြန္းသည့္ အတြက္ ကုန္သြယ္ေရး လိုေငြျပမႈ ႏွစ္စဥ္ ျဖစ္ေပၚလ်က္ရွိၿပီး ၂၀၁၄- ၂၀၁၅ ဘ႑ာေရး ႏွစ္တြင္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၅ ဘီလီယံ အထက္တြင္ ရွိရာ အစိုးရသစ္ လက္ထက္၌ အမ်ားဆံုးဟု ဆိုရမည္။

ဖြံ႔ၿဖိဳးဆဲႏိုင္ငံ ျဖစ္ေနျခင္းႏွင့္ ႏိုင္ငံ့လိုအပ္ခ်က္ အေျခခံ အေဆာက္အအံုမ်ား တည္ေဆာက္ဆဲ ကာလ ျဖစ္သည့္ အတြက္ သြင္းကုန္မ်ား၍ ကုန္သြယ္ေရး လိုေငြျပသည္ကို လက္ခံေသာ္လည္း အမ်ိဳးသား ပို႔ကုန္ဝင္ေငြ မတိုးတက္လွ်င္ တိုင္းျပည္စီးပြားေရး ဦးေမာ့လာႏိုင္မည္ မဟုတ္ဘဲ ဆင္းရဲတြင္းနက္ေန မည္သာ ျဖစ္သည္ဟု စီးပြားေရးပညာရွင္တို႔က ေထာက္ျပ ေျပာဆိုၾကသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ပို႔ကုန္ဝင္ေငြသည္ ၂၀၁၄-၂၀၁၅ ဘ႑ာေရး ႏွစ္တြင္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁၀ ဘီလီယံေက်ာ္သာ သြင္းကုန္တင္သြင္းသည့္ ပမာဏ သည္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁၅ ဘီလီယံ ထက္မနည္း အသံုးျပဳခဲ့သည္။ ေဒသတြင္းအာဆီယံႏိုင္ငံမ်ားျဖစ္သည့္ ထိုင္းႏိုင္ငံ၏ပို႔ကုန္ဝင္ေငြသည္ တႏွစ္လွ်င္ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၂၂၀ ဘီလီယံေက်ာ္ ပမာဏ ရွိၿပီး ဗီယက္နမ္ႏိုင္ငံ၏ ပို႔ကုန္ဝင္ေငြသည္ အေမရိ ကန္ ေဒၚလာ ၁၃၀ဘီလီယံ အထက္တြင္ လည္း ေကာင္း၊ အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံသည္ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၁၈၀ဘီလီယံအထက္တြင္ လည္းေကာင္း၊ စင္ကာပူႏိုင္ငံသည္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၄၀ဝ ဘီလီယံ အထက္တြင္လည္းေကာင္း အသီးသီးရွိ ေနရာ ေဒသတြင္း အာဆီယံႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ ႏိႈင္းယွဥ္ လွ်င္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ပို႔ကုန္ပမာဏသည္ အလြန္ဆိုးရြား နိမ့္က်လ်က္ရွိသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ တႏွစ္စာ ပို႔ကုန္ဝင္ေငြသည္ ထိုင္း၊ အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံတို႔၏ တလစာပို႔ကုန္ ဝင္ေငြ ေလာက္ပင္ မရွိဟု ဆိုရေပမည္။ အာဆီယံေဒသတြင္း ႏိုင္ငံမ်ားျဖစ္သည့္ လာအိုႏွင့္ ကေမၻာဒီးယားႏိုင္ငံ တို႔၏ ပို႔ကုန္ဝင္ေငြ မွာမူ ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ မတိမ္းမ ယိမ္းတြင္ ရွိေနၾကသည္။

သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရလက္ထက္ စီးပြားေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားႏွင့္ အတူ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ရန္ ျမန္မာ့ပို႔ ကုန္ ဝင္ေငြ ျမင့္တက္လာရန္ အထူးလိုအပ္ ေနၿပီ ျဖစ္သည္။ အစိုးရက ပို႔ကုန္တိုးျမႇင့္ေရး မဟာဗ်ဴဟာ တရပ္ကို ဂ်ာမန္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ေရး အဖြဲ႔ (GIZ) ၏ အကူအညီ၊ ႏိုင္ငံတကာ ကုန္သြယ္မႈစင္တာ (ITC) ၏ နည္းပညာ အေထာက္အပံ့တို႔ႏွင့္ ေရးဆြဲၿပီး စတင္အေကာင္ အထည္ေဖာ္ေနၿပီ ဟု သိရွိရသည္။

အဆိုပါ အမ်ိဳးသား ပို႔ကုန္ မဟာဗ်ဴဟာ၏ ဦးစားေပးပို႔ကုန္ က႑မ်ားတြင္ ဆန္၊ ပဲအမ်ိဳးမ်ိဳးႏွင့္ ဆီထြက္သီးႏွံ၊ ေရထြက္ ပစၥည္းအမ်ိဳးမ်ိဳးႏွင့္ အထည္အလိပ္တို႔က အစဥ္လိုက္ ထိပ္ဆံုးမွာ ရွိေနၿပီး သစ္ႏွင့္ သစ္ေတာထြက္ ပစၥည္း၊ ခရီးသြား လုပ္ငန္းတို႔မွာလည္း ဦးစားေပး က႑တြင္ ပါဝင္လ်က္ ရွိသည္။

အမ်ိဳးသား ပို႔ကုန္မဟာဗ်ဴဟာ အလုပ္ျဖစ္၊ မျဖစ္ ေစာင့္ၾကည့္ရဦးမည္ ျဖစ္ေသာ္လည္း လတ္တေလာ ႏိုင္ငံ့စီးပြားေရး တိုးတက္မႈ အတြက္ အခ်က္အခ်ာ ျဖစ္သည့္ ပို႔ကုန္ဝင္ေငြ မတိုးတက္လာျခင္းက ျပည္သူမ်ားကို ဆင္းရဲတြင္း ပိုမို နက္႐ိႈင္းေစမည္ ျဖစ္သည္။ စီးပြားေရး အသိုင္းအဝိုင္းက ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ပို႔ကုန္ တိုးျမႇင့္ေရးတြင္ မဟာဗ်ဴဟာ ခ်မွတ္႐ံုျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္မည္ မဟုတ္ဘဲ အစိုးရပိုင္းက မဟာဗ်ဴဟာထက္ အေရးႀကီးသည့္ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားစြာ ေဆာင္ရြက္ရန္ လိုအပ္သည္ဟု ေထာက္ျပၾကသည္။
ပို႔ကုန္ တိုးျမႇင့္ေရး အတြက္ အစိုးရက မလုပ္ေဆာင္ေပးသည့္ အားနည္းခ်က္မ်ားစြာ ရွိေနၿပီး ျမန္မာ့ပို႔ကုန္ ေစ်းကြက္ခ်ဲ႕ထြင္ေရး အတြက္ အစိုးရ အခ်င္းခ်င္း  G to G ခ်ိတ္ဆက္ညႇိႏိႈင္းမႈ မလုပ္ေဆာင္ျခင္း၊ ျပည္တြင္း ထုတ္ကုန္မ်ားကို အရည္ေသြး တိုးတက္လာေအာင္ ေငြေၾကးႏွင့္ နည္းပညာ ေထာက္ပံမႈ အလြန္အားနည္းျခင္း၊ အေသးစား အလတ္စား လုပ္ငန္းမ်ား ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ အားနည္းျခင္းႏွင့္ ပို႔ကုန္ တိုးတက္မႈကို အေျခခံ၍ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ရန္ လုပ္ေဆာင္မည့္ မူဝါဒကို ထိေရာက္စြာ က်င့္သံုး အေကာင္အထည္ ေဖာ္မႈ အားနည္းျခင္း တို႔ျဖစ္ေၾကာင္း စီးပြားေရး အသိုင္းအဝိုင္းက ေထာက္ျပသည္။

ျမန္မာ လယ္ယာစီးပြား အမ်ားပိုင္ကုမၸဏီ၏ ဒါ႐ိုက္တာ ဦးရဲမင္းေအာင္က “ပို႔ကုန္ေစ်းကြက္ အတြက္ အစိုးရခ်င္း ခ်ိတ္ဆက္ညႇိႏိႈင္းၿပီး ေစ်းကြက္ ရွာေဖြႏိုင္မႈ မလုပ္ႏိုင္တာဟာ စိုးရိမ္စရာပါ။ ကမၻာ့ ကုန္သြယ္မႈ ေစ်းကြက္မွာလည္း အစိုးရအခ်င္းခ်င္း လမ္းေၾကာင္း ေဖာက္ၿပီးမွ ပုဂၢလိကေတြက ေနာက္က လိုက္ၾကပါတယ္။ ထိုင္း၊ ဗီယက္နမ္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေတြဟာ ႏိုင္ငံတကာကို ဆန္အေရာင္း ထြက္ေလ့ရွိ ပါတယ္။ ျမန္မာကို အင္ဒိုနီးရွား သမၼတ လာတုန္းက ျမန္မာက ဆန္ေရာင္းဖို႔၊ အင္ဒိုက ဓာတ္ေျမႀသဇာေရာင္းဖို႔  G to G  အျပန္အလွန္သေဘာ တူခဲ့တယ္။ ဒါေပမယ့္ အင္ဒိုနီးရွားကသာ ဒီကိုအဖြဲ႔စံု ေခ်ာင္းေပါက္ေအာင္ လာၿပီး ဓာတ္ေျမဩဇာ တန္ခ်ိန္ အမ်ားႀကီး အေရာင္းအဝယ္ ျဖစ္သြားတယ္။ ျမန္မာ့ဆန္ကေတာ့ ဘာမွ မေရာင္းခဲ့ရပါဘူး။  G to G ထိုးခဲ့တဲ့ MOU ကိုလည္း ဘယ္သူမွ  Follow – up မလုပ္ၾကဘူး” ဟု ေျပာသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အမ်ိဳးသားပို႔ကုန္၏ ဦးစားေပး က႑ မ်ားတြင္ ပါဝင္ေနသည့္ ဆန္၊ ပဲအမ်ိဳးမ်ိဳးႏွင့္ ဆီထြက္သီးႏွံတို႔မွာ စိုက္ပ်ိဳးေရး ထုတ္ကုန္မ်ား ျဖစ္ၿပီး ကုန္ၾကမ္း အဆင့္ထက္ သာလြန္ေသာ တန္ဖိုးျမႇင့္ ထုတ္ကုန္မ်ား အျဖစ္ တင္ပို႔ႏိုင္ မွသာ ပို႔ကုန္ ဝင္ေငြ တိုးတက္ႏိုင္မည္ ျဖစ္သည္။ စိုက္ပ်ိဳးေရး ထြက္ကုန္မ်ားကို တန္ဖိုး ျမႇင့္ထုတ္ကုန္ အျဖစ္ ထုတ္လုပ္ႏိုင္ရန္ နည္းပညာႏွင့္ ေငြေၾကး အရင္းအႏွီးတို႔က မျဖစ္မေန လိုအပ္ၿပီး လတ္တေလာ နည္းပညာႏွင့္ အရင္းအႏွီး ရရန္ ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူမ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ရမည္ ျဖစ္သည္။

သို႔ေသာ္ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ဝင္ေရာက္ေနသည့္ ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ားတြင္ စိုက္ပ်ိဳးေရး က႑သို႔ ဝင္ေရာက္သည့္ ပမာဏက နည္းပါးလ်က္ရွိၿပီး စိုက္ပ်ိဳးေရးက႑ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈသည္ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ စုစုေပါင္းပမာဏတြင္ (ဝ) ဒသမ ၅ ရာခိုင္ႏႈန္း ဝန္းက်င္တြင္သာ ရွိေနသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ ကုန္သည္မ်ားႏွင့္ စက္မႈလက္မႈ လုပ္ငန္းရွင္မ်ား အသင္းခ်ဳပ္ (UMFCCI) ဒုဥကၠ႒ ေဒါက္တာ ေမာင္ေမာင္ေလးက “ျမန္မာႏိုင္ငံက စိုက္ပ်ိဳးေရး အေျခခံတယ္။ ဒါေၾကာင့္ စိုက္ပ်ိဳးေရး အေျခခံ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈေတြ လုပ္ရေတာ့မယ္။ စိုက္ပ်ိဳးေရး တန္ဖိုးျမႇင့္ ထုတ္ကုန္ေတြနဲ႔ သြားရေတာ့မယ္။ ဒီအတိုင္း မူလထုတ္ကုန္ထက္ အဆင့္ ထပ္ျမႇင့္ လုပ္ရေတာ့မွာ ပါ။ ဒါက စက္မႈက႑ တိုးတက္မွ ရမွာေပါ့။ စိုက္ပ်ိဳးေရး ပို႔ကုန္နဲ႔ေတာ့ ႏိုင္ငံတကာကို ဝင္ဆံ့လို႔ မရပါဘူး။ ႏိုင္ငံတကာမွာ အဓိကက ရတဲ့ဝင္ေငြဟာ Production ရယ္ Manufacturing ရယ္ေပါ့။ Manufacturing မွာ ပိုက္ဆံမ်ားမ်ား ရႏိုင္တဲ့  high tech ေတြ လုပ္ႏိုင္မွ ထိုင္း ႏိုင္ငံတို႔လို ထုတ္လုပ္ႏိုင္မွ ရမွာပဲ။ ဒါက အေျခခံလို အပ္ခ်က္ေတြ အမ်ားႀကီး လိုပါတယ္” ဟု ေျပာသည္။
ျမန္မာ ပို႔ကုန္တိုးျမႇင့္ေရး စက္မႈက႑ ျမႇင့္တင္ ရမည္ ျဖစ္ၿပီး လက္ရွိတြင္ လွ်ပ္စစ္မီး၊ လမ္းပန္း ဆက္သြယ္ေရး အပါအဝင္ အေျခခံ အေဆာက္အဦ မ်ားမွာ လိုအပ္ခ်က္ မ်ားစြာျဖင့္ ရင္ဆိုင္ေနရသည္။ အစိုးရက အမ်ိဳးသား ပို႔ကုန္ မဟာဗ်ဴဟာ စတင္ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေနၿပီ ျဖစ္ေသာ္လည္း ပို႔ကုန္ ဝင္ေငြျမင့္မားလာမွာမူ အလွမ္းေဝးေနဦးမည္ ျဖစ္သည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ ေတာင္သူလယ္သမား အသင္း ဥကၠ႒ ေဒါက္တာ စိုးထြန္းက “အခု ေလာေလာဆယ္ေတာ့ ေဒသတြင္း ႏိုင္ငံေတြကို ခ်က္ခ်င္း မီဖို႔ မလြယ္ေသးပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ မမီဘူး လို႔ေတာ့ ေျပာလို႔ မရဘူးေပါ့။ ဒီက႑ေတြ တက္လာဖို႔ ဆိုရင္ Infrastructure လို ဟာမ်ိဳးေတြ၊ ပိုက္ဆံ အမ်ားႀကီး ကုန္မယ့္ဟာမွာ အစိုးရတို႔ World Bank တို႔လို အဖြဲ႔အစည္း ေတြက လုပ္ေပးရမွာ။ လိုအပ္ခ်က္ေတြ ကေတာ့ အမ်ားႀကီး ပါပဲ” ဟု ေျပာသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ပို႔ကုန္မ်ားတြင္ ေရနံႏွင့္ သဘာဝ ဓာတ္ေငြ႔၊ သစ္ေတာထြက္ ပစၥည္းတို႔ ကဲ့သို႔ေသာ သဘာဝ သယံဇာတ မ်ားက ဝင္ေငြ အမ်ားဆံုးရွာေပး ႏိုင္ေသာ ပို႔ကုန္အျဖစ္ ဦးေဆာင္လ်က္ ရွိရာ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆင္းရဲတြင္းမွ လြတ္ေျမာက္ ေရး ႏွင့္ ႏိုင္ငံဖြံ႔ၿဖိဳး တိုးတက္ေရး အတြက္ စိုက္ပ်ိဳးေရး ပို႔ကုန္၊ တန္ဖိုးျမႇင့္ ပို႔ကုန္ႏွင့္ နည္းပညာ ျမင့္ထုတ္ကုန္မ်ားက သဘာဝ သယံဇာတ ထုတ္ကုန္မ်ား၏ ေနရာတြင္ ဝင္ေရာက္ ေနရာဝင္ယူႏိုင္ေရး အေရးတႀကီး ေဆာင္ရြက္ရမည့္ အခ်ိန္ ျဖစ္သည္။

Credit: ဧရာ၀တီ သတင္းစာမ်က္ႏွာ