Saturday, August 28, 2010
မေသခ်င္ရင္ အသက္ရွဴပါ
Thursday, August 26, 2010
ေရးလိုက္ၾကစို႔ ရည္းစားစာ
မေစခိုင္းဘဲ လုပ္ေသာ အလုပ္မ်ားတြင္ ခ်စ္သ၀ဏ္လႊာသီကုံးေရးသားျခင္း အမႈသည္လည္း တစ္ပါးအပါအ၀င္ ျဖစ္ေပသည္။ အခ်စ္ဆိုသည္ကားလူသားတိုင္း မကင္းႏိုင္ေသာ၊ မေရွာင္ႏိုင္ေသာ မီးပိြဳင့္ တစ္ခုပင္ ျဖစ္သည္။လူသားတိုင္း တစ္ေကြ႕မဟုတ္ တစ္ေကြ႕ အခ်စ္မီးပိြဳင့္ ေရွ႕၌ တည့္တည့္တိုး ရပ္မိၾကသည္။
ဘ၀တစ္ေကြ႕ မလြဲမေသြ ႀကံဳဆံုရေသာ အခ်စ္မီးပိြဳင့္မိခ်ိန္၌ ခ်စ္သူတိုင္း မိမိတို္႕ ရင္တြင္းခံစားခ်က္ အခ်စ္အေၾကာင္း မိမိတို႔တတ္ႏို္င္စြမ္း သမွ် ဖြင့္ဟျပၾကသည္။ စာျဖင့္ျဖစ္ေစ၊ ႏႈတ္ျဖင့္ျဖစ္ေစ အခ်စ္ကိုဖြင့္ဟ တတ္ၾကသည္။ ထိုသို႔နည္းနာ အသီးသီးျဖင့္ ဖြင့္ဟၾကရာတြင္ စာျဖင့္ဖြင့္ဟ ေျပာဆိုျခင္းလည္းအပါအ၀င္ ျဖစ္သည္။ လူတိုင္း ရည္းစားစာ မေရးတတ္ၾကေပ။ လူအမ်ားစုအတြင္စာေရးသားျခင္းသည္ လက္တြန္႔ေစေသာ အမႈတစ္ရပ္လည္း ျဖစ္သည္။ ဘဲဥ အစရွာမရ ျဖစ္သကဲ႔သို႔မည္သို႔ မည္ပံု စတင္၍ စာသီကုံုးရမည့္ အျဖစ္ေၾကာင့္လည္း လက္တြန္႔ၾကျခင္း ျဖစ္ေလသည္။တြန္႔ေနေသာ လက္တစ္စံုအတြက္ ေစတနာ ျပတင္းေပါက္မွ လက္ကမ္း ေပးေသာ ရည္းစားစာ ေရးနည္းငါးမ်ဳိးသည္ ခ်စ္သူတိုင္း အတြက္ တစ္မ်ဳိးတစ္ဖံု အေထာက္အကူ ျပဳေစမည္ ဆိုလွ်င္တင္ျပရက်ဳိးနပ္ၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း ..... ။
၁။ ရင္၀ွက္ေတး
ခ်စ္သူနဲ႔ ေတြ႕တုန္းက မေျပာျဖစ္၊ မေျပာရဲတဲ႔ စကားေတြေျပာပါ။ ေရးခ်ပါ။ သူ၀တ္လာတဲ႔ အ၀တ္အစားေလးက ဘယ္ေလာက္လွတယ္၊ သူဆြတ္လာတဲ႔ ေရေမႊးေလးဟာကိုယ္႔ကို ဘယ္လိုႏွစ္မြန္း သြားေစတယ္္ ဆိုတာ သူ႔ေရွ႕မေျပာ ျဖစ္ခဲ႔သမွ် ေရးေပးပါ။သူဘယ္ေန႔က ဘာအ၀တ္အစား ၀တ္ခဲ႔တယ္။ ဘယ္ေန႕က ကိုယ္႕ကို ဘယ္လို ေျပာလိုက္ပံုေလးကကိုယ္ဘယ္လို ခံစားခဲ႔ရတယ္ ဆိုတာ စသျဖင့္ ေျပာေပးပါ။ သူ႕ခႏၶာကိုယ္မွာဘယ္အစိတ္အပိုင္း ေတြကေတာ႔ျဖင့္ ဘယ္လိုလွတာ။ သူ႕မ်က္လံုး ေလးကျဖင့္ ဘယ္လိုလွတာ၊အသားအေရ ေလးကျဖင့္ ဘယ္လိုေခ်ာ၊ ဘယ္လိုႏုညက္ေနတာ၊ ဘယ္ေမာ္ဒယ္ ဘယ္မင္းသား မမွီႏိုင္ေလာက္ေအာင္ ဘယ္လိုလွေၾကာင္း၊ စာကားေျပာပံုေလးက ဘယ္လိုခ်စ္စရာ ေကာင္းေၾကာင္း စသျဖင့္ေျပာေပးပါ။
လူတစ္ေယာက္မွာ ေကာင္းျခင္း တစ္မ်ဳိးစီ အသီးသီးရွိတတ္ပါတယ္။ ႐ုပ္ဆိုးလွပါတယ္ ဆိုတဲ႔ လူတစ္ေယာက္ ေတာင္မွ ရွာေဖြတတ္မယ္ဆိုရင္ေကာင္းျခင္းတစ္မ်ဳိး ရွာေတြ႕မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲ႔ဒီ ေကာင္းျခင္းေတြကိုမ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္ မေျပာျဖစ္ခဲ႔သမွ် ေျပာေပးပါ။ ေနာက္ၿပီး သူ႕ကိုဘာေၾကာင့္ခ်စ္တယ္၊ ဘယ္လိုစခ်စ္တယ၊္ ဘာေတြကို ခ်စ္တယ္ ဆိုတာေတြ ထည့္ေရးပါ။သူနဲ႔ေတြ႕စဥ္ ကိုယ္႕ရင္ ဘယ္လိုခံစား ေနရေၾကာင္း၊ သူ႕ကို ေတြ႕တိုင္း ရင္ဘယ္လိုခုန္ေၾကာင္း၊သူ႕လက္ဖ၀ါးေလးကို ေသြးျခည္ဥမတတ္ ဖမ္းဆုပ္ထားတာ ဘယ္လိုျဖစ္လို႕ ဆိုတဲ႔ အေၾကာင္းအကုန္ခ်ေရးပါ။ ဒီနည္းဟာ ကိုယ္ဘက္က ကိုယ္႕ခ်စ္သူအေပၚ ဘယ္လိုခံစား ေနရသလဲဆိုတာေတြကို ကိုယ္႕ခ်စ္သူ သိရွိေစၿပီး တစ္ေယာက္နဲ႔ တစ္ေယာက္ၾကားက သံေယာဇဥ္ႀကိဳးကိုပိုလုိ႔ နက္႐ႈိင္းရစ္တြယ္ လာေစပါတယ္။
၂။ ေျပာေနက်သံစဥ္
ဒီရည္းစားစာ ေရးနည္းကေတာ႕ ခ်စ္သူကိုကုိယ္ေန႕စဥ္ေျပာေလ႔ ရွိတဲ႔စကားေတြ၊ ကို္ယ္အၿမဲ ေ၀မွ်ခ်င္တဲ႔ အေၾကာင္းေတြကိုဖြင့္ဟတဲ႔နည္း ပါပဲ။ သူနဲ႔ ေန႔ဘက္မွာပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ညဘက္မွာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ကုိယ္ဖြင့္ဟေျပာခ်င္ေနတဲ႔ အေၾကာင္းေတြကို ခ်ေရးပါ။ သူနဲ႔ကိုယ္နဲ႔ အတူရွိေနခ်ိန္မွာကိုယ္႔ဘက္က ဖြင့္ဟေလ႔ရွိတဲ႔ အေၾကာင္းေတြ၊ စကားေတြကို ေရးသားတဲ႔နည္းပါပဲ။ ဒီနည္းဟာ ခ်စ္သူကိုကိုယ္ဘယ္ေလာက္ ဂ႐ုစိုက္ေၾကာင္း ျပန္လည္ အမွတ္ရေစၿပီး ၾကည္ႏူးေစတဲ႔ ရည္းစားစာေရးနည္းပါပဲ။
၃။ ကဗ်ာ
ကဗ်ာရဲ႕သက္တမ္းဟာ ရည္းစားစာ သက္တမ္းလိုပဲၾကာေညာင္းေနပါၿပီ။ ဒါေပမဲ႔ အၿမဲလတ္ဆတ္ သစ္လြင္ေနတုန္းပါပဲ။ တကယ္လို႔ သင္ဟာရွိတ္စပီးယား ေလာက္ ကေလာင္စြမ္း မထက္ဘူး ဆိုရင္လည္း လက္မႈိင္ခ်ၿပီး ေဖာင္တိန္ကုိပစ္မခ်လိုက္ပါနဲ႔။ ကိုယ္႔ရင္ထဲက ခံစားခ်က္ေတြကို ကိုယ္တတ္ကၽြမ္းသေလာက္၊ကုိယ္ခံစားမိ သလိုသာ သီကံုးလိုက္ပါ။ အဓိကက ကုိယ္႔ရဲ႕ တတ္စြမ္းသမွ် သီကံုးထားတာေလးကိုသူျမင္႐ံုနဲ႔တင္ သည္းေျခလႈပ္ သြားေစႏိုင္တယ္ ဆိုတာပါပဲ။ အမွန္ေတာ႔ ကဗ်ာဟာရည္းစားစာ တစ္မ်ဳိးပါပဲ။ တကယ္လို႔ သင္ဟာ ကဗ်ာမဆန္တဲ႔ ခ်စ္သူတစ္ေယာက္ ျဖစ္ခဲ႔မယ္ဆိုရင္ေတာ႔ ဒီနည္းဟာ သင့္အတြက္ေတာ႔ ကဗ်ာမဆန္ဘူးလို႔ ဆိုရပါလိမ္႔မယ္။
၄။ သီခ်င္း
ဒီနည္းဟာ အရမ္းကို ဆန္းသစ္တဲ႔နည္းပါ။ ကိုယ္႔ခ်စ္သူတသသ စြဲလန္းသြားေစႏိုင္တဲ႔ နည္းလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ေရာ႔ခ္ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ေပါ႔ပ္ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ပန္႔ခ္ပဲျဖစ္ျဖစ္ သီကံုးသီဆိုထားတဲ႔ သီခ်င္းစာသား ေတြဟာအခ်စ္နဲ႔ မကင္းႏိုင္ၾကပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ သင္ဟာ အႏုပညာ ပါရမီပါတဲ႔သူဆိုရင္ ဒီနည္းကိုသင့္အတြက္ လက္တို႔ခ်င္ပါတယ္။ ကိုယ္တိုင္သီကံုးၿပီး သီဆိုျပတဲ႔ အခ်စ္သီခ်င္းတစ္ပုဒ္ဟာ ကိုယ္႔ခ်စ္သူအတြက္ တစ္သက္တာ ခ်စ္အမွတ္တရ ျဖစ္သြားေစတဲ႔အထိျပဳစားႏိုင္လြန္းပါတယ္။
၅။ အခ်စ္ဟာသ
ဒီနည္းဟာ ကိုယ္႔ခ်စ္သူကုိ ရီ႐ႊင္ဖြယ္ရာနဲ႔ခ်စ္ခင္ဖြယ္ရာ ျဖစ္ေအာင္ သီကံုးေရးစပ္ ထားတဲ႔ ရည္းစားစာ ေရးနည္းပါ။ အခုေခတ္လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ေရးစပ္တတ္ၾကပါတယ္။ ဥပမာ - ယင္ဖိုေတာင္ မသန္းတဲ႔ ယင္မေလးတစ္ေယာက္သို႔ ... ၊ ျခင္မ ေတာင္ ျခင္ေထာင္ထဲ မသြင္းခဲ႔တဲ႔ ကိုယ္ဟာ မင္းနဲ႔က်မွ ျခင္ေဆးေခြေတာင္မထြန္းရက္ ေလာက္ေအာင္ အခ်စ္ႀကီး ျဖစ္ေနမိၿပီ။ မင္း ေခ်ာင္း႐ိုက္လိုက္တဲ႔ေမာင့္အသည္းႏွလံုး ေလးဟာ အခုဆိုရင္ အလြမ္းေဆး႐ံုမွာ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ကင္ဆာနဲ႔ေအာ္ပေရးရွင္း ၀င္ေနရၿပီ။ ေနာက္ၿပီး ဘတ္စ္ကားျမင္တိုင္း ႏွာေခါင္း႐ႈံ႕႐ံႈ႕သြားတတ္တဲ႔ မင္းရဲ႕အက်င့္ေလးကို တိုးတက္ေသာအျမင္နဲ႔ တိုးတက္ေအာင္လုပ္ဖို႔ အခ်ိန္တန္ေနၿပီ။အားေန shopping ထြက္မယ္လုပ္ေနလို႔ ကၽြန္ေတာ္ရဲ႕ အိပ္ကပ္ထဲက ျခေသၤ႔၊ ဆင္ေတြလည္းတျဖည္းျဖည္း ရွားပါးမ်ဳိးတံုး စာရင္း၀င္ေနၿပီ။ ေန႕တိုင္းအိမ္ျပန္ လိုက္ပို႔ပါလို႔မေျပာနဲ႔။ အမ်ဳိးမေတာ္ဘဲနဲ႔ တက္စီသမားကို လုပ္ေကၽြးေနရတာ ငိုခ်င္လာၿပီ။ လြယ္အိတ္ထဲေလးေလးပင္ပင္ေတြ မထည့္ပါနဲ႔။ ကၽြန္ေတာ္ဆြဲရလြန္းလို႔ လက္ေမာင္းက ၾကက္ဥေတာင္မဟုတ္ေတာ႔ဘဲ ဖရဲသီးေတာင္ထြက္ေနၿပီ။ လွလားလို႔ မေမးနဲ႔။ မိတ္ကပ္တစ္ပိႆာေလာက္ဖို႔ထားမွေတာ႔ ေအာ္ရယ္ဂ်င္ႏွယ္ မ်က္ႏွာ ဘယ္ျမင္ရေတာ႔မလဲ။ ဒီစာကိုတစ္ပတ္အတြင္း အေၾကာင္းျပန္ေနာ္။ မျပန္ရင္ ေနာက္တစ္ေယာက္ အတြက္ chanceေပးလိုက္ေတာ႔မယ္။ ဖတ္ၿပီးရင္လည္း မင္းရဲ႕ညီေလးကို တစ္ဆင့္ ျပန္ၿပီး forwardလုပ္ေပးေနာ္။ ကၽြန္ေတာ္႔ကိုေတာ႔ မ်က္ေစာင္းထိုးဖို႔ မႀကိဳးစားနဲ႔ေနာ္။ ကၽြန္ေတာ္လည္းမာမီေတြဆီမွာ မ်က္ေစာင္းထိုးနည္း၊ ေျခေဆာင့္စိတ္ေကာက္နည္း၊ မ်က္စပစ္နည္းေတြကိုသံုးလျပတ္ သင္ထားတယ္။
ဒီလိုေလးလည္း ေရးႏိုင္တယ္။ ဥပမာအျဖစ္ျပထားတာျဖစ္လို႔ မိမိ စိတ္ကူးဉာဏ္၊ ဟာသဉာဏ္ ရွိသလို ကြန္႔ႏို္င္ပါေၾကာင္းတင္ျပရင္း ခ်စ္သူတိုင္း ရည္းစားစာ ေရးတတ္ၾကပါေစလို႔ ဆႏၵျပဳလ်က္ ..... ။
8 DAYS မမ
ရည္းစားစာ ေရးနည္းငါးမ်ဳိး
8 DAYS - A WEEK
5 March - 12 March 2010
Saturday, August 21, 2010
လုပ္ငန္းခြင္မွာ ေပ်ာ္ရႊင္တက္ၾကြ အလုပ္လုပ္ၾကေစဖို႕
လူမ်ိဳးေပါင္းစံုနဲ႕ ဘာသာေပါင္းစံုပါ၀င္တဲ့ ၀န္ထမ္းေတြကို စီမံအုပ္ခ်ဳပ္ရတဲ့သူေတြမွာ အခက္အခဲ အက်ပ္အတည္းေတြ ျပည့္ေနတတ္ပါတယ္။
၀န္ထမ္းေတြရဲ႕ ၾကိဳးစား အားထုတ္မႈကို ျမႇင့္တင္ေပးဖို႕ လိုအပ္တဲ့အခ်က္ေတြထဲမွာ တစ္ခ်က္ကေတာ့ လူေတြရဲ႕ လိုအပ္ခ်က္မ်ားစြာနဲ႕ ဆႏၵမ်ားစြာဟာ အခ်ိန္နဲ႕အမွ် ေျပာင္းလဲေနတယ္ဆိုတာပါပဲ။
ဒါေၾကာင့္ ၀န္ထမ္းေတြရဲ႕ ၾကိဳးစားလိုစိတ္ကို လႈံ႕ေဆာ္ေပးတဲ့ ဒီအေျခခံအခ်က္ေတြဟာ မန္ေနဂ်ာေတြအတြက္ မရွိ မျဖစ္ လိုအပ္ခ်က္တစ္ရပ္ျဖစ္လာပါတယ္။
ဒီအေျခခံအခ်က္ေတြကို မေလ်ာ့ေစဖို႕ ေအာက္မွာ အၾကံေပးလိုက္ပါတယ္။
တစ္ဦးခ်င္းစီရဲ႕ လိုအပ္ခ်က္
၀န္ထမ္းေတြအားလံုးရဲ႕လိုအပ္ခ်က္ေတြဟာ တစ္ပံုစံတည္း မဟုတ္ဘူးဆိုတာ သတိျပဳသင့္ပါတယ္။ တစ္ေယာက္ တည္းမွာေတာင္ လိုအပ္ခ်က္ေတြက အမ်ားၾကီးပါ။
ဒါေၾကာင့္ တစ္ေယာက္ခ်င္းစီရဲ႕ လုပ္ရည္ကိုင္ရည္ တက္လာေအာင္ ႏႈိးဆြေပးရာမွာ ထိထိေရာက္ေရာက္ အက်ိဳးရွိေစ ဖို႕အတြက္ သူတို႕ရဲ႕ လိုအပ္ခ်က္ေတြကို နားလည္ထားရပါမယ္။
လူမွန္ ေနရာမွန္
လုပ္ငန္းခြင္ တစ္ခုအတြင္းမွာ ၀န္ထမ္းေတြကို ခန္႕ထားရာမွာ လူမွန္ေနရာမွန္ျဖစ္ဖို႕ လိုပါတယ္။ ၀န္ထမ္းတစ္ဦးဟာ လုပ္ငန္းခြင္နဲ႕ ကိုက္ညီတဲ့ အရည္အခ်င္းမရွိဘူးဆိုရင္ အဲဒီ၀န္ထမ္းက အေကာင္းဆံုးလုပ္ေပးတယ္ဆိုရင္ေတာင္ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈက သိပ္နည္းပါတယ္။ လုပ္ငန္းခြင္နဲ႕ ကိုက္ညီတဲ့ ၀န္ထမ္းေတြ ေရြးခ်ယ္ႏိုင္ဖို႕ လူသစ္စုေဆာင္း ေရးနဲ႕ ေရြးခ်ယ္ေရးနည္းပညာေတြကို အသံုးျပဳႏိုင္ပါတယ္။
ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ ရည္မွန္းခ်က္
၀န္ထမ္းေတြဟာ သူတို႕ရဲ႕လုပ္ရည္ကိုင္ရည္ကို အစြမ္းျပခြင့္ရတဲ့အခါမွာ အေကာင္းဆံုးေဆာင္ရြက္ၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္လံုး အက်ိဳးရွိမယ့္ ရည္မွန္းခ်က္မ်ိဳးျဖစ္ရပါမယ္။ ဒီလိုတိက်ျပီး ခိုင္မာတဲ့ ရည္မွန္းခ်က္ေတြဟာ ၀န္ထမ္းေတြရဲ႕ လိုအပ္ခ်က္ေတြအတြက္ အခြင့္အလမ္းေတြ ျဖစ္ေပၚေစပါတယ္။ ၀န္ထမ္းေတြ ဘယ္ေလာက္ေတာင္ ၾကိဳးၾကိဳးစားစားလုပ္သလဲဆိုတာကို အျမဲတမ္း စစ္ေဆးတာဟာ သူတို႕ရဲ႕ ၾကိဳးပမ္းအားထုတ္မႈကို တြန္းအားေပးရာ ေရာက္ပါတယ္။
တစ္ဦးခ်င္းအလိုက္ ဆုခ်ီးျမင့္မႈ
၀န္ထမ္းေတြရဲ႕ လိုအပ္ခ်က္ေတြ အမ်ိဳးမ်ိဳးကြဲျပားတဲ့အတြက္ သူတို႕ရဲ႕ အရည္အခ်င္းေတြကို အသိအမွတ္ျပဳတဲ့အေန နဲ႕ ဆုခ်ီးျမႇင့္ရာမွာလည္း မတူညီႏိုင္ဘူးဆိုတာ သတိျပဳသင့္ပါတယ္။ ဆုတစ္မ်ိဳးဟာ တစ္ဦးရဲ႕ စိတ္ဓာတ္ကို တက္ေစ ႏိုင္ေပမယ့္ ေနာက္တစ္ဦးအတြက္ေတာ့ အရာေရာက္ခ်င္မွ ေရာက္မွာပါ။ ဒါေၾကာင့္ ၀န္ထမ္းေတြရဲ႕ ကြဲျပားျခားနားတဲ့ လိုအပ္ခ်က္ေတြကို နားလည္သေဘာေပါက္ျပီး သင့္ေတာ္မယ့္ ဆုလာဘ္မ်ိဳးကို ေပးသင့္ပါတယ္။
လုပ္ရည္ကိုင္ရည္ေပၚမူတည္တဲ့ဆု
တစ္ဦးခ်င္းစီကို ဆုခ်ီးျမႇင့္ရာမွာ သူ႔ရဲ႕စြမ္းေဆာင္မႈေပၚမူတည္ျပီး ေပးသင့္ပါတယ္။ ဒီဆုေတြဟာ ၾကိဳးစားမႈရဲ႕ ရလာဒ္ ေတြ ျဖစ္တယ္ဆိုတာကိုလည္း သိေစရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
မွ်တတဲ့ ဆုေပးစနစ္
ဆုေပးတဲ့စနစ္ဟာလည္း တရားမွ်တမႈရွိျပီး တစ္သမတ္တည္း ျဖစ္ရပါမယ္။
ေငြကိုေတာ့ မေမ့ပါနဲ႕
တစ္ဦးခ်င္းစီရဲ႕ စြမ္းေဆာင္မႈမွာ ေငြဟာ အဓိကအခ်က္ ျဖစ္တယ္ဆိုတာ လံုး၀မေမ့ပါနဲ႕။ ၀န္ထမ္းေတြရဲ႕ စြမ္းရည္ကို လႈံ႕ေဆာ္ေပးတဲ့အရာမွာ ေငြဟာတစ္ခုတည္းေသာအရာ မဟုတ္ေပမယ့္ ေငြကို မသံုးမိဖူးဆိုရင္ ၀န္ထမ္းေတြရဲ႕ စြမ္း ေဆာင္ႏိုင္စြမ္းလည္း က်သြားမွာျဖစ္ပါတယ္။
မ်ိဳးလြင္ ႏွင့္ သီရိမင္းထြန္း
ကိုးကား -
HRM – Decenzo & Robbins
Friday, August 20, 2010
မေသခင္ဘာလုပ္ၾကမလဲ
Friday, August 13, 2010
အမ်ိဳးသမီးမ်ားထက္ အမ်ိဳးသားမ်ား သက္တမ္းပိုတိုေစေသာ အေၾကာင္းရင္း(၆)ရပ္
အသက္အရြယ္မေရြးမွာ လိုက္ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ အမ်ိဳးသားေတြဟာ အမ်ိဳးသမီးေတြထက္ ပိုျပီး အသက္တို ၾကပါတယ္။ အယ္လ္ဇိုင္းမားေရာဂါ ကလြဲလို႔ တကယ္ေသနိုင္ေလာက္တဲ့ ေရာဂါ ၁၅ မ်ိဳးေလာက္မွာ ေယာက်္ားေတြက ပိုအျဖစ္မ်ားတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကမၻာၾကီးေပၚမွာ ပ်မ္းမွ် ေယာက်္ားေတြက မိန္းမေတြထက္ ၅ႏွစ္ေလာက္ အသက္ပိုတိုတယ္လို႔ စစ္တမ္းမ်ားအရ ေတြ႔ရွိထားရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ (အယ္လ္ဇိုင္းမားေရာဂါ အေၾကာင္းကို မက္ဖန္ပရိသတ္မ်ား ျပည့္စံုစြာ သိရွိေအာင္ ေရးသားေဖာ္ျပေပးဖို႔ ရွိပါတယ္)။
ခႏၶာကိုယ္ပိုင္းဆိုင္ရာ အခ်က္ေတြ ကြဲျပားမွဳ ရွိတာေတြေၾကာင့္လဲ ပါသလို ေနထိုင္ပံု Lifestyle ကလဲ အဓိက လႊမ္းမိုးတဲ့ အခ်က္ျဖစ္ပါတယ္။ အမ်ိဳးသားေတြဟာ က်န္းမာေရးလိုက္စားဖို႔နဲ႔ ေရာဂါ တစ္ခုခု ျဖစ္လာခဲ့ရင္ ေဆးကုသမွဳ ေစာစြာခံယူဖို႔ အခ်ိန္ဆြဲတတ္ၾကတာ အဓိက အခ်က္ျဖစ္ပါတယ္လို႕ ကမၻာတစ္၀န္း က်န္းမာေရးပညာရွင္မ်ားက တညီတညြတ္ထဲ အဆိုျပဳၾကပါတယ္။
"အမ်ိဳးသားေတြဟာ က်န္းမာေရးထက္ တျခားအေရးေတြကို ပိုအာရံုစိုက္ၾကတဲ့ သဘာ၀ ရွိပါတယ္။ ဥပမာ လူမွဳေရး၊ စီးပြားေရး၊ နိုင္ငံေရး၊ အားကစား စသျဖင့္ မိမိ စိတ္၀င္စားစရာေတြကိုပဲ လုပ္ေနၾကပါတယ္္။ ဒီလို ကိုယ္လုပ္ခ်င္တာေတြကို လူ႕အသိုင္းအ၀ိုင္းထဲမွာ လုပ္ေနရရင္ပဲ သူတို႔ကိုယ္သူတို႔ က်န္းမာတယ္လို႔ ထင္ေနတတ္ၾကပါတယ္" လို႔ ကြ်န္ေတာ့္ရဲ့ဆရာ အထူးကုဆရာ၀န္ၾကီးတစ္ဦးက ေျပာျပပါတယ္။
အမ်ိဳးသားေတြဟာ ဆရာ၀န္ဆီသြားဖို႔ အမ်ိဳးသမီးေတြေလာက္ လြယ္လြယ္ မဆံုးျဖတ္ၾကတဲ့အတြက္ တကယ္တမ္း ဆရာ၀န္ဆီ မျဖစ္မေန ေရာက္ၾကတဲ့ အခ်ိန္မွာ လြန္ကုန္ၾကတဲ့ သေဘာလဲ ရွိပါတယ္။
အေမရိကန္အမ်ိဳးသားက်န္းမာေရး ဂ်ာနယ္ ရဲ့ အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ျဖစ္သူ Demetrius Porche ကလဲ "အမ်ိဳးသားေတြဟာ အလုပ္လုပ္နိုင္ေနတယ္၊ စြမ္းေဆာင္နိုင္တယ္လို႔ သူတို့ကုိယ္သူတို႔ ယံုၾကည္ေနသမွ် ကာလပတ္လံုး က်န္းမာေရးအတြက္ ခႏၶာကိုယ္ကို ညွာဖို႕ စစ္ေဆးဖို႔ ဘယ္ေတာ့မွ အေတြးမ၀င္ၾကပါဘူး။ ေနာက္ျပီး ေဆးလိပ္အရက္၊ မူးယစ္ေဆး၀ါး စတာေတြကလဲ အမ်ိဳးသားေတြက ပိုသံုးၾကပါတယ္" လို႔ ေကာက္ခ်က္ခ်ပါတယ္။
ဒီေတာ့ ကမၻာတစ္၀န္း အမ်ိဳးသားေတြအားလံုးရဲ့ က်န္းမာေရးကို အျခိမ္းေျခာက္ဆံုး ေရာဂါ (၆)မ်ိဳး အေၾကာင္းကို မက္ဖန္ပရိသတ္မ်ား အားလံုး ဆင္ျခင္ ကာကြယ္ဖြယ္ ေဖာ္ျပေပး လိုက္ပါတယ္။ ကာကြယ္နည္းမ်ားကေတာ့ ကြ်န္ေတာ္ အရင္တင္ထားတဲ့ ေဆာင္းပါးမ်ားမွာ ၾကည့္ရွဳနိုင္ပါတယ္။
(၁)ႏွလံုးႏွင့္ ေသြးေၾကာဆိုင္ရာေရာဂါမ်ား
Cardiovascular Diseases လို႔ေခၚတဲ့ ႏွလံုးႏွင့္ ေသြးေၾကာဆိုင္ရာေရာဂါမ်ားဟာ ေယာက်္ားေတြ အေသအေပ်ာက္ အမ်ားဆံုးေရာဂါ နံပတ္တစ္ ျဖစ္ပါတယ္။ atherosclerosis လို႔ေခၚတဲ့ ေသြးေၾကာေတြ မာခဲပိတ္ဆို႔လာလို႔ ေသြးမေလွ်ာက္ေတာ့တဲ့ ေရာဂါမ်ား ျဖစ္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ႏွလံုးေသြးေၾကာပိတ္ ရင္ဘတ္ေအာင့္ ေရာဂါ (Angina) ျဖစ္ပါတယ္။ အခန္႔မသင့္ရင္ heart attack နဲ႔ ပြဲခ်င္းျပီး ေသတတ္ပါတယ္။
ကမၻာတစ္၀န္းမွာကိုက atherosclerosis ေၾကာင့္ ေလျဖတ္ျခင္းနဲ႔ ႏွလံုးေသြးေၾကာပိတ္ျခင္းေတြဟာ လူေတြ အေသအမ်ားဆံုး ေရာဂါေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ကမၻာ လံုးဆိုင္ရာ ျပႆနာၾကီး တစ္ခုေတာင္ ျဖစ္ေနပါျပီ။
အဲလို atherosclerosis က ဘာလို႔ျဖစ္ရသလဲဆိုေတာ့ ေသြးတြင္းအဆီဓာတ္ေတြ မ်ားလြန္းလို႔ ေသြးေၾကာ နံရံေတြ အေပၚ အဆီေတြ အနည္က်ျပီး ပိတ္ဆို႕တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အမ်ိဳးသားေတြဟာ အသက္ ၆၅ ႏွစ္ေက်ာ္တာနဲ႔ လူတိုင္း အဲဒီေရာဂါေတြ စတင္ခံစားရေတာ့တာပါပဲ။ ငယ္ငယ္ကတည္းက မဆင္ျခင္ဘဲ ေသြးတြင္း ကိုလက္စထေရာ မ်ားတဲ့ သူေတြကေတာ့ ဒီထက္ ေစာတတ္ပါတယ္။
ျမီးေကာင္ေပါက္ ဆယ္ေက်ာ္သက္အရြယ္ခ်င္း ယွဥ္ရင္ေတာင္ မိန္းကေလးေတြရဲ့ ေသြးေၾကာေတြက ေယာက်္ားေလး ေတြထက္ ပိုေကာင္းပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခ်က္ အေနနဲ႔ မိန္းကေလးေတြမွာ သဘာ၀အရကိုက က်န္းမာေရးကို အေထာက္အကူျပဳတဲ့ HDL ေခၚ ကိုလက္စထေရာ တစ္မ်ိဳး ပိုပါပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အမ်ိဳးသားမ်ား အားလံုးကို အၾကံျပဳခ်င္တာက……..
(၁)အသက္ ၂၅ ႏွစ္ေက်ာ္ကတည္းက ေသြးတြင္း ကိုလက္စထေရာ တိုင္းတာပါ။ အနည္းဆံုး ငါးႏွစ္တစ္ၾကိမ္ ဆက္တိုင္းပါ။
(၂)ေသြးေပါင္ခ်ိန္နဲ႔ ကိုလက္စထေရာ မ်ားေနရင္ ခ်ေပးပါ။
(၃)ေဆးလိပ္ကို ေရွာင္ပါ။
(၄)တစ္ေန႔ကို အနည္းဆံုး လွဳပ္လွဳပ္ရွားရွားလုပ္ခ်ိန္ နာရီ၀က္ေတာ့ ရွိပါေစ။
(၅)ဟင္းသီးဟင္းရြက္ အသီးအႏွံမ်ား တတ္နိုင္သမွ် စားေပးပါ။
(၂) အဆုတ္ကင္ဆာ
တကယ္ကို ေၾကာက္စရာေကာင္းလွတဲ့ ကင္ဆာ ေရာဂါျဖစ္ပါတယ္။ ေရာဂါဒဏ္ခံရမွဳ အရမ္းဆိုးျခင္း၊ ေရာဂါတိုးတက္မွဳ ျမန္ျခင္း၊ ကင္ဆာဆဲလ္မ်ား ေနရာအႏွံ႕ ပ်ံ႕ျခင္းေတြမွာ တျခားကင္ဆာေတြထက္ကို ဆိုးပါတယ္။ ဘယ္ေလာက္ျမန္သလဲ ဆိုရင္ ေရာဂါလကၡဏာတစ္ခုခု မေပၚခင္အခ်ိန္၊ စစ္ေဆးေတြ႔ရွိမွဳ မရွိေသးခင္ စျဖစ္တဲ့ အခ်ိန္ ကတည္းကကို စပ်ံ႕ ေနျပီ ျဖစ္ပါတယ္။ ေတြ႔ျပီဆိုရင္ ေနာက္က်ေနျပီလို႔ကို တစ္ထစ္ခ် ေျပာနိုင္တဲ့အထိ ေၾကာက္စရာေကာင္း ပါတယ္။
ကမၻာေပၚမွာ ရွိရွိသမွ်ေသာ အဆုတ္ကင္ဆာေတြ အားလံုးရဲ့ ၉၀% ေက်ာ္ဟာ ေဆးလိပ္ေၾကာင့္ ျဖစ္ရတာ အေသအခ်ာပါပဲ။ CT scan ကလြဲလို႔ ၾကိဳစစ္နိုင္တဲ့ ေဆးစစ္ခ်က္မ်ိဳးလဲ မရွိေသးပါဘူး။
လက္ရွိစြဲျပီးေနတာ ၾကာခဲ့ျပီ ျဖစ္လို႔ ငါကေတာ့ ေနာက္က်ေနပါျပီ မထူးေတာ့ပါဘူးလို႔ မထင္ပါနဲ႔တဲ့။ ေဆးလိပ္ကို ဘယ္အသက္အရြယ္မွာ ျဖတ္ျဖတ္ ေနာက္မက်ေသးဘဲ အဆုတ္ကင္ဆာနဲ့ အျခားေရာဂါေတြ ျဖစ္ေစနိုင္တဲ့ ဆိုးက်ိဳးမ်ားစြာ ေလ်ာ့နည္းမွာ ေသခ်ပါတယ္လို႔ ပညာရွင္မ်ားက အဆိုျပဳထားပါတယ္။
(၃)ဆီးက်ိတ္ကင္ဆာ
ဆီးက်ိတ္က မိန္းမေတြမွာ မရွိဘဲ ေယာက်္ားေတြမွာသာ ရွိလို႕ ေယာက်္ားေတြပဲ ဆီးက်ိတ္ကင္ဆာ ျဖစ္ၾကပါတယ္။ အမ်ိဳးသား ၆ေယာက္မွာ တစ္ေယာက္ႏွဳန္း ျဖစ္နိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲလိုျဖစ္တဲ့သူေတြထဲက ကုသမယ္ဆိုရင္ ၃၅ေယာက္မွာ တစ္ေယာက္သာေသနိုင္တာမို႔ ေတာ္ေသးတာေပါ့ လို႔ပဲ ဆိုရမွာပဲ။
(၄)စိတ္က်ေရာဂါႏွင့္ ကိုယ့္ကိုယ္ကို သတ္ေသျခင္း
စိတ္ဓာတ္က်ဆင္းျခင္းဟာ က်န္းမာေရးအေပၚ သိသိသာသာ ဆိုး၀ါးေစပါတယ္။ စိတ္ေထာင္းလို႔ ကိုယ္ေၾကတယ္ လို႔ ေျပာရမွာေပါ့။ စိတ္က်ေရာဂါရဲ့ ဒဏ္ကို စိတ္မာပါတယ္ဆိုတဲ့ ေယာက်္ားေတြက မိန္းမမ်ားေလာက္ေတာင္ မခံနိုင္တာ အံ့ၾသဖြယ္ရာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လဲ ကိုယ့္ကိုယ္ကို သတ္ေသမွဳမ်ားရဲ့ ၇၀% နီးပါးဟာ ေယာက်္ားေတြ ျဖစ္ေနတာပါ။
ေနာက္ျပီး စိတ္က်ေရာဂါ (depression) ၀င္ေနတဲ့ သူဟာ နံပတ္(၁)မွာ ေျပာခဲ့တဲ့ ႏွလံုးေသြးေၾကာ ေရာဂါမ်ား ျဖစ္နိုင္ဖို႔ အခြင့္အလမ္းလဲ ပိုမ်ားပါတယ္။
မိန္းမေတြဟာ ေယာက်္ားေတြေလာက္ စိတ္ဓာတ္မက်တတ္တာ မဟုတ္ပါဘူး။ တူတူပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ မိန္းမေတြက ဒီလို စိတ္ညစ္ရမွဳကို မ်က္ရည္တို႔ ဘာတို႔နဲ့ ေျဖေဖ်ာက္လို႔ရျပီး စိတ္ဓာတ္ၾကံ့ခိုင္သူမ်ား လို႔ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ သတ္မွတ္ထားတဲ့ အမ်ိဳးသားမ်ားကေတာ့ ၀မ္းနည္းမွဳကို မ်က္ရည္အစား ေဒါသေတြ ေပါက္ကြဲမွဳေတြ နဲ႕ပဲ ထြက္ေပါက္ေပးေတာ့ ၾကာေတာ့ ပိုဆိုးလာတာျဖစ္ပါတယ္။ (ငိုရင္ ေပါ့သြားတယ္ဆိုတာ ဒါျဖစ္မယ္)
ေနာက္တစ္ခ်က္က အဆံုးစီရင္ဖို႔ ၾကိဳးစားၾကတဲ့ အၾကိမ္အေရအတြက္ကေတာ့ မိန္းမနဲ့ေယာက်္ား မကြာလွဘူးလို႔ သိရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဘာလုပ္လုပ္ ေအာင္ျမင္ေအာင္ လုပ္တတ္တဲ့ ေယာက်္ားတို႔က လုပ္တိုင္းနီးပါး ေအာင္ျမင္ၾကလို႔ ပိုေသၾကပါသတဲ့။
အသိဥာဏ္ ဆင္ျခင္တံုတရား ျမဲတဲ့ သူမ်ားကေတာ့ မိမိတို႔ရဲ့ စိတ္ဓာတ္က်ဆင္းမွဳကို meditation ဆိုတဲ့ တရားထိုင္ျခင္း၊ ေဆးကုသျခင္း စတာေတြနဲ့ ကုသျပီး ေအာင္ျမင္မွဳကို ျပန္လည္ရယူတတ္ၾကပါတယ္။
(၅)ဆီးခ်ိဳေရာဂါ
တျဖည္းျဖည္းခ်င္း လံုး၀မသိသာေအာင္ စလာတတ္တဲ့ ေရာဂါမို႔ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ၾကာတတ္ျပီး ကာကြယ္ဖို႔ ေမ့ေနတတ္တဲ့ ေရာဂါျဖစ္ပါတယ္။ ဆီးခ်ိဳေရာဂါဟာ စျဖစ္ျပီဆိုတာနဲ႔ ပိုလွ်ံေနတဲ့ ေသြးတြင္း သၾကားဓာတ္ေတြဟာ ေသြးေၾကာေတြနဲ႔ အာရံုေၾကာေတြအတြက္ အဆိပ္အေတာက္မ်ား အျဖစ္ ေနရာ ယူလာၾကပါတယ္။ ႏွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္း၊ ေလျဖတ္ေရာဂါ၊ မ်က္စိကြယ္ျခင္း၊ ေက်ာက္ကပ္ အလုပ္မလုပ္နိုင္ေတာ့ျခင္းနဲ့ ေျခလက္ေတြ ျဖတ္ရျခင္းေတြအထိ ျဖစ္နိုင္လို႔ တကယ့္ ေၾကာက္စရာ ေရာဂါပါပဲ။ က်န္းမာေရးနဲ႔ ညီညြတ္တဲ့ အစားအေသာက္နဲ႔ ကိုယ္လက္လွဳပ္ရွားမွဳမ်ားဟာ သင့္ကို ဆီးခ်ိဳေရာဂါကေန ရာသက္ပန္ ကာကြယ္ေပးနိုင္ပါတယ္။
(၆)ပန္းေသပန္းညွိဳးျခင္း
ဒါဟာ အသက္အႏၱရာယ္ မရွိေပမယ့္ အမ်ိဳးသားတိုင္းနီးပါး ျဖစ္တဲ့ က်န္းမာေရး ျပႆနာ တစ္ရပ္ ျဖစ္ပါတယ္။ အလြယ္မွတ္ရရင္ အသက္၄၀ ျပည့္ျပီးသား အ်မိဳးသားတိုင္းရဲ့ ၄၀% ဟာ ဒီျပႆနာ ခံစားေနရပါတယ္။ ဒီလိုျဖစ္လာရင္ နံပတ္(၄)မွာ ေျပာခဲ့တဲ့ စိတ္ဓာတ္က်ဆင္းျခင္းကို ထိေရာက္စြာ အားေပးရာေရာက္လို႔ ကာကြယ္သင့္လွပါတယ္။
ေနာက္ျပီး ပန္းေသပန္းညွိဳး ျဖစ္ရတဲ့ အေၾကာင္းရင္းေတြ အမ်ားၾကီး ရွိတဲ့အထဲက atherosclerosis ေသြးေၾကာမွာ အဆီခဲေတြ ပိတ္ျခင္းေၾကာင့္လဲ ျဖစ္နိုင္တာမို႔ ဒါေၾကာင့္သာ အမ်ိဳးသားသဘာ၀ မလာေတာ့ဘူးဆိုရင္ ႏွလံုးေသြးေၾကာပိတ္ ေလျဖတ္ စတဲ့ ေရာဂါေတြလဲ တြဲျဖစ္ေနျပီလို႔ ယူဆလို႔ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဆရာ၀န္မ်ားက ပန္းေသပန္းညွိဳးျခင္းကို ႏွလံုးနဲ့ ေသြးေၾကာဆိုင္ရာ ေရာဂါမ်ားရဲ့ ေရွ႕ေျပးသတိေပး လကၡဏာ တစ္ရပ္ အျဖစ္ ထည့္သြင္းစဥ္းစား ၾကပါတယ္။
ဒီေတာ့ ဆိုလိုခ်င္တာက ပန္းေသပန္းညွိဳးကို ကုသလို႔ရတဲ့ ေဆး၀ါးေတြ၊ ကုထံုးေတြ အမ်ားၾကီးရွိေပမယ့္ ဒါေတြဟာ ဒီကိစၥကိုပဲ ကုသလို႔ ရျပီး ေနာက္ခံ အေၾကာင္းတရားျဖစ္တဲ့ ေသြးေၾကာဆိုင္ရာ ျပႆနာမ်ားကို မကုသ မကာကြယ္နိုင္တဲ့ အတြက္ အမ်ိဳးသားမ်ား ဒီလို ခံစားလာရျပီဆိုရင္ ေဆးစစ္သင့္ျပီလို႔ အၾကံျပဳခ်င္ပါတယ္။
ဒီကမၻာေလာကၾကီးမွာ ေယာက်္ားေတြဟာ မိန္းမေတြထက္ ပိုအေရးၾကီးတဲ့ တာ၀န္ေတြကို ယူထားၾကရသူေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေတာ့ အသက္တိုလို႔ မျဖစ္ပါဘူး။ လူသားတိုင္းအေနနဲ႔ ေယာက်္ားျဖစ္ျဖစ္ မိန္းမျဖစ္ျဖစ္ ဘ၀မွာ ေပ်ာ္ရႊင္ တာ၀န္ေက်စြာ ေနနိုင္ဖို႔၊ မိမိဆႏၵရွိတာေလးေတြ လုပ္နိုင္ဖို႔ က်န္းမာအသက္ရွည္ရန္ လိုအပ္လွတာမို႔ က်န္းမာေရးကို ဂရုစိုက္ၾကပါလို႔ မွာခ်င္ပါတယ္။
(အထက္ပါ ေရာဂါ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားရဲ့ ကာကြယ္နည္းေတြကို ကြ်န္ေတာ့္ ေဆာင္းပါးေတြမွာ ေဖာ္ျပျပီးျဖစ္လို႔ က်န္းမာေရးေဆာင္းပါးမ်ားမွာ ျပန္လည္ ရွာေဖြ ဖတ္ရွဳနိုင္ပါတယ္)
Translated by: သီဟသစ္(ေဆး-၂) Mutdfan.com
ခ်စ္စရာ ကေလးငယ္ (၄)
စာတစ္ေစာင္မွာ ကေလးဘယ္ႏွစ္လေရာက္ရင္ ပတ္၀န္းက်င္က အေရာင္ေတြကို ေလ့လာတယ္။ တစ္ႏွစ္ဆိုရင္ ပတ္၀န္းက်င္ကအသံ ေတြကို လိုက္တုပျပီးထြက္တတ္တယ္ စသျဖင့္ ဖတ္ခဲ့ဘူးပါတယ္။ ကေလးေတြဆိုတာ သင္ယူခ်င္စိတ္ရွိသူေတြပါ။ ေရစိုေဖာ့ျမႇဳပ္ေလး ေတြနဲ႕တူ တဲ့သူတို႕ေတြရဲ႕ စိတ္ထားေလးေတြကို ေရၾကည္ေရေကာင္းေလးေတြေပးၾကရေအာင္ပါ။ ဖတ္ၾကည့္ပါဦးေနာ္။
ကစားျခင္းဟာ ကေလးအတြက္ သင္ယူေနျခင္းပါပဲ။
ဒါေပမယ့္ ေက်ာင္းမွာ ကေလးငယ္ေတြဟာ စာအုပ္ေရွ႕မွာ၊ ခံုေနာက္မွာ အခ်ိန္အၾကာႀကီးၿငိမ္ၿငိမ္ေလး ထိုင္ေနတာကို တန္ဖိုးလို႕ ဆရာ ေတြက ယူဆၾကပါတယ္။ အတန္းႀကီးတဲ့ေက်ာင္းသားေတြအဖို႕ေတာ့ မွန္သင့္သေလာက္ မွန္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အတန္းငယ္တဲ့
ကေလးေတြအဖို႕ေတာ့ မသင့္ေတာ္ဘူးလို႕ ပညာရွင္ေတြက ေျပာလာၾကပါၿပီ။
"အသက္ငါးႏွစ္နဲ႕ ရွစ္ႏွစ္ကေလးေတြကို အတန္းႀကီးေတြ သင္သလို သင္ဖို႕မေကာင္းပါဘူး။ သူတို႕ကို တစ္မ်ိဳးသင္ရပါတယ္။ စာသင္ခန္း ထဲမွာလႈပ္ရွားသြားလာေနရတာထက္ ၿငိမ္ၿငိမ္ေလးထိုင္ၿပီး ဆရာ ေျပာသမွ် နားေထာင္ေနရတာကကေလးငယ္ေတြအဖို႕ ပိုၿပီး ၿငီးေငြ႕ ပင္ပန္းေစပါတယ္။ ကေလးေတြရဲ႕ သဘာ၀ကတစ္ေနရာတည္းမွာ ၿငိမ္ၿပီး အၾကာႀကီး မထိုင္ႏိုင္ပါဘူး" လို႕ သင္ၾကားမႈ
ပညာရွင္တစ္ဦးက ဆိုပါတယ္။ ပညာေရးသမား တစ္ေယာက္ကေတာ့ ဒီလိုေတာင္ ဆိုပါရဲ႕။"ကေလးေလးေတြကို စာအုပ္ေတြ၊ ခံုေတြ ၾကားမွာ တစ္ေန႕လံုး ထိုင္ခိုင္းထားရမယ္ဆိုတာအေတာ္ေၾကာက္စရာေကာင္းတဲ့ အေတြးအျမင္ပဲ" တဲ့။
တိုးတက္ဖြံ႕ၿဖိဳးတဲ့ ေနရာေတြက သူငယ္တန္း စာသင္ခန္းေတြကို ၾကည့္ရင္ ကေလးေတြဟာဆရာ၊ ဆရာမနဲ႕အတူ ကစားၾက၊ ပံုေျပာၾက လုပ္ေနတာကို ျမင္ရပါလိမ့္မယ္။ ေက်ာင္းဆိုတာစာေတြသင္တဲ့ ေနရာလို႕ အစြဲရွိထားသူေတြ အဖို႕ေတာ့ အံ့အားတသင့္နဲ႕ ဘ၀င္မက်
ျဖစ္ေကာင္း ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ စာသင္ခန္းဆိုတာ ထိုင္ေနၾကတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြေရွ႕မွာဆရာက ရပ္ၿပီး စာသင္ေနတာ၊ စာသင္သံနဲ႕ စာအံသံမွ တစ္ပါး အျခားအသံမရွိသင့္တဲ့ေနရာလို႕ ထင္ျမင္သူေတြကေတာ့ "အမယ္ေလး ပ်က္စီးကုန္ပါၿပီ" လို႕ေအာ္ေကာင္း ေအာ္ပါလိမ့္မယ္။
မွန္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႕ ငယ္ငယ္တုန္းကေတာ့ ေက်ာင္းဆိုတာ အတန္းႀကီးငယ္မေရြးစာေတြသင္တဲ့ေနရာ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ဆရာကို ႀကိမ္လံုးနဲ႕ တြဲၿပီးျမင္ေလ့ရွိခဲ့ပါတယ္။ သူငယ္တန္းမွာေတာင္ ဆရာက စာသင္ခ်ိန္မွာ တစ္ေယာက္နဲ႕တစ္ေယာက္ စကားေျပာရင္ မႀကိဳက္ပါဘူး။ ျမင္ရင္ ၾကားရင္ အျပစ္ေပးပါတယ္။အျပစ္ေပးခံရမွာ ေၾကာက္တာနဲ႕ ဒီအရြယ္ ကေလးငယ္ေတြမွာ အေရးအႀကီးဆံုးျဖစ္တဲ့
မိတ္ေဆြဖြဲ႕ျခင္း၊ အတူပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ျခင္း ေတြ ေပ်ာက္ပ်က္ရပါတယ္။အမွန္မွာေတာ့အေပါင္းအသင္း ဖြဲ႕ျခင္းဆိုတဲ့ "အ" တစ္လံုးဟာ "အေရး၊ အဖတ္၊ အတြက္" ဆိုတဲ့ "အ"သံုးလံုးထက္ ဒီအရြယ္မွာ ပိုၿပီး အဓိကက်တယ္ဆိုတာ ကၽြန္ေတာ္တို႕ ေခတ္တုန္းက
မသိခဲ့ၾကဘူးေလ။ မသိေတာ့ ကေလးေတြ အရိုက္ခံရတာေပါ့။ ကေလးေတြေၾကာက္စိတ္၀င္ေတာ့တာေပါ့။ အစပိုင္းမွာ ေျပာခဲ့တဲ့ ျဖစ္ရပ္ (၂)ကို ျပန္ၾကည့္ရင္အတန္းငယ္ ကေလးေလးေတြကို အတန္းႀကီး ကေလးေတြနဲ႕ တသေဘာတည္း ျမင္တာေၾကာင့္စာသင္ခန္းတြင္း ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္ျခင္း၊ အျပန္အလွန္ ကူညီျခင္း စိတ္ဓာတ္ေတြထိခိုက္သြားႏိုင္တာ ေတြ႕ရပါတယ္။ လိုလားအပ္တဲ့ ဒီစိတ္ဓာတ္ ေတြအစား မလိုလားအပ္တဲ့ေၾကာက္စိတ္ေတြ ၀င္သြားရျခင္းသာ အဖတ္တင္ရပါတယ္။
ၿပီးေတာ့ ကေလးငယ္ေလးေတြကို စာေတြ အမ်ားႀကီးသင္တဲ့ ကိစၥ။ ဒါဟာ မေကာင္းဘူးဆိုတဲ့အျမင္ ကၽြန္ေတာ္တို႕ဆီမွာ ရွိၿပီးသားပါ။ ဒါေပမယ့္ လက္ေတြ႕မွာေတာ့ မိဘေတြရဲ႕ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္က ကိုယ့္ကေလး စာျမန္ျမန္တတ္ေစခ်င္တယ္။ စာေတာ္ေစခ်င္တယ္၊
ျဖစ္ႏိုင္ရင္ အေတာ္ဆံုး ျဖစ္ေစခ်င္တယ္။ ၿပိဳင္ဆိုင္ခ်င္တယ္။ ဒီေတာ့ ျပင္ပမူႀကိဳေက်ာင္းေတြက မိဘေတြအႀကိဳက္ စာေတြ သင္ေပးၾကပါေရာ။ အဲဒီလို မိဘနဲ႕ ဆရာရဲ႕ဖိအားေတြေအာက္မွာ ကေလးငယ္ခမ်ာ မႏိုင္၀န္ထမ္းရေတာ့တာပဲ။
"ငါးႏွစ္အရြယ္ ကေလးငယ္ဟာ စာဖတ္တတ္ဖို႕ မလိုေသးဘူး" လို႕ ပညာရွင္ေတြသတိေပးၾကေပမယ့္ ကေလးဟာ ႀကိမ္တို႕ၿပီး အေမာင္းခံေနရရွာတယ္။ ဒီအေျခအေနမွာေက်ာင္းဆိုတာ သူ႕အတြက္ ငရဲခန္းလို႕ ခံစားသြားႏိုင္ပါတယ္။ ေက်ာင္းကို
ေၾကာက္သြားႏိုင္ပါတယ္။ ပညာသင္တယ္ဆိုတာ ေပ်ာ္စရာ ျဖစ္မလာဘဲႏွိပ္စက္ညွင္းပန္းျခင္းလို႕ ခံစားသြားမယ္ဆိုရင္ ပညာကို မုန္းသြားႏိုင္တယ္။ပတ္၀န္းက်င္တစ္ခုလံုးကို မုန္းသြားႏိုင္တယ္။ လူေတြကို မုန္းသြားႏိုင္တယ္။ ဒါအႏၲရာယ္သိပ္ႀကီးတဲ့ ကိစၥပါ။
"သူငယ္တန္းက ကေလးတစ္ေယာက္ကို 'က' ႀကီး ႏွစ္မ်က္ႏွာေရးဖို႕ အိမ္စာေပးလိုက္တဲ့အဓိပၸာယ္က ဘာလဲ။ အဓိပၸာယ္ အမွန္က သူ႕လက္ေခ်ာင္းကေလးေတြကို ႏိုင္ႏိုင္နင္းနင္းျဖစ္လာေအာင္ ေလ့က်င့္တာက အဓိက ရည္ရြယ္ခ်က္ပါ။ ကႀကီးဆိုတာ ဘာအဓိပၸာယ္မွန္းလဲမသိဘဲနဲ႕ အလံုး (၁၀၀) ေရးၿပီးဖို႕က အဓိက မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ အခုဟာက မိဘေတြေရာ
တခ်ိဳ႕ဆရာေတြေရာ အဓိပၸာယ္ေကာက္ပံု လြဲေနၾကတယ္" လို႕ ပညာေရး သုေတသနဌာနကပုဂၢိဳလ္တစ္ဦးက ဆိုပါတယ္။ အဲဒီလို နားလည္ပံု လြဲတဲ့အတြက္ အိမ္စာလုပ္ဖို႕ေၾကာက္ေနရွာတဲ့ ကေလးငယ္ဟာ အ႐ိုက္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ငတံုး၊ ငအ၊ ငဖ်င္း စသည္ျဖင့္
ဖိႏွိပ္ မာန္မဲမႈေသာ္လည္းေကာင္း ခံရပါတယ္။
"အမွန္ေတာ့ ကေလးေတြက ျပႆနာ မဟုတ္ဘူးဗ်။ တကယ့္ ျပႆနာက လူႀကီးေတြ" လို႕ စိတ္ပညာဆရာတစ္ဦးက ရယ္ေမာပါတယ္။
ကေလးေတြကို ဘာျဖစ္လို႕ ေၾကာက္ေအာင္ လုပ္တတ္ၾကသလဲဆိုေတာ့ လူႀကီးေတြ ကိုယ္ႏိႈက္ကေၾကာက္ေအာင္ လုပ္ခံခဲ့ၾကရလို႕ပါ။ သူတို႕ကိုယ္ႏိႈက္မွာကိုက ေၾကာက္စိတ္ေတြရွိေနလို႕ပါ။ သူတို႕ကိုယ္တုိင္မွာလည္း ဘ၀ဆိုတာႀကီးရဲ႕ ႀကိမ္လံုးနဲ႕ အ႐ိုက္ကို
ခံေနရတာကိုး၊ ေလာကမွာ စြမ္းအင္မဲ့ေလေလ ဘ၀ရဲ႕ အ႐ိုက္ကို ပိုခံရေလေလလို႕စြဲမွတ္ယံုၾကည္လာၾကတဲ့အခါ ကိုယ့္မ်ိဳးဆက္ကို စြမ္းအင္ေတြ ျပည့္ေစခ်င္စိတ္နဲ႕အဓမၼ ႀကိဳးစားၾကေတာ့ပါပဲ။ ဒီလိုဆိုျပန္ေတာ့ အမွန္တကယ္ သနားစရာ ေကာင္းေနတာက
လူႀကီးေတြ ျဖစ္ေနပါေရာလားဗ်။
ကေလးေတြဟာ လူဦးေရရဲ႕ သံုးပံုတစ္ပံုရွိျပီး ကၽြႏု္ပ္တို႔အာလံုးရဲ႕အနာဂါတ္ေတြပါ။
Select Panel for the Promotion of Child Health, 1981
ႀကိမ္လံုးအေၾကာင္း စဥ္းစားမိတိုင္း အထက္တန္း ေက်ာင္းသားဘ၀တုန္းက ႀကံဳခဲ့ရတာေလးတစ္ခုကို အၿမဲသတိရေနမိပါတယ္။
ျမန္မာစာအခ်ိန္မွာ ပင္ရင္းစကားေျပ လက္ေရြးစင္ထဲက "မင္းတုန္းမင္းႏွင့္ငါးေျခာက္ျပား" ေဆာင္းပါးကို သင္ၿပီးစေပါ့။ မင္းတုန္းမင္း ငယ္ရြယ္စဥ္ေမာင္လြင္ဘ၀က စံေက်ာင္းဆရာေတာ္ဆီမွာ ပညာသင္ၾကားခဲ့ရတယ္။ တစ္ေန႕မွာ အင္းသားႀကီး ငၾကဴက ငါးေျခာက္ျပားႀကီး တစ္ျပား လာၿပီးလွဴတယ္။ ဆရာေတာ္က ငါးေျခာက္ကိုသိပ္ႀကိဳက္ပါသတဲ့။ ေက်ာင္းမွာကလည္း ငါးေျခာက္ ျပတ္လပ္ေနခ်ိန္ျဖစ္ေတာ့ ဆရာေတာ္ကေမာင္လြင္ကို က်က္သေရခန္းထဲမွာ ေသေသခ်ာခ်ာ သိမ္းခိုင္းလိုက္ပါတယ္။ ေနာက္တစ္ေန႕
ဆရာေတာ္ ဆြမ္းဘုဥ္းေပးတဲ့အခါ ေမာင္လြင္ကို ငါးေျခာက္ဖုတ္ခိုင္းေတာ့ ငါးေျခာက္ကရွာမေတြ႕ေတာ့ဘူး။ ဆရာေတာ္က လက္ေဆးၿပီး ႏွမ္းဆီေမႊးေမႊးနဲ႕ ေရာက္လာမယ့္ငါးေျခာက္ဖုတ္ကို ေစာင့္ေနတာေပါ့။ ေမာင္လြင္မွာ ဘယ္လိုမွ ရွာေဖြ ေမးျမန္းစံုစမ္းလို႕မရဘဲ ဗ်ာမ်ားေနခိုက္ "ဟဲ့ ... ငလြင္ မရေသးဘူးလား" လို႕ ေမးလိုက္ေတာ့ညွိဳးညွိဳးငယ္ငယ္နဲ႕ပဲ ငါးေျခာက္ျပားႀကီး ေပ်ာက္ဆံုးသြား တဲ့အေၾကာင္းတင္ေလွ်ာက္ရေတာ့တယ္။ "ငလြင္ ... လာခဲ့" လို႕ ထား၀ယ္ႀကိမ္ကို ဆြဲၿပီးေခၚလိုက္တဲ့ ဆရာေတာ့္အသံက ေက်ာင္းသားအားလံုးရဲ႕ ႏွလံုးသားကို ကန္လန္႕ျဖတ္၀င္သြားပါသတဲ့။
"ဟဲ့ ... ငလြင္ နင္ဟာ ဘုရင့္သား၊ အေၾကာင္းညီညႊတ္ရင္ ႏိုင္ငံကိုအုပ္ခ်ဳပ္မင္းလုပ္ ရမယ့္သူ၊ ဒီလုိလူက ငါးေျခာက္ျပားေလး တစ္ခ်ပ္ကိုေတာင္လံုၿခံဳေအာင္ မေစာင့္ေရွာက္ႏိုင္ရင္ ႏိုင္ငံကို နင္ ဘယ္လို လံုၿခံဳေအာင္လုပ္ႏိုင္ေတာ့မလဲ" လို႕ ေမးၿပီး အခ်က္ေပါင္းမ်ားစြာ ႐ိုက္ႏွက္ဆံုးမပါသတဲ့။
ဒီေဆာင္းပါးကို သင္ၿပီးေတာ့ ဆရာက သင္႐ိုးထဲက ေမးခြန္းေတြကို အေျဖခိုင္းပါတယ္။ေမးခြန္းတစ္ခုက "စံေက်ာင္းဆရာေတာ္၏ ဆံုးမမႈကို သင္လက္ခံပါသလား" လို႕အဓိပၸာယ္မ်ိဳး ေပါက္တဲ့ ေမးခြန္းပါ။ ေနာက္တစ္ေန႕ ျမန္မာစာ အခ်ိန္ေရာက္ေတာ့ဆရာဟာ အတန္းထဲကို ေျခသံျပင္းျပင္းနဲ႕ ၀င္လာပါတယ္။ အေျဖလႊာေတြကို စားပြဲေပၚဘုန္းခနဲ ျမည္ေအာင္ ပစ္ခ်လိုက္ပါတယ္။ ဆရာ့မ်က္ႏွာက နီၿပီးတင္းလို႕။တစ္တန္းလံုးကို ေ၀့၀ဲၿပီး ၾကည့္တယ္။ တစ္တန္းလံုးကလည္း ၿငိမ္လို႕။ ဆရာဘာျဖစ္လာတာပါလိမ့္လို႕ ေတြးေနၾကပံုပဲ။
ဆရာက ေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္ရဲ႕ နာမည္ကိုေခၚၿပီး အတန္းေရွ႕ ထြက္ခိုင္းပါတယ္။ေနာက္ဆံုးခံုက ေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္ ထြက္လာပါတယ္။ ဆရာက အေျဖလႊာတစ္ရြက္ကိုဆြဲထုတ္ၿပီး အဲဒီေက်ာင္းသားကို ေပးလိုက္တယ္။
"ဒါ မင္းအေျဖလား"
"ဟုတ္ပါတယ္ ဆရာ"
"ေအး တစ္တန္းလံုးၾကားေအာင္ ဖတ္စမ္း"
နည္းနည္း အံ့ၾသေနပံုနဲ႕ ေက်ာင္းသားက သူ႕အေျဖကို ဖတ္ပါတယ္။ မွတ္မိသေလာက္ဆိုရင္စံေက်ာင္းဆရာေတာ္ရဲ႕ ဆံုးမပံုကို သူမႀကိဳက္ေၾကာင္း၊ ဆံုးမမႈ သေဘာထားကို သံသယျဖစ္မိေၾကာင္း၊ ဆရာေတာ္ရဲ႕ အဲဒီအခ်ိန္က စိတ္ခံစားမႈဟာ တပည့္ကို
လမ္းညႊန္ခ်င္စိတ္ထက္ မိမိ အလြန္တရာ ႀကိဳက္ႏွစ္သက္တဲ့ ငါးေျခာက္ဖုတ္ကိုဘုဥ္းမေပးရတဲ့အတြက္ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ ေဒါသစိတ္က ပိုၿပီး ႀကီးမားေနႏိုင္ေၾကာင္း၊ၿပီးေတာ့ ဒီကိစၥဟာ ဒီေလာက္ ႐ိုက္ႏွက္ အျပစ္ ေပးစရာ မလိုေၾကာင္း၊ နား၀င္ေအာင္ဆံုးမလွ်င္ ရပါလ်က္ႏွင္ ့ေသရာပါ အမာရြတ္ထင္ေအာင္ ႐ိုက္ႏွက္ျခင္းဟာေဒါသစိတ္ေၾကာင့္ဟု သံသယ ျဖစ္စရာရွိေၾကာင္း၊ ဘုရားသားေတာ္တို႕ မည္သည္
ရသတဏွာျဖင့္ ဆြမ္းဘုဥ္းမေပးသင့္သည္ကို သတိရသင့္ေၾကာင္း၊ ဆရာကိုယ္တိုင္ကဤ၀ိနည္းကို မထိန္းသိမ္းႏိုင္ပါဘဲ၊ တပည့္ကို ဆံုးမျခင္းမွာစဥ္းစားဖြယ္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အသားနာမွ အ႐ိုးစြဲေအာင္ မွတ္မယ္လို႕ ထင္ၿပီးျပင္းျပင္းထန္ထန္ အျပစ္ေပး ဆံုးမခဲ့ေပမယ့္ မင္းတုန္းမင္းလက္ထက္မွာေအာက္ျမန္မာႏိုင္ငံ တစ္ခုလံုးကို အဂၤလိပ္လက္ ထိုးေပးလိုက္ရတဲ့အတြက္ဒီဆံုးမနည္းဟာ မေအာင္ျမင္ ေၾကာင္း၊ အဲဒီလိုေတြ ေျဖထားတာဗ်။ တစ္တန္းလံုးကေတာ့တခိခိနဲ႕ ရယ္ၾကတယ္။ သူတစ္ေၾကာင္းဖတ္လိုက္၊ ခိခနဲ က်ိတ္ရယ္လိုက္ၾကနဲ႕။ ဆရာကေတာ့ေက်ာင္းသားေတြရယ္ေလ ေဒါသထြက္ေနေလပါပဲ။
ေက်ာင္းသားဖတ္ၿပီးသြားေတာ့ ဆရာက သူ႕ကိုေမးတယ္။
" မင္း ငါ့ကို ေနာက္တာလား"
"ဟာ ... မဟုတ္ဘူး ဆရာ။ ကၽြန္ေတာ္ ေမးခြန္းကို ေျဖတာပါ"
"ကဲ ... အားလံုး သူေျဖတာကို လက္ခံၾကသလား၊ တစ္ေယာက္စီ ေမးမယ္၊ ကဲ ... မင္းကစ၊သူေျဖတာ မွန္သလား မွားသလား"
ပထမဆံုး အေမးခံလိုက္ရတဲ့ ေရွ႕ဆံုးခံုက ေက်ာင္းသားဟာ ႐ုတ္တရက္ ဘာေျဖရမွန္း သိပံုမရဘူး။ အေျဖရွင္ ေက်ာင္းသားကို ၾကည့္လိုက္၊ ဆရာ့ကို ၾကည့္လိုက္၊ ေဘးဘီကိုၾကည့္လိုက္နဲ႕။ ကၽြန္ေတာ္စိတ္ထဲမွာေတာ့ အဲဒီ ေက်ာင္းသားရဲ႕ အေျဖကို
ႀကိဳက္ေနတယ္။ ကၽြန္ေတာ္လည္း သူ႕လို ခံစားမိတာပဲ။ ဒါေပမယ့္ သူ႕လို မေျဖတတ္ဘူး။သူ႕လို ေထာင့္ေစ့ေအာင္ မျမင္တတ္ဘူး။ ၿပီးေတာ့ သူ႕လို မေျဖရဲဘူး။ တစ္တန္းလံုးလိုလိုလည္း ကၽြန္ေတာ့္လိုပဲလို႕ ထင္တယ္။ သူတို႕ မ်က္ႏွာေတြကို ၾကည့္ရင္
သိသာပါတယ္။
"ေဟ့ေကာင္ ေျဖေလကြာ"
ေရွ႕ဆံုးက ေက်ာင္းသားခမ်ာ တုန္သြားပါတယ္။ အေျဖရွင္ေက်ာင္းသားကို တစ္ခ်က္ခိုးၾကည့္ၿပီး ေခါင္းငံု႕ခ်လိုက္တယ္။ တကယ္ေတာ့ ဆရာက မွန္သလား၊ မွားသလားဆိုတဲ့ေမးခြန္းႏွစ္ခုကို ေမးေနတယ္ဆိုေပမယ့္ အမူအရာ၊ ေလသံ၊ ဖန္တီးထားတဲ့ အေငြ႕အသက္ေတြက
"မွားတယ္လို႕ ေျဖစမ္း။ မေျဖရင္ ႀကိမ္လံုး"လို႕ ေျပာၿပီးသား ျဖစ္ေနပါၿပီ။ ဆရာဟာေက်ာင္းသားေတြကို လိမ္ေနသလို သူတရားပါတယ္ ျဖစ္ေအာင္ သူကိုယ္တိုင္လည္းျပန္လိမ္ေနတာပါ။ ဒါကို အဲဒီ ေက်ာင္းသားလည္း သေဘာေပါက္ဟန္ တူပါရဲ႕။
"သူေျဖတာ မွားပါတယ္"
"ဟုတ္ၿပီ၊ ေနာက္တစ္ေယာက္"
"မွား ... အဲ ... မွားပါတယ္"
"ေနာက္တစ္ေယာက္"
"မွားပါတယ္"
တစ္ေယာက္ၿပီး တစ္ေယာက္ ေမးလာလိုက္တာ ကၽြန္ေတာ့္အလွည့္ ေရာက္လာပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ထရပ္လိုက္တယ္။ အသက္တစ္ခ်က္ ျပင္းျပင္းရွဴလိုက္တယ္။
"မွားပါတယ္"
အေျဖရွင္ ေက်ာင္းသားကို မၾကည့္ရဲပါဘူး။ ေခါင္းငံု႕ၿပီး ခံုေပၚက စာအုပ္ကိုပဲစိုက္ၾကည့္ေနမိတယ္။ ထူးျခားတာက က်ာင္းသားအားလံုးက အဲဒီလိုပဲ။ လူကုန္သြားေတာ့ဆရာက အဲဒီေက်ာင္းသားကို ေနာက္ေျပာင္မႈနဲ႕ အတန္းေရွ႕မွာ ႐ိုက္ပါတယ္။ ႀကိမ္လံုးသံ တစ္ခ်က္ၾကားရတိုင္း ကၽြန္ေတာ့္ခႏၶာကိုယ္ တစ္ေနရာမွာ နာနာသြားသလိုပဲ။ကၽြန္ေတာ္ကိုယ္တိုင္ အ႐ိုက္ခံေနရသလိုပဲ။ တစ္တန္းလံုးလည္း ကၽြန္ေတာ့္လိုပဲခံစားေနရမွာပါ။
အဲဒီေက်ာင္းသားဟာ ေက်ာင္းေျပာင္းသြားပါတယ္။
ကိုယ့္ထင္ျမင္ခ်က္ကို ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေျပာရဲတဲ့ သူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္ကိုကၽြန္ေတာ္တို႕ ဆံုး႐ံႈးလိုက္ပါတယ္။ ဆရာ့မွာ အဲဒီလို တပည့္မ်ိဳးဆံုး႐ံႈးလိုက္ပါတယ္။ ေက်ာင္းမွာ ဒီလို ေက်ာင္းသားမ်ိဳး ဆံုး႐ံႈးလိုက္ပါတယ္။အဲဒီက ဆန္႕ေတြးလိုက္ရင္ေတာ့ ႏိုင္ငံေပါ့ခင္ဗ်ာ။ ဒါ ဆံုး႐ံႈးမႈပါ။
ဘာျဖစ္လို႕ ကၽြန္ေတာ္ဟာ ခံစားမႈခ်င္း တူပါလ်က္နဲ႕ သူ႕လို မေျဖရဲခဲ့တာလဲ။ေျဖရဲသူ ရွိလာတာေတာင္ ကၽြန္ေတာ္က ဘာျဖစ္လို႕ သူမွန္တယ္လို႕ မေျပာရဲခဲ့တာလဲ။
အာ႐ံုထဲမွာေတာ့ ငယ္စဥ္ကတည္းက ႀကံဳႀကိဳက္ဆံုစည္းခဲ့ရတဲ့ ႀကိမ္လံုးေတြ၊ႀကိမ္လံုးေတြ၊ ႀကိမ္လံုးေတြ ...။ ခက္ထန္တဲ့ အမူအရာေတြ။
၀ဲခနဲ ... ၀ဲခနဲ
တင္းခနဲ ... တင္းခနဲ
ရႊမ္းခနဲ ... ရႊမ္းခနဲ
အေမေရ ... ကၽြန္ေတာ္ေၾကာက္လွခ်ည့္။
ကေလးေတြမွာ အတိတ္လည္းမရွိဘူး၊ အနာဂါတ္လည္းမရွိဘူး။သူတို႔ေလးေတြဟာ ပစၥဳပၸဳန္တည္႔တည္႔မွာ ႏွစ္ျခိဳက္ေနသူေတြပါ။
Jean de la Bruyere
(၄)
အဲသလိုနဲ႕ ကၽြန္ေတာ္တို႕ရဲ႕ ေသြးထဲမွာ အေၾကာက္မ်ိဳးေစ့ေတြ ပြားမ်ားလာၿပီးအရြယ္ရလာတာနဲ႕အမွ် ေၾကာက္သီးေတြ တတြဲတြဲ၊ ေၾကာက္ပြင့္ေတြ တေ၀ေ၀နဲ႕။
လုပ္ငန္းခြင္ထဲမွာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲဖို႕ လိုအပ္တဲ့ ျပႆနာေတြ၊ အခက္အခဲေတြရွိရင္လည္း ကၽြန္ေတာ္ ဘာမွ မေျပာရဲဘူး။ အျပဳဘက္က ျမင္ၿပီး ေျပာင္းလဲပစ္ရင္အက်ိဳးရွိမယ္ဆိုတာ ေသေသခ်ာခ်ာႀကီး သိေနျမင္ေနပါလ်က္ကနဲ႕ အထက္လူႀကီးမႀကိဳက္မွာစိုးလို႕ ကၽြန္ေတာ္ ဘာမွ အႀကံမျပဳရဲပါဘူး။ ကၽြန္ေတာ့္ဆီက အႀကံ၊အေတြး၊ အျမင္၊ သေဘာထားေတြကိုလည္း ဘယ္သူကမွ မေတာင္းၾကဘူးေလ။ သင္ခဲ့ရတဲ့ ပညာေတြစာအုပ္ထဲ ျပန္သြားလည္း သြားေပေရာ့ေပါ့။ ေဟာဒီ ပေရာဂ်က္ဟာ ဘယ္ေနရာမွာမွားေနတယ္လို႕ ကၽြန္ေတာ္
ျမင္ေပမယ့္ ဒါဟာ ေျပာရမယ့္ ကိစၥလို႕ ကၽြန္ေတာ္ မထင္ေတာ့ဘူး။ တျဖည္းျဖည္းနဲ႕အဲဒါ ကၽြန္ေတာ္ မွန္တယ္လို႕ ထင္လာတယ္။
ကၽြန္ေတာ့္အထက္ အဆင့္အဆင့္၊ ေအာက္အဆင့္ဆင့္က လူေတြအားလံုးက ဒါကို မွန္တယ္ထင္လာၾကရင္ျဖင့္ ...
ဌာန မနာဘူးလား။
တိုင္းျပည္ မနာဘူးလား။
ပညာရပ္ အျမင္နဲ႕ၾကည့္ရင္ တစ္ကမာၻလံုးနဲ႕ လူသားအားလံုး နာပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ...
An honest man is always a child.
Socrates
ဒီေဆာင္းပါးစုေလးကို ကၽြန္ေတာ္ဖတ္ျပီး တႈန္လႈပ္ျပီးေဖာ္မျပတတ္တဲ့ ခံစားမႈမ်ိဳး ခံစားရပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ အပါအဝင္
ကေလးလူငယ္အမ်ားစုလည္း ယခုလို အျဖစ္မ်ိဴး ၾကံဳရမယ္လို႔ထင္မိပါတယ္။ "*TodayStudents, Tomorrow Leaders"* ဆိုတဲ့စကားအတိုင္း ယေန႔ေက်ာင္းသားမ်ားဟာေနာင္တခ်ိန္ ေခါင္းေဆာင္ေတြ ျဖစ္လာၾကမွာပါ။ ရင့္က်က္ ပြင့္လင္းတဲ့
လူအဖြဲ႔အစည္းသာ ေကာင္းခ်ီးေတြ ေဆာင္က်ဥ္းႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ရင့္က်က္မႈဆိုရာမွာ အေတြးအေခၚပိုင္းႏွင့္ လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြတ္မႈပိုင္း ကိုဆိုတာပါ။မိမိအတၱနဲ႔ အလိုဆႏၵကို ေရွ႕ွတန္းတင္ျပီး မရင့္က်က္ေသးေသာ ကေလးငယ္မ်ား ကိုအႏိုင္မက်င့္ၾကပါနဲ႔။ စာနာသနား နားလည္ေပးၾကပါ။ လြတ္လပ္တဲ့ ပတ္ဝန္းက်င္ေလးေတြဖန္တီးေပးၾကပါ။ ကေလးေတြဟာ တမ်ိဳးသားလံုးရဲ႕ အားေတြပါ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ *စိတ္ဟာေလထီးလိုဘဲ ဖြင့္လိုက္မွသာ အလုပ္ျဖစ္မွာပါ*။ အဲလိုဘဲ လူသားအားလံုးလြတ္လပ္ပြင့္လင္းတဲ့ လူအဖြဲ႕အစည္းေတြ ေပၚေအာင္လုပ္ႏိုင္ၾကပါေစ။ အသက္အရြယ္မေရြးလူသားတိုင္းမွာ လူ႔ဂုဏ္သိကၡာ ရွိတယ္၊ လူ႔အခြင့္အေရးရွိတယ္ဆိုတာကို မေမ့ၾကပါနဲ႔။
ကေလးငယ္ေတြရဲ႕ အခြင့္အေရး၊ ဖန္တီးခြင့္၊ ဥာဏ္ကြန္႔ျမဴးခြင့္စတာေတြကို တားဆီးပိတ္ပင္ေနသူေတြ၊ ဖန္တီးေပးသူေတြဟာ လူမ်ိဳးတုံးသတ္ဖ်က္မႈက်ဳးလြန္တဲ့ ရာဝတ္ေကာင္ေတြနဲ႔ တူေၾကာင္းေျပာခ်င္ပါတယ္။
ယခုလို ျမန္မာ့လူ႔အဖြဲ႔အစည္းအတြက္ အလြန္အေရးပါေသာ ကေလးစိတ္ပညာ၊ကေလး ပညာေရးကဲ့သို႔ စာေပမ်ိဳးကို ျပဳစုေရးသား တင္ျပေပးသူမ်ားကိုလည္း ရင္ထဲမွေလးစားဂုဏ္ျပဳပါသည္။ ဆက္လက္ေရးသား ေဖာ္ျပၾကပါလို႔လည္း တိုက္တြန္းလိုက္ရပါသည္။ တင္ျပေပးေသာဘေလာ့ခ္ဂါ မ်ား၊ လက္ဆင့္ကမ္းေပးေသာ ေမာင္ႏွစ္မ၊ သူငယ္ခ်င္းမ်ား ကိုလည္း
ေလးစားမိပါတယ္။
Ref: forward mail and Blogger A lin set's blog post
Thursday, August 12, 2010
ခ်စ္စရာ ကေလးငယ္ (၃)
(၁) မိမိကေလးကိုခ်စ္ရင္ ေၾကာက္ေအာင္လုပ္ထား ကြယ္ရာမွာသာခ်ီးက်ဴး ေနာက္မို႕ဆို အကန္းတတ္ျပီး မေလးမစားျဖစ္လိမ့္မယ္ ဆိုတဲ့ စကားကို ကြၽန္ေတာ္ငယ္ငယ္ကေရာ အခုေရာ ၾကားဖူးေနပါတယ္ ပတ္၀န္းက်င္မွာ။ အဲဒီအေတြးနဲ႕ပတ္သက္ျပီး စာေလးတစ္ပုဒ္ဖတ္မိျပန္ တယ္။ သူငယ္ခ်င္းတို႕လည္း ဖတ္ၾကည့္ပါဦးေနာ္။
"သားသမီးကို ခ်စ္ရင္ အိပ္ေပ်ာ္ေနမွ နမ္းပါ" တဲ့။
ဘယ္ေသာကာလတုန္းက စတင္ ေပၚေပါက္ခဲ့တဲ့ အဆိုအမိန္႕လည္း မသိပါဘူး။ ၾကည့္ရတာ ကၽြန္ေတာ္တို႕ရဲ႕ ေရွးေဟာင္း လူ႕အဖြဲ႕ အစည္းအေပၚ ၾသဇာႀကီးခဲ့ပံု ေပၚတဲ့ေရွးျမန္မာႀကီး တစ္ေယာက္ေယာက္ရဲ႕ အယူအဆ ျဖစ္မွာပါပဲ။ ဒီစကားကို ကၽြန္ေတာ္
ငယ္ငယ္တုန္းက အဘိုးအဘြားေတြ ေျပာၾကဆိုၾကတာ ၾကားခဲ့ရဖူးပါတယ္။ ေတာ္ေတာ္ေၾကာက္စရာေကာင္းတဲ့ သေဘာထားပါ။ ကေလးေတြဟာ သူတို႕ကို မိဘေတြက ခ်စ္မွန္းသိရင္ကဲတတ္တယ္၊ ေရာင့္တတ္တယ္၊ ဆိုဆံုးမဖို႕ မလြယ္ေတာ့ဘူး။ ၾကာရင္
ပ်က္စီးသြားမွာပဲလို႕ ထင္ခဲ့ၾကတာကိုး။ ဒါေၾကာင့္လည္း ကေလးဆိုတာ ႏွိမ္ထားမွ၊ေၾကာက္ေအာင္လုပ္ထားမွ တန္ကာက်မယ္၊ ႏို႕မဟုတ္ရင္ "ငယ္ေသာ္ကား သား၊ ႀကီးေသာ္က်ားတည့္၊ ငယ္ေသာ္ သမီး၊ ႀကီးေသာ္ မီးတည့္" ျဖစ္သြားလိမ့္မယ္လို႕ ယူဆလိုက္ၾက တာေပါ့။ အဲဒီ ေရွးေဟာင္း အယူဟာ အခုအခ်ိန္အထိ အရွိန္မကုန္ေသးပါဘူး။
"အိမ္က သားက သံုးႏွစ္ရွိၿပီ။ သိပ္ဆိုးတာပဲ၊ အေဖလည္း မေၾကာက္၊ အေမလည္းမေၾကာက္ဘူး။ အိမ္ေဘးက ဦးရာဂ်ဴးဆိုတဲ့ ကုလားႀကီးကိုေတာ့ ေၾကာက္တယ္၊ သူဆိုးၿပီငိုၿပီဆိုရင္ "ဦးရာဂ်ဴးေရ" လို႕သာ ေအာ္ေခၚလိုက္ တစ္ခါတည္း ၿငိမ္ၿပီး တိတ္သြားေတာ့တာပဲ။ ကေလးဆိုတာ သူေၾကာက္ရမယ့္ လူတစ္ေယာက္ေတာ့ ရွိမွရွင့္" လို႕မိခင္တစ္ေယာက္က ေျပာပါတယ္။ သူ႕ခမ်ာ သူ႕သားကေလးမွာ အေၾကာက္တရား ရွိတာကိုဂုဏ္ယူေနပံုပါပဲ။ သူ႕စကား ၾကားရတဲ့အခါ ကၽြန္ေတာ္ ငယ္ငယ္တုန္းက ေၾကာက္ေအာင္
အလုပ္ခံရပံုကို သတိရမိေသးေတာ့။ ကၽြန္ေတာ္ ငိုေၾကာရွည္ေနတဲ့အခါ ကၽြန္ေတာ့္ကိုထိန္းတဲ့ အေဒၚႀကီးက "ဟာလ၀ါႀကီး လာေနၿပီ၊ လာေနၿပီ" ဆိုလိုက္ရင္ ခ်က္ခ်င္းအငိုတိတ္ရေတာ့တာ၊ ဟာလ၀ါဆိုတာ ဘာမွန္း မသိဘဲနဲ႕ ေၾကာက္လိုက္ရတာေလ။ ေနာင္
ႀကီးလာမွ ဟာလ၀ါဆိုတာ အေတာ္စားလို႕ေကာင္းတဲ့ မုန္႕တစ္မ်ိဳးမွန္း သိရေတာ့တာ။
သားသမီးကို အိပ္ေပ်ာ္ေနမွ နမ္းရဲၾကရွာတဲ့ မိဘမ်ိဳးကို ငယ္ငယ္တုန္းက ေတြ႕ဖူးျမင္ဖူးပါတယ္။ သူတို႕ခမ်ာ သားသမီးေတြ ေရွ႕မွာ မ်က္ႏွာကို တည္တည္ႀကီးလုပ္ထားၾကရရွာပါတယ္။ ေလသံကိုလည္း တင္းတင္းမာမာ ျဖစ္ေအာင္ အားစိုက္ၿပီးေျပာၾကရရွာပါတယ္။ ႐ိုက္ႏွက္အျပစ္ေပးဖို႕ လိုလာၿပီ ထင္ရင္လည္း လက္မေႏွးေအာင္ႀကိဳးစားၾကရရွာပါတယ္။ ရင္ထဲက တကယ္ျဖစ္ေနတဲ့ ခ်စ္ျခင္းေမတၱာရဲ႕ လကၡဏာပံုရပိ္ေတြမေပၚေအာင္ ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္တည္းထားရတာ၊ အတြင္းစိတ္ ခံစားမႈကို ဆန္႕က်င္ၿပီးသ႐ုပ္ေဆာင္ျပေနရတာေတြဟာ အေတာ္ေတာ့ ပင္ပန္းၾကရွာမွာပါ။ ဘာျဖစ္လို႕ သူတို႕အဲဒီလို ျဖစ္ေနၾကရတာလဲ။
မွားယြင္းတဲ့ အယူအဆကို လက္ခံ ယံုၾကည္ထားလို႕ပါ။ ၿပီးေတာ့ ကေလးရဲ႕ သဘာ၀ကိုနားမလည္ၾကလို႕ပါ။ ၿပီးေတာ့ တန္ဖိုးထားမႈေတြ လြဲေနလို႕ပါ" လို႕ စိတ္ပညာဆရာတစ္ဦးက ဆိုပါတယ္။
ကၽြန္ေတာ္ဟာ ဒီအေမွာင္ကမၻာထဲကို ကေလးငယ္ေတြကိုေခၚလာပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ ဒီအေမွာင္ကမၻာ လိုအပ္ေနတဲ့ အလင္းကို ကေလးငယ္တစ္ေယာက္ ကသာေဆာင္ၾကဥ္းႏိုင္မွာ မို႕လို႕ပါဘဲ။
Liz Armbruster
(၂) မိမိမလုပ္ဖူးတဲ့ဟာကို စလုပ္ရမယ္ဆိုရင္ေၾကာက္လန္႕တတ္ၾကတယ္။ ကေလးေတြကေရာ အဲဒီလိုမ်ား ေၾကာက္လန္႕တတ္ၾက သလား?။ သူတို႕စိတ္ထဲမွာ အေၾကာက္တရားေတြက တမင္ျဖစ္ေပၚလာသလား လူၾကီးမိဘမ်ားေၾကာင့္လား....? ။ ေမးခြန္းေလးေတြမေျဖခင္ အရင္ဆံုး စာတစ္ပုဒ္ကိုဖတ္ၾကည့္ၾကပါဦး။
ေၾကာက္ေအာင္လုပ္တာ ေကာင္းပါသလား?
ေလာကမွာ ေၾကာက္စရာအေကာင္းဆံုးက အေၾကာက္တရားပဲတဲ့။ ကေလးေတြရဲ႕ အေၾကာက္တရားကိစၥအေရးႀကီးပါတယ္။
ႏိုင္ငံတိုင္းရဲ႕အဖိုးအထိုက္တန္ဆံုး သယံဇာတဟာ ေရနံမဟုတ္ပါဘူး။
သစ္ေတာ မဟုတ္ပါဘူး။တြင္းထြက္ မဟုတ္ပါဘူး။
ကေလးေတြပါ။
ႏိုင္ငံတိုင္းမွာ အေရးအႀကီးဆံုး ပုဂၢိဳလ္ေတြဟာ ကေလးေတြပါ။
သူတို႕အေပၚ တန္ဖိုးထားမႈ အနည္းအမ်ားဟာ သက္ဆိုင္ရာ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းရဲ႕ ယဥ္ေက်းမႈစံခ်ိန္စံညႊန္း ဂရပ္မ်ဥ္း အနိမ့္အျမင့္ကို ျဖစ္ေစပါတယ္။ သူတို႕ကို အခြင့္အေရးအျပည့္အ၀ ေပးျခင္းဟာ အေကာင္းဆံုး အနာဂတ္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈပါပဲ။
အဲသေလာက္ အေရးတႀကီး တန္ဖိုးရွိတဲ့ ကေလးေတြရဲ႕ ရင္ထဲကိုေၾကာက္စိတ္သြင္းေပးလိုက္တာဟာျဖင့္ အနာဂတ္ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းကို
ေျမျမွဳပ္သၿဂႋဳဟ္ဖို႕ က်င္းတူးေပးလိုက္တာပါပဲ။
ေန႕စဥ္ဘ၀ရဲ႕ စိန္ေခၚခ်က္ေတြကို ကၽြန္ေတာ္တို႕ တုန္႕ျပန္ ျပဳမူပံုေတြဟာကေလးသူငယ္ဘ၀က ျဖတ္သန္းခဲ့ရတဲ့ အေတြ႕အႀကံဳေတြရဲ႕ လႊမ္းမိုးမႈ မကင္းတတ္ပါဘူး။ဒီလို ဆိုလိုက္တာနဲ႕ ကၽြန္ေတာ္တို႕ဟာ မ်ိဳး႐ိုးဗီဇနဲ႕ အစဦး ပတ္၀န္းက်င္ရဲ႕သားေကာင္လံုးလံုး ျဖစ္တယ္လို႕ ဆိုလိုတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ဘ၀တစ္ေလွ်ာက္လံုးမွာ ေစာေစာပိုင္း ႏွစ္ကာလေတြရဲ႕ ၾသဇာဟာ အနည္းနဲ႕အမ်ား ကၽြန္ေတာ္တို႕ အေပၚမွာ ရွိေနတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ကေလးေတြနဲ႕ လူႀကီးေတြဟာ တစ္ခုတည္းေသာ ကမာၻမွာ ေနထိုင္ၾကတာလို႕ ကၽြန္ေတာ္တို႕ထင္ေနၾကတယ္။ မဟုတ္ပါဘူး။ ကေလးဟာ သူ႕ကမာၻေလးနဲ႕သူ သီးျခားေနေနတာပါ။ ကေလးအတြက္ဒီေလာကႀကီးဟာ အသစ္စက္စက္ပါ။ အရာရာဟာ စိတ္၀င္စားစရာပါ။ သူတို႕ဟာ ကေလးကမာၻမွာအံ့ၾသမႈ၊ ထိတ္လန္႕မႈေတြနဲ႕ သီးျခားေနၾကတဲ့ ကေလးေတြသာ ျဖစ္ပါတယ္။ အရြယ္ေရာက္ၿပီးလူႀကီးကမာၻထဲကို သူတို႕ဘာသာ သူတို႕ တျဖည္းျဖည္းနဲ႕ မွန္မွန္ကန္ကန္တိုးထြက္လာႏိုင္ဖို႕ လက္ဦးဆရာေတြ အေရးႀကီးလွပါတယ္။
"မိဘေတြက ကိုယ္ ျဖစ္ေစခ်င္တာေတြကို အေၾကာက္တရားနဲ႕ ဇြတ္ အဓမၼပံုသြင္းေပးေနၾကရင္ေတာ့ ကေလးေတြဟာ စိတ္က်န္းမာ ရင့္က်က္တဲ့၊ လူမႈေရးသိနားလည္တဲ့၊ စိတ္သတၱိနဲ႕ ျပည့္၀တဲ့၊ ေန႕စဥ္ ဘ၀မွာ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယံုၾကည္ပိုင္ႏိုင္တဲ့ လူႀကီးေတြ ျဖစ္လာဖို႕ ခက္ပါတယ္။ ေမတၱာဓာတ္လႊမ္းၿခံဳၿပီးနားလည္မႈရွိတဲ့၊ လံုၿခံဳတဲ့ ပတ္၀န္းက်င္မွာ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ႀကီးျပင္းခြင့္ရဖို႕လိုပါတယ္" လို႕ စိတ္ေရာဂါကု ပါရဂူ ေဒါက္တာ ေရာဘတ္ရွီးက "ကေလး၏ ပထမ ငါးႏွစ္"ဆိုတဲ့ စာအုပ္မွာ ေရးခဲ့ပါတယ္။
ၾကီးျမတ္တဲ့ ပုဂိဳလ္ဆိုတာ သူ႔ရဲ႕ကေလးဘဝ ႏွလံုးသား မဆံုးရႈံးေသးတဲ့သူျဖစ္တယ္။
Mencius, Book IV
စာေရးဆရာမႀကီး ၾကည္ေအးရဲ႕ "ေမတၱာမီးအိမ္" ၀တၳဳမွာလည္း ဒီသေဘာေတြ ေတြ႕ရပါတယ္။အတၱႀကီးလြန္းလွတဲ့ ဖခင္တစ္ေယာက္ရဲ႕ စ႐ိုက္အဖြဲ႕ဟာ ေက်ာစိမ့္စရာပါ။ သမီးကေလးလူမွန္းသိစ အရြယ္မွာပဲ မိခင္ျဖစ္သူက လင္ေယာက္်ားရဲ႕ဒဏ္ မခံႏိုင္ေတာ့တဲ့အတြက္
ထြက္ေျပးသြားတဲ့အခါ ဖခင္ရဲ႕ နာက်င္မႈနဲ႕ အခ်စ္ဟာ သမီးေလး "အျဖဴ" အေပၚ ပံုၿပီးက်ေရာက္လာခဲ့တယ္။ အခ်စ္ႀကီးသေလာက္ ရက္စက္ၾကမ္းတမ္းစြာ ဖိႏွိပ္ ဆက္ဆံခဲ့တဲ့ဖခင္ရဲ႕ တင္းက်ပ္တဲ့ စည္းကမ္းေတြ၊ အျပစ္ေပးမႈေတြ ေအာက္မွာ ႀကီးျပင္းလာရတဲ့
အျဖဴဟာ စိတ္ေ၀ဒနာသည္ တစ္ေယာက္ ျဖစ္လာခဲ့ရတယ္။ အျဖဴရဲ႕ မသိစိတ္က ဖခင္ကိုေသေစခ်င္ေနတယ္။ ဖခင္ေသၿပီး ငရဲခံေနရတယ္လို႕ အိပ္မက္မက္ၿပီးတိုင္း အျဖဴဟာစိတ္ေရာဂါေဆး႐ံုကို ေရာက္ေရာက္ သြားရတာပါပဲ။ အသက္ သံုးဆယ္နီးပါး ေရာက္တဲ့အထိအိမ္နဲ႕ ေဆး႐ံု လြန္းျပန္သြားေနခဲ့ရတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေခါင္းမာလွတဲ့ ဖခင္ကေတာ့သူ႕စ႐ိုက္ကို မေျပာင္းလဲခဲ့ပါဘူး။ "က်ဳပ္သမီးကို က်ဳပ္ေလာက္ ဘယ္သူမွမခ်စ္ႏိုင္ဘူး" လို႕ သူက နာက်င္စြာ ေပါက္ကြဲပါတယ္။ ေနာက္ေတာ့ ခ်စ္သူ ဆရာ၀န္ရဲ႕
အားေပးကူညီမႈနဲ႕ အျဖဴဟာ သူ႕ကိုယ္သူ ေတြ႕ရွိေအာင္ လုပ္ခဲ့ရပါတယ္။ အမွန္ကိုရင္ဆိုင္ရဲေအာင္ အားထုတ္ခဲ့ရပါတယ္။ စိတ္ဓာတ္ေရးရာအားျဖင့္ ဖခင္ကို မွီခိုေနရတဲ့အျဖစ္က လြတ္ေျမာက္ေအာင္ ႀကိဳးစားခဲ့ရပါတယ္။ အဲဒီလိုနဲ႕ အျဖဴဟာ သူဘယ္သူပဲလို႕
ပီသလာေအာင္ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ျပန္လည္ တည္ေဆာက္ယူရတဲ့ အေၾကာင္း ေဒၚၾကည္ေအးက သူရဲ႕အံ့ၾသႏွစ္သက္ဖြယ္ စကားေျပအတတ္နဲ႕ ေရးဖြဲ႕ထားလိုက္တာ ကၽြန္ေတာ္တို႕ဟာကိုယ့္ကိုယ္ကို အျဖဴလို႕ ထင္ျမင္လိုက္ရတဲ့ အထိပါပဲ။
ကိုယ္ေျပာတဲ့အတိုင္း ကေလးေတြက နားေထာင္လိုက္နာတာကို မိဘနဲ႕ ဆရာေတြကသေဘာက်ပါတယ္။ ဒါကို တန္ဖိုးလို႕ ျမင္ပါတယ္။ မွန္ပါတယ္။ ခ်စ္ခင္စိတ္ကိုအေၾကာင္းခံတာဆိုရင္ ဒါဟာ တန္ဖိုးပါ။ ဒါေပမယ့္ ေၾကာက္ရြံ႕စိတ္ကိုအေၾကာင္းခံတာဆိုရင္ေတာ့ ဒါဟာ စဥ္းစားစရာ ကိစၥပါ။ တစ္ခါတစ္ရံမွာ အသက္ႏွစ္ႏွစ္နဲ႕ ငါးႏွစ္ၾကားအရြယ္ ကေလးငယ္ေတြဟာ လူႀကီး ေျပာတာကို နားမေထာင္ တတ္ၾကပါဘူး။ ဒါဟာ သဘာ၀က်ပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႕လဲဆိုေတာ့ ဒီအရြယ္ပိုင္းမွာကေလးငယ္ဟာ သူ႕ကိုယ္သူ ယံုၾကည္စိတ္၊ သူကိုယ္တိုင္ စူးစမ္းလုပ္ကိုင္ၾကည့္ခ်င္စိတ္ေတြ တိုးပြားလို႕ပါပဲ။ တစ္ခါတစ္ခါမွာေတာ့ လူႀကီးေတြကသူ႕ကို ဂ႐ုစိုက္ စိတ္၀င္စားမႈ ျပတာကို လိုခ်င္လို႕ တမင္ နားမေထာင္တာလည္းရွိတတ္ပါတယ္။ လူႀကီးေတြ အဖို႕မွာေတာ့ ေအာင့္သက္သက္ ျဖစ္ရတာေပါ့။ "ဒါေပမယ့္ကေလးေတြမွာ ဒီသဘာ၀ ရွိတယ္ဆုိတာ သိထားရင္ သူတို႕ကို ဘယ္လိုဆက္ဆံရမယ္ဆိုတာနားလည္ႏိုင္ပါတယ္" လို႕ ေဒါက္တာေရာဘတ္ရွီးက ရွင္းျပပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ကၽြန္ေတာ္တို႕ လူႀကီးေတြကေတာ့ နားလည္ဖို႕ မႀကိဳးစားၾကတာ မ်ားပါတယ္။တစ္ႀကိမ္ႏွစ္ႀကိမ္ ေျပာလို႕နားမေထာင္ဘူး ဆိုရင္ ႀကိမ္လံုးဆီမ်က္စိေရာက္ေတာ့တာပါ။ "ဒီေလာက္ ေခါင္းမာလွတဲ့ ကေလး။ လာခဲ့စမ္း၊ နင့္အက်င့္ကိုခၽြတ္ရမယ္" ဆိုၿပီး ႀကိမ္ကို ၀င္ေတာ့တာပါ။ ကိုယ့္ရဲ႕ေဒါသကို ႐ုိက္ႏွက္ျခင္းနဲ႕ေျဖေဖ်ာက္ဖို႕သာ အာ႐ံုထားၾကတာမို႕ ကေလးရဲ႕ ခံစားမႈကိုေတာ့ ဂ႐ုမစိုက္တတ္ၾကပါဘူး။ကိုယ္ေျပာတာကို ကေလး နားလည္ေအာင္ လုပ္ခ်င္လာေအာင္ အားမထုတ္ေတာ့ဘဲဆူပူဟိန္းေဟာက္လို႕ပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ႀကိမ္လံုး ကိုင္လိုက္လို႕ပဲ ျဖစ္ျဖစ္ အလြယ္တကူေျဖရွင္းပစ္တတ္ၾကပါတယ္။ ဒီနည္းက လြယ္တယ္ေလ။ ပညာမလိုဘူး။ အျပန္အလွန္ ညွိႏိႈင္းေဆြးေႏြးစရာ မလိုဘူး။ ဒါမလုပ္နဲ႕ လုပ္ရင္ ႐ိုက္မယ္။
ကေလးေတြ သိပ္ေဆာ့ရင္လည္း လူႀကီးက မႀကိဳက္ပါဘူး။ အပူအပင္မရွိ ေဆာ့ခဲ့ရ၊ေပ်ာ္ခဲ့ရတဲ့ ကေလးဘ၀ကို သူတို႕ကိုယ္တိုင္ ေမ့ေလ်ာ့သြားခဲ့လို႕လား မသိဘူး။ကေလးေတြ ဆူညံေအာ္ဟစ္မယ္၊ တဒုန္းဒုန္းနဲ႕ ေျပးလႊားခုန္ေပါက္မယ္ဆိုရင္ သူတို႕က
ေျခာက္လွန္႕ ေငါက္ငမ္းၾကပါတယ္။ ေငါက္လို႕မရရင္ ႐ိုက္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္သုေတသီေတြကေတာ့ ေဆာ့ကစားတာဟာ ကေလးအတြက္ အေရးႀကီးတယ္လို႕ ေျပာၾကပါတယ္။လူႀကီးေတြေျပာတဲ့ ေဆာ့တယ္ဆိုတာ အမွန္ေတာ့ ကေလးေတြ အလုပ္လုပ္ေနတာပါ။ သူတို႕သင္ယူေနတာပါ။ ကေလးေတြ မီးျခစ္ကိုင္မယ္၊ ကတ္ေၾကးကိုင္မယ္၊ ဓားကိုင္မယ္ဆိုရင္ "
ဟဲ့ ... ဟဲ့ ... မကိုင္နဲ႕ ေလာင္သြားလိမ့္မယ္၊ ရွသြားလိမ့္မယ္" ဆိုၿပီးအလန္႕တၾကား ေအာ္ဟစ္ဟန္႕တားလိုက္ရင္ ကေလးဟာ ဒီပစၥည္းေတြအေပၚ ေၾကာက္စိတ္၀င္ၿပီးမထိရဲ၊ မကိုင္ရဲ ျဖစ္သြားတတ္ပါတယ္။ ကေလးကို ေၾကာက္ေအာင္လုပ္မဲ့အစား "ဒါကို
ဒီလို လုပ္ရတယ္၊ ဓားမရွေအာင္ ဒီလို ကိုင္ရတာ" လို႕ သင္ျပၿပီး အက်ိဳးနဲ႕အျပစ္ကို ရွင္းလင္းျပမယ္ဆိုရင္ ကေလးဟာ အသစ္တစ္ခုကို တတ္ေျမာက္ သိရွိၿပီဆိုၿပီးရဲ၀ံ့အားတက္သြားမွာပါ။
ကေလးငယ္ေတြဟာ ဂီတမပါဘဲ ကျပႏိုင္သူေတြျဖစ္ပါတယ္။
(ဆက္လက္ ေဖာ္ျပပါမည္)
Wednesday, August 11, 2010
ပံုတူမ်ိဳးပြား (Clone) ဆိုတာ
မိန္းကေလးလား၊ ေယာက္်ားေလးလား။ကေလးတစ္ေယာက္၏ လိင္ကြဲျပားမႈသည္ မည္သူ႔အေပၚမူတည္ေန ပါသနည္း။
ေမြးဖြားလာမည့္ ကေလးတစ္ေယာက္သည္ မိန္းကေလး သို႔မဟုတ္ ေယာက္်ားေလးျဖစ္ရမည္ဆိုေသာ အခ်က္သည္ မိခင္တို႔၏ဆႏၵအတိုင္းမဟုတ္ပါ။ မိခင္၏စိတ္စြဲလမ္းမႈေၾကာင့္လည္းမဟုတ္ပါ။ ၄င္းသည္ လိင္ခရိုမိုဆုမ္းဟုေခၚေသာ ထူးျခားသည့္မ်ိဳးရိုးဗီဇကိုသယ္ေဆာင္ထားသည့္ သက္ရွိတို႔၏ ဆဲလ္အတြင္းမွ ခရုမိုဇုမ္းတစ္စံုစီေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ အဆိုပါ လိင္ခရိုမိုဇုမ္းတြင္ X ႏွင့္ Y ဟူ၍ ႏွစ္မ်ိဳးႏွစ္စားရွိသည္။ မ်ိဳးဥဆဲလ္မ်ားတြင္ X ခရိုမိုဇုမ္းရွိျပီး စပမ္းေခၚ သုတ္ပိုး တြင္ X သို႔မဟုတ္ Y ခရိုမိုဇုမ္းရွိႏိုင္သည္။
X + X > XX > Girl
X +Y > XY > Boy
X ခရိုမိုဇုမ္းတစ္ခုရွိေသာ စပမ္းတစ္ခုသည္ မ်ိဳးဥႏွင့္ခ်ိတ္ဆက္မိေသာအခါ သေႏၶသားေလာင္းသည္ မိန္းကေလးအျဖစ္ ဖြံ႔ျဖိဳးလာသည္။ Y ခရုိမိုဇုမ္းတစ္ခုရွိသည့္ စပမ္းတစ္ခုသည္ မ်ိဳးဥႏွင့္ခ်ိတ္ဆက္မိ ေသာအခါ သေႏၶသားေလာင္းသည္ ေယာက္်ားေလးအျဖစ္ ဖြံ႔ျဖိဳးလာျခင္းျဖစ္သည္။
ကလုန္း (Clone) ဆိုသည္မွာ
ယေန႔ေခတ္တြင္ ကလုန္းသည္ အလြန္စိတ္၀င္စားဖြယ္ေကာင္းသည့္အေၾကာင္းအရာတစ္ခု ျဖစ္လာေနပါသည္။ ကလုန္းကို 'လိင္မဲ့မ်ိဳးပြားနည္းျဖင့္ ရယူထားေသာ မ်ိဳးတူကလာပ္စည္း'ဟု အဓိပၸာယ္ဖြင့္ၾကသည္။ ကလုန္းသည္ မ်ိဳးရိုးဗီဇအလိုက္တေထေရာတည္းျဖစ္ေသာ သီးျခားအရာ တစ္ခုျဖစ္သည္။ အထူးသျဖင့္ဆဲလ္၏ ႏ်ဴကလီးယပ္စ္ အတြင္း၌ မ်ိဳးဗီဇ(ဂ်င္း)မ်ားသည္ အတူတူပင္ ျဖစ္သည္။
ကလုန္းမ်ားကို မည္ကဲ့သို႔ထုတ္လုပ္ပါသနည္း။
၁။ သဘာ၀နည္း
လူသားမ်ားတြင္ တေထရာတည္းတူၾကသည့္ အျမႊာမ်ားသည္ ကလုန္းမ်ားျဖစ္ၾကသည္။ တစ္ခါတစ္ရံ တြင္ သေႏၶသားေလာင္းသည္ ဖြံ႔ျဖိဳးကာ သေႏၶသားႏွစ္ခုသို႔ ကြဲထြက္တတ္သည္။ ၄င္းကြဲထြက္မႈ တစ္၀က္စီသည္ သေႏၶသားတစ္ခုအျဖစ္ ဖြံ႔ျဖိဳးလာကာ မ်ိဳးဗီဇမ်ားလည္း အတူတူပင္ျဖစ္လာၾကသည္။
၂။ ဖန္တီးျခင္း
(က) သေႏၶသားေလာင္းတစ္ခုသည္ အၾကိမ္ၾကိမ္ကြဲထြက္ႏိုင္သည္။ ဤသို႔ျဖင့္ မ်ိဳးဥတစ္ခုစီမွ တူညီ ေသာကလုန္းတစ္ ခုခ်င္းအျဖစ္ အေရအတြက္မ်ားစြာျဖစ္ေပၚေစႏိုင္ပါသည္။ ေမ်ာက္နီ သို႔မဟုတ္ ေမ်ာက္ဖင္နီမ်ားကို ဤနည္းျဖင့္ ကလုန္းမ်ားျဖစ္ေအာင္ဖန္တီးႏိုင္ပါသည္။
(ခ) မ်ိဳးဥတစ္ခု၏ ႏ်ဴကလီးယပ္စ္တြင္ ၄င္းကိုယ္ပိုင္ႏ်ဴကလီးယပ္စ္ အစားထိုးေပးျခင္းျဖင့္ ကလုန္းတစ္ခုကို ဖန္တီးႏိုင္သည္။ Dolly အမည္ရွိေသာ သိုးမေလးသည္ ပံုတူကိုယ္ပြားေမြးဖြားလာသည့္ ကလုန္းႏို႔တိုက္သတၲ၀ါ ျဖစ္သည္။
ေဒၚလီ (Dolly) ဆိုတာဘယ္သူလဲ။
ေဒၚလီ(Dolly)သည္ အရုပ္ကေလးတစ္ရုပ္၏ အမည္မဟုတ္ပါ။ နာမည္ေက်ာ္အဆိုေတာ္တစ္ဦး၏ အမည္ လည္း မဟုတ္ပါ။ ေဒၚလီသည္ သိုးမေလးတစ္ေကာင္၏ အမည္ျဖစ္သည္။ ထိုအခ်ိန္မ်ားက နာမည္ေက်ာ္အဆိုေတာ္ Dolly Parton ၏အမည္ကို ယူထားသည္ဟုလည္း ဆိုၾကပါသည္။ အဆိုပါ သိုးမေလးသည္ သိုးမၾကီး၏ ဆဲလ္မွတစ္ဆင့္ ပံုတူကိုယ္ပြားေမြးဖြားလာသည့္ ကမၻာ႔ပထမဆံုးႏုိ႔တိုက္သတၲ၀ါျဖစ္ သည္။ ေဒၚလီကို ၁၉၉၆ခုႏွစ္တြင္ စေကာ့တစ္ခ်္လူမ်ိဳးသိပၸံပညာရွင္မ်ားက ဖန္တီးေမြးဖြားေစခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
(၁) သိုးမၾကီး၏ႏို႔အုံဆဲလ္ >
(၂) အျခားသိုးမ၏ မ်ိဳးဥကို ထုတ္ယူျပီး ႏ်ဴကလီးယပ္စ္ကို ဖယ္ထုတ္လိုက္သည္။ >
(၃) လွ်ပ္စစ္ခတ္သည့္ နည္းျဖင့္ဆဲလ္ကိုထပ္မံကြဲထြက္ေစသည္။ >
(၄) သေႏၶသားေလာင္းသည္ ဖြံ႔ျဖိဳးလာသည္။ မိခင္ကိုယ္စားျပဳမည့္ သိုးမ၏ သားအိမ္ထဲသို႔ထည့္ လိုက္သည္။ >
(၅) လအနည္းငယ္ၾကာျပီးေနာက္ မိခင္ကိုယ္စားျပဳသိုးမသည္ သိုးငယ္ေလးကို ေမြးဖြားခဲ့သည္။
(ပထမအဆင့္မွ ဒုတိယအဆင့္သို႔ေျပာင္းလဲသည္တြင္ မ်ိဳးဥ၏ ႏ်ဴကလီးယပ္စ္ကို ေဆးထိုးသည့္နည္း ျဖင့္ အစားထိုးလိုက္သည္။)
http://www.synapses.co.uk/science/clone.htmlDolly
ေဒၚလီ(Dolly) ၏ သက္တမ္း
သိုးမေလး၏သက္တမ္းသည္ ၆ႏွစ္ျဖစ္သည္။ Dolly ကို ၁၉၉၆ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ၅ရက္တြင္ ေမြးဖြားခဲ့ျပီး ၂၀၀၃ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၁၄ရက္တြင္ ေသဆံုးခဲ့သည္။ Dolly သည္ အဖိုႏွင့္အမတို႔ သေႏၶစပ္ရာမွ ေမြးဖြားခဲ့သည့္ သိုးငယ္ေလး မဟုတ္ပါ။ လူသားတို႔၏ ဖန္တီးခ်က္ျဖင့္ ေမြးဖြားလာခဲ့ျခင္းျဖစ္၍ ကလုန္းဟုသတ္မွတ္ၾကသည့္ သက္ရွိတိရစၦာန္တစ္ ေကာင္သာျဖစ္သည္။ သို႔ျဖစ္၍ ကလုန္းမ်ား၏ အသက္ကို သို႔မဟုတ္သက္တမ္းမည္သို႔တြက္မည္ကို တိက်စြာမသိၾကေသးပါဟု ဆိုပါသည္။
ေၾကာင္၊ေခြးစသည့္ အိမ္ေမြးတိရစၦာမ်ားကို ကလုန္း (Clone) အျဖစ္ဖန္တီးေမြးဖြားႏိုင္ပါသလား။
ေဒၚလီ(Dolly)ေခၚ သိုးမေလးကို ပံုတူကိုယ္ပြားကလုန္းအျဖစ္ ဖန္တီးေမြးဖြားေစခဲ့ျပီးျဖစ္သည္။ ထို႔အတူ ႏြား၊ဆိတ္၊ သိုး၊၀က္၊ၾကြက္ စသည့္တိရစၦာန္မ်ားကိုလည္း ကလုန္းအျဖစ္ သုေတသနျပဳ စမ္းသပ္ ဖန္တီးခဲ့ၾကပါသည္။ ရည္ရြယ္ ခ်က္မွာ လူသားမ်ားအတြက္ အသံုး၀င္မည့္ တိရစၦာန္မ်ားကို မ်ိဳးရုိးဗီဇ ျပဳျပင္ကာ အေရအတြက္ မ်ားျပားစြာထုတ္လုပ္ ရန္ျဖစ္သည္။
သင္ေမြးထားေသာ ေၾကာင္၊ေခြး ကဲ့သို႔ တိရစၦာန္မ်ားကိုလည္း ကလုန္းအျဖစ္ထုတ္လုပ္ေပးႏိုင္သည္။ သင္အလြန္ခ်စ္ ေသာ ေၾကာင္ကေလးရုတ္တရက္ေသဆံုးသြား၍ အစားယူလိုပါသလား၊ ၄င္းေၾကာင္ကေလး၏ ဆံခ်ည္တမွ်င္၊ အသား သို႔မဟုတ္ အရိုးတစ္စကိုရယူရုံျဖင့္ သင့္ေၾကာင္ကေလးႏွင့္ မ်ိဳးရိုးဗီဇတူေသာ ေၾကာင္ကေလးတစ္ေကာင္ကို ဖန္တီးႏိုင္ သည္ဟုဆိုသည္။ မၾကာေတာ့ေသာ အခ်ိန္ကာလတစ္ခုတြင္ အဆိုပါစိတ္ကူးမ်ားသည္ အေကာင္အထည္ေပၚလာပါ လိမ့္မည္။
မ်ိဳးသုဥ္းေပ်ာက္ကြယ္သြားခဲ့သည့္ ေရွးေခတ္တိရစၦာန္ၾကီးမ်ားကို ျပန္လည္အသက္သြင္းေဖာ္ထုတ္ႏိုင္ ပါသလား။
ေရခဲေခတ္က ရွင္သန္က်က္စားခဲ့ေသာ အေမႊးရွည္ဆင္ၾကီး(mammoth)မ်ိဳးကို ပံုေဖာ္အသက္သြင္းႏိုင္ မည့္အခ်ိန္ သည္ မေ၀းေတာ့ဟုဆိုပါသည္။ သည္လိုဆိုလွ်င္ သင္အံံ့ၾသေနပါလိမ့္မည္။ တကယ္လည္းျဖစ္လာ ႏိုင္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ အဆိုပါအေၾကာင္းအရာမ်ားသည္ သိပၸံနယ္ပယ္တြင္ ရႈပ္ေထြးေနဆဲျဖစ္သည္။
စိတ္ကူးအရ - မ်ိဳးသုဥ္းေပ်ာက္ကြယ္ခဲ့ျပီးေသာ တိရစၦာန္မ်ားကို ပံုတူကိုယ္ပြားထုတ္လုပ္ႏိုင္ျပီဟုဆိုပါ သည္။ ဥပမာအားျဖင့္ အဆုိပါေရွးေခတ္ တိရစၦာန္မ်ား၏ ဆံခ်ည္တစ္မွ်င္ကိုသံုးျပီး ယခုေခတ္ဆင္ တစ္ေကာင္၏ မ်ိဳးဥဆဲလ္အလြတ္ထဲသို႔ထည့္သြင္းရပါမည္။ဆင္ကေလးတစ္ေကာင္ေမြးဖြားလာခဲ့ပါက ၄င္းသည္အေမႊးရွည္ mammoth ဆင္ကေလးျဖစ္လာလိမ့္မည္ဟုဆိုပါသည္။
လက္ေတြ႕တြင္ – ကလုန္းမ်ားသည္ လက္ေတြ႕အားျဖင့္ ပံုမွန္တိရစၦာန္မ်ားထက္ အားနည္းခ်က္မ်ားရွိေနပါသည္။ အမ်ားအားျဖင့္ ကလုန္းမ်ားသည္ မေမြးဖြားမီ ေသဆံုးကုန္ေလ့ရွိသည္။
အဘယ့္ေၾကာင့္နည္း - သိပၸံပညာရွင္မ်ားသည္ ကလုန္းမ်ားအျဖစ္ဖန္တီးၾကရာတြင္ သဘာ၀ကို ဆန္႔က်င္ခ်က္မ်ားရွိေန သည္ဟု ေ၀ဖန္ၾကပါသည္။ လက္ရွိအားျဖင့္ ကလုန္းမ်ားသည္ မူရင္းထက္ စြမ္းရည္ေလ်ာ့နည္းတတ္သည္။ တစ္နည္း အားျဖင့္ အားနည္းၾကျပီး က်န္းမာသန္စြမ္းေသာ ကလုန္းကို ရရွိသည့္တိုင္ ၄င္းတို႔သည္ ပံုမွန္တိရစၦာန္တို႔ထက္ သက္ တမ္းတိုတတ္သည္။ သဘာ၀တရားကို ဆန္႔က်င္ႏိုင္ပါမည္လားဆိုသည္ကို ေတြးစရာမ်ားျဖစ္ေနပါသည္။
ပံုတူကိုယ္ပြား (Clone) ဖန္တီးမႈသည္ တစ္ထပ္တည္းတူႏိုင္ပါသလား။
သေႏၶသားေလာင္းကြဲထြက္ရာမွျဖစ္ေပၚလာသည့္ပံုတူကိုယ္ပြား(clone)မ်ားသည္ မ်ိဳးရိုးဗီဇအရအတူတူပင္ျဖစ္သည္။ အထူး သျဖင့္ ဆဲလ္၏ ႏ်ဴကလီးယပ္စ္အတြင္း သို႔မဟုတ္ ႏ်ဴကလီးယပ္စ္အျပင္ဘက္ရွိ မ်ိဳးရိုး ဗီဇဆိုင္ရာပစၥည္းမ်ားမွာ လည္း တူၾကပါသည္။
သို႔ရာတြင္ Dolly (သိုးမကေလး) ကဲ့သို႔ႏ်ဴကလီးယပ္စ္မ်ားကို ေျပာင္းေရႊ႕ျခင္းျဖင့္ ျဖစ္ေပၚလာသည့္ ကလုန္းမ်ား၏ မ်ိဳးရိုးဗီဇပစၥည္းမ်ားသည္ ထပ္တူထပ္မွ် မတူညီၾကပါ။ မ်ိဳးရိုးဗီဇမ်ားသည္ မည္မွ်ပင္တူၾကသည္ဆိုသည့္တိုင္ ၄င္း ႏ်ဴကလီးယပ္စ္ကို အျပင္ဘက္သို႔ မည္ကဲ့သို႔ထုတ္ယူသည္ ဆိုသည့္အခ်က္ႏွင့္ အဆိုပါမ်ိဳးရုိးဗီဇ(ဂ်င္း)မ်ားသည္ အခ်င္းခ်င္းတံု႔ျပန္ၾကသည့္ အခ်က္မ်ားေပၚတြင္ မူတည္ျပီး အေျပာင္းအလဲမ်ားျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။
သို႔ျဖစ္၍ ညီရင္းအစ္ကို ေမာင္ရင္းႏွမမ်ားထက္ပင္ ပို၍နီးစပ္ၾကျပီး တစ္ထပ္တည္းတူသည္ဆိုေသာ အျမႊာမ်ားတြင္ပင္ သီးျခားကြဲျပားမႈမ်ားရွိေနၾကပါသည္။
သင့္အျပင္ ေနာက္တစ္ေယာက္ရွိႏိုင္ပါသလား။
သိပၸံစိတ္ကူးယဥ္ဇာတ္လမ္းမ်ားတြင္ ပါ၀င္သည့္လူသားပံုတူကိုယ္ပြား(clone)မ်ားသည္ တကယ္ျဖစ္ႏိုင္ပါသလား။
သိပၸံပညာရွင္မ်ားသည္ မၾကာေတာ့ေသာ အခ်ိန္ကာလမ်ားတြင္ လူသားကလုန္းမ်ားကို ဖန္တီးႏိုင္ ေတာ့မည္ဟုဆိုပါ သည္။ အဆိုပါလူသားကလုန္းမ်ိဳးကို ၁၉၉၃ခုႏွစ္အေစာပိုင္းအခ်ိန္မ်ားကတည္းက ဖန္တီးခဲ့ဖူးသည္ဟုဆိုသည္။ သို႔ရာ တြင္အေၾကာင္းေၾကာင္းေၾကာင့္ ျပန္လည္ဖ်က္ဆီးပစ္ခဲ့ရပါသည္။ တကယ့္လူသားကလုန္းမ်ားကို ေအာင္ျမင္စြာ ထုတ္ လုပ္ဖန္တီးရန္မွာ မျဖစ္ႏိုင္ေသးဟုလည္း ဆိုၾကသည္။ အဘယ့္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ၄င္းလုပ္ငန္းစဥ္မ်ားသည္ သဘာ၀ တရားကို ဆန္႔က်င္ေနျခင္းႏွင့္ ဘာသာေရးအရ လက္မခံႏိုင္ျခင္းျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံအသီးသီး၏ ဥပေဒမ်ားအရလည္း လက္ခံႏိုင္ျခင္းရွိ၊မရွိကို အျငင္းပြားေနဆဲျဖစ္သည္။ ေမးခြန္းတစ္ခုအရ လူသားပံုတူကလုန္းမ်ားတြင္ အသက္ '၀ိညာဥ'္ သို႔မဟုတ္ 'စိတ္' ဟူေသာအရာမ်ားသည္ တကယ့္လူသားမ်ားႏွင့္ မည္သို႔ကြာျခားႏိုင္ပါသနည္းဟူ၍ျဖစ္သည္။
Ref: Science & Technology Journal No.117 (27 Feb 2008)