Service Judge Hand Signals (ၾကက္ေတာင္)

(ဆားဗစ္ဒိုင္သံုးတဲ့လက္အခ်က္ၿပမ်ား)

ၾကက္ေတာင္ကစားတဲ့အခါအမ်ားဆံုးၿဖစ္တတ္တာက ဆားဗစ္အၿပစ္ ပါ။ ဆားဗစ္အၿပစ္ေတြကို ဆားဗစ္ဒိုင္ကအဓိက
ဖမ္းပါတယ္။

၁) Undue delay of service (ဆားဗစ္ကိုမလိုအပ္ပဲအခ်ိန္ဆြဲၿခင္း)

BWF rule 9.1.1 မွာဆားဗစ္ေပးတဲ့သူနဲ့ဆားဗစ္ယူသူႏွစ္ဦးလံုးေနရာ ယူအဆင္သင့္ၿဖစ္တာနဲ့ဆာဗစ္ေပးဖို့အခ်ိန္ဆြဲလို့မရပါဘူး။ အတိအ က်ေၿပာရရင္ ဆားဗစ္ေပးဖို့ေနာက္ဖက္ကိုလႊဲထားတဲ့ ရက္ကက္ဟာ ေရွ့ကိုထြက္လာတာနဲ့ ဆားဗစ္
ေၿမာက္ၿပီး လံုး၀ရပ္လို့မရေတာ့ပါ ။ ဆက္တိုက္ကစားရပါ
မယ္။ ဒီလိုမဟုတ္ပဲ ဆားဗစ္ေပးဖို့တံု့ဆိုင္းေနရင္ ( ၅ စကၠန့္ထက္ပိုၾကာေအာင္ၾကက္ေတာင္ကိုကိုင္ထားရင္ ) မလိုအပ္ ပဲအခ်ိန္ဆြဲတဲ့သေဘာသက္ေရာက္လို့အၿပစ္ၿဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုမလို အပ္ပဲဆားဗစ္အခ်ိန္ဆြဲတယ္ဆိုတဲ့အၿပစ္ကို ဆား
ဗစ္ဒိုင္က သူ့ညာဖက္လက္ကိုေရွ့ကုိဆန္ထုတ္လိုက္ၿပီး
ဘယ္ဖက္ကိုလႊဲၿပၿခင္း အၿပစ္ကိုၿပသပါတယ္။

၂) feet on service line or off the ground 
ဆားဗစ္လိုင္းနဲ့ေၿခေထာက္ထိေနၿခင္း သိူ့မဟုတ္ ေၿခ
ေထာက္က ၾကမ္းမွလြတ္ေနၿခင္း

BWF rule 9.1.2 အရ ဆားဗစ္ေပးသူနဲ့ဆားဗစ္ယူသူတုိ့ဟာ ဆားဗစ္ ကြင္းတစ္ဖက္တခ်က္ေဒါင့္ၿဖတ္အေနအထားေနရာယူၿပီး၊ ဆားဗစ္ ကြင္းအတြင္းဖက္မွာရွိေနရပါမယ္။

Rule 9.1.3 ကေတာ့ ဆားဗစ္ေပးသူေရာ၊ ယူသူပါ ေၿခ
ေထာက္ေတြ ဟာအနည္းဆံုး ၾကမ္းၿပင္နဲ့ေၿခဖ်ားထိေနေစရပါမဲ့အၿပင္ ဆားဗစ္ စတင္ၿပီးတဲ့အခ်ိန္ထိ ေနရာေရႊ့လို့မရပါဘူး။ ဒီေနရာမွာ သတိထားသင့္တာက ဆားဗစ္မလႊတ္ေသးခင္ လက္ခံသူအေနအထားေၿပာင္း လွဳပ္ရွားမိရင္ လက္ခံသူမွာအၿပစ္မေၿမာက္ပါဘူး၊ (ဆားဗစ္စတာက ၾကက္ေတာင္ကိုရိုက္ဖို့ေနာက္ဖက္ကိုလႊဲလိုက္တဲ့ရက္ကက္ေရွ့ကို ထြက္လာတဲ့အခ်ိန္ကစပါတယ္။ ေၿခေထာက္လွဳပ္လို့မရတာ ဆားဗစ္ ေပးဖို့ ေနာက္ဖက္ကိုလႊဲတဲ့အခ်ိန္ကစၿပီး ရက္ကက္ေရွ့ကိုထြက္လာၿပီး ၾကက္ေတာင္ကိုထိတဲ့အခ်ိန္အတြင္းပါ။
ၾကက္ေတာင္ကို ထိၿပီးတာနဲ့စတင္လွဳပ္ရွားလို့ရပါၿပီ။ ဆား
ဗစ္ဒိုင္က ေပးသူကိုအဓိကၾကည့္ေနရလို့ ယူသူကိုအမွတ္
ေပးဒိုင္ကေစာင့္ၾကည့္ေနႏိုင္ပါတယ္။ ဆားဗစ္ဒီအၿပစ္က်ဴးး
လြန္ရင္ ဆားဗစ္ဒိုင္က သူ့ရဲ႔ ညာ ေၿခကိုေရွ့ကို ထုတ္ၿပီး ညာဖက္လက္ဖ၀ါး အၿပားလိုက္နဲ့ေၿခဖ်ားဖက္ကိုၿပပါမယ္။

(ၾကက္ေတာင္ဟာပိုက္ကိုေက်ာ္ၿပီး တစ္ ဖက္ကြင္းထဲကို
မေရာက္မခ်င္း တစ္ဖက္ကစားသမားက ပိုက္ကိုေက်ာ္ၿပီး
ၾကက္ေတာင္ကို ရိုက္လို့မရပါဘူး )။

၃) Service fail to hit the bottom of the shuttlecock

Rule 9.1.4 - ဆားဗစ္ေပးတဲ့အခါ ရက္ကက္မ်က္ႏွာၿပင္က
ၾကက္ေတာင္ရဲ့ ေဖါ့တံုးေအာက္ေၿခကိုရိုက္ရပါမယ္။ လြဲေန
ရင္ ဆားဗစ္ဒိုင္က ညာဖက္လက္ဖ၀ါးကို ဘယ္ဖက္လက္
ေခ်ာင္းေတြနဲ့အသာအယာတို့ၿပီးအၿပစ္ကိုၿပပါတယ္။ ဆား
ဗစ္ေပးဖို့ရက္ကက္ကိုေနာက္ ဖက္ကိုလႊဲၿပီးေရွ့ကိုရိုက္
ထုတ္လိုက္တာနဲ့ ရက္ကက္ကၾကက္ေတာင္ ကိုထိသည္
ျဖစ္ေစ၊ လြဲသြားသည္ၿဖစ္ေစ၊ ဆားဗစ္ေၿမာက္ၿပီးအမွတ္
ေရတြက္ပါတယ္။

၄) Service too high ( ဆားဗစ္လြန္စြာၿမင့္ေနၿခင္း)

Rule 9.1.5 - ဆားဗစ္ေပးတဲ့အခါ ရက္ကက္တစ္ေခ်ာင္းလံုးဟာ ခါး ေအာက္ပိုင္း ( ခန့္မွန္းေၿခ ေအာက္ဆံုးနံရိုးထက္မ
ျမင့္ )ေနရာကပဲ ၾကက္ေတာင္ကိုရိုက္ထုတ္ရပါမယ္။
ရက္ကက္ဟာဒါထက္ၿမင့္ေနရင္ ဆားဗစ္ဒိုင္က သူ့ညာ
လက္ကိုအလ်ားလိုက္ လက္ဖ၀ါးေမွာက္ၿပီး ရင္ဘတ္ေရွ့နားကပ္ကာ အၿပစ္ၿဖစ္ေၾကာင္းၿပပါတယ္။

၅) Racket handle should face up 
(ရက္ကက္လက္ကိုင္ေၿမာက္ေနၿခင္း)

Rule 9.1.6 - ဆားဗစ္စေပးတဲ့အခ်ိန္မွာ ရက္ကက္ရဲ့
လက္ကိုင္ဟာ ေအာက္ဖက္ကိုစိုက္ေနေစရပါမယ္။ အ
ကယ္လိ႔ု ရက္ကက္လက္ကိုင္ ဟာအေပၚကိုေထာင္ေန
တယ္ဆိုရင္ ( လက္ကိုင္ေထာင္ေနရင္ ဖရိန္လဲေထာင္ေနပါလိမ့္မယ္) ဆားဗစ္ဒိုင္က သူ့ရဲ့ၿဖန့္ထားတဲ့ညာဖက္ လက္ကို
ေဒါင္လိုက္ေထာင္ၿပီး ရက္ကက္လက္ကိုင္အေပၚေထာင္ေန တဲ့အၿပစ္ကိုၿပပါတယ္။

ဆားဗစ္ဒိုင္ရဲ့ လက္အခ်က္ၿပေတြအၿပင္ လိုင္းဒိုင္ ( Line Judges) ေတြရဲ့အၿပစ္ကိုၿပတဲ့လက္အခ်က္ၿပခ်က္ေတြကို
လည္းဆက္ေလ့လာၾကည့္ပါမယ္။

ကြင္းရဲ့ေနာက္စည္း နဲ့ေဘးစည္းေတြကိုေစာင့္ၾကည့္ဖို့လိုင္း
ဒိုင္ေတြကို ၾကက္ေတာင္ကြင္းေဘာင္ေတြကေန ၂မီတာခြဲကေန ၃မီတာခြဲအကြာမွာထိုင္လွ်က္ေနရာခ်ထားပါတယ္။ သူတို့ရဲ့အဓိကတာ၀န္ကေတာ့ ၾကက္ေတာင္ဟာ အမွတ္ယူတဲ့စည္းအတြင္းကိုက်လား အၿပင္ကိုက်လား ဆိုတာကိုေသခ်ာသတိထားေစာင့္ၾကည့္ရတဲ့တာ၀န္ပါပဲ။

လိုင္းဒိုင္ေတြအမ်ားဆံုးအသံုးၿပဳတတ္တဲ့လက္အခ်က္ၿပ 
၃ မ်ိဳးရွိပါ တယ္။

၁) Shuttle lands out of the line. 
( ၾကက္ေတာင္ဟာ လိုင္းအၿပင္ ဖက္ကိုက်ၿခင္း။

အကယ္၍ ၾကက္ေတာင္ဟာအမွတ္ယူတဲ့လိုင္းအၿပင္ကိုက်တာနဲ့ ကစားသမားေတြေရာ ပရိတ္သတ္ေတြပါၾကားရ
ေအာင္ အသံက်ယ္  က်ယ္နဲ့ၿမန္ၿမန္ ( OUT) လို့ေအာ္ရင္း လက္ႏွစ္ဖက္စလံုးကိုေဘးသို့ ဆန့္တန္းထုတ္ၿပရင္းအမွတ္ေပးဒိုင္လူၾကီး ( Umpire ) ကိုၾကည့္ ေနရပါမယ္။

၂) The shuttle lands inside the line (ၾကက္ေတာင္ဟာအမွတ္ယူတဲ့လိုင္းအတြင္းက်ေရာက္ၿခင္း)

ၾကက္ေတာင္ဟာအမွတ္ယူတဲ့လိုင္းအတြင္းက်ေရာက္
တယ္ဆိုရင္ေတာ့ လိုင္းဒိုင္ ( Line judge ) ကေအာ္စရာ
မလိုပါဘူး။ လိုင္းဒိုင္ ကေမွာက္ထားတဲ့လက္ဖ၀ါးကို လိုင္း
ဖက္ကိုဆန့္တန္းၿပပါမယ္။

၃) If the line judge does not see
 ( လိုင္းဒိုင္မၿမင္လိုက္ရင္)

တစ္ခါတေလမွာ ကစားသမားရဲ့ ကိုယ္လံုးနဲ့ကြယ္ေနလို့ သို့မဟုတ္ ေရွာင္လို့မရတဲ့အၿခားအေၿခအေနတစ္ခုခုေၾကာင့္ က်လာတဲ့ၾကက္ ေတာင္ဟာ လိုင္းရဲ့အတြင္းလားအၿပင္လားဆိုတာေသခ်ာမၿမင္လိုက္ တဲ့အေၿခေနမ်ိဳးၾကံဳရတတ္ပါတယ္။ ဒီအခါ လိုင္းဒိုင္က သူ့လက္ဖ၀ါး ႏွစ္ဖက္နဲ့မ်က္ေစ့ေတြကိုကာၿပီး မၿမင္လိုက္ေၾကာင္းအခ်က္ၿပပါတယ္။ ဒီလိုအေၿခ
အေနမွာ Umpire ( အမွတ္ေပးဒိုင္)က ေသခ်ာျမင္လိုက္
တယ္ဆိုရင္ အမွတ္ရ မရ ဆံုးၿဖတ္ေပးပါတယ္။ အမွတ္
ေပးဒိုင္လည္းမေသခ်ာရင္ Let ေခၚၿပီး အမွတ္မတြက္ပဲ ဒီ
တပြဲကိုၿပန္ စမလားဆိုတာအမွတ္ေပးဒိုင္လူၾကီး ( Umpire ) က ဆံုးၿဖတ္ေပးရပါမယ္။

ၾကက္ေတာင္ဟာ အမွတ္ယူတဲ့ကြင္းရဲ့အထဲကိုက်လား
အၿပင္ကို က်လားဆိုတာ ၾကက္ေတာင္ရဲ့ေဖါ့တံုးက်တဲ့ေနရာကိုၾကည္ ့ ၿပီးဆံုးၿဖတ္ပါတယ္။ အေတာင္နဲ့လိုင္းနဲ့ထိတာကိုမယူပါဘူး။

ဥပမာ အေတာင္ကလိုင္းကိုထိသြားေပမဲ့ ေဖါ့တံုးကလိုင္း
အၿပင္ ကိုေရာက္ေန ရင္ ( OUT) အမွတ္မရပါဘူး။
ေဖါ့တံုးကလိုင္းကိုထိေနရင္ အေတာင္ေတြကလိုင္း
အၿပင္ေရာက္ေနလဲ IN ပါ။ ေသခ်ာၾကည့္ရမွာက လိုင္းဒိုင္
Line Judge ရဲ့တာ၀န္ပါ။

ေနာက္တစ္ေခါက္က်မွ အၿပစ္ေပးတဲ့ ကဒ္ေတြအေၾကာင္း
တင္ၿပေပး ပါအံုးမယ္။

သူငယ္ခ်င္းတို့ ေပ်ာ္ရႊင္စြာ ၾကက္ေတာင္ကစားႏိုင္ၾက
ပါေစ ...

Credit: Champion Sports and Garments