Monday, February 26, 2018

ကိုယ့္ကေလးကို လိင္အၾကမ္းဖက္မႈ အေၾကာင္း ဘယ္လိုေျပာျပမလဲ


မိမိ၏ ကေလးငယ္ကို တစုံတဦးက လိင္ပိုင္းအရ ထိပါးျခင္းသည္ မည္သည့္မိဘအတြက္ မဆို တုန္လႈပ္စရာ ျဖစ္သည္။

ထိုမွ် ႏုငယ္ေသာ အ႐ြယ္တြင္ ၎တို႔ခံစားရသည့္ နာက်င္မႈ၊ ေၾကာက္႐ြံ႕မႈႏွင့္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာတိုင္ စိတ္ေဝဒနာကို စဥ္းစားၾကည့္လွ်င္ တုန္လႈပ္စရာ ေကာင္းလွသည္။ ထိုအေတြးသည္ မည္သည့္ မိဘကို မဆို တုန္လႈပ္ေစၿပီး ထို အေၾကာင္းကို ထပ္မံစဥ္းစား လိုျခင္း မရွိေတာ့ေအာင္ ခံစားရေစသည္။

ထိုကဲ့သို႔ေသာ ျဖစ္ရပ္မ်ားသည္ မိမိတို႔၏ သားသမီးမ်ား မည္သည့္အခါမွ် မႀကဳံေတြ႕ရပါေစႏွင့္ဟုသာ ေမွ်ာ္လင့္ရေပသည္။

သို႔ေသာ္ ကေလးသူငယ္မ်ားကို လိင္ပိုင္းအရ ထိပါး ေစာ္ကားသည့္ ကိန္းဂဏန္းမ်ားက ျမင့္မားလာေနသည္။

အေရးအႀကီးဆုံး အခ်က္မွာ ကေလးငယ္မ်ားသည္ လိင္ပိုင္းအရ ထိပါးခံရသည္ကို ျပန္လည္ မေျပာျပျခင္း ျဖစ္သည္။ ၎တို႔သည္ မ်ားေသာအားျဖင့္ ၎တို႔မိဘမ်ား၏ တုံ႔ျပန္မႈႏွင့္ ဒုကၡေရာက္ရမည္ကို ေၾကာက္လန႔္ေနသည္။ ၎တို႔သည္ မည္သို႔ ျဖစ္ပ်က္သည္ကို မိဘမ်ားအား မည္သို႔ ရွင္းျပရမည္ကို မသိ ျဖစ္ေနသည္ သို႔မဟုတ္ တိတ္တိတ္ေနရန္ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ ထိပါးသူမ်ားက ေျပာသည့္ စကားကိုသာ ယုံၾကည္ေနၾကသည္။

သင္၏ ကေလးငယ္ကို လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ ထိပါးျခင္း မခံရေစရန္ သင့္အေနျဖင့္ အျပည့္အ၀ အကာအကြယ္ ေပးႏိုင္ျခင္း မရွိေပ။ သို႔ေသာ္ သင္၏ ကေလးငယ္ အတြက္ လိင္ပိုင္းအရ ထိပါးခံရ ႏိုင္ေျခကို ေလွ်ာ့ခ်ရန္ႏွင့္ တစုံတခု ႀကဳံေတြ႕ရၿပီးေနာက္ သင့္ကို ျပန္ေျပာ ႏိုင္ေျခကို မ်ားမ်ား ျမႇင့္တင္ေပးႏိုင္ရန္ အတြက္ လုပ္ေဆာင္စရာမ်ားစြာ သင့္မွာ ရွိေနသည္။

လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ ထိပါးမႈမ်ား အေၾကာင္းကို ကေလးမ်ားအား တိုက္႐ိုက္၊ အႀကိမ္ႀကိမ္ ေျပာျပရန္ လိုသည္။

လိင္ပိုင္းထိပါးမႈမ်ား အေၾကာင္း ေျပာျခင္းသည္ လမ္းျဖတ္ကူးသည့္ အေၾကာင္း ေျပာရသည္ႏွင့္ အတူတူပင္။ ကိန္းဂဏန္းမ်ား အရ ၾကည့္ပါက သင္၏ ကေလးငယ္သည္ လမ္းျဖတ္ကူးစဥ္ ကားတိုက္ခံရႏိုင္ေျခထက္ လိင္ပိုင္း အရ ထိပါးခံရႏိုင္ေျခ ပိုမို မ်ားျပားေနသည္။

ထို႔ေၾကာင့္ ေအာက္ပါစကားမ်ားကို ေျပာဆိုျခင္းသည္ သင္၏ ကေလးငယ္ကို ေဘးကင္းစြာ လမ္းျဖတ္ကူးရန္ သင္ေပးျခင္းကဲ့သို႔ပင္ အေရးႀကီးသည္၊ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းေျပာရလွ်င္ ပိုမို၍ပင္ အေရးႀကီးသည္။

ထိုသို႔ ေျပာၾကားျခင္းသည္ ခ်စ္ခင္ျခင္း၊ ေစာင့္ေရွာက္ျခင္း၏ သေကၤတ အျဖစ္ ေဘးကင္းေစေသာ နည္းလမ္း အျဖစ္ သင္၏ ကေလးကို သင္က သင္ၾကားေပးရမည့္ အရာ ျဖစ္သည္။

အသက္ကို ျပင္းျပင္းရွဴလိုက္ၿပီး ကေလးမ်ားကို သူတို႔၏ ခႏၶာကိုယ္ အေၾကာင္း စတင္ေျပာၾကားရန္ မေမ့ပါႏွင့္။

စကားေျပာရန္ ျပင္ဆင္ေသာ နည္းလမ္းမ်ား

၁။ ကေလးကို ခ်စ္ေသာ နည္းလမ္းအျဖစ္ စကားကို စပါ။

ေၾကာက္စရာ ေကာင္းေသာ ေနရာမွ မစတင္ဘဲ ခ်စ္စရာေကာင္းေသာ ေနရာမွ စတင္ျခင္းသည္ သင္၏ ကေလးငယ္အတြက္ တည္ၿငိမ္ ေအးခ်မ္းေသာ ပတ္ဝန္းက်င္ကို ဖန္တီးေပးႏိုင္သည္။ ထိုသို႔ လုပ္ျခင္းေၾကာင့္ ကေလးမ်ားသည္ သင္ေျပာေသာ စကားလုံးမ်ားကို အမွန္တကယ္ နားေထာင္ရန္ အေထာက္အကူျပဳသည္။ သင္သည္ ထိတ္လန႔္ၿပီး စိတ္ ဖိစီးေနပါက ကေလးတို႔သည္ ထိုထိတ္လန႔္မႈကိုသာ အေျခခံအားျဖင့္ တုံ႔ျပန္မည္ ျဖစ္ၿပီး သင္ေျပာေသာ စကားမ်ားကို မ်ားမ်ားစားစား မွတ္သားထားၾကမည္ မဟုတ္ေပ။

လိင္ႏွင့္ ပတ္သက္လွ်င္ စာေရးသူတို႔သည္ လူမႈ တားျမစ္ပိတ္ပင္ခ်က္ သို႔မဟုတ္ ညစ္ပတ္ေသာ အရာ ဟု မၾကာခဏ သတ္မွတ္ေလ့ ရွိသည္။ မိဘမ်ားသည္ ၎တို႔၏ ခံစားခ်က္မ်ားကို ဖုံးကြယ္ထားလွ်င္ပင္ ကေလးမ်ားသည္ တခါတရံ လြန္စြာ နားလည္လြယ္ၿပီး မွားယြင္းမႈ တခုခု ရွိေနၾကာင္း အေသးအဖြဲမွ်ကိုပင္ နားလည္ၾကသည္။

၎တို႔ကို ထိခိုက္နစ္နာေစေသာ တစုံတဦး အေၾကာင္း ေျပာျခင္းသည္ မမွားယြင္းေၾကာင္း သင္ေျပာလွ်င္ပင္ မွားယြင္းသည္ဟု ၎တို႔က ထင္ေကာင္း ထင္ႏိုင္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဤစကားမ်ားကို ေျပာေသာအခါ တည္တည္ ၿငိမ္ၿငိမ္၊ သာမန္ပုံစံႏွင့္ ခ်စ္ခ်စ္ခင္ခင္ေျပာပါ။

၂။ ၂ ႏွစ္ အ႐ြယ္ခန႔္မွ စတင္ေျပာၾကားပါ။

ထိုအ႐ြယ္တြင္ ေျပာၾကားျခင္းသည္ ေစာလြန္းသည္ဟု ထင္ေကာင္းထင္ႏိုင္ေသာ္လည္း ၎တို႔သည္ ေလာကႀကီးကို နားလည္ရန္ အျပင္းအထန္ မွန္းဆပုံေဖာ္ ေနၾကရခ်ိန္ျဖစ္သည္။ ၎တို႔သည္ အ႐ြယ္ေရာက္ၿပီး သူမ်ားထက္ ပိုမိုမ်ားစြာ နားလည္ မွတ္သား သင္ယူေနရသည္မွာ ေသခ်ာသည္။

ဥပမာအားျဖင့္ ဆိုရပါက ေရခ်ိဳးေသာ အခါတြင္ ၎တို႔၏ လူမျမင္သင့္ေသာ အစိတ္အပိုင္းမ်ား မည္သည့္ ေနရာတြင္ ရွိသည္ႏွင့္ မိဘမ်ားသည္ ထို အစိတ္အပိုင္းမ်ားကို သန႔္စင္ေအာင္ ၾကည့္ရႈကိုင္တြယ္ျခင္းသာ ျဖစ္ၿပီး ထိုအစိတ္အပိုင္းမ်ားကို အျခား မည္သူမွ် မျမင္သင့္၊ မထိသင့္ေၾကာင္း ေျပာျပရမည္။

၃။ လူ မျမင္သင့္ေသာ အစိတ္အပိုင္းမ်ား၏ အေခၚအေဝၚမွန္ကို ၎တို႔အား ေျပာျပပါ။

ကေလးမ်ားကို နား၊ မ်က္စိ၊ ေျခမ စသည့္ ခႏၶာကိုယ္ အစိတ္အပိုင္းမ်ား အေၾကာင္း သင္ၾကားေသာအခါ ၎တို႔၏ လူ မျမင္သင့္ေသာ အစိတ္အပိုင္းမ်ား၏ အမည္မ်ားကို ေျပာျပၿပီး ထိုအမည္မ်ားသည္ မည္မွ် ခ်စ္ခင္စရာ ေကာင္းသည္ကို ရွင္းျပပါ။

ထိုအခါ တစုံတဦးက ၎တို႔ကို ထိပါးေသာ အခါ မည္သည့္ အစိတ္အပိုင္းကို ထိပါးသည္ကို မွန္ကန္ေသာ စကားျဖင့္ ေျပာဆိုႏိုင္ၿပီး နားေထာင္သူ အေနႏွင့္လည္း မည္သည္တို႔ ျဖစ္ပ်က္သည္ကို နားလည္ႏိုင္ေပသည္။ လိင္ထိပါးသူသည္ လိင္ အမ်ိဳးအစား အမ်ိဳးအမ်ိဳး ျဖစ္ႏိုင္ၿပီး ၎တို႔ မည္သည္တို႔ကို ႀကဳံေတြ႕ရသည္ကို ေျပာျပႏိုင္ရန္ လိုေသာေၾကာင့္ ၎တို႔ကို အမ်ိဳးသားႏွင့္ အမ်ိဳးသမီး ခႏၶာေဗဒကို သင္ၾကားေပးရန္လည္း အေရးႀကီးသည္။

တခါက ကေလးတဦးသည္ ဗိုက္နာသည္ဟု မိဘမ်ားကို ေျပာသည္။ ဆရာဝန္ထံေခၚသြားေသာ အခါ သူမ၏ မအဂၤါတြင္ အဓမၼျပဳက်င့္ ခံထားရသည့္ လကၡဏာမ်ား ေတြ႕ရေၾကာင္း ဆရာဝန္က ေျပာသည္။ ထိုကေလးငယ္သည္ သူႀကဳံေတြ႕ခဲ့ရ သည္မ်ားကို မိဘမ်ားအား ေျပာရန္ ႀကိဳးစားေနေသာ္လည္း သူ၏ မအဂၤါကို မည္သို႔ ေခၚရမည္ကို မသိျဖစ္ေနသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဗိုက္နာသည္ဟု သူေျပာခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

၄။ လူမျမင့္သင့္ေသာ အစိတ္အပိုင္းမ်ားကို ေတြ႕ျမင္ ထိေတြ႕ႏိုင္ေသာ အခ်ိန္အခါမ်ားကို ေျပာျပပါ။

ကေလးငယ္တဦး အတြက္ နားလည္ထားရမည့္ အသက္အ႐ြယ္ႏွင့္ သင့္ေတာ္ေသာ အသိမွာ မိဘႏွင့္ ေစာင့္ေရွာက္သူမ်ား အပါအဝင္ မည္သူမွ် ကေလး၏ လူ မျမင္သင့္ေသာ အစိတ္အပိုင္းမ်ားကို ၎တို႔အား သန႔္စင္ေအာင္၊ ေဘးကင္းေအာင္၊ က်န္းမာေအာင္ ျပဳလုပ္ေပးခ်ိန္မွ အပ မၾကည့္သင့္၊ မထိသင့္ ဟူေသာ အယူအဆ ျဖစ္သည္။

ထိုသို႔ေသာ အေျခအေနတြင္ပင္ တစုံတဦးက နာက်င္ေစပါက “နာတယ္။ ရပ္” ဟုေျပာၿပီး မိဘမ်ားကို ခ်က္ခ်င္း ေျပာျပႏိုင္ေစရန္ လုပ္ေဆာင္ထားရမည္။

သင္ေျပာသည္ကို ကေလးမ်ား နားလည္ေအာင္ အေထာက္အကူျပဳေသာ ဥပမာ တခ်ိဳ႕မွာ ၎တို႔ကို ေရခ်ိဳးေပးစဥ္ သို႔မဟုတ္ ဆရာဝန္ထံတြင္ ျပသစဥ္တြင္ ျဖစ္သည္ ။ သင္ လုပ္ေဆာင္ေနသည္မွာ သန႔္စင္ေအာင္၊ ေဘးကင္းေအာင္ႏွင့္ က်န္းမာေအာင္ လုပ္ေပးသည့္ ဥပမာႏွင့္ တူမတူ ေမးရမည္ ျဖစ္သည္။

၅။ လူမျမင္သင့္ေသာ အစိတ္အပိုင္းမ်ားသည္ ထူးျခားေၾကာင္း သင္ၾကားထားရမည္။

လူမျမင္သင့္ေသာ အစိတ္အပိုင္းမ်ားအေၾကာင္း ေျပာေသာအခါ ၎တို႔ႏွင့္ ပတ္သတ္ေသာ လူမႈ တားျမစ္ခ်က္မ်ားႏွင့္ ညစ္ပတ္သည္ ဟူေသာ ခံစားမႈမ်ား မဖန္တီးမိေစရန္ ဂ႐ုျပဳရမည္။ ထိုသို႔ ဖန္တီးမည့္ အစား မိဘမ်ားအေနျဖင့္ ထို မျမင္သင့္ေသာ အစိတ္အပိုင္းမ်ားသည္ ထူးျခားလြန္းေသာေၾကာင့္ ထိုအစိတ္အပိုင္းမ်ားသည္ တစုံတဦးက ၎တို႔ကို သန႔္စင္ေအာင္၊ ေဘးကင္းေအာင္ႏွင့္ က်န္းမာေအာင္ ကူညီခ်ိန္မွအပ အျခားမည္သူ႔ အတြက္မွ် မဟုတ္ဘဲ ၎တို႔အတြက္သာ ျဖစ္သည္ဟု သင္ၾကားေပးရမည္။

တစုံတဦးက မျမင္သင့္ေသာ အစိတ္အပိုင္းမ်ားကို သန႔္ရွင္းေအာင္၊ ေဘးကင္းေအာင္ႏွင့္ က်န္းမာေအာင္ လုပ္ေဆာင္ ေပးေနခ်ိန္တြင္ မည္သို႔ ခံစားရသည္ကို ၎တို႔အား ေမးၾကည့္သင့္သည္။ ထိုသို႔ လုပ္ေဆာင္ျခင္း အားျဖင့္ ပုံမွန္ထိေတြ႕မႈႏွင့္ တစုံတဦးက ၎တို႔အား လိင္ထိပါးထိေတြမႈတို႔ အၾကား ကြဲျပားခ်က္ကို ၎တို႔ နားလည္ေစရန္ အေထာက္အကူျပဳသည္။

တစုံတဦးက ၎တို႔၏ လူ မျမင္သင့္ေသာ အစိတ္အပိုင္းမ်ားတြင္ မ႐ိုးမ႐ြ ျဖစ္ေအာင္လုပ္လွ်င္ မသင့္ေတာ္ေၾကာင္းႏွင့္ မိဘမ်ားကို ခ်က္ျခင္းေျပာရန္ လိုေၾကာင္း ၎တို႔ကို ရွင္းျပထားရမည္။ ကေလးမ်ားသည္ ၎တို႔ဘာသာ ထိမိ ကိုင္မိသည္လည္း ရွိတတ္ေသာေၾကာင့္ လိင္စိတ္ သာယာမႈ ျဖစ္ျခင္းသည္ မွားသည္၊ ရွက္စရာေကာင္းသည္ဟု ခံစားရေအာင္ မလုပ္မိရန္လည္း အေရးႀကီးသည္။ အျခားသူ တဦးက ၎တို႔ကို လုပ္မွသာ ျပႆနာရွိေၾကာင္း ရွင္းျပရမည္။

အျခားသူမ်ား၏ မျမင္အပ္ေသာ အစိတ္အပိုင္းမ်ားကို လူႀကီးမ်ားက ခိုင္းလွ်င္ပင္ မထိမကိုင္ရန္ ၎တို႔ကို သင္ၾကား ထားေပးရန္ အေရးႀကီးသည္။ တစုံတဦးက ထိုသို႔ ခိုင္းပါက မိဘထံ ခ်က္ခ်င္းေျပာရန္ သင္ၾကားထားရမည္။

ထိုသို႔ လုပ္ေဆာင္ျခင္းသည္ ကေလးမ်ားႏွင့္ လိင္အေၾကာင္း မေဆြးေႏြးမီ ၎တို႔တြင္ က်န္းမာေသာ လိင္မႈဘ၀ ဖြံ႕ၿဖိဳးေစရန္ ကူညီေရး အတြက္ ပထမဆင့္ျဖစ္သည္။ ၎တို႔ အသက္အ႐ြယ္ ပိုမိုႀကီးလာေသာအခါ မည္သည့္ အခ်ိန္တြင္ အျခားသူ၏ မျမင္အပ္ေသာ အစိတ္အပိုင္းကို ထိရန္ သင့္ေတာ္သည္၊ လိင္သာယာမႈ ေပးႏိုင္သည္၊ ယူႏိုင္သည္ကို သင္ ေေဆြးေႏြးႏိုင္သည္။

၆။ ၎တို႔၏ ခႏၶာကိုယ္ကို ၎တို႔ ထိန္းခ်ဳပ္ပိုင္ခြင့္ကို ေလးစားရန္ သင္ၾကားေပးပါ။

ဤအခ်က္သည္ လူႀကီးမ်ားသည္ အရာရာ လုပ္ပိုင္ခြင့္ ရွိၿပီး ကေလးမ်ားသည္ လူႀကီးမ်ား ခိုင္းသည္ကို လုပ္ရမည္ ဟူသည့္ သင္ၾကားမည့္ အစား ၎တို႔၏ ခႏၶာကိုယ္ကို ၎တို႔ပိုင္ၿပီး မည္သူမွ် ၎တို႔ကို နာက်င္ေအာင္ လုပ္ပိုင္ခြင့္ မရွိေၾကာင္း၊ လူႀကီးမ်ားကပင္ လုပ္ပိုင္ခြင့္ မရွိေၾကာင္း ကေလးမ်ားကို သင္ၾကားေပးရမည္။ လူႀကီးမ်ား ခိုင္းေသာ အရာသည္ ၎တို႔အတြက္ အဆင္မေျပေသာေၾကာင့္ မလုပ္ႏိုင္ေၾကာင္း ေျပာျပျခင္းသည္ ကေလးမ်ားအတြက္ အားေပးရာ ေရာက္သည္။

ဥပမာအားျဖင့္ ဆိုရပါက သင္ လူမႈေရးပြဲ တခုခုသို႔သြားေသာ အခါ ၎တို႔ျမင္ေသာ လူတကာကို နမ္းေအာင္၊ ေပြ႕ပိုက္ေအာင္၊ လက္ဆြဲ ႏႈတ္ဆက္ေအာင္ သင္၏ ကေလးကို မလုပ္ပါႏွင့္။ ၎ဘာသာ ဆုံးျဖတ္လိမ့္မည္။ လူႀကီး တေယာက္က သင္၏ကေလးကို ေပြ႕ဖက္ရန္ ႀကိဳးစားလွ်င္ ကေလးက မႀကိဳက္လွ်င္ ျငင္းပယ္ရန္ အားေပးပါ။ လိုအပ္လွ်င္ စကားျဖင့္ ၎တို႔၏ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ကို ေထာက္ခံေပးပါ။

၇။ ၎တို႔ကို မည္သူမွ် နာက်င္ေအာင္ လုပ္ခြင့္ မရွိေၾကာင္း၊ အထူးသျဖင့္ မျမင္အပ္ေသာ ေနရာမ်ားကို ထိခိုက္ေအာင္ လုပ္ခြင့္ လုံး၀ မရွိေၾကာင္း ရွင္းျပပါ။

ကေလးမ်ားအေပၚ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာထိပါးမႈမ်ား၏ ၈၅ ရာခိုင္ႏႈန္းသည္ ၎တို႔ႏွင့္ သိရွိသူ တဦးဦးက က်ဴးလြန္ျခင္း ျဖစ္သည္။ ထိုသူသည္ မိဘတဦး၊ ေဆြမ်ိဳးတဦး၊ မိသားစု မိတ္ေဆြတဦး၊ အိမ္နီးခ်င္းတဦး၊ ဆရာ ဆရာမ တဦး သို႔မဟုတ္ ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္တဦးလည္း ျဖစ္ႏိုင္သည္။ ေယာက္်ားတဦး၊ မိန္းမတဦး သို႔မဟုတ္ အျခားကေလးတဦးလည္း ျဖစ္ႏိုင္သည္။

မည္သူမဆို ျဖစ္ႏိုင္သည္။ မည္သူမွ် စိတ္ခ်ရေသာ စာရင္းတြင္ ပါဝင္ျခင္း မရွိေပ။ လက္ေတြ႕တြင္ ကေလးမ်ားသည္ မိသားစုဝင္မ်ားႏွင့္ ခင္မင္ရင္းႏွီးသူမ်ား အၾကားတြင္ ထိခိုက္အလြယ္ဆုံး အေနအထား ျဖစ္ေနသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ကေလးမ်ား အေနျဖင့္ မိဘမ်ား အပါအဝင္ မည္သူႏွင့္ အတူရွိသည္ျဖစ္ေစ မည္သူကမွ် ၎တို႔ကို နာက်င္ေအာင္ လုပ္ခြင့္ မရွိေၾကာင္း သိရွိနားလည္ေအာင္ သင္ၾကားေပးထားရမည္။

သင္က သူတို႔ကို ခ်စ္ေသာေၾကာင့္၊ ေဘးကင္းေစလိုေသာေၾကာင့္ ကေလးမ်ား နားလည္ေအာင္ ျပဳလုပ္ထားရန္လည္း အေရးႀကီးသည္။ ကားတိုက္ ခံရႏိုင္ေသာေၾကာင့္ ကားလမ္းကို မည္သို႔ ကူးရမည္ကို သင္ၾကားေပးသကဲ့သို႔ပင္ တစုံတဦးက သူတို႔ကို လိင္ပိုင္း ထိခိုက္ေအာင္ ေဆာင္႐ြက္ႏိုင္ေသာေၾကာင့္ သင္ၾကားေပးေသာ္လည္း ထိုသို႔ ေသခ်ာေပါက္ျဖစ္မည္ဟု မယူဆႏိုင္ေၾကာင္း ကေလးမ်ား သေဘာေပါက္ေအာင္ ျပဳလုပ္ထားရန္ အေရးႀကီးသည္။

တစုံတဦးက ထိုသို႔ လုပ္ရန္ ႀကိဳးစားလာပါက “ မလုပ္နဲ႔၊ ရပ္” ဟု ေျပာခြင့္ရွိေၾကာင္း မိဘကို ထိုအေၾကာင္း ျပန္ေျပာ ႏိုင္ေၾကာင္း သင္၏ ကေလးသိေနရမည္။

၈။ ၎တို႔၏ လုံၿခဳံေရး အတြက္ ၎တို႔၏ သတၱိကို အားကိုးရန္ ကေလးမ်ားကို အားေပးပါ။

မိဘမ်ားသည္ ၎တို႔၏ ကေလးမ်ား၏ စိတ္တြင္ ေၾကာက္စိတ္ ထည့္သြင္း မေပးသင့္ဘဲ ၎တို႔ အေနျဖင့္ ကေလးမ်ား၏ သတၱိ ဗီဇကိုအားကိုးရန္ အားေပးသင့္ေပသည္။ ၎တို႔၏ ထိုးထြင္းသိျမင္မႈကို အားေပးျခင္း အားျဖင့္ ကေလးမ်ားသည္ ၎တို႔၏ လုံၿခဳံေရး အတြက္ မည္သူသည္ ေဘးကင္းသည္ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး မိဘမ်ားက ေျပာသည္ကို အေျခခံအားျဖင့္ မွီခိုျခင္းထက္ ၎တို႔ကိုယ္ပိုင္ ဆုံးျဖတ္ခ်က္မ်ား ခ်မွတ္ရန္ အစြမ္းအစ ရွိေစသည္။ မိဘ တဦးဦးသည္ ကေလးမ်ားႏွင့္ အၿမဲအတူ ရွိမေနႏိုင္ေသာေၾကာင့္ ထို အခ်က္သည္ အေရးႀကီးသည္။

နည္းလမ္းတခုမွာ ကေလးမ်ားသည္ မည္သည့္ ျဖစ္ရပ္မွ် ျဖစ္ပ်က္ျခင္း မရွိေစကာမူ တစုံတဦးႏွင့္ အဆင္မေျပလွ်င္ အခန္းမွ ထြက္လာၿပီး မိဘမ်ားကို ေျပာႏိုင္ေၾကာင္း ကေလးမ်ားကို လူမႈေရးပြဲမ်ား မတိုင္မီ ကေလးမ်ားကို ေျပာထားရန္ ျဖစ္သည္။ ထိုသို႔ လုပ္ေဆာင္ျခင္းသည္ ႐ိုင္းစိုင္းသည့္ ပုံေပါက္ေနေစကာမူ အခန္းမွ ထြက္သြားျခင္းအတြက္ ၎တို႔ကို အျပစ္ေပးမည္ မဟုတ္ေၾကာင္း ကေလးမ်ား သိေအာင္ ျပဳလုပ္ထားသင့္သည္။ ၎တို႔၏ လုံၿခဳံေရး အသိသည္ ၎တို႔၏ ယဥ္ေက်းရန္ လိုအပ္ခ်က္ထက္ ဦးစားေပးျဖစ္သင့္သည္။

၉။ မိဘကို မေျပာလွ်င္ လွ်ိဳ႕ဝွက္ခ်က္သည္ လွ်ိဳ႕ဝွက္ခ်က္သာ ျဖစ္ေနမည္ကို ရွင္းျပရမည္။

ျဖစ္ပ်က္ခဲ့သမွ်သည္ လွ်ိဳ႕ဝွက္ခ်က္သာ ျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ မည္သူ႔ကိုမွ် အထူးသျဖင့္ မိဘမ်ားကို မေျပာရန္ လိင္ပိုင္းအရ ထိပါးသူမ်ားက ကေလးမ်ားကို ေျပာတတ္ၾကသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ လွ်ိဳ႕ဝွက္ခ်က္မ်ားသည္ ေပၚထြက္မလာေတာ့ဘဲ လွ်ိဳ႕ဝွက္ခ်က္သာ ျဖစ္ေနမည္ဟု ကေလးတို႔ကို ေစာစီးစြာ အသိေပးထားသင့္သည္။

ထို႔အျပင္ လွ်ိဳ႕ဝွက္ခ်က္မ်ားကို မည္သူမွ် အထူးသျဖင့္ မိဘမ်ားကို မသိေစခ်င္သူ မည္သူ႔ကို မဆိုကို မယုံၾကည္သင့္ ေၾကာင္းႏွင့္ ျဖစ္ပ်က္မႈေတြကို မိဘမ်ားအားေျပာသင့္ေၾကာင္း ကေလးမ်ားနားလည္ေအာင္ သြန္သင္သင့္သည္။

၁၀။ ထိခိုက္နာက်င္သည္ဟု ဆိုလာလွ်င္ ယုံၾကည္ေၾကာင္းႏွင့္ ဒုကၡေရာက္မည္ မဟုတ္ေၾကာင္း ကေလးတို႔ကို ေျပာပါ။

၎တို႔၏ လိင္အရ ထိပါးခံရသူမ်ားကို မည္သူမွ် မယုံၾကည္ဘဲ ျဖစ္ပ်က္ခဲ့သမွ်သည္ အရွက္ရစရာသာ ျဖစ္လိမ့္မည္ဟု လိင္အရ ထိပါးသူ အမ်ားအျပားက ကေလးမ်ားကို ေျပာခဲ့သည္။ ကေလးမ်ားသည္ ေယဘုယ်အားျဖင့္ ၎တို႔ဘာသာ အျပစ္တင္ၿပီး မည္သည့္ တာဝန္ရွိသူကိုမွ် အျပစ္မတင္ဘဲ ၎တို႔ဘဝတြင္ ျဖစ္ပ်က္ခဲ့သမွ်ကို ၎တို႔ဘာသာ တာဝန္ခံၾကသည္။

ထို႔ေၾကာင့္ ကေလးမ်ားသည္ မိဘမ်ားကို ၎တို႔ ႀကဳံေတြ႕ရသည္မ်ားကို ေျပာလ်င္ အျပစ္ေပးခံရျခင္း အပါအဝင္ မိဘမ်ားက ၎တို႔ကို မည္သို႔ ျပဳမည္ကို စိုးရိမ္ၾကသည္။ မိဘမ်ားသည္ စိတ္ဆိုးမည္ မဟုတ္ေၾကာင္း၊ ကေလးမ်ားသည္ မွန္ကန္ေသာ လုပ္ရပ္ကို လုပ္ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ ကေလးမ်ားသည္ အမွန္တရားကို ေျပာေသာေၾကာင့္ ဂုဏ္ယူေၾကာင္း ေျပာရမည္။

သို႔ေသာ္ အေရးအႀကီးဆုံး လုပ္ေဆာင္ရမည္မ်ားမွာ သင္သည္ မည္သည့္အရာကိုမွ် မမွတ္မိလွ်င္ ေျပာဆို ေဆြးေႏြးမႈမ်ားသည္ စဥ္ဆက္မျပတ္ ျဖစ္ၿပီး ပြင့္လင္းကာ သာမန္ အေနအထား ေျပာဆိုမႈမ်ား ျဖစ္ေစရမည္ ကို သတိရသင့္သည္။

လမ္း၏ ႏွစ္ဖက္လုံးကို မၾကည့္ဘဲ လမ္းမကူးရန္ ကေလးမ်ားကို သင္ေျပာခဲ့သည္မွာ တႀကိမ္မက၊ အႀကိမ္ႀကိမ္ေျပာခဲ့ၿပီး လမ္းကူးေသာအခါ မည္သည္တို႔ လိုေၾကာင္း ျပန္လည္ စစ္ေဆးေမးျမန္းတာမ်ိဳး ျဖစ္သည္။

အထက္ ေဖာ္ျပပါ ေဆြးေႏြးမႈမ်ားသည္ ကေလးငယ္ လြန္စြာ ငယ္႐ြယ္စဥ္ စတင္ၿပီး ကေလး ဖြံ႕ၿဖိဳးကာ ဆယ္ေက်ာ္သက္ ျဖစ္သည္ အထိ လိင္အရ ထိပါးမႈမ်ား အားလုံးတြင္ အလားတူပင္ ျဖစ္သည္။

သင္၏ ကေလးကို မည္သည္ကမွ် ၁၀၀ ရာခိုင္ႏႈန္း အကာအကြယ္ မေပးႏိုင္ေသာ္လည္း သတိထားၿပီး ကေလးႏွင့္ ေဆြးေႏြးျခင္း၊ ျဖစ္ေပၚေနသည့္ လကၡဏာမ်ားကို သတိထားျခင္း ႏွင့္ သင္၏ ကေလးသည္ အျခားသူမ်ားကို မည္သို႔ တုံ႔ျပန္သည္ကို သတိျပဳပါက သင္သည္ အျခားသူတဦးက သင္၏ ကေလးကို လိင္အရ ထိပါးမႈကို မ်ားစြာ ေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္မည္ ျဖစ္ပါသည္။

(www.childmind.org တြင္ ေဖာ္ျပထားသည့္ Sandra Kim ၏ 10 Ways To Talk To Your Kids About Sexual Abuse ကို ဘာသာျပန္သည္။)

Credit: ဧရာ၀တီသတင္းဌာန 

No comments: