"ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္းတြင္ သာမက ေနရာအႏွံ႔ လမ္းေဘးေစ်းသည္မ်ားအား စီမံခ်က္ခ်"

ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္း ၿမိဳ႕နယ္မ်ားတြင္ သာမက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္အႏွံ႔ လမ္းေဘးေစ်းသည္မ်ားအား ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ စည္ပင္သာယာေရး ေကာ္မတီမွ စီမံခ်က္ခ် လိုက္လံရွင္းလင္းလ်က္ ရွိေၾကာင္း သတင္းရရွိသည္။

လမ္းေဘးေစ်းသည္မ်ားအား စီမံခ်က္ခ် လိုက္လံရွင္းလင္းလ်က္ ရွိရာတြင္ ယာဥ္အသြားအလာ ႐ႈပ္ေထြးေသာ ၿမိဳ႕တြင္းၿမိဳ႕နယ္မ်ားတြင္ သာမက ဆင္ေျခဖုံးၿမိဳ႕နယ္မ်ားရွိ ေစ်းသည္မ်ားကိုပါ ရွင္းလင္းလ်က္ရွိသည္ဟု သိရသည္။

အဓိက ယာဥ္အသြားအလာ ႐ႈပ္ေထြး မ်ားျပားေသာ၊ လမ္းသြားလမ္းလာ အေႏွာင့္အယွက္ျဖစ္ေစေသာ အခ်က္ အခ်ာေနရာမ်ားကိုသာ ရွင္းလင္းသင့္ၿပီး အခ်ဳိ႕ေနရာမ်ားတြင္ အခ်ိန္အပိုင္းအျခားျဖင့္ စနစ္တက် ဖြင့္လွစ္ေရာင္းခ်ရန္ ၾကပ္မတ္ေပးသင့္သည္ဟု ၿမိဳ႕ျပေရးရာ ကြၽမ္းက်င္သူမ်ားက ဆုိသည္။

ဒီလိုစီမံခ်က္ခ်ၿပီး ရွင္းလင္းေနတာဟာ ေကာင္းတဲ့စနစ္ကုိ ေျပာင္းလာတာဆိုေတာ့ မွန္တယ္လို႔ေတာ့ ေျပာႏုိင္ပါတယ္။ လမ္းေဘးမွာ ေစ်းေရာင္းတာဟာ ၿမိဳ႕အဂၤါရပ္နဲ႔ မညီလို႔ဆိုတာလည္း ဟုတ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ . .

လမ္းမေပၚ ေစ်းေရာင္းခ်ျခင္း၊ လူသြားစႀကႍမ်ားေပၚ ေစ်းေရာင္းခ် ျခင္းမ်ားသည္ လမ္းသြားလမ္းလာ မ်ားကို အေႏွာင့္အယွက္ျဖစ္ေစၿပီး ကားလမ္းေပၚရွိ ယာဥ္သြားလာမႈကိုပါ ထိခုိက္ေစႏုိင္ေသာေၾကာင့္ လမ္းေဘး ေစ်းသည္မ်ားအား ရွင္းလင္းလ်က္ ရွိေသာ္လည္း အဓိက လမ္းပိတ္ဆို႔မႈသည္ လမ္းေဘးေစ်းသည္မ်ားထက္ လမ္းေဘးတြင္ အခ်ိန္ၾကာျမင့္စြာ ရပ္တန္႔ထားေသာ ယာဥ္မ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္သည္ဟု ၿမိဳ႕ခံမ်ားက ဆိုသည္။

"လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၀ ႏွစ္ပတ္၀န္းက်င္ ေလာက္ကတည္းက အထပ္ျမင့္ အေဆာက္အအံုေတြသာ ေဆာက္ေပမယ့္ ကားေတြထားဖို႔ ကားပါကင္ စနစ္တက် မပါဘူး။ အဲဒီအခါက်ေတာ့ ကားေတြက လမ္းေတြေပၚမွာ ရပ္။ လိုင္းကားေတြကလည္း စည္းနဲ႔ ကမ္းနဲ႔ မေမာင္းေတာ့ လမ္း ပိတ္ဆို႔မႈ ေတြ ျဖစ္လာရတာပါ။ လမ္းပိတ္ဆို႔မႈေတြ မျဖစ္ေအာင္ ျပဳျပင္မယ္ဆိုရင္ အဲဒီအခ်က္ေတြကို အရင္ျပင္သင့္ပါတယ္။ လမ္းေဘး ေစ်းသည္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ သတ္မွတ္ခ်က္ေတြ စည္းကမ္းေတြ သတ္မွတ္မယ္ ဆိုရင္ သူတို႔ကိုမွီခိုေနၾကတဲ့ မိသားစုေတြအတြက္ပါ ထည့္သြင္းစဥ္းစားေစခ်င္ပါတယ္" ဟု ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္း ေနထိုင္သူတစ္ဦးက ဆိုပါသည္။

လမ္းေဘးတြင္ ေစ်းေရာင္းခ်ေနသူမ်ားမွာ တစ္ေန႔လုပ္တစ္ေန႔စား အေျခခံလူတန္းစားမ်ားျဖစ္ၿပီး ၎တို႔ေနာက္တြင္ မီွခိုေနသူဦးေရ မွာလည္း လူဦးေရသိန္းခ်ီ ရွိေနေသာေၾကာင့္ လမ္းေဘးေစ်းသည္ လံုး၀မရွိေအာင္ ရွင္းလင္းျခင္းထက္ အခ်ိန္အပိုင္းအျခားတစ္ခု၊ ေနရာတစ္ခုသတ္မွတ္၍ ေရာင္းခ်ႏုိင္ရန္ စီစဥ္ၾကပ္မတ္ေပးသင့္သည္ ဟု ၿမိဳ႕ျပေရးရာ ကြၽမ္းက်င္သူမ်ားက မွတ္ခ်က္ျပဳၾကသည္။

လက္ရွိ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ စည္ပင္သာယာေရးေကာ္မတီ၊ စီမံေရးရာ ဌာနမွၾကပ္မတ္၍ သက္ဆိုင္ရာ ခ႐ိုင္ ၿမိဳ႕နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး႐ံုးမ်ား၊ ၀န္ထမ္းမ်ား လိုက္လံၾကပ္မတ္ အေရးယူေနေသာ လမ္းေဘးေစ်းသည္ ရွင္းလင္းမႈတြင္ ဓာတ္ပံုမွတ္တမ္းမ်ားျဖင့္ ႐ိုက္ကူးၿပီး ေစ်းသည္မ်ားအား ရွင္းလင္းလ်က္ရွိသည္ဟု သိရသည္။

"ကြၽန္မက လမ္း ၃၀ နဲ႔ စံျပေစ်း မွာမုန္႔ေရာင္းပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၾကာသပေတးေန႔ကစၿပီး လမ္း ၃၀မွာရွိတဲ့ လမ္းေဘးေစ်းသည္ေတြ အားလံုး ေစ်းေရာင္းခြင့္မရွိေတာ့ဘူးလို႔ သက္ဆိုင္ရာက လူေတြက လာေျပာပါတယ္။ အဲဒါမတိုင္ခင္ တစ္ရက္ေလာက္က ကြၽန္မတို႔ လမ္းေဘးေစ်းသည္ေတြကို ဘယ္မွာေနတာလဲ၊ နာမည္ဘယ္လို ေခၚလဲဆိုတာေတြ လာေမးၿပီး ေရးမွတ္သြားတယ္။ ေနာက္ၿပီး ေနာက္ ရက္ ဇြန္လ ၉ ရက္ေန႔ကစၿပီး ဒီေနရာမွာ ေစ်းေရာင္းခြင့္မရွိေတာ့ဘူးလို႔ ေျပာၿပီး သူတို႔ဘက္က ဖမ္းတာဆီးတာေတြ လုပ္ရရင္ မေကာင္း ဘူးလို႔ ေျပာတယ္။ ဒါနဲ႔ကြၽန္မတို႔တေတြလည္း ဇြန္လ ၈ ရက္ေန႔က ေနာက္ဆံုး ေစ်းေရာင္းခဲ့ရတာပါပဲ။ လတ္တေလာမွာေတာ့ ေစ်းသည္ ေတြက ဆိုင္မ်ား ျပန္ဖြင့္ခြင့္ရမလား ဆိုၿပီး အေျခအေနေစာင့္ေနၾကတယ္။ ဒီအလုပ္ကလြဲရင္လည္း လုပ္စရာမရွိေတာ့ ဒီလိုပဲေမွးေနၾက ေသးတယ္။ ၀င္ေငြေတာ့မရွိဘူးေပါ့။ ဒါေပမယ့္ တခ်ဳိ႕ကေတာ့လည္း ဆိုင္မ်ားျပန္ဖြင့္လို႔ ရမလားဆိုၿပီး ကိုယ့္ေနရာေလးေတြ ကိုယ္သြား ၾကည့္ၾကတယ္။ အဲဒီလို လာၾကည့္တဲ့ ေစ်းသည္ေတြ အခ်င္းခ်င္းစုၿပီး စကားေျပာေနတဲ့အခါ သက္ဆိုင္ရာက ခ်ထားတဲ့၀န္ထမ္းေတြက ဓာတ္ပံုေတြ လာ႐ိုက္သြားတယ္။ အခု ကြၽန္မတို႔ ေစ်းသည္ေတြ ၾကားရတာေတာ့ ႏိုင္ငံျခားမွာလို လုပ္မယ္တဲ့။ ေစ်းသည္ဆိုတာ ေစ်း႐ံုထဲ မွာပဲရွိရမယ္ဆိုတဲ့ စီမံခ်က္ရွိတယ္လို႔ ၾကားတယ္။ ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ တစ္ရက္၀င္ေငြက တစ္ရက္အေရးႀကီး ေနတဲ့ မိသားစုေတြအတြက္ လုပ္ကိုင္ စားလို႔ရေအာင္ေတာ့ အျမန္ဆံုး စီစဥ္ေပးေစခ်င္ပါ တယ္"ဟု ေစ်းသည္ အမ်ဳိးသမီးတစ္ဦးက ေျပာျပခဲ့သည္။

လမ္းေဘးေစ်းသည္မ်ားအား ေစ်းေရာင္းခ်ခြင့္ ပိတ္ပင္မႈမ်ားသည္ တစ္လမ္းႏွင့္တစ္လမ္း၊ ၿမိဳ႕နယ္တစ္ခု ႏွင့္တစ္ခု ေန႔ရက္အပိုင္းအျခား ကြာျခားမႈရွိေၾကာင္း သိရသည္။

ဘိုကေလးေစ်း အနီးတစ္၀ိုက္တြင္ မြန္းတည့္ ၁၂ နာရီေနာက္ပိုင္းမွ စကာ လမ္းေဘးေစ်းသည္မ်ားအား ေစ်းေရာင္းခ်ခြင့္ ျပဳထားေၾကာင္း သိရသည္။

"စံျပေစ်းဘက္မွာေတာ့ အခုထိ ဘာသံမွမၾကားရေသးပါဘူး။ သိမ္ႀကီးေစ်းဘက္မွာ က်ေတာ့လည္း လမ္းေဘးေစ်းသည္ေတြ တစ္သည္ မွ မရွိေတာ့ပါဘူး။ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ထဲ လမ္းေတြအျပင္ ေလွာ္ကားဘက္နဲ႔ ေမွာ္ဘီ၊ ေထာက္ၾကန္႔ဘက္ေတြမွာလည္း လမ္းေဘးေစ်းသည္ ေတြကို သိမ္းခိုင္းေနတယ္လို႔ ၾကားတယ္။ တာေမြေစ်း တစ္၀ိုက္မွာလည္း လံုး၀ကို ရွင္းထားပါတယ္"ဟုလမ္းေဘးေစ်းသည္တစ္ဦး က ဆိုသည္။

လမ္းေဘး ေစ်းသည္မ်ားကို ယခင္က အခ်ိန္သတ္မွတ္ေပးကာ ေစ်းေကာက္ ေကာက္၍ ေရာင္းခ်ခြင့္ ျပဳခဲ့ၿပီး စည္ပင္သာယာေစ်းမ်ား၏ ပတ္၀န္းက်င္တစ္၀ိုက္တြင္လည္း ပ်ံက်ေစ်းသည္မ်ားကို ကန္ထ႐ိုက္စနစ္ျဖင့္ ေစ်းေကာက္ေကာက္ခံ၍ ေရာင္းခ်ခြင့္ျပဳခဲ့သည္။ ယင္း အျပင္ လမ္းေဘးေစ်းသည္မ်ား ျပႆနာကို ေျဖရွင္းႏုိင္ရန္ ညေစ်းသတ္မွတ္ ေရာင္းခ်ခြင့္ျပဳမည့္ အစီအစဥ္ကို ေရးဆြဲခဲ့ေသာ္လည္း ေလွ်ာက္လႊာမ်ား ေရာင္းခ်ၿပီးမွ အစီအစဥ္ပ်က္၍ ေဆာင္ရြက္ျခင္းမရွိခဲ့ေပ။ ယင္းေနာက္ ထိုင္းႏုိင္ငံ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕တြင္ ျပဳလုပ္ထား ေသာ ညေစ်းကဲ့သို႔ လဟာျပင္ေစ်း ေျမကြက္လပ္ေနရာတြင္ ညေစ်းအျဖစ္ သတ္မွတ္ေရာင္းခ်ရန္ စီစဥ္ခဲ့ေသာ္လည္း အဆင္မေျပခဲ့ေပ။

"လြန္ခဲ့တဲ့ငါးႏွစ္အတြင္း ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ကို ေျပာင္းေရႊ႕ၿပီးေနထိုင္သူ တစ္သန္းခြဲေလာက္ ရွိပါတယ္။  အမ်ားစုက လက္လုပ္လက္စားေတြပါ။ လမ္းေဘးမွာ ေစ်းေရာင္းၿပီး အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းျပဳသူေတြ မ်ားပါတယ္။ ဒီလူေတြကို မွီခိုေနၾကတဲ့ မိသားစုေတြကို ငဲ့ညႇာတဲ့အေနနဲ႔ အခ်ိန္တစ္ခု အတိုင္းအတာတစ္ခု ေပးၿပီး ျပင္ဆင္သင့္ပါတယ္"ဟု လုပ္ငန္းရွင္တစ္ဦးကလည္း သံုးသပ္ပါသည္။

ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ စည္ပင္သာယာနယ္နိမိတ္ ၃၃ ၿမိဳ႕နယ္အတြင္း ၂၀၀၉ ခုႏွစ္က စစ္တမ္းေကာက္ယူမႈ အရ လမ္းေဘးေစ်းသည္ အေရ အတြက္ ေလးေသာင္းေက်ာ္ခန္႔ရွိၿပီး လက္ရွိ တြင္ လမ္းေဘးေစ်းသည္ အေရအတြက္ မွာ အဆိုပါအေရအတြက္ထက္ ပိုမို မ်ားျပားလာ ႏုိင္ၿပီး ႏွစ္ဆခန္႔ရွိႏုိင္သည္ဟု ၿမိဳ႕ျပေရးရာကြၽမ္းက်င္သူမ်ားက သံုးသပ္ၾကသည္။ အဆုိပါ လူဦးေရ၏ေနာက္ကြယ္တြင္ မီွခိုေနသူတို႔မွာ လည္း လူဦးေရသိန္းခ်ီ ရွိေနေသာေၾကာင့္ အေျခခံလူတန္းစား အမ်ားစု စား၀တ္ေနေရးခက္ခဲသည့္ အေနအထားတစ္ရပ္ ျဖစ္ေနသည္ဟု သိရသည္။ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္းသို ႔ေန႔စဥ္ လူဦးေရသန္းခ်ီ ၀င္ထြက္သြားလာ ေရြ႕လ်ားေနၾကၿပီး ယင္းတို႔တြင္ လမ္းေဘးေစ်းသည္မ်ား အမ်ား ဆံုး ပါ၀င္ေနသည္ဟု သိရသည္။

"လမ္းေဘးမွာ ေစ်းေရာင္းၿပီး လမ္းေဘးမွာတင္ အိမ္လိုျဖစ္လာၾကတာပါ။ ဒီကိစၥေတြမွာ ေစ်းေရာင္းသူ လမ္းသြားသူ နားလည္ဖို႔ လိုအပ္ ပါတယ္။ ေစ်းေရာင္းတဲ့သူကလည္း မ်ဥ္းသား သတ္မွတ္ေပးထားတဲ့ ေနရာအတိုင္း သတ္မွတ္အခ်ိန္အတိုင္း၊ အမႈိက္ေတြ၊ ေရေတြ စနစ္ တက် စြန္႔ပစ္သြားမယ္ဆုိရင္ ဒီလိုအေျခအေန ေတြ ျဖစ္မွာမဟုတ္ပါဘူး။ လမ္းေဘး မွာရပ္ထားတဲ့ကားေတြ ေၾကာင့္လည္း ပိုဆိုးသြား တာပါ"ဟု ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ခံ တစ္ဦးကဆုိသည္။

"ကြၽန္ေတာ္တို႔ ႏုိင္ငံအေနအထားနဲ႔က ႏုိင္ငံတကာကလို ခ်က္ခ်င္းလုပ္ဖို႔ မျဖစ္ႏုိင္ေသးပါဘူး။ ဆင္းရဲတဲ့ႏုိင္ငံ ျဖစ္တဲ့အတြက္ အေျခခံ လူတန္းစား ေန႔စားသမားေတြ အမ်ား ႀကီးရွိေနပါတယ္။ ကားအသြား အလာ၊ လမ္းသြားလမ္းလာ အေႏွာင့္အယွက္ ျဖစ္တဲ့ေနရာက လြဲၿပီး ေနရာ သတ္သတ္မွတ္မွတ္ေလးနဲ႔ အခ်ိန္နဲ႔ စနစ္တက်ဖြင့္ဖို႔ ေဆာင္ရြက္ေပးရမွာပါ။ ဘန္ေကာက္လို ၿမိဳ႕ႀကီးမွာေတာင္ လမ္းေဘးေစ်းသည္နဲ႔ ညေစ်း က အဓိက ခရီးသြားဆြဲေဆာင္မႈ ျဖစ္ေနပါတယ္"ဟု ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ခံ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္ႀကီးတစ္ဦးက ဆုိသည္။

"ေစ်းသည္က ေစ်းမွာပဲ ေရာင္းရမယ္ဆိုတဲ့ ဥပေဒရွိေပမယ့္ ဆိုင္ခန္းခေတြ ႀကီးျမင့္တာ၊ စရိတ္ေတြ ႀကီးျမင့္တာေတြေၾကာင့္ လမ္းေဘး မွာ လက္လွမ္းမီတဲ့ ရာသီေပၚေလးေတြေရာင္း ၿပီး အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္း ျပဳေနၾကရတာပါ။ ဒီေန႔အျမတ္က မနက္ျဖန္အတြက္ အရင္းျဖစ္ေနတာမို႔ တစ္ေန႔လုပ္ တစ္ေန႔စားေတြဆိုေတာ့ ႐ံုးေတြ၊ ကုမၸဏီေတြနဲ႔ လူစည္ကားတဲ့ ေနရာေတြမွာ ေစ်းေရာင္းၾကတာေပါ့။ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ထဲမွာ သြားလာေနတဲ့သူေတြ အေနနဲ႔ကလည္း အဲဒီလမ္း ေဘးေစ်းသည္ေတြကိုပဲ အားကိုးေနရတယ္။ တခ်ဳိ႕ေရာင္းအားေကာင္းတဲ့ လမ္းေဘးက စားေသာက္ဆုိင္ေတြက ဆိုင္ခန္းငွားႏုိင္ၾကေပမယ့္ လမ္းေဘး ကိုအမီွျပဳေနတဲ့ ေစ်းသည္ေတြကေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေလးကို အခက္အခဲ ျဖစ္ေနၾကၿပီ"ဟု ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ခံတစ္ဦးက ဆိုသည္။

"အရင္လို လမ္းေဘးေစ်းသည္ေတြကို အခ်ိန္သတ္မွတ္ေပးၿပီး၊ ေစ်းေကာက္ေကာက္ၿပီး ေရာင္းခ်ခြင့္ ျပဳခဲ့တဲ့စနစ္အစား ဒီလိုစီမံခ်က္ခ် ၿပီး ရွင္းလင္းေနတာဟာ ေကာင္းတဲ့စနစ္ကုိ ေျပာင္းလာတာဆိုေတာ့ မွန္တယ္လို႔ေတာ့ ေျပာႏုိင္ပါတယ္။ လမ္းေဘးမွာ ေစ်းေရာင္းတာ ဟာ ၿမိဳ႕အဂၤါရပ္နဲ႔မညီလို႔ဆိုတာလည္း ဟုတ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လမ္းေဘးေစ်းသည္ေတြ၊ လမ္းေဘးေစ်းသည္ေတြကို မွီခိုေနရသူေတြက အမ်ားႀကီးရွိေတာ့ ဒါကုိလည္း ထည့္ၿပီးစဥ္းစားဖို႔ လိုပါတယ္။ ၿမိဳ႕တြင္း အႏွံ႔ လိုက္လံရွင္းလင္းမယ့္ အစား တကယ္သြားလာရခက္တဲ့၊ ယာဥ္ေၾကာ႐ႈပ္ေထြးတဲ့ ေနရာေတြမွာပဲ လုပ္သင့္ပါတယ္"ဟု ၿမိဳ႕ျပေရးရာ ကြၽမ္းက်င္သူတစ္ဦးက ေျပာၾကားခဲ့သည္။

လမ္းေဘးေစ်းသည္မ်ား ရွင္းလင္းမႈေၾကာင့္ စာအုပ္အေဟာင္း ေရာင္းခ်သည့္ ေစ်းကြက္လည္း အခက္အခဲျဖစ္ခဲ့ၿပီး ဂ်ာနယ္အေရာင္း ေစ်းကြက္လည္း ထိခိုက္မႈရွိခဲ့သည္ဟု သိရသည္။

Credit: http://www.first-11.com/