What is Buddhism?

What is Buddhism?
ဗုဒၶ၀ါဒဆိုတာဘာလဲ။

"ဗုဒၶိ"ဆိုတဲ့စကားလံုးကေန "ဗုဒၶ၀ါဒ"ဆိုတဲ့ အမည္ေ၀ါဟာရ ျဖစ္လာတာပါ။ ဗုဒၶိရဲ႕ အဓိပၸာယ္က "ႏိုးထျခင္း" ျဖစ္တဲ့အတြက္ ဗုဒၶ၀ါဒဆိုတာ(အ၀ိဇၨာမသိမႈမွ)ႏိုးထျခင္းဆိုင္ရာ ဒႆနပါပဲ။
ဒီ(ဗုဒၶ၀ါဒ)ဒႆနတရားေတြကို ဗုဒၶလို႔ လူေတြသိရွိၾကတဲ့ သိဒၶတၳေဂါတမဆိုတဲ့ ပုဂၢိဳလ္က ကိုယ္တိုင္ျဖတ္သန္းလာတဲ့ ဘ၀အေတြ႕အၾကံဳေတြ အေပၚမွာ အေျခခံျပီး သိျမင္ေဖာ္ထုတ္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီလို ဗုဒၶကိုယ္ေတာ္တိုင္(၀ိဇၨာဥာဏ္ေတာ္ကို)သိျမင္ႏိုးထလာခဲ့တာကေတာ့ သက္ေတာ္၃၅ႏွစ္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ယခုအခါမွာ ဗုဒၶ၀ါဒရဲ႕ သက္တမ္းဟာႏွစ္ေပါင္း ၂၅၀၀ေက်ာ္လာခဲ့ျပီး ကမၻာတစ္၀ွမ္းမွာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ဦးေရဟာ သန္းေပါင္း ၃၀၀ေက်ာ္ခန္႔ရွိေနပါတယ္။
လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္းတစ္ရာေလာက္တုန္းကေတာ့ ဗုဒၶဘာသာဟာ(အေရွ႕တိုင္း) အာရွဒႆနအဆင့္ေလာက္ပဲက်ယ္ျပန္႔ခဲ့ေပမယ့္ ယခုေခတ္အခါမွာေတာ့ ဥေရာပ၊ၾသစေတးလ်နဲ႔ အေမရိကႏိုင္ငံေတြမွာပါ အလြန္က်ယ္ျပန္႔စြာ ေလ့လာလိုက္စားလာေနၾကပါျပီ။

So Buddhism is Just A Philosophy?
ဒီလိုဆိုရင္ ဗုဒၶ၀ါဒဆိုတာ ဖီလုိဆိုဖီအေတြးအေခၚဘာသာတစ္ရပ္သာျဖစ္ပါသလား။

ဖီလိုဆိုဖီ ဆိုတဲ့စကားစုဟာ ဖီလို န႔ဲ ဆိုဖီယာ ေ၀ါဟာရႏွစ္ခုကေနျဖစ္လာတာပါ။ဖီလိုကေမတၲာလို႔ အဓိပၸာယ္ရျပီး ဆိုဖီယာကေတာ့ ပညာကိုေခၚတာပါ။ ဒါေၾကာင့္ဖီလိုဆိုဖီဆိုတာဟာ ပညာနဲ႔ယွဥ္တဲ့ေမတၲာတရား (သို႔မဟုတ္) ေမတၲာတရားနဲ႔ပညာဥာဏ္ပါ။
အဲဒီအဓိပၸာယ္ႏွစ္ရပ္စလံုးက ဗုဒၶ၀ါဒကို အျပည့္အ၀ေဖာ္ညႊန္းႏိုင္ပါတယ္။
ဗုဒၶ၀ါဒက ဒီလိုသင္ၾကားပါတယ္။ လူသားဟာ(အမွန္တရားကိို) ရွင္းရွင္းလင္းလင္းနားလည္ႏိုင္ရန္ အသိဥာဏ္ပညာရဲ႕အဆင့္အတန္းကို အစြမ္းကုန္ျမႇင့္တင္ဖို႔ ၾကိဳးစားၾကရပါမယ္။
သက္ရွိသတၲ၀ါေတြအားလံုးကို မိတ္ေဆြရင္းခ်ာတစ္ေယာက္လို သေဘာထားႏိုင္ေစဖို႔နဲ႔ ေမတၲာတရားနဲ႔ ၾကင္နာသနားမႈေတြကို တိုးပြားျမႇင့္တင္ေပးဖို႔ကိုလည္း ဗုဒၶ၀ါဒဟာ သင္ၾကားေပးပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ဗုဒၶ၀ါဒဟာ ဖီလိုဆိုဖီတစ္ရပ္ေတာ့ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဖီလိုဆိုဖီမည္ကာမတၲမွ်ေတာ့မဟုတ္ပါဘူး။
အျမင့္မားဆံုးအျမင့္ျမတ္ဆံုးဖီလိုဆိုဖီ(ဒႆနပညာ)လို႔ပဲဆိုရပါလိမ့္မယ္။