HIV ကူးစက္ ခံေနရၿပီလား (Q & A)

ေမး။    ။ က်ေနာ္ လြန္ခဲ့တဲ့ ၈ ႏွစ္ေလာက္က အကာအကြယ္မဲ့ လိင္ဆက္ဆံခဲ့မိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္နဲ႔ ဆက္ဆံခဲ့ဖူးသူလည္း အိမ္ေထာင္ျပဳသြားပါျပီ။ သူလည္းက်န္းမာေနဆဲ က်ေနာ္လည္း က်န္းမာေနဆဲပါဆရာ။ က်ေနာ္ ဒီ ရွစ္ႏွစ္ အတြင္း လိင္လည္း မဆက္ဆံဘူး။ ေသြးလည္းမသြင္းဘူး။ ေဆးလည္းမထိုးဘူး။ HIV ျဖစ္ေစႏိုမယ့္ အရာအားလံုး ေရွာင္ခဲ့ပါတယ္။ က်ေနာ္ သိခ်င္တာက က်ေနာ္ အဲ့ဒီလြန္ခဲ့တဲ့ ၈ ႏွစ္က အကာအကြယ္မဲ့ ဆက္ဆံခဲ့တာေၾကာင့္ HIV ပိုး က်ေနာ္မွာ ရွိႏိုင္ပါလား။ က်ေနာ္ ၾကားဘူးတာက တႏွစ္ေလာက္ဆို ေရာဂါ Symptoms ေတြျပေနျပီေပါ့။ က်ေနာ္က ၈ ႏွစ္ေတာင္ၾကာျပီ က်န္းမာဆဲ ဖ်ားေတာင္မဖ်ားဘူးဆိုေတာ့ေလ။ က်ေနာ္ ေသြးစစ္သင့္လား။ ျပီးေတာ့ HIV ပိုး ကူးစက္ခံရၿပီး ေရာဂါ symptom က ဘယ္ေလာက္ၾကာရင္ စျပေလ့ရွိလဲ။

ေျဖ။    ။ အကာြယ္မဲ့ လိင္ဆက္ဆံခဲ့ရင္ေတာ့ ဒီလို စိတ္ပူပန္မႈ ျဖစ္ၾကရပါတယ္။ အကယ္၍ ကိုယ္႔ရဲ႕ လိင္ဆက္ဆံေဖာ္မွာ HIV ပိုးရွိေနရင္ အကာကြယ္မပါတဲ့အတြက္ ပိုးကူးစက္ခံရႏိုင္ပါတယ္။ ပိုးက ကူးစက္ျပီးတာနဲ႔ ခ်က္ခ်င္း လကၡဏာမျပပါဘူး။ တစ္ခ်ိဳဳ႔မွာ ၁ ႏွစ္၊ တစ္ခ်ိဳ႔မွာ ၁၀ ႏွစ္ေလာက္ေနမွ လကၡဏာျပပါတယ္။ ဒါက လူအမ်ိဳးမ်ိဳးမွာ ရွိတဲ့ မတူညီတဲ့ ခုခံအားေတြေၾကာင့္ပါ။
မိတ္ေဆြအေနနဲ႔ လိင္ဆက္ဆံခဲ့တာ ၈ ႏွစ္ဆိုေတာ့ ေသြးစစ္လို႔ ရေနပါျပီ။ တတ္ကြ်မ္းတဲ့ သူေတြနဲ႔ စနစ္တက် ေဆြးေႏြးျပီး ေသြးစစ္ဖို႔ အၾကံျပဳပါရေစ။ ဒါဆို စိတ္ေသာကေတြ ရွင္းသြားပါလိမ့္မယ္။ ေနာင္အခါ လိင္ဆက္ဆံတိုင္း ကြန္ဒံုးသံုးဖို႔လည္း အၾကံျပဳ တိုက္တြန္းပါရေစ ခင္ဗ်ာ။
ေမး။    ။ ကြ်န္​​ေတာ္​သည္​ လြန္​ခဲ့သည့္ (၁၇.၃.၁၄) က အႏွိပ္​ခန္​း တစ္​ခုမွာ အကာကြယ္​မဲ့ လိင္​ဆက္​ဆံခဲ့ပါသည္​။ ၾကားကာလမွာ မည္​သည္​့ Sids မျပပါ။ (၃၁.၃.၁၄) မွာ ကြ်န္​​ေတာ္​ လည္​ပင္​းတြင္​ အက်ိတ္​မ်ား႐ွိလာပါတယ္​။ ခ်ဳိင္းၾကားနဲ႔ ​ေပါင္​ျခံမွာ အနည္​းငယ္​ နာသလုိ ခံစားရပါတယ္​။ ဒါ​ေပမယ့္ (၂၇.၃..၁၄) မွာ အပူ႐ွပ္​ၿပီး ဖ်ားခဲ့ပါတယ္​။ ဖ်ားၿပီး​ေနာက္​ပုိင္​း ႏွာ​ေစး​ေခ်ာင္​းဆုိးတာ ယခုထိပါပဲ။ သိခ်င္​တာက အပူ​ေၾကာင္​့ အက်ိတ္​ထြက္​တာလား။ မ​ေမ်ွာ္​လင့္ ႏိုင္​​ေသာ ​ေရာဂါဆုိး၏ ​ေနာက္​ဆက္​တ​ြဲလား။ သိခ်င္​ပါတယ္​ ခင္​ဗ်ာ။
ေျဖ။    ။ အကာအကြယ္မဲ့ လိင္ဆက္ဆံခဲ့တဲ့ အတြက္ စိတ္ပူေနမွာေတာ့ အမွန္ပဲ။ လည္ပင္း အၾကိတ္ေတြ ၾကီးလာတာ၊ အျခားအၾကိတ္ေတြ ၾကီးလာတာကေတာ့ ဒီရာသီဥတုမွာ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ပူအိုက္တဲ့ ရာသီမွာ အပူရွပ္ျပီး ဒီလို တုတ္ေကြးဆန္ဆန္ ဖ်ားတတ္ၾကပါတယ္။ ဒါကို HIV ေၾကာင့္ ျဖစ္တာလို႔ ပံုေသကားခ်ပ္ ေျပာလို႔မရပါဘူးခင္ဗ်ာ။
စိတ္ထဲက သံသယေတြရွင္းသြားေအာင္ အၾကံျပဳခ်င္တာကေတာ့ -
၁) လိင္ဆက္ဆံျပီး ၃ လအၾကာမွာ တတ္ကြ်မ္းတဲ့ ပညာရွင္ေတြနဲ႔ တိုင္ပင္ျပီး ေသြးစစ္ေစခ်င္ပါတယ္။
၂) အဲဒီ ၃ လအၾကာ စစ္လို႔ မေတြ႔ဘူး Negative ျပတယ္ဆိုရင္ ေနာက္ ၃ လၾကာ ထပ္စစ္ပါ။ ထပ္စစ္လို႔ မေတြ႔ဘူးဆိုရင္ေတာ႔ စိတ္ခ်ရပါျပီ။
၃) လိင္ကိစၥျပဳလုပ္တိုင္း အျမဲတမ္း အကာအကြယ္သံုးေစခ်င္ပါတယ္။

ေမး။    ။ ကြၽန္​​ေတာ္ ​၃ လ​ျပည္​့ဖို႔ ၄ ရက္​​ေလာက္​ အလိုမွာ ေသြးစစ္​တာ Negative ပဲ။ ကြၽန္​​ေတာ္​ ခု​ေနာက္​ပိုင္း ကိုယ္​​ေတြ ယားလားတယ္​။ အနီဖု​ေတြ​ ေပါက္​လာတယ္​။ ပါးစပ္​ နည္​းနည္​းခါး​ေနတယ္။ အပူဖုလို အနီဖု လွ်ာမွာ​ေပါက္​​​ေနတယ္။ နည္​းနည္​း​ေမာသလို ခံစားရတယ္​။ Join pain ကလည္​း နည္းနည္​း နာလိုက္​​ေပ်ာက္​လိုက္​၊ ညအိပ္​ရင္​လည္​း ေခြၽး​ေတြ ဆိုရြဲေနတာပ​ဲ။
ကြၽန္​​ေတာ္​​ ေမးခ်င္​တာ ၃ လၾကာၿပီး​ ေသြးစစ္​တယ္​။ negativ ျပတယ္။ အခု ကြၽန္​​ေတာ္​​ေျပာျပတဲ့ လကၡဏာေတြက​ ေသြးမစစ္​ခင္​ကတည္​းက ျဖစ္​​ေနတာပါ။ HIV negative ဆို​ေတာ့ HIV ပိုးက ခနၶာကိုယ္​ထဲကို ၀င္​​ေရာက္​ မဖ်က္​ဆီး​ေသးဘူးဆိုတဲ့ သ​ေဘာလား။ အဲ့တာဆို ကြၽန္​​ေတာ္​ အခုျဖစ္​​ေနတာ​ေတြက HIV နဲ႔ မဆိုင္​ဘူးဆိုတဲ့ သ​ေဘာလား။ ကြၽန္​​ေတာ္​က Beer​ တို႔၊ Whisky​ တိုေတာ့​ ေသာက္​တယ္​။ ကြၽန္​​ေတာ့ အ​ေျခအ​ေန​ေလး သုံးသပ္​​ေပးေစခ်င္ပါတယ္။
ေျဖ။    ။ ေသြးစစ္တာကေတာ့ အႏၱရာယ္ အျပဳအမူျပဳျပီး ၃ လ သို႔မဟုတ္ ၆ လအၾကာမွာ စစ္ရင္ စိတ္ခ်ရပါတယ္။ ၃ လအၾကာမွာ စစ္ျပီးလို႔ မေတြ႕ အခု ေျပာျပတဲ့ အဖုေလးေတြေပါက္တာ၊ ေမာတာ၊ အဆစ္နာတာေတြက HIV ပိုး ကူးစက္ခါစ ပံုစံနဲ႔ မတူပါဘူး။ အရက္၊ ဘီယာလည္း ေသာက္တတ္တယ္ ဆိုေတာ့ ဒီလိုျဖစ္ေနတဲ့ ေမာတာ၊ အဆစ္နာတာေတြကို သမားေတာ္ ေတြနဲ႔ ျပသသင့္ ပါတယ္။ အရက္၊ ဘီယာေသာက္တာေတာ့ ေလ်ာ့သင့္ပါတယ္။

ေမး။    ။ ကြ်န္ေတာ္ နယ္ခရီးသြားရင္း အခန္း ၆ ခန္းအတြက္ ေရခ်ိဳးခန္း၂ ခန္းသာပါတဲ့ တည္းခိုခန္းမွာ တည္းခဲ့ပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္မနက္ ေရခ်ိုဳးျပီးေတာ့ ကြ်န္ေတာ့ သြားတိုက္တံႏွင့္ ေရခ်ိဳးခန္းတြင္ ရွိေနေသာ သြားတိုက္တံ မွားယူလာမွန္း ညပိုင္း သြားတိုက္ျပီးမွ သိခဲ့ပါသည္။ ကြ်န္ေတာ့ သြားမွ ေသြးထြက္သြား၍ သြားတိုက္တံတြင္ HIV ပိုးရွိေနရင္ ကူးစက္ႏိုင္မလား သိပါရေစ။ ကြ်န္ေတာ္ ေၾကာက္ေနလို႔ပါ။
ေျဖ။    ။ သြားတိုက္တံကေန HIV ပိုး ကူးစက္တာ အလြန္ရွားပါတယ္။ စိတ္မညစ္ပါနဲ႔။ HIV ပိုးဟာ သူတစ္ပါးရဲ႕ သြားတိုက္တံထဲမွာ အသက္ၾကာၾကာ မရွင္ႏိုင္ပါဘူး။ HIV ပိုးကူးစက္ႏိုင္ေျခက အကာအကြယ္မဲ့ လိင္ဆက္ဆံျခင္း၊ ေသြးသြင္းျခင္းေတြက အျဖစ္မ်ားတာပါ။

ေမး။    ။ တခုေလာက္ သိခ်င္လို႔ပါ။ ကြ်န္မေကာင္ေလးက ၂၀၁၃ ဇြန္လက ရန္ကုန္ကို ျပန္ေရာက္ပါတယ္။ ျပန္ေရာက္ျပီး သူငယ္ခ်င္းေတြနဲ႔ သြားရင္း ေကာင္မေလးေတြနဲ႔ ၂ ခါေလာက္ အိပ္ဖူးတယ္ေျပာပါတယ္။ ကြန္ဒုံး သုံးတယ္ေတာ့ ေျပာပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ ( ၁၀) ရက္ေလာက္ကစျပီး သူ အဂၤါက (မရုိးေသ့စကား) ဆီးသြားရင္ က်င္တယ္ေျပာပါတယ္။ ေနာက္ျပီး လိင္တံကေန ျပည္ေတြလည္း နည္းနညး္ ထြက္တယ္ေျပာတယ္။ ဘယ္လိုေဆး ေသာက္သင့္ပါသလဲ။ ဘယ္ဆရာ၀န္နဲ႔ ျပသင့္ပါသလဲ။ ကာကြယ္မႈကေရာ ဘယ္လို လုပ္သင့္ပါသလဲ။ ကြ်န္မတို႔ ၂ ေယာက္ တူတူေနလို႔ေရာ ရႏိုင္ပါသလား။ သူက တူတူေနခ်င္တယ္ေျပာပါတယ္။ ကြ်န္မက ေၾကာက္လို႔ မေနရဲပါဘူး။ ေျဖႏိုင္ရင္ ေျဖေပးပါ။
ေျဖ။    ။ အခုေျပာျပပံုအရ ကာလသားေရာဂါ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ နီးစပ္ရာ ဆရာ၀န္နဲ႔ ေသေသခ်ာခ်ာျပျပီး ေသြးစစ္ေစခ်င္ပါတယ္။ ကာလသားေရာဂါ အမ်ားစုက ေသေသခ်ာခ်ာ ကုသရင္ေပ်ာက္ကင္းပါတယ္။ ေရာဂါကို အတည္ျပဳ၊ ေသေသခ်ာခ်ာ စနစ္တက် ေဆးကုသျပီးမွ ႏွစ္ဦး အတူတူေနသင့္ ပါတယ္။

ေမး။    ။ ကြၽန္​​ေတာ္​ ရင္​ဘတ္​နဲ႔ ​ေက်ာမွာ အနီစက္​​ေတြ အမ်ားႀကီး ထြက္​​ေနတယ္​။ HIV ပိုး၀င္​ရင္​ အနီ​ေရာင္​ ပန္​း​ေရာင္​ ခရမ္​း​ေရာင္​ စတဲ့ အနီစက္​​ေ​တြ ထြက္​တယ္​လို႔ သိရပါတယ္​။ ကြၽန္​​ေတာ္​ခ်စ္​သူလည္​း အရင္​က မ​ေပါက္​ဖူးပါဘူး။ အခု​အဲလိုအနီစက္​​ေတြ သူ႔မွာလည္​း​ ေပါက္​​ေနပါတယ္​။ အဲဒါ ဘယ္​လို​ေရာဂါမ်ိဳး ျဖစ္​နိုင္​ပါသလဲ ဆိုတာ​ ေျဖ​ေပး​ေစလိုပါတယ္။​ HIV ပိုး လကၡဏာမ်ားလား။
ေျဖ။    ။ HIV ပိုး ကူးစမွာ အနီကြက္ေတြ ျဖစ္တတ္တာ နည္းပါတယ္။ အခုမိတ္ေဆြ ျဖစ္ေနတာကို မျမင္ရေတာ့ က်ေနာ္တို့ မခန္႔မွန္းနိုင္ပါဘူး။ အဖုေတြက ယားပါသလား။ ပြားလာပါသလား။ အရြယ္ျကီးလာပါသလား။ အခုေမးတာေတြမွာ ဟုတ္တယ္လို႔ ေျဖမိရင္ သာမန္ အေရျပားေရာဂါ ျဖစ္နိုင္ပါတယ္။ အေရျပား ဆရာ၀န္နဲ႔ ျပေစခ်င္ပါတယ္ ခင္ဗ်ား။

ေမး။    ။ အဲဒီ့ အဖု​ေလး​ေတြက မယားပါဘူး။ ပြားမလာပါဘူး။ မနာလည္​းမနာပါဘူး။ အဖု​ေလး​ေတြထိပ္​မွာ အ​ေရၾကည္​ဖုလို အ​ေရၾကည္​​ေလး​ေတြ ရွိ​ေနပါတယ္​။ HIV Test ကို 25.6.2014 ရက္​​ေန႔က စစ္​ပါတယ္​။ Negative ပါ သူတို႔က Test kit နဲ႔ စစ္​တာပါ​။ Microscope နဲ႔ စစ္​တာမဟုတ္​ပါ။ အဲဒါ အ​ေျဖမွန္​နိုင္​ပါ့မလား။ test kit က စိတ္​ခ်ရပါ့မလား။ ကြၽန္​​ေတာ္​ အရမ္​းစိုးရိမ္​​ေနလို႔ပါ။
ေျဖ။    ။ ေသြးစစ္တာကို လိင္ဆက္ဆံျပီး ဘယ္ေလာက္အၾကာမွာ စစ္ခဲ႔တာလည္းဆိုတာ သိပါရေစ။ Test kit နဲ႔ စစ္တာ လည္းစိတ္ခ်ရပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ အကာကြယ္မဲ့ လိင္ဆက္ဆံျပီ ၃ လ သို႔မဟုတ္ ၆ လ ေနမွ ေသြးစစ္ရတာပါ။ ၃ လမျပည့္ပဲ ေသြးစစ္ရင္ အေျဖမွန္ မေပၚႏိုင္ပါဘူး။
မိတ္ေဆြေျပာျပပံုအရ အေရျပားမွာျဖစ္တဲ့ အနာေတြက HIV နဲ႔ မစပ္ဆက္ပါဘူး။ ရိုးရိုး အေရျပား ေရာဂါပဲ ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ စိတ္သိပ္မပူပါနဲ႔။ တစ္ခါတစ္ေလမွာ ျခင္ကိုက္ခံရရင္လည္း ဒါမ်ိဳးေတြ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ဗီတာမင္ ခ်ိဳ႕တဲ့ရင္လည္း ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အေရျပား ဆရာ၀န္နဲ႔သာ ျပေစခ်င္ပါတယ္။

လမင္းကုိ