When you chew a PK.....

ပီေက၀ါးေနရင္

(ေဒါက္တာျမင့္ဦး - ဂ်ီပီ)

ယေန႔လူငယ္လူရြယ္ေတြအၾကားမွာ ပီေကမ၀ါးဖူးတဲ့သူမရွိသေလာက္ကို ျဖစ္ေနပါျပီ။ ပီေကကို သၾကားလံုးအသြင္၊ ပူရွိန္းေဆးျပားအသြင္၊ ေခ်ာကလက္ေတာင့္အသြင္ စသျဖင့္ ပံုစံအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႕ အလြယ္တကူလည္း ၀ယ္ယူလို႔ရေနပါ တယ္။ အပ်င္းေျပ ၀ါးေနတဲ့သူေတြရွိသလို၊ စတိုင္လ္တစ္ရပ္ အေနနဲ႕ စာသင္ရင္း၊ သီခ်င္းဆိုရင္း၊ ဂီတာတီးရင္း၊ လမ္းသြားရင္းပီေက၀ါးေနသူေတြလည္း ရွိေနပါတယ္။ ေဖာက္ခနဲ လက္ေျဖာက္မည္သံျပဳသလို ပါးစပ္ကေန ပီေက ပူေဖာင္းမႈတ္လိုက္ၾကတာေတြကိုလည္း ၾကံဳေတြ႕ရတတ္ပါတယ္။ ၀ါးျပီးသား ပီေကေတြကို သူငယ္ခ်င္းရဲ႕ ဆံပင္ေတြ မွာ၊ လြယ္အိတ္ဆံေမြးေတြမွာ၊ အက်ႌေတြမွာ၊ ထိုင္ခံုေတြမွာ ေနာက္ေျပာင္ျပီး ကပ္ေပးလိုက္မိလို႔ မိဘေတြရဲ႕ အဆူ အပူအက်ိန္းအေမာင္းေတြကိုလည္း ခံခဲ့ဖူးေနၾကပါျပီ။ ပီေက၀ါးေနရင္ ဘာေတြျဖစ္တတ္သလဲဆိုတာကို က်န္းမာ ေရးရႈေထာင့္ကေန ေဆြးေႏြး တင္ျပေပးလိုက္ရပါတယ္ခင္ဗ်ာ။

ပီေက၀ါးတဲ့အက်င့္ ဘယ္တုန္းကတည္းက စတင္ခဲ့တာပါလဲ?

ေရွးေခတ္ ဂရိလူမ်ိဳးေတြဟာ သြားေတြသန္႔ရွင္းေအာင္နဲ႕၊ ခံတြင္းအနံ႔ေမႊးၾကိဳင္ေနေအာင္ဆိုျပီး (မက္စတီးကား - Mastiche)လို႔ ေခၚတဲ့ ခ်ဳံႏြယ္ပင္တစ္မ်ိဳးရဲ႕ (ရာဘာဆန္ဆန္) သစ္ေခါက္ကို ကိုက္၀ါးေနတတ္ၾကပါသတဲ့။ ၁၈၆၀ ျပည့္ႏွစ္မွာ စပိုဒီလာ လို႔ေခၚတဲ့ ရာဘာပင္တစ္မ်ိဳးကို အေမရိကတိုက္ထဲ ယူေဆာင္လာျပီး စိုက္ပ်ိဳးခဲ့ၾကပါတယ္။ အဲဒီအပင္က ထြက္ရွိတဲ့ ႏို႔ႏွစ္ေရာင္အေစး(Chicle)ေတြကို ပီေကအျဖစ္ အေျမာက္အျမားထုတ္လုပ္ၾကပါေတာ့တယ္။ ၁၈၉၁ခုႏွစ္ ေရာက္ေတာ့ ရွီကာဂိုျမိဳ႕မွာ ရစ္ဂလီ(Wrigley)လို႔ေခၚတဲ့ ပီေကထုတ္လုပ္တဲ့ ကုမၸဏီၾကီးတစ္ခု ေပၚထြန္း လာပါတယ္။ ယေန႔အခ်ိန္မွာေတာ့ ကမၻာ႔ ႏိုင္ငံ၁၅၀ေက်ာ္ကို ပီေကေတြ ျဖန္႔ျဖဴးေရာင္းခ်လို႔ေနပါျပီ။ ရစ္ဂလီရဲ႕ ေၾကာ္ျငာမွာပါတဲ့ (က်စ္လစ္စြာထုပ္ပိုးထားျပီး အရည္အေသြး မွန္ကန္ပါတယ္- "Packed tight and Kept right: PK" ဆိုတဲ့စာသားကို အစြဲျပဳျပီး) ပီေကလို႔ေခၚဆိုလာၾကတာျဖစ္ပါသတဲ့။

ပီေကထဲမွာ ဘယ္လိုဓာတ္ေတြ ပါ၀င္ေနပါသလဲ?

ေပ်ာ့ေပ်ာင္းတဲ့ ရာဘာတုတစ္မ်ိဳးကို အဓိကထားျပီး သၾကား ဒါမွမဟုတ္ သၾကားတုလို႔ေခၚတဲ့ ေဆးသၾကားတစ္မ်ိဳးမ်ိဳး နဲ႕ အနံ႔၊အရသာတစ္ခုခုကို ေပါင္းစပ္ပါ၀င္ေပးထားပါတယ္။ ပူေဖာင္းမႈတ္ႏိုင္ ဖို႔အတြက္ ပိုမိုပ်စ္ႏွစ္တဲ့ ရာဘာတု (Bubble Gum) ကို ထည့္ေပးထားရပါတယ္။

ဘာျဖစ္လို႔ ပီေက၀ါးေနၾကတာပါလဲ?

ယူေကႏိုင္ငံမွာ ပီေက၀ါးေနတဲ့ လူငယ္၂၈သန္းေက်ာ္ရွိပါတယ္။ သူတို႔အေျပာအရ အပ်င္းေျပေအာင္ ၀ါးေနတာပါတဲ့။ ၾကြက္သားေတြ၊ အာရုံေၾကာေတြကိုေလ်ာ့ပါးေစျပီး ဂဏွာမျငိမ္တာ၊့စိတ္တိုတာေတြ ကိုေျပေပ်ာက္ေစပါတယ္တဲ့။ နယူး ေယာက္မွာရွိတဲ့ ကိုလံဘီယာတကၠသိုလ္ၾကီးက သုေတသနျပဳ ၾကည့္လိုက္တဲ့အခါမွာေတာ့ ပီေက၀ါးျပီး အလုပ္လုပ္ ေနတဲ့သူေတြဟာ ကြမ္း၀ါးျပီး အလုပ္လုပ္သူေတြ ထက္စာရင္ ပိုမိရႊင္လန္းတက္ၾကြေနၾကျပီး လုပ္ငန္းခြင္မွာ ပိုမိုအာရုံစူး စိုက္ႏိုင္ၾကတယ္လို႔ဆိုပါတယ္။ ကြမ္းစားသလို ၀ါးျပီးရင္ ေထြးထုတ္ပစ္ဖို႔မလိုတဲ့အျပင္ ပီေကရဲ႕ခ်ိဳျမိန္တဲ့ အရသာေတြ ကို မ်ိဳခ်လို႔ ရတယ္မဟုတ္ပါလား။

ပီေက၀ါးရင္ သြားေတြခိုင္တယ္ဆိုတာ မွန္ပါသလား?

ပီေက၀ါးေနတဲ့အခ်ိန္မွာ တံေတြးေတြ ဆယ္ဆပိုမိုထြက္ရွိလာႏိုင္ပါတယ္။ ဒီတံေတြးေတြက ခံတြင္းအက္ဆစ္ဓာတ္ အခ်ဥ္ေဖာက္မႈကို ေလ်ာ့နည္းေစတဲ့အတြက္ သြားပိုးစားမႈကို ကာကြယ္ႏိုင္ပါတယ္။ တံေတြးေတြမ်ားလာရင္ ဗက္တီး ရီးယားပိုးမႊားေတြ ေလ်ာ့နည္းလာေစတဲ့အတြက္ ခံတြင္းအနံ႔ နံေစာ္မႈကိုလည္း ေလ်ာ့နည္းသြားေစရပါတယ္။ ေန႔လယ္ ပိုင္း အစာစားျပီးလို႔ သြားမတိုက္ျဖစ္ခဲ့ရင္ေတာင္ ပီေက၀ါးျပီးသြားေတြကို သန္႔စင္ေအာင္လုပ္ေပးလို႔ရပါသတဲ့။ ၁၉၆၄ ခုႏွစ္တုန္းဆီက အာကာသယာဥ္မွဴးေတြကို ပီေက၀ါးခိုင္းေစျပီး သြားေတြသန္႔ရွင္းေစခဲ့ရဖူးပါတယ္။ ပီေကမွာ သၾကား မထည့္ပဲ ဇိုင္လီေတာဓာတ္ ထည့္သြင္းထားခဲ့ရင္ သြားေတြကို ပိုမိုခိုင္မာေစတယ္လို႔ ဆိုၾကပါတယ္။(သၾကားပါတဲ့ ပီေကဆိုရင္ ပိုမိုၾကာၾကာ၀ါးေပးရျပီး တံေတြမ်ားမ်ားနဲ႕ ဓာတ္ျပယ္ေပးဖို႔သင့္ပါတယ္)။ ၀ါးရင္းကေန ေစးကပ္လာတာ ေၾကာင့္ သြားၾကားညပ္ေနတဲ့စားၾကြင္းစားက်န္ေတြကို ဖယ္ထုတ္ေပးႏိုင္ပါသတဲ့။ တစ္ခါတေလက်ေတာ့လည္း သြား မွာဖာေထးထားတဲ့ အပိုင္းအစကေလးေတြကိုေတာင္ ပီေကက ပူးကပ္ျပီး ယူေဆာင္သြားတဲ့အတြက္ ေငြကုန္ခံျပီး ဖာေထးထားရတာေတြဟာ ကြၽတ္ထြက္ကုန္ရတတ္ပါသတဲ့ေလ။

ပီေက၀ါးလို႔ တျခားဘယ္လိုအက်ိဳးအျမတ္ေတြ ရရွိႏိုင္ပါေသးသလဲ?

စီးကရက္ျဖတ္ဖို႔ၾကိဳးစားတဲ့အခါ ပီေကကို အစားထုိး၀ါးႏိုင္ၾကပါတယ္။ ပီေက၀ါးတာဟာ သြားေတြကိုခိုင္မာေစရုံသာမ က အေၾကာအျခင္ေလ်ာ့ေစတာ၊ အာရုံစူးစိုက္ႏိုင္တာ၊ စိတ္တင္းမာမႈေတြကို ေျဖေဖ်ာက္ေပးႏိုင္တာ၊ ႏိုးၾကားတက္ၾကြ ေစႏိုင္တာ စတဲ့အက်ိဳးေက်းဇူးေတြ ရရွိေစႏိုင္တဲ့အတြက္ ဒုတိယကမၻာစစ္ျဖစ္တုန္းက အေမရိကန္စစ္သားေတြကို ပီေက၀ါးခိုင္းျပီး စစ္တိုက္ခိုင္းခဲ့ရဖူးပါတယ္။ အခုေနာက္ပိုင္းမွာ ေကာ္ဖီေရာထားတဲ့ ပီေကေတြကို၀ါးခိုင္းျပီး အာရံုစူး စိုက္မႈ ပိုမိုရရွိႏိုင္ေအာင္လုပ္လာၾကပါျပီ။ ပီေကတစ္ခုမွာ စြမ္းအင္၁၀ကယ္လိုရီကို သံုးပစ္လိုက္ရတဲ့အတြက္ ၀ိတ္ခ်ခ်င္ သူေတြ ပီေက၀ါးတတ္ၾကပါသတဲ့။ ထိုင္းႏိုင္ငံထုတ္ပီေကတခ်ိဳ႕မွာ ၀ဥကထြက္တဲ့ ႏွင္းဆီေရာင္အေစးတစ္မ်ိဳးကို သံုး ထားပါတယ္။ ၀ဥအေစးမွာ ဖိုင္တိုအီစထရိုဂ်င္ (Phytoestrogen) လို႔ေခၚတဲ့ မေဟာ္မုန္းဆန္ဆန္ဓာတ္တစ္မ်ိဳးပါ၀င္ ေနတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ မိန္းကေလးငယ္မ်ားရဲ႕ ရင္သားကို ၈၀ရာခိုင္ႏႈန္းၾကီးထြားေစတယ္လို႔ ေတြ႕ရွိထားၾကပါျပီ။ (ထိုင္းပီေကေတြ အေရာင္း သြက္လာမွာ ျမင္ေယာင္မိပါေသးေတာ့တယ္)။

ေဘးဥပဒ္ဆိုးက်ိဳးေတြေကာ ရရွိႏိုင္ပါေသးသလား?

ပီေကအ၀ါးမ်ားသြားရင္ေတာ့ သြားဖာေထးထားတဲ့ ေနရာေတြကေန မာက်ဴရီ(ျပဒါး)ေတြျပဳတ္ထြက္လာေစႏိုင္ျပီး အဆိပ္သင့္လာႏိုင္ဖြယ္ရွိေနပါတယ္။ ပီေက၀ါးေနစဥ္မွာ မ်က္ႏွာၾကြက္သားရွစ္ခုက တစ္ျပိဳင္နက္တည္း အလုပ္လုပ္ ေနၾကရပါတယ္။ နားထင္နဲ႕ဆက္စပ္ေနတဲ့ ၾကြက္သားေတြ ေညာင္းခ်ိလာခဲ့ရင္ ေခါင္းကိုက္လာႏိုင္ပါတယ္။ တံေတြး ေတြအထြက္လြန္ျပီး အားအင္ခ်ိနဲ႕မႈျဖစ္လာေစတယ္လို႔လည္းဆိုၾကပါတယ္။ ပီေကထုတ္လုပ္ရာမွာေဆးသၾကား (အက္စပါတိန္း)ကို သံုးစြဲခဲ့ရင္ေတာ့ ႏွလံုးထိခိုက္တာေတြ၊ ကင္ဆာျဖစ္ႏိုင္ေခ်ေတြရွိလာႏိုင္ပါသတဲ့။ ၀ါးျပီးသား ပီေက ေတြကို ေထြးထုတ္စြန္႔ပစ္လိုက္တာဟာ ကြမ္းတံေတြးေတြကို လိုက္လံရွင္းလင္းရတာထက္ ပိုမိုလက္၀င္တယ္လို႔ ဆိုၾကပါတယ္။ ျဗိတိန္ႏိုင္ငံမွာ လမ္းမေပၚေထြးထားတဲ့ ပီေကေတြဟာ တစ္ႏွစ္္တစ္ႏွစ္ကို တန္၃ဘီလ်ံေတာင္ရွိေနပါ တယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ လမ္းဓာတ္တိုင္ေတြမွာ ပီေကေထြးဖို႔ အမႈိက္ပံုးေလးေတြကို သီးသန္႔ထားေပးေနရပါျပီ။ စင္ကာပူႏိုင္ငံ မွာ ပီေကမေရာင္းရ ဥပေဒကို ၁၉၉၂ခုႏွစ္က ထုတ္ျပန္ေပးလိုက္ရပါတယ္။

၀ါးျပီးသားပီေကကို မ်ိဳခ်မိလိုက္ရင္ ဘာေတြျဖစ္လာႏိုင္ပါသလဲ?

ပီေကမ်ိဳက်သြားရင္ အမ်ားစုက ဒီအတိုင္းပဲ ၀မ္းသြားတဲ့အခါ ျပန္ပါလာႏိုင္ပါတယ္တဲ့။ မေတာ္တဆမ်ား အူထဲမွာ ေစး ကပ္က်န္ေနခဲ့ရင္ေတာ့ ခႏၶာကိုယ္က လံုးေစ့ပတ္ေစ့ ေခ်ဖ်က္ပစ္လိုက္ႏိုင္ဖို႔ရာ ၇ႏွစ္တာအခ်ိန္ယူဖို႔ လိုအပ္ပါသတဲ့။ လံုးေထြးေနတဲ့ ပီေကေတြေၾကာင့္ အူလမ္းေၾကာင္း ပိတ္ဆို႔မႈေတြ ျဖစ္ႏိုင္ေခ်ရွိေနပါတယ္။

ပီေကစြန္းထင္းတြယ္ကပ္ေနတာေတြကို ဘယ္လိုခြၽတ္ပစ္လို႔ရပါသလဲ?

ဆံပင္မွာကပ္ေနရင္ ႏွမ္းဆီဆြတ္ျပီး ဖယ္ယူလို႔ရပါတယ္။ ေရခဲအံုထားျပီးေတာ့လည္း ျဖည္ဆြဲယူႏိုင္ပါတယ္။ လိေမၼာ္ခြံ၊ သံပရာခြံညႇစ္ျပီး ဆံပင္သပ္သပ္ ပီေကသပ္သပ္ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ေပးလို႔ရပါတယ္။ ဆံပင္ေတြကို ညႇပ္ပစ္ဖို႔မလိုပါ။ အက်ႌ ေတြမွာ တြယ္ကပ္ေနရင္ေတာ့ အ၀တ္ကို ပလတ္စတစ္အိတ္ထဲထည့္ျပီး ေရခဲေသတၲာ၊ ေရခဲခန္းထဲမွာ ညသိပ္ထား လိုက္ရင္ လြယ္လြယ္ကူကူ ခြာယူလို႔ရပါျပီ။ ေကာ္ေဇာ္၊ဆိုဖာ၊ကုလားထိုင္ေတြမွာကပ္ေနရင္ လိေမၼာ္ခြံ၊သံပရာခြံ၊ ေရခဲ၊ ႏွမ္းဆီ စတာေတြသံုးျပီး ဖယ္ယူလို႔ရႏိုင္ပါသတဲ့။

ပီေကကို အပ်င္းေျပ၀ါးရင္း ပူေဖာင္းမႈတ္ေနၾကသူ လူၾကီးလူငယ္မ်ားအတြက္ သိမွတ္ဖြယ္ရာ တင္ျပေပးလိုက္ရပါတယ္ ခင္ဗ်ား။

Ref: Health Digest Journal – Vol.5, No.44. August 6 Wednesday 2008