Sunday, July 10, 2022

"နတ်ပြည်က ပေးတဲ့ရတနာသစ်ပင် "

 "နတ်ပြည်က ပေးတဲ့ရတနာသစ်ပင် "

=======================

Tropical Treasures မဂ္ဂဇင်းရဲ့ ၂၀၀၉ ခုနှစ်တုန်းက ညွှန်းထားတဲ့ အပင် 




အခုပြောမယ့်အပင်က သခွပ်နီပင်လို့ပဲ ကင်ပွန်းတပ်လိုက်ကြပါစို့။ ဒီအပင်ရဲ့ သိပ္ပံအမည်ကတော့ Muntingia calabura လို့ခေါ်ပြီး မျိုးရင်းကတော့ Muntingiaceae ပါ။ ထိုင်းနိုင်ငံမှာတော့ သခွပ်လို့ခေါ်ပါတယ်။ မြန်မာပြည်မှာ သကြားသီးပင် လို့လည်းခေါ်လေ့ရှိပါတယ်။နာမည်တွေကတော့ အမျိုးမျိုးခေါ်ကြပါတယ်။ ရှမ်းတောင်ဘက်မှာဆိုရင် မာကာကွတ်ပင်လို့ခေါ်ကြတယ်

ဒေသအလိုက် ခေါ်တာချင်းလဲမတူကြပါဘူး။ အသီးက ချိုအီအီအရသာရှိပါတယ်။ ဂျမေကန်ချယ်ရီ၊ စင်္ကာပူချယ်ရီ၊ ပနားမားဘယ်ရီ စသည်ဖြင့် လည်း ခေါ်ကြပြီး အထွားမြန်၊ အရိပ်ရအပင်ဖြစ်ကာ ၂ နှစ်အတွင်း ၁၀ မှ ၂၀ ပေခန့်မြင့်ပြီး အမြင့်ဆုံး ပေ ၂၀ မှ ၄၀ အထိ ရှိနိုင်တဲ့ အပင်တစ်မျိုးဖြစ်ပါတယ်။

အသီးကို စားလို့ရပြီး အရွက်ကို လက်ဘက်ခြောက်လုပ်လို့ရတယ်။ အပွင့်ကို ပဋိဇီဝဆေးဖော်ရာမှာသုံးတယ်။ ဝမ်းဗိုက်ထဲမှာ ထိုးအောင့်တတ်တဲ့ ရောဂါကိုကုသဖို့နဲ့ အပုပ်နိုင်ဆေး၊ ပိုးသတ်ဆေးအဖြစ်သုံးတယ်။ ငှက်တွေက အသီးကိုကြိုက်တတ်လို့ ဥယျာဉ်တွေမှာ စိုက်ကြပါတယ်။ အိမ်ခြံတွေနဲ့ လမ်းဘေးဝဲယာတလျှောက်မှာလည်း အရိပ်ရပင်အဖြစ် စိုက်ကြတယ်။

အခေါက်ကို လျှော်ကြိုးအနေနဲ့ အသုံးပြုလို့ရပြီး အသားကို သစ်မာအနေနဲ့ သုံးနိုင်ပါတယ်။ ထင်းအဖြစ်လည်း သုံးကြပါတယ်။ စွယ်စုံရတယ်လို့ ပြောရပါမယ်။


"အပင်ရဲ့ဂုဏ်သတ္တိတွေ"

================

မြေဆီညံ့တဲ့နေရာမှာ စိုက်ပျိုးလို့ဖြစ်တယ်။ PH နည်းလွန်း၊ များလွန်းတဲ့နေရာတွေမှာတောင် စိုက်လို့ဖြစ်တယ်။ အငံဓါတ် ရှိတဲ့မြေမှာလည်းပေါက်နိုင်တယ်။ အမြစ်ရှည်ပြီး မြစ်ဖုတွေပါကာ ပဲမျိုးရင်း၀င်တွေလို နိုက်ထရိုဂျင်ဖမ်းပေးတဲ့ ရိုင်ဇိုဘီယမ် တွေရှိတာကြောင့် နိုက်ထရိုဂျင်နည်းတဲ့ တနည်း မြေဆီညံ့ဒေသတွေမှာတောင် အလေ့ကျအပင်အဖြစ် ရှင်သန်နိုင်တယ်။

နောက်ပြီး သူ့ဆီက ကြွေကျတဲ့ အသီးတွေကို ငါးတွေ အလွန်ကြိုက်တယ်။ မြစ်ကမ်းနံဘေးမှာစိုက်ပြီး ငါးမျှားကြတယ်ဆိုပဲ။ ဒါ့အပြင် ငါးတွေအတွက် အဟာရဓာတ်ဖြစ်ဖို့ သူ့ဆီက အရွက်၊ အသီးတွေမှာပါတာမို့ ငါးမွေးကန်ဘေး ပတ်ပတ်လည်မှာ စိုက် ထားသင့်တယ်။

သူ့ဆီက ကြွေကျတဲ့ အရွက်တွေကလည်း မြေဆီကြွယ်ဝစေပြီး ဝါးရွက်မြေဆွေးတွေမှာ တွေ့ရတတ်တဲ့ မှိုတစ်မျိုး တနည်း ဒိုချက်ကင် မှိုလိုမျိုး အကျိုးပြုမှိုတွေက ဒီ အပင်ရဲ့ အရွက်တွေကို သဘာ၀နည်းနဲ့ ဆွေးစေလို့ မြေသြဇာ ကောင်းမွန်စေပါ တယ်။

မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ လမ်းဘေးဝဲယာတွေမှာ မလေးရှားပိတောက်ဆိုတာကို စိုက်မယ့်အစား ဒီ သခွပ်နီပင်ကို စိုက်ဖို့ အကြံပြုချင်ပါ တယ်။ မလေးရှားပိတောက်ပင်တွေထက် ဒီ သခွပ်နီပင်တွေက ငှက်နဲ့ အခြားတိရိစ္ဆာန်တွေအတွက်၊ သဘာ၀ပတ်၀န်းကျင် စိမ်းလန်းရေးအတွက်၊ ဂေဟစနစ်တိုးတက်ဖြစ်ထွန်းရေးအတွက် ပိုပြီးအကျိုးရှိလိမ့်မယ်လို့ ယူဆမိပါတယ်။

အရိပ်လိုအပ်တဲ့ ကော်ဖီခြံနဲ့ သစ်မွှေးခြံတွေမှာလည်း ဒီ သခွပ်နီပင်ကို အရိပ်ရပင်အဖြစ် စမ်းသပ်စိုက်ပျိုးကြည့်သင့်ပါတယ်။


  ​နောက်ပြီး သူ့မှာ လူသိပ်မသိတဲ့ ကျန်းမာရေးကိုအထောက်အကူပြုတဲ့ အချက်တွေလည်းရှိနေပါ​တေးတယ်။


၁။ ဘက်တီးရီးယားတွေကို တိုက်ဖျက်ပေးနိုင်တဲ့ဂုဏ်သတ္တိ


    သခွပ်နီသီးက သဘာဝပဋိဇီဝဆေးတစ်မျိုးဖြစ်ပါတယ်။ ဘက်တီးရီးယားကြောင့်ဖြစ်တဲ့ ကူးစက်ရောဂါတွေကို တိုက်ဖျက်ပေးနိုင်ပါတယ်။ ရောင်ရမ်းခြင်းများကိုလည်း သက်သာစေပါတယ်။


၂။ ဗီတာမင် စီ ရဲ့အရင်းအမြစ်တစ်ခု


    သခွပ်နီသီး ၁၀၀ ဂရမ်သည် ဗီတာမင်စီ ၁၅၀ မီလီဂရမ်နဲ့ ညီမျှတယ်လို့ လေ့လာချက်အရ သိရပါတယ်။ ဗီတာမင်စီပါတဲ့အတွက် ကိုယ်ခံအားကောင်းစေပြီး အအေးမိ၊ နှာစေးအတွက်လည်း သက်သာစေနိုင်ပါတယ်။ နှလုံးသွေးကြောဆိုင်ရာ တိုးတက်ကောင်းမွန်ဖို့အတွက်လည်း လုပ်ဆောင်ပေးပါတယ်။


၃။ ဂေါက်ရောဂါကို သက်သာစေသည်


     ဂေါက်ရောဂါဟာ အချို့သောအစားအစာများကို လွန်စွာစားသုံးခြင်းနှင့် ရေလုံလောက်စွာမသောက်ခြင်းတို့ကြောင့် ယူရစ်အက်စစ် (uric acid) များ စုပုံလာခြင်းကြောင့်ဖြစ်သော အဆစ်နာခြင်းတစ်မျိုးဖြစ်ပါတယ်။ သခွပ်သီးသည် ဂေါက်ရောဂါကို ပျောက်ကင်းအောင်မကုသနိုင်သော်လည်း တစ်နေ့လျှင် ၉ လုံးကနေ ၁၂ လုံးထိကို ၃ ကြိမ်ပုံမှန်စားပေးပါက အဆစ်နာခြင်းကို သက်သာစေနိုင်တယ်လို့ သိရပါတယ်။


၄။ ခေါင်းကိုက်ခြင်းကို သက်သာစေသည်


    သခွပ်နီသီးက သွေးကြောပိတ်ဆို့ခြင်းကြောင့် ခေါင်းကိုက်ဝေဒနာ ပြင်းထန်စွာခံစားရခြင်းကိုလည်း သက်သာစေပါတယ်။ သွေးလည်ပတ်ခြင်းကို ပုံမှန်လည်ပတ်စေနိုင်သောကြောင့် ဖြစ်ပါတယ်။


၅။ ဆီးချိုရောဂါရှိသူများအတွက် အသုံးဝင်သည်


    သခွပ်နီသီးရဲ့အရသာသည် ချိုသော်လည်း သွေးတွင်းသကြားဓာတ်ကို ကျဆင်းစေရန် ကူညီပေးပါတယ်။ ဒါ့ကြောင့် ပုံမှန်စားသုံးပေးခြင်းဖြင့် ဆီးချိုသမားများအတွက် သွေးတွင်းသကြားဓာတ်ကို ထိန်းညှိပေးနိုင်စွမ်းရှိတယ်လို့ သိရပါတယ်။


၆။ ဓာတ်တိုးဆန့်ကျင်ပစ္စည်းတွေ


    ဓာတ်တိုးဆန့်ကျင်ပစ္စည်းတွေ ကြွယ်ဝတဲ့အတွက် နှလုံးနဲ့ပတ်သက်တဲ့ နှလုံးသွေးကြောကျဉ်းခြင်းကို သက်သာစေပြီး နှလုံးကိုလည်း အားကောင်းစေပါတယ်။


၇။ အရေးကြီးတဲ့ အာဟာရဓာတ်များ


    အသီးမှာဆိုရင် အမျှင်ဓာတ်၊ ပရိုတင်း၊ ကယ်လစီယမ်၊ ဖော့စဖောရပ်စ်၊ အိုင်းရွင်းနဲ့ ဗီတာမင် ဘီ ဓာတ်တို့ ပါဝင်ပါတယ်။ အမျှင်ဓာတ်တွေပါဝင်တဲ့အတွက်ကြောင့် သွေးတွင်းအဆီနဲ့ ကိုလက်စထရောကို ကျဆင်းစေပြီး ဝမ်းမှန်စေပါတယ်။ ဒီလိုအာဟာရဓာတ်တွေပါဝင်နေမှုကြောင့်လည်း ကျန်းမာရေးအတွက် ကောင်းကျိုးဖြစ်စေသည်မှာ မထူးဆန်းပါပေ။  


၈။ ကင်ဆာကာကွယ်ပေးနိုင်တယ်


    သုတေသနပြုချက်တွေအရ အရွက်သည် ကင်ဆာအကြိတ်ကြီးထွားမှုကို လျော့ချပေးသော ဂုဏ်သတ္တိများရှိသည်ကို တွေ့ရှိခဲ့ရသည်။ 


၉။ ရောင်ရမ်းမှုများကို သက်သာစေသည်


     အရွက်ကို အခြောက်ခံ အပိုင်းအစတွေချေပြီး လက်ဖက်ရည်အနေနဲ့ သောက်သုံးမယ်ဆိုရင် အဆစ်များရောင်ခြင်းနဲ့ အဖျားကို သက်သာလျော့ကျစေနိုင်ပါတယ်။


၁၀။ သွေးဖိအားကို လျော့နည်းစေသည်


    ဆေးလိပ်သောက်ခြင်း၊ ဆား အရမ်းသုံးခြင်း၊ အဆီများသောအစားအစာနဲ့ မျိုးရိုးလိုက်ခြင်းတို့ကြောင့် သွေးဖိအားမြင့်တဲ့ အခြေအနေမျိုးဖြစ်တတ်ပါတယ်။ သွေးကြောများက ခန္ဓာကိုယ်တစ်လျောက် ရွေ့ဖို့ခက်ခဲသွားတဲ့အချိန်မှာ သွေးကြောတွေမှာ ဖိအားမြင့်လာစေပါတယ်။ သွေးဖိအားမြင့်လာတဲ့အခါ နှလုံးဖောက်ခြင်း (heart attacks) နဲ့ လေဖြတ်ခြင်းတို့ ဖြစ်လာရပါတယ်။ သခွပ်နီရွက်လက်ဖက်ရည်မှာပါဝင်တဲ့ နိုက်ထရစ်အောက်ဆိုဒ်ပမာဏက သွေးကြောတွေကို ပုံမှန် လွတ်လွတ်လပ်လပ်စီးဆင်းစေပြီး သွေးဖိအားကိုလျော့ကျစေပါတယ်။ 


၁၁။ အစာချေဖျက်အားကောင်းစေသည်


    အသီးက အစာအိမ်ထဲလေထခြင်း၊ ဗိုက်အောင့်ခြင်းနဲ့ အစာမကြေခြင်းကိုလည်း သက်သာစေတဲ့အတွက်ကြောင့် ပုံမှန်စားပေးသင့်ပါတယ်


အာဟာရပညာရှင်တွေရဲ့ ညွှန်ကြားချက်မှာ အသီးအတိုင်းစားရင်ကို ကျန်းမာရေးအတွက်ကောင်းကျိုးတွေရှိနေတဲ့အပြင် ပတ်ဝန်းကျင်စိမ်းလန်းမှုနဲ့ ဂေဟစနစ်ကိုပါ ထိန်းသိမ်းသွားနိုင်ဖို့အတွက် ကိုယ့်အိမ်ပတ်ဝန်းကျင်မှာလည်း သခွပ်နီပင်ကိုစိုက်ထားကြဖို့ တိုက်တွန်းလိုက်ပါရစေ။




No comments: