Water, Smoke, Drink and Active Mind

(၁) ဤရာစုႏွစ္တြင္ လူသန္းတစ္ေထာင္ခန္႔ ေဆးလိပ္ေဘးအႏၲရာယ္ၾကံဳေတြ႕ေနရ
ကမၻာ႔က်န္းမာေရးအဖြဲ႕မွ ေဆးလိပ္ေသာက္သံုးႏႈန္းအား ေလွ်ာ့ခ်ေရးမူ၀ါဒ ၆ရပ္အားလိုက္နာရန္အစိုးရအဖြဲ႔ အစည္းမ်ားအား ပန္ၾကားခဲ့သည္။ ထိုမူ၀ါဒ ၆ရပ္မွာ MPOWER ဟုအတိုေကာက္မွတ္သားႏိုင္သည္။
M ဆိုသည္မွာ Monitoring ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆးရြက္ၾကီးထြက္ပစၥည္း သံုးစြဲမႈ ထိန္းခ်ဳပ္ေရးႏွင့္ မူ၀ါဒမ်ားအား က်င့္သံုးေရးျဖစ္သည္။
P ဆိုသည္မွာ Protecting People ေဆးလိပ္ကင္းစင္နယ္ေျမမ်ားတည္ေထာင္ျခင္းျဖင့္ ျပည္သူမ်ားအား ကာ ကြယ္ရန္ျဖစ္သည္။
O ဆိုသည္မွာ Offering ေဆးလိပ္ျဖတ္ရန္ၾကိဳးစားေနေသာသူမ်ားအား ေပးအပ္ေသာ၀န္ေဆာင္မႈကိုဆိုလို သည္။
W ဆိုသည္ကား Warning ေဆးလိပ္ႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ အႏၲရာယ္မ်ားအား ျပည္သူလူထုအား အသိေပး ျခင္းျဖစ္သည္။
E မူ Enforcing ေဆးလိပ္ေၾကာ္ျငာမ်ားႏွင့္ အျခားေစ်းကြက္စီးပြားေရးဆိုင္ရာ ပံုစံအမ်ိဳးမ်ိဳးႏွင့္ ပတ္သက္၍ တားျမစ္သည္ကို အားျဖည့္လုပ္ေဆာင္ျခင္းျဖစ္သည္။
R ကား Raising ေဆးလိပ္ႏွင့္ပတ္သက္၍ အခြန္တိုးျမႇင့္ရန္ျဖစ္သည္။
WHO မွ အခြန္တိုးျမႇင့္ျခင္းသည္ ေဆးလိပ္ေသာက္သံုးမႈအား ေလွ်ာ့ခ်ေရးအတြက္ ထိေရာက္လြယ္ကူေသာ နည္းလမ္းျဖစ္ေၾကာင္း ထုတ္ျပန္ခ်က္အသစ္တြင္ တင္ျပခဲ့သည္။ ေသဆံုးႏႈန္းအမ်ားဆံုးမွာ ဖြံ႔ျဖိဳးဆဲႏိုင္ငံမ်ား တြင္ျဖစ္သည္။ ကမၻာတြင္ ေဆးလိပ္ေသာက္သံုးသူ အားလံုး၏၂၅%ေက်ာ္မွာ တ႐ုတ္လူမ်ိဳးမ်ားျဖစ္သည္။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံျပီးေနာက္ အိႏၵိယ၊အင္ဒိုနီးရွား၊ ရုရွႏွင့္ အေမရိကန္တို႔ ေနာက္မွအစဥ္ လိုက္ လိုက္လ်က္ရွိသည္။ ႏိုင္ငံပိုင္ ဥပေဒအရ ေဆးလိပ္ကင္းမဲ့ဇံု၊ေဆးလိပ္ေၾကာျငာမ်ားတား ျမစ္ေရးမ်ားကို လုပ္ေဆာင္ေနေသာ ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ေနထိုင္ေသာလူမ်ား အားလံုး၏ ၅ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔သာ ပါ၀င္လႈပ္ေဆာင္လ်က္ရွိ သည္။ ႏိုင္ငံေပါင္း ၄၀ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔သည္ ေဆး႐ုံႏွင့္ ေက်ာင္းမ်ားတြင္ေဆးလိပ္ေသာက္ခြင့္ေပးထားဆဲျဖစ္ သည္။ ေဆးလိပ္ ကုမၸဏီမ်ားသည္ ခ်မ္းသာေသာႏိုင္ငံမ်ားတြင္ တင္းက်ပ္ေသာေစ်းကြက္မ်ားႏွင့္ ပိုမိုရင္ဆိုင္ေနၾကရသည္။
AMMS
Ref: American Mosaic 2008.

(၂) ေရဓာတ္ခန္းေျခာက္ျခင္းႏွင့္ ေဂါက္ေရာဂါ
အခ်ိဳ႕ေသာအစားအစာမ်ားဟာ Gout လို႔ေခၚတဲ့ေဂါက္ အဆစ္နာေရာဂါထေစရျခင္းရဲ႕ အေၾကာင္းရင္း ျဖစ္တယ္လို႔ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာကတည္းက လက္ခံထားခဲ့ၾကတာျဖစ္ေသာ္လည္း သုေတသီမ်ားက ယေန႔ယံုၾကည္ေနၾကတာ ကေတာ့ ရာသီဥတုပူျပင္းျခင္းႏွင့္ စိုထိုင္းျခင္းသည္ ခႏၶာကိုယ္အတြင္း ေရဓာတ္ခန္းေျခာက္ေစျပီး ေဂါက္ေရာဂါ ထေစတယ္လို႔ ျဖစ္ပါတယ္။
ေဂါက္ေရာဂါရွိသူမ်ားအား ေဂါက္ေရာဂါထျပီးအဆစ္ေရာင္နာက်င္ကိုက္ခဲမႈေတြဟာ ဘယ္လိုအႏၲရယ္ျဖစ္ေစတဲ့ အေၾကာင္းအခ်က္ေတြၾကံဳျပီးမွေရာဂါထသလဲ၊ ေဂါက္ေရာဂါျငိမ္ေနခ်ိန္မွာ ဘယ္လိုအေျခအေနမ်ိဳး၌ ရွိေနခဲ့ သလဲဆိုတဲ့ ေမးခြန္းမ်ားကို Online မွေျဖဆိုေစခဲ့ပါတယ္။
ရလဒ္မ်ားကေတာ့ ၃၀.၅ဒီဂရီ စင္တီဂရိတ္အပူခ်ိန္ထက္ျမင့္ေသာ အပူခ်ိန္မ်ားႏွင့္ ၁၇ဒီဂရီစင္တီဂရိတ္ထက္ ေအးေသာအခ်ိန္မ်ားမွာ ေရာဂါထေလ့ရွိတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ေဂါက္ေရာဂါရွိသူေတြကို ေရာဂါမထေအာင္ အေကာင္းဆံုးနည္းကဘာလဲလို႔ ေမးတဲ့အခါ ေဘာ္စတြန္ တကၠသိုလ္ ေဆးေက်ာင္းမွ ပေရာ္ဖက္ဆာတစ္ဦးမွ "ရာသီဥတုပူျပီး စိုထိုင္းတဲ့အခါ ေရမ်ားမ်ားပို၍ ေသာက္ပါ"လို႔ေျဖၾကားခဲ့ပါတယ္။
ေမာင္
Ref: R.D August 08
(၃) အရက္အမ်ားၾကီးေသာက္ရင္ ဘာေတြျဖစ္လာမလဲ
(၁) မ်က္လံုးမ်ား
မ်က္လံုးမ်ားအတြင္းမွာရွိတဲ့ ေသြးေၾကာမ်ားကို က်ယ္ေစပါတယ္။ မ်က္လံုးေတြ ရီေ၀လာျပီး နီလာမယ္။ ၾကည့္လို႔လည္း မေကာင္းေတာ့ဘူး။
(၂) ဦးေႏွာက္
ညမွာ အရက္ေတြအမ်ားၾကီး ေသာက္ျပီး ေနာက္တစ္ေန႔ အရက္နာက်တဲ့အခါ မွတ္ဥာဏ္ဆိုးဆိုး၀ါး၀ါး က်ဆင္းသြားတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အာ႐ုံစူးစိုက္မႈအတြက္ မရွိမျဖစ္လိုအပ္ေသာ ဗီတာမင္ ခ်ိဳ႕တဲ့မႈ လည္းျဖစ္သြားႏိုင္တယ္။
(၃) ရင္သားမ်ား
ျဗိတိသွ်ကင္ဆာဂ်ာနယ္မွာ ေဖာ္ျပထားေသာ အစီရင္ခံစာတစ္ခုအရာ အရက္ကိုပံုမွန္ အမ်ားၾကီးေသာက္တဲ့ သူေတြထဲမွာ ရင္သားကင္ဆာျဖစ္ပြားႏႈန္း ၄၀ရာခိုင္ႏႈန္းအထိပိုမ်ားတယ္။
(၄) ႏွလံုး
အရက္အမ်ားၾကီးေသာက္ျခင္းအားျဖင့္ ေသြးဖိအား ထိုးတက္သြားႏိုင္တယ္။ ရင္တုန္ျခင္းျဖစ္ေပၚေစတယ္။ အရက္သမား၊ ယစ္ထုတ္ေတြဟာ ႏွလံုးတိုက္ခိုက္ခံရမႈႏွင့္ ေလျဖတ္မႈပိုျပီးျဖစ္ေလ့ရွိတယ္။
(၅) အေရျပား
အရက္အမ်ားၾကီးေသာက္ျခင္းအားျဖင့္ ေရဓာတ္ခန္းေျခာက္သြားေစတယ္။ ဒီဒဏ္ကို အေရျပားက ပထမ ဦးဆံုးခံစားရတယ္။ အေရျပားေျခာက္ေသြ႔ျပီးကြာက်မယ္။ အေရျပားေတြ အက္ကြဲမယ္။
ေမာင္
Ref: H & F, 2006, Dec.
(၄) ေရအက်ိဳး
ဂ်ာမန္သုေတသီမ်ားရဲ႕ ခန္႔မွန္းတြက္ခ်က္မႈအရ ေန႔စဥ္ေရလက္ဖက္ရည္ ပန္းကန္ေျခာက္ခြက္ေသာက္ျခင္းဟာ ဇီ၀႐ုပ္ျဖစ္ပ်က္ျခင္းကို (တစ္ေန႔လွ်င္ ၅၀ကယ္လိုရီခန္႔)ျမႇင့္တင္ေပး ႏိုင္တဲ့အတြက္ တစ္ႏွစ္လွ်င္ ၅ေပါင္ခန္႔ ကိုယ္အေလးခ်ိန္က်ႏိုင္တယ္လို႔ဆိုပါတယ္။ ေရခ်ည္းမေသာက္ ႏိုင္ဘူးဆိုရင္ အရည္ရႊမ္းတဲ့သစ္သီး လတ္လတ္ဆတ္ဆတ္ေတြရဲ႕ ရနံ႔ထည့္ေသာက္ေပးႏိုင္ပါတယ္တဲ့။ ဥပမာ – သံပရာသီး၊ လိေမၼာ္သီးစိပ္ ေလးမ်ားထည့္ပါ။
ေမ
(၆) တက္ၾကြရႊင္လန္းေစႏိုင္ေသာ နည္းငါးမ်ိဳး
စိတ္ေရာကိုယ္ပါ က်န္းမာရႊင္လန္းေစဖို႔ စိတ္ဖိစီးမႈေျဖေပ်ာက္ရန္ အခ်ိန္အနည္းငယ္ေပးပါ။ ျပန္လည္ရႊင္လန္း တက္ၾကြေစဖို႔ နည္းတခ်ိဳ႕ေဖာ္ျပလိုက္ပါတယ္။
၁။ အသက္ရွဴသြင္း ရွဴထုတ္လုပ္ပါ။
တိတ္ဆိတ္ကာ အသံလံုတဲ့အခန္းထဲ ၀င္ျပီး အသက္ျပင္းျပင္းရွဴပါ။ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ေတြ မၾကားႏိုင္ရင္ အေကာင္းဆံုး။ အသက္ျပန္ရွဴထုတ္လိုက္တဲ့အခါ "အင္း"ဆိုျပီး အသံရွည္ဆြဲကာ ျဖည္းျဖည္းခ်င္းရွဴထုတ္ပါ။ ရွဴသြင္းလိုက္ ရွဴထုတ္လိုက္သံုးၾကိမ္ျပဳလုပ္ေပးပါ။ သင့္စိတ္ေပါ့ပါးသြားတာကို ခံစားရပါလိမ့္မယ္။
၂။ ေက်းဇူးတင္ပါ။
စာရြက္တစ္ရြက္ယူလိုက္ကာ "ငါ့ဘ၀မွာ ဘာကိုေက်းဇူးတင္မိလဲ"လို႔ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ေမးၾကည့္တဲ့အခါ စိတ္ထဲေရာက္လာတဲ့ အရာငါးခုကိုခ်ေရးပါ။ သင္ရဲ႕မ်က္မွန္အသစ္ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ႏိုင္သလို သင့္ရဲ႕ သစၥာရွိတဲ့ ေခြးလည္း ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ သင္ေက်းဇူးတင္မယ္သာဆိုရင္ တင္လို႔ရတာေတြ အမ်ားၾကီးပါ။ ဒီလိုလုပ္ေပးျခင္း ျဖင့္ ေလာကၾကီးကို ပိုျပီး အေကာင္းျမင္တတ္ကာ ပိုေနေပ်ာ္လာမွာပါ။
၃။ ရွင္းလင္းပါ။
စားပြဲေတြရွင္းကာ ဖိုင္ေတြ၊ စာရြက္ စာတမ္းေတြကို စနစ္တက်အစီအရီထားပါ။ အ၀တ္ဗီရုိရွင္းပါ။ ျခံထဲေပါင္းသင္ ျမက္ႏုတ္ပါ။ အားရေက်နပ္တဲ့ခံစားမႈဟာ စိတ္ဖိစီးမႈေျပေပ်ာက္ေစတဲ့ နည္းတစ္မ်ိဳးပါ။
၄။ သီခ်င္းနားေထာင္ပါ။
ျမဴးၾကြတက္ၾကြေစႏိုင္တဲ့ သီခ်င္းနားေထာင္ျခင္းက စိတ္ဓာတ္တက္ၾကြေပ်ာ္ျမဴးေစႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ တစ္လံုးေလာက္ေဆာင္ထားကာ အားရင္အားသလို သီးခ်င္းနားေထာင္ေပးပါ။ အလုပ္အားလပ္ခ်ိန္မွာ သီခ်င္း နားေထာင္ျခင္း၊ အလုပ္သြားတဲ့လမ္းတစ္ေလွ်ာက္နားေထာင္ျခင္း၊ အိမ္မွာ သန္႔ရွင္းေရးလုပ္ရင္းနဲ႔ ကက္ဆက္ဖြင့္ ထားျခင္းလုပ္ေပးပါ။
၅။ ေမႊးရနံ႔ရွဴရွိုက္ပါ။
ေမႊးရနံ႔ဆီမ်ားစြာဟာ စိတ္ေအးခ်မ္းတည္ျငိမ္ေစႏိုင္တဲ့ အစြမ္းရွိတတ္ၾကပါတယ္။ ရနံ႔၊ကတိုးနံ႔၊ စႏၵကူးနံ႔စတဲ့ အနံ႔ရွိတဲ့ ေမႊးရနံ႔ဆီတစ္ပုလင္းေဆာင္ထားကာ လုိအပ္တဲ့ အခ်ိန္တိုင္းထုတ္ထုတ္ရွဴေပးပါ။ဒါမွမဟုတ္ လက္ကိုင္ပု၀ါမွာ ေမႊးရနံ႔ဆီတစ္စက္ႏွစ္စက္ေလာက္ဆြတ္ကာ ေဆာင္ထားေပးပါ။

Please give a little time for someone!

အခ်ိန္ေလးနည္းနည္းေပးပါ

အိမ္ေထာင္သက္ (၂၁)ႏွစ္အၾကာမွာ ကၽြန္ေတာ့္မိန္းမက ကၽြန္ေတာ့္ကို
အမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္နဲ႔ ညစာအတူ ထြက္စားၿပီး ရုပ္ရွင္အတူတူ
ၾကည့္ေစခ်င္ေၾကာင္း ေျပာလာပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ့္မိန္းမက ေျပာပါတယ္။
သူကၽြန္ေတာ့္ကို ခ်စ္တယ္တဲ့။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီအမ်ိဳးသမီးလည္း ကၽြန္ေတာ့္ကို
သိပ္ခ်စ္ၿပီး ကၽြန္ေတာ္နဲ႔ အတူတူ ရွိေနခ်င္တာ သူသိတယ္တဲ့။

ကၽြန္ေတာ့္မိန္းမေျပာေနတဲ့ အမ်ိဳးသမီးဆိုတာ မုဆိုးမအျဖစ္
ဘ၀ကိုျဖတ္သန္းေနတာ (၁၉)ႏွစ္ရွိၿပီျဖစ္တဲ့ ကၽြန္ေတာ့္အေမပါ။ ကၽြန္ေတာ့္ရဲ႕
အလုပ္ေတြနဲ႔ သားသမီး(၃)ေယာက္အတြက္ တာ၀န္ေတြေၾကာင့္ အေမ့ဆီကို
အေၾကာင္းထူးရွိတဲ့ တခါတရံကလြဲလို႔ သိပ္မေရာက္ျဖစ္ပါဘူး။

အဲဒီညကေတာ့ အေမ့ကိုဖုန္းဆက္ၿပီး ကၽြန္ေတာ္နဲ႔အတူ ညစာထြက္စားၿပီး
ရုပ္ရွင္ၾကည့္ဖို႔ ေျပာလိုက္ပါတယ္။

"သား... ေနေရာေကာင္းရဲ႕လား။ ဘာမ်ားျဖစ္ေနလဲ?"

အေမဟာ ညည့္နက္မွဖုန္းလာရင္၊ ဆိုင္းမဆင့္ဗံုမဆင့္ အျပင္ထြက္စားဖို႔ေခၚရင္
သတင္းဆိုးေတြမ်ား ရွိလို႔လားလို႔ သံသယ၀င္တတ္တဲ့သူပါ။

"မဟုတ္ပါဘူး အေမရယ္။ အေမနဲ႔ ေအးေအးေဆးေဆးေတြ႔ၿပီး စကားေလးဘာေလး
ေျပာခ်င္လို႔ပါ။ ကၽြန္ေတာ္နဲ႔ အေမနဲ႔ ႏွစ္ေယာက္ထဲေလ"

အေမက စဥ္းစားသလို ခဏျငိမ္သြားၿပီးမွ "အရမ္းေကာင္းတာေပါ့ သားရယ္" လို႔
ျပန္ေျပာပါတယ္။

အဲဒီအပတ္ ေသာၾကာေန႔မွာ ရံုးဆင္းတာနဲ႔ အေမ့ကိုကားနဲ႔ သြားႀကိဳပါတယ္။
ကၽြန္ေတာ့္စိတ္ထဲမွာ နည္းနည္းလႈပ္ရွားေနမိတယ္။ အေမ့အိမ္ကို
ေရာက္တဲ့အခါမွာ အေမလည္း ကၽြန္ေတာ့္လိုပဲ စိတ္လႈပ္ရွားေပ်ာ္ရႊင္ေနတာ
ေတြ႔ရပါတယ္။ အေမက ကုတ္အက်ီေလး၀တ္ၿပီး တံခါး၀မွာ ေစာင့္ေနပါတယ္။
ဆံပင္ေလးေတြကို အေခြအလိပ္ေလးေတြ လုပ္ထားၿပီး အေဖနဲ႔ေနာက္ဆံုးအႀကိမ္
မဂၤလာႏွစ္ပတ္လည္ ပြဲတုန္းက ၀တ္ခဲ့တဲ့ အက်ီေလးကိုပဲ ၀တ္ထားပါတယ္။
အေမ့မ်က္ႏွာေပၚက အျပံဳးဟာ နတ္သမီးတစ္ေယာက္ရဲ႕ ကိုယ္ေရာင္ကိုယ္၀ါလိုပဲ
လင္းလက္ေတာက္ပေနပါတယ္။

"အေမ့သူငယ္ခ်င္းေတြကို ငါ့သားေလးနဲ႔ အျပင္ထြက္ၿပီး ထမင္းစားမလို႔
လို႔ေျပာလိုက္ေတာ့ သူတို႔ေတြက အေမ့ကိုအထင္ႀကီးေနၾကတယ္။ သားနဲ႔
ဘယ္ေတြသြားတယ္ ဘာေတြစားတယ္ဆိုတာ သူတို႔ကိုျပန္ေျပာျပရဦးမယ္။
သိပ္သိခ်င္ေနၾကတယ္..." ကားေပၚတက္ရင္း အေမကေျပာတယ္။

ဆိုင္အေကာင္းစားႀကီးမဟုတ္ေပမယ့္ သပ္သပ္ရပ္ရပ္နဲ႔ ေႏြးေထြးမႈရွိတဲ့
ဆိုင္ေလးတစ္ဆိုင္ကို ကၽြန္ေတာ္တို႔သြားလိုက္တယ္။ ထိပ္တန္းအမ်ိဳးသမီးႀကီး
တစ္ေယာက္ရဲ႕ ဟန္ပန္မ်ိဳးနဲ႔ အေမက ကၽြန္ေတာ့္လက္ေမာင္းကို ကိုင္ထားပါတယ္။
စားပြဲမွာ ထိုင္ၿပီးေတာ့ အစားအေသာက္စာရင္းကို ကၽြန္ေတာ္က ဖတ္ျပရပါတယ္။
အေမက စာလံုးႀကီးႀကီးေတြကိုပဲ ဖတ္ႏိုင္ေတာ့လို႔ပါ။ ဖတ္ရင္းတန္းလန္းနဲ႔
ေမာ့ၾကည့္မိေတာ့ ကၽြန္ေတာ့္ကို ထိုင္ၿပီးစိုက္ၾကည့္ေနတဲ့အေမ့ကို
ေတြ႕ရပါတယ္။ အတိတ္ကို သတိရေနတဲ့ အျပံဳးေလးနဲ႔ အေမကေျပာတယ္...

"သားငယ္ငယ္ေလးတုန္းကေတာ့ အစားအေသာက္စာရင္းကို ဖတ္ျပတဲ့သူက အေမေပါ့..."
"အခုေတာ့ အေမအနားယူၿပီး ကၽြန္ေတာ့္ကို အလွည့္ေပးေပါ့... ေနာ္အေမ..." လို႔
ကၽြန္ေတာ္ ျပန္ေျပာလိုက္ပါတယ္။

ညစာစားရင္း ကၽြန္ေတာ္တို႔ႏွစ္ေယာက္ စကားေကာင္းေကာင္း ေျပာျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။
ေျပာျဖစ္တဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြက ဘာမွေထြေထြထူးထူးေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။
အခုလတ္တေလာ ကိုယ္ဘာေတြလုပ္တယ္ ဘာေတြျဖစ္တယ္ဆိုတာကို အျပန္အလွန္
ေျပာျဖစ္ၾကတာပါ။ စကားေျပာတာ ဘယ္ေလာက္ၾကာသြားသလဲဆိုရင္ ရုပ္ရွင္ေတာင္
လြတ္သြားတဲ့အထိပါပဲ။

အေမ့ကို အိမ္ျပန္ပို႔ေတာ့ အေမက "အေမတို႔ ေနာက္တစ္ခါလည္း အခုလိုပဲ
အျပင္ထြက္စားၾကဦးမယ္ေလ။ ဒါေပမယ့္ ဒီတစ္ခါေတာ့ အေမက ေကၽြးမွာေနာ္..."
လို႔ေျပာလို႔ ကၽြန္ေတာ္ သေဘာတူလိုက္ရပါတယ္။

အိမ္ျပန္ေရာက္တဲ့အခါ ကၽြန္ေတာ့္မိန္းမက "ညစာထြက္စားတာ ေပ်ာ္ခဲ့လား" လို႔
အျပံဳးနဲ႔ ေမးပါတယ္။

"အရမ္းေပ်ာ္ဖို႔ေကာင္းတယ္။ ကိုယ္ေမွ်ာ္လင့္ထားတာထက္ေတာင္
အမ်ားႀကီးပိုၿပီး ေပ်ာ္ဖို႔ေကာင္းပါတယ္..." လို႔ ျပန္ေျဖမိပါတယ္။

ရက္အနည္းငယ္အတြင္းမွာပဲ ရုတ္တရက္ ျပင္းထန္တဲ့ ႏွလံုးေရာဂါခံစားရၿပီး
အေမဆံုးရွာပါတယ္။ အျဖစ္အပ်က္က ျမန္ဆန္လြန္းလို႔ အေမ့ကို ကၽြန္ေတာ္
ဘာမွေတာင္ လုပ္မေပးလိုက္ႏိုင္ပါဘူး။ အေမဆံုးၿပီး သိပ္မၾကာခင္မွာ
အေမနဲ႔ကၽြန္ေတာ္ သြားခဲ့တဲ့ စားေသာက္ဆိုင္က ေငြလက္ခံျဖတ္ပိုင္း
မိတၱဴတစ္ေစာင္ပါတဲ့ စာအိတ္တစ္အိတ္ ကၽြန္ေတာ့္ဆီကို ေရာက္လာပါတယ္။
ျဖတ္ပိုင္းမိတၱဴနဲ႔အတူ အေမေရးထားတဲ့ စာေလးတစ္ေစာင္ပါ ပါလာပါတယ္။

"သား... ဒီေငြေတာင္းခံလႊာအတြက္ အေမႀကိဳၿပီး ပိုက္ဆံေပးခဲ့တယ္...
အဲဒီေန႔မွာ အေမသားတို႔နဲ႔ အတူရွိေနႏိုင္ပါ့မလားဆိုတာေတာ့
သိပ္မေသခ်ာဘူး...
ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ အေမလူႏွစ္ေယာက္စာအတြက္ ပိုက္ဆံေပးခဲ့တယ္။ အေမ့သားနဲ႔
အေမ့ေခၽြးမ အတြက္ပါ...
သားနဲ႔ညစာထြက္စားတဲ့ညဟာ အေမ့အတြက္ ဘယ္ေလာက္အဓိပၸါယ္ရွိတယ္ဆိုတာ
သားဘယ္ေတာ့မွ သိမွာမဟုတ္ပါဘူး...
သားကို အေမသိပ္ခ်စ္တယ္..."

အေမ့စာကို ဖတ္ၿပီးခ်ိန္မွာ ကိုယ္ခ်စ္တဲ့သူကို ခ်စ္တဲ့အေၾကာင္း
အခ်ိန္မီေျပာဖို႔၊ သူတို႔ရသင့္တဲ့ တန္ဖိုးရွိတဲ့
ေပ်ာ္ရႊင္စရာအခ်ိန္ေတြကို အခ်ိန္မီေပးဖို႔ ဘယ္ေလာက္ အေရးႀကီးတယ္ဆိုတာ
ကၽြန္ေတာ္နားလည္လိုက္ပါတယ္။

ဘ၀မွာ ဘုရားနဲ႔ မိသားစုထက္ပိုၿပီး အေရးႀကီးတဲ့အရာ မရွိပါဘူး။
တန္ဖိုးရွိတဲ့ ဇာတ္လမ္းေလးမို႔လို႔ ဘာသာျပန္ျပီး မွ်ေ၀လိုက္ပါတယ္။ အခုလို
မိေ၀းဖေ၀းနဲ႔ တနယ္တေက်းေရာက္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ လူႀကီးမိဘေတြနဲ႔ တစ္အိမ္ထဲမွာ
အတူတူေနခြင့္ ျပဳစုခြင့္ရေနတဲ့သူေတြကို အားက်မိပါတယ္။ ကၽြန္မလည္း
မိဘနဲ႔အတူတူေနတဲ့ အခ်ိန္ေတြတုန္းက (မိဘခိုင္းတာရွိရင္ေတာ့ အကုန္လံုး
လုပ္ေပးခဲ့ေပမယ့္) မိဘနားသိပ္မေနခဲ့ပဲ အခ်ိန္အားရင္ ကိုယ္ဘာသာတစ္ေယာက္ထဲ
ေနတတ္ခဲ့ပါတယ္။ အခုအခ်ိန္မွာေတာ့ မိဘနဲ႔ေနရတဲ့ အခ်ိန္ေတြကို တမက္တေမာ
ျပန္လိုခ်င္ေနခဲ့ပါၿပီ။ ဘ၀မွာ ကိုယ့္ဘာသာရုန္းကန္ရင္း
လူေတြအေၾကာင္းပိုသိလာတဲ့ အခါက်မွ ေနာက္ဆံုးကိုယ့္ဘက္မွာ
အျမဲတမ္းရပ္တည္တဲ့ သူေတြဟာ မိသားစုပဲဆိုတာ ပိုၿပီးနားလည္လာမိပါတယ္။
မိဘနဲ႔ အတူေနေနဆဲျဖစ္တဲ့ သူငယ္ခ်င္းေတြ အားလံုးကိုလည္း
အလုပ္ေတြရႈပ္ေနေပမယ့္ မိဘအတြက္ အခ်ိန္သပ္သပ္ေပးဖို႔ တိုက္တြန္းခ်င္ပါတယ္။

Foods for health

(၁) သင္၏ဦးေႏွာက္ ဘာေၾကာင့္ အဆီကိုလုိအပ္ရသလဲ
ဦးေႏွာက္ေကာင္းမြန္စြာ အလုပ္လုပ္ရန္ မရွိမျဖစ္လိုအပ္ေသာ အဆီအက္စစ္မ်ား လိုအပ္ပါသည္။ ခႏၶၶာကိုယ္မွ ၄င္းတို႔ကိုထုတ္မေပးႏိုင္ေသာေၾကာင့္ ထိုအက္စစ္မ်ားပါ၀င္ေသာ အစားအစာမ်ားကို စားေပးရန္လိုအပ္ပါသည္။ ေလ့လာသူမ်ားက ယူဆထားရသည္မွာ ယင္းအဆီမ်ားသည္ ဦးေႏွာက္ဆီသို႔ ေအာက္ဆီဂ်င္ ေထာက္ပ့ံေပး႐ုံ သာမက ဦးေႏွာက္ကလာပ္စည္းမ်ား၏ အေျမႇးပါးမ်ားကို ကာကြယ္ေပးသည့္အျပင္ ေခၚအသက္ၾကီး၍ သတိလစ္တတ္ေသာေရာဂါ၊အယ္လ္ဇိုင္းမားေခၚ သူငယ္ျပန္ေရာဂါႏွင့္အျခား နာမက်န္းေရာဂါမ်ားကို ကာကြယ္ေပးသည္။
သင္ဘာစားသင့္သလဲ
သင္၏ဦးေႏွာက္လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား အေကာင္းဆံုးလုပ္ေဆာင္ႏိုင္ရန္ ဟုေခၚေသာ ပါ၀င္ေသာ အစားအစာမ်ားကို တိုးျမႇင့္စားသံုးရန္လိုအပ္သည္။ ယင္းကို ငါးၾကီးဆီ၊ ေျမပဲႏွင့္ အျခားအေစ့မ်ားတြင္လည္းေတြ႔ရသည္။ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံသည္ ကမၻာေပၚတြင္အသက္အရွည္ဆံုးလူမ်ားျဖစ္ရျခင္းအေၾကာင္းရင္းမွာ ၄င္းတို႔၏ရုိးရာအစားအစာ တြင္ ငါးပါ၀င္မႈမ်ားေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ သင္သည္ယင္းအဆီကို ေဆာ္လမြန္ငါးမ်ား၊ အခြံမာသီးမ်ား၊သစ္ၾကားသီးမ်ား၊ ပိုက္ဆံေလွ်ာ္ပင္၏ အေစ့တို႔မွ ရရွိႏိုင္ပါသည္။
မိဆု
Ref: About.com

(၂) ႏွာေစး၊ေခ်ာင္းဆိုးအတြက္ ေကာင္းတဲ႔ၾကက္စြပ္ျပဳတ္ရည္
ၾကက္စြပ္ျပဳတ္ရည္က ၀မ္းကိုပူေႏြးေစျပီးအာဟာရျဖစ္ေစတယ္။ က်န္းမာေရးအတြက္ေကာင္းတယ္ဆိုတာ သိပၸံပညာကဆိုထားတာရွိပါတယ္။ နီဘရာစကာတကၠသိုလ္ေဆးဘက္ဆိုင္ရာ ဗဟိုဌာနရဲ႔ေလ႔လာမႈတစ္ခုက ၾကက္စြပ္ျပဳတ္ရည္က ေခ်ာင္းဆိုး၊ႏွာေစးႏွင္႔လည္ေခ်ာင္းေရာင္ျခင္းမ်ား အတြက္ေကာင္းတဲ့ အက်ိဳးဆက္ရွိ ေၾကာင္းေဖာ္ညႊန္းေနပါသည္။ သင္အေအးပတ္တဲ႔အခါၿနကအမသစ့ငူ ေခၚေသြးျဖဴဥမ်ားက ေလရွဴလမ္းေၾကာင္း သို႔ေရာက္ရွိသြားျပီး ကူးစက္မႈကိုတိုက္ထုတ္ပါတယ္။ ဒီလိုနည္းႏွင္႔သင္႔အတြက္အခံရခက္တဲ့ လည္ပင္းေရာင္ ရမ္းျခင္းကိုစနက္ပ်ိဳးေပးပါေတာ့တယ္။အိမ္သံုးေဆးနည္းကိုဓာတ္ခြဲခန္းမွာအသံုးျပဳေစျခင္းျဖင့္အဆုတ္အထူးကု
စတီဖင္ရင္န္နက္ကၾကက္စြပ္ျပဳတ္ရည္က ၿနကအမသစ့ငူ ေရာက္ရွိလာမႈကိုဟန္႔တားေပးတားေၾကာင္း၊ ေရာဂါ လကၡဏာမ်ားကိုေလ်ာ႕ပါးေစျခင္းႏွင္႔အတူ အေအးမိေရာဂါကို ဆက္လက္တိုက္ထုတ္ေၾကာင္းေတြ႔ရွိခဲ႔ပါတယ္။
ဦးလွျမင့္(ဂႏၶမာ)

(၃) ပန္းသီးစိမ္းစိမ္း ရနံ႔ေမႊးေမႊး
ေခါင္းကိုက္တတ္ပါသလားတဲ့။ ေခါင္းကိုက္ေတာ့မယ္ဆိုရင္ ပန္းသီးစိမ္းစိမ္းေလးတစ္လံုးေကာက္ယူျပီး အနံ႔ေမႊးေမႊးေလးကို တအားရႈိက္ျပီး ရွဴၾကည့္လိုက္ပါတဲ့။ သစ္သီးေလးေတြရဲ႕ ေမႊးရနံ႔ဟာ မယံုႏိုင္စရာ ေကာင္းေလာက္ေအာင္ပဲ လူေတြရဲ႕စိတ္ကိုေပ်ာ္ရႊင္လာေစေၾကာင္း အေမရိကန္ သိပၸံပညာရွင္ေတြ သုေတသန ျပဳခ်က္အရ ေတြ႕ရွိခဲ့ရတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ အဲဒါဘာေၾကာင့္လဲဆိုရင္ သစ္သီးေလးေတြရဲ႕ေမႊးရနံ႔ဟာ ကုိက္ခဲနာက်င္ေစတဲ့ ဦးေႏွာက္ပတ္၀န္းက်င္ရွိ ၾကြက္သားေတြ က်ံဳ႕၀င္ျခင္းကို နည္းပါးေလွ်ာ့က်သြားေစတဲ့ အတြက္ျဖစ္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ မိုက္ဂရိန္းလို ေခါင္းတစ္ျခမ္းကိုက္တတ္သူေတြ သစ္သီးရနံ႔ေလးေတြ ရွဴလိုက္ပါတဲ့။
ေမ
Ref: GHK. Nov 2007.

(၄) ခါးတုတ္လို႔ စိတ္ဓာတ္မက်ပါနဲ႕
ကယ္လ္ဆီယမ္ဓာတ္ ၾကြယ္၀စြာပါတဲ့ အဆီထုတ္ထားေသာ ဒိန္ခ်ဥ္နဲ႔ ႏို႔ဟာ ခႏၶာကိုယ္တြင္း အဆီဓာတ္ကို ေလာင္ကြၽမ္းပစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးသုေတသနျပဳခ်က္အရ အဆီစုေနတဲ့ ခါးတုတ္ၾကီးကိုေတာင္ အဆီေလွ်ာ့ခ်ေပးႏိုင္တယ္လို႔ဆိုပါတယ္။ ဒိန္းမတ္သုေတသီမ်ားဟာ လူအုပ္စု ၄အုပ္စုခြဲျပီးကယ္လ္စီယမ္ဓာတ္ အလယ္အလတ္မွ အျမင့္ဆံုးၾကြယ္၀စြာပါ၀င္တဲ့ အစားအစာမ်ားအား ေကြၽး၍ေလ့လာစမ္းသပ္ၾကည့္ရာ ကယ္လ္စီယမ္ဓာတ္နည္းနည္းသာ စားသံုးေသာသူမ်ား သို႔မဟုတ္ ကယ္လ္စီယမ္အားေဆးျပားေတြ ေသာက္တဲ့ သူေတြထက္ ေသြးထဲမွာ အဆီဓာတ္ေလ်ာ့နည္းသြားေၾကာင္း ေဖာ္ထုတ္ေတြ႕ရွိခဲ့ပါတယ္။ တန္နက္ဆီ ယူနီဗာစီတီမွ ေလ့လာခ်က္အရလည္း တစ္ေန႔လွ်င္ ကယ္လ္စီယမ္ ၁၂၀၀မွ ၁၃၀၀မီလီဂရမ္အထိ ျမင့္မားစြာ စားခဲ့တဲ့ လူ၀ၾကီးမ်ားဟာ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ ၆၀ရာခိုင္ႏႈန္းက်ဆင္းလာပါတယ္။ ကယ္လီရီတူျပီး ကယ္လ္စီယမ္ ဓာတ္နည္းတဲ့ အစားအစာမ်ားကို စားတဲ့သူေတြထက္ေတာင္ လူ၀ၾကီးေတြက အဆီဓာတ္ပမာဏသံုးဆေလာက္ ေလ်ာ့သြားတယ္လို႔ဆိုပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ပိန္ခ်င္ရင္ အဆီထုတ္ႏြားႏို႔နဲ႕ ဒိန္ခ်ဥ္ကိုေသာက္ေပးႏိုင္ပါတယ္။
ေမ
Ref: GHK, July 2008.

(၅) ကင္ဆာကာကြယ္လိုလွ်င္
ဘရုိကိုလီေခၚ ပန္းမုန္လာ အစိမ္းရင့္၊ ေဂၚဖီထုပ္နဲ႔ ပန္းမုန္လာပြင့္တို႔ကို တစ္လလွ်င္ အနည္းဆံုး ၃ၾကိမ္စား သင့္ပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ ဆီးအိမ္ကင္ဆာကို ၃၇ရာခိုင္ႏႈန္းမျဖစ္ပြားေအာင္ ကာကြယ္ႏိုင္တယ္လို႔ ႐ုိ႕စ္၀ဲပါ့ ကင္ဆာတကၠသိုလ္မွ သုေတသီမ်ားရဲ႕ ေတြ႕ရွိခ်က္အရေျပာျပၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ၄င္းတို႔မွာပါတဲ့ ပါ၀ါျမင့္ အင္တီေအာက္ဆီးဒင့္ေခၚ ဓာတ္တိုးဆန္႔က်င္ပစၥည္းမ်ားကို ၾကာၾကာခ်က္ျပဳတ္လိုက္တဲ့အခါ ပ်က္စီးေစတဲ့အတြက္ ျဖစ္ႏိုင္ရင္အစိမ္းစားပါက ပိုေကာင္းတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ ေပါင္းျပီးစားသင့္တယ္လို႔ အၾကံေပးလိုက္ပါတယ္။ ၄င္းတို႔ထဲမွာရွိတဲ့ ဗီတာမင္ဓာတ္ေတြဟာ ေရမွာေပ်ာ္၀င္ႏိုင္တာမို႔ ေရနဲ႔အၾကာၾကီး မခ်က္ပါနဲ႔။
ေမ
Ref: GHK, July 08.

For About Life ( Very Very Important )

ကိုယ္တကယ္ခ်စ္တဲ့ လူနဲ႔ဆံုတဲ့အခါ သူနဲ႔တစ္သက္သာ လက္တဲြႏိုင္ဖို႔ ၾကိဳးစားပါ။
သူမရွိေတာ့ရင္ အရာအားလံုးက ေႏွာင္းသြားလိမ့္မယ္။

ကိုယ္ယံုၾကည္ရတဲ့ သူငယ္ခ်င္းနဲ႔ ဆံုတဲ့အခါ သင့္ျမတ္ေအာင္ ေနထိုင္ႏိုင္ဖို႔ ၾကိဳးစားပါ။
ဘ၀တစ္ေလွ်ာက္မွာ ကိုယ္နဲ႔သေဘာထားခ်င္း တိုက္ဆိုင္သူနဲ႔ ဆံုဖို႔ဆိုတာ မလြယ္လွဘူး။

ကိုယ့္ဘ၀ကို ကူညီတဲ့လူနဲ႔ ဆံုတဲ့အခါ သူ႔ေက်းဇူးကို မွတ္ထားပါ။
သူဟာ ကိုယ့္ဘ၀ကို လွည့္ေျပာင္းေပးခဲ့သူ ျဖစ္လို႔ပါပဲ။

ကိုယ္ခ်စ္ခဲ့ဖူးတဲ့လူနဲ႔ ဆံုတဲ့အခါ ျပံဳးျပျပီး ေက်းဇူးတင္ေၾကာင္းေျပာပါ။
သူ႔ေၾကာင့္ အခ်စ္ကို ပိုနားလည္ေစခဲ့လို႔ပါပဲ။

ကိုယ္မုန္းခဲ့ဖူးတဲ့လူနဲ႔ ဆံုတဲ့အခါ ျပံဳးျပျပီး ႏႈတ္ဆက္လိုက္ပါ။
သူ႔ေၾကာင့္ ကိုယ္ပိုၾကံ့ခိုင္ခဲ့လို႔ပါပဲ။

ကိုယ္နဲ႔အတူေနေနတဲ့၊ ကိုယ့္ကို အေဖာ္ျပဳေနသူကို လံုး၀ေက်းဇူးတင္ပါ။
သူ႔ေၾကာင့္ ေပ်ာ္ရႊင္ၾကည္ႏႈးမႈနဲ႔ ခ်စ္ျခင္းေမတၱာေတြကို ကိုယ္ရေနလို႔ပါပဲ။

ကိုယ့္ကို သစၥာေဖာက္သြားသူနဲ႔ ဆံုတဲ့အခါ ေခၚေျပာႏႈတ္ဆက္ပါ။
သူ႔ေၾကာင့္ ေလာကၾကီးအေၾကာင္းကို ကိုယ္နားလည္ခဲ့လို႔ပါပဲ။

ကိုယ္တိတ္တခိုးခ်စ္ခဲ့ဖူးသူနဲ႔ ဆံုတဲ့အခါ သူေပ်ာ္ရႊင္ဖို႔ ေတာင္းဆုျပဳပါ။
သူ႔ကို ကိုယ္ခ်စ္ခဲ့စဥ္က သူေပ်ာ္ေနတာကိုပဲ ကိုယ္ျမင္ခ်င္ခဲ့လို႔ပါ။

ကိုယ့္ကို ထားခဲ့တဲ့လူနဲ႔ ဆံုတဲ့အခါ ေက်းဇူးတင္ေၾကာင္းေျပာပါ။
ကိုယ့္ဘ၀မွာ အမွတ္တရ အတိတ္ေျခရာေလးေတြ ထင္က်န္ေအာင္ သူ နင္းေလွ်ာက္ခဲ့လို႔ပါပဲ။

တစ္ခါပဲျဖစ္ခြင့္ရတဲ့ ဘ၀မွာ လုပ္ခြင့္ရတဲ့ အခြင့္အေရးဟာလဲ တစ္ခါပဲရွိတယ္။

Love ...what is love?

သူတို႔ေျပာတဲ့ အခ်စ္

.
(၁) လူရယ္လို႔ျဖစ္လာရင္ ေပ်ာ္ရႊင္ရမယ္။ ကိုယ့္အတြက္ ေပ်ာ္ရႊင္သလို သူ႔အ
တြက္လဲ ေပ်ာ္ရမယ္။ ေပ်ာ္ရႊင္တဲ့လူဟာ အလွပဆံုးျဖစ္တယ္။ ဆဲြေဆာင္မူ အ
ရွိဆံုးျဖစ္တယ္။ ေယာက္်ားေလးေတြ အသက္ရွင္တာ ေမ့ေလ်ာ့ျခင္းကို လက္
ကိုင္ထားလို႔။ မိန္းကေလးေတြ အသက္ရွင္တာ မွတ္သားျခင္းကို လက္ကိုင္
ထားလို႔။ ............Socrates

(၂) လင္မယားဆိုတာ ကပ္ေၾကးတစ္လက္နဲ႔တူတယ္။ ထက္ျမက္တဲ့ အသြား
ႏွစ္ခုဟာ ဘယ္ေတာ့မွ မခဲြဘူး။ ဆန္႔က်င္ဖက္ ျဖစ္ေနပါေစ ၾကား၀င္လာတဲ့
ပစၥည္းကိုေတာ့ အသြားႏွစ္ဖက္ေပါင္းျပီး ညွပ္ပစ္လိုက္ႏိုင္တယ္။..S. Smith

(၃) လူငယ္ေတြရဲ႔ အိပ္မက္ဟာ အခ်စ္၊ ေငြေၾကးနဲ႔ က်န္းမာေရးတဲ့။ ဒါေပမဲ့
တခ်ိန္ခ်ိန္မွာေတာ့ က်န္းမာေရး၊ ေငြေၾကးနဲ႔ အခ်စ္လို႔ ေျပာင္းလဲသြားတာကို
သူတို႔ သတိျပဳမိၾကလိမ့္မယ္။.....Paul Jiruidi

(၄) မိန္းကေလးေတြဟာ စကားေျပာတဲ့ အခ်ိန္မွာ သူတို႔ကို လ်စ္လ်ဴရွဴထား
တဲ့ ေယာက္်ားေတြနဲ႔ေျပာရင္ အသံက်ယ္က်ယ္နဲ႔ ေျပာတယ္။ သူတို႔ကို ေပ်ာ္
ေအာင္ စိတ္လွဳပ္ရွားေအာင္လုပ္တဲ့ ေယာက္်ားေတြနဲ႔ ဆိုရင္ အသံတိုးတိုးနဲ႔
ေျပာတယ္။ သူတို႔တကယ္ခ်စ္တဲ့ ေယာက္်ားေလးနဲ႔က်ေတာ့ အသံတိတ္ေန
တတ္တယ္။......George Eliot

(၅) ေယာက္်ားေလးေတြအတြက္ လက္ထပ္ျခင္းဆိုတာ သူတို႔ရဲ႔ လြတ္လပ္မူ
နဲ႔ ေလာင္းကစားလုပ္တာပဲ။ မိန္းကေလးေတြကေတာ့ သူတို႔ရဲ႔ ေပ်ာ္ရႊင္ျခင္းနဲ႔
ေလာင္းကစားလုပ္တာပဲ။....W. Somerset Maugham
အဂၤလိပ္စာေရးဆရာ W. Somerset Maughamနဲ႔ အခ်ဳိ႔စာေရးဆရာရဲ႔ စာ
အခ်ဳိ႔ကို ဒီထဲမွာ ၾကည့္ႏိုင္ပါေသးတယ္။

(၆) အခ်စ္ဆိုတာ မီးတအိမ္နဲ႔ တူတယ္။ အတြင္းစိတ္မွာရွိတဲ့ ဆီနဲ႔ ထြန္းညွိ
မွသာ မီးရဲ႔ အလင္းေရာင္ဟာ မမွိန္ႏိုင္ဘူး။ မညိမ္းႏိုင္ဘူး။
Henry H. Hansa

(၇) ေယာက္်ားေလးေတြ စီးကရက္တလိပ္ ေသာက္ျပီး စိတ္ေျဖတာဟာ မိန္း
ကေလးေတြ တခါေလာက္ အားရပါးရ ငိုလိုက္တာနဲ႔ ညီမွ်တယ္။
Edwards.Mbowe Reighton

(၈) မိန္းကေလးေတြရဲ႔ ႏုပ်ဳိတဲ့ လွ်ိဳ႔၀ွက္ခ်က္ကို ကြ်န္ေတာ္သိလိုက္ျပီ။ အဲဒါ
ကေတာ့ အသက္လိမ္ျခင္းပဲ။........Shakespeare

(၉) အခ်စ္ကို မ်က္စိနဲ႔ မခံစားဘူး။ အခ်စ္ကို ႏွလံုးသားနဲ႔ ခံစားတာ။
Shannon Fafe

(၁၀) မိန္းကေလးတိုင္း ေရြးခ်ယ္မူတခုကို ရင္ဆိုင္ရမွာပဲ။ လူခ်စ္လူခင္ေပါတဲ့
ေယာက္်ားေလးကိုလက္ထပ္ရင္ စိတ္မခ်ဘူး။ လူခ်စ္လူခင္နည္းတဲ့ေယာက္်ား
ေလး က်ျပန္ေတာ့ စိတ္မပါဘူး။..........Mark Twain

(၁၁) အခ်စ္ဆိုတာ ေခ်ာက္ကမ္းပါးေဘးမွာ ေပါက္ေနတဲ့ ပန္းတပြင့္နဲ႔တူတယ္။
အဲဒီပန္းကို ခူးဖို႔ရာ သတၱိေတြရွိရမယ္။......Shakespeare

(၁၂) အခ်စ္ဟာ ဘ၀ကို ေလာင္ျမိဳက္ေစတယ္။
အခ်စ္ဟာ ရွင္သန္ျခင္းကို စိုေျပေစတယ္။.....Johann W. Goethe

(၁၃) လူေတြရဲ႔ အခ်စ္ကို မခံရတာ ၾကီးမားတဲ့ ေ၀ဒနာဆိုးတရပ္ ခံရတာနဲ႔တူ
တယ္။ လူေတြကို မခ်စ္ႏိုင္တဲ့သူဟာ ရွင္လွ်က္နဲ႔ ေသေနတာနဲ႔ တူတယ္။
Gelinbeier

(၁၄) အခ်စ္ကို နားမလည္ခင္မွာ မိန္းကေလးဟာ မိန္းကေလး မဟုတ္သလို
ေယာက္်ားေလးဟာလဲ ေယာက္်ားေလးမဟုတ္ဘူး။.....History Myers

(၁၅) ခ်စ္ျခင္း ေမတၱာဆိုတာ လူ႔ဘ၀မွာ ပ်ံ႔ႏွ႔ံေနတယ္။ ခ်စ္ျခင္းေမတၱာမရွိရင္
ဘာသာ၊ သမိုင္း၊ စိတ္ကူးယဥ္မူနဲ႔ အႏုပညာဆိုတာလဲ ရွိမွာမဟုတ္ဘူး။
Honore de Balzac

(၁၆) ေငြေၾကးေၾကာင့္ လက္ထပ္တဲ့လူေလာက္ ယုတ္မာတာ မရွိဘူး။
အခ်စ္တခုတည္းအတြက္နဲ႔ လက္ထပ္တဲ့လူေလာက္ မိုက္မဲတာ မရွိဘူး။
Johnson

(၁၇) သာယာတဲ့ အိမ္ေထာင္ေရးဆိုတာ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္မွာ တူညီတဲ့ခံစားမူေတြ
ရွိရမယ္။ တေယာက္လြတ္လပ္မူကို တေယာက္က ၀င္မစြက္ဖက္ရဘူး။ေပါင္း
ဖက္ရျခင္းကို တန္ဖိုးထားရမယ္။ ခ်စ္ခင္မူကို ထိန္းသိမ္းရမယ္။ ဒီအခ်က္ေတြ
ကို လက္ကိုင္ထားရင္ လက္ထပ္ျခင္းဆိုတာ ေယာက္်ားေလးနဲ႔ မိန္းကေလး
အတြက္ အလွဆံုးနဲ႔ အေရးပါဆံုးျဖစ္မယ္ဆိုတာ ကြ်န္ေတာ္ ယံုၾကည္တယ္။
Bertrand Russell

(၁၈) အခ်စ္ကို ပိုင္ဆိုင္ဖူးသလို အခ်စ္ကို ဆံုးရွံဳးဖူးတာက တခါမွ မခ်စ္ဖူးတာ
ထက္စာရင္ ေကာင္းေသးတယ္။ Alfred Tennyson

(၁၉) အိမ္ဆိုတာ လူေတြရဲ႔ အဆိုးအျပစ္နဲ႔ က်ဆံုးျခင္းေတြ သို၀ွက္ထားတဲ့
တခုတည္းေသာ ေနရာျဖစ္သလို ခ်စ္ျခင္းေမတၱာနဲ႔ ခ်ဳိျမိန္မူေတြကို သိုေလွာင္
ထားတဲ့ ေနရာလည္းျဖစ္တယ္။ Bernard Shaw

(၂၀) လူ....လူ...လူ...လူဆိုတာ ရယ္ေမာျခင္းနဲ႔ မ်က္ရည္ၾကားက ခ်ိန္သီးတစ္
လံုးျဖစ္တယ္။ Lord Byron

အခ်စ္.....အခ်စ္.....အခ်စ္ရဲ႔ ရင္ခုန္သံဟာ အေကာင္းဆံုး အိပ္ရာ၀င္ေတး
တစ္ပုဒ္ျဖစ္တယ္။

Harmful chemicals to human body

ခႏၶာကိုယ္အတြင္း ၀င္ေရာက္ႏိုင္ေသာ ဓာတုပစၥည္းမ်ား
သုေတသီမ်ားက လူေတြ အသံုးျပဳလ်က္ရွိေသာ အစားအစာမ်ား ထုပ္ပိုးထားသည့္ ပလတ္စတစ္ဘူးမ်ားကို ေလ့လာရာ ထိုပလတ္စတစ္ဘူးမ်ားထဲမွာ ဓာတုပစၥည္းမ်ားသည္ ခႏၶာကိုယ္အတြင္းသို႔ ၀င္ေရာက္သြားႏိုင္ေၾကာင္း ေတြ႕ရွိထားရပါတယ္။ ၄င္းတို႔မွာ –
(၁) Bisphenol – a (BPA) ပလတ္စတစ္ကို ေတာင့္တင္းေအာင္ျပဳလုပ္ေပးေသာ ဓာတုပစၥည္းျဖစ္သည္။
ဘာျဖစ္ေစႏိုင္သလဲ?
တိရစၦာန္မ်ားတြင္ ေလ့လာခ်က္အရ မ်ိဳးပြားက်န္းမာေရးစနစ္ကို ထိခုိက္ေစေၾကာင္းေတြ႕ထားရပါတယ္။
ဘယ္မွာေတြ႕ႏိုင္သလဲ?
အစားအစာ ထုပ္ပိုးထားေသာ ပလတ္စတစ္ဘူးမ်ား၊ ပလတ္စတစ္ေရပုလင္း၊ ကေလးႏို႕တိုက္သည့္ ႏို႔ဘူး၊ ပလတ္စတစ္ဇြန္း၊ ခက္ရင္းစသည္မ်ား။

(၂) Phthalates - ပလတ္စတစ္ကို ေပ်ာ့ေပ်ာင္းသြားေအာင္ျပဳလုပ္ေပးေသာ ပစၥည္းျဖစ္သည္။
ဘာျဖစ္ေစႏိုင္သလဲ?
ခႏၶာကိုယ္ထဲ အနည္းငယ္၀င္ေရာက္႐ုံျဖင့္ အမ်ိဳးသားမ်ားတြင္ သုတ္ပိုးေကာင္ အေရအတြက္ ေလ်ာ့နည္းေစႏိုင္ေၾကာင္း ေတြ႕ထားရပါတယ္။
ဘယ္မွာေတြ႕ႏိုင္သလဲ?
ပလတ္စတစ္ ကစားစရာအ႐ုပ္မ်ား၊ ဗီႏိုင္း(Vinyl) စမ်ား၊ အလွကုန္ပစၥည္းအခ်ိဳ႕ႏွင့္ ေရေမႊးတို႔တြင္ ပါ၀င္သည္။

(၃) BPDE - လွ်ပ္စစ္ပစၥည္းမ်ားတြင္ မီးေတာက္ မျဖစ္ေအာင္ကာကြယ္ေပးရာမွာ သံုးပါတယ္။
ဘာျဖစ္ေစႏိုင္သလဲ?
အနည္းငယ္မွ်ေသာ BPDE မ်ားေလထဲသို႔ လြတ္ထြက္လာႏိုင္ျပီး တိရစၦာန္မ်ားတြင္ ၀င္ေရာက္လြယ္မႈေၾကာင့္ ဦးေႏွာက္ႏွင့္ အာ႐ုံေၾကာဆိုင္ရာ ထိခုိက္မႈမ်ားျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။
ဘယ္မွာေတြ႕ႏိုင္သလဲ?
၀ါယာၾကိဳးမ်ား၊ ေကဘယ္လ္ၾကိဳးမ်ား၊ တီဗီႏွင့္ ကြန္ပ်ဴတာမ်ားတြင္သံုးသည့္ Plastic Casings မ်ားတြင္ ပါ၀င္ ပါတယ္။

ေမာင္
Ref: Time , 21.7.2008

Ingredients Label on Snacks

အစားအစာထုပ္ပိုးထားတဲ့ အိတ္ေတြ၊ ဘူးေတြေပၚက အဟာရ အညႊန္းမ်ား
ေခတ္မီတိုးတက္လာတဲ့ ယေန႔ကာလမွာ ထုပ္ပိုးထည့္သြင္းေရာင္းခ်ေသာ အိတ္ေတြ၊ ဘူးခြံ၊ ကတ္ပံုးခြံေတြေပၚမွာ ၄င္းတို႔ေရာင္းခ်ေသာ အစားအေသာက္ထဲမွာ ပါ၀င္သည့္ အဟာရအညႊန္းမ်ား ေဖာ္ျပထားတာကို ေတြ႕ရမွာျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီအညႊန္းေတြထဲမွာ လူတစ္ေယာက္တစ္ေန႔တာ လိုအပ္ခ်က္နဲ႕ ထိုအစားအစာတြင္ပါေသာ ပမာဏကို ႏႈိင္းယွဥ္ေဖာ္ျပထားေလ့ရွိပါတယ္။ ဥပမာ – အဆီ၊သၾကားဓာတ္၊ ဆား တစ္ေန႔ဘယ္ေလာက္လိုအပ္သလဲ။ယခု ပါ၀င္တာက ဘယ္ေလာက္ပမာဏျဖစ္တယ္ဆိုတာ ေဖာ္ျပေလ့ရွိပါတယ္။
ယခု အဲဒီ၂ခ်က္နဲ႕တင္ မလံုေလာက္ေသးပါဘူး။ အခ်ိဳ႕ေသာ အဟာရအညႊန္းမ်ားဟာ ၀ယ္ယူစားသံုးမယ့္သူကို လွည့္စားျပီးေရးထားတာေတြလည္းရွိပါတယ္တဲ့။ ဒါကိုရွာေဖြေဖာ္ထုတ္ျပီး သိရွိေအာင္ၾကိဳးစားရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီလို လွည့္ျဖားထားတဲ့ စာသားမ်ားကို နမူနာအားျဖင့္ ေဖာ္ျပလိုက္ပါတယ္။

(၁) ကိုလက္စထေရာပါ၀င္မႈ(Cholesterol Free) မရွိဟုေရးထားျခင္း
ကိုလက္စထေရာဆိုတာ ေသြးေၾကာအတြင္းနံရံမ်ားကို အဆီခ်ိဳးကပ္ေစျပီး ႏွလံုးတိုက္ခိုက္ခံရျခင္း၊ ေလျဖတ္ျခင္း အႏၲရာယ္မ်ားရွိတယ္ဆိုတာ လူတိုင္းသိျပီးျဖစ္ပါတယ္။ ဟင္းရြက္ဆီ၊ ဟင္းရြက္ အသုပ္မ်ားေပၚမွာ ဖ်န္းရတဲ့ ေဆာ့စ္အျဖဴလို အရာေတြထဲမွာ ကိုလက္စထေရာပါ၀င္မႈမရွိလို႔ အညႊန္းစာတမ္းကပ္ထားေလ့ရွိပါတယ္။
အမွန္တကယ္ေတာ့ ဟင္းရြက္ဆီေတြထဲမွာ ကိုလက္စထေရာ ဆိုတာ မပါေပမယ့္ ကိုလက္စထေရာကို တက္ေစေသာ ျပည့္၀ဆီ သို႔မဟုတ္ ဟိုဒရုိဂ်င္နိတ္တက္ဖက္(Hydrogenated Fats) ေတြ ပါ၀င္ပါတယ္။ အဲဒီ ဟင္းရြက္ဆီေတြကို ေၾကာ္လိုက္မယ္။ အပူခ်ိန္မ်ားမ်ားနဲ႔ အပူေပးလိုက္မယ္ဆိုရင္ မေကာင္းေသာ ကိုလက္စထေရာမ်ားထြက္လာျပီး က်န္းမာေရးအတြက္ အႏၲရာယ္ရွိပါတယ္။

(၂) အဆီနည္း (Lite) ဟု ေရးထားျခင္း
တခ်ိဳ႕ေသာ ဘီစကြတ္၊ ကြတ္ကီးစတဲ့မုန္႔မ်ားမွာ အဆီနည္းတယ္ဆိုတဲ့သေဘာမ်ိဳး (Lite) သို႔မဟုတ္ Light လို႔ေရးထားေလ့ရွိပါတယ္။ ကိုယ္အေလးခ်ိန္မတက္ေစဘူးဆိုတဲ့ သေဘာမ်ိဳးေပါ့။
တကယ္ေတာ့ Light ရဲ႕အဆီနဲ႔ပတ္သက္ျပီး တရား၀င္သတ္မွတ္ထားေသာ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္မရွိပါ။အခ်ိဳ႕ေသာ Light ဟုေရးထားသည့္အစာမ်ားက အဆီ၁၁ရာခိုင္ႏႈန္းေအာက္ျဖစ္ျပီး၊ အခ်ိဳ႕က ၃၃ရာခိုင္ႏႈန္းေအာက္ျဖစ္ကာ၊တခ်ိဳ႕က်ေတာ့ ၂၂ရာခိုင္ႏႈန္းျဖစ္ေနၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ (Lite) ဆိုတိုင္းစိတ္မခ်ရပါဘူး။

(၃) ဗီတာမင္မ်ား ထပ္ျဖည့္ထားသည္(Added Vitamins) ဟုေရးထားျခင္း
အခ်ိဳ႕ေသာ ေပါင္မုန္႔မ်ားႏွင့္ စီရီယယ္အမႈန္႔မ်ားဟာ ဗီတာမင္ ၈မ်ိဳးေပါင္းစပ္ထားေၾကာင္း၊ သံဓာတ္၊ကယ္လ္စီယမ္ဓာတ္မ်ားျဖင့္ အားျဖည့္ထားေၾကာင္း ေရးေလ့ရွိပါတယ္။
အမွန္တကယ္မွာေတာ့ အခ်ိဳ႕ေသာအစားအစာမ်ားကိုထုတ္လုပ္တဲ့အခါ အထူးသျဖင့္ ႏူးည့ံေနေအာင္Refining လုပ္တဲ့အခါ ဗီတာမင္မ်ား ဆံုးရႈံးသြားေလ့ရွိတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ထည့္ေပးရျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ အပိုေဆာင္းျပီး ထပ္ထည့္ေပးထားျခင္းမဟုတ္ပါ။

(၄) အိုမီဂါ ၃ အဆီအက္စစ္ၾကြယ္၀သည္ (Rich in Omega .3s) ဟုေရးထားျခင္း
အိုမီဂါ ၃အဆီအက္စစ္ဟာ အာရုံစူးစိုက္မႈေကာင္းေစတယ္။ သင္ယူေလ့လာမႈပိုေကာင္းေစတယ္ ဆိုတာၾကားဖူးၾကမွာပါ။ တခ်ိဳ႕ေသာ အဆီထုတ္ထားေသာႏို႕(Skimmed Milk) ေတြဟာ အိုမီဂါ ၃အဆီအက္စစ္ အမ်ားၾကီးပါ၀င္ေၾကာင္းေၾကာ္ျငာေလ့ရွိပါတယ္။
အမွန္တကယ္ကေတာ့ အဲဒီ ေရာင္းခ်တဲ့ႏို႕ထဲမွာပါတဲ့ အိုမီဂါ – ၃အဆီအက္စစ္နဲ႔ အဆီထူေသာ ငါးကိုစားျခင္းအားျဖင့္ ရရွိႏိုင္ေသာ အိုမီဂါ ၃အဆီအက္စစ္ ပမာဏကို ႏႈိင္းယွဥ္လိုက္ရင္ အမ်ားၾကီးကြာျခားေနပါတယ္။ ေဆာ္လမြန္ငါး ၁၀၀ဂရမ္မွာပါတဲ့ အိုမီဂါ၃ အဆီအက္စစ္ ပမာဏရေအာင္ဆိုရင္ အဲဒီေရာင္းခ်တဲ့ ႏို႔ကို ၁၀ပိုင့္ေလာက္ေသာက္မွ ရမွာျဖစ္ပါတယ္။
ေမာင္
Ref: H & F , Dec 2006.

Kid poems for Adult

လူၾကီးမ်ားဖတ္ဖို႕ ကေလးကဗ်ာေလးမ်ားပါ....
(1) ညအခါ လသာသာ
ေရနစ္ေသမလား
ငတ္ေသမလား"

(2) "တစ္၊ႏွစ္ ကိုနာဂစ္
သံုး၊ေလး လြတ္ေအာင္ေၿပး
ငါး၊ေၿခာက္ ေရထဲေရာက္
ခုႏွစ္၊႐ွစ္ မသာၿဖစ္
ကိုး၊တစ္ဆယ္ ၀႒္ကၽြတ္တယ္။"

(3) "ဘယ္ကလာသလည္း။
ဘယ္နယ္ကလည္း။
အလယ္ကလူ
အသားၿဖဴ၏။
ခင္ဗ်ားအလွဴ
တစ္ၿပားမ႐ႈရ"

(4) "အစားအစာ ၀ါးစားပါ
အသားပါသလား။
ငါးပါသလား။
ဘီစကစ္ပါသလား။
ဘာပဲပါပါ ထားခဲ့ပါ။"

(5) "ဟိုဘက္ကမ္းက ဗိုက္ပိန္ပိန္
ဒီဘက္ကမ္းကဗိုက္ပိန္ပိန္
အမိုးအကာမဲ႔ေနတဲ့
မႏွင္းတို႔အိမ္။"

(6) "ဖိုးေ႐ႊႀကီး ဖိုးေ႐ႊႀကီး
အလြန္ယုတ္တဲ့ ဖိုးေ႐ႊႀကီး
ဖိုးေ႐ႊႀကီးက မိုက္တိုင္ထူ
ေခြးအႀကီးနဲ႔တူ
တူပါသကြဲ႔ မယံုၿငား
ဒီမွာၾကည့္ပါလား။"

(7) " တနဂၤေႏြ၊ တနင္းလာ
ဗိုက္ေမွာက္ေမွ်ာ္ေနတာ
အဂါၤ၊ ဗုဒၶဟူး
ေရာက္လုတစ္ဦးဦး
ၾကာသပေတး၊ ေသာၾကာ
တစ္ေယာက္မွ ေပၚမလာ
စေနမွာေသခ်ာသြား ဘယ္သူမွမလာအား။"

(8) "မုန္တိုင္းကို စကၠဴကပ္
အၾကံပက္စက္ တို႔အေပၚတင္
ပလႅင္ေပၚက ေမ်ာက္မူး
ဆင္းမလာေတာ့ဘူး
အာဏာ႐ူး
အာဏာ႐ူးကို ေခြးေတြယက္
ေမွာင္မိုက္မွာအူ
အူသူေတြ အစာလုၾက
ငါတို႔ကိုဆြဲ တြဲလဲ
တြဲလဲရယ္ ငိုတိုင္း
မိုးေတာင္ကမိႈင္း
မုန္တိုင္း…….."

(9) ဘဘ၀၀ ထလို႔က
ဘဘနိုင္ၿပီဗ်
ကပါကပါ ဘဘရာ
ဘဘေခတ္ေလဗ်ာ
မဲလိမ္ေတြကို အမွန္ၿပ
ဘဘအၾကံပိုင္ပါ့။
သူမ်ားေတြ မသာၿဖစ္တာ
ဘဘနဲ႔ မဆိုင္ပါ
မုန္တိုင္းေတြ ဘယ္လိုသည္းသည္း
ဘဘနိုင္ဖို႔ပဲ။

(10) ဘဘ၀၀ စိတ္ဓါတ္က်
အေနာက္က Pressure ရ
သူမ်ားအကူ မယူခဲ့တာ
ဘဘေစတနာ
မလုပ္ေပးတာ တစ္ခုကလြဲ
ဘဘသတိၱခဲ
နိုင္ငံၿခားေငြၿမင္ေသာအခါ
ဘဘစိတ္ေၿပာင္းလာ
အားရပါးရလာလွဴကြဲ႔
ဘဘအိတ္ထဲထည့္။
ဘဘ၀၀ ထပ္လို႔က
ဘဘခိုင္ၿပီဗ်
လုပါယက္ပါ ဘဘရာ
ဘဘ ေခတ္ေလဗ်ာ
ၿမစ္ၿပင္မွာေတာ့ အညီွေတြထ
ပုပ္ပုပ္ပြပြ အနံ႔အသက္ရ
ဘဘကေတာ့ ဆက္လို႔က
ဘဘဘယ္ေတာ့မွ ကလို႔မ၀"

(11) "႐ြာနံေဘးက ေခ်ာင္းကေလး
ေဖာင္ေၿမာလာသည္။
သားတို႔လည္း ေၿမာလာသည္။
မည္သူမွ် မဆယ္ၾက။" ….ဟင့္…ဟီး..အီး

(12) အေလာင္းေလးမ်ား ေဖြးလို႔စီီ
ၿမစ္ညွာ႐ုိးတစ္ေလွ်ာက္ဆီ
ေရေပၚမွာ ဗိုက္ႀကီးေဖာင္း
ငါတို႔ ပူစီေပါင္း

(13) ၿမစ္၀ကၽြန္းေပၚအနီး
အႀကီးစားမုန္တိုင္း၀င္နိုင္သည္။
ေ၀းလြန္း၍ မေၿပာနိုင္ဘူးလား။
အခ်ိန္မွီေၿပးလွ်င္ လြတ္နိုင္ပါသည္။
ကၽြန္ေတာ့္သူငယ္ခ်င္း ေမးလ္က ကူးထားတာပါ။ဖတ္ၾကည့္ၾကပါဦးေနာ္...။

I have a toothache mom!

သြားကိုက္တယ္ေမေမ
ကေလးေတြဟာအခ်ိဳၾကိဳက္ေလ့ရွိတာေၾကာင့္လည္းေကာင္း၊ စားျပီး သြားတိုက္ရမွာ ပ်င္းရိတာေၾကာင့္လည္း ေကာင္းပါးစပ္နဲ႔ခံတြင္း သြားၾကားေတြ ထဲမွာကပ္ေနတဲ့စားၾကြင္းစားက်န္မ်ားကတစ္ဆင့္ဗတီးရီးယားပိုးေတြေပါက္ဖြားျပီးသြားရဲ့အေပၚယံေၾကြလႊာေတြကိုေဆြးျမည့္လာေစပါတယ္။သြားမ်ားရဲ႕ေၾကြလႊာ(အေပၚယံလႊာ) ေဆြးျမည့္တဲ့ျဖစ္စဥ္ဟာသြားရဲ့အျပင္လႊာေတြမွာတင္ရပ္တန္႔မေနဘဲ သြားေတြရဲ႕ ႏူးညံ့ေပ်ာ့ေပ်ာင္းတဲ့အလယ္ဗဟိုထဲရွိ အာ႐ုံခံနာဗ္ေၾကာမ်ား တစ္ေလွ်ာက္ထြင္း ေဖာက္၀င္ေရာက္လာကာနာက်င္ကိုက္ခဲလာ တက္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္အေအးစာေတြျဖစ္တဲ့ေရခဲ၊ႏို႔ေအးေခ်ာင္း၊အိုက္စ္ခရင္းမ္စသည့္တို႔ဒါမွမဟုတ္ေကာ္ဖီ၊လက္ဖက္ရည္၊စြပ္ျပဳတ္ပူပူ စသည္တို႔ကိုစားေသာက္ရင္း သြားနဲ႔ ထိမိျပီးေတာ့ ပိုဆိုးပိုနာက်င္တတ္ပါတယ္။သြားပိုးစားတာနဲ႔သြားဖုံးေရာဂါ
ေတြဟာစားၾကြင္းစားက်န္မ်ားနဲ႔တံေတြးေပၚမွာဗက္တီးရီးယားပိုးစတင္ေပါက္ပြားလာျပီးျဖစ္ပြားျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
သြားကိုက္တာနာလြန္းလို႔ကေလးဟာငိုရတဲ႔အထိျပသနာတက္တတ္ပါတယ္။

ကေလးသြားကိုက္ရင္ဘာလုပ္ေပးရမလဲ
သင့္ကေလးကသြားကိုက္တယ္၊နာတယ္လို႔ေျပာရင္စတီးဇြန္းငယ္ေလးတစ္ေခ်ာင္းနဲ႔လွ်ာကိုညင္သာစြာဖိထားျပီးနာတဲ႔သြားကိုေသခ်ာစြာစစ္ေဆးၾကည္ပါ။သြားပိုးစားတာလား၊သြားဖံုးေရာင္ရမ္းတာလားဆိုတာခြဲျခားႏိုင္ပါတယ္။
- ျပီးရင္ကေလးကို ပါရာစီတေမာအရည္က့ဲသို႔အကိုက္အခဲ ေပ်ာက္ေဆးရည္ကို သြားဆရာ၀န္ထံမသြားမီ တိုက္ထားပါ။
- သြားကိုက္သက္သာေအာင္ပုလင္းငယ္တစ္လံုးမွာေရးေႏြးထည့္ျပီးတဘက္အုပ္ကာကေလးပါးေပၚတင္ လွိမ္႔ေပးရင္အကိုက္အခဲသက္သာပါလိမ့္မယ္။
- သြားေပါက္ထဲကိုေလးညွင္းဆီလိုအပူေတြ၊ အစပ္ေတြရမ္းထည္႔မေပးပါႏွင့္။ ကေလးရဲ႔သြားဖံုးေတြပ်က္စီး ေစတတ္ပါတယ္။
ဖလူအိုရိုဒ္ပါတဲ့သြားတိုက္ေဆးနဲ႔မနက္တခါ၊ညတစ္ခါသြားမွန္မွန္တိုက္ပါေစ။ထိုအေလ့အက်င့္ကိုငယ္စဥ္သြားစေပါက္ကတည္းကမွန္မွန္သြားတိုက္တတ္ေအာင္ေလ့က်င့္သင္ၾကားေပးထားပါကသြားပိုးစားတာကို ကာကြယ္ႏိုင္ပါတယ္။
- ဘာမွမျဖစ္ေသာ္လည္းပံုမွန္သြားနဲ႔ခံတြင္က်န္းမာေရးကို၆လတခါသြားဆရာ၀န္ႏွင့္မွန္မွန္ျပသေပးပါ။ ဒါမွမိမိကေလးဟာ သြားဆရာ၀န္ႏွင့္ ရင္းႏွီးလာျပီး ယံုၾကည္မႈရရွိေစႏိုင္ပါတယ္။ သြားဆရာ၀န္၏ က်န္းမာေရးပညာေပး အေလ့အက်င့္၊ အျပဳအမူေကာင္းမ်ားကို ငယ္စဥ္ကတည္းက ပံုမွန္ရရွိေစျပီး သူ႔ကိုယ္သူယံုၾကည္မႈပိုမိုရရွိေစႏိုင္ပါတယ္။
- ကေလးမ်ားအား သၾကားလံုး၊ေခ်ာကလက္၊ဆႏြင္းမကင္း၊ေက်ာက္ေက်ာကဲ့သို႔ ခ်ိဳလြန္းေသာမုန္႔အခ်ိဳမ်ားႏွင့္ အခ်ိဳရည္ အေအးမ်ားၾကိဳက္တတ္ေအာင္ မိဘမ်ားက မျပဳလုပ္သင့္ပါ။ သင့္တင့္မွ်တစြာ ေကြၽးေမြးသင့္ပါ တယ္။ အခ်ိဳစာေတြေကြၽးျဖစ္ရင္လည္း အစာစားျပီးတာနဲ႔ ပလုတ္က်င္းခိုင္းပါ။ ပလုတ္က်င္းမက်င္း ေစာင့္ၾကည့္ေနပါ။