Saturday, August 19, 2023

အငြင်းပွားနေရဆဲ ဘုရင်တစ်ပါး သို့မဟုတ် တူတန်ခမန်

 သမိုင်းထဲက အငြင်းပွားနေရဆဲ ဘုရင်တစ်ပါး သို့မဟုတ် တူတန်ခမန်




 အီဂျစ်ဖာရိုဘုရင် တူတန်ခမန် ဟာ လွန်ခဲ့သော နှစ်ပေါင်း ၃၀၀၀ ကျော်ကတည်းက အမှန်တကယ် ရှိခဲ့တဲ့ ဘုရင်တစ်ပါးဖြစ်ပါတယ်။ သူဟာ ကမ္ဘာ့သမိုင်းမှာ အရေးပါ အရာရောက်သူ ဘုရင်တစ်ပါး မဟုတ်ပေမယ့် ခုချိန်ထိ သူနဲ့ပက်သက်ပြီး လေ့လာနေရဆဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ဖာရိုဘုရင် တူတန်ခမန်နဲ့ပက်သက်ပြီး လျှို့ဝှက်ချက်တွေများစွာ၊ အကြောင်းချင်းရာတွေ များစွာ ရှိနေသေးတယ်လို့ ခံယူထားကြတဲ့အတွက် တူတန်ခမန်ရဲ့ သမိုင်းမှတ်တမ်းဟာ နှစ်စဥ်ပြောင်းလဲနေရပါတယ်။ ကဲ တူတန်ခမန်ဆိုတဲ့ ဖာရိုဘုရင်လေးအကြောင်း ၂၀၂၂ ထိ မှတ်တမ်းကို ကြည့်ကြရအောင်ပါ။


 တူ ဘုရင် လို့ လူသိများတဲ့ တူတန်ခမန် ဘုရင်ဟာ ဘီစီ ၁၃၃၂ ကနေ ၁၃၂၃ ထိ အီဂျစ်နိင်ငံကို

အုပ်ချုပ်ခဲ့သော ဖာရိုဘုရင် ဖြစ်ပါတယ်။ သူ့အသက် ၈ နှစ် ၉ နှစ်အရွယ်မှာ နန်းတက်ခဲ့သူ ဖြစ်ပါတယ်။

သူဟာ နန်းတက်စဥ်မှာ ငယ်ရွယ်လွန်းတဲ့ အတွက် မိခင်နဲ့ အဘိုးဖြစ်သူ အပါအ၀င် အရေးပါအရာ

ရောက်သူ ပြည်နယ်အရာရှိ၊ စစ်သူကြီးချုပ်တို့က ထိန်းကျောင်းသင်ပြပေးခဲ့ရပါတယ်။ တူတန်ခမန်     ဘုရင်လေးရဲ့ နန်းသက်ဟာ တိုတောင်းပြီး အီဂျစ်သမိုင်းအတွက် အရေးလည်းမပါပါဘူး။ ၁၉၂၂ မှာ သူ့ရဲ့ 

သင်္ချိုင်းနဲ့ မံမီ ရုပ်အလောင်းကို ရှာတွေ့ခဲ့ကြပြီး နောက်မှာ သူဟာ သမိုင်းမှာ အရေးပါလာခဲ့ပြီး    ရှေးအီဂျစ်တို့ရဲ့  အလေ့အထနဲ့ ဓလေ့များကို ပိုမိုသိလာစေခဲ့ပါတယ်။ တူတန်ခမန်ဘုရင်ရဲ့ အရေးပါဆုံးအောင်မြင်မှုကတော့ ဖခမည်းတော် အာခီနာတန် ( Akhenaten) ပြောင်းလဲခဲ့တဲ့ ဘာသာရေးဆိုင်ရာ ပြောင်းလဲမှုတွေကို ပယ်ဖျက်ပြီး မူလ အမူရာ (Amun-Ra) ကိုးကွယ်ယုံကြည်မှုကို အီဂျစ်နိုင်ငံမှာ ပြန်လည်တည်ဆောက်ပေးနိုင်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။ 

 


  


 တူတန်ခမန် ၏ ခမည်းတော် အာခီနာတန် ဘုရင်ဟာ အီဂျစ်ထီးနန်းကို ၁၇ နှစ်ကြာ အုပ်စိုးခဲ့ပြီး 

မြို့တော် အာမာန (Amarna) သို့ ပြောင်းရွှေ့ စိုးစံခဲ့ကာ အငြင်းပွားစရာတွေကို ဖန်တီးခဲ့သူ ဘုရင်တစ်ပါးဖြစ်ပါတယ်။ သူဟာ အီဂျစ်ရှေးဟောင်း ကိုးကွယ်ယုံကြည်မှုကို တော်လှန်ခဲ့ပြီး ပန်သီယွန် (Pantheon)နတ်ဘုရားများကို ဖယ်ရှားခဲ့ပါတယ်။ ပြီးတော့ သူဟာ ယခင်က မထင်မရှားနတ်ဘုရား အေတန်(Aten)ကို တစ်ပါးတည်းသော နတ်ဘုရားအဖြစ် ကိုးကွယ်ရန် သတ်မှတ်ခဲ့ပါတယ်။ ဒီလုပ်ဆောင်ချက်ဟာ အလွန်ပြဿနာများစေခဲ့ပြီး လူအများက လက်ခံခြင်းမရှိခဲ့ပါဘူး။ ဒါကြောင့်လည်း တူတန်ခမန်ဟာ သူနန်းတက်ပြီးပြီးချင်းမှာ ဘာသာရေးကိစ္စကို အရင်ဆုံးဖြေရှင်းပေးခဲ့ရတာပါ။


 တူတန်ခမန်ဘုရင်ရဲ့ မယ်တော်နဲ့ ပက်သက်ပြီး ဒီနေ့ထိ အငြင်းပွားစရာတွေ ဖြစ်နေတုန်းပါပဲ။ 

တူတန်ခမန်ရဲ့ မယ်တော်ဖြစ်နိုင်ချေ ရှိသူ ၃ ယောက်ရှိပြီး ကီယာ(Kiya)၊ ဘုရင်မ နီဖာတီတီ ( Queen 

Nefertiti ) နဲ့ အမျိုးသမီးငယ် နောက်တစ်ယောက်တို့  ဖြစ်ပါတယ်။ ကီယာနဲ့ နီဖာတီတီ တို့ကို အာခီနာ

တန် ဘုရင်ရဲ့ မိဖုရားများ အနေနဲ့ သိထားကြတာဖြစ်တဲ့အတွက် သူတို့ထဲက တစ်ယောက်ဟာ တူတန်ခ

မန်ရဲ့ မယ်တော်လို့ ဆိုကြပါတယ်။ ဒါပေမယ့် တူတန်ခမန် ရဲ့ အဘွားဖြစ်သူ တီရယ်( Tiye ) ရဲ့ မံမီရုပ်အ

လောင်းနဲ့အတူ KV 35 အုတ်ဂူအတွင်း အမည်မသိ အမျိုးသမီး မံမီ ရုပ်အလောင်းတစ်ခုကို တွေ့ရှိခဲ့ကြ

ပါတယ်။ မျိုးရိုးဗီဇ စစ်ဆေးတွေ့ရှိချက်များအရ အမျိုးသမီး မံမီရုပ်အလောင်းဟာ တူတန်ခမန်ရဲ့    မယ်တော်ဖြစ်ကြောင်း ဆိုကြပြန်ပါတယ်။ ဤအကြောင်းအရာနဲ့ ပက်သက်ပြီး အီဂျစ်သမိုင်း ပညာရှင်များကြားမှာ ငြင်းခုံနေကြတုန်းပါပဲ။


 တူတန်ခမန် ရဲ့ ခမည်းတော်ဘက်က ဘိုးဘွားများကတော့ ဖာရိုဘုရင် အေမန်ဟိုတပ် ၃ (Amenhotep III) နဲ့ မိဖုရား တီရယ် (Tiye) တို့ ဖြစ်ကြပြီး ဘိုးတော် ဘုရင်အေမန်ဟိုတပ် ၃ ဟာ အီဂျစ်ထီးနန်းကို ၁၄ ရာစုရဲ့ တစ်၀က်လောက် အုပ်ချုပ်ခဲ့သူဖြစ်ပါတယ်။ သူဟာ ရှေးဟောင်း အီဂျစ် ဖာရိုဘုရင်တွေထဲမှာ အအောင်မြင်ဆုံး ဘုရင်တစ်ပါးဖြစ်ပြီး  ငြိမ်းချမ်းရေး ရေရှည်ခံခဲ့သလို မြို့ရွာနိုင်ငံ တိုးတက်ရေးနဲ့ ယဥ်ကျေးမှု အဆင့်မြင့်အောင် စွမ်းဆောင်ခဲ့သူပါ။ 


 တူတန်ခမန်ဘုရင်ဟာ အသက်ငယ်ငယ် ၁၈ နှစ် ၁၉ နှစ်လောက်မှာ သေဆုံးခဲ့ရတာဖြစ်ပြီး ဘီစီ ၁၃၂၄ လောက်လို့ ခန့်မှန်းကြပါတယ်။ သူသေဆုံးပုံနဲ့ ပက်သက်ပြီး လေ့လာတွေ့ရှိချက်များစွာ ရှိပါတယ်။ တူတန်ခမန်ရဲ့ ဦးခေါင်းခွံ အတွင်းပိုင်းမှာ ကျိုးပဲ့နေတဲ့ အရိုးအပိုင်းအစလေးတွေကို တွေ့ခဲ့ရတဲ့အတွက် တူတန်ခမန်ဟာ နောက်ဘက်ကနေ ခေါင်းကို ရိုက်နှက်ပြီး သတ်ဖြတ်ခံခဲ့ရတာလို့ အချို့ ပညာရှင်တွေက ဆိုကြပါတယ်။ ပညာရှင်အများစုကတော့ ဒီဒဏ်ရာဟာ မံမီ ရုပ်အလောင်းကို တူးဖော်စဥ်က မထင်မှတ်ဘဲ ရခဲ့တာဖြစ်နိုင်ပြီး တူတန်ခမန်ဘုရင်ဟာ လုပ်ကြံခံရတာ မဟုတ်ဘူးလို့ ယုံကြည်ကြပါတယ်။ တူတန်ခမန်ဘုရင်ရဲ့ သေဆုံးခြင်းနဲ့ စပ်လျဥ်းပြီး တိကျခိုင်လုံတဲ့ အထောက်အထားတစ်ခု ကတော့ သူ့ဒူးခေါင်းဟာ ကျိုးနေတာပါပဲ။ ဒူးခေါင်းကို ကုသထားတဲ့ လက္ခဏာ တစ်ခုမှ မတွေ့ရဘဲ သူဟာ သေဆုံးခါနီးမှာ ဒူးခေါင်းကျိုးခဲ့ရတာ ဖြစ်ပါတယ်။ သူ့ရဲ့ သင်္ချိုင်းဂူထဲမှာ နှစ်ဘီးတပ်စစ်ရထားတွေကို တွေ့ခဲ့ရပြီး သူဟာ စစ်ရထားပေါ်က အရှိန်နဲ့ ပြုတ်ကျ သေဆုံးခဲ့တာ ဖြစ်နိုင်တယ်လို့ဆိုကြပြန်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ဒါကိုလည်း အတည်မပြုနိုင်သေးပါဘူး။ နောက်ထပ် အချက်တစ်ချက်ကတော့ သူ့ရဲ့ မံမီရုပ်အလောင်းမှာ ငှက်ဖျားပိုးရှိခဲ့ကြောင်း ရှာတွေ့ခဲ့ကြတာပါပဲ။ ငှက်ဖျားရောဂါဟာ သူ့ကိုသေစေတဲ့ အကြောင်းရင်း ဖြစ်နိုင်သလို ၊ ငှက်ဖျားနဲ့ သေဆုံးခဲ့တာလည်း ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ဘယ်လိုနည်းနဲ့ပဲ သေဆုံးခဲ့သည်ဖြစ်စေ အထက်ပါ အကြောင်းအရာတွေနဲ့ တော့ တစ်ခုမဟုတ်တစ်ခုနဲ့ သက်ဆိုင်နေမှာပါ။ 


 တူတန်ခမန်ဘုရင်ရဲ့ သက်တမ်းတစ်လျှောက်မှာ အဓိကအကြံပေး ပုဂ္ဂိုလ် ၂ ဦးကတော့ ပြည်နယ်အရာရှိ အိုင်း ( Ay ) နဲ့ စစ်တပ်ရဲ့ ဦးစီးချုပ် ဟိုရမ်ဟက် (Horemhub) တို့ဖြစ်ကြပါတယ်။ ဘုရင်တူတန်ခမန် ကွယ်လွန်ချိန်မှာ ဟိုရမ်ဟက် ဟာ စစ်ပွဲရှေ့တန်းကို ရောက်နေတဲ့အတွက် အိုင်း ဟာ နန်းတက်ခွင့်ရသူ ဖြစ်ခဲ့တာပါ။ အိုင်း သည် အီဂျစ်ထီးနန်းကို ၃ နှစ်မျှ စိုးစံခဲ့ပြီးနောက် ကွယ်လွန်ခဲ့ရာတွင် ဟိုရမ်ဟက်က ဖာရိုဘုရင်ဖြစ်ခဲ့ပြန်ပါတယ်။ သူဟာ ထီးနန်းကို နှစ်ပေါင်း ၃၀ နီးပါး ဆက်ခံ အုပ်ချုပ်ခဲ့ပါတယ်။


 ဘုရင်တူတန်ခမန်ရဲ့ သင်္ချိုင်းဂူကို ဗြိတိသျှ ရှေးဟောင်းသုတေသန ပညာရှင် ဟိုဝါဒ်ကာတာ

( Howard Carter ) နဲ့ သူ့အလုပ်သမားတွေက ဘုရင်တောင်ကြား ( valley of kings ) မှာ ၁၉၂၂ နို၀င်ဘာ

လ ၄ ရက်နေ့ မှာ ရှာတွေ့ခဲ့ကြတာပါ။  ပထမကမ္ဘာစစ်ပြီးဆုံးချိန်မှာ ကာတာဟာ အီဂျစ်ရှေးဟောင်း

ဂူသင်္ချိုင်းများစွာ ကြားမှာ တူတန်ခမန် ဘုရင်ရဲ့ အုတ်ဂူပျောက်ဆုံးနေတာကို ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ရှာဖွေ

ခဲ့သူဖြစ်ပါတယ်။ 


 အခြားသော အီဂျစ်တော်၀င် ဂူသင်္ချိုင်းတွေနဲ့ ယှဥ်ရင် တူတန်ခမန် ဘုရင်ရဲ့ သင်္ချိုင်းဂူဟာ အတော်လေးကို သေးပါတယ်။ ဒါပေမယ့်  ရွှေထည်ပစ္စည်းများနဲ့ ရတနာများ၊ စစ်ရထားများ၊ အ၀တ်အစား၊ လက်နက်နဲ့ ရုပ်တုများပါ အပြည့်ထည့်ထားခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီထဲကမှ ရတနာ ပစ္စည်း ၅၀၀၀ ကျော်ဟာ ကာလတန်ဖိုး ဖြတ်လို့မရနိုင်ပါဘူး။ ဖိနပ် အရံရာပေါင်းများစွာကိုလည်း သင်္ချိုင်းဂူထဲမှာ ထည့်သွင်းမြှုပ်နှံခဲ့ကြပါသေးတယ်။ သူ့ရဲ့ ခေါင်းတလားကို သုံးထပ်အလွှာ ပြုလုပ်ထားပြီး အောက်ဆုံးသောအလွှာက ရွှေသားအတိဖြစ်ပါတယ်။ သူ့ရဲ့ ဂူသင်္ချိုင်းဟာ ကျိန်စာတွေသင့်နေတယ်လို့ ယုံကြည်ထားကြပြီး ၀င်ရောက်သူတွေအနေနဲ့ ရှေးဟောင်းကျိန်စာတွေသင့်နိုင်တယ်လို့ အတော်များများက ယုံကြည်ထားကြပါတယ်။ သင်္ချိုင်းကို ယခင်က ၂ကြိမ်တိတိ တူးဖော်လုယက်ခံရဖူးပြီး လုယက်သူတွေဟာ လက်ဗလာနဲ့ ပြန်သွားရတာချည်းပါပဲ။ 


 အီဂျစ်ဘုရင် တူတန်ခမန် ဟာ သေဆုံးသွားခဲ့တာ နှစ်ပေါင်းမနည်းမနော ကြာခဲ့ပါပြီ။ သူ့ရဲ့ ချမ်းသာကြွယ်၀မှုနဲ့ သူ့အကြောင်းကတော့ နှောင်းလူတွေအတွက် တသသပြောဖြစ်နေကြမယ့် ပုံပြင်တစ်ပုဒ်အဖြစ်တော့ အနည်းဆုံး ကျန်ရစ်ခဲ့မှာ သေချာပါတယ်။ မိတ်ဆွေရော ဘုရင်တူတန်ခမန်အကြောင်းဖတ်ပြီး မှတ်ချက်တစ်ခုခု မပေးချင်ဘူးလား။


စာဖတ်သူအားလုံး အသိပညာကြွယ်၀ကြပါစေ.....

ကိုသန့် 19.7.23––

********************

Friday, August 18, 2023

သမီးဖြစ်သူ ဒေါ်ခင်စန္ဒာဝင်းအတွက် ရေးသားခဲ့သောစာ

 ဦးနေဝင်းမှ သမီးဖြစ်သူ ဒေါ်ခင်စန္ဒာဝင်းအတွက် ရေးသားခဲ့သောစာ

wwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwww

(အယ်ဒီတာတစ်ဦး, The Voice Weekly)



ဦးနေဝင်း နောက်ဆုံးကာလသည် ဗုဒ္ဓဘာသာဝင်များအနေနှင့် ကြည့်လျှင် အလွန်တရားကျစရာ ကောင်းလှသည်။ ဦးနေဝင်းသည် နေအိမ်အကျယ်ချုပ် ဘဝဖြင့် နေထိုင်ခဲ့ရပြီး အသက် ၉၂ နှစ် အရွယ်၊ ၂၀၀၂ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၅ ရက်နေ့တွင် ရန်ကုန်မြို့၌ ကွယ်လွန်သွားခဲ့သည်။ 


ဦးနေဝင်း ကွယ်လွန်ကြောင်း သမီးဖြစ်သူ ဒေါ်စန္ဒာဝင်းက စစ်ခေါင်းဆောင်များထံ အကြောင်းကြားလိုက်သည့် အခါတွင် ဗိုလ်ချုပ်မှုးကြီးသန်းရွှေက တပ်မတော် ထောက်လှမ်းရေး ဗိုလ်ချုပ်တစ်ဦးကို စေလွှတ်လိုက်သည်။ ရောက်ရှိလာသည့် စစ်ဗိုလ်ချုပ်များကို ဒေါ်စန္ဒာဝင်းက ဦးနေဝင်း မကွယ်လွန်မီ ရေးခဲ့သောစာကို ထုတ်ပြသည်။


ထိုစာထဲတွင် သူ့မြေးများနှင့် ပတ်သက်ပြီး သောကရောက်နေကြောင်းကို-


“ကလေးတွေကို ဖေဖေက တွေ့စရာအကြောင်း မရှိတော့ဘူး။ ဖေဖေ မရှိတော့ရင် ကြုံတွေ့လာရမယ့် ဒုက္ခကို သမီးခံနိုင်ချင်မှ ခံနိုင်မယ်။ အခု သူတို့ကို စွဲထားတဲ့အမှုက သေဒဏ် ပေးလို့ရတဲ့ အမှု။ ဒါကြောင့် သမီးကိုယ်တိုင်လည်း ကလေးတွေကို ပြန်တွေ့ချင်မှ ပြန်တွေ့ ရတော့မယ်။ အဲဒီ အချိန်ကျရင် ဘာမှ အာဃာတ မရှိနဲ့။ တရားအားထုတ်။ အဖေပေးတဲ့ စာအုပ်တွေဖတ်။ အေးချမ်းသွား လိမ့်မယ်။ ကလေးတွေနဲ့ မတွေ့ရရင်တောင်မှ အခုလုပ်တဲ့သူတွေကို ပြန်ပြောပြလိုက်။ အဖေ့အနေနဲ့ သူတို့အပေါ်မှာ ဘာအာဃာတမှ မရှိဘူး။ အားလုံးခွင့်လွှတ်တယ်” ဟု ရေးသားထားသည်။




ဦးနေဝင်းသည် ၂၀၀၂ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၅ ရက်နေ့ နံနက် ၇ နာရီခန့် အချိန်တွင် ကွယ်လွန်သွားခဲ့သည်။ တပ်မတော်သားဟောင်း တစ်ဦး ဖြစ်သည့်အတွက် တပ်မတော် ထောက်လှမ်းရေးမှ ဗိုလ်ချုပ်ခင်အောင်က အမိန့်ပြန်တမ်း ထုတ်ရန်နှင့် မြို့တော်ဝန် ဦးကိုလေးက စျာပနကိစ္စကို ဦးစီးလုပ်ဆောင်ပေးရန် တာဝန်ယူခဲ့ကြသည်။

##############################


၂၀၁၂ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာ ၇ ရက်နေ့ထုတ် နိုင်ငံတော်ပိုင် သတင်းစာများတွင် ထူးဆန်းသည့် နာရေးသတင်းတစ်ပုဒ်ကို ဖတ်လိုက်ရသည်။ အမှန်တော့ ပြည်သူများကြားထဲတွင် ထိုသတင်းက ပျံ့နှံ့နေသည်မှာ ကြာပြီ။ ဦးနေဝင်း ကွယ်လွန်သွားပြီ။ အသုဘ အခမ်းအနားကို နေ့ချင်းပြီး လုပ်လိုက်သည်။ အသုဘကို အကြောင်းပြုပြီး ဦးနေဝင်း၏ တပည့်များက နိုင်ငံတော်ကို ပုန်ကန်တော်လှန်ရန် ကြံစည်နေသောကြောင့် ချက်ချင်း မီးသင်္ဂြိုဟ်လိုက်ရသည် စသည့် ကောလာဟလများ ပျံ့လွင့်နေသည်။


နိုင်ငံတော်တွင် စာပေစိစစ်ရေး လက်စောင်းထက်နေချိန် ဖြစ်သောကြောင့် နာရေးကအစ ဖြတ်တောက်

၊ ကန့်ကွက်၊ ပယ်ချမှုများ ရှိနေသည့် ကာလတွင် ထိုနေ့ သတင်းစာ၌ နာရေးသတင်းက ပါလာသည်။


ဦးနေဝင်း (အသက် ၉၃ နှစ်)

(၁၉၁၁ ခု၊ မေလ ၂၄ ရက်ဖွား)


အမှတ် ၁၉၊ မေခလမ်း၊ မရမ်းကုန်းမြို့နယ်၊ ရန်ကုန်တိုင်းနေ ဒေါ်ခင်မေသန်း (ကွယ်လွန်) ၏ ခင်ပွန်း၊ ဦးကျော်သိန်း၊ ဦးငွေစိုး၊ ဦးအေးအောင်၊ လီလီဝင်း၊ သီတာဝင်း၊ ဒေါက်တာသော်တာဝင်း၊ ခင်စန္ဒာဝင်း၊ ကြေးမုံဝင်း၊ ဖြိုး‌ဝေဝင်းတို့၏ ဖခင်။ အေးနေဝင်း၊ ကျော်နေဝင်း၊ ဇွဲနေဝင်းတို့၏ အဘိုးသည် ၂၀၀၂ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၅ ရက်နေ့ နံနက် ၇ နာရီ ၃၀ မိနစ်တွင် ကွယ်လွန်ခဲ့ပြီး၊ ကွယ်လွန်သူ၏ ဆန္ဒအရ သူ၏ ရုပ်အလောင်းကို ရေဝေးသုသာန်၌ နေ့လယ် ၁ နာရီ ၃၀ မိနစ်တွင် မီးသင်္ဂြိုဟ်ခဲ့ပြီး ဖြစ်ကြောင်း။ လိုက်ပါပို့ဆောင်သူများ၊ သူမကျန်းမာစဉ်နှင့် ကျေးဇူးရှင် ဖခင်၏ အသုဘ အစီအစဉ်တွင် ကူညီမှုပေးခဲ့ကြသူများကို ကျေးဇူးတင်ရှိပါကြောင်း ဖော်ပြအပ်ပါသည်။


ကျန်ရစ်သူ မိသားစု


အထက်ပါ နာရေးကြော်ငြာကို ဖတ်လိုက်မှ မြန်မာနိုင်ငံကို နှစ်ပေါင်း ၂၆ နှစ်တိုင် အုပ်စိုးသွားခဲ့သော၊ ၂၆ နှစ်လုံးလုံး မြန်မာတစ်နိုင်ငံလုံးကို မလှုပ်နိုင်အောင် တုပ်နှောင်ခဲ့ပြီး၊ နောက်ဆုံးကာလ ၁၉၈၈ ခုနှစ် ဇူလိုင် ၂၃ ရက်နေ့တွင် ပါတီဥက္ကဋ္ဌ တာဝန်မှ နုတ်ထွက်ပေးလိုက်သူ၏ ဘဝနိဂုံးကို သိလိုက်ကြရသည်။ သူသည် ပြည်သူကို ရန်လိုသော စကားများပြောပြီး စိတ်ဆိုးမာန်ဆိုးဖြင့် နုတ်ထွက်သွားခဲ့သူလည်း ဖြစ်သည်။




သူက-

“ကျွန်တော် နိုင်ငံရေးက အနားယူတော့မယ်။ အနားယူတော့မယ် ဆိုပေမယ့်လို့ နောင်အဖွဲ့အစည်းတွေ တာဝန်အပြည့် ကွပ်ကဲနိုင်တဲ့ အထိတော့ ကျွန်တော်တို့ နိုင်ငံကို မပျက်စီးရအောင်၊ ကသောင်းကနင်း မဖြစ်ရအောင် ဆက်ထိန်းရပါလိမ့်မယ်။ အဲဒီထိန်းတဲ့အထဲမှာ တိုင်းပြည်တစ်ပြည်လုံး လူထုကို ကျွန်တော် သိစေချင်တယ်။ နောင်ကို လူစုလူဝေးနဲ့ ဆူဆူပူပူ လုပ်လို့ ရှိရင်တော့ စစ်တပ်ဆိုတာ ပစ်ရင် မှန်အောင်ပစ်တယ်။ မိုးပေါ်ထောင်ပြီး ခြောက်တာမပါဘူး၊ အဲဒီတော့ နောင်ကို ဆူဆူပူပူ လုပ်မယ် ဆိုရင်တော့ တပ်ကို သုံးလို့ရှိရင်တော့ အဲဒီဆူတဲ့ လူတွေ မသက်သာဘူးသာ မှတ်ပေတော့လို့ ကျွန်တော် ဒီကနေ ပြောပါတယ်” ဟု ဆိုခဲ့သည်။


သူပြောသွားခဲ့သည့် “စစ်တပ်ဆိုတာ ပစ်ရင် မှန်အောင်ပစ်တယ်။ မိုးပေါ်ထောင်ပြီး ခြောက်တာမပါဘူး” ဆိုသည့် စကားသည် သမိုင်းဝင်သွားခဲ့သော အာဏာရှင်တစ်ဦး၏ မှတ်တမ်းစကား ဖြစ်သွားခဲ့ရသည်။




နာရေးကြော်ငြာတွင် စိတ်ဝင်စားစရာ ကောင်းသည့်အချက်မှာ ဒေါ်ခင်မေသန်း (ကွယ်လွန်) ၏ ခင်ပွန်းဆိုပြီး တစ်ဦးတစ်ယောက်တည်းကို ကိုယ်စားပြုထားခြင်း ဖြစ်သည်။ အမှန်တော့ ဦးနေဝင်းသည် ခုနစ်ကြိမ် တရားဝင် လက်ထပ်ထားသူ ဖြစ်သည်။ သူလက်ထပ်ထားသည့် စာရင်းကို ပြန်ကောက်ကြည့်လျှင်-


၁။ ပထမအိမ်ထောင်မှာ ဒေါ်သန်းညွန့် ဖြစ်ပြီး သူနှင့် ကျော်သိန်းဆိုသည့် သားတစ်ဦး မွေးဖွားခဲ့သည်။


၂။ ဒုတိယအိမ်ထောင်မှာ ဒေါ်တင်တင် ဖြစ်ပြီး သူနှင့် သားနှစ်ဦး ထွန်းကားခဲ့သည်။ ငွေစိုးနှင့် အေးအောင်တို့ ဖြစ်သည်။


၃။ တတိယအိမ်ထောင်မှာ ဒေါ်ခင်မေသန်း ဖြစ်သည်။ သူ့ကို ကေတီဘသန်းဟုလည်း ခေါ်ကြသည်။ ယခင် ရန်ကုန်ဆေးတက္ကသိုလ် ပါမောက္ခဟောင်း ပါမောက္ခ ဦးဘသန်း၏သမီး ဖြစ်သည်။ ဒေါ်ခင်မေသန်းနှင့် သမီးနှစ်ဦး သားတစ်ဦး ထွန်းကားသည်။ စန္ဒာဝင်း၊ ကြေးမုံဝင်းနှင့် ဖြိုးဝေဝင်းတို့ ဖြစ်သည်။ ဒေါ်ခင်မေသန်းသည် ပထမအိမ်ထောင်နှင့် သမီးသုံးဦး ထွန်းကားခဲ့သေးသည်။ လဲ့လဲ့ဝင်းနှင့် အမြွှာဖြစ်သော သီတာဝင်းနှင့် သော်တာဝင်းတို့ ဖြစ်သည်။ ဒေါ်ခင်မေသန်းသည် ဦးနေဝင်း အချစ်ဆုံး ဇနီးတစ်ဦး ဖြစ်ပြီး ၁၉၇၂ ခုနှစ်တွင် ကွယ်လွန်သွားခဲ့သည်။


၄။ ဒေါ်ခင်မေသန်း ကွယ်လွန်ပြီးနောက် တက္ကသိုလ်သမိုင်းဌာနမှ ဆရာမတစ်ဦး ဖြစ်သူ ဒေါ်နီနီမြင့်နှင့် လက်ထပ် ပြန်သည်။ သားသမီးထွန်းကားခြင်း မရှိဘဲ ကွာရှင်းခဲ့ကြသည်။


၅။ နောက်ပိုင်း June Rose Bellamy (ရတနာ နတ်မယ်) ဆိုသူနှင့် ထပ်မံ အိမ်ထောင်ပြုပြန်သည်။ ကနောင်မင်းသားကြီး၏ မြစ်တော်ဟု ဆိုကြသည်။


၆။ ယခင် ကွာရှင်းပြတ်စဲခဲ့သည့် ဒေါ်နီနီမြင့်နှင့် တစ်ဖန်ထပ်ပြီး အိမ်ထောင်ပြုပြန်သည်။


၇။ အသက် ၇၇ နှစ်အရွယ်တွင် အသက် ၂၅ နှစ်အရွယ် ရခိုင်အမျိုးသမီး မကြာစံနှင့် လက်ထပ်သည်။ ထိုအကြောင်းကား လူသိနည်းလှသည်။


၁၉၉၂ ခုနှစ် မေလ ၄ ရက်နေ့ထုတ် နိုင်ငံပိုင်သတင်းစာများတွင် ဦးနေဝင်း၏ မညီမညာ လက်ရေးဖြင့် ရေးထားသည့်စာ တစ်စောင်ကို ပြည်သူများ တွေ့လိုက်ရသည်။


အငြိမ်းစား သမ္မတနေဝင်း၏ သက်ဆိုင်သူများအား မေတ္တာရပ်ခံချက်

အစိုးရနယ်ဘက်၊ စစ်ဘက်ရုံးများ၊ ဌာနများတွင် ကျွန်တော်၏ ဓာတ်ပုံများ ချိတ်ဆွဲထားခြင်းကို ပယ်ဖျက်ကြပါရန်နှင့် နောင်တွင်လည်း မချိတ်ကြပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။


ထိုစာကို တရားဝင် ထုတ်ဖော်လိုက်ခြင်းမှာ ဦးနေဝင်း၏ အာဏာ မည်သည့် အနေအထားတွင် ရှိနေကြောင်းကို နအဖ အစိုးရက ပြတ်သားစွာ ထုတ်ဖော်လိုက်ခြင်း ဖြစ်ပါသည်။


၁၉၈၈ ခုနှစ် နိုင်ငံရေးစင်မြင့်မှ ဆင်းသွားပြီးနောက် ၁၉၈၉ ခုနှစ် မတ်လ ၂၇ ရက်နေ့ ၄၄ နှစ်မြောက် တော်လှန်ရေးနေ့တွင် သူ့ကို စစ်ဝတ်စုံပြည့်ဖြင့် တွေ့လိုက်ရသေးသည်။ ထိုနေ့က စားပွဲတွင် အာဏာသိမ်း စစ်ခေါင်းဆောင်များ ဖြစ်သော ဗိုလ်ချုပ်ကြီးစောမောင်၊ ဗိုလ်ချုပ်ကြီးသန်းရွှေတို့ အပြင် အခြားစစ်ခေါင်းဆောင်များနှင့် ပျော်ရွှင်စွာ တစ်စားပွဲတည်း ထိုင်နေသည်ကို ပြည်သူတို့ ပြန်တွေ့လိုက်ရသည်။


၁၉၉၇ ခုနှစ်တွင် အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံမှ သူလေးစားသည့် သူ့ကဲ့သို့သော အာဏာသိမ်း ခေါင်းဆောင်တစ်ဦး ဖြစ်သူ သမ္မတဆူဟာတိုနှင့် သွားတွေ့သေးသည်။ နောက်ပိုင်း စင်ကာပူသို့ ဆေးသွားကုချိန် နိုင်ငံခြားသတင်းဌာနများက ထုတ်ပြန်သည့် သတင်းများတွင် သူ့ဓာတ်ပုံ တွေ့ရသည်မှာ သံဝေဂရစရာ ကောင်းလှသည်။ အတော်လေး ပိန်ချုံးချည့်နဲ့နေသည့် အဘိုးကြီးတစ်ဦး အသွင်သည် ၁၉၈၈ ခုနှစ် “ပစ်ရင် မှန်အောင်ပစ်တယ်” ဆိုသည့် မာန်ကြွချိန်နှင့် တခြားစီဖြစ်သွားသည်။


၂၀၀၁ ခုနှစ် မတ်လ ၇ ရက်နေ့တွင် သမီး ခင်စန္ဒာဝင်း၊ သမက် အေးဇော်ဝင်း၊ မြေးများဖြစ်သော အေးနေဝင်း၊ ကျော်နေဝင်း၊ ဇွဲနေဝင်းတို့သည် အာဏာသိမ်းရန် ကြံစည်မှုဖြင့် အဖမ်းခံရသည်။ ဦးနေဝင်းနှင့် သမီး ခင်စန္ဒာဝင်းတို့ နှစ်ဦးသာ နေအိမ်အကျယ်ချုပ်ဖြင့် နေခဲ့ရပြီး သမက်နှင့် မြေးဖြစ်သူများ ထောင်နန်းစံရသည်။ ထိုအချိန်မှ စတင်ကာ ဦးနေဝင်း တစ်ယောက် နိုင်ငံရေးတွင်သာမက လူ့ခန္ဓာပါ ဘုံးဘုံးကျသွားသည်ဟု ဆိုရမည် ဖြစ်သည်။


သူကွယ်လွန်ပြီးမှ ဦးနေဝင်း သေတမ်းစာ ဆိုသည်ကို အွန်လိုင်းများပေါ်တွင် တွေ့ခဲ့ရသည်။ ဦးနေဝင်း လက်ရေးဖြင့် ပျံ့နှံ့လာသော သေတမ်းစာမှာ လက်ရှိ စစ်ခေါင်းဆောင်များသည် ဦးနေဝင်းကို ဆွဲချသလို သင်္ဂြိုဟ်လိုက်ခြင်း မဟုတ်ကြောင်း သက်သေထူပြလိုက်ခြင်းလည်း ဖြစ်ဟန်တူပါသည်။ မည်သို့ဆိုစေ ပြည်သူများကား ဝမ်းနည်းမည် မထင်ပေ။


ဦးနေဝင်း သေတမ်းစာ


“ယနေ့ သက္ကရာဇ် ၁၃၅၁ ခုနှစ်၊ နယုန်လဆုတ် ၂ ရက်၊ ခရစ် သက္ကရာဇ် ၁၉၈၉ ခုနှစ် ဇွန်လ ၂၀ ရက်နေ့၊ ညနေ ၃ နာရီ ၅၅ မိနစ် (၁၅ နာရီ ၁၅ မိနစ်) အချိန်တွင် ညီအစ်ကိုပမာ ချစ်ခင်သည့် မိတ်ဆွေစစ် Dan Rose ဘဝတစ်ပါး ပြောင်းသွားသည့် သတင်းကြားရတော့ မိမိဇီဝိန်ချုပ်ရန် အလှည့်လည်း တစ်နေ့တွင် ရောက်မည်ကို သတိပြုမိ၍ မိမိအသက်ပျောက်ပြီးလျှင် ပြီးချင်း ဆောင်ရွက်ရန်ကို အောက်ပါ အတိုင်း မှာကြားခဲ့သည်။


(၁) အသက်ပျောက်ပြီးလျှင် ပြီးချင်း၊ အမြန်ဆုံး မီးသင်္ဂြိုဟ်ပါ။ မီးသင်္ဂြိုဟ်မှုကို အသက်ပျောက်ပြီး နာရီ (၃၀) သုံးဆယ်အတွင်း ပြီးပြတ်အောင် ဆောင်ရွက်ပါ။


(၂) မီးသင်္ဂြိုဟ်ပြီး ကြွင်းကျန်သော ပြာများ၊ အရိုးများကို အဆင်ပြေသော အချိန်တွင် အဆင်အပြေဆုံး မြစ်တွင်းသို့ စွန့်ပစ်ပါ။


နေဝင်း (၂၀.၆.၈၉ ခုနှစ် ၁၇ နာရီ ၉ မိနစ်)

၁၃၅၁ ခု နယုန်လဆုတ် ၂ ရက်နေ့၊

ညနေ ၅ နာရီ ၉ မိနစ်အချိန်


ဦးနေဝင်း နောက်ဆုံးကာလသည် ဗုဒ္ဓဘာသာဝင်များ အနေနှင့် ကြည့်လျှင် အလွန်တရားကျစရာ ကောင်းလှသည်။ ဦးနေဝင်းသည် နေအိမ်အကျယ်ချုပ် ဘဝဖြင့် နေထိုင်ခဲ့ရပြီး အသက် ၉၂ နှစ် အရွယ်၊ ၂၀၀၂ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၅ ရက်နေ့တွင် ရန်ကုန်မြို့၌ ကွယ်လွန်သွားခဲ့သည်။ ဦးနေဝင်း ကွယ်လွန်ကြောင်း သမီးဖြစ်သူ စန္ဒာဝင်းက စစ်ခေါင်းဆောင်များထံ အကြောင်းကြားလိုက်သည့် အခါတွင် ဗိုလ်ချုပ်သန်းရွှေက တပ်မတော် ထောက်လှမ်းရေး ဗိုလ်ချုပ်တစ်ဦးကို စေလွှတ်လိုက်သည်။ ရောက်ရှိလာသည့် စစ်ဗိုလ်ချုပ်များကို စန္ဒာဝင်းက ဦးနေဝင်း မကွယ်လွန်မီ ရေးခဲ့သောစာကို ထုတ်ပြသည်။


ထိုစာထဲတွင် သူ့မြေးများနှင့် ပတ်သက်ပြီး သောကရောက်နေကြောင်းကို-

“ကလေးတွေကို ဖေဖေက တွေ့စရာအကြောင်း မရှိတော့ဘူး။ ဖေဖေ မရှိတော့ရင် ကြုံတွေ့လာရမယ့် ဒုက္ခကို သမီးခံနိုင်ချင်မှ ခံနိုင်မယ်။ အခု သူတို့ကို စွဲထားတဲ့ အမှုက သေဒဏ်ပေးလို့ရတဲ့ အမှု။ ဒါကြောင့် သမီးကိုယ်တိုင်လည်း ကလေးတွေကို ပြန်တွေ့ချင်မှ ပြန်တွေ့ရတော့မယ်။ အဲဒီအချိန်ကျရင် ဘာမှ အာဃာတမရှိနဲ့။ တရားအားထုတ်။ အဖေပေးတဲ့ စာအုပ်တွေဖတ်။ အေးချမ်းသွားလိမ့်မယ်။ ကလေးတွေနဲ့ မတွေ့ရရင်တောင်မှ အခုလုပ်တဲ့သူတွေကို ပြန်ပြောပြလိုက်။ အဖေ့အနေနဲ့ သူတို့အပေါ်မှာ ဘာအာဃာတမှ မရှိဘူး။ အားလုံးခွင့်လွှတ်တယ်” ဟု ရေးသားထားသည်။


ဦးနေဝင်းသည် ၂၀၀၂ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၅ ရက်နေ့ နံနက် ၇ နာရီခန့် အချိန်တွင် ကွယ်လွန်သွားခဲ့သည်။ တပ်မတော်သားဟောင်းတစ်ဦး ဖြစ်သည့်အတွက် တပ်မတော် ထောက်လှမ်းရေးမှ ဗိုလ်ချုပ်ခင်အောင်က အမိန့်ပြန်တမ်းထုတ်ရန်နှင့် မြို့တော်ဝန် ဦးကိုလေးက စျာပနကိစ္စကို ဦးစီးလုပ်ဆောင်ပေးရန် တာဝန်ယူခဲ့ကြသည်။




ဦးနေဝင်း၏ ရုပ်အလောင်းကို ရေဝေးသုသာန်တွင် တိတ်တဆိတ် မီးသင်္ဂြိုဟ်ခဲ့ကြသည်။ အရိုးပြာများကိုမူ ရန်ကုန်လှိုင်မြစ်အတွင်း မျှောချရန် ရေတပ်သင်္ဘော တစ်စီးပေါ်သို့ ရွှေ့ပြောင်းယူဆောင်လာခဲ့ကြသည်။ လှိုင်မြစ်ထဲတွင် ဦးနေဝင်း၏ အရိုးပြာအိုးကို ဗိုလ်ချုပ်ခင်အောင်က ကိုင်ထားပြီး-

“အဖေကြီး အဖေကြီးရဲ့ နိုင်ငံ့တာဝန်တွေ အကုန်ကျေပွန်ပါပြီ။ အဖေကြီး သွားလိုရာ သွားခွင့်ပြုပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့ တပ်တွေအားလုံး ဒီကနေ အလေးပြုလိုက်ပါတယ်။ အဖေကြီးရဲ့ တာဝန်တွေ ပြီးဆုံးသွားပါပြီ” ဟု အမိန့်ပြန်ပြီး အရိုးပြာများကို လှိုင်မြစ်အတွင်းသို့ ဖြန့်ကြဲလိုက်သည်။ ထိုစဉ် တပ်မတော် စစ်ရေယာဉ်ထံမှ လွမ်းဆွတ်ဖွယ် ဥသြသံများ ထွက်လာသည်။ မြန်မာနိုင်ငံ၏ သက်တမ်းအရှည်ကြာဆုံး အာဏာရှင်ကြီး၏ ဘဝသည် ဤတွင် နိဂုံးချုပ်သွားခဲ့ရသည်။

#winhlaingoo

Sunday, August 6, 2023

Qualified Teacher တစ်ယောက်ဖြစ်ဖို့

 ဒီစာကိုရေးရင် ဖတ်ရသူအများအဖို့ စိတ်မသက်မသာဖြစ်ပြီး အဆဲခံရနိုင်တာကိုလည်း တွေးမိပါတယ် (အပြင်မှာမဟုတ်ရင်တောင် စိတ်ထဲက ဆဲသွားကြမှာဘဲလေ)။ အမြင်ကပ်ပြီး reach မတက်အောင် ကျော်သွားကြမှာကိုလည်း သိပါတယ်။




ဘာလို့ဆို မြန်မာနိုင်ငံမှာ စံလွဲနေမှုက တစ်နေ့ထက်တစ်နေ့ များသည်ထက်များလာလို့ပါ။ 


ဒါကြောင့်ရေးပါမယ်။ 


👩‍🏫 ဆရာ (teacher) တစ်ယောက်ဖြစ်ဖို့လွယ်သလား။ 

လွယ်တယ် မလွယ်ဘူးဆိုတာဟာ သက်မှတ်ချက်တစ်ခုမို့ ဒီနေရာမှာ ကျော်သွားပြီး နောက်ဆုံးမှသာဖြေကြည့်ကြရအောင်ပါ။


မေးခွန်းကိုပြောင်းလိုက်မယ်။

👩‍🏫 ဆရာတစ်ယောက်ဖြစ်ဖို့ ဘာတွေလိုအပ်သလဲ။


Instructor နဲ့ Teacher မကွဲဘဲ ဘွဲ့ရတာနဲ့ စာသင်ကြတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ဒီမေးခွန်းမေးရတာ နည်းနည်းရှက်စရာပါ။


- ဘွဲ့ရရုံနဲ့ရရောလား

- စာရှင်းပြနိုင်ရုံနဲ့ရရောလား

- စာတော်ရုံနဲ့ရရောလား

- နာမည်ခံလိုက်ရုံနဲ့ရရောလား

- ဆယ်တန်းအမှတ် စာမေးပွဲအမှတ်ကောင်းရုံနဒ့ရရောလား


ဆရာတစ်ယောက်ဖြစ်ဖို့အတွက် Dimension ပေါင်းစုံကနေ လိုအပ်တဲ့ Qualifications တွေမရေမတွက်နိုင်အောင်ရှိပါတယ်။ 


ဒီထဲကမှ လူအပြောများကြတဲ့ Qualifications Categories ၃ခုကို ‌တစ်ချက်ကြည့်ကြည့်ရအောင်။


💟 Personal Qualifications 

💟 Academic Qualifications 

💟 Professional Qualifications 


ဆရာ/ဆရာမ အစစ်ဆိုရင် သိပြီးဖြစ်မှာပါ။ 

အရေးအကြီးဆုံး Key Factors တွေကိုဘဲ စုစည်းပြီးအောင်မှာ ဆက်ဖော်ပြပေးပါမယ်။


💟 Personal Qualifications

Personal Qualifications ဆိုတာကတော့ ဆရာ/ဆရာမ တစ်ယောက်ဖြစ်ဖို့အတွက် ဖြစ်နိုင်ဖို့အတွက် လူတစ်ယောက်မှာ ရှိထားသင့်တဲ့ ကိုယ်ပိုင်ရှိရင်းစွဲ စိတ်နေသဘောထားစွမ်းဆောင်ရည်ကိုပြောတာပါ။ ဆရာ/ဆရာမ တစ်ယောက်ဖြစ်ဖို့ ရှိသင့်တဲ့ ကိုယ်ပိုင်ကိုယ်ရည်ကိုယ်သွေးလို့အလွယ်ပြောလို့ရပါတယ်။ ဘာတွေပါလဲဆက်ကြည့်ပါ။


🌟 Ethics & Integrity (ကျင့်ဝတ်သိက္ခာနှင့် သမာဓိ)

ဆရာ/ဆရာမ တစ်ယောက်ဖြစ်လာဖို့ဆိုရင် ဒီလူတစ်ယောက်သာ လူမှုအဖွဲ့အစည်းမှာ ကျင့်ဝတ်သိက္ခာနဲ့ အညီရပ်တည်နိုင်တဲ့လူတစ်ယောက်ဖြစ်ဖို့လိုပါတယ်။ ဒါ့အပြင် စာသင်ကြားဖို့ပြင်ဆင်ဆောင်ရွက်ရာမှာ၊ သင်ကြားနေစဉ်မှာ၊ အကဲဖြတ် စစ်ဆေးရာမှာ "ဘယ်သူမှ ထိုင်မကြည့်နေရင်တောင် အမှန်ဆုံးနဲ့ အကောင်းဆုံးကို ဆောင်ရွက်တတ်ဖို့" - သမာဓိ - ကလည်းဦးစွာလိုအပ်တဲ့ အရာတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။


🌟 Love of Learning (သင်ယူခြင်းကိုချစ်မြတ်နိးမှု) 

Teachers are forever learners လို့ဆိုတဲ့အတိုင်း အမြဲသင်ယူလေ့လာလိုစိတ်ပြင်းပြသူ လေ့လာဦးဆောင်သူတွေဖြစ်နေမှသာ ဆရာ တစ်ယောက်ဖြစ်ဖို့ရာ သင့်တော်ကိုက်ညီမှာဖြစ်ပါတယ်။ ဒီနေရာမှာ ဘွဲ့တွေ ဒီဂရီတွေ လက်မှတ်တွေဆိုလိုတာမဟုတ်ပါဘူး။ အမြဲပြောင်းလဲနေတဲ့ ကမ္ဘာကြီးမှာ ကိုယ့်ရဲ့ စွမ်းဆောင်ရည်၊ အသိပညာ ကို အမြဲမပြတ်လေ့လာသင်ယူနေခြင်းကိုဆိုလိုပါတယ်။ 


🌟 Compassion (ကရုဏာတရား)

ကြင်နာ သနားတတ်တဲ့ စိတ်ရင်းခံ ကိုယ်ရည်ကိုယ်သွေးဟာလည်း ကလေးတွေနဲ့ ဆက်ဆံပြောဆိုရာမှာ ကောင်းသည်ထက်ကောင်းအောင် လမ်းညွှန်ပြသနိုင်ဖို့ရာ တွန်းအားတစ်ခုဖြစ်စေပါတယ်။ 


🌟 Sense of Humor (ဟာသဉာဏ်)

စာသင်ခန်းထဲမှာ ဘာသံမှမကြားချင်ဘူး လက်ကိုပိုက်  ပြောတာနားထောင် ဆိုတဲ့ ခေတ်ကကုန်သွားပါပြီ။ အတန်းထဲမှာ ရှိတဲ့ ကလေးတွေရဲ့ stress, anxiety တွေကိုလျော့ချနိုင်ဖို့ ပျော်စရာကောင်းတဲ့ သင်ယူမှုပတ်ဝန်းကျင်ကိုဖန်တီးနိုင်ဖို့ အဆိပ်အတောက်မဖြစ်သော ဟာသဉာဏ်ရှိမှုဆိုတဲ့ ကိုယ်ရည်ကိုယ်‌သွေးဟာလည်းအရေးကြီးပါတယ်။ 


🌟 Flexibility & Adaptability (လိုက်လျောညီထွေစွာ ဆောင်ရွက်နိုင်စွမ်း)

အပေါ်မှာပြောခဲ့သလို The world is changing every single second ပါ။ ဒါကြောင့် ဆရာ/ဆရာမ တစ်ယောက် ဟာ ဘယ်မှာပဲ သင်မယ်၊ ဘယ်လိုပဲသင်တတ်တယ်၊ ဘယ်သူ့ကိုပဲသင်ချင်တယ် ဆိုတာမျိုး လုပ်လို့မရနိုင်ပါဘူး။ လိုက်လျောညီထွေစွာ ကိုက်ညီပြုမူတတ်ဖို့လိုအပ်ပါတယ်။ တစ်ယူသန် တစ်စွန်းရောက် ကိုယ်ရည်ကိုယ်သွေးဖြစ်လို့လည်းမရပြန်ပါဘူး။ 


🌟 Creativity (ဆန်းသစ်ဖန်တီးနိုင်မှု)

ဒီနေရာမှာ creativity ဆိုတာဟာ ပစ္စည်းတွေ အရာတစ်ခုခုဖန်တီးဆန်းသစ်နိုင်တာတင်မကပါဘူး။ သင်ကြားနည်းသစ်တွေ၊ ပြုစုပျိုးထောင်မှုနည်းနာတွေကို တစ်သမှတ်ပုံသေမဟုတ်ဘဲ အခြေအနေနဲ့အချိန်အခါပေါ်ကိုက်ညီ ပြီး ဆန်းသစ်နိုင်စွမ်းကိုလည်းဆိုလိုပါတယ်။ 


🌟 Attitude towards success (အောင်မြင်မှုသို့ရှေးရှုသောစိတ်ထား)

ဆရာ/ဆရာမ လုပ်မယ်ဆိုရင် "မရနိုင်ပါဘူး" "နင်တို့မဖြစ်နိုင်ပါဘူး" "ငါမလုပ်နိုင်ပါဘူး" ဆိုတဲ့ စိတ်‌နေသဘောထားမျိုးရှိလိူ့မရပါဘူး။ ပထမဦးစွာ ကိုယ့်ကိုယ်ကို အောင်မြင်ဖို့ရာဦးဆောင်နိုင်ရပါမယ်။ ဒါမှသာ ကျောင်းသားတွေရဲ့ အောင်မြင်မှု၊ သင်ကြားသင်ယူခြင်းရဲ့ အောင်မြင်မှုကို ရှေးရှုဦးတည်နိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။


🌟 Teacher Aptitudes (ဆရာ့ပါရမီ) 

Teacher Aptitudes ဆရာ့ပါရမီ ဆိုတာကတော့ natural talents or skills လို့ပြောရမှာပါဘဲ။ မွေးရာပါ ပါလာတဲ့ ဆရာ့မာန် ဆရာ့စိတ် လို့ပြောရင်လည်းမှားမယ်မထင်ပါဘူး။ ဒီထဲမှာ ဆရာတစ်ယောက် ကောင်းမွန်သွာ ရပ်တည်၊ သင်ကြား၊ ပြောဆို၊ ဆုံးမ၊ ဆက်ဆံနိုင်ဖို့ရာ အဆင်သင့်ဖြစ်/လိုအပ်တဲ့_

- communication

- trust building

- nurturing

- patient

- attention

- critical thinking

အပြင်အခြားသော စွမ်းဆောင်ရည်တွေပါဝင်နေပါသေးတယ်။ 


ဒါတွေကတော့ ဆရာ/ဆရာမ တစ်ယောက်ဖြစ်ဖို့ရာအတွက် တစ်ဦးတစ်ယောက်ဆီမှာရှိသင့်တဲ့ ရှိရင်းစွဲ ကိုယ်ရည်ကိုယ်သွေးတွေဖြစ်ပါတယ်။ စာဖတ်သူဟာ ဆရာ/ဆရာမ အစစ်တစ်ယောက်ဆိုရင် ပြန်စစ်ဆေးကြည့်ပါဦး။ 


💟 Academic Qualifications 

ဒါကတော့ ဆရာ/ဆရာမ တစ်ယောက် ဖြစ်ဖို့အတွက် မရှိမဖြစ် အခြေခံလိုအပ်တဲ့ "ပညာရပ်ဆိုင်ရာ" အရည်အသွေးတွေပဲဖြစ်ပါတယ်။ ပညာရပ်ဆိုင်ရာအ‌ရည်အသွေးတွေဟာ ဆရာ ဆရာမဖြစ်ခြင်း အပြင် ဆရာ/ဆရာမ အဖြစ် အသိအမှတ်ပြုခံရခြင်း နဲ့လည်း တိုက်ရိုက်အချိုးကျပြန်ပါတယ်။ 


🌟 Relatable Degree (သက်ဆိုင်ရာ ဘွဲ့ ဒီဂရီ)

ဆရာ/ဆရာမ တစ်ယောက်အဖြစ်ရပ်တည်ဖို့ဆိုရင် ပညာရေးနဲ့သက်ဆိုင်တဲ့ Degree တစ်ခုခုလိုအပ်ပါတယ်။ B.A. (Edn), B.Ed., M.Ed., Ed.D., Ph.D. (Edn) စသည်ဖြင့်ပေါ့။ ဒါမှာ ခိုင်မာရေရာတဲ့ ရပ်တည်ချက်တစ်ခုအဖြစ်ရှိနိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။

***ပညာရေးအဆင့်အတန်းမြင့်မားတဲ့နိုင်ငံတွေမှာ ဘာဘွဲ့နဲ့ဘဲကျောင်းပြီးထားထား စာသင်မယ် ဆရာ ဆရာမလုပ်မယ်ဆိုရင် M.Ed. လိုမျိုးဆက် Join ပြီးမှသာ လိုင်စင်လျှောက်ခွင့်ရနေချိန် မြန်မာနိုင်ငံမှာ M.B.B.S ပြီးတာနဲ့ ဘိုင်အိုသင်ပြီးအထင်ကြီးထံနေရတာဟာ စဉ်းစားစရာပါ။ 


🌟 Subject Matter (ဘာသာရပ်ဆိုင်ရာ ကျွမ်းကျင်မှု)

ဆရာ/ဆရာမ တစ်ယောက်ဟာ မိမိအနေနဲ့ သင်ကြားမယ့် ဘာသာရပ်ရဲ့ အနက်ရှိုင်းဆုံးနေရာထိ လေ့လာ သင်ယူထားဖို့လိုအပ်ပါတယ်။ ဖတ်စာအုပ်ကြည့်ပြီးသင်တတ်တယ်ဆိုတာထက် ဒီစာအုပ်ရဲ့ အလွန် (Beyond the course book) မှာရှိတဲ့ ပညာရပ်ဆိုင်ရာကို သိရှိထားဖို့ကလည်း အဓိကကျလိုအပ်ပါတယ်။ 


🌟 Teaching credentials & certificates (ဆရာဖြစ်လက်မှတ်/လိုင်စင်/ထောက်ခံချက်)

ဆရာတစ်ယောက်အဖြစ်ရပ်တည်ဖို့ရာ လိုအပ်တဲ့ ထောက်ခံချက်လိုင်စင်များ၊ ထောက်ခံချက်များ၊ အသိအမှတ်ပြုလက်မှတ်များကလည်း အရေးကြီးတဲ့ အခန်းကဏ္ဍကနေပါဝင်ပြန်ပါတယ်။


🌟 Methodology Coursework (သင်ပြနည်းနာနှင့် လေ့ကျင့်မှု)

စာရှင်းပြတတ်တာနဲ့ "I'm a teacher" ဆိုရင် နတ်ပြည်ကြွလိုက်ပါ။ သင်ပြနည်းနာ methodology ဆိုတာမသိဘဲ စာသင်နေကြတာဟာ ကလေးတွေရဲ့ သင်ယူမှုကို ဖျတ်ဆီးတာနဲ့တူတူပါဘဲ။ Methodology မှာမှ 

- Pedagogy

- Andragogy

- Heautagogy စတဲ့ နည်းနာ နည်းလမ်းပေါင်းများစွာကို ‌လေ့လာ၊ လေ့ကျင့်၊ သိရှိထားမှ မတူညီတဲ့ ကလေးတွေကို မတူညီတဲ့နည်းလမ်းပေါင်းများစွာနဲ့ မတူညီတဲ့အခြေအနေတွေမှာ အမှန်ကန်ဆုံး လမ်းပြနိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။ 

"Not every method is effective for everyone everytime" ဆိုကြောင့် ဒီအရည်အသွေးဟာ ဆရာ/ဆရာမ တစ်ယောက်အတွက် အဓိကလိုအပ်ပြန်ပါတယ်။ 


🌟 Student Teaching (Practical) (လက်တွေ့သင်ကြားမှု) 

လက်တွေ့သင်ကြားမှု၊ နေ့တိုင်းစာသင်ကြားတာထက် ကိုယ့်ရဲ့ စီနီယာတွေ အတွေ့အကြုံရင့်သူတွေရှေ့မှာ micro teaching သဘောမျိုး သင်ပြနိုင်စွမ်း သင်ပြထားတဲ့ အတွေ့အကြုံတွေက အမှန်တကယ် လိုအပ်ပါတယ်။


🌟 Curriculum Development (သင်ရိုးညွှန်းတမ်းဆိုင်ရာ သိနားလည်မှု)

ဆရာတွေဟာ မိမိတို့အနေနဲ့ စာသင်ကောင်းရုံနဲ့မပြီးပြန်ပါဘူး၊ ကိုယ်သင်ကြားနေတဲ့ အသုံးပြုနေတဲ့ သင်ရိုးရဲ့ အတိမ်အနက်ကိုနားလည်လေ့လာဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ ဒါမှ objectives ပြည့်မီခြင်း၊ အကဲဖြတ်လေ့လာခြင်း၊ လုပ်ငန်းစဉ်အလိုက် လိုက်လျောညီထွေစွာ ‌သင်ကြားခြင်း စတာတွေမှာ လွယ်ကူအဆင်ပြေမှာဖြစ်ပါတယ်။ 


🌟 Continuing Education (ဆက်လက်ဖြစ်တည်နေသောပညာရေး)

ပညာရေးအခေါ်အရ CPD (Continuing Professional Development) လို့လည်းခေါ်ပါတယ်။ တစ်နှစ်မှာ ဒိအတန်းဒီစာအုပ်ဒါကိုသင်တယ် နောက်နှစ်ဒါဘဲသင်ရမယ် ဒါဘဲ‌လေ့လာတယ် ငါရပြီးသားပါ အလွတ်သင်လို့ရပါတယ်ဆိုတာမျိုးတွေးတတ်ကြရင်အဆင်မပြေပါဘူး။ အမြဲသင်ယူပြီး မိမိကိုယ်ကို အချိန်နှင့်တပြေးညီ မြှင့်တင်တည်ဆောက်နေခြင်းဟာလည်း ဆရာ/ဆရာမတစ်ယောကိအဖြစ်ရပ်တည်ဖို့ရာလိုအပ်နေပြန်ပါတယ်။ 


ဒါတွေကတော့ ပညာရပ်ဆိုင်ရာ အရည်အသွေးတွေဖြစ်ပါတယ်။ ပြန်ဆန်းစစ်ကြည့်ကြပါဦးနော်။ 


💟 Professional Qualifications

Only professionals know professionalism. မိမိရဲ့ နယ်ပယ်၊ လုပ်ငန်းခွင်မှာ အဓိပ္ပါယ်ရှိတဲ့ being တစ်ခုအဖြစ် ဂုဏ်သိက္ခာရှိရှိ အချိန်ကြာကြာပျော်ရွှင်မှုရနိုင်ဖို့ဆိုရင် ဒီ professional qualification တွေကမရှိမဖြစ် ဖြစ်ပါတယ်။ 


🌟 Professional Ethics (ဆရာကျသော ကျင့်ဝတ်သိက္ခာ) 

ဒါကတော့ ဆရာ/ဆရာမ တစ်ယောက်အနေနဲ့ဆိုရင် ဘက်မလိုက်ဘဲ ဆုံးဖြတ်နိုင်တာ၊ ကျင့်ဝတ်ကိုစောင့်ထိန်းတာ၊ လာဘ်မစား/မပေးတာ၊ ကျောင်းသားရဲ့ privacy ကိုစောင့်ထိန်းတာ ဒါတွေပါဝင်ပါတယ်။

ကျောင်းသားရဲ့ privacy ဆိုတဲ့နေရာမှာ personal data သာမက အမှတ်စာရင်း၊ behavior note, special care ဒါတွေကိုလည်း စောင့်ထိန်းဖို့လိုပါတယ်။ 


🌟 Classroom Management (စာသင်ခန်းအား စီမံကွပ်ကဲမှု)

စားပွဲခုံနေရာချတာနဲ့ classroom decorations က စလို့ ကျောင်းသားတွေစည်းကမ်းနဲ့အညီ ပျော်ပျော်ရွှင်ရွှင် နေထိုင်ပြုမှု ဆက်ဆံ သင်ယူနိုင်အောင်ဖန်တီးဆောင်ရွက်တာတွေအဆုံး ပါဝင်ပါတယ်။ 


🌟 Lesson Planning (သင်နည်းမှတ်စု)

စာသင်မယ်ဆိုရင် zoom ဖွင့် laptop ရှေ့ထိုင်ပြီး ပရမ်းပတာသွားလို့မရသလို စာအုပ်ဖွင့်ပြီး အခန်းထဲဝင် ပြောချင်တာပြောမယ်ဆိုရင်လည်း သင်ယူမှုဦးတည်ချက်ကိုရောက်ဖို့ဝေးစွ ဂယက်ထနေတာနဲ့တင် စာသင်ချိန်ကုန်သွားမှာပါ။ အစီအစဉ်တကျ အချိန်ကိုက် ထိရောက်စေဖို့ lesson planning ကလည်းအရေးကြီးပါတယ် ဒါဟာ professional teacher တစ်ယောက်အတွက် basic need ဖြစ်ပါတယ်။


🌟 Assessment Skill

ဆရာ/ဆရာမတစ်ယောက်ဟာ ‌ေကျာင်းသားတွေအတွက် စစ်ဆေးအကဲဖြတ်မှုတွေအမြဲ ဆောင်ရွက်ဖို့လိုအပ်ပါတယ်။ ဒါမှသာ Progress ကိုလည်းသိနိုင်မှာဖြစ်သလို Teaching Approach ကိုလည်း သုံးသပ်နိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။ စစ်ဆေးအကဲဖြတ်မှုဆိုတဲ့နေရာမှာ စာရွက်ကြီးပေါ်မေးခွန်းကြီးရေးပေး နေရာခွဲ ရော့ဖြေ Exam! ဆိုတာအပြင် formative assessment, summative assessment မျှတစွာအသုံးချနိုင်ခြင်း Table of specification မှာပါဝင်တဲ့ HOT (Higher order thinking) အထိရောက်အောင်‌ အကဲဖြတ်နိုင်တဲ့ မေးခွန်းများဖန်တီးစီစဉ်ခြင်းတွေလည်း ပါဝင်ပြန်ပါတယ်။ 


🌟 Differentiation (ခွဲထုတ် စီစဉ်နိုင်မှု)

မတူညီတဲ့ သင်ယူသူ ကျောင်းသားတွေအတွက် မတူညီတဲ့ လမ်းညွှန်မှုတွေသုံးဖို့လိုအပ်ပါတယ်။ ဒီနေရာမှာ "အနာနဲ့ဆေး တည့်အောင်ပေး" ဆိုသလို လိုအပ်တဲ့ကျောင်းသားကို လိုအပ်သလိုဖြည့်ဆည်းပေးနိုင်တာ၊ စစ်ဆေးအကဲဖြတ်ရာမှာလည်း အားလုံးအတွက် မျှတစွာ စဉ်းစားအကဲဖြတ်နိုင်တာမျိုးတွေဟာလည်း professional teacher တစ်ယောက်အတွက် လိုအပ်တဲ့အရာတစ်ဖြစ်ပါတယ်။ 


🌟 Appearance (ပုံပန်းသွင်ပြင်)

ဝတ်ပုံ စားပုံ ပြောပုံ ဆိုပုံ နေပုံထိုင်ပုံ

အဆုံးစွန်ဆုံး Facebook ပေါ်မှာ စာတစ်ကြောင်း ရေးတာကအစ ကလေးတွေအတွက် အဆိပ်အတောက်မဖြစ်အောင် ဂရုစိုက်ရပါတယ်။ 


🌟 Technology Integration (နည်းပညာ အသုံးချနိုင်စွမ်း) 

***ဆရာဝဏ္ဏနဲ့ဆွေးနွေးရင် နည်းပညာကိုချန်ခဲ့လို့ ဘယ်ရမလဲ - ဆိုတဲ့ ကျွန်တော့် သူငယ်ချင်းပြောသလိုပါဘဲ။ ပြောရပါဦးမယ်။

နည်းပညာခေတ်မှာ ဆရာ/ဆရာမတွေအနေနဲ့ နည်းပညာကိုအသုံးချတတ်ဖို့ကလည်း လိုအပ်လာပါပြီ။ ဒီနေရာမှာ နည်းပညာကိုအသုံးချနိုင်တယ်ဆိုတာ *PowerPoint နဲ့ ပြင်ပြီးသင်တာ၊ *Zoom ကိုသုံးပြီး သင်တာမျိုးထက်ပိုပါတယ်။ ဒီနည်းပညာနဲ့ ကိုယ့်ရဲ့ ကျောင်းသားတွေရဲ့ သင်ယူမှုကို ဘယ်လိုမြှင့်တင်နိုင်မလဲ၊ heautagogical နည်းအရ သူတို့ကိုယ်တိုင် လေ့လာသင်ယူမှုတစ်အဖြစ် ဘယ်လိုဖန်တီးမလဲ၊ သင်ကြားမှုပြင်ဆင်ရေးတွေမှာ အချိန်ကုန်လူပန်း သက်သာအောင် ဘယ်လိုစီစဉ်မလဲ ဆိုတာတွေပါဝင်ပါတယ်။ 


🌟 Teacher Leadership (ဆရာ့ဦးဆောင်မှုအခန်းကဏ္ဍ)

Teacher Leadership ကိုမဆွေးနွေးခင်၊ Leader Teacher (LT) နဲ့ Teacher Leader (TL) ကိုကွဲပြားစေချင်ပါတယ်။ LT တွေဟာ အခွင့်အာဏာအရ ကျောင်းက‌ေသာ်လည်းကောင်း ခန့်အပ်ခြင်းခံထားရတဲ့ ရာထူးရထားတဲ့ ခေါင်းဆောင်ဆရာတွေဖြစ်ပါတယ်။ 

TL ကတော့ပြောင်းပြန်ပါ။ Every teacher can be teacher leader if....... ဟုတ်ပါတယ် ပိုမိုကောင်းမွန်တဲ့ အရွေ့တစ်ခုကိုသွားကြဖို့ ပါဝင်ဦးဆောင်ကြသူတွေ၊ မိမိရဲ့လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက် ဆရာတွေ အတွက် မိမိရဲ့ ကျောင်းအတွက် စွမ်းဆောင်ရည်မြှင့်တင်မှုတွေမှာ အားပေးကူညီတာ အကြံဉာဏ်ပေးတာ ဒါ့အပြင် မိမိရဲ့ ရပ်ရွာ community မှာ တက်ကြွစွာပါဝင်ဆောင်ရွက်တာတွေဟာ Teacher Leader တစ်ယောက်ရဲ့ ပြယုဂ်တွေဘဲဖြစ်ပါတယ်။ system တစ်ခုကို မပြောင်းနိုင်သေးဘဲ ရှိရင်းစွဲအတိုင်း လှိမ့်ပိမ့်ပြီးသွားနေရတာဟာ teacher leader တွေ ပျောက်ကွယ် (သို့) နည်းပါး နေလို့ဖြစ်ပါတယ်။ 


ဒါတွေကတော့ professional qualification တွေဖြစ်ပါတယ်။ 


စာအရှည်ကြီးဖတ်လာပေးလို့ ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။ ဆိုတော့ ပထမမေးခွန်းကို ပြန်ဖြေကြည့်ချိန်တန်ပါပြီ။ 

"ဆရာတစ်ယောက်ဖြစ်ဖို့ လွယ်သလား"


ဒီစာကိုရေးရတာဟာ အရမ်းဝမ်းနည်းပြီး စိတ်ဆိုးလို့ရေးတာပါလို့ ဝန်ခံချင်ပါတယ်။ ကျွန်‌တော် ဆယ်တန်းအောင်ပြီးလို့ စာစသင်ဖို့ကြိုးစားတဲ့အချိန်မှာ ၁၀တန်း ဇီဝ‌ေ‌ဗဒသင်ပြဖို့ 

- Diploma in General Science ကို အစဦး‌ဆုံး ပြန်လေ့လာခဲ့ပါတယ်။

- အဲ့နောက်မှာ Learning how to teach နဲ့ Understanding Learning ဆိုတဲ့ course ၂ ခုကို future learn နဲ့ EdX ကနေ လေ့လာခဲ့ပါတယ်။ 

- ပြီးတော့ Diploma in Behavioral Science ကို Open ကနေလေ့လာခဲ့ပါတယ်။ ပြီးမှ ရဲရဲကြီးစာသင်ရဲခဲ့တာပါ။ 

ကျွန်တော်လေ့လာခဲ့တာဟာ လုံးဝ နှမ်းစေ့သာသာလောက်လေးပါ။ ဒါပေမယ့် အခုအချိန်မှာ "ငွေရလွယ်တယ်" ဆိုတဲ့ အကြောင်းပြချက်နဲ့ ခေတ်ပျက်ထဲမှာ စီးပွားရေးသမားတွေ ကျောင်းတွေထောင်ကြတယ်။ Method, Psycho ဘာမှမသိတဲ့သူတွေကို ဆရာ ဆရာမ လုပ်ခွင့်ပေးကြတယ်။ တစ်ဖက်မှာလည်း ပညာဒါနပါအကြောင်းပြပြီး concept မမှန်သောသူတွေနေရာကိုလွယ်လွယ်နဲ့ဝင်ယူလာကြတယ်။ အရမ်းမလွယ်နေဘူးလား။ Role တစ်ခုကိုယူချင်လား၊ ရတယ် ယူပါ၊ ဒါပေမယ့် ထိုက်သင့်တဲ့ အရည်အချင်းကတော့ ရှိသင့်တယ်လေ။ 

နောက်တစ်ဖက် အရင်က ကိုယ့်ရဲ့ profession မှာ နေကြ လုပ်ကြ ကိုင်ကြ၊ ဒါပေမယ့် ခေတ်ပျက်မှာ ဆရာ/ဆရာမ တွေကောက်လုပ်။ ပြောချင်တာက ကိုယ့်ရဲ့ profession ကိုမှ သစ္စာမရှိတဲ့သူတွေ တန်ဖိုးမထားတဲ့သူတွေဟာ ပညာရေးကိုရော တန်ဖိုးထားကြမယ်ထင်သလား။ ကျွန်တော် designer လုပ်ခဲ့ဖူးတယ် design ဆွဲတယ်။ editing လည်းရတယ်။ ခုကျွန်တော့်ကို project လာအပ်ကြတယ်၊ ငြင်းတယ် ဘာလို့လည်းဆိုတော့ ကျွန်တော့် profession မှမဟုတ်တာ တကယ် professional တွေဆီညွှန်းပေးတယ် ချိတ်ပေးလိုက်တယ်။ ပြောချင်တာက သစ္စာရှိပါ၊ ချစ်ပါ။ Thai က Professor ကပြောဖူးတယ် ငတ်ရင် ငတ်ပါစေ ဒီ profession ကိုမစွန့်လွှတ်ဘူး သစ္စာမဖောက်ဘူး ဆိုမှ Professionalism တဲ့။


ဆွဲတင်နိုင်သလောက် ဆွဲတင်မှာပါ။ 

Educate လုပ်နိုင်သလောက်လုပ်ဦးမှာပါ။

အသက်ရှိသရွေ့ မျှဝေနိုင်သလောက်မျှဝေဦးမှာပါ။

ပိုကောင်းတဲ့ ပညာရေး အရွေ့တစ်ခုကိုမျှော်လင့်မိပါရဲ့။ 


ဆရာ/ဆရာမအစစ် ဖြစ်ချင်ရင်_

🍀 ကြိုးစားပါ 

🍀 လိုအပ်တာတွေဖြည့်ဆည်းပါ

🍀 အတူတူသင်ယူပါ


ရေးသားမျှဝေသူ - ဆရာ ဝဏ္ဏထွန်း (Wunna Htun)