ပျင်းစရာကောင်းလာသော ဝန်ထမ်းအသိအမှတ်ပြုအစီအစဉ်များ

 ဆောင်းပါးအမည် − ပျင်းစရာကောင်းလာသော ဝန်ထမ်းအသိအမှတ်ပြုအစီအစဉ်များ

(HR Journal December 2023  ထုတ်မှာဖော်ပြထားတဲ့ ကိုဆုဝေ ရဲ့ဆောင်းပါးကိုစာဖတ်ပရိသတ်များအတွက်ဝေမျှလိုက်ပါတယ်၊)

ဒီအဖွဲ့အစည်းကို အိပ်ချ်အာမန်နေဂျာအနေနဲ့ ကိုရိုးစရောက်တာ သိပ်မကြာ‌သေး၊ ရက်ပိုင်းလောက်သာ ရှိသေးသည်။ ရောက်ရောက် ချင်းဆိုသလို၊ ဝန်ထမ်းမွေးနေ့ပွဲ အစီအစဉ်လေးနဲ့ တန်းကြုံရသည်။ အရင်ကတည်းက လုပ်နေကြလို့ ဆိုကြတာရယ်၊ ဘယ်လိုပုံစံလေး တွေနဲ့ လုပ်ကြလဲဆိုပြီး အခြေအနေတွေကို လေ့လာအကဲခတ်ချင် တာနဲ့ပဲ၊ ဒီအတိုင်းလေးပဲ မွေးနေ့ပွဲလေးကို တက်ရောက်လိုက်သည်။

ဟော...၊ စတွေ့ပါပြီဗျာ။ အစီအစဉ်စလို့ ဆယ်မိနစ်ကျော်သည်အထိ အိပ်ချ်အာဌာနမှ လူတွေကလွဲပြီး၊ တစ်ယောက်မှ ပေါ်မလာကြသေး။ ကိုရိုးအောက်က အိပ်ချ်အာလက်ထောက်ကလေးမလေးက မျက်စိ မျက်နှာ ပျက်ပြီး၊ ဟိုလူ့ဖုန်းဆက်၊ ဒီလူ့ဖုန်းဆက် ခေါ်နေရပြီ။အတော်လေး ကြာတော့မှ ၊ တစ်ယောက်စ၊ နှစ်ယောက်စနဲ့ တဖြည်းဖြည်းလူ လေး ဆယ့်လေး ငါးယောက် ဖြစ်လာသည်။ 

ကဲ... လူစုံပြီဆိုတော့လည်း စမယ်‌ပေါ့။ ဒါတောင် မွေးနေ့ရှင် ဝန်ထမ်းအချို့က မလာကြတာ ရှိသေးသည်။ စမယ်ဆိုတော့လည်း တစ်ယောက်မျက်နှာ တစ်ယောက် ကြည့်ကြပြီး၊ သူကပဲ စလုပ်မလို လို၊ ငါကပဲ စလုပ်ရမလိုလိုနဲ့ အစီအစဉ်က မကျ။ အခုကျမှ မွေးနေ့ဆုတောင်းနောက်ခံသီချင်းဖွင့်ဖို့ လုပ်ရနဲ့။ တကယ့်ကို ဗြုတ်စဗျင်း တောင်းနဲ့ ရယ်စရာအတော်ကောင်းနေသည်။

နောက်ဆုံးမှာတော့ မွေးနေ့ရှင်ဝန်ထမ်းအချို့ရယ်၊ တက်ရောက် တဲ့ဝန်ထမ်း သုံးလေးယောက်ရယ်၊ အိပ်ချ်အာဌာန ရယ်ပဲ ပေါင်းပြီး အောင်မြင်စွာ ကသောင်းကနင်းနဲ့ပဲ ပြီးဆုံးလုပ်ဆောင်လိုက်လေသတည်းပေါ့။ အဖွဲ့အစည်းတိုင်းလိုလိုမှာ ဝန်ထမ်းတွေအတွက် အသိအမှတ်ပြု အစီအစဉ်လေးတွေ ရှိတတ်ကြသည်။ ကြီးကြီး မားမားမဟုတ်တောင်၊ အနည်းဆုံး မွေးနေ့ပွဲလေးတွေ စီစဉ်ပေးတာမျိုးလောက်တော့ လုပ်ပေးလေ့ရှိကြသည်။ 

ဘာပဲပြောပြော ရှိသည့်၊ တတ်နိုင်သည့် ဘတ်ဂျက်လေးတွေနှင့် ဝန်ထမ်းတွေအတွက် အသိအမှတ်ပြုမှု အစီအစဉ်လေးတွေကို အဆင်ပြေဆုံးဖြစ်အောင် လုပ်ဆောင်ပေးတာ ကောင်းပါသည်။ သို့သော် ပြဿနာက ပူးပေါင်းပါဝင်မှု အားနည်းလာကြသလို၊ ဝတ် ကျေတန်းကျေ ဆန်လာကြခြင်းဖြစ်သည်။ တစ်လတစ်ခါ ဝန်ထမ်း တွေအတွက် မွေးနေ့ပွဲလေးတွေ စီစဉ်ပေးရမှာမို့သာ လုပ်နေရသည်။ သိပ်ပြီး ဟက်ဟက်ပက်ပက် ရှိလှသည်တော့ မဟုတ်ကြ။ တစ်ချို့ များဆို.. ဟဲ့ လာတက်ကြပါဟဲ့ ၊ ဝိုင်းပြီး လက်ခုပ်တီးကြပါဟဲ့ ဆိုပြီး ပြောယူရတဲ့အထိ ဖြစ်လာသည်။

ဘာ့ကြောင့် ဒီလိုဖြစ်လာသလဲ ဆိုပြီး၊ စဉ်းစားကြည့်မိတော့ အောက်ပါအချက်တွေကို သွားတွေ့မိသည်။

တီထွင်ဖန်တီးနိုင်မှု အားနည်းခြင်း

အဓိကကတော့ အိပ်ချ်အာတွေပဲ ဖြစ်သည်။ ဆိုကြပါစို့ ၊ ဝန်ထမ်းတွေအတွက် မွေးနေ့ပွဲတစ်ခုလုပ်မယ်ပေါ့။ ထုံးစံအတိုင်း မွေး နေ့လက်ဆောင်တွေပေးမယ် (ဘတ်ဂျက်ရှိရင်ပေါ့လေ)၊ ပြီးရင် မွေး နေ့ရှင်ဝန်ထမ်းတွေနှင့်အတူ မွေးနေ့ဆုတောင်းသီချင်းကို တူတူဆိုကြ မယ်၊ သီချင်းဆုံးတာနဲ့ ဖယောင်းတိုင်တွေကို မီးမှုတ်မယ်၊ နောက်ဆုံး ကိတ်မုန့်ကို ခွဲပြီး၊ ဝိုင်းဝန်း စားသောက်ကြလေ သတည်းပေါ့။

ဒါက လူတိုင်းလုပ်တတ်သည်။ မလုပ်တတ်စရာ အကြောင်းလည်း မရှိဘူးလေ၊ တစ်ခါလာလည်း မဲပြာပုဆိုး ဖြစ်နေမှတော့ အားလုံး သိနေပြီပေါ့။ အဲတော့ ဘာဖြစ်လာလဲဆိုတော့ အစီအစဉ်ကို သိပ်ပြီး၊ စိတ်ဝင်စားမှု မရှိဖြစ်လာသည်။ 

အိပ်ချ်အာ လုပ်ရတာ ဘာမှမခက်ပါဘူး၊ လွယ်ပါတယ်ကွာဆို သည့် စကား ၊ ထင်မြင်ယူဆချက်များသည် အခုလို အခြေအနေ မျိုးတွေကတဆင့် ပေါ်ပေါက်လာသည်ဟု ထင်မိသည်။ အိပ်ချ်အာ တွေကိုယ်တိုင်က လေးနက်တဲ့ ရည်ရွယ်ချက်မရှိ၊ တန်ဖိုးထား စိတ်ပါဝင်စားမှုမရှိပဲလွယ်လွယ်လေး ... ဖြစ်ကတတ်ဆန်း လုပ်ကြ သည်ကိုး။ 

အဲဒါထက်ပိုပြီး၊ တီထွင်ဆန်းသစ်လို့ မရနိုင်ဘူးလား။ ဆိုကြပါစို့ ၊ အစီအစဉ်မှာ ဝန်ထမ်းတစ်ဦးချင်းစီကို သူတို့ရဲ့ မွေးနေ့နဲ့ပတ်သက်တဲ့ အမှတ်တရအဖြစ်အပျက် တစ်ခုခု ၊ ဒါမှမဟုတ်ရင်လည်း ခံစားချက် တစ်ခုခု ပြောခိုင်းမည်။ ဒါမှမဟုတ်ရင်လည်း သူတို့နဲ့ ပတ်သက်တဲ့ မိဘ၊ ဆွေမျိုး ၊ အပေါင်းအသင်း ချစ်ခင်သူတွေဆီကို ကြိုတင်ဆက် သွယ်ထားပြီး၊ ပါဝင်ခိုင်းတာမျိုး၊ သူတို့ တကယ်လိုချင်နေသည့် ပစ္စည်းမျိုးကို ကြိုတင် မေးမြန်းထားတာမျိုး ။

နောက်တစ်ခုက မွေးနေ့လက်ဆောင်ပေးတဲ့အစီအစဉ်မှာ ဟာသအစီအစဉ်လေးတွေ ထည့်လိုက်တာမျိုး‌ပေါ့။ ဥပမာ - မွေး နေ့လက်ဆောင်တွေကို ကံစမ်းမဲနှိုက်သလို နှိုက်ခိုင်းပြီး၊ ကျရာပစ္စည်း ကို ယူခိုင်းတာမျိုး ။ ယောကျ်ားလေး ဝန်ထမ်းပေမယ့်၊ မဲပေါက်တဲ့ ပစ္စည်းက မိန်းကလေး အသုံးအဆောင် ဖြစ်နေတာမျိုး စသည်ဖြင့်ပေါ့။ တတ်နိုင်သလောက် တီထွင်ဆန်းသစ်ကြည့်ရမည် ဖြစ်သည်။

ဒီအလုပ်က တကယ်တော့ အထက်မှာ ဆိုခဲ့သလို၊ အိပ်ချ်အာတွေ မှာ တာဝန်အရှိဆုံး ဖြစ်သည်။ လူတွေကို စီမံခန့်ခွဲရသည့် အိပ်ချ်အာ တွေသည် လူတွေအကြောင်း ကောင်းကောင်းနားလည်ထားရမည် ဖြစ်သည်။ အထူးသဖြင့် လူတွေရဲ့ စိတ်ကို ကောင်းကောင်းသိဖို့ လိုသည်။ 

လူတွေသည် ဘယ်အရာကိုမဆို ရိုးအီတတ်သည့်သဘော ရှိ သည်။ အသစ်အဆန်းကို စိတ်ဝင်စားတတ်ကြသည်။ ဒီလောက်ရိုး ရှင်းသည့်အချက်ကို အိပ်ချ်အာတွေ မေ့နေတတ်ကြသည်။ အဲဒီတော့ အမြဲတစေ လှေကြီးထိုး ရိုးရိုး မလုပ်ကြပါနဲ့တော့။ တီထွင်ဆန်း သစ်နိုင်ပြီး၊ အနုပညာအမြင်ရှိသည့် အိပ်ချ်အာတွေ ဖြစ်ဖို့ အရေးကြီး သည်။ ဘာပဲပြောပြော ဝန်ထမ်းတွေအတွက် အသိအမှတ်ပြုအစီ အစဉ်တစ်ခုခု လုပ်ဆောင်ပေးခြင်းတွင် အဓိပ္ပာယ်ရှိတဲ့ ရည်ရွယ်ချက် တွေ ပါရှိသည်ဆိုသည်ကို အလေးအနက် သိရှိနားလည်ထားရမည်။ ပေါ့ပေါ့တန်တန် သဘောထားပြီး၊ လုပ်ဆောင်လို့ မရပါ။ ဘာကြောင့်၊ ဘာအတွက်ဆိုတာကို ဝန်ထမ်းတွေ သိရှိနားလည်စေရမည် ဖြစ် သည်။ အဲလိုမှ မဟုတ်ရင်တော့ ပိုက်ဆံကုန်တာသာ အဖတ်တင် လိမ့်မည်။ 

စီမံခန့်ခွဲမှုအဖွဲ့၏ ပံ့ပိုးမှု

ဘာလုပ်မှာလဲကွာ ၊ ပိုက်ဆံကုန်ပါတယ် ၊ ဒါတွေက အပိုတွေပါ ဆိုပြီး ထင်နေသည့် အဖွဲ့အစည်းတွေလည်း ရှိသည်။ ဒီလိုအဖွဲ့အစည်းမျိုးမှာကျတော့လည်း တီထွင်ဆန်းသစ်ဖို့မပြောနဲ့ ၊ အဲဒီလို သဘောမျိုးရှိနေသည့် စီမံခန့်ခွဲမှုအဖွဲ့ကို အရင်ဆုံးနားချ စည်းရုံးရ မည့်အခြေအနေမှာ ရှိသည်။ တစ်ချို့ကျတော့လည်း မလုပ်ပေးဘူး တော့ မဟုတ်၊ လုပ်ပေးသည်။ ဒါပေမဲ့ ဝတ်ကျေတန်းကျေမျှသာ။

ဒီနေရာမှာ တစ်ခုပြောချင်သည်က အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုရဲ့ စီမံ ခန့်ခွဲမှုအဖွဲ့သည် အိပ်ချ်အာကို စိတ်ဝင်စားဖို့ ၊ ပံ့ပိုးကူညီဖို့ လိုကို လို အပ်သည်။ အရှုံး/အမြတ် ၊ လုပ်ငန်းလည်ပတ်မှု အခြေအနေတွေကိုပဲ စိတ်ဝင်စားပြီး၊ အိပ်ချ်အာဆိုရင် လစာတွက်တာနဲ့ စည်းကမ်းထိန်း သိမ်းသူလို့သာ မှတ်ယူထားရင်တော့ သွားပြီလို့သာ ဆိုချင်သည်။

တစ်ခါတလေမှာ စီမံခန့်ခွဲမှုအဖွဲ့က အခုလိုမျိုး သဘောထား အမြင်တွေ ရှိလာခြင်းသည် အိပ်ချ်အာတွေကြောင့် လည်း ဖြစ်သည်။ အထက်မှာ ဆိုခဲ့သလို၊ အိပ်ချ်အာတွေ ကိုယ်တိုင်ကမှ ရည်ရွယ် ချက်ကို သေချာ နားမလည်၊ တန်ဖိုးမထားဘဲ၊ ပေါ့ပျက်ပျက် လုပ်ကိုင် ဆောင်ရွက်နေခြင်းများမှတဆင့် ကူးစက် ပျံ့နှံ့လာခြင်း ဖြစ်သည်။ အိပ်ချ်အာတွေအနေနဲ့ တကယ်ကို အင်တိုက်အားတိုက် ကိုယ်ရော စိတ်ရောနှစ်ပြီး ၊ အသေးစိတ် စီစဉ်ဆောင်ရွက်ဖို့ လိုသည်။ မိမိရဲ့ ပရော်ဖက်ရှင်နယ်ကို ရူးသွပ်တယ်ဆိုတာ ဒါမျိုးကို ခေါ်ခြင်းလည်း ဖြစ်သည်။ အိပ်ချ်အာတို့သည် တစ်နည်းအားဖြင့် ပွဲစီစဉ်သူများလည်း ဖြစ်ကြသည် မဟုတ်ပါလား။ ပွဲတစ်ပွဲကို အောင်အောင်မြင်မြင်ဖြင့် အားလုံး ပျော်ရွှင်စွာ ပါဝင်နိုင်စေဖို့ ဦးဆောင်လုပ်ကိုင်နိုင်စွမ်း ရှိရ မည်။

အားလုံးပူး‌‌ပေါင်းပါဝင်မှု

ဒီအချက်က အရေးအကြီးဆုံးဖြစ်သည်။ ဝန်ထမ်းတွေကို အသိ အမှတ်ပြုခြင်းနဲ့ပတ်သက်ပြီး၊ ယေဘုယျအားဖြင့် အမျိုးအစားလေးမျိုး ရှိသည်။ အများရှေ့မှာ အသိအမှတ်ပြုခြင်း (Public Recognition)၊ သီးသန့် ခေါ်ယူ အသိအမှတ်ပြုခြင်း(Private Recognition)၊ ရာထူး/လစာတိုးမြှင့်ပေးခြင်း(Promotion)နဲ့ ငွေကြေးနှင့် ချီးမြှင့် ခြင်း(Monetary Award)တို့ ဖြစ်သည်။ အဲဒီထဲကနေမှ အများရှေ့မှာ အသိအမှတ်ပြုခြင်းသည် အားလုံးပူးပေါင်းပါဝင်မှသာ အောင်မြင် နိုင်မည်ဖြစ်သည်။

အသိအမှတ်ပြုခြင်းဆိုင်ရာ ပွဲတစ်ခု စီစဉ်လုပ်ဆောင်ပါသည်ဆိုမှ စိတ်ဝင်စားမှုမရှိ၊ တက်ရောက်သူနည်းပါး၊ ပူးပေါင်းပါဝင်မှုဆိုတာ ‌‌ရှားပါးနေမှတော့ အသိအမှတ်ပြုခြင်းဆိုတဲ့ အဓိပ္ပာယ်အနှစ်သာရကို ဘယ်မှာရရှိတော့မှာပဲ။

အဲဒီတော့ အားလုံးရဲ့ ပူးပေါင်းပါဝင်မှုရရှိအောင် ဘယ်လိုလုပ် မလဲဆိုတာက အဖြေရှာရမယ့်အရာတစ်ခု ဖြစ်လာပြီ။ ဒီအချက်ကို အိပ်ချ်အာတွေ အသေအချာ လေ့လာဆန်းစစ်ပြီး၊ စဉ်းစားအဖြေရှာရ မည်ဖြစ်သည်။ အိပ်ချ်အာ တစ်ယောက်သည် မိမိအဖွဲ့အစည်းမှာရှိ သည့် အိပ်ချ်အာလုပ်ငန်းစဉ်တွေ အမှန်တကယ် အသက်ဝင်ရဲ့လား၊ တိုးတက်မှုရှိရဲ့လားဆိုတာကို အမြဲတမ်း လေ့လာဆန်းစစ်နေရမည် ဖြစ်သည်။ အမြဲတမ်း အလိုက်သင့် ပုံစံကားချပ် လုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်နေ ခြင်းသည် မမှန်ကန်နိုင်ပါ။ 

တကယ်တော့ အပြောင်းအလဲဟူသည် ရုတ်တရက်ထပြီး၊ ချက်ချင်းပြောင်းလဲခြင်း (သို့မဟုတ်) ပြောင်းလဲ လိုက်ရခြင်းထက် ဆင့်ကဲဖြစ်စဉ်သ‌ဘောမျိုး တဖြည်းဖြည်းချင်း ပြောင်းလဲခြင်းသည်သာ ကောင်းမွန်သည့် အရွေ့တစ်ခု ဖြစ်မည်ဖြစ်သည်။ အဲဒီလို ဆင့်ကဲ တဖြည်းဖြည်းချင်း ပြောင်းလဲဖို့ဆိုသည်မှာ မိမိအလုပ်အပေါ် စိတ်ပါ ဝင်စားမှု၊ အမြဲတမ်း‌‌‌‌‌ဝေဖန်ပိုင်းခြားဆန်းစစ်နိုင်မှု ရှိရမည်ဖြစ်သည်။

နောက်တစ်ခုက အားလုံးပူးပေါင်းပါဝင်စေချင်ရင်၊ အားလုံးကို ပူးပေါင်းပါဝင်ပတ်သက်ခွင့် ပေးရမည်။ ဒါက အရိုး ရှင်းဆုံးနဲ့ အထိ ရောက်ဆုံးနည်းလမ်း ဖြစ်သည်။ ဆိုလိုချင်သည်က ဝန်ထမ်းတွေနှင့် ပတ်သက်သော စီစဉ်သည့် ပွဲမှန်သမျှ အိပ်ချ်အာဌာနတစ်ခုတည်းကပဲ လုပ်ဆောင်နေမည်ဆိုလျှင်၊ အားလုံးရဲ့ ပူးပေါင်းပါဝင်မှုကို ရရှိနိုင် လိမ့်မည် မဟုတ်ချေ။

အထူးသဖြင့် ဝန်ထမ်းတွေနှင့် သက်ဆိုင်သော အခမ်းအနား၊ ပွဲတွေ စီစဉ်မည်ဆိုရင်၊ ဌာနအသီးသီးမှ ပရဟိတစိတ်ရှိသော ဝန်ထမ်းတွေကို ဖိတ်ခေါ်ကာ အစည်းအ‌‌ဝေးပြုလုပ်ပြီး၊ အကြံဉာဏ်များ တောင်းခံခြင်း၊ လုပ်ဆောင်ရမည့် တာဝန်များခွဲ‌‌ေ၀ ပေးခြင်းဖြင့် ပူးပေါင်းညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်ရမည် ဖြစ်သည်။ ပြီးရင် ပွဲနှင့် သက်ဆိုင်သည့် လိုအပ်သောသတင်းအချက်အလက်များကို ကြိုတင်ပြီး ထိထိရောက်ရောက် ဖြန့်‌ေ၀ ထားဖို့ လိုအပ်သည်။  ပွဲ ကျင်းပမည့်နေ့ရောက်တော့မှ အသိပေးတာမျိုး၊ အဲကျတော့မှ ဟိုလူ့ ဖုန်းဆက်ခေါ်၊ ဒီလူ့ဖုန်းဆက် ခေါ်တာမျိုးတွေက ရုပ်ပျက်ဆင်းပျက်နိုင် မည် ဖြစ်သည်။

ယနေ့ခေတ်အိပ်ချ်အတွေအနေနဲ့ ရှေ့ခေတ်အဆက်ဆက်က စီနီယာအိပ်ချ်အာ ဆရာသမားတွေဆီကနေ စု၊ တု၊ ပြု ဆိုတဲ့ စကား အတိုင်း လေ့လာမှတ်သားရမည်၊ ကြိုးစားရမည်၊ ထိုမှတဆင့် မိမိတို့ရဲ့ ကိုယ်ပိုင်အတွေးအခေါ်ဖြင့် မိမိတို့ လက်ရှိ ရောက်ရှိနေတဲ့ အဖွဲ့အစည်းရဲ့ သဘောသဘာဝ၊ အခြေအနေတွေပေါ်မူတည်ပြီး၊ ပြုပြင် ပြောင်းလဲနိုင်စွမ်း၊ တီထွင် ဆန်းသစ်နိုင်စွမ်း မြင့်မားတဲ့ အရည် အချင်းရှိသော အိပ်ချ်အာများ၊ တော်တဲ့ ထက်တဲ့ ခေတ်မီတဲ့ အိပ်ချ် အာများ ဖြစ်ကြဖို့ ကြိုးစားကြပါလို့ တိုက်တွန်းရင်း .....။