Chanel No.5

ရွနယ္လ္ ေရေမႊး နံပါတ္၅

ေရေမႊးကမၻာမွာ ရွနယ္လ္ေရေမႊးကို မသိသူမရွိေအာင္ ထင္ေပၚေက်ာ္ၾကားလူၾကိဳက္မ်ားတာပါ။ Chanel No.5 ကိုစတင္ထုတ္လုပ္သူ Gabrielle 'CoCo' Chanel ဆိုတဲ့အမ်ိဳးသမီးကေတာ့ ဆံပင္ကုပ္၀ဲနဲ႕ ေယာက္်ားတစ္ေယာက္လို ေနသူျဖစ္တယ္။ ကမၻာ႔ေရေမႊးေစ်းကြက္ မွာ ႏွစ္ေပါင္း ၈၀ေက်ာ္တဲ့အထိ အေရာင္းရဆံုးေနရာမွာ ယူထားခဲ့တယ္။ ေရေမႊးေစ်းကြက္ဟာ ဆိုရင္လည္း တစ္ကမၻာလံုးမွာ ေဒၚလာ ၁၅သန္းဖိုးေလာက္ ေရာင္းရတဲ့အေန အထားရွိတာပါ။ ဒါေပမဲ့ စိတ္မေကာင္းစရာက စိတ္ကူးဥာဏ္ျမင့္မား ထက္ျမက္တယ္ဆိုတဲ့ CoCo ဟာမူပိုင္ခြင့္ရဲ႕ ၁၀%ကိုပဲ ရရွိခဲ့ပါတယ္။

CoCoဟာ ပဲရစ္မွာ သူမရဲ႕အမ်ိဳးသမီးဦးထုပ္လုပ္ငန္းဖြင့္ျပီး ၁၁ႏွစ္အၾကာ ၁၉၂၁မခုႏွစ္မွာ CoCo Chanel ေရေမႊးအမည္နဲ႕ ပထမဆံုး ေရေမႊးေရာင္းသူ ျဖစ္ခဲ့တယ္။ သူမဟာ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံမွာ အနံ႕ခံ အေကာင္းဆံုးလူျဖစ္တဲ့ Ernest Beaux နဲ႕တြဲျပီး အလုပ္လုပ္ခဲ့တယ္။ Beaux က ေရေမႊးအန႔ံေတြ အမ်ိဳးမ်ိဳး ေရာစပ္ျပီး နံပါတ္စဥ္ေတြတပ္ နမူနာေပးခဲ့ရာမွာ CoCoက နံပါတ္၅အနံ႕ေရေမႊးကို ေရြးခဲ့တဲ့အတြက္ Chanel No.5 ေရေမႊးဆိုျပီး နာမည္ေပးခဲ့တာပါ။ အဲဒီအခ်ိန္အခါတုန္းက ေဖာ္စပ္ထားတဲ့ ေရေမႊးေတြဟာ ပန္းရနံ႕တစ္မ်ိဳးခ်င္းရဲ႕ အနံ႕နဲ႕ သာ ထုတ္လုပ္ၾကတာျဖစ္ေပမယ့္ Chanel No.5 ကေတာ့ စပယ္ပန္း ႏွင္းဆီပန္းအနံ႕ေတြနဲ႕ ေရာစပ္ထားတာေၾကာင့္ ခါတိုင္းအနံ႕ေတြ ထက္ ထူးျခားေနတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေရေမႊးကို CoCoက သူ႕ ဦးထုပ္အေရာင္းဆိုင္ကို လာတဲ့ လူကံုထံ ဧည့္သည္ေတြကို စမ္းသပ္ခိုင္း၊ လက္ေဆာင္ေပးနဲ႕ အဲဒီမွာတင္ လူကံုထံအသိုင္းအ၀ိုင္းၾကား မွာ နာမည္ရသြားခဲ့တယ္။

ေနာက္ပိုင္း Galeries Lafayette ကုန္တိုက္ပိုင္ရွင္ Theophile Bader ရဲ႕ အကူအညီနဲ႕ Chanel No.5 ေရေမႊးသက္၀င္လႈပ္ရွားလာခဲ့ တယ္။ ဘာျဖစ္လို႕ လဲဆိုေတာ့ Bader ကေန CoCoကိုျပင္သစ္မွာ Bourjois အလွကုန္လုပ္ငန္းထူေထာင္ထားတဲ့ Pierre Wertheimer ဆိုသူနဲ႕၁၈၀၀ျပည့္ႏွစ္ေႏွာင္းပိုင္းမွာ မိတ္ဆက္ေပးျပီး ေရေမႊးလုပ္ငန္းကို တိုးတက္လုပ္ေဆာင္ဖို႕ တိုက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။ Wertheimer ကလုပ္ငန္းအခိုင္အမာရွိႏွင့္ျပီး သူမ႕မွာ၀ယ္လက္အမ်ားၾကီးရွိတာေၾကာင့္ လုပ္ငန္း လုပ္လိုတယ္ဆိုရင္ CoCoကသူနဲ႕အလုပ္သေဘာအရ သေဘာတူညီမႈေတြ လုပ္ရမယ္လို႕ဆိုတယ္။ CoCoကလည္း တျခားနည္းလမ္းမရွိတာေၾကာင့္ Wertheimer နဲ႕စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ရေတာ့တယ္။

ဒီလိုနဲ႕ Chanel No.5 ကို ၁၉၂၄ခုႏွစ္မွာ စတင္ျဖန္႕ျဖဴးခဲ့တယ္။ အဲဒီမွာ CoCoကအက်ိဳးအျမတ္ရဲ႕ ၁၀%၊ Wertheimer ေတြက ၇၀%နဲ႕ ၾကားထဲကဆက္သြယ္ေပးတဲ့ Baderက ၂၀%ယူဖို႕ သေဘာတူခဲ့ရတယ္။ Chanel No.5 ဟာ ၁၉၂၄ ခုႏွစ္မွာပဲ ခ်က္ခ်င္း လူၾကိဳက္မ်ား သြားခဲ့ျပီးအေရာင္းရဆံုးစာရင္း၀င္ခဲ့ပါတယ္။

ဒုတိယကမၻာစစ္ၾကီးအတြင္းမွာ Wertheimer က ျပင္သစ္ကေန စစ္ေရွာင္ခဲ့ေပမယ့္ Chanel No.5 ကုိေတာ့ ဆက္ျပီးစာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ထား ခ်င္ခဲ့တယ္။ ေနာက္ျပီး ေရေမႊးထုတ္လုပ္နည္းနဲ႕ အနာဂတ္အက်ိဳးအျမတ္ကိုလည္း ကာကြယ္ေပးလိုတာေၾကာင့္ျဖစ္တယ္။CoCoဟာ ဒီအခ်ိန္မွာ သူ႕ေရေမႊးလုပ္ငန္းကိုျပန္လိုခ်င္ေပမယ့္ Wertheimer က CoCo ဟာနာဇီအရာရွိေတြနဲ႕ အဆက္အသြယ္ရွိတယ္ဆိုျပီး CoCo ကိုဆြစ္ဇာလန္ကုိ ထြက္သြားဖို႕ တိုက္တြန္းခဲ့တယ္။ စစ္ျပီးသြားခ်ိန္မွာေတာ့ CoCo ဟာ Wertheimer နဲ႕ထပ္ျပီးစာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္လိုက္ပါတယ္။ ဒီတစ္ၾကိမ္မွာေတာ့ တစ္ကမၻာလံုးအႏွံ႕ ေရေမႊးေရာင္းတာရဲ႕ အျမတ္ ၂%ကို အာမခံအတြက္ လုပ္ထားလိုက္ပါတယ္။

စစ္အတြင္းမွာ CoCoဟာ သူ႕စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြကို ပိတ္သိမ္းထားေပမယ့္ ၁၉၅၄ခုႏွစ္မွာေတာ့ Wertheimer ကသူ႕လုပ္ပန္းေတြ ျပန္စႏိုင္ေအာင္ ေငြေၾကးေထာက္ပံ့ပါတယ္။ CoCoကိုဒီလို စစ္ျပီးခ်ိန္မွာ ျပန္လည္ စြန္႕စားရတဲ့ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းနဲ႕ ဘ၀ေနထိုင္မႈ အဆင္ေျပေစဖို႕ ေထာက္ပံ့တဲ့အတြက္ Wertheimer အေနနဲ႕ CoCoရဲ႕နာမည္၊ ကုန္အမွတ္တံဆိပ္brand၊ ဖက္ရွင္ဒီဇိုင္းမ်ားနဲ႕ သူမရဲ႕ေရေမႊးကို ရရွိလိုက္ပါတယ္။ အလဲအလွယ္ လုပ္လိုက္ရတဲ့ သေဘာျဖစ္ပါတယ္။

CoCo ကြယ္လြန္ခ်ိန္မွာေတာ့ Wertheimer ဟာ စီးပြားေရး အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုလံုးကို တစ္ဦးတည္းပိုင္ျဖစ္ဖို႕ Galeries Lafayette ကုန္တိုက္ပိုင္ရွင္ Bader ဆီက Chanel ေရေမႊးရဲ႕ အျမတ္ရွယ္ယာ ၂၀%ကိုပါ အျပီးအျပတ္၀ယ္ယူလိုက္ပါတယ္။

ယေန႕အခ်ိန္မွာေတာ့ Wertheimer မ်ိဳးဆက္ေတြထဲမွာ Pierre ရဲ႕ေျမးမ်ားျဖစ္တဲ့ Alain နဲ႕ Gerard တို႕က စီးပြားေရးကို ဦးစီးဦးေဆာင္ ျပဳျပီး ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္ေနၾကပါတယ္။ Wertheimer ရဲ႕ခ်မ္းသာၾကြယ္၀မႈဟာ ေဒၚလာ ၄.၈သန္းေလာက္ ရွိတယ္လို႕ ခန္႕မွန္းၾက ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ မိမိရဲ႕ ကုန္ပစၥည္းအေပၚ ယံုၾကည္မႈရွိတယ္ဆိုရင္ မိမိကို ကူညီသူ ဆိုေပမယ့္လည္း အက်ိဳးအျမတ္နဲ႕ ရပိုင္ခြင့္ေတြကို ဘယ္ ေတာ့မွ မေပးပစ္လိုက္ပါနဲ႕ ဆိုတဲ့ သင္ခန္းစာကိုေတာ့ သူမ်ားေတြအတြက္ CoCoခ်န္ထားႏိုင္ခဲ့ပါျပီ။

သမီးဂ်င္း

Ref: 100 Great Business and the Minds Behind Them: Chanel No.5
Resource: Tharapu Magazine, No.156 October 2010