Myths about blood donation'

'ေသြးသည္အသက္ ၊ အသက္သည္ေသြး' တဲ့ ေသြးကိုလွဴဒါန္းျခင္းသည္ မိမိအသက္ကိုလွဴဒါန္းျခင္းႏွင့္ သေဘာညီသည္။ ေသြးလွဴဒါန္းတာနဲ႕ပတ္သက္ျပီး အယူအဆအမွားေတြ၊ အေတြးအမွားေတြ အမ်ားၾကီး ၾကံဳဖူးၾကားဖူးခဲ့ပါသည္။ ကြၽန္ေတာ္ ကိုယ္၌လည္း အေတြးမွား၊ အျမင္မွားေတြ ဟိုတစ္ခ်ိန္တုန္းက ရွိခဲ့ဖူးပါသည္။ အဲဒီလို အယူအဆအမွား၊ အျမင္အမွားေတြ ေၾကာင့္ ေသြးလွဴႏိုင္ရဲ႕သားနဲ႕ ေသြးမလွဴျဖစ္တဲ့လူေတြ အမ်ားၾကီးပါ။ မြန္ျမတ္ျဖဴစင္လွသည့္ လွဴဒါန္းမႈတစ္ခုကို လူေတြက ျပဳလုပ္ခ်င္ေပမယ့္ ဘယ္လိုအခ်က္ေတြက တားဆီးထားသလဲ။ ေအာက္ပါအခ်က္ေတြက ေသြးလွဴဒါန္းခ်င္တဲ့စိတ္ကို အဟန္႔အတားျဖစ္ေနတာေတြပါပဲ။ လက္ဆင့္ကမ္းမွ်ေ၀ျပီး မြန္ျမတ္တဲ့ဒါနျပဳၾကဖို႔ တိုက္တြန္းေပးၾကပါလို႔။

(၁) ေသြးလွဴျပီးရင္ ၀လာမယ္။
တကယ္ေတာ့ ေသြးလွဴတာေၾကာင့္ ခႏၶာကိုယ္အေလးခ်ိန္တိုးလာျပီး ၀လာတာမ်ိဳး မရွိပါဘူး။ အသားအရည္စိုျပည္ျပီး အလွတိုးတာပဲရွိပါတယ္။ ေသြးလွဴထားတာေၾကာင့္ အားျပန္ျဖည့္ဖို႔ဆိုျပီး ပံုမွန္စားေသာက္တာထက္ ပိုျပီးစားဖို႔ေသာက္ဖို႔ လည္း မလိုပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ပံုမွန္အတိုင္းပဲ စားေသာက္ေနထိုင္ပါ။ အဲဒီလိုဆို အရင္ကထက္ပိုျပီး ၀လာစရာမရွိပါဘူး။

(၂) ေသြးလွဴတာေၾကာင့္ ေရာဂါကူးမယ္။
တကယ္ေတာ့ ေသြးေဖာက္ယူတဲ့ေနရာမွာ အသံုးျပဳတဲ့အပ္ေတြ၊ ေသြးအိတ္ေတြ၊ ပစၥည္းကိရိယာေတြဟာ သန္႔ရွင္းပါတယ္။ ေသြးေဖာက္တဲ့အခါမွာ တစ္ခါသံုးအပ္ေတြကို သံုးထားပါတယ္။ ေသြးေဖာက္ေပးတဲ့ သူနာျပဳေတြကလည္း တစ္ခါသံုးလက္အိတ္ေတြကို အသံုးျပဳပါတယ္။ အစအဆံုးစနစ္တက်ရွိလွတဲ့အတြက္ ေသြးလွဴရွင္ေတြအေနနဲ႕ ေရာဂါကူးစက္ဖို႔ဆိုတာ မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။

(၃) ေသြးလွဴျပီးရင္ က်န္းမာေရး ထိခိုက္မယ္။
တကယ္ေတာ့ ေသြးမလွဴခင္မွာတင္ ဆရာ၀န္က ေသြးလွဴရွင္ရဲ႕ က်န္းမာေရးကို အရင္စစ္ေဆးေပးပါတယ္။ ေသြးလွဴဒါန္းဖို႔ သင့္၊ မသင့္ကို ဆံုးျဖတ္ေပးပါတယ္။ က်န္းမာေရးေကာင္းမြန္မွ ေသြးေပးလွဴတာပါ။ ဒါေပမဲ့ ေသြးလွဴျပီးရင္ေတာ့ ခုတင္ေပၚမွာ မိနစ္အနည္းငယ္ေလာက္ေတာ့ အနားယူသင့္ပါတယ္။

(၄) ေသြးေဖာက္တဲ့အခါ အပ္ၾကီးေၾကာင့္ နာမယ္။
တကယ္ေတာ့ နာတယ္ဆိုတာ အရမ္းနာတာမဟုတ္ပါဘူး။ နားေဖာက္တာေလာက္ ၊ သြားႏုတ္တာေလာက္မနာပါဘူး။ ပုရြက္ဆိတ္ကိုက္ရင္ေတာ့ ဒီထက္ပိုနာပါတယ္။ တစ္ခုေလာက္ သတိရေစခ်င္တာက ေသြးလွဴဖို႔ အပ္ထိုးတဲ့အခ်ိန္ နာတဲ့ နာက်င္မႈဒုကၡက ေသြးလိုေနတဲ့လူနာရဲ႕ ေသြးမရရင္ ခံစားရမယ့္ နာက်င္မႈဒုကၡနဲ႕ ႏႈိင္းယွဥ္ရင္ ဘာမွမဟုတ္ဘူးဆိုတာပါပဲ။

(၅) ေသြးလွဴရတာ အခ်ိန္ကုန္မယ္။
တကယ္ေတာ့ ေသြးလွဴတာ အစအဆံုးက အလြန္ဆံုး တစ္နာရီပတ္၀န္းက်င္ပဲၾကာပါတယ္။ အဲဒီ တစ္နာရီမွာ လိုအပ္တဲ့ ကိုယ္ေရးအခ်က္အလက္ေတြျဖည့္ရတာေတြ၊ ေမးခြန္းေတြေျဖရတာေတြ၊ က်န္းမာေရးစစ္ေဆးမႈခံယူရတာေတြက အခ်ိန္အမ်ားဆံုး ယူသြားပါတယ္။ ေသြးလွဴတဲ့အခ်ိန္က ၁၀မိနစ္ပတ္၀န္းက်င္ပဲရွိပါတယ္။

(၆) ေသြးလွဴတဲ့အခါ ေသြးအမ်ားၾကီးေဖာက္ယူခံရမယ္။
တကယ္ေတာ့ ေသြးအမ်ားၾကီး ေဖာက္မယူပါဘူး။ ေသြးလွဴရွင္ရဲ႕ ကိုယ္အေလးခ်ိန္အေပၚမူတည္ျပီး ၄၀၀ မီလီလီတာကေန ၄၅၀ မီလီလီတာၾကားပဲယူပါတယ္။ အဲဒီထုတ္ယူလိုက္တဲ့ေသြးပမာဏကို ခႏၶာကိုယ္က အခ်ိန္ပိုင္းအတြင္း ျပည္လည္ျဖည့္ဆည္းေပးပါတယ္။

(၇) ကြၽန္ေတာ္ေသြးလွဴဖို႔ မလိုဘူး၊ ေသြးလွဴရွင္ေတြက အမ်ားၾကီးပဲေလ။
တကယ္ေတာ့ လူနာေတြအတြက္ ေသြးလွဴရွင္လိုေနပါတယ္။ ေသြးလွဴလို႔ ရႏိုင္တဲ့လူဦးေရစုစုေပါင္းရဲ႕ ၅ရာခိုင္ႏႈန္းကပဲ ေသြးလွဴေနၾကတာပါ။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာဆို ဒီထက္နည္းပါတယ္။ ေသြးကို အစားထိုးဖို႔အရာ မေပၚေသးပါဘူး။ သက္ရွိလူသားဆီကပဲ ရႏိုင္တဲ့အတြက္ ေသြးလွဴရွင္ေတြ အမ်ားၾကီးလိုေနပါတယ္။

(၈) ေသြးဆိုတာ အၾကာၾကီးအထားခံတယ္။ တစ္ခါလွဴျပီးရင္ လံုေလာက္တယ္။
တကယ္ေတာ့ ေအးခဲထားတဲ့ေသြးရည္ၾကည္ဟာ တစ္ႏွစ္တိတိ သိမ္းထားလို႔ရပါတယ္။ ေသြးနီဥကို သာမန္အေျခအေနမွာ ၄၂ရက္တိတိသိုေလွာင္ႏိုင္ပါတယ္။ ေသြးဥမႊားကေတာ့ ငါးရက္ပဲ အထားခံပါတယ္။ အဲဒီလို အထားခံေပမယ့္ လူနာေတြရဲ႕ ေသြးလိုအပ္ခ်က္က မ်ားလြန္းတဲ့အတြက္ လွဴထားတဲ့ေသြးေတြ ေသြးဘဏ္မွာ အဲဒီေလာက္ေတာင္ ၾကာၾကာမထားလိုက္ရဘဲ လူနာေတြဆီကို ေသြးသြင္းကုသေပးလိုက္ရတာမ်ားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေသြးဘဏ္မွာ ေသြးအိတ္တစ္ခုကို အၾကာၾကီးမျမင္ရပါဘူး။

(၉) ဘာသာတရားေၾကာင့္ ေသြးလွဴလို႔မရဘူး။
တကယ္ေတာ့ ကိုးကြယ္တဲ့ ဘာသာတရားတိုင္းလိုလို ကုသိုလ္ဒါနျပဳမႈကို အားေပးခ်ီးေျမႇာက္ထားပါတယ္။ ေသြးလွဴတယ္ဆိုတာ ထပ္ခါတလဲလဲျပဳလုပ္လို႔ရတဲ့ မြန္ျမတ္ျဖဴစင္ဇီ၀ိတဒါနလွဴဒါန္းမႈတစ္ခုပါ။
အခုေျပာသြားတဲ့အခ်က္ေတြေၾကာင့္ ေသြးမလွဴျဖစ္ခဲ့တာပါဆိုရင္ ေနာက္ရက္ေတြကစျပီး လူ႕အသက္ေတြကို ကယ္ဖို႔အတြက္ ဒီစာကို တစ္ခါေလာက္ အစအဆံုးျပန္ဖတ္ေပးပါလို႔ ေတာင္းဆိုခ်င္ပါတယ္။

ကိုဇူလိုင္ (RAVEN BDC)
Ref: The Voice weekly Journal – Vol.5/No.50 (Oct. 19-25, 2009)

ျပန္လည္တင္ျပသူ ကြၽန္ေတာ္ ဇာနည္ ေျပာျပခ်င္တာေလးကို ျဖည့္စြက္လိုက္ပါရေစ - လူငယ္မ်ား ဦးေဆာင္ဖြဲ႕ စည္းထား ေသာ ရင္ခုန္သံေသြးလွဴရွင္အသင္း၏ စုေပါင္းေသြးလွဴဒါန္းပြဲေလးေတြဟာ (၁၅) ၾကိမ္ေျမာက္ေတာင္ ျဖစ္သြားပါျပီ။ ေသြးလိုအပ္လို႔ပဲျဖစ္ျဖစ္ ေသြးလွဴဒါန္းဖို႔စိတ္၀င္စားရင္ပဲျဖစ္ျဖစ္ ဆက္သြယ္ခ်င္ရင္ သူတို႔ဖုန္းနံပါတ္ေတြကို ဆက္သြယ္ လို႔ရပါတယ္ေနာ္။ ၀၁-၃၈၉၈၂၇၊ ၇၂၁၅၇၈၊ ၂၄၃၅၄၂ တို႔ပဲျဖစ္ပါတယ္။ အတြင္းေရးမွဴးက ဦးမ်ိဳးမင္းပါ။

ျပည္သူ႕ေဆးရုံၾကီးေတြမွာလည္း ေသြးဌာနေတြရွိျပီး အဲဒီမွာလည္း ေသြးလွဴဒါန္းႏိုင္ ေသြးလွဴဒါန္းဖို႔ စံုစမ္းစာရင္းေပး သြင္းႏိုင္ၾကပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ မႏၲေလးျပည္သူ႕ေဆးရုံၾကီးမွာဆိုလည္း အလားတူ ဌာနရွိျပီး သြားေရာက္လွဴဒါန္း ႏိုင္ၾကပါေၾကာင္း ေျပာျပခ်င္ပါတယ္။