Narcissistic Personality Disorder

 အခွင့်ထူးခံချင်သော စိတ်ကစဥ့်ကလျားရောဂါ

(Narcissistic Personality Disorder)

-----------------------------------------

မောင်မောင် ဟာ ကိုယ့်ကိုကိုယ်အရမ်းအထင်ကြီးသူပါ။ ဘယ်လောက်ထိအထင်ကြီးသလဲဆိုရင် သူ ဘာလုပ်လုပ်၊ ဘယ်သွားသွား အခြားသူတွေက သူ့ကို၊ သူလုပ်တဲ့အလုပ်ကို အမြဲစောင့်ကြည့်နေတတ်ပြီး သူ့ ကို အချိန်ပြည့်မနာလိုဖြစ်နေတယ်လို့ ယူဆသူပါ။ သူ့ရဲ့အတွေးအခေါ်၊ အယူအဆတွေနဲ့ အကြံပေးချက်တွေကို လက်မခံသူ၊ ဝေဖန်သူ၊ မှားနေကြောင်းထောက်ပြသူတွေဟာ သူ့လောက်ဉာဏ်မမှီသူတွေ ဖြစ်ပြီး မောင်မောင်ဟာ အဲ့လိုလူတွေနဲ့ပေါင်းသင်းလေ့မရှိပါဘူး။ သူ ဘယ်လောက်တော်ကြောင်း၊ ဘယ်လောက်ထိ အတွေးအခေါ်တွေမြင့်မားကြောင်း နဲ့ ဘယ်အတိုင်းအတာထိ စွမ်းဆောင်နိုင်ကြောင်းကို ထပ်တလဲလဲ ချီးကျူးသူတွေ ကိုသာ မောင်မောင်က ရွေးချယ်ပေါင်းသင်းပါတယ်။ သူဟာ ကိုယ်ချင်းစာစိတ်ကင်းမဲ့လေ့ရှိပြီး အလုပ်မှာ၊ အိမ်မှာ၊ ပတ်ဝန်းကျင်မှာ လူမှုရေးဆိုင်ရာပြဿနာတွေကို ဆက်တိုက်ကြုံတွေ့နေရပါတယ်။ မောင်မောင်ဟာ သူ့ကောင်မလေးကသာ ကမ္ဘာ့အကောင်းဆုံးလက်တွဲဖော်ဖြစ်တယ်လို့ ထင်မှတ်နေသူဖြစ်ပြီး တစ်ဖက်မှာလည်း သူ့ဆံပင်အရေအတွက်ကို မမှတ်မိလို့ဆိုပြီး ကောင်မလေးကို အမြဲပြဿနာရှာလေ့ရှိသူဖြစ်ပါတယ်။

မောင်မောင်ခံစားနေရတဲ့စိတ်ရောဂါကို Narcissistic Personality Disorder (ခေါ်) တစ်ကိုယ်ကောင်းဆန်လွန်းတဲ့ လူမှုစရိုက်လက္ခဏာ ကစဥ့်ကလျားရောဂါ လို့ ခေါ်ပါတယ်။ သင့်ပတ်ဝန်းကျင်မှာ ဒီလိုလူမျိုးရှိခဲ့ရင် ဝေးဝေးက ရှောင်သင့်ပြီး ဒီလိုလူမျိုးနဲ့ ချစ်သူဖြစ်နေရတယ်ဆိုရင်တော့ သင်ဟာ အင်မတန်ကံဆိုးသူဖြစ်ပါတယ်။ မျက်ရည်နဲ့ မျက်ခွက်မပြတ်ရအောင်ဖြစ်နေတတ်ပြီး အစားရှောင်စရာတောင်မလိုပဲ စိတ်ဆင်းရဲတဲ့ဒဏ်ကြောင့် ဝိတ်ကျနိုင်သူတွေ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီ post မှာတော့ NPD စိတ်ရောဂါရှင်တွေရဲ့ ရောဂါလက္ခဏာတွေ နဲ့ ကြိုတင်ကာကွယ်နည်းတွေကို ပြောပြပေးသွားမှာပါ။

~ NPD ရောဂါလက္ခဏာများ

၁။ မိမိရဲ့အရေးပါအရာရောက်မှုကို ပုံကြီးချဲ့ခြင်း

၂။ အများသူငါရဲ့လေးစားချစ်ကြည်မှုနဲ့အာရုံစိုက်မှုကို အမြဲလိုအပ်နေခြင်း

၃။ ဘာအလုပ်မှမလုပ်ရသေးပဲနဲ့အလုပ်တွေအများကြီးလုပ်ပြီးအောင်မြင်မှုတွေရနေပြီလို့ ထင်ခြင်း

၄။ မိမိရဲ့ ပင်ကိုစွမ်းရည် (talent) တွေကို ပုံကြီးချဲ့ပြောတတ်ခြင်း

၅။ မိမိရရှိထားတဲ့ အောင်မြင်မှု၊ လက်တွဲဖော်၊ အလုပ်အကိုင် ကသာ အကောင်းဆုံးလို့ယူဆခြင်း

၆။ မိမိသည် ကျန် သာမန်သူအားလုံးထက် ထူးခြားသူဖြစ်တယ်လို့ ထင်မြင်ခြင်း

၇။ စကားဝိုင်းတွေမှာ အမြဲလုပြောလေ့ရှိခြင်း

၈။ မိမိ အကျိုးအမြတ်ရဖို့ အခြားသူများကို အသုံးချခြင်း

၉။ အခြားသူတွေရဲ့ လိုအပ်ချက် နဲ့ ခံစားချက်တွေကို ဘယ်သောအခါမှ ထည့်မစဥ်းစားပေးခြင်း

၁၀။ တခြားသူတွေ သူ့အပေါ်မနာလိုဖြစ်နေတာကိုပဲ လိုချင်ပြီး လူတိုင်းက သူ့ကိုမနာလိုဖြစ်ပါတယ်လို့ ယုံကြည်ခြင်း

၁၁။ မောက်မာပြီးအထက်စီးဆန်တဲ့အမူအရာမျိုးရှိခြင်း နဲ့

၁၂။ အကောင်းဆုံးဆိုတဲ့အရာတွေကိုပဲ လိုချင်တပ်မက်ခြင်း

~ NPD ဖြစ်စေတဲ့အကြောင်းရင်းများ

(၁) ပတ်ဝန်းကျင် - မိဘအုပ်ထိန်းမှုနည်းလမ်းအလွဲတွေနဲ့ကြီးပြင်းလာခဲ့ရတဲ့ကလေးများ (ဥပမာ - ကလေးကို အလွန်အထင်ကြီးပေးခြင်းအားဖြင့် စိတ်ကြီးဝင်စေခြင်း နဲ့ ကလေးကို အလွန်အမင်း ဝေဖန်ပြီး စိတ်အားငယ်စေခြင်း)

(၂) မျိုးရိုးဆက်ခံမှု - သင့်အဖေဟာ NPD ဝေဒနာရှင်တစ်ဦးဆိုရင် သင်ဟာလည်း NPD ဖြစ်နိုင်ခြေရာခိုင်နှုန်းများပါတယ်။

(၃) နာဗ်ကြောဆိုင်ရာဇီဝဗေဒ - ဦးနှောက်၊ အပြုအမူ နဲ့ တွေးခေါ်မှု သုံးခုကြားက အချိတ်အဆက်ပြဿနာတွေကလည်း NPD ကိုဦးတည်စေပါတယ်။

~ ကြိုတင်ကာကွယ်ခြင်း

(၁) ကလေးဘဝကစိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာပြဿနာတွေရှိခဲ့ရင် စိတ်ကျန်းမာရေးပညာရှင်ဆီမှာ စောနိုင်သမျှစောစော ကုသမှု ခံယူပါ။

(၂) မိသားစုဝင်တွေကြားယုံကြည်မှုတည်ဆောက်ပြီး ခံစားချက်ဆိုင်ရာပဋိပက္ခတွေကို ဖြေရှင်းပါ။

(၃) မိမိ သား၊ သမီးကို NPD မှကာကွယ်ရန် parenting (မိဘအုပ်ထိန်းခြင်းဆိုင်ရာ) နည်းလမ်းအမှန်တွေသင်ယူပါ။

အဆုံးထိဖတ်ရှုပေးလို့ ကျေးဇူးတင်ပါတယ်ခင်ဗျ။

~ ကိုးကား

(1)  Ronningstam, E. (2010). Narcissistic Personality Disorder: Current Review in Curr Psychiatry Rep (12:68-75) 

(2)  Narcissistic Personality Disorder – Symptoms and Causes by Mayo Clinic