ဘယ်အချိန်မှာ ဘာကိုဦးစားပေးလုပ်ဆောင်မလဲ…

 ဘယ်အချိန်မှာ ဘာကိုဦးစားပေးလုပ်ဆောင်မလဲ…

ကိုယ်ပိုင်လုပ်ငန်း တစ်ခု စတင်လုပ်ကြတဲ့ သူတွေ မှာ အတွေ့အကြုံကလဲ မရှိသေး၊ ငွေကြေးကလဲ မတောင့်တင်းသေးချိန်ဖြစ်နေရင် ဘာကို ဦးစားပေးပြီး အရင်ဆုံးလုပ်ရမလဲဆိုတဲ့ အခက်အခဲလေးတွေ ကြုံနေရတတ် လေ့ရှိပါတယ်။ ဒီတစ်ခါမှာတော့ လုပ်ငန်း စတင်တည်ထောင်ရာကနေ ကြီးမားတဲ့ လုပ်ငန်းစုကြီး ဖြစ်လာ တဲ့ အချိန် အထိ အဆင့်ဆင့်မှာ ဘယ်လို အရာတွေကို ဦးစားပေးဆောင်ရွက်သင့်တယ် ဘာတွေ ပြင်ဆင်သင့်တယ်ဆိုတာကိုကျွန်တော့်ရဲ့ စီးပွားရေးအကြံ ပေးအဖြစ် ဖြတ်သန်းလာခဲ့တဲ့ အတွေ့အကြုံတွေ ပေါ်မူတည်ပြီး မျှဝေပေးလိုပါတယ်။ 

.

.

လုပ်ငန်းငယ်လေး စတင်ချိန် 

.

ကိုယ့်မှာ ရှိတဲ့ စီးပွားရေး အိုင်ဒီယာလေးကို စတင် အကောင်အထည်ဖော်တဲ့ အချိန်မျိုး ဖြစ်ပြီး ငွေကြေးအရင်းအနှီးကလဲ နည်းနည်းနဲ့ ကျဲကျဲဝိုင်းရ သလို လူအင်အားအနည်းဆုံးသုံးပြီးအများအား ဖြင့် ကိုယ်တစ်ယောက်ထဲက အားကုန် အစုံသုပ် လုပ်နေရတတ်တဲ့ အနေအထားမျိုးဖြစ်ပါတယ်။ ဒီလို အခြေအနေမှာ လုပ်ငန်းက ပေါက်သွားမလား၊ အရင်းပြုတ်သွားမလား ဆိုတာကိုလဲ စမ်းသပ် ရင်ခုန်နေရတဲ့ အနေအထားမျိုးဖြစ်နေတတ်ပါတယ်။ ဒီလို အခြေအနေမှာ အကြံ ပြုလိုတာကတော့ ကိုယ့်လုပ်ငန်းရဲ့ အရင်းကြေအမှတ်ကို ထိအောင် အချိန်တိုတိုနဲ့ ကြိုးစားဖို့က ပထမ အဆင့်ဖြစ်ပါတယ်။ အရင်းကြေအမှတ်ဆိုတာကတော့ ကိုယ့်ရဲ့ လုပ်ငန်းကုန်ကျစရိတ်တွေ အားလုံးဟာ Product or service ဘယ်နှစ်ခုရောင်းရင် ကြေမလဲဆိုတဲ့ အမှတ်ဖြစ်ပါတယ်။ ဥပမာ တစ်လုံး ကုန်ကျစရိတ် က ၁၀၀ ရှိမယ်  Product တစ်ခုရောင်းဈေး ၁၀ ဆိုရင် အရင်းကြေ အမှတ်က ၁၀ ခုဖြစ်ပါတယ်။ လတိုင်း အနည်းဆုံးProduct ၁၀ ခု ရောင်းရမှသာ လုပ်ငန်းဟာ အရှုံးမပေါ်ပဲ အသက် ဆက်နိုင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီအတွက် ပထမ အဆင့် က လုပ်ငန်းစတင် ချိန်မှာ အဲဒီအရင်းကြေ အမှတ်ကို လတိုင်း ခြေကန် ပြီးရောင်းရနိုင်ဖို့အတွက် နည်းလမ်းမျိုးစုံ နဲ့ ဆောင်ရွက်ဖို့က ပထမ ဦးစားပေးပါပဲ။

.

အရင်းကြေ အမှတ်တော့ ရနေပြီ…

.

ဒုတိယ အဆင့်ကတော့ လတိုင်း အရင်းကြေအမှတ် ကိုထိအောင် ရောင်းနေ ရပြီဆိုပါစို့။ ဒါဆိုရင် လုပ်ငန်းဟာ အသက်ဆက် ရပ်တည်နေနိုင်ပြီဆိုတဲ့ သဘောဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အမြဲ အရင်းကြေ နေရုံရောင်းရရုံနဲ့ကလဲ အလုပ်မဖြစ်ပါဘူး။ လုပ်ငန်းတိုးတက်ကြီးထွားလာဖို့အတွက် အမြတ် ထွက် ဖို့လိုအပ်နေပါသေးတယ်။ ဒီအတွက် အရင်းကြေအမှတ် ထက်ပိုပြီး ဘယ်လောက်ရောင်းရမယ်ဆို တာကို သတ်မှတ်ကာ ပိုရောင်းရနိုင်မယ့် နည်းလမ်းကို စဉ်းစားရတော့မှာ ပါပဲ။ တကယ်တော့ အရင်းကြေ အမှတ်ကို ရနေပြီဆိုတာဟာ တစ်နည်းအားဖြင့် ဈေးကွက်က မိမိ Product or service ကို လက်ခံ နေပြီဆိုတဲ့ အဓိပ္ဗာယ် သက်ရောက် ပါတယ်။ ဒီအတွက် Marketing ပိုင်း ပိုလုပ်မလား၊ သို့မဟုတ် လက်ရှိအရောင်းရဆုံးနည်းလမ်းကို ပိုပြီး တိုးချဲ့ မလား စတာတွေလုပ်ဖို့လိုပါတယ်။

.

အရောင်းကို တိုးချဲ့ဖို့လုပ်ရာမှာ ယေဘုယျအားဖြင့် B2C (Business to Customer) ဆိုတဲ့ ကိုယ်ကနေ end user ကိုတိုက်ရိုက် လက်လီရောင်းတာ၊ လက်ကား wholesales အနေနဲ့ပေးတာ၊ B2B (Business to Business) ဆိုတဲ့ ကိုယ့် Product ကို အသုံးပြုမယ့် အခြားလုပ်ငန်းတွေကို ရောင်း ချ တာ၊ B2G (Business to Government/NGO/INGO)  ဆိုတဲ့ အစိုးရ နဲ့ အဖွဲ့အစည်းတွေကို ရောင်းချတာ၊ နယ်မြေအလိုက်ကိုယ်စားလှယ်များခန့်အပ်ပြီး ရောင်းချတာ ၊ Broker ဆိုတဲ့ အကျိုးဆောင် ၊ ပွဲစားများနဲ့ရောင်းချတာ၊ Agent များထားပြီးရောင်းချတာ စတဲ့ ရောင်းချနည်း အသစ်တွေ ကိုလဲ စဉ်းစားဖို့လိုအပ်လာပါတယ်။ 

.

အဓိက ကတော့ Sales analysis လုပ်ဖို့လိုပါတယ်။ ကိုယ် ရနေတဲ့ တစ်လတာ ဝင်ငွေဟာ ဘာအရောင်းတွေ ကနေ ရနေတာလဲ ဆိုတာပါပဲ။ ဥပမာ ကိုယ်က စားသောက်ဆိုင်ဖွင့်ထားတယ် ဆိုရင် တစ်လတာ အရောင်းရဲ့ ၃၀% ဟာ ဟင်းပွဲ၊ ၃၀% ဟာ အဖျော်ယမကာ၊ ၃၀% ဟာ အကင် နဲ့ အထောင်းများ၊ ၁၀% ကတော့ အသုပ်များ စသဖြင့် ခွဲထုတ်ကာ အရောင်းရဆုံးကို ပိုရောင်းရအောင် လုပ်မလား သိပ်မရောင်းရတာကိုဆွဲတင်မလား ဆုံးဖြတ်ရတော့မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

.

.

ပုံမှန် အမြတ် လေးရနေပြီ…

.

အထက်က အဆင့်ကို ကျော်ဖြတ်လာလို့ လုပ်ငန်းက အရင်းကြေရုံမက လစဉ် အမြတ် ကလေး ပမာဏ တစ်ခုပါ ရနေပြီ ဆိုရင်တော့ နောက်ထပ် ဦးစားပေးလုပ်ဆောင်သင့်တာက Production ပြတ်မသွားစေရေး ဖြစ်ပါတယ်။ နာမည်လေးက စရလာပြီး အမြတ်ကလေးတွေ ရလာ၊ marketing ကလဲလုပ်ဆိုတဲ့အချိန်မှာ customer တွေသို့မဟုတ် Demand တွေ ပြုံပြီး ကျလာတတ်ပါတယ်။ ဒီလို အခြေအနေမှာ production က လိုက်လံမဖြည့်ဆည်းနိုင်ရင် Customer satisfaction ကျသွား တတ် ပြန်ပါတယ်။ ဒီအတွက် Production.မပြတ်တောက်အောင် ကုန်ကြမ်းတွေ ဘယ်လိုရရှိအောင် လုပ်မယ် သိုလှောင်မယ် ဝန်ထမ်း ဖွဲ့စည်းပုံတွေ ဘယ်လိုထားမယ်၊ တက်လာနေတဲ့ လုပ်ငန်းကို ဘယ်လို ဆက်ထိမ်းမယ် စတာတွေ ကို ဦးစားပေး လုပ်ဆောင်ရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

.

.

တည်ငြိမ်လာပြီ..

.

အဲဒီကနေ မှလုပ်ငန်းဟာ Production ကလဲ ပုံမှန်လည်ပတ်နေပြီး အဆင်ပြေအောင် စီမံထားနိုင်ပြီ၊ လစဉ်ရောင်းအား ကလဲ ပမာဏ တစ်ခုရှိနေပြီဆိုရင်တော့ ဒီအချိန်မှာ ဦးစားပေး လုပ်ဆောင်သင့်တာက လုပ်ငန်းကို စနစ် တွေ ထည့်သွင်း တာဖြစ်ပါတယ်။ ရုံးတွင်း အပါအဝင် လုပ်ငန်းတစ်ခုလုံးကို သက်ဆိုင်ရာ စနစ် system တွေ တည်ဆောက်တာ၊ လိုအပ်တဲ့ ဖွဲ့စည်းပုံတွေ ပြင်ဆင်တာ စတာတွေ လုပ်ရတော့မှာ ဖြစ်ပါတယ်။

.

System တွေ ထည့်ခြင်းဟာ လုပ်ငန်းကို စနစ်တကျ လည်ပတ်စေဖို့နဲ့ မိမိ ပါဝင်နေရမှုကို လျော့ချ နိုင်ဖို့လဲဖြစ်ပါတယ်။ ဒီလိုနဲ့ စနစ်တွေ လည်ပတ်လာပြီ ဆိုရင်တော့ ဒုတိယ အဆင့်အနေနဲ့ လုပ်ငန်းရဲ့ ဘယ်နေရာမှာ ယိုပေါက်တွေ ရှိနေသလဲ၊ အလွဲသုံးမှုတွေ ဖြစ်နေနိုင်သလဲ ဆိုတာကို ဆက်လက် စစ်ဆေး တားဆီး ထားနိုင်ဖို့လိုအပ်လာပါတော့တယ်။

.

.

ထပ်ချဲ့ကြမယ်….

.

ယိုပေါက် ဟာပေါက်တွေ လဲ ထိန်းပြီးပြီ၊ လုပ်ငန်းကလဲ အတန်အသင့်စနစ် ကျလာပြီ ကိုယ်ကလဲ အနည်းငယ်အားလပ်လာပြီဆိုရင်တော့ နောက်ထပ် ပို မြတ်စွန်းနိုင်တဲ့ Product တစ်ခုခု ထုတ်လုပ်တာဖြစ်ဖြစ် ရုံးခွဲတစ်ခု ထပ်ဖွင့်တာဖြစ်ဖြစ် အခြား အမျိုးအစားမတူတဲ့ Business တစ်ခု ထပ်မံချဲ့ထွင်တာ ဖြစ်ဖြစ်ကို ဆောင်ရွက်ရတော့မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

.

.

လုပ်ငန်းစုကြီးဖြစ်လာပြီ…

.

နောက်ထပ် ရုံးခွဲတွေ Business တွေ ထပ်ချဲ့ လာတာနဲ့ အမျှ ဒါတွေကို Control လုပ်ဖို့ Counter check လုပ်ဖို့အတွက် လုပ်ငန်းဖွဲ့စည်းပုံကို. Corporate Structure အဖြစ်ပြောင်းလဲဖွဲ့စည်း ဖို့ လိုအပ် လာပါတော့တယ်။ ရုံးချုပ်အဖြစ်ထားရှိကာ Corporate Department များ ထားရှိပြီး လက်အောက်ခံ ရုံးခွဲနဲ့ Business တွေကို ထိန်းချုပ် တာ ၊ Key Performance Indicators KPI  စနစ်များ စတင်အကောင် အထည်ဖော် ဆောင်ရွက်တာ၊ စံသတ်မှတ်နှုန်းများ အသီးသီးချမှတ် တာ စတဲ့ အချက်တွေကို လုပ်ဆောင်ရတော့မှာ ပါပဲ။

.

.

ပြည်တွင်းပြည်ပ မိတ်ဖက်များ..

.

လုပ်ငန်းစုကြီးဖြစ်လာတဲ့ အခါ ပြည်တွင်း ပြည်ပ က Business Partner များနဲ့ အတူလက်တွဲ ချိတ်ဆက် လုပ်ဆောင်ရတော့မှာ ဖြစ်ပါတယ် ။ဒီအခါမှာ လုပ်ငန်း Process တွေ တိုက်ရိုက်ချိတ် ဆက် နိုင်အောင်၊ မိမိတို့လုပ်ငန်းဖွဲ့စည်းပုံကို တစ်ဖက်က စိတ်ချ စေနိုင်အောင် စတာတွေ အတွက် နိုင်ငံတကာ စံနှုန်းတွေ ဖြစ်တဲ့ ISO standard တွေကို လိုအပ်တဲ့ နယ်ပယ် အလိုက် ရယူ ကျင့်သုံးတာ၊ CSR  လို့ခေါ်ဆိုကြတဲ့ Corporate Social Responsibilities တာဝန် တွေကို ထမ်းဆောင် တာ စတာတွေ လုပ်ဆောင် ရပါတော့တယ်။

.

.

ဒါတွေက တော့ လုပ်ငန်းငယ်လေးကနေ လုပ်ငန်းစုကြီး ဖြစ်လာသည်အထိ အဆင့်ဆင့်မှာ ဘယ်အချက်တွေကို ဦးစားပေးဆောင်ရွက်သင့်တယ် ဆိုတာကို အကြံပြုပေးခဲ့တာပဲဖြစ်ပါတယ်ခင်ဗျား။

.

.

.

လုံလောက်တဲ့ အသိပညာဟာ ပြင်းထန်တဲ့ အခက်အခဲကို လွယ်ကူစွာကျော်ဖြတ် စေနိုင်ပါတယ်။

.

.

Kaung Hein Soe – Strategic

Business Consultant