ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ႏွင့္
ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ား ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးပြဲကို ဇူလိုင္ ၂ ရက္က ေနျပည္ေတာ္တြင္
က်င္းပစဥ္
လြတ္လပ္၍တရားမွ်တေသာ
လႊတ္ေတာ္ေရြးေကာက္ပြဲမ်ားကို က်င္းပႏိုင္ေရးတြင္ ဘက္မလိုက္ေသာ၊ ၾကားက်ေသာ၊
သမာသမတ္ရွိေသာ ေကာ္မရွင္ႏွင့္ ဥပေဒမ်ား၊ နည္းဥပေဒမ်ား၊ စည္းမ်ဥ္းမ်ားသည္
ေသာ့ခ်က္ပင္ျဖစ္သည္။ ေကာ္မရွင္က ဘက္မလိုက္၊ ၾကားေနေသာ္လည္း ဥပေဒ၊ စည္းမ်ဥ္းမ်ားက
တင္းက်ပ္လြန္းလွ်င္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ဥပေဒ၊ စည္းမ်ဥ္းမ်ားက တရားမွ်တေသာ္လည္း
ေကာ္မရွင္က သမာသမတ္မရွိလွ်င္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ေရြးေကာက္ပြဲမ်ား၏
လြတ္လပ္တရားမွ်တမႈသည္ သုညတပင္ျဖစ္မည္။
ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္၏ ေျခလွမ္းမ်ားသည္ ၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲမတိုင္မီ ပါတီမ်ား၏မဲဆြယ္စည္း႐ုံးေရးကို ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ရန္၊ ပါတီေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ ပါတီမဲဆြယ္စည္း႐ုံးႏိုင္ခြင့္ကို တားျမစ္ႏိုင္ရန္၊ ပါတီမ်ား၏ သတင္းမီဒီယာမ်ားအေပၚ အားကိုယူလ်က္ မဲဆြယ္စည္း႐ုံးႏိုင္ေျခကို ထိန္းသိမ္းႏိုင္ရန္ ျပင္ဆင္လာေနသည္။ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္၏ နိဒါန္းအစကို ျပန္ေကာက္ေသာ္ ၂ဝ၁ဝ ျပည့္ႏွစ္သို႔ ျပန္ေျပာင္းၾကည့္ရမည္ ျဖစ္သည္။
ေအးခ်မ္းျဖိဳးေကာ္မရွင္
၂ဝ၁ဝ ျပည့္ႏွစ္ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲမ်ားကို ေအာင္ျမင္စြာ က်င္းပႏိုင္ေရးအတြက္ ႏိုင္ငံေတာ္ေအးခ်မ္းသာယာေရးႏွင့္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးေကာင္စီအေနျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းခဲ့ေသာ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ျဖစ္သျဖင့္ ေအးခ်မ္းၿဖိဳးေကာ္မရွင္ဟု ဆိုႏိုင္သည္။ ၂ဝဝ၈ ခုႏွစ္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒပုဒ္မ (၄၄၃) ႏွင့္ေအးခ်မ္းၿဖိဳးေကာင္စီက ျပဌာန္းထားေသာ ၂ဝ၁ဝ ျပည့္ႏွစ္ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ ဥပေဒ၊ ပုဒ္မ ၃ တို႔အရ ၂ဝ၁ဝျပည့္ ႏွစ္ မတ္ ၁၁ ရက္တြင္ ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။
ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္တြင္ ဥကၠဌဦးသိန္းစိုးႏွင့္ ဦးျမင့္ႏိုင္၊ ေဒါက္တာတင္ေအာင္ေအးႏွင့္ ဦးေအာင္ျမင့္ အပါအဝင္ အဖြဲ႕ဝင္ ၁၇ ဦး ပါဝင္သည္။ ႏိုင္ငံေတာ္ေအးခ်မ္းသာယာေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးေကာင္စီသည္ ၂ဝ၁ဝ ျပည့္ႏွစ္ မတ္ ၁ဝ ရက္တြင္ ဒုတိယတရားသူႀကီးခ်ဳပ္ ဦးသိန္းစိုး၊ ဒုတိယေရွ႕ေနခ်ဳပ္ ဦးျမင့္ႏိုင္၊ တရား႐ုံးခ်ဳပ္တရားသူႀကီး ေဒါက္တာတင္ေအာင္ေအး၊ ဝန္ထမ္းေရြးခ်ယ္ေရးအဖြဲ႕၊ အဖြဲ႕ဝင္ ဦးေအာင္ျမင့္တို႔ကို တာဝန္မွ အနားယူခြင့္ျပဳခဲ့သည္။
၂ဝ၁ဝ ျပည့္ႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာ ၉ ရက္တြင္ က်င္းပျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရအဖြဲ႕၊ အစည္းအေဝးအမွတ္စဥ္ (၄၇/ ၂ဝ၁ဝ)မွ သေဘာတူခြင့္ျပဳခ်က္အရ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္႐ုံးကို အမႈထမ္းရာထူး ၇၆ ေနရာ၊ အမႈထမ္းရာထူး ၁၂၄ ေနရာ စုစုေပါင္း ရာထူးေနရာ ၂ဝဝ ျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။
အစိုးရသစ္ႏွင့္ ေကာ္မရွင္သစ္
၂ဝ၁ဝ ျပည့္ႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ေတာင္ၿပိဳကမ္းၿပိဳအႏိုင္ရရွိခဲ့ေသာ ျပည္ေထာင္စုၾကံ့ခိုင္ေရးႏွင့္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးပါတီ၏ အစိုးရသည္ အစိုးရသစ္ႏွင့္အတူ ေကာ္မရွင္သစ္ကို ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။ ေကာ္မရွင္ကသစ္သည္ဟု ထင္ရေသာ္လည္း၊ အဖြဲ႕ဝင္အားလံုးနီးပါးသည္ ေကာ္မရွင္ေဟာင္းမွ လူမ်ားျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အေရခြံလဲ႐ုံသက္သက္ထက္ မပိုခဲ့ဟု သံုးသပ္ႏိုင္သည္။
ျပည္ခိုင္ၿဖိဳးပါတီဥကၠဌႏွင့္ သမၼတသည္ အစိုးရသစ္ကိုဖြဲ႕ၿပီးေနာက္ ျပည္ေထာင္စုၾကံ့ခိုင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးပါတီထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးကို ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ဥကၠဌအျဖစ္ ခန္႔အပ္တာဝန္ေပးခဲ့ေသာအခါ ေကာ္မရွင္သည္ ထူးမျခားနား ျဖစ္ခဲ့ရသည္။ ၂ဝ၁၁ ခုႏွစ္၊ မတ္ ၃ဝ ရက္တြင္ ဦးတင္ေအးသည္ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ဥကၠဌ ျဖစ္လာသည္။ သမၼတဦးသိန္းစိန္ လက္ထက္ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္သည္လည္း ေအးခ်မ္းၿဖိဳးေကာင္စီမွ ဖြဲ႕စည္းေပးခဲ့ေသာ ေကာ္မရွင္ႏွင့္ ထူးမျခားနားပင္ျဖစ္သည္။ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္သစ္အဖြဲ႕ဝင္မ်ားအားလံုးသည္ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ေဟာင္းအဖြဲ႕ဝင္မ်ား ျဖစ္သည္။
ေကာ္မရွင္ရံုးမ်ားတိုးခ်ဲ႔ျခင္း
ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ကို လႊတ္ေတာ္အသီးသီး၏ ေရြးေကာက္ပြဲမ်ားကို ေအာင္ျမင္စြာ ႀကီးၾကပ္က်င္းပႏိုင္ေရးႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားကို ဥပေဒႏွင့္အညီ ႀကီးၾကပ္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ေရးတို႔အတြက္ တိုးခ်ဲ႕ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။ တိုင္းေဒသႀကီး/ ျပည္နယ္ ၁၄ ႐ုံး၊ ေနျပည္ေတာ္ႏွင့္ ခ႐ုိင္ ၆၇ ႐ုံး၊ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ တိုင္း/ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရေဒသ ေျခာက္႐ုံး၊ ၿမိဳ႕နယ္ ၃၃ဝ ႐ုံးတို႔ကို ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ ႐ုံးလက္ေအာက္ခံ၊ ေကာ္မရွင္အဖြဲ႕ခြဲ႐ုံး အဆင့္ဆင့္အျဖစ္ ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။
အရာထမ္း ရာထူး ၅၁၈ ေနရာ၊ အမႈထမ္းရာထူး ၁၆၉၆ ေနရာ၊ စုစုေပါင္းရာထူး ၂၂၁၄ ေနရာျဖင့္ တိုးခ်ဲ႕ ျပင္ဆင္ဖြဲ႕စည္းရန္ ၂ဝ၁၂ ခုႏွစ္ ဩဂုတ္ ၉ရက္တြင္ က်င္းပျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရအဖြဲ႕အစည္းအေဝး အမွတ္စဥ္ (၃ဝ/၂ဝ၁၂) တြင္ သေဘာတူခြင့္ျပဳၿပီးျဖစ္ပါသျဖင့္ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္႐ုံး၏ ဖြဲ႕စည္းပံုအား အရာထမ္းရာထူး ၅၉၄ ေနရာ၊ အမႈထမ္းရာထူး ၁၈၂ဝ ေနရာ၊ စုစုေပါင္းရာထူး ၂၄၁၄ ေနရာျဖင့္ တိုးခ်ဲ႕ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။
ေဘာင္းဘီ၀တ္မွ ပုဆိုး၀တ္သို႔
ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္သည္ ၂ဝ၁၃ ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ ဘာ ၃ ရက္ ေန႔စြဲပါ အမိန္႔ေၾကာ္ျငာစာအမွတ္ (၄၇/၂ဝ၁၃)ကို ထုတ္ျပန္ေၾကညာၿပီး လက္ေထာက္ၫႊန္ၾကားေရးမွဴးမ်ားကို ခန္႔ထားခဲ့သည္။ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္႐ုံး (ၾကည္း) စစ္ရာထူးခန္႔ခ်ဳပ္႐ုံး၏ ၂ဝ၁၃ ခုႏွစ္ ႏိုဝင္ဘာ ၁၁ ရက္စြဲပါ စာျဖင့္ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္႐ုံးသို႔ လႊဲေျပာင္းအမႈထမ္းေဆာင္ခြင့္ျပဳခဲ့ေသာ ဗိုလ္မွဴးအဆင့္ ၅၈ ဦးကို ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္႐ုံး လက္ေအာက္ ခံ၊ ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္အဖြဲ႕ခြဲ႐ုံးအဆင့္ဆင့္တို႔တြင္ လက္ေထာက္ညႊန္ၾကားေရးမွဴးမ်ားအျဖစ္ ၂ဝ၁၃ ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာ ၂ ရက္၊ နံနက္ပိုင္းမွစ၍ ခန္႔ထားခဲ့သည္။ ေဘာင္းဘီဝတ္တို႔ ေဘာင္းဘီခြ်တ္ကာ၊ ပုဆိုးဝတ္ခဲ့ၾကသည္။
ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္႐ုံးလက္ေအာက္ရွိ ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္အဖြဲ႕ခြဲ႐ုံး အဆင့္ဆင့္တြင္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ရန္ ခန္႔အပ္ခဲ့ေသာ တပ္မေတာ္အရာရွိ ၅၈ ဦးတို႔ကို ၂ဝ၁၄ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီ ၁၃ ရက္တြင္ ျပည္ေထာင္စု ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္၏ အမိန္႔ေၾကာ္ျငာစာအမွတ္ (၁၁/၂ဝ၁၄) ထုတ္ျပန္လ်က္၊ ကယားျပည္နယ္မွ လြဲ၍ ျပည္နယ္ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္အဖြဲ႕ခြဲ႐ုံးေျခာက္ခု၊ ဧရာဝတီတိုင္းေဒသႀကီးႏွင့္ မႏၱေလးတိုင္းေဒသႀကီး ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္အဖြဲ႕ခြဲ႐ုံးႏွစ္ခု၊ ပအို႔ဝ္ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရေဒသေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္အဖြဲ႕ခြဲ႐ုံးႏွင့္ ေနျပည္ေတာ္ခ႐ုိင္ ေကာ္မရွင္အဖြဲ႕ခြဲ႐ုံး အပါအဝင္ ခ႐ုိင္ေကာ္မရွင္အဖြဲ႕ခြဲ႐ုံး ၄၉ ႐ုံးတို႔တြင္ လက္ေထာက္ၫႊန္ၾကားေရးမွဴးမ်ားအျဖစ္ ေျပာင္းေရႊ႕ခန္႔အပ္တာဝန္ခ်ထား ခဲ့သည္။
ဗ်ဴဟာခင္းျပီလား
ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္သည္ လက္ေထာက္ၫႊန္ၾကားေရးမွဴး (အၿငိမ္းစားဗိုလ္မွဴး)မ်ားကို ေျပာင္းေရႊ႕ခန္႔အပ္ တာဝန္ခ်ထားျခင္းမရွိေသာ ခ႐ုိင္အမ်ားစုသည္ လာမည့္ ၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ျပည္ေထာင္စုၾကံ့ခိုင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးပါတီအေနျဖင့္၊ အားမေကာင္းေသာေနရာမ်ား ျဖစ္ေနသည္ကို ထူးျခားစြာသတိျပဳမိသည္။ ဥပမာအားျဖင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္ ဗန္းေမာ္ခ႐ုိင္၊ ပူတာအိုခ႐ုိင္၊ ရွမ္းျပည္နယ္တြင္ လင္းေခးခ႐ုိင္၊ ကြန္လံုခ႐ုိင္၊ ေလာက္ကိုင္ခ႐ုိင္၊ က်ဳိင္းတံုခ႐ုိင္၊ မိုင္းဆတ္ခ႐ုိင္၊ မိုင္းျဖတ္ခ႐ုိင္တို႔တြင္ အၿငိမ္းစားဗိုလ္မွဴးမ်ားကို တာဝန္ခ်ထားျခင္း မရွိေပ။ ထို႔ေၾကာင့္ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္၏ ေနရာႏွင့္ တာဝန္ခ်ထားမႈမ်ားသည္ ျပည္ခိုင္ၿဖိဳးပါတီ၏ လူထုစည္း႐ုံးေရးဗ်ဴဟာမ်ားႏွင့္ ဆက္စပ္ေကာင္းဆက္စပ္ေနႏိုင္သည့္ အသြင္မ်ားကို သတိျပဳမိသည္။
၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲတြင္ အခ်ဳိးက်ကိုယ္စားျပဳ မႈစနစ္(ပီအာ)ကို ေျပာင္းလဲက်င့္သံုးရန္ အလားအလာျမင့္မားေနသည့္အခ်ိန္တြင္ အၿငိမ္းစားဗိုလ္မွဴးမ်ားကို ခ႐ုိင္ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ အဖြဲ႕ခြဲ႐ုံးမ်ား၌ တာဝန္ေပးခဲ့ျခင္းကို အေၾကာင္းျပဳလ်က္၊ အခ်ဳိးက်ကိုယ္စားျပဳမႈစနစ္တြင္လည္း ခ႐ုိင္မ်ားကို အေျခခံသည့္ပံုစံေျပာင္းလဲႏိုင္ေျခရွိသည္ဟု သံုးသပ္ႏိုင္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္သည္ ခ႐ုိင္မ်ားအထိ တိုက္႐ုိက္ၫႊန္ၾကား၊ တာဝန္ေပး၊ သတင္းပို႔၊ ျပန္လည္အစီရင္ခံႏိုင္မည့္ ဆက္ေၾကာင္းတစ္ခုကို ျပင္ဆင္တည္ေဆာက္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပံုရသည္။
ေဘာင္းဘီခၽြတ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး
ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္မွ ထုတ္ျပန္သည့္ နည္းဥပေဒမ်ား၊ စည္းမ်ဥ္းမ်ား၊ ၫႊန္ၾကားခ်က္မ်ားကို တင္းျပည့္က်ပ္ျပည့္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏိုင္ေရးအတြက္ စီမံအုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၱရားတစ္ခုကို စိတ္ခ်ယံုၾကည္ရသူမ်ားႏွင့္ တည္ေဆာက္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ႏိုင္သည္ဟုလည္း သံုးသပ္ႏိုင္သည္။ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ထားေသာ၊ မဟာဗ်ဴဟာေျမာက္ေသာ၊ ရည္မွန္းခ်က္မ်ား ေအာင္ျမင္ေရးကိုဦးတည္ေသာ အထူးစီမံခ်က္တစ္ရပ္ကို ခ်မွတ္အေကာင္အထည္ေဖာ္ေနသည္ဟု ယူဆႏိုင္ေသာ လကၡဏာမ်ားကိုလည္း သတိျပဳမိသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္၏ လတ္တေလာေျခလွမ္းမ်ားသည္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ မဲဆြယ္စည္း႐ုံးေရးလုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကို အားေလ်ာ့ေစရန္ ဗ်ဴဟာေျမာက္ပံုေဖာ္ေနသည့္အသြင္ ယိုးစြပ္မႈမ်ားျမင့္မားေနျခင္း ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ႏိုင္သည္ဟု ေကာက္ခ်က္ျပဳႏိုင္သည္။
တပ္မေတာ္အစိုးရ အုပ္ခ်ဳပ္မႈစနစ္မွ အရပ္သားအစိုးရအုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္သို႔ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေနပါသည္ဟု ေႂကြးေၾကာ္ေနသည့္ကာလတြင္ တပ္မေတာ္အရာရွိမ်ားကို အၿငိမ္းစားယူေစၿပီး အရပ္သားအရာရွိမ်ား အသြင္ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ ကာ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္အပါအဝင္ အစိုးရႏွင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၱရားတြင္ သြတ္သြင္းေနျခင္းသည္ အၿငိမ္းစားတပ္မေတာ္အရာရွိမ်ားကို ဆက္လက္ေက်ာ႐ုိးျပဳေနျခင္းျဖစ္သည့္အေလ်ာက္ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ စစ္အာဏာသိမ္းၿပီးေနာက္ပိုင္း အေျခတည္ စတင္ခဲ့ေသာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးႏွင့္စီမံခန္႔ခြဲေရးပံုစံႏွင့္ တစ္ထပ္တည္းက်ေနသည္ဟု သံုးသပ္ႏိုင္သည္။ တိုင္းျပည္ႏွင့္ျပည္သူလူထုကို အဆင္းရဲ၊ အမဲြေတဆံုး ျဖစ္ေစခဲ့သည့္ အဓိကအေၾကာင္းအရင္း တစ္ခုျဖစ္ေသာ အၿငိမ္းစားတပ္မေတာ္အရာရွိမ်ားကို ေက်ာ႐ုိးျပဳသည့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးႏွင့္စီမံခန္႔ခြဲေရးစနစ္အား ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္အပါအဝင္ က႑ေပါင္းစံုတြင္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲႏိုင္မွသာ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ဒီမိုကေရစီျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးသည္ အႏွစ္သာရ ျပည့္ဝမည္ျဖစ္သည္။
တိုက္တြန္းေဆာ္ၾသျခင္း
၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲမတိုင္မီ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ကို ျပည္သူလူထုအမ်ားစု ၾကည္ညဳိေလးစားေသာ၊ ၾကားေနေသာ၊ ဘက္လိုက္ႏိုင္ေျခမရွိေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ားႏွင့္ ျပင္ဆင္ဖြဲ႕စည္းသင့္ၿပီး ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ႏွင့္ ေကာ္မရွင္အဖြဲ႕ခြဲအဆင့္ဆင့္တြင္ အၿငိမ္းစားတပ္မေတာ္အရာရွိမ်ား ပါဝင္မႈကို သုညအဆင့္သို႔ ေလွ်ာ့ခ်သင့္သည္ဟု ထင္ျမင္မိသည္။ သို႔မွသာ လာမည့္အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲ၏ လြတ္လပ္မႈကိုျမွင့္တင္ႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။
ျပည္သူ႔အသံ လႊတ္ေတာ္အသံ၊ ျပည္သူ႔ဆႏၵလႊတ္ေတာ္ဆႏၵဟု လက္ခေမာင္းခတ္ေႂကြးေၾကာ္ေနေသာ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္၊ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္၊ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ ႏွင့္ တိုင္းေဒသႀကီး/ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္မ်ားအေနျဖင့္လည္း ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္အား ျပင္ဆင္ဖြဲ႕စည္းႏိုင္ေရးႏွင့္ အၿငိမ္းစားတပ္မေတာ္အရာရွိမ်ား ပါဝင္မႈကို သုညအဆင့္သို႔ ေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္ေရးကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ လႊတ္ေတာ္အစည္းအေဝးမ်ားတြင္ အဆိုတင္သြင္းျခင္း၊ ေမးခြန္းေမးျမန္းျခင္းတို႔ကို မျဖစ္မေနေဆာင္ရြက္သင့္သည္။
အရပ္ဘက္လူမႈအဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ အစိုးရမဟုတ္ေသာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားအေနျဖင့္ ၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲ ေစာင့္ၾကည့္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကို ယခုအခ်ိန္ကတည္းက စီမံခ်က္ခ်မွတ္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္ အေရးတႀကီး လိုအပ္မည္ျဖစ္သည္။ ေရြးေကာက္ပြဲေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာေရးအဖြဲ႕မ်ားအၾကား ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈႏွင့္အတူ၊ လွည္းေနေလွေအာင္းျမင္းေဇာင္း မက်န္ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာႏိုင္ေရးအတြက္ ျပင္ဆင္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္ လိုအပ္မည္ျဖစ္သည္။
ထို႔ေၾကာင့္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္အေနျဖင့္ လာမည့္ ၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္ ပါတီစံုဒီမိုကေရစီအေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲႀကီး၏လြတ္လပ္မႈ၊ တရားမွ်တမႈ၊ ဘက္မလိုက္မႈ၊ ဩဇာလႊမ္းမိုးျခင္းကင္းမႈတို႔ကိုေရွး႐ႈလ်က္၊ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ ဥကၠဌ ႏွင့္အဖြဲ႕ဝင္မ်ားေနရာတြင္ အစဥ္အလာအားျဖင့္ ၾကားက်သူမ်ား၊ ဩဇာတိကၠမရွိသူမ်ား၊ ျပည္သူလူထုအၾကား ယံုၾကည္မႈျမင့္မားသူမ်ားႏွင့္ ျပင္ဆင္ဖြဲ႕စည္းႏိုင္ေရးကို အဆိုတင္သြင္း အဆံုးအျဖတ္ရယူသင့္သည္ဟု ထင္ျမင္မိသည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေဟာင္းႏွင့္ ျပည္ေထာင္စုၾကံ့ခိုင္ေရးႏွင့္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးပါတီ ထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္ေဟာင္းတစ္ဦး အေနျဖင့္ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ ဥကၠဌအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ေနျခင္းသည္ ေၾကာင္းက်ဳိးဆီေလ်ာ္မႈ နည္းပါးလြန္းသည္ဟု လည္းေကာင္း၊ ႏိုင္ငံေရးအရ မိုက္႐ူးရဲဆန္လြန္းသည္ဟုလည္းေကာင္း ေကာက္ခ်က္ျပဳႏိုင္သည္။
နိဂံုး
အခ်ဳပ္အားျဖင့္ဆိုေသာ္ သီးျခားလြတ္လပ္မႈ၊ ၾကားေနမႈ၊ အမွီအခိုကင္းမႈ၊ လြတ္လပ္မႈ၊ အမ်ားျပည္သူလူထု၏ ၾကည္ညဳိေလးစားမႈတို႔ ျမင့္ျမင့္မားမားရွိသည့္ အရပ္သားပုဂၢိဳလ္ႀကီးမ်ားႏွင့္ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ကို ျပင္ဆင္ဖြဲ႕စည္းႏိုင္မွသာ ၂ဝ၁၅ခုႏွစ္ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲ၏ လြတ္လပ္မႈကို အာမခံႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။ အမ်ားၾကည္ညိဳေလးစားၿပီး ဘက္မလိုက္ၾကားေနေသာ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ႏွင့္ေကာ္မရွင္အဖြဲ႕ခြဲ အဆင့္ဆင့္တုိ႔၏ စီမံခန္႔ခြဲမႈေအာက္တြင္ က်င္းပမည့္ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲသည္သာ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို မဟာဗ်ဴဟာ ေလွကားထစ္ေနာက္တစ္ထစ္သို႔ တြန္းပို႔ႏိုင္မည္ျဖစ္ပါေၾကာင္း မီးေမာင္းထိုးေဆာ္ဩလိုက္ရပါသည္။
ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္၏ ေျခလွမ္းမ်ားသည္ ၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲမတိုင္မီ ပါတီမ်ား၏မဲဆြယ္စည္း႐ုံးေရးကို ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ရန္၊ ပါတီေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ ပါတီမဲဆြယ္စည္း႐ုံးႏိုင္ခြင့္ကို တားျမစ္ႏိုင္ရန္၊ ပါတီမ်ား၏ သတင္းမီဒီယာမ်ားအေပၚ အားကိုယူလ်က္ မဲဆြယ္စည္း႐ုံးႏိုင္ေျခကို ထိန္းသိမ္းႏိုင္ရန္ ျပင္ဆင္လာေနသည္။ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္၏ နိဒါန္းအစကို ျပန္ေကာက္ေသာ္ ၂ဝ၁ဝ ျပည့္ႏွစ္သို႔ ျပန္ေျပာင္းၾကည့္ရမည္ ျဖစ္သည္။
ေအးခ်မ္းျဖိဳးေကာ္မရွင္
၂ဝ၁ဝ ျပည့္ႏွစ္ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲမ်ားကို ေအာင္ျမင္စြာ က်င္းပႏိုင္ေရးအတြက္ ႏိုင္ငံေတာ္ေအးခ်မ္းသာယာေရးႏွင့္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးေကာင္စီအေနျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းခဲ့ေသာ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ျဖစ္သျဖင့္ ေအးခ်မ္းၿဖိဳးေကာ္မရွင္ဟု ဆိုႏိုင္သည္။ ၂ဝဝ၈ ခုႏွစ္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒပုဒ္မ (၄၄၃) ႏွင့္ေအးခ်မ္းၿဖိဳးေကာင္စီက ျပဌာန္းထားေသာ ၂ဝ၁ဝ ျပည့္ႏွစ္ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ ဥပေဒ၊ ပုဒ္မ ၃ တို႔အရ ၂ဝ၁ဝျပည့္ ႏွစ္ မတ္ ၁၁ ရက္တြင္ ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။
ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္တြင္ ဥကၠဌဦးသိန္းစိုးႏွင့္ ဦးျမင့္ႏိုင္၊ ေဒါက္တာတင္ေအာင္ေအးႏွင့္ ဦးေအာင္ျမင့္ အပါအဝင္ အဖြဲ႕ဝင္ ၁၇ ဦး ပါဝင္သည္။ ႏိုင္ငံေတာ္ေအးခ်မ္းသာယာေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးေကာင္စီသည္ ၂ဝ၁ဝ ျပည့္ႏွစ္ မတ္ ၁ဝ ရက္တြင္ ဒုတိယတရားသူႀကီးခ်ဳပ္ ဦးသိန္းစိုး၊ ဒုတိယေရွ႕ေနခ်ဳပ္ ဦးျမင့္ႏိုင္၊ တရား႐ုံးခ်ဳပ္တရားသူႀကီး ေဒါက္တာတင္ေအာင္ေအး၊ ဝန္ထမ္းေရြးခ်ယ္ေရးအဖြဲ႕၊ အဖြဲ႕ဝင္ ဦးေအာင္ျမင့္တို႔ကို တာဝန္မွ အနားယူခြင့္ျပဳခဲ့သည္။
၂ဝ၁ဝ ျပည့္ႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာ ၉ ရက္တြင္ က်င္းပျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရအဖြဲ႕၊ အစည္းအေဝးအမွတ္စဥ္ (၄၇/ ၂ဝ၁ဝ)မွ သေဘာတူခြင့္ျပဳခ်က္အရ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္႐ုံးကို အမႈထမ္းရာထူး ၇၆ ေနရာ၊ အမႈထမ္းရာထူး ၁၂၄ ေနရာ စုစုေပါင္း ရာထူးေနရာ ၂ဝဝ ျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။
အစိုးရသစ္ႏွင့္ ေကာ္မရွင္သစ္
၂ဝ၁ဝ ျပည့္ႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ေတာင္ၿပိဳကမ္းၿပိဳအႏိုင္ရရွိခဲ့ေသာ ျပည္ေထာင္စုၾကံ့ခိုင္ေရးႏွင့္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးပါတီ၏ အစိုးရသည္ အစိုးရသစ္ႏွင့္အတူ ေကာ္မရွင္သစ္ကို ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။ ေကာ္မရွင္ကသစ္သည္ဟု ထင္ရေသာ္လည္း၊ အဖြဲ႕ဝင္အားလံုးနီးပါးသည္ ေကာ္မရွင္ေဟာင္းမွ လူမ်ားျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အေရခြံလဲ႐ုံသက္သက္ထက္ မပိုခဲ့ဟု သံုးသပ္ႏိုင္သည္။
ျပည္ခိုင္ၿဖိဳးပါတီဥကၠဌႏွင့္ သမၼတသည္ အစိုးရသစ္ကိုဖြဲ႕ၿပီးေနာက္ ျပည္ေထာင္စုၾကံ့ခိုင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးပါတီထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးကို ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ဥကၠဌအျဖစ္ ခန္႔အပ္တာဝန္ေပးခဲ့ေသာအခါ ေကာ္မရွင္သည္ ထူးမျခားနား ျဖစ္ခဲ့ရသည္။ ၂ဝ၁၁ ခုႏွစ္၊ မတ္ ၃ဝ ရက္တြင္ ဦးတင္ေအးသည္ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ဥကၠဌ ျဖစ္လာသည္။ သမၼတဦးသိန္းစိန္ လက္ထက္ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္သည္လည္း ေအးခ်မ္းၿဖိဳးေကာင္စီမွ ဖြဲ႕စည္းေပးခဲ့ေသာ ေကာ္မရွင္ႏွင့္ ထူးမျခားနားပင္ျဖစ္သည္။ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္သစ္အဖြဲ႕ဝင္မ်ားအားလံုးသည္ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ေဟာင္းအဖြဲ႕ဝင္မ်ား ျဖစ္သည္။
ေကာ္မရွင္ရံုးမ်ားတိုးခ်ဲ႔ျခင္း
ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ကို လႊတ္ေတာ္အသီးသီး၏ ေရြးေကာက္ပြဲမ်ားကို ေအာင္ျမင္စြာ ႀကီးၾကပ္က်င္းပႏိုင္ေရးႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားကို ဥပေဒႏွင့္အညီ ႀကီးၾကပ္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ေရးတို႔အတြက္ တိုးခ်ဲ႕ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။ တိုင္းေဒသႀကီး/ ျပည္နယ္ ၁၄ ႐ုံး၊ ေနျပည္ေတာ္ႏွင့္ ခ႐ုိင္ ၆၇ ႐ုံး၊ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ တိုင္း/ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရေဒသ ေျခာက္႐ုံး၊ ၿမိဳ႕နယ္ ၃၃ဝ ႐ုံးတို႔ကို ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ ႐ုံးလက္ေအာက္ခံ၊ ေကာ္မရွင္အဖြဲ႕ခြဲ႐ုံး အဆင့္ဆင့္အျဖစ္ ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။
အရာထမ္း ရာထူး ၅၁၈ ေနရာ၊ အမႈထမ္းရာထူး ၁၆၉၆ ေနရာ၊ စုစုေပါင္းရာထူး ၂၂၁၄ ေနရာျဖင့္ တိုးခ်ဲ႕ ျပင္ဆင္ဖြဲ႕စည္းရန္ ၂ဝ၁၂ ခုႏွစ္ ဩဂုတ္ ၉ရက္တြင္ က်င္းပျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရအဖြဲ႕အစည္းအေဝး အမွတ္စဥ္ (၃ဝ/၂ဝ၁၂) တြင္ သေဘာတူခြင့္ျပဳၿပီးျဖစ္ပါသျဖင့္ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္႐ုံး၏ ဖြဲ႕စည္းပံုအား အရာထမ္းရာထူး ၅၉၄ ေနရာ၊ အမႈထမ္းရာထူး ၁၈၂ဝ ေနရာ၊ စုစုေပါင္းရာထူး ၂၄၁၄ ေနရာျဖင့္ တိုးခ်ဲ႕ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။
ေဘာင္းဘီ၀တ္မွ ပုဆိုး၀တ္သို႔
ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္သည္ ၂ဝ၁၃ ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ ဘာ ၃ ရက္ ေန႔စြဲပါ အမိန္႔ေၾကာ္ျငာစာအမွတ္ (၄၇/၂ဝ၁၃)ကို ထုတ္ျပန္ေၾကညာၿပီး လက္ေထာက္ၫႊန္ၾကားေရးမွဴးမ်ားကို ခန္႔ထားခဲ့သည္။ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္႐ုံး (ၾကည္း) စစ္ရာထူးခန္႔ခ်ဳပ္႐ုံး၏ ၂ဝ၁၃ ခုႏွစ္ ႏိုဝင္ဘာ ၁၁ ရက္စြဲပါ စာျဖင့္ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္႐ုံးသို႔ လႊဲေျပာင္းအမႈထမ္းေဆာင္ခြင့္ျပဳခဲ့ေသာ ဗိုလ္မွဴးအဆင့္ ၅၈ ဦးကို ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္႐ုံး လက္ေအာက္ ခံ၊ ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္အဖြဲ႕ခြဲ႐ုံးအဆင့္ဆင့္တို႔တြင္ လက္ေထာက္ညႊန္ၾကားေရးမွဴးမ်ားအျဖစ္ ၂ဝ၁၃ ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာ ၂ ရက္၊ နံနက္ပိုင္းမွစ၍ ခန္႔ထားခဲ့သည္။ ေဘာင္းဘီဝတ္တို႔ ေဘာင္းဘီခြ်တ္ကာ၊ ပုဆိုးဝတ္ခဲ့ၾကသည္။
ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္႐ုံးလက္ေအာက္ရွိ ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္အဖြဲ႕ခြဲ႐ုံး အဆင့္ဆင့္တြင္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ရန္ ခန္႔အပ္ခဲ့ေသာ တပ္မေတာ္အရာရွိ ၅၈ ဦးတို႔ကို ၂ဝ၁၄ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီ ၁၃ ရက္တြင္ ျပည္ေထာင္စု ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္၏ အမိန္႔ေၾကာ္ျငာစာအမွတ္ (၁၁/၂ဝ၁၄) ထုတ္ျပန္လ်က္၊ ကယားျပည္နယ္မွ လြဲ၍ ျပည္နယ္ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္အဖြဲ႕ခြဲ႐ုံးေျခာက္ခု၊ ဧရာဝတီတိုင္းေဒသႀကီးႏွင့္ မႏၱေလးတိုင္းေဒသႀကီး ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္အဖြဲ႕ခြဲ႐ုံးႏွစ္ခု၊ ပအို႔ဝ္ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရေဒသေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္အဖြဲ႕ခြဲ႐ုံးႏွင့္ ေနျပည္ေတာ္ခ႐ုိင္ ေကာ္မရွင္အဖြဲ႕ခြဲ႐ုံး အပါအဝင္ ခ႐ုိင္ေကာ္မရွင္အဖြဲ႕ခြဲ႐ုံး ၄၉ ႐ုံးတို႔တြင္ လက္ေထာက္ၫႊန္ၾကားေရးမွဴးမ်ားအျဖစ္ ေျပာင္းေရႊ႕ခန္႔အပ္တာဝန္ခ်ထား ခဲ့သည္။
ဗ်ဴဟာခင္းျပီလား
ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္သည္ လက္ေထာက္ၫႊန္ၾကားေရးမွဴး (အၿငိမ္းစားဗိုလ္မွဴး)မ်ားကို ေျပာင္းေရႊ႕ခန္႔အပ္ တာဝန္ခ်ထားျခင္းမရွိေသာ ခ႐ုိင္အမ်ားစုသည္ လာမည့္ ၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ျပည္ေထာင္စုၾကံ့ခိုင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးပါတီအေနျဖင့္၊ အားမေကာင္းေသာေနရာမ်ား ျဖစ္ေနသည္ကို ထူးျခားစြာသတိျပဳမိသည္။ ဥပမာအားျဖင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္ ဗန္းေမာ္ခ႐ုိင္၊ ပူတာအိုခ႐ုိင္၊ ရွမ္းျပည္နယ္တြင္ လင္းေခးခ႐ုိင္၊ ကြန္လံုခ႐ုိင္၊ ေလာက္ကိုင္ခ႐ုိင္၊ က်ဳိင္းတံုခ႐ုိင္၊ မိုင္းဆတ္ခ႐ုိင္၊ မိုင္းျဖတ္ခ႐ုိင္တို႔တြင္ အၿငိမ္းစားဗိုလ္မွဴးမ်ားကို တာဝန္ခ်ထားျခင္း မရွိေပ။ ထို႔ေၾကာင့္ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္၏ ေနရာႏွင့္ တာဝန္ခ်ထားမႈမ်ားသည္ ျပည္ခိုင္ၿဖိဳးပါတီ၏ လူထုစည္း႐ုံးေရးဗ်ဴဟာမ်ားႏွင့္ ဆက္စပ္ေကာင္းဆက္စပ္ေနႏိုင္သည့္ အသြင္မ်ားကို သတိျပဳမိသည္။
၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲတြင္ အခ်ဳိးက်ကိုယ္စားျပဳ မႈစနစ္(ပီအာ)ကို ေျပာင္းလဲက်င့္သံုးရန္ အလားအလာျမင့္မားေနသည့္အခ်ိန္တြင္ အၿငိမ္းစားဗိုလ္မွဴးမ်ားကို ခ႐ုိင္ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ အဖြဲ႕ခြဲ႐ုံးမ်ား၌ တာဝန္ေပးခဲ့ျခင္းကို အေၾကာင္းျပဳလ်က္၊ အခ်ဳိးက်ကိုယ္စားျပဳမႈစနစ္တြင္လည္း ခ႐ုိင္မ်ားကို အေျခခံသည့္ပံုစံေျပာင္းလဲႏိုင္ေျခရွိသည္ဟု သံုးသပ္ႏိုင္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္သည္ ခ႐ုိင္မ်ားအထိ တိုက္႐ုိက္ၫႊန္ၾကား၊ တာဝန္ေပး၊ သတင္းပို႔၊ ျပန္လည္အစီရင္ခံႏိုင္မည့္ ဆက္ေၾကာင္းတစ္ခုကို ျပင္ဆင္တည္ေဆာက္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပံုရသည္။
ေဘာင္းဘီခၽြတ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး
ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္မွ ထုတ္ျပန္သည့္ နည္းဥပေဒမ်ား၊ စည္းမ်ဥ္းမ်ား၊ ၫႊန္ၾကားခ်က္မ်ားကို တင္းျပည့္က်ပ္ျပည့္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏိုင္ေရးအတြက္ စီမံအုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၱရားတစ္ခုကို စိတ္ခ်ယံုၾကည္ရသူမ်ားႏွင့္ တည္ေဆာက္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ႏိုင္သည္ဟုလည္း သံုးသပ္ႏိုင္သည္။ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ထားေသာ၊ မဟာဗ်ဴဟာေျမာက္ေသာ၊ ရည္မွန္းခ်က္မ်ား ေအာင္ျမင္ေရးကိုဦးတည္ေသာ အထူးစီမံခ်က္တစ္ရပ္ကို ခ်မွတ္အေကာင္အထည္ေဖာ္ေနသည္ဟု ယူဆႏိုင္ေသာ လကၡဏာမ်ားကိုလည္း သတိျပဳမိသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္၏ လတ္တေလာေျခလွမ္းမ်ားသည္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ မဲဆြယ္စည္း႐ုံးေရးလုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကို အားေလ်ာ့ေစရန္ ဗ်ဴဟာေျမာက္ပံုေဖာ္ေနသည့္အသြင္ ယိုးစြပ္မႈမ်ားျမင့္မားေနျခင္း ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ႏိုင္သည္ဟု ေကာက္ခ်က္ျပဳႏိုင္သည္။
တပ္မေတာ္အစိုးရ အုပ္ခ်ဳပ္မႈစနစ္မွ အရပ္သားအစိုးရအုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္သို႔ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေနပါသည္ဟု ေႂကြးေၾကာ္ေနသည့္ကာလတြင္ တပ္မေတာ္အရာရွိမ်ားကို အၿငိမ္းစားယူေစၿပီး အရပ္သားအရာရွိမ်ား အသြင္ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ ကာ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္အပါအဝင္ အစိုးရႏွင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၱရားတြင္ သြတ္သြင္းေနျခင္းသည္ အၿငိမ္းစားတပ္မေတာ္အရာရွိမ်ားကို ဆက္လက္ေက်ာ႐ုိးျပဳေနျခင္းျဖစ္သည့္အေလ်ာက္ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ စစ္အာဏာသိမ္းၿပီးေနာက္ပိုင္း အေျခတည္ စတင္ခဲ့ေသာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးႏွင့္စီမံခန္႔ခြဲေရးပံုစံႏွင့္ တစ္ထပ္တည္းက်ေနသည္ဟု သံုးသပ္ႏိုင္သည္။ တိုင္းျပည္ႏွင့္ျပည္သူလူထုကို အဆင္းရဲ၊ အမဲြေတဆံုး ျဖစ္ေစခဲ့သည့္ အဓိကအေၾကာင္းအရင္း တစ္ခုျဖစ္ေသာ အၿငိမ္းစားတပ္မေတာ္အရာရွိမ်ားကို ေက်ာ႐ုိးျပဳသည့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးႏွင့္စီမံခန္႔ခြဲေရးစနစ္အား ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္အပါအဝင္ က႑ေပါင္းစံုတြင္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲႏိုင္မွသာ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ဒီမိုကေရစီျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးသည္ အႏွစ္သာရ ျပည့္ဝမည္ျဖစ္သည္။
တိုက္တြန္းေဆာ္ၾသျခင္း
၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲမတိုင္မီ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ကို ျပည္သူလူထုအမ်ားစု ၾကည္ညဳိေလးစားေသာ၊ ၾကားေနေသာ၊ ဘက္လိုက္ႏိုင္ေျခမရွိေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ားႏွင့္ ျပင္ဆင္ဖြဲ႕စည္းသင့္ၿပီး ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ႏွင့္ ေကာ္မရွင္အဖြဲ႕ခြဲအဆင့္ဆင့္တြင္ အၿငိမ္းစားတပ္မေတာ္အရာရွိမ်ား ပါဝင္မႈကို သုညအဆင့္သို႔ ေလွ်ာ့ခ်သင့္သည္ဟု ထင္ျမင္မိသည္။ သို႔မွသာ လာမည့္အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲ၏ လြတ္လပ္မႈကိုျမွင့္တင္ႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။
ျပည္သူ႔အသံ လႊတ္ေတာ္အသံ၊ ျပည္သူ႔ဆႏၵလႊတ္ေတာ္ဆႏၵဟု လက္ခေမာင္းခတ္ေႂကြးေၾကာ္ေနေသာ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္၊ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္၊ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ ႏွင့္ တိုင္းေဒသႀကီး/ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္မ်ားအေနျဖင့္လည္း ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္အား ျပင္ဆင္ဖြဲ႕စည္းႏိုင္ေရးႏွင့္ အၿငိမ္းစားတပ္မေတာ္အရာရွိမ်ား ပါဝင္မႈကို သုညအဆင့္သို႔ ေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္ေရးကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ လႊတ္ေတာ္အစည္းအေဝးမ်ားတြင္ အဆိုတင္သြင္းျခင္း၊ ေမးခြန္းေမးျမန္းျခင္းတို႔ကို မျဖစ္မေနေဆာင္ရြက္သင့္သည္။
အရပ္ဘက္လူမႈအဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ အစိုးရမဟုတ္ေသာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားအေနျဖင့္ ၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲ ေစာင့္ၾကည့္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကို ယခုအခ်ိန္ကတည္းက စီမံခ်က္ခ်မွတ္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္ အေရးတႀကီး လိုအပ္မည္ျဖစ္သည္။ ေရြးေကာက္ပြဲေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာေရးအဖြဲ႕မ်ားအၾကား ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈႏွင့္အတူ၊ လွည္းေနေလွေအာင္းျမင္းေဇာင္း မက်န္ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာႏိုင္ေရးအတြက္ ျပင္ဆင္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္ လိုအပ္မည္ျဖစ္သည္။
ထို႔ေၾကာင့္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္အေနျဖင့္ လာမည့္ ၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္ ပါတီစံုဒီမိုကေရစီအေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲႀကီး၏လြတ္လပ္မႈ၊ တရားမွ်တမႈ၊ ဘက္မလိုက္မႈ၊ ဩဇာလႊမ္းမိုးျခင္းကင္းမႈတို႔ကိုေရွး႐ႈလ်က္၊ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ ဥကၠဌ ႏွင့္အဖြဲ႕ဝင္မ်ားေနရာတြင္ အစဥ္အလာအားျဖင့္ ၾကားက်သူမ်ား၊ ဩဇာတိကၠမရွိသူမ်ား၊ ျပည္သူလူထုအၾကား ယံုၾကည္မႈျမင့္မားသူမ်ားႏွင့္ ျပင္ဆင္ဖြဲ႕စည္းႏိုင္ေရးကို အဆိုတင္သြင္း အဆံုးအျဖတ္ရယူသင့္သည္ဟု ထင္ျမင္မိသည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေဟာင္းႏွင့္ ျပည္ေထာင္စုၾကံ့ခိုင္ေရးႏွင့္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးပါတီ ထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္ေဟာင္းတစ္ဦး အေနျဖင့္ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ ဥကၠဌအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ေနျခင္းသည္ ေၾကာင္းက်ဳိးဆီေလ်ာ္မႈ နည္းပါးလြန္းသည္ဟု လည္းေကာင္း၊ ႏိုင္ငံေရးအရ မိုက္႐ူးရဲဆန္လြန္းသည္ဟုလည္းေကာင္း ေကာက္ခ်က္ျပဳႏိုင္သည္။
နိဂံုး
အခ်ဳပ္အားျဖင့္ဆိုေသာ္ သီးျခားလြတ္လပ္မႈ၊ ၾကားေနမႈ၊ အမွီအခိုကင္းမႈ၊ လြတ္လပ္မႈ၊ အမ်ားျပည္သူလူထု၏ ၾကည္ညဳိေလးစားမႈတို႔ ျမင့္ျမင့္မားမားရွိသည့္ အရပ္သားပုဂၢိဳလ္ႀကီးမ်ားႏွင့္ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ကို ျပင္ဆင္ဖြဲ႕စည္းႏိုင္မွသာ ၂ဝ၁၅ခုႏွစ္ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲ၏ လြတ္လပ္မႈကို အာမခံႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။ အမ်ားၾကည္ညိဳေလးစားၿပီး ဘက္မလိုက္ၾကားေနေသာ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ႏွင့္ေကာ္မရွင္အဖြဲ႕ခြဲ အဆင့္ဆင့္တုိ႔၏ စီမံခန္႔ခြဲမႈေအာက္တြင္ က်င္းပမည့္ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲသည္သာ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို မဟာဗ်ဴဟာ ေလွကားထစ္ေနာက္တစ္ထစ္သို႔ တြန္းပို႔ႏိုင္မည္ျဖစ္ပါေၾကာင္း မီးေမာင္းထိုးေဆာ္ဩလိုက္ရပါသည္။
Written by:
No comments:
Post a Comment