HIV (သို႔မဟုတ္) HPV ကူးစက္ခံေနရျပီလား (အေမးအေျဖ)

ေမး။     ။ လြန္ခဲ့တဲ့ ၉ လေလာက္က က်ေနာ္ အကာအကြယ္ မပါဘဲ လိင္ဆက္ဆံ မိပါတယ္။ အဲေနာက္ေတာ့ က်ေနာ္ ေျခေထာက္ေတြ စျပီး ယားလာပါတယ္။ ေနာက္ allergy လို အနီ ဖုေလးေတြ ထြက္လိုက္ ေပ်ာက္ လိုက္ျဖစ္ပါတယ္။ ေလးလံတဲ့ အထုပ္အပိုးေတြ ဆြဲရင္ လက္ဖဝါးနဲ႔ လက္ေခ်ာင္းေလးေတြမွာ နီရဲျပီး အျဖဴေရာင္ အဖုေလးေတြျဖစ္ပါတယ္။ လည္ပင္းလည္း တစ္ခါတစ္ရံ ယားျပီး နီရဲလာပါတယ္။  မိနစ္ ၃၀ ေလာက္ ၾကာရင္ျပန္ ေပ်ာက္သြားပါတယ္၊ အရာ ဝတၳဳေတြနဲ႔ ထိေတြ႔ မိရင္ (ဥပမာ စားပြဲေပၚ လက္ေထာက္မိရင္ စားပြဲနဲ႔ လက္ထိတဲ့ ေနရာမွာ နီရဲျပီး အဖုေလးေတြ ထြက္ပါတယ္)။

ကိုယ္အေလးခ်ိန္ကေတာ့ သိသိသာသာ တက္လာပါတယ္ ၉ လ အတြင္း ၁၀၊ ၁၅ ေပါင္ေလာက္ တက္လာပါတယ္။ တစ္ေယာက္ေယာက္က က်ေနာ့ လက္ဖ်ံကို လာရိုက္ရင္ အဲဒီ လက္ဖ်ံက ခ်က္ခ်င္း နီရဲျပီး အဖု ထြက္လာပါတယ္၊ ဘာနဲ႔မွ မထိမခိုက္ မိေအာင္ ဂရုစိုက္ေနရပါတယ္။ က်ေနာ့္မွာ HIV ပိုး ကူးစက္ ခံေနရတာပါလား။ က်ေနာ္ ျဖစ္တဲ့ အဖုေလးေတြ တစ္ခါတစ္ေလလည္း ျပင္လိုက္ျဖစ္ပါတယ္၊ မိနစ္ ၃၀ ေလာက္ေနရင္ ပံုမွန္ အေရျပား အတိုင္း ျပန္ျဖစ္ သြားပါတယ္။

ေျဖ။    ။ ေမးခြန္းေတြကို မေျဖေပးမီ က်ေနာ္တို႔ ဘက္က ေမးခြန္း အနည္းငယ္ ေမးပါရေစ။ အကာကြယ္ မပါပဲ လိင္ဆက္ဆံမိတာ ၉ လ ရွိျပီဆိုေတာ့ ဒီၾကားထဲမွာ ေသြးစစ္ၾကည့္ဖူးပါသလား။ ေသြးမစစ္ရေသးဘူးဆိုရင္ သံသယစိတ္ ကင္းသြားေအာင္ ေသြးစစ္ဖို႔ အၾကံျပဳပါရေစ။

အခုေျပာျပတဲ့ ေရာဂါ လကၡဏာေတြက allergic dermatitis လို႔ေခၚတဲ့ အေရျပားနဲဲ႔ ဓာတ္မတည့္တဲ့ ပံုစံတူေနပါတယ္။ အေရျပားနဲ႔ မတည့္တဲ့ ဓာတုပစၥည္းေတြ၊ ပိုးသတ္ေဆးေတြ၊ မႈိပိုးေတြ၊ ဖုန္မႈန္႔ေတြ စတာေတြက အေရျပားမွာ အဖုေတြကို ျဖစ္ေပၚေစပါတယ္။ ဒါက HIV ပိုးရွိတဲ့ လကၡဏာေတြထဲမွာ မပါ၀င္ပါဘူး။ သာမန္ အေရျပား ေရာဂါျဖစ္ဖို႔ မ်ားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ နီးစပ္ရာ အေရျပားဆရာ၀န္နဲ႔ တိုင္ပင္ေစခ်င္ ပါတယ္။

ေမး။    ။ ေသြးမစစ္ၾကည့္ ရေသးပါဘူး။ က်ေနာ္ ေၾကာက္ျပီး မစစ္ရဲတာပါ၊ ပထမ စာတုန္းက မေျပာလိုက္ရတာ ရွိေသးလို႔ပါ။ နားနဲ႔မနာ ဖဝါးနဲ႔ နာေပးပါ။ က်ေနာ္က homosexual ပါ၊ မႏွစ္က က်ေနာ့ ပါတနာနဲ႔ လိင္ဆက္ဆံျပီး ၁ ပါတ္ေလာက္မွာ အဲလို အေရျပားယားတာ အဖု ထြက္တာ ျဖစ္တာပါ၊ က်ေနာ္ သူနဲ႔ ဆက္ဆံျပီး ၃ လ ေလာက္ေနေတာ့ က်ေနာ့္ စအိုဝက ယားလာပါတယ္။ ေနာက္အဖုေလးေတြ ထြက္လာပါတယ္၊ သူငယ္ခ်င္း တစ္ေယာက္က HPV ျဖစ္တာလို႔ ေျပာပါတယ္၊ သူေျပာတဲ့ ေဆးကို လိမ္းလိုက္တာ ေပ်ာက္သြားပါတယ္။ ခုထိ ေနာက္ထပ္ မျဖစ္ေတာ့ပါဘူး။ အေရျပားကေတာ့ ၉ လလံုး allergy လို ေပ်ာက္လိုက္ ျဖစ္လိုက္နဲ႔ ပါ၊ အနာေတာ့ မျဖစ္ပါဘူး၊ က်ေနာ္က အသက္ ၂၃ ပါ၊ အိမ္ကိုလဲ အသိမေပးရဲလို႔ပါ။ ကူညီျပီး ေျဖၾကားေပးပါ။

ေျဖ။    ။ ေသြးစစ္ဖို႔ အတြက္ေတာ့ တိုက္တြန္းခ်င္ပါတယ္။ ဒါမွ သံသယေတြ ရွင္းသြားမွာပါ။ ေသြးစစ္ဖို႔ အတြက္ စိတ္ခ်ရံုၾကည့္ရတဲ့ အန္ဂ်ီအိုေတြ၊ ျပင္ပ ဓာတ္ခြဲခန္းေတြ ရွိေနပါတယ္။ မိတ္ေဆြက ရန္ကုန္၊ မႏၱေလး လို ေနရာေတြမွာဆို အန္ဂ်ီအိုေတြမွာ ႏွစ္သိမ့္ ေဆြးေႏြးမႈ ရယူျပီး ေသြးစစ္ႏိုင္ပါတယ္။

HPV လို႔ေတာ့ က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔ ဟုတ္တယ္/မဟုတ္ဘူး အတည္ျပဳလို႔ မရပါဘူး။ အဲဒီ အရည္ၾကည္ ဖုေလးေတြကို ျမင္ရမွ ေသခ်ာႏိုင္ပါတယ္။ အမ်ားအားျဖင့္ HPV ပိုးကူးစက္ခံရသူေတြက ေရာဂါလကၡဏာ မျပတတ္ပါဘူး။ ျပခဲ့ရင္လည္း ၾကြက္ႏို႔လို အဖုေသးေသးေလးေတြ လိင္အဂၤါ တစ္၀ိုက္၊ စအိုတစ္၀ိုက္မွာပဲ အျဖစ္မ်ားပါတယ္။ လက္မွာ ျဖစ္တာ ရွားပါတယ္။

HPV ပိုးကို စစ္လုိ႔ရတဲ့နည္း ျမန္မာျပည္မွာ မရွိေသးပါဘူး။ ျပီးေတာ့ HPV က ကံေပၚ မူတည္ပါတယ္။ ဘာေရာဂါ လကၡဏာမွ မျပတဲ့ လူေတြ အမ်ားၾကီး ရွိပါတယ္။ မိတ္ေဆြက အရက္ေသာက္ရင္၊ ေဆးလိပ္ေသာက္ ရင္ေတာ့ လကၡဏာျပတာ ျမန္ပါတယ္။

ဘာလကၡဏာေတြ ျပလဲဆိုေတာ႔
- လိင္အဂၤါ တစ္၀ိုက္ ၾကြက္ႏို႔ေပါက္ျခင္း၊ အျပင္လိုက္ အဖု ေသးေသးမ်ားေပါက္ျခင္း
- စအို တစ္ိုက္ ၾကြက္ႏို႔ေပါက္ျခင္း၊ အျပင္လိုက္ အဖုေသးေသးမ်ား ေပါက္ျခင္း
- ၾကြက္ႏို႔၊ အျပင္လိုက္ အဖုေလးမ်ားမွ အရည္ တစ္စိုစို ထြက္ျခင္း (သူတစ္ပါးကို အလြန္ကူးလြယ္တဲ့ အေျခေန)
- ေဂၚဖီပန္းပြင့္ ကဲ့သို႔ အဖုမ်ား လိင္အဂၤါနဲ႔ စအိုတြင္ အဖုအလံုးမ်ား ထြက္ျခင္း
- ပါးစပ္၊ လည္ေခ်ာင္း၊ အာခံတြင္း တြင္ အဖုးမ်ားေပါက္ျခင္း စတာေတြပါ

မ်ားေသာအားျဖင့္ HPV ေၾကာင့္ျဖစ္တဲ့ ၾကြက္ႏို႔နဲ႔ အဖုေတြက မယားတတ္ပါဘူး။ HPV အတြက္ အေကာင္းဆံုး ကာကြယ္ျခင္းကေတာ့ လိင္ဆက္ဆံရာမွာ ကြန္ဒံုး သံုးျခင္းပါ။ ပါးစပ္နဲ႔ ဆက္ဆံရင္လည္း HPV ကူးတတ္တဲ့ အတြက္ လိင္တံမွာ ကြန္ဒံုးစြပ္ျပီးမွ oral sex လုပ္သင့္ ပါတယ္။

Homosexual ျဖစ္ေတာ့ ပိုျပီး သတိထားရပါမယ္။ Homosexual ေတြမွာ အျဖစ္အမ်ားဆံုးက HPV ပါ။ ဒီေတာ့ anal sex, oral sex, vaginal sex အားလံုးမွာ သတိရွိပါ။ ကြန္ဒံုးသံုးပါ။ HPV က လိင္အဂၤါ အခ်င္ခ်င္း ပြတ္သီးပြတ္သတ္ လုပ္ရံုနဲ႔တင္ ကူးစက္တတ္ဆိုတာ သိထားပါ။

ေလာေလာဆယ္ေတာ့ အေရျပား ဆရာ၀န္နဲ႔ လက္က allergic ျဖစ္တာေတြကို ျပေစခ်င္ပါတယ္။ အသက္ ငယ္ေသးတဲ့ အတြက္ ကိုယ့္ဘ၀ အသက္ဆက္ရွင္ဖို႔ က်န္းမာေရးကို ဂရုစိုက္ေစခ်င္ပါတယ္။ ကုသျခင္းထက္ ကာကြယ္ျခင္းက အေကာင္းဆံုးဆိုတာကို အသိေပးပါရေစ။

လမင္းကုိ