သက္သတ္လြတ္ႏွင့္ ကုသိုလ္စိတ္

အရွင္ဘုရား . .

သက္သတ္လြတ္စားျခင္းျဖင့္ ကုသိုလ္ရႏိုင္၊ မရႏိုင္ႏွင့္ အသားစားျခင္းျဖင့္ အကုသိုလ္ျဖစ္ႏိုင္၊ မျဖစ္ႏိုင္တို႔အား ေျဖၾကားေပးပါရန္ ႐ိုေသစြာ ေလွ်ာက္ထားအပ္ပါသည္ဘုရား… ။

ဗုိလ္မႈးမ်ိဳးဦး၊ ရန္ကုန္ျမိဳ႕။

ဒကာမ်ိဳးဦးေရ . . . .
ျမတ္စြာဘုရားရွင္ဟာ ပ႒ာန္းေဒသနာေတာ္ၾကီးမွာ ‘အစားအစာကလည္း လူတစ္ေယာက္ကို ကုသိုလ္ျဖစ္ေအာင္၊ သို႔မဟုတ္ အကုသိုလ္ျဖစ္ေအာင္ ေက်းဇူးျပဳႏိုင္တယ္’လို႔ ေဟာၾကားေတာ္မူထားပါတယ္။ ‘ဥပနိႆယပစၥေယာ’ဆိုတဲ့ ပ႒ာန္းပစၥည္းရဲ႕ အဖြင့္မွာပါ။ ဥပနိႆယပစၥယသတိၱ(အားၾကီးေသာမွီရာ အေၾကာင္းတရားစြမ္းအင္)နဲ႔ေက်းဇူးျပဳႏိုင္တယ္လို႔ ဆိုလိုပါတယ္။

အစားအစာတစ္ခုေၾကာင့္ လူတစ္ေယာက္မွာ ကုသိုလ္စိတ္လည္း ျဖစ္ႏိုင္သလို အကုသိုလ္စိတ္လည္း ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ကုသုိလ္စိတ္ျဖစ္ေအာင္ ႏွလံုးသြင္းျပီးစားရင္ ကုသုိလ္စိတ္ျဖစ္ႏိုင္ျပီး အကုသိုလ္စိတ္ျဖစ္ေအာင္ ႏွလံုးသြင္းျပီးစားရင္ အကုသိုလ္ စိတ္ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။

အစားအစာ သက္သက္ေၾကာင့္ ကုသုိလ္စိတ္၊ အကုသိုလ္စိတ္ျဖစ္တာမဟုတ္ပါဘူး အစားအစာကို စားသံုးသူရဲ႔ ႏွလံုးသြင္း ေၾကာင့္သာ ကုသိုလ္စိတ္၊ အကုသိုလ္စိတ္ ျဖစ္ရတာပါ။
အစားအစာကေတာ့ သူ႔ခ်ည္းသက္သက္ ကုသိုလ္စိတ္ျဖစ္ေအာင္လည္း မစြမ္းေဆာင္ႏိုင္သလို အကုသိုလ္စိတ္ျဖစ္ေအာင္လည္း မဖန္တီးႏိုင္ပါဘူး။ သက္သတ္လြတ္အစားအစာ ကို စားလိုက္လို႔ အလိုလိုေနရင္း ကုသိုလ္ေတြ ရမသြားႏိုင္သလို အသားငါး အစားအစာကို စားလိုက္လို႔လည္း အလကားေနရင္း အကုသိုလ္ေတြ ျဖစ္မသြားႏိုင္ပါဘူး။ အစားအစာဟာ အစားအစာပါပဲ။ ကုသိုလ္၊ အကုသိုလ္ဟာ ကုသိုလ္၊ အကုသိုလ္ပါပဲ။ တျခားစီပါ။ တိုက္႐ိုက္ပတ္သက္ျခင္းမရွိပါဘူး။

‘အစားအစကာက ကုသိုလ္၊ အကုသိုလ္ ျဖစ္ေအာင္ေက်းဇူးျပဳႏိုင္တယ္’ ဆိုတာက အစားအစာကို စားသံုေနသူရဲ႕ စားသံုး ေနဆဲမွာ ျဖစ္ေနတဲ့ စိတ္အေျခအေနရယ္၊ အစားအစာကို စားသံုးျပီးေနာက္ စားသံုးသူမွာ ျဖစ္ေပၚလာမယ့္ ႐ုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ အက်ိဳး သက္ေရာက္မႈကို အေျခခံတဲ့ ေနာက္ဆက္တြဲ လုပ္ရပ္ေတြရယ္ကို ရည္ရြယ္ျပီး ေျပာတာပါ။ အစားအစာ ေရြးခ်ယ္မႈ သက္သက္ေၾကာင့္ ကုသိုလ္၊ အကုသိုလ္ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာတာ မဟုတ္ပါဘူး။
သက္သတ္လြတ္ပဲစားစား၊ သက္သတ္မလြတ္ပဲစားစား၊ ဘာ၀နာတစ္ခုခု ပြားရင္းစားရင္ ကုသိုလ္စိတ္ျဖစ္ျပီး ကုသိုလ္ရပါတယ္။ ဘာ၀နာတစ္ခုခုပြားရင္းစားေနသူရဲ႕ သႏၲာန္မွာ စားေနဆဲ အစားအစာနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး ‘ေကာင္းလုိက္တာ’ဆိုတဲ့ ေလာဘ၊ ‘မေကာင္းဘူး’ဆိုတဲ့ ေဒါသ ျဖစ္ခြင့္မရတဲ့အတြက္ အကုသိုလ္စိတ္ ကင္းရွင္းေနပါတယ္။

သက္သတ္လြတ္ပဲစားစား၊ သက္သတ္မလြတ္ပဲစားစား ေလာဘ၊ ေဒါသစတဲ့ ကိေလသာေတြနဲ႔ စားေနရင္ အစားစားရင္း အကုသိုလ္စိတ္ေတြျဖစ္ျပီး အကုသိုလ္တရားေတြ တိုးပြားေနပါတယ္။ ကိုယ္စားေနဆဲ အစားအစာနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ေလာဘ၊ ေဒါသပဲျဖစ္ျဖစ္၊ အစာစားရင္း သူမ်ားအေၾကာင္း၊ တျခားအေၾကာင္းေတြးလို႔ ျဖစ္လာတဲ့ ေလာဘ၊ ေဒါသပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ေလာဘ၊ ေဒါသမွန္သမွ် အကုသိုလ္ခ်ည္းပါပဲ။

လူတစ္ေယာက္ သက္သတ္လြတ္ အစားအစာ တစ္ခုကို စားေနတယ္ဆိုပါဆို႔ ‘ဟယ္ . . ၊ အသားတုဟင္းေလးက ရွယ္ပဲ၊ အသားဟင္းအစစ္နဲ႔ေတာင္ မလဲႏိုင္ဘူး၊ ေကာင္းလိုက္တာ’ ဆိုရင္ သက္သတ္လြတ္စားရင္း ေလာဘကိေလသာနဲ႔ အကုသိုလ္
စိတ္ေတြ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ‘ဟြန္း . . . ၊ဒီေန႔ သက္သတ္လြတ္စားမွန္း သိရက္သားနဲ႔ ဟင္းကို ေကာင္းေကာင္းခ်က္မထားဘူး၊ တစ္ခါလာ ကန္စြန္းရြက္၊ တစ္ခါလာ ပဲပင္ေပါက္၊ သိပ္စိတ္ညစ္တာပဲ’ဆိုရင္ သက္သတ္လြတ္စားရင္း ေဒါသ ကိေလသာနဲ႔ အကုသိုလ္စိတ္ေတြ ျဖစ္ေနပါတယ္။

‘ဟင္း . . . ဟင္း၊ ငါမို႔လို႔ သက္သတ္လြတ္စားႏိုင္တာ၊ ဟိုေကာင္ေတြ ဟိုေကာင္မေတြ ငါ့လို သက္သတ္လြတ္စားႏိုင္တာ မဟုတ္ဘူး’ဆိုရင္ သက္သတ္လြတ္စားရင္း မာနကိေလသာနဲ႔ အကုသိုလ္စိတ္ေတြ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ‘သက္သတ္လြတ္စားမွ ေမတၱာသမား၊ သက္သတ္လြတ္စားတာ ကုသုိလ္ရတယ္၊ ငါေတာ့ ဒီေန႔ သက္သတ္လြတ္စားလို႔ ကုသိုလ္ေတြ ေတာ္ေတာ္ ရသြားျပီ’ ဆိုရင္ သက္သတ္လြတ္စားရင္း ဒိ႒ိကိေလသာနဲ႔ အကုသိုလ္စိတ္ေတြ ျဖစ္ေနပါတယ္။

ဒါက အစားအစာနဲ႔ တိုက္႐ိုက္ပတ္သက္တဲ့ အကုသိုလ္စိတ္ေတြပါ။ သက္သတ္လြတ္ အစားအစာကို စားေနရင္း သူမ်ားအေၾကာင္း ေတြးျပီး ေလာဘ၊ ေဒါသ ျဖစ္ေနမယ္၊ တျခားအေၾကာင္းေတြးျပီး ဣႆာ၊ မစၧရိယျဖစ္ေနမယ္ဆိုရင္လည္း သက္သတ္လြတ္ စားရင္း အကုသိုလ္စိတ္ေတြ တိုးပြားေနတာပါပဲ။

သက္သတ္လြတ္အစားအစာကို စားလိုက္႐ံုနဲ႔ လူတစ္ေယာက္ဟာ အလိုလိုေနရင္း ကုသိုလ္ရမသြားပါဘူး ကုသုိလ္စိတ္နဲ႔စားမွ ကုသိုလ္ရႏိုင္ပါတယ္။ ကုသိုလ္စိတ္ကလည္း သက္သတ္လြတ္အစားအစာေၾကာင့္ မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။ ဘာ၀နာတစ္ခုခုပြားမ်ားျခင္း၊ ေလာဘ၊ ေဒါသ၊ စတဲ့ ကိေလသာမျဖစ္ေအာင္ ႏွလံုးသြင္းဆင္ျခင္ျခင္းေၾကာင့္ပဲ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။

‘သက္သတ္လြတ္စားတဲ့အလုပ္ဟာ ကုသုိလ္အလုပ္ပဲ’၊ ‘သက္သတ္လြတ္စားရင္ ကုသိုလ္ရတယ္’လို႔ ယူဆရင္ အဲဒီအယူအဆဟာ မိစၧာဒိ႒ိ(မွားယြင္းတဲ့အျမင္)ပါပဲ။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ သက္သတ္လြတ္စား႐ံုသက္သက္နဲ႔ ကုသုိလ္မရႏိုင္ လို႔ပါ။ သက္သက္လြတ္ အစားအစာက စားသံုးသူကို အလိုအေလ်ာက္ ကုသုိလ္မေပးႏိုင္လို႔ပါ။

သက္သတ္လြတ္အစားအစာ စား႐ံုနဲ႔ ကုသုိလ္ရတယ္ဆိုရင္ သက္သတ္လြတ္ မစားတဲ့သူေတြ အစာစားျပီး အခ်ိဳတည္းတဲ့ အေနနဲ႔ ငွက္ေပ်ာ္သီး၊ သရက္သီးစားေနတဲ့အခ်ိန္မွာလည္း ကုသိုလ္ရေနမွာေပါ့။ အရက္သမားေတြ အရက္ေသာက္ေနရင္း အားလူေၾကာ္၊ ေျမပဲေလွာ္ ျမည္းေနတဲ့အခ်ိန္မွာလည္း ကုသိုလ္ရေနမွာေပါ့။ အဲဒါေတြအားလံုး သက္သက္လြတ္အစားအစာ ေတြပဲ မဟုတ္လား။

သူငယ္ခ်င္းငါးေယာက္ ထမင္း၀ိုင္းဖြဲ႔စားၾကတယ္ဆိုပါစို႔။ တစ္ေယာက္က သက္သတ္လြတ္သမား၊ က်န္ေလးေယာက္က အစံုစားသမား၊ သက္သတ္လြတ္သမားကအသီးအရြက္ေတြပဲစားတယ္၊ အစံုစားသမားေတြက အသီးအရြက္ေရာ၊ သားငါး ေတြေရာ စားၾကတယ္။ ေရာက္တတ္ရာရာ ဟိုအေၾကာင္းေျပာ ၊ ဒီအေၾကာင္းေျပာရင္း တစ္ေယာက္နဲ႔တစ္ေယာက္ စၾက၊ ေနာက္ၾကနဲ႔ တေပ်ာ္တပါးစားၾကတယ္။

ဟင္းခ်င္းေတာ့မတူၾကဘူး၊ စိတ္ျဖစ္ေနပံုခ်င္းေတာ့ တူၾကတယ္။ စၾကေနာက္ၾက၊ ေျပာၾကဆုိၾကနဲ႔ တေပ်ာ္တပါး စားေနၾကတာ ဆုိေတာ့ သူငယ္ခ်င္းငါးေယာက္လံုး အေပ်ာ္စိတ္ေတြ၊ ေလာဘစိတ္ေတြ ျဖစ္ေနၾကတာေပါ့။ ကဲ. . . သက္သတ္လြတ္စားတဲ့ သူငယ္ခ်င္း ကုသိုလ္ရေရာလား။ အစံုစားတဲ့ သူငယ္ခ်င္းေတြပဲ ကြက္ျပီး အကုသိုလ္ျဖစ္ေရာလား။ မဟုတ္ဘူးေနာ္။ အားလံုး
အတူတူပဲ။

အကုသိုလ္အေၾကာင္းေတြေျပာရင္း အကုသိုလ္စိတ္ေတြနဲ႔စားရင္ သူငယ္ခ်င္းငါးေယာက္လံုး အကုသိုလ္အတူတူျဖစ္ပါတယ္။ ကုသုိလ္အေၾကာင္းေတြေျပာရင္း ကုသိုလ္စိတ္ေတြနဲ႔ စားရင္ သူငယ္ခ်င္း ငါးေယာက္လံုး ကုသိုလ္အတူတူျဖစ္ပါတယ္။ သက္သတ္လြတ္ သမားက အစံုစားသမားေတြထက္ ေခါင္းတစ္လံုး ပိုျမင့္ျပီး ကုသိုလ္ပိုမရသလို အစံုစားသမားေတြကလည္း သက္သတ္လြတ္သမားေအာက္ ေခါင္းတစ္လံုးပိုနိမ့္ျပီး အကုသိုလ္မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူ။

အစားအစာမတူေပမဲ့ စိတ္ခ်င္းတူရင္ ကုသိုလ္၊ အကုသိုလ္ ျဖစ္ပံုခ်င္းအတူတူပါပဲ။ အစားအစာတူေပမဲ့ စိတ္ခ်င္းမတူရင္ ကုသိုလ္၊ အကုသိုလ္ျဖစ္ပံုခ်င္း ကြဲျပားပါတယ္။ အစားအစာက အဓိကမက်ဘဲ စိ္တ္ကအဓိကက်ပါတယ္။ ဘာပဲစားစား၊ ကုသိုလ္စိတ္နဲ႔ စားရင္ ကုသိုလ္ျဖစ္ျပီး အကုသိုလ္စိတ္နဲ႔စားရင္ အကုသိုလ္ျဖစ္ပါတယ္။

သက္သတ္လြတ္စား႐ံုနဲ႔ ကုသိုလ္မရဘူးဆိုတာကို အေမးအေျဖပံုစံေလးနဲ႔ တစ္မ်ိဳးေျပာၾကည့္ရေအာင္ပါ။

‘သက္သတ္လြတ္စားတာနဲ႔ အသားငါးစားတာ၊ ဘာသစားတာက ကုသိုလ္ရလဲ’
‘သက္သတ္လြတ္စားတာက ကုသိုလ္ရတာေပါ့’
‘ေကာင္းျပီ၊ ဒါဆို ထပ္ေမးမယ္၊ လိေမၼာ္သီးစားတဲ့သူနဲ႔ ပန္းသီးစားတဲ့သူ၊ ဘယ္သူ ကုသိုလ္ရလဲ’
‘ဘယ္သူမွ ကုသိုလ္မရဘူး’
‘ဟင္ . . . ၊ခုနေျပာေတာ့ သက္သတ္လြတ္စားတာ ကုသုိလ္ရတယ္ဆို၊ လိေမၼာ္သီးေရာ ပန္းသီးေရာ သက္သတ္လြတ္ေတြပဲ မဟုတ္လား၊ သက္သတ္လြတ္စားတာ ကုသိုလ္ရစတမ္းဆိုရင္ လိေမၼာ္သီးစားသူေရာ၊ ပန္းသီးစားသူပါ ႏွစ္ေယာက္လံုး ကုသိုလ္ရေနမွာေပါ့’
‘ဟဲ. . . ဟဲ. . . ဒါကေတာ့ . . . ’
‘ဒီေလာက္ဆို သေဘာေပါက္ပါတယ္ေနာ္’

သက္သတ္လြတ္စား႐ံုနဲ႔ ကုသိုလ္မရႏုိသလို အသားငါးစား႐ံုနဲ႔လည္း အကုသိုလ္မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။ အသကားငါးစား႐ံုနဲ႔ အကုသိုလ္ ျဖစ္တယ္လို႔ယူဆရင္ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ကိုလည္း အကုသိုလ္စိတ္ျဖစ္ေသးတယ္လို႔ စြပ္စြဲရာ ေရာက္ပါတယ္။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ ျမတ္စြာဘုရားရွင္က အသားငါးကို ဘုဥ္းေပးေတာ္မူလို႔ပါပဲ။
အသားငါးကို ဘုဥ္းေပးေပမယ့္ ျမတ္စြာဘုရားရဲ႔ သႏၲာန္မွာ အကုသိုလ္စိတ္ လံုး၀မျဖစ္ေတာ့ပါဘူး။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ အကုသိုလ္စိတ္ ျဖစ္ေစႏိုင္တဲ့ ကိေလသာေတြကို အရဟတၱမဂ္နဲ႔ အၾကြင္းမဲ့ ပယ္သတ္ထားျပီးျဖစ္လို႔ပါ။

ဒါကိုေထာက္႐ႈျခင္းအားျဖင့္ ‘အစားအစာေၾကာင့္ ကုသိုလ္၊ အကုသိုလ္ျဖစ္တာမဟုတ္ဘူး။ ကိေလသာပယ္ျခင္း၊ မပယ္ျခင္း ေၾကာင့္သာ ကုသုိလ္၊ အကုသုိလ္ျဖစ္တာ’ဆိုတာ ထင္ရွားပါတယ္။ ကိေလသာပယ္ဖို႔ကိုေတာ့ မၾကိဳးစားဘဲ အစားအစာ ပယ္ဖို႔ကိုပဲ
ၾကိဳးစားေနမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ လမ္းမွားေလွ်ာက္ေနတာျဖစ္တဲ့အတြက္ စခန္းမွန္၊ ပန္းတိုင္မွန္ကို ဘယ္လိုနည္းနဲ႔မွ မေရာက္ႏိုင္ ေတာ့ပါဘူး။

ကုသုိလ္ရတယ္အထင္နဲ႔ သက္သတ္လြတ္စားေနသူေတြကို မုိးကုတ္ဆရာေတာ္ဘုရားၾကီးက ‘အေတာ္၀ဋ္ေၾကြးရွိလို႔ အငတ္ခံ ေနၾကရတာ’လို႔ သနားေတာ္မူခဲ့ဖူးပါတယ္။ သက္သတ္လြတ္စားသူတိုင္းကို ရည္ရြယ္ျပီး မိန္႔ေတာ္မူၾကတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ကုသိုလ္ရတယ္အထင္၊ ကံေကာင္းလိမ့္မယ္ အထင္န႔ဲသက္သတ္လြတ္စားေနၾကသူေတြကိုသာ ရည္ရြယ္ျပီးမိန္႔ေတာ္မူၾကတာပါ။

ဒကာမ်ိဳးဦးေရ . . .
စာနယ္ဇင္းေတြထဲ အႏုပညာရွင္မ်ားရဲ႕ အင္တာဗ်ဴးအေမးအေျဖေတြမွာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ျပင္ပေလာကမွာ မိတ္ေဆြအခ်င္းခ်င္း ေတြ႔ဆံုလို႔ တစ္ေယာက္နဲ႔တစ္ေယာက္ ေမးၾကေျပာၾကတဲ့အခါမွပဲျဖစ္ျဖစ္ . . .
‘ဘာသာေရးအေနနဲ႔ ဘာေတြလုပ္ျဖစ္လဲ’ ဆိုတဲ့ေမးခြန္းကို . . .
‘ေမြးေန႔တိုင္း သက္သတ္လြတ္စားျဖစ္ပါတယ္’
‘၀ါတြင္းသံုးလတိုင္း သက္သတ္လြတ္စားပါတယ္’
လို႔ ေျဖၾကားၾကတာကို မၾကခဏ ဖတ္ဖူး၊ ၾကားဖူးပါတယ္။

တကယ္ေတာ့ သက္သတ္လြတ္စားတာဟာ ဘာသာေရးအလုပ္ မဟုတ္ပါဘူး။ တျခားဘာသာေရးေတြရဲ႕ အလုပ္ေတာ့ ဟုတ္ခ်င္ ဟုတ္ပါလိမ့္မယ္။ ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶဘာသာေရးရဲ႕ အလုပ္ကေတာ့ လုံး၀မပါပါဘူး။ ‘သက္သတ္လြတ္ စားတဲ့အလုပ္ဟာ ကုသိုလ္အလုပ္လို႔ ျမတ္စြာဘုရားေဟာၾကားမထားဘူး’ ဆိုလိုပါတယ္။

ေထရ၀ါဒဗုဒၶဘာသာ၀င္တစ္ေယာက္ လုပ္သင့္လုပ္ထုိက္တဲ့ ကုသိုလ္ရေၾကာင္းအလုပ္ေတြက ဆယ္မ်ိဳးရွိပါတယ္။ စြန္႔ၾကဲ ေပးကမ္း လွဴဒါန္းျခင္း ဒါနအလုပ္၊ ကိုယ္ႏႈတ္လြန္က်ဴးမႈ ေစာင့္ထိန္းျခင္း သီလအလုပ္၊ စိတ္ေကာင္းစိ္တ္ျမတ္ပြားထံုျခင္း ဘာ၀နာအလုပ္၊ အသက္သိကၡာဂုဏ္၀ါၾကီးသူကို ႐ုိေသျခင္း အပစာယနအလုပ္၊ ကုသိုလ္ကိစၥကူညီလုပ္ေဆာင္ျခင္း ေ၀ယ်၀စၥ အလုပ္၊ ကိုယ့္ကုသိုလ္သူတစ္ပါးမွ်ေ၀ျခင္း ပတိၱဒါနအလုပ္၊ သူတစ္ပါးကုသုိလ္ကိုယ္၀မ္းေျမာက္ျခင္း ပတၱာႏုေမာဒနအလုပ္၊ သူေတာ္ ေကာင္းတရား နာၾကားျခင္း ဓမၼႆ၀နအလုပ္၊ သူေတာ္ေကာင္းတရား ေဟာေျပာျခင္း ဓမၼေဒသနာအလုပ္နဲ႔ အယူအျမင္ ေျဖာင့္မွန္ျခင္း ဒိ႒ိဇုကမၼအလုပ္တို႔ ျဖစ္ပါသည္။

အဲဒီအလုပ္ဆယ္မ်ိဳးကို ‘ပုညၾကိယ၀တၳဳဆယ္ပါး’ လို႔ေခၚပါတယ္။ ‘ကုသိုလ္လိုလားသူတိုင္း ျပဳသင့္ျပဳထိုက္တဲ့ ခ်မ္းသာစီးပြား ေတြရဲ႔ တည္ရာဆယ္ပါး’လို႔ ဆိုလိုပါတယ္။ လိုရင္းကေတာ့ ‘ကုသိုလ္ရေၾကာင္း အလုပ္ဆယ္မ်ိဳး’ေပါ့။ အဲဒီ အလုပ္ဆယ္မ်ိဳးထဲက ဘယ္အလုပ္ကိုပဲ လုပ္လုပ္ ကုသိုလ္ရႏိုင္ပါတယ္။

တကယ္လို႔ သက္သက္လြတ္စားတဲ့ အလုပ္ဟာကုသိုလ္ရေၾကာင္းအလုပ္၊ ကုသိုလ္ရေစႏိုင္တဲ့အလုပ္ဆိုရင္ ပုညၾကိယ၀တၳဳေတြ ထဲမွာ တစ္ပါးအျဖစ္ ျမတ္စြာဘုရားထည့္သြင္းေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့မွာပါ။ သက္သတ္လြတ္စား႐ံုနဲ႔ ကုသိုလ္မရႏိုင္လို႔ ျမတ္စြာဘုရား ေဟာၾကားေတာ္မမူခဲ့တာကို အထူးသတိျပဳရပါမယ္။
တစ္ေခတ္တစ္ခါတုန္းက ရဟႏၲာလို႔ ထင္ရွားေက်ာ္ၾကားခဲ့တဲ့ ‘ဘုန္းေတာ္ၾကီးဦးသီလ’ဟာ သက္သက္လြတ္ ဘုဥ္းေပးတဲ့ ဆရာေတာ္တစ္ပါး ျဖစ္ပါတယ္။

ဘုန္းေတာ္ၾကီးနဲ႔ အတူေနျပီး ဘုန္းေတာ္ၾကီးလိုပဲ သက္သတ္လြတ္စားပါမယ္လို႔ ေလွ်ာက္ထားလာတဲ့ ရဟန္းေတာ္တစ္ပါးကို ဆရာေတာ္ၾကီးက . . . .
‘တို႔မ်ား သက္သတ္လြတ္စားေနတာကို ကုသိုလ္ျဖစ္ က်င့္ေနတယ္လို႔မ်ား မထင္လိုက္ပါနဲ႔ကြယ္၊ သြားနာ သက္သာလို႔ စားေနတာပါ’
လို႔ ႐ိုး႐ိုး႐ွင္း႐ွင္း မိန္႔ၾကားေတာ္မူခဲ့ဖူးပါတယ္။

သက္သတ္လြတ္စားျခင္းကို ကုသိုလ္က်င့္စဥ္တစ္ခု၊ သူေတာ္ေကာင္းက်င့္စဥ္တစ္ခုလို႔ မွားယြင္းစြာ ထင္မွတ္ယူဆ သြားမွာစိုးလို႔ ဆရာေတာ္ၾကီးက ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း မိန္႔ၾကားေတာ္မူလိုက္တာပါ။
မွန္ပါတယ္။ သက္သတ္လြတ္စားျခင္းဟာ ကုသိုလ္က်င့္စဥ္တစ္ခု မဟုတ္သလို သူေတာ္ေကာင္းက်င့္စဥ္တစ္ခုလည္း မဟုတ္ပါဘူး။ သက္သတ္လြတ္စားျခင္းေၾကာင့္ ကုသိုလ္လည္း ရမသြားႏိုင္သလို သူေတာ္ေကာင္းလည္း ျဖစ္မသြားႏိုင္ပါဘူး။

အတိတ္ သာသနာ၀င္မွာေရာ၊ ပစၥဳပၸန္ သာသနာ၀င္မွာပါ သက္သတ္လြတ္ဘုဥ္းေပးတဲ့ ဆရာေတာ္ေတြ ရွိၾကပါတယ္။ သူတို႔ဟာ ‘ကုသိုလ္ရတယ္’ ဆိုတဲ့ ခံယူခ်က္နဲ႔ သက္သတ္လြတ္ ဘုဥ္းေပးၾကတာ မဟုတ္ပါဘူး။ သူတို႔မွာ ျဖစ္ခ့ဲတဲ့၊ ျဖစ္ေနတဲ့ အနာေရာဂါ ေတြက အသားငါးနဲ႔ မတည့္လို႔၊ သူတို႔ရဲ႕ က်န္းမာေရးက အသီးအရြက္နဲ႔မွ အဆင္ေျပလို႔ အနာေရာဂါနဲ႔ က်န္းမာေရးကို ငဲ့ျပီး သက္သတ္လြတ္ ဘုဥ္းေပးေတာ္မူၾကတာပါ။

လူတစ္ေယာက္နဲ႔တစ္ေယာက္ ခႏၶာကိုယ္ ေသြးသားတည္ေဆာက္ပံုျခင္း မတူညီၾကတဲ့အတြက္ ခႏၶာကိုယ္က ေတာင္းဆိုတဲ့ အာဟာရ လိုအပ္ခ်က္ခ်င္းလည္း တစ္ေယာက္နဲ႔တစ္ေယာက္ မတူညီၾကပါဘူး။ တခ်ိဳ႕က အသီးအရြက္ေလာက္ပဲ စား႐ံုနဲ႔ အာဟာရမွ်တျပီး က်န္းမာၾကသလို၊ တစ္ခ်ိဳ႕ကေတာ့ အသီးအရြက္ေရာ၊ အသားငါးပါ အစံုစားမွ အာဟာရ မွ်တျပီး က်န္းမာၾကပါတယ္။
အသီးအရြက္စား႐ံုနဲ႔ က်န္းမာေရးအဆင္ေျပတဲ့သူေတြက အသီးအရြက္ပဲစားျပီး ‘သက္သတ္လြတ္သမားဘ၀’ ခံယူပိုင္ခြင့္ရွိသလို အစံုစားမွ က်န္းမာေရးအဆင္ေျပတဲ့သူကလည္းအစံုစားျပီး ‘အစံုစားသမားဘ၀’ခံယူပိုင္ခြင့္ ရွိပါတယ္။ လူသားတိုင္းမွာ ကိုယ္စားလိုတဲ့ အစားအစာကို လြတ္လပ္စြာ ေရြးခ်ယ္ပိုင္ခြင့္ရွိပါတယ္။ ကိုယ္ၾကိဳက္ရာကိုယ္စားတာ လူ႔သဘာ၀ပဲ မဟုတ္လား။

ဘယ္အစားအစာကိုပဲ ေရြးခ်ယ္ေရြးခ်ယ္၊ အာဟာရ မွ်တျပီး အနာေရာဂါ ကင္းရွင္းဖို႔၊ က်န္းမာဖို႔က အဓိကပါပဲ။ က်န္းမာမွ အလုပ္လုပ္ႏိုင္မယ္ မဟုတ္လား။ က်န္းမာတဲ့ ခႏၶာကိုယ္နဲ႔ ကုသိုလ္အလုပ္ လုပ္ရင္ ကုသိုလ္တရား တိုးပြားျပီး အကုသိုလ္အလုပ္ လုပ္ရင္ အကုသိုလ္တရား တိုးပြားပါလိမ့္မယ္။ ဒါကို ရည္ရြယ္ျပီးေတာ့ပဲ ျမတ္စြာဘုရားရွင္က ‘အစားအစာက ကုသိုလ္ သုိ႔မဟုတ္၊ အကုသိုလ္ျဖစ္ေအာင္ ေက်းဇူးျပဳတယ္’လို႔ မိန္႔ၾကားေတာ္ မူခဲ့တာပါ။ အစားအစာသက္သက္ေၾကာင့္ ကုသိုလ္၊ အကုသိုလ္ ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုလာတာမဟုတ္ပါဘူး။

လူ႔စိတ္ဆိုတာကလည္း သိပ္ဆန္းၾကယ္ပါတယ္။ (ဆန္းၾကယ္လို႔လည္း စိတ္လို႔ေခၚတာပါ။ စိတ္=စိတၱ= ဆန္းၾကယ္ေသာအရာ) တခ်ိဳ႔က သက္သတ္လြတ္စားမွ ကုသိုလ္စိတ္ေမြးႏိုင္ျပီး ကုသိုလ္အလုပ္လုပ္ႏိုင္ပါတယ္။ ကုသိုလ္စိတ္တိုင္းကိုေတာ့
မဟုတ္ပါဘူး။ တခ်ိဳ႕ ကုသိုလ္စိတ္ေတြကိုပါ။

ရက္အကန္႔အသတ္နဲ႔ သက္သတ္လြတ္စားေနတဲ့ လူငယ္ဒကာတစ္ေယာက္ကို ‘သက္သတ္လြတ္စားတာ ဘာအက်ိဳးထူးလဲ’ လို႔ေမးၾကည့္ေတာ့ . . .
‘သက္သတ္လြတ္စားတာ ငါးပါးသီလလံုတယ္၊ ငါသက္သတ္လြတ္စားေနတယ္ဆိုတဲ အသိနဲ႔ ျခင္ကအစ မရိုက္ျဖစ္ေတာ့ဘူး’ စကားကိုလည္း လိမ္ညာျပီး မေျပာျဖစ္ေတာ့ဘူး၊ အထူးသျဖင့္ အရက္၊ ဘီယာ လံုး၀မေသာက္ျဖစ္ေတာ့ဘူး၊
အသားငါးစားခြင့္မရေတာ့ အျမည္းမေကာင္းေတာ့လို႔၊ ဟဲ . . . ဟဲ . . . ’
လို႔ ရယ္ရယ္ေမာေမာ ျပန္ေျဖခဲ့ပါတယ္။ သူ႔အေနနဲ႔ အျမည္းမေကာင္းလို႔ အရက္၊ ဘီယာ မေသာက္ျဖစ္ေပမယ့္ အာလူးေၾကာ္၊ ေျမပဲေလွာင္၊ အသားတုကင္ စတဲ့ သက္သတ္လြတ္ အျမည္းေတြနဲ႔ အရက္၊ ဘီယာ ေသာက္ေနၾကတဲ့ သက္သတ္လြတ္ အရက္သမားေတြလည္း အမ်ားၾကီးရွိပါတယ္။ သက္သတ္လြတ္စားျပီး ကာမဂုဏ္ေဖာက္ျပန္ေနတဲ့ ဒုသနေသာေတြလည္း ဒုနဲ႔ေဒးပါ။

လူတစ္ေယာက္အတြက္ သက္သတ္လြတ္စားျခင္းက ငါးပါးသီလ လံုျခံဳေအာင္ ေစာင့္ထိန္းျဖစ္ဖို႔ တြန္းအားေပးေပမယ့္ တျခားလူ တစ္ေယာက္အတြက္ေတာ့ အဲဒီလို ျဖစ္ခ်င္မွျဖစ္မွာပါ။ သက္သတ္လြတ္စားျပီး ငါးပါးသီလမလံုတဲ့သူေတြ အမ်ားၾကီးရွိပါတယ္။
ဘယ္လိုျဖစ္ျဖစ္ သက္သတ္လြတ္စားမွ ကုသိုလ္စိတ္ေမြးႏိုင္ျပီး ကုသိုလ္အလုပ္ လုပ္ျဖစ္တဲ့သူေတြအေနနဲ႔ ကိုယ္စြမ္းႏိုင္ သေလာက္ အခ်ိန္ကန္႔သတ္ျပီး သက္သတ္လြတ္စားတာ သဘာ၀က်ပါတယ္။ (မစားရဘူးလို႔မဆိုပါဘူးကြယ္။) သက္သတ္လြတ္စားစား၊ မစားစား ကုသိုလ္စိတ္ေမြးႏိုင္တဲ့သူ၊ ကုသိုလ္အလုပ္ လုပ္ျဖစ္တဲ့သူေတြကေတာ့ ‘သက္သတ္လြတ္မွ’ ရယ္လို႔ ေရြးခ်ယ္ေခ်းမ်ား(ဂ်ီးမ်ား) ေနစရာမလိုဘဲ ရရာအစားအစာကို အဆင္သင့္သလိုအကုန္ စားသံုးႏိုင္ပါတယ္။

ဘုရား၊ ရဟႏၱာေတြ၊ သီလ၊ သမာဓိ၊ ပညာနဲ႔ျပည့္စံုတဲ့ သူေတာ္ေကာင္း၊ သူျမတ္ေလာင္းၾကီးေတြ အသားငါး ေရွာင္ၾကဥ္ေတာ္ မမူၾကတာကို ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ အသားငါး စား႐ံုသက္သက္နဲ႔ အကုသိုလ္ မျဖစ္ႏိုင္ဘူးဆိုတာ ထင္႐ွားျပီးသားပါ။ အသားငါး ေ႐ွာင္တာ သူေတာ္ေကာင္းအက်င့္လို႔ ယူဆရင္ မိစၧာဒိ႒ိျဖစ္ေၾကာင္း ‘အာမဂႏၶသုတၱန္’ မွာ ျမတ္စြာဘုရား တိုက္႐ုိက္ ေဟာၾကားထားပါတယ္။

အသားငါး စား႐ံုသက္သက္နဲ႔ အကုသိုလ္ မျဖစ္ႏိုင္ဘူး ဆိုေပမဲ့ အဲဒီအားငါးက ေနာက္ခံသမိုင္းေၾကာင္း မေကာင္းဘူး ဆိုရင္ေတာ့ စားသံုးသူမွာ အကုသိုလ္ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ‘အစြန္းသံုးပါး’ မလြတ္တဲ့ အသားငါးကို စားသံုးရင္ စားသံုးသူမွာ ပါဏာတိပါတကံထိုက္ျပီး အကုသိုလ္ျဖစ္ပါတယ္။ ရဟန္းေတာ္မ်ားဆိုရင္ေတာ့ ပါဏာတိပါတကံထိုက္႐ံုမက ဒုကၠဋ္အာပတ္ပါ သင့္ပါတယ္။

အစြန္းသံုးပါးဆုိတာကေတာ့ ‘ျမင္ျခင္း’‘ျမင္ျခင္း’နဲ႔ ‘ယံုမွားျခင္း’တို႔ပါပဲ။ ‘ဒီအသားငါးဟာ ငါ့အတြက္ ရည္စူးျပီး သတ္ထားတာ၊ ငါစားဖို႔ ရည္ရြယ္ျပီး သတ္ထားတာ’လို႔ ျမင္ခဲ့ရင္၊ သုိ႔မဟုတ္ ၾကားခဲ့ရင္၊ သို႔မဟုတ္ ယံုမွားသံသယျဖစ္ခဲ့ရင္ အဲဒီ အသားငါးဟာ အစြန္းသံုးပါး(တစ္ပါးပါး)မလြတ္တဲ့ အသားငါး ျဖစ္သြားပါျပီ။ လံုး၀ မစားထိုက္ေတာ့ပါဘူး။ စားရင္ အကုသိုလ္ျဖစ္ပါတယ္။
လူ၀တ္ေၾကာင္ေတြအေနနဲ႔ အစြန္းသံုးပါးလြတ္ရင္ ဘယ္အသားငါးကိုမဆို လြတ္လပ္စြာ စားသံုးႏိုင္ခြင့္ရွိေပမဲ့ ရဟန္းေတာ္မ်ား ကေတာ့ ‘အသားၾကီးဆယ္မ်ိဳး’ကို လံုး၀ေရွာင္ၾကဥ္ေတာ္မူၾကရပါတယ္။ မေရွာင္ဘဲ စားမိရင္ သက္ဆိုင္ရာ အာပတ္သင့္ျပီး အကုသိုလ္ျဖစ္ပါတယ္။

အသားၾကီးဆယ္မ်ိဳးကေတာ့ ‘လူ၊ ေခြး၊ ျမင္း၊ ဆင္၊ က်ား၊ က်ားသစ္၊ ျခေသၤ့၊ ၀ံ၊ ေအာင္း၊ ေျမြ’ တို႔ရဲ႕ အသားေတြပါပဲ။ အသားကိုသာ မစားေကာင္းတာ မဟုတ္ပါဘူး။ သူတို႔ရဲ႕ အ႐ိုး၊ အေသြး၊ အေမႊး ဘာကိုမွ အသံုးမျပဳေကာင္းပါဘူး။ (ဆင္စြယ္ပုတီး၊ စပါးၾကီး သည္းေျခေဆး စသည္တို႔ကို ရဟန္းေတာ္မ်ား လံုး၀ မသံုးေကာင္းပါ) အသံုးျပဳရင္ အာပတ္သင့္ျပီး သံုးတိုင္း သံုးတိုင္း အကုသိုလ္တရား တိုးပြားပါတယ္။

သက္သတ္လြတ္ပဲ စားစား၊ ၾကံဳရာရရာပဲစားစား၊ အေရးၾကီးဆံုးကေတာ့ စိတ္ေကာင္းရွိဖို႔၊ သူေတာ္ေကာင္းအလုပ္ လုပ္ႏိုင္ဖို႔နဲ႔ ဘ၀သံသရာ၀ဋ္ဆင္းရဲက အျပီးတိုင္ လြတ္ေျမာက္ဖို႔ပါပဲ။ ‘ၾကိဳက္ရာေရြးစား
လူ႔ငႏြား’မျဖစ္ေစဘဲ၊ ‘သင့္ရာစားသူ လူ႔ထက္လူ’ ျဖစ္ေစဖို႔က အဓိကပါပဲ . . . . ဒကာမ်ိဳးဦးေရ . . . ။ ။

အပၸမာေဒန သမၼာေဒထ
(အင္တာဗ်ဴးဂ်ာနယ္၊ ႏုိ၀င္ဘာလ၊ ၇ ႏွင့္ ၁၄၊ ၂၀၀၁)