အမ်ားျပည္သူ႕ ပို႔ေဆာင္ေရးက႑ ၊ ျမန္မာႏုိင္ငံက အလုပ္သမားေတြ အလုပ္သမား အခြင့္အေရး ၊ သယံဇာတက်ိန္စာ ပ်က္ျပယ္ေရး

သယံဇာတက်ိန္စာ ပ်က္ျပယ္ေရး

သဘာဝသယံဇာတ ေပါမ်ားတဲ့ ျမန္မာျပည္မွာ ႏိုင္ငံသူႏုိင္ငံသားေတြ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးေနတာကို သယံဇာတက်ိန္စာသင့္တယ္လို႔ ေျပာေလ့ရွိပါတယ္။ သယံဇာတအက်ဳိးကို ျပည္နယ္နဲ႔တိုင္းေတြ မခံစားရတာဟာ က်ိန္စာသင့္သလို ျဖစ္ေနတယ္လို႔ Arakan Oil Watch ေခၚ ရခိုင္ေရနံ ေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႔က ဆိုပါတယ္။ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒပုဒ္မ (၃၇) ကို ျပင္ႏုိင္မွသာ မွ်တစြာ သယံဇာတ ခြဲေဝေရး အေကာင္အထည္ ေဖာ္ႏိုင္လိမ့္မယ္လို႔ ေဖေဖၚဝါရီလထုတ္ Breaking the Curse က်ိန္စာပ်က္ျပယ္ေရးမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

အေျခခံဥပေဒပုဒ္မ (၃၇) ပုဒ္ခြဲ (က) မွာ “ႏိုင္ငံေတာ္ရွိ ေျမအားလံုး၊ ေျမေပၚေျမေအာက္၊ ေရေပၚေရေအာက္ ႏွင့္ ေလထုအတြင္းရွိ သယံဇာတပစၥည္းအားလံုး၏ ပင္ရင္းပိုင္ရွင္ဟာ ႏိုင္ငံေတာ္ ျဖစ္တယ္” လို႔ ဆုိပါတယ္။ ပုဒ္ခြဲ (ခ) မွာေတာ့ “ႏိုင္ငံေတာ္ပိုင္ သယံဇာတပစၥည္းမ်ားအား စီးပြားေရးအင္အားစုမ်ားက ထုတ္ယူသံုးစြဲျခင္းကို ကြပ္ကဲႀကီးၾကပ္ႏုိင္ရန္ လိုအပ္သည့္ ဥပေဒကို ႏိုင္ငံေတာ္က ျပဌာန္းရမည္” လို႔ ေဖာ္ျပပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကေတာ့ သယံဇာတကို သိပ္အေလးမထားဘဲ ႏိုင္ငံသူႏုိင္ငံသားရဲ ႔ စြမ္းအားကို အဓိကထားတယ္လို႔ ဧၿပီလ (၁၈) ရက္ေန႔က ေျပာပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေလာေလာဆယ္ အာရံုစိုက္ေနတာက အခုမ်ဳိးဆက္ေရာ၊ ေနာက္မ်ဳိးဆက္ပါ သယံဇာတ အက်ဳိးခံစားႏုိင္ေရးပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ရခိုင္ျပည္နယ္ကထြက္တဲ့ ဓါတ္ေငြ႔ တရုတ္ျပည္ကို တင္ပို႔ေရာင္းခ်ေနလို႔ ႏွစ္စဥ္သန္းတေထာင္ေက်ာ္ ေနျပည္ေတာ္က ရေပမယ့္ ရခိုင္ျပည္ဟာ အက်ဳိးမခံစားရဘဲ ဒုတိယ အဆင္းရဲဆံုးေဒသ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ တုိင္းနဲ႔ျပည္နယ္ေတြရဲ ႔ သယံဇာတပိုင္ဆိုင္မႈကို အေျခခံဥပေဒပုဒ္မ (၃၇(က)) မွာ ေဖာ္ျပဖို႔ လိုအပ္ေနတယ္လို႔ ရခိုင္ေရနံ ေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႔က ဆိုပါတယ္။ သယံဇာတကို စီမံႀကီးၾကပ္ႏိုင္တဲ့ ဥပေဒကို တုိင္းနဲ႔ျပည္နယ္က ျပဌာန္းႏိုင္ဖို႔အတြက္ ပုဒ္မ (၃၇(ခ)) ကို ျပင္ဆင္ရမယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဓါတ္ေငြ႔ေရာင္းစားတဲ့ ဗဟိုအစိုးရ မူဝါဒကို လံုးဝဆန္႔က်င္ပါတယ္။ သယံဇာတကိစၥ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ရာမွာ ဘယ္သူပါဝင္ေဆြးေႏြးမွာလည္းဆုိတာ အေရးႀကီးတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ သက္ဆိုင္ရာ ေအာက္ေျခအဖြဲ႔အစည္းေတြကို လုပ္ပိုင္ခြင့္ေပးဖို႔ စာတမ္းမွာ တင္ျပထားပါတယ္။

တိုင္းရင္းသားကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ ရႏုိင္ဖို႔အတြက္ လက္နက္ကိုင္ တုိက္ပြဲဝင္လာၾကတာ ျဖစ္ေပမယ့္ ဗိုလ္သန္းေရႊအစိုးရလက္ထက္မွာ သယံဇာတ လက္ဝါးႀကီးအုပ္မႈကို မေက်နပ္လုိ႔ လက္နက္ကိုင္ၾကတာေတြ ရွိလာပါတယ္။ အစိုးရတပ္ ႀကီးစိုးတဲ့ေနရာမွာ သယံဇာတ ထုတ္ယူမႈ တိုးပြားလာတာဟာ ေဒသခံေတြအဖို႔ က်ိန္စာသင့္သလို ျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သယံဇာတက်ိန္စာကို ပ်က္ျပယ္ေအာင္လုပ္ၿပီး ေနာင္လာမယ့္ မ်ဳိးဆက္သစ္ေတြအတြက္ ဘယ္လုိ ထိန္းသိမ္းရမယ္ဆိုတာကို တင္ျပထားပါတယ္။ အင္ဒိုနီးရွား (Indonesia) နဲ႔ ပါပြားနယူးဂီနီ (Papua New Guinea) မွာ ပဋိပကၡ ေျဖရွင္းတဲ့ နည္းလမ္းေတြကိုလည္း ေလ့လာတင္ျပထားတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ ေတာင္အေမရိကႏုိင္ငံေတြမွာ သယံဇာတနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး လူထုဆႏၵေကာက္ယူပြဲ က်င္းပၿပီး တိုင္းရင္းသားအခြင့္အေရး ကာကြယ္တဲ့ဥပေဒ ျပဌာန္းလာရပံုကိုလည္း ဥပမာ ေပးထားပါတယ္။

သယံဇာတဝင္ေငြကို ဗဟိုအစိုးရလက္ဝါးႀကီးအုပ္ အျမတ္ထုတ္ေနတာဟာ တိုင္းျပည္အတြက္ မေကာင္းတဲ့လကၡဏာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဗဟိုအစိုးရအသံုးစရိတ္မွာ သယံဇာတကရတဲ့ ဝင္ေငြမ်ားေလေလ က်ိန္စာသင့္ခ်ိန္ ၾကာရွည္ေလ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အစိုးရအသံုးစရိတ္မွာ သယံဇာတဝင္ေငြ ဘယ္ေလာက္ပါဝင္သင့္တယ္လို႔ သတ္မွတ္ႏုိင္ရင္ေတာ့ ျပည္နယ္ေတြကို သယံဇာတက်ိန္စာက ကာကြယ္ႏုိင္လိမ့္မယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ သယံဇာတဝင္ေငြကို ေရရွည္အသံုးျပဳႏုိင္ေအာင္ စီစဥ္တဲ့ တုိင္းျပည္ေတြထဲမွာ ေနာင္ေဝ (Norway) နဲ႔ တီေမာ္လိစ္ (Timor-Leste) ႏိုင္ငံေတြဟာ အေအာင္ျမင္ဆံုး ျဖစ္တယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။ တီေမာ္လိစ္အစိုးရဟာ ေရနံဓါတ္ေငြ႔ဝင္ေငြ (၃၀) ရာခိုင္ႏႈန္းကိုသာသံုးၿပီး (၇၀) ရာခိုင္ႏႈန္းကို ေရနံရန္ပံုေငြထဲ ထည့္သြင္းပါတယ္။ အနာဂတ္အတြက္ ရည္ရြယ္တဲ့ ေရနံရန္ပံုေငြဟာ အတိုးရတာေၾကာင့္ ပြားမ်ားေနတယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။

ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးနဲ႔ ေဒသတြင္း သယံဇာတကို စီမံခန္႔ခြဲႏိုင္ေရးဟာ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ေတြရဲ ႔ ေတာင္းဆိုခ်က္ ျဖစ္ပါတယ္။ သယံဇာတ ပိုင္ဆိုင္မႈဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပဲြမွာ ခ်န္လွပ္လို႔ရတဲ့ကိစၥ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ တိုင္းနဲ႔ျပည္နယ္ေတြ ေျမ နဲ႔ သယံဇာတ ပိုင္ခြင့္ရေအာင္ အေျခခံဥပေဒပုဒ္မ (၃၇) ကို ျပင္ဆင္ေရးဆြဲဖို႔ လုိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အဖြဲ႔အစည္းေတြ အေနနဲ႔ကလည္း ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲ မလုပ္မီမွာ သယံဇာတဆိုင္ရာ မူဝါဒေတြ ရွိေနဖုိ႔ လုိပါတယ္။ ေရရွည္မူဝါဒသာ မဟုတ္ဘဲ ျပည္နယ္ေတြရဲ ႔ လတ္တေလာ အက်ဳိးစီးပြားကို ကာကြယ္ဖို႔အတြက္ပါ ႀကိဳးပမ္းရပါလိမ့္မယ္။

ျပည္နယ္ေတြမွာ သယံဇာတ ထုတ္ယူေနတာဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္ကို အဟန္႔အတား ျဖစ္ေစပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲရံုတင္မကဘဲ သယံဇာတ ထုတ္ယူမႈပါ ရပ္ဆိုင္းရပါလိမ့္မယ္။ ႏုိင္ငံေရး သေဘာတူခ်က္ေတြ ရယူၿပီး၊ ဥပေဒသစ္ေတြ ျပဌာန္းၿပီးတဲ့အထိ အဖိုးတန္းသယံဇာတ ထုတ္ယူမႈကို ရပ္ဆုိင္းႏုိင္ရင္ ပဋိပကၡေတြ ေလ်ာ့နည္းလာလိမ့္မယ္လို႔ ရခိုင္ေရနံေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႔က ဆိုပါတယ္။ သယံဇာတအားလံုးကို ဗဟိုအစိုးရခ်ဳပ္ကိုင္ၿပီး ဖယ္ဒရယ္အေၾကာင္း ေျပာလို႔မရပါဘူး။ အေမရိကမွာ ျပည္ေထာင္စုပိုင္၊ ျပည္နယ္ပိုင္နဲ႔ ပုဂၢလိကပိုင္ဆိုၿပီး ေျမပိုင္ဆိုင္မႈ (၃) မ်ဳိး ရွိပါတယ္။ တုိင္းျပည္ရဲ ႔ (၃၀) ရာခိုင္ႏႈန္းကိုသာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု (ဗဟို) အစိုးရက ပိုင္ဆုိင္ေၾကာင္း တင္ျပလိုက္ရပါတယ္။

ဦးေအာင္ခင္, ေက်ာ္ေက်ာ္သိန္း / ဗြီအုိေအ (ျမန္မာပုိင္း)
http://burmese.voanews.com

အမ်ားျပည္သူ႕ ပို႔ေဆာင္ေရးက႑ ဘယ္ေလာက္ေတာင္ ပ်က္စီးခဲ့သလဲ

သံလြင္ျမစ္ေပၚက ျမန္မာေမာ္ေတာ္ယာဥ္မ်ားေျပးဆဲြေနစဥ္

ျပီးခဲ့တဲ့ ရက္ပိုင္းက ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္မွာ ျပည္တြင္းေရေၾကာင္း ပို႔ေဆာင္ေရးနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး ရခုိင္ျပည္နယ္ ေက်ာက္ျဖဴအမတ္ ဦးဘရွိန္က ေမးခြန္းတစ္ခုေမးပါတယ္။ ဒါကို လက္ရွိ ပို႔ေဆာင္ေရး၀န္ၾကီး ဦးသန္႔စင္ေမာင္က ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ျပန္ေျဖပါတယ္။ အေမးအေျဖဟာ ရယ္စရာ ေကာင္းသလို၊ တုိင္းရင္းသားေတြ အတြက္ေရာ၊ ျမန္မာႏုိင္ငံ အတြက္ပါ ၀မ္းနည္းစရာလည္း ေကာင္းပါတယ္။ ဦးဘရွိန္ ေမးတာက ျပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ မတ္လအထိ ရခုိင္ျပည္နယ္မွာ စစ္ေတြ-ေျမပံု- ေက်ာက္ျဖဴ-ရမ္းျဗဲ- ေတာင္ကုတ္- မာန္ေအာင္ ခရီးစဥ္ကို ျပည္တြင္းေရေၾကာင္းက ေျပးဆြဲေပးခဲ့တယ္၊ ေနာက္ေတာ့ ေအာင္တံခြန္ ၃ သေဘၤာ နစ္ျမဳပ္ခဲ့ခ်ိန္ကစ ဒီကေန႔အခ်ိန္ထိ ဘာသေဘၤာမွ ေျပးဆြဲေပးျခင္းမရွိေတာ့ဘူး၊ ျပည္သူေတြ ဒုကၡေရာက္ၾကတယ္၊ ဒါေၾကာင့္ အဲဒီ ခရီးစဥ္ ဘယ္ေတာ့ ျပန္ေျပးဆြဲေပးႏုိင္မလဲ ေမးတာပါ။ ပို႔ေဆာင္ေရး၀န္ၾကီးျပန္ေျဖတာကေတာ့ သေဘၤာေဆာက္ဖို႔ စီစဥ္ေနတယ္၊ ဒါေပမယ့္ သံျပားေတြ၊ သံကိုင္းေတြေတာင္ မမွာရေသးဘူး ဆိုတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီ ျပသနာ ဘယ္လို ျပသနာမ်ိဳးလဲ၊ ပို႔ေဆာင္ေရးက႑မွာ တုိင္းရင္းသားေတြနဲ႔ ျပည္သူေတြ ဘယ္ေလာက္ ခက္ခဲေနသလဲ၊ ဒီျပသနာ လက္ရွိ အင္န္အယ္လ္ဒီ အစိုးရ ဘယ္လုိ ကိုင္တြယ္ ေျဖရွင္းသင့္သလဲ ဆိုတာ ေဆြးေႏြးတင္ျပသြားပါ့မယ္။

လႊတ္ေတာ္တြင္း ဦးဘရွိန္ေမးတဲ့ ေမးခြန္း အျပည့္အစံုကေတာ့ အရင္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာကတည္းက ရခုိင္ျပည္နယ္ စစ္ေတြနဲ႔ ေတာင္ဘက္ ေျမပံု၊ ေက်ာက္ျဖဴ၊ ရမ္းျဗဲ၊ ေတာင္ကုတ္၊ မာန္ေအာင္ ျမိဳ႕ေတြကို အစိုးရပိုင္ ျပည္တြင္းေရေၾကာင္း သေဘၤာေတြနဲ႔ ေျပးဆြဲေပးခဲ့တဲ့အေၾကာင္း၊ ျပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ မတ္လမွာ အဲဒီခရီးစဥ္ ေျပးဆြဲေနတဲ့ ေအာင္တံခြန္-၃ ေရယာဥ္ နစ္ျမဳပ္ျပီး လူေပါင္း ၁၆၀ ေလာက္ေသ၊ သေဘၤာကိုလည္း ျပန္ဆယ္မရ ျဖစ္ခဲ့ေၾကာင္း၊ အဲဒီအခ်ိန္ကစ ျပည္တြင္းေရေၾကာင္းကေန သေဘၤာခရီးစဥ္ ေျပးဆြဲေပးျခင္း မရွိလို႔ ရခုိင္ျပည္သူေတြ အခက္အခဲေတြ႕ခဲ့ေၾကာင္း ေျပာျပပါတယ္။ လက္ရွိ ပုဂၢလိကပိုင္အျဖစ္ ရွပ္ေျပးေရယာဥ္ ေျပးဆြဲေပမယ့္ အရင္ ျပည္တြင္းေရေၾကာင္းက က်ပ္ ၃၀၀၀ ေလာက္ယူတဲ့ ခရီးကို က်ပ္ ၁၆၀၀၀ ေလာက္ ယူေနတဲ့အေၾကာင္း၊ ေနာက္ပိုင္း ပိုျပီးဆုိးတာက ရွပ္ေျပးေရယာဥ္ေတြဟာ ဆီကုန္လို႔ဆုိျပီး ေျမပံုျမိဳ႕ကို ၀င္ေရာက္ ဆုိက္ကပ္တာ မလုပ္ေတာ့ေၾကာင္း၊ ဒီအတြက္ ေျမပံုျမိဳ႕နယ္က ျပည္သူေတြဟာ ေငြတတ္ႏိုင္ရင္ ေမာ္ေတာ္စင္းလံုးငွားရင္ငွား မငွားႏုိင္ရင္ အခက္အခဲေတြ႕ေနရေၾကာင္း ရွင္းျပပါတယ္။ ဒီအတြက္ အဲဒီ ခရီးစဥ္ေတြကို ျပည္တြင္းေရေၾကာင္းအေနနဲ႔ ဘယ္အခ်ိန္ ျပန္ျပီး ေျပးဆြဲေပးႏိုင္မလဲ ဆိုျပီး ေမးတာ ျဖစ္ပါတယ္။
အမ်ားျပည္သူ႕ ပို႔ေဆာင္ေရးက႑ ဘယ္ေလာက္ေတာင္ ပ်က္စီးခဲ့သလဲ

ပို႔ေဆာင္ေရး၀န္ၾကီး ဦးသန္႔စင္ေမာင္ ျပန္ေျဖတာက အဲဒီ စစ္ေတြနဲ႔ ေတာင္ဘက္ ျမိဳ႕ေတြရဲ႕ ခရီးစဥ္ကို အရင္က ေအာင္တံခြန္ သေဘၤာေတြ၊ အေလာင္းဘုရား၊ အလင္းေရာင္ စတဲ့ သေဘၤာေတြနဲ႔ ေျပးဆြဲေပးခဲ့တာျဖစ္ေၾကာင္း၊ အဲဒီသေဘၤာေတြဟာ ကမ္းရိုးတန္းသြားအတြက္ တည္ေဆာက္ထားတာ မဟုတ္ပဲ ျမစ္ေၾကာင္းသြား သေဘၤာေတြျဖစ္တဲ့အျပင္ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀ ေက်ာ္ သက္တန္းၾကာျမင့္ခဲ့ျပီလည္း ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေအာင္တံခြန္ သေဘၤာ နစ္ျမဳပ္မွဳျဖစ္ခဲ့ျပီးေနာက္ အဲဒီ သေဘၤာေတြ ေျပးဆြဲတာကို ရပ္နားလိုက္တဲ့အေၾကာင္း ရွင္းျပပါတယ္။

ဒီအတြက္ စစ္ေတြနဲ႔ ေတာင္ပိုင္း ျမိဳ႕ေတြကို ေျပးဆြဲေပးႏုိင္ေရး သေဘၤာတစ္စီးရဖို႔ အရင္ ပို႔ေဆာင္ေရး၀န္ၾကီးက ဂ်ပန္ႏုိင္ငံကို အကူအညီေတာင္းခဲ့ေၾကာင္း၊ ဂ်ပန္ကေတာ့ သက္ကယ္ပစၥည္းေတြ အပါအ၀င္ ဂ်ပန္ယန္း သန္း ၂၀၀၊ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၂ သန္း၀န္းက်င္ေလာက္ပဲ ကူညီႏုိင္မယ့္အေၾကာင္း ေျပာတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒီအခါ ပို႔ေဆာင္ေရး၀န္ၾကီးေဟာင္းက ဂ်ပန္က အကူအညီေပးမယ့္ ေဒၚလာ ၂ သန္းေလာက္ကို ေတာင္းခံျပီး၊ ေဒၚလာ ၃ သန္းခြဲေလာက္တန္တဲ့ ကမ္းရိုးတန္းသြား သေဘၤာ တစ္စီး တည္ေဆာက္မယ္၊ ဒီအတြက္ သံျပားေတြ၊ သံကိုင္းေတြ ဂ်ပန္ကိုမွာမယ္လို႔ စီစဥ္ထားတဲ့အေၾကာင္း၊ ပထမ အဆင့္အေနနဲ႔ ေရယာဥ္ ဒီဇုိင္းေရးဆြဲေရး ကက္တီပီလာ ကုမၸဏီနဲ႔ စကားေျပာတဲ့အခါ က်ပ္ သိန္း ၇၀၀၀ ေတာင္းလို႔ မတတ္ႏုိင္ေၾကာင္း၊ လက္ရွိ ျပည္တြင္း အင္ဂ်င္နီယာ အဖြဲ႕မွာ က်ပ္ သိန္း ၁၀၀၀ နဲ႔ အပ္ႏွံဖို႔ စကားေျပာထားဆဲ ရွိေၾကာင္း၊ ဂ်ပန္ဆီက ရမယ့္ ေငြကလည္း မရေသးေၾကာင္း၊ ဒါေၾကာင့္ အဲဒီ ျပည္တြင္းေရေၾကာင္း ခရီးစဥ္ ဘယ္အခ်ိန္ ျပန္ေျပးဆြဲေပးႏိုင္မလဲ အတိအက် မေျပာႏိုင္တဲ့အေၾကာင္း ရွင္းျပပါတယ္။

ဒီအခါ ဦးဘရွိန္က ေနာက္ဆက္တြဲ ေမးခြန္းအေနနဲ႔ အဲဒီ စစ္ေတြမွာ ဆုိက္ကပ္ထားတဲ့ သေဘၤာေဟာင္းေတြကို ျပဳျပင္ျပီးေတာ့ ေျပးဆြဲခိုင္းရင္ မျဖစ္ဘူးလား၊ အႏၱရယ္ရွိတယ္ ဆိုတာ ရခုိင္ျပည္သူေတြ သိပါတယ္၊ အဲဒီ အႏၱရယ္ေတြၾကားထဲကပဲ ၀မ္းေပါက္တာကို ဘိလပ္ေျမနဲ႔ ဖာတန္ဖာ၊ ပိတ္တန္ပိတ္၊ ဒီသေဘာၤေတြကိုပဲ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ စီးလာခဲ့တာ ျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။ ပို႔ေဆာင္ေရး၀န္ၾကီးကေတာ့ သေဘၤာဆြဲျပီ ဆုိကတည္းက ၀န္ထမ္းေတြေရာ၊ အရာရွိေတြေရာ အဆင့္ဆင့္ တာ၀န္ယူ တာ၀န္ခံရတာ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဒါေၾကာင့္ အႏၱရာယ္ မကင္းတဲ့ အေနအထားမွာ ျပဳျပင္ဖါေထးျပီး ေျပးဆြဲဖို႔ မျဖစ္ႏုိင္ေၾကာင္း၊ သူ႕အေနနဲ႔ တာ၀န္ယူတာ မၾကာေသးတဲ့အတြက္ အျခားေသာ နည္းနာေတြရွာျပီး လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္မွာ ျဖစ္ေၾကာင္း ရွင္းျပခဲ့ပါတယ္။

စိတ္ေမာစရာပါပဲ။ တကယ္ေတာ့ ျပည္တြင္းေရေၾကာင္းဟာ အစိုးရဘတ္ဂ်က္ကေန ထြက္ခဲ့ျပီးေနာက္ ဌာန ရံပံုေငြနဲ႔ လည္ပတ္တဲ့ အဖြဲ႕အစည္းအျဖစ္ ေျပာင္းလဲခဲ့ျပီး ျဖစ္ပါတယ္။ အရင္က ျပည္တြင္းေရေၾကာင္းမွာ တစ္တုိင္းျပည္လံုး အတုိင္းအတာနဲ႔ ေရယာဥ္လိုင္းေပါင္း ၆၄ လိုင္းရွိေနရာကေန တြက္ေျခမကိုက္တဲ့ လိုင္းေတြ ျဖဳတ္ပစ္လိုက္လို႔ အခုဆို ၁၈ လိုင္းေလာက္ပဲ က်န္ပါေတာ့တယ္။ ဒါကို ေကာ္ပိုေရးရွင္းအျဖစ္ ေျပာင္းမွာလား၊ ပုဂၢလိကကို လဲႊမလား၊ ဘာမွ မဆံုးျဖတ္ရေသးဘူးလို႔ ဆုိပါတယ္။ လက္ေတြ႕အေျခအေနမွာေတာ့ ျပည္သူေတြ အတိဒုကၡေရာက္ေနတာ သိသာထင္ရွားပါတယ္။

တကယ္ေတာ့ ပို႔ေဆာင္ေရးက႑ ဆိုတာဟာ ျပည္သူေတြအတြက္ အလြန္အေရးၾကီးပါတယ္။ အရင္ အစိုးရအဆက္ဆက္ဟာ ဒီက႑နဲ႔ ပတ္သက္ျပီး လက္ေတြ႕က်က် အက်ိဳးျဖစ္ထြန္းေအာင္ ေဆာင္ရြက္ မေပးႏုိင္ခဲ့ပါဘူး။ စီမံခန္႔ခြဲမွဳညံ့ဖ်င္းတာ၊ အဂတိလိုက္စားတာေတြေၾကာင့္ တုိင္းျပည္ဘ႑ာလဲကုန္၊ ျပည္သူေတြလည္း အက်ိဳးမခံစားရ ဆိုတာမ်ိဳး ျဖစ္ခဲ့တာပါ။ အခု ရခုိင္ျပည္နယ္က ေရေၾကာင္းခရီးစဥ္ကိုၾကည့္ရင္ ကမ္းရိုးတန္းသြား သေဘၤာတစ္စီး ေဒၚလာ ၃ သန္းခြဲေက်ာ္ေလာက္ ကုန္မွာမို႔ ဘယ္ ပုဂၢလိက ကမွ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံခ်င္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒီလို အေနအထားမ်ိဳးမွာ ျပည္သူေတြအတြက္ အစိုးရကပဲ ၀င္ေရာက္ကိုင္တြယ္ ေျဖရွင္းေပးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအတြက္ အစိုးရဟာ အခြန္အေကာက္လို ေနရာမ်ိဳးကေန တုိင္းျပည္ ဘ႑ာ မ်ားမ်ားရေအာင္ ရွာျပီး ျပည္သူေတြအတြက္ ဘတ္ဂ်က္ မ်ားမ်ား အသံုးျပဳဖို႔ လိုေနပါတယ္။

လက္ရွိ ျပသနာဟာ ရခုိင္ျပည္နယ္က ေရေၾကာင္းခရီးစဥ္ တစ္ခုအေၾကာင္းပဲ ရွိပါေသးတယ္။ အျခားေသာ တုိင္းနဲ႔ ျပည္နယ္ အသီးသီးက ပို႔ေဆာင္ေရးက႑မွာ ျပသနာေတြ အမ်ားၾကီးရွိေနပါေသးတယ္။ ဘတ္ဂ်က္ေငြေတြကို တကယ္လိုတဲ့ေနရာမွာ မသံုး၊ မလိုတဲ့ေနရာမွာ ျဖဳန္းပစ္ေနတာလဲ အမ်ားၾကီးပါ။ ဥပမာ ရန္ကုန္မွာ လူသိပ္မစီးတဲ့ လွ်ပ္စစ္ရထား စက္ေခါင္း ၀ယ္ျပီး ေျပးျပတာမ်ိဳး၊ ေခါက္တိုေျပး RBE ရထားေတြ ဆြဲျပတာမ်ိဳး ေဒၚလာသန္းခ်ီ ျဖဳန္းတီးပစ္ခဲ့တာေတြ ေတြ႕ႏိုင္ပါတယ္။ လက္ရွိ အင္န္အယ္လ္ဒီ အစိုးရအေနနဲ႔ကေတာ့ တုိင္းျပည္အတြက္ ဘ႑ာေငြမ်ားမ်ားရွာ၊ ထိေရာက္တဲ့ စီမံခန္႔ခြဲမွဳ စနစ္နဲ႔ ျပည္သူေတြလိုအပ္ေနတဲ့ က႑အသီးသီးအတြက္ ေငြမ်ားမ်ားသံုးႏုိင္မွသာ ျပည္သူေတြ ေနထိုင္မွဳဘ၀ အဆင္ေျပလာမွာျဖစ္သလို၊ တုိင္းျပည္ စီးပြားေရးလည္း လိုက္ပါ တုိးတက္လာမွာ ျဖစ္ပါေၾကာင္း သံုးသပ္တင္ျပလိုက္ရပါတယ္။

ဦးစည္သူေအာင္ျမင့္ / ဗြီအုိေအ (ျမန္မာပုိင္း)
http://burmese.voanews.com

ျမန္မာႏုိင္ငံက အလုပ္သမားေတြ အလုပ္သမား အခြင့္အေရး အျပည့္အဝရၿပီလား

ရန္ကုန္ ဧၿပီ ၃ဝ

အနည္းဆံုးအခေၾကးေငြ သတ္မွတ္လိုက္ေသာ္လည္း အလုပ္ရွင္၊ အလုပ္သမား အျငင္းပြားမႈျပႆနာမ်ား ယေန႔တုိင္ျဖစ္ပြားေနၿပီး အလုပ္သမားအခြင့္အေရးကို ထိေရာက္စြာအကာအကြယ္ေပး ရမည့္ ဥပေဒျပဳေရးအပိုင္းတြင္လည္း ယခင္အစိုးရလက္ထက္ က ေရးဆဲြျပ႒ာန္းခဲ့သည့္ အလုပ္သမားဥပေဒမ်ားတြင္ အားနည္း မႈမ်ားရွိခဲ့ေၾကာင္း အလုပ္သမားအေရး ေလ့လာသူမ်ား၊ အလုပ္ သမားသမဂၢမ်ားႏွင့္ အလုပ္သမားမ်ားထံမွသိရသည္။
''အလုပ္ရွင္ေတြက်ေတာ့ ဂုဏ္သိကၡာပိုင္း က်ဆင္းမွာစိုးလို႔ ေထာင္ဒဏ္ကို ပယ္ဖ်က္ေပးလိုက္ၿပီး ေငြဒဏ္ကို တုိးလိုက္တယ္။ အလုပ္သမားမွာလည္း ဂုဏ္သိကၡာဆိုတာ ရွိတယ္။ ေထာင္က် တဲ့သူက ဘယ္လိုလူမ်ဳိးမဆုိ ဂုဏ္သိကၡာပိုင္း က်ဆင္းသြား တာပဲ၊ အလုပ္ရွင္မို႔လို႔ ဂုဏ္သိကၡာက်ဆင္းမွာမို႔လို႔ ဥပေဒမွာ ေထာင္ဒဏ္မထည့္တာကေတာ့ မတရားဘူးလို႔ျမင္တယ္။ ဒီဥပေဒက ျပန္ၿပီးျပင္ဆင္သင့္တယ္။ အလုပ္ရွင္ ၊ အလုပ္ သမားတန္းတူအခြင့္အေရးေပးရမယ္''ဟု စံေကာင္း ပီနံအိတ္ စက္႐ံုမွအလုပ္သမား ကိုေအာင္စိုးမင္းက ေျပာသည္။

အလုပ္သမားအေရးေလ့လာသူ ဦးေအာင္လင္းက ''အလုပ္ သမားေရးရာအျငင္းပြားမႈ ေျဖရွင္းေရးဥပေဒမွာ ေထာင္ဒဏ္ ထည့္သြင္းေပးဖို႔ အလုပ္သမားေတြရဲ႕ ေတာင္းဆုိမႈေတြကို ဥေပကၡာျပဳခဲ့တာေတြ႕ရတဲ့အျပင္ အလုပ္သမားတရား႐ံုးေတြ ဖြဲ႕ စည္းဖို႔ကိုလည္း လ်စ္လ်ဴ႐ႈခဲ့တယ္''ဟု ေျပာသည္။

ထို႔အတူ ၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္အတြင္း တစ္ေန႔ အလုပ္ခ်ိန္ ရွစ္နာရီ၊ တစ္ရက္လုပ္အားခ အနည္းဆံုးအခေၾကးေငြကို ေငြက်ပ္ ၃၆ဝဝ သတ္မွတ္လိုက္မႈအေပၚမွာလည္း စံေကာင္းပီနံအိတ္စက္႐ံုမွ ကိုေအာင္စိုးမင္းက ''ေအာက္ေျခအလုပ္သမားေတြ မသိလိုက္ ဘဲျဖစ္သြားတယ္၊ အရင္ခံစားခြင့္ေတြမရွိေတာ့ဘူး၊ ရက္မွန္ေၾကး၊ ဖယ္ရီကားခေတြဆိုတာလည္း ေပ်ာက္သြားတယ္၊ ေငြက်ပ္ ၃၆ဝဝ ကို အသားတင္ေပးတာမဟုတ္ဘဲနဲ႔ က်န္တာေတြေဖ်ာက္ ၿပီး ေပးသလုိျဖစ္ေနတယ္။ တခ်ဳိ႕စက္႐ံုေတြမွာ ေငြက်ပ္ ၃၆ဝဝ သတ္မွတ္ၿပီးမွ အေျခအေနေတြ ပိုဆုိးသြားတယ္''ဟု ေျပာသည္။

ဆက္လက္၍ ၎းက ''အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ေတြကေန အထည္ခ်ဳပ္ လုပ္ငန္းရွင္ေတြနဲ႔ ထိပ္တုိက္ေဆြးေႏြးၿပီး အလုပ္သမားေတြရဲ႕ သေဘာဆႏၵမပါဘဲနဲ႔ ဝန္ႀကီးဌာနကိုယ္တုိင္က အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ေတြရဲ႕ ကိုယ္စားျပဳမႈနဲ႔သေဘာတူခဲ့တယ္။ အလုပ္သမားသမဂၢ အငယ္ ေလးေတြ ဘာမွမသိလုိက္ဘူး။ ေအာက္ေျခ အလုပ္သမားေတြ မသိဘဲ ဒါကိုလုပ္လိုက္တဲ့အခါက်ေတာ့ အလုပ္သမားေတြမွာ နစ္နာၿပီးရင္း နစ္နာခဲ့ရတယ္။ ေနာက္ပိုင္းအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ေတြအေနနဲ႔ ဆံုးျဖတ္ေတာ့မယ္ဆိုရင္ အလုပ္သမားကို ကိုယ္စားျပဳမယ္ဆုိရင္ အလုပ္သမားအားလံုးရဲ႕ သေဘာဆႏၵကို ရယူဖို႔လုိတယ္'' ဟု ေျပာသည္။

ယခင္အစိုးရလက္ထက္ကတည္းက ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ အလုပ္ရွင္၊ အလုပ္သမား အျငင္းပြားမႈမ်ားတြင္ တရားစြဲဆို ခံထားရသည့္ အလုပ္သမားမ်ား ယေန႔အခ်ိန္ထိအမႈရင္ဆုိင္ ေနရေၾကာင္း Nay Thu Yein Law Fund မွ သိရသည္။

''လက္ရွိအမႈရင္ဆုိင္ေနရတဲ့ အလုပ္သမားေတြရွိတယ္၊ ေတာ္ဝင္သစ္အေခ်ာထည္စက္႐ံုက အလုပ္သမားေတြအမႈဆုိရင္ ေလးႏွစ္ေလာက္ရွိေနၿပီ၊ အခုထက္ထိ အမႈက မၿပီးေသးဘူး၊ စြပ္စြဲခံရတဲ့အလုပ္သမားက ၄ဝ ေက်ာ္ရွိတယ္၊ ရာဇဝတ္မႈလို ပုဒ္မေတြပါေနတယ္၊ လက္ရွိအမႈရင္ဆုိင္ေနၾကရတယ္''ဟု တရားလႊတ္ေတာ္ေရွ႕ေန ကိုေအာင္သူရိန္ထြန္းက ေျပာသည္။

ဥပေဒခ်ဳိးေဖာက္သည့္ အလုပ္ရွင္မ်ားကို ဥပေဒတြင္ ေငြဒဏ္အစား ေထာင္ဒဏ္ထည့္သြင္းေပးရန္၊ ျပ႒ာန္းထားသည့္ အလုပ္သမားေရးရာဥပေဒမ်ားတြင္ အားနည္းခ်က္မ်ားကုိ ပယ္ဖ်က္ျပင္ဆင္မႈမ်ားျပဳလုပ္ေပးရန္ ယခင္အစိုးရလက္ထက္ တြင္အႀကိမ္ႀကိမ္ ေတာင္းဆိုခဲ့ေသာ္လည္း မရရွိခဲ့ေၾကာင္း အလုပ္သမားမ်ားႏွင့္ အလုပ္သမားသမဂၢမ်ားမွ သိရသည္။

''အရင္အစိုးရလက္ထက္တုန္းက ေရးဆြဲခဲ့တဲ့ အလုပ္ သမားဥပေဒေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အားနည္းခ်က္ေတြ အလြန္ မ်ားတယ္။ အလုပ္ရွင္ဘက္ကို အသာေပးထားၿပီး အလုပ္သမား ဘက္ကုိ ဖိႏွိပ္ထားတာေတြ အရင္ဥပေဒမွာ အားနည္းခ်က္ ေတြအမ်ားႀကီးရွိတယ္''ဟု အလုပ္သမားသမဂၢမွ ကိုေအာင္မ်ဳိး ေဇာ္က ေျပာသည္။

အလုပ္သမားအေရးေဆာင္ရြက္ေနသူ ဦးေနဝင္းထြန္းက ''အရင္အစိုးရလက္ထက္တုန္းက အလုပ္သမားဥပေဒေတြက အလုပ္သမားေတြအတြက္ ေကာင္းမလိုလုိနဲ႔ ေတာ္ေတာ္ေလး ျပႆနာေတြ ေတြ႕တယ္၊ အလုပ္သမားတစ္ေယာက္ကို အျပစ္မရွိဘဲ ေလ်ာ္ေၾကးေပးၿပီး ထုတ္လို႔ရတဲ့ကိစၥမ်ဳိးေတြက ဥပေဒမွာလံုးဝမထည့္သင့္ဘူး၊ အလုပ္သမားေတြအတြက္ အလြန္နစ္နာတယ္။ ဥပေဒကိုေရးဆြဲတဲ့အခါမွာလည္း အလုပ္ သမားကုိယ္စားလွယ္ေတြမပါဘဲ အစိုးရကေန ေရးဆြဲတဲ့အခါ တစ္ဖက္သတ္ပံုစံမ်ဳိးျဖစ္သြားတယ္''ဟု ေျပာသည္။
ယခင္အစိုးရလက္ထက္ က်င့္သံုးခဲ့သည့္ အလုပ္သမား ေရးရာမူဝါဒမ်ားကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ရာတြင္ အစိုးရ၊ အလုပ္ရွင္၊ အလုပ္သမား သံုးပြင့္ဆုိင္မူဝါဒျဖင့္ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေဆာင္ရြက္ခဲ့ေၾကာင္း အလုပ္သမားအေရးေလ့လာသံုးသပ္ သူမ်ားက ေျပာသည္။
အစိုးရ၊ အလုပ္ရွင္၊ အလုပ္သမားကိုယ္စားလွယ္မ်ား၏ သေဘာထားမွတ္ခ်က္ျဖင့္ ျပင္ဆင္ရမည့္ဥပေဒ ၊ ျပ႒ာန္းရမည့္ ဥပေဒမ်ားကို လႊတ္ေတာ္ဥပေဒၾကမ္းေကာ္မတီကတစ္ဆင့္ လႊတ္ေတာ္သံုးရပ္တြင္ တင္သြင္းအတည္ျပဳၿပီး ေပၚထြက္လာ သည့္ ဥပေဒ၊ နည္းဥပေဒမ်ားကို လုပ္ငန္းစဥ္ခ်မွတ္အေကာင္ အထည္ေဖာ္ေဆာင္ရြက္ခဲ့ေၾကာင္း အလုပ္သမားအေရး ေလ့လာသူ ဦးေအာင္လင္းက ေျပာသည္။
အနည္းဆံုးအခေၾကးေငြ အပါအဝင္ အျခားအလုပ္သမား ေရးရာဥပေဒမ်ားကို ပယ္ဖ်က္ ျပင္ဆင္အသစ္ျပ႒ာန္းရာတြင္ ILO စသည့္ ႏုိင္ငံတကာအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ နည္းပညာ၊ ေငြေရး ေၾကးေရး အကူအညီမ်ားကိုရယူခဲ့ေသာ္လည္း ထိေရာက္မႈမရွိခဲ့ ေၾကာင္း အလုပ္သမားအေရးေလ့လာသူမ်ားထံမွ သိရသည္။
''အလုပ္သမားေရးရာ အျငင္းပြားမႈေျဖရွင္းေရး နည္း ဥပေဒရဲ႕ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းေတြကို အားရေက်နပ္မႈမရွိဘဲ ဆႏၵျပ ေတာင္းဆိုမႈေတြေၾကာင့္ အက်ဥ္းက်သြားတဲ့ အလုပ္သမားေတြရွိ တယ္၊ အမႈရင္ဆုိင္ေနရဆဲ အလုပ္သမားေတြရွိတယ္''ဟု အလုပ္သမားအေရးေလ့လာသူ ဦးေအာင္လင္းက ဆုိသည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ အလုပ္သမား သန္း ၂ဝ ေက်ာ္ရွိၿပီး ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ လိႈင္သာယာၿမိဳ႕နယ္ရွိ စက္မႈဇုန္မ်ားတြင္ အလုပ္ သမား ႏွစ္သိန္းေက်ာ္ရွိေၾကာင္း အလုပ္သမားအေရး ေလ့လာ သူမ်ားထံမွ သိရသည္။
''ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ေရးဆဲြထားတဲ့ အလုပ္သမားဥပေဒေတြ ဟာ အလုပ္သမားေတြအတြက္ အလုပ္သမားအခြင့္အေရး အျပည့္အဝရၿပီလားဆုိတာ ေမးခြန္းထုတ္စရာျဖစ္ေနတယ္'' ဟု စံေကာင္း ပီနံအိတ္စက္႐ံုမွ အလုပ္သမား ကိုေအာင္စိုးမင္း က ေျပာသည္။

သတင္းေဆာင္းပါး - မင္းသစ္၊ ဓာတ္ပုံ - ေမဦးမိုး
Myanmaalinn
https://www.facebook.com/MYANMAALINNNEWS