ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏုိင္ငံ ဦးပုိင္လီမိတက္ (Union of Myanmar Economic Holdings Limited) အပိုင္း (၁)

ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏုိင္ငံ ဦးပုိင္လီမိတက္ (Union of Myanmar Economic Holdings Limited) (သုိ႔) တပ္မေတာ္ လက္ဝါးႀကီးအုပ္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းအေၾကာင္း အပိုင္း (၁)

Asia World ကို Crony capitalist ခရိုနီအရင္းရွင္ (ခရိုနီ) လို႔ေျပာႏိုင္တယ္။ UMEH ဦးပိုင္ကို (ခရိုစိမ္း) လို႔ အရပ္ေခၚ ေခၚႏိုင္ပါတယ္။

နဝတ မတုိင္မီ တပ္မေတာ္၏စီးပြားေရးလုပ္ငန္း (သို႔) ဦးပိုင္၏အဖ

၁၉၅ဝ စုႏွစ္အေစာပုိင္းတြင္ တပ္မေတာ္သားမ်ားအား စားသုံးကုန္ပစၥည္းမ်ား အဖုိးႏႈန္းခ်ဳိသာစြာ ေရာင္းခ်ေပးရန္ DSI (Defense Services Institute) ကုိ တည္ေထာင္ခဲ့သည္။ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ က်ယ္ျပန္႔စြာ ပါဝင္လုပ္ကုိင္ရန္ လုပ္ငန္းက႑ကုိ တုိးခ်ဲ႕ခဲ့သည္။ ၁၉၅ဝ စုႏွစ္ေႏွာင္းပုိင္းတြင္ DSI သည္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ အႀကီးမားဆုံး စီးပြားေရး လုပ္ငန္းႀကီးျဖစ္လာသည္။ ထုိေခတ္ကာလက တပ္မေတာ္လုပ္ခင္း အေတာ္မ်ားမ်ားသည္ ၁၉၅ဝ ခုႏွစ္ အထူးကုမၸဏီ အက္ဥပေဒအရ တစိတ္တပုိင္းအထူးအဆင့္အတန္းရေသာေၾကာင့္ ေအာင္ျမင္ၾကလာသည္။ DSI သည္ ဘဏ္လုပ္ငန္း၊ သေဘၤာလုပ္ငန္း၊ ကုန္သြယ္ေရးလုပ္ငန္း၊ ကုန္ထုတ္လုပ္ငန္း၊ စာအုပ္ထုတ္ေဝေရးလုပ္ငန္းႏွင့္ လက္လီစီးပြားေရး လုပ္ငန္းတုိ႔ကို လည္ပတ္လုပ္ကုိင္သည္။

ဤစီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားမွရရွိေသာ ဝင္ေငြမ်ားကုိ တပ္မေတာ္သားမ်ားႏွင့္ ၎တုိ႔၏မိသားစုမ်ား သက္သာေခ်ာင္ခ်ိေရးႏွင့္ ေနထုိင္မႈဘဝ ေကာင္းမြန္ေရးတုိ႔အတြက္ အသုံးျပဳခဲ့သည္။ လုပ္ငန္းအခ်ဳိ႕ကုိ တပ္မေတာ္၏ ႏုိင္ငံေရးအစီအစဥ္ ေရွ႕ေျပး ယာဥ္အေနျဖင့္ ထုိစဥ္ကတည္းက လုပ္ေဆာင္ခဲ့သည္။ ဥပမာ ၁၉၅ဝ စုႏွစ္ အေစာပုိင္းကာလက DSI က ပုိင္သည့္ ျမဝတီပုံႏွိပ္လုပ္ငန္းမွ လစဥ္ထုတ္ ျမဝတီစာေစာင္ကုိ ထုတ္ေဝခဲ့သည္။ ၁၉၅၂ ခုႏွစ္တြင္ ပထမဆုံးထုတ္ေဝသည့္ ျမဝတီမဂၢဇင္းသည္ တပ္မေတာ္အက်ဳိးစီးပြားကုိ ေဖာ္ထုတ္သည့္ စိတ္ဓါတ္စစ္ဆင္ေရးလက္နက္တခုျဖစ္သည္။ တပ္မေတာ္သည္ Guardian ဂါဒီယန္သတင္းစာႏွင့္ ဂါဒီယန္မဂၢဇင္းကုိလည္း ထုတ္ေဝခဲ့သည္။ ၎တုိ႔သည္ စစ္တပ္ကုိ ေထာက္ခံေသာအျမင္ကုိ ကုိယ္စားျပဳေနၾကသည္။ စီးပြားေရးအေျခခံေပၚတြင္သာ ထုတ္ေဝျဖန္႔ခ်ိသည္။

၁၉၆ဝ စုႏွစ္ေစာေစာပုိ္င္းတြင္ DSI ေအာက္တြင္ လုပ္ငန္းအနည္းငယ္သာက်န္ၿပီး အမ်ားစုမွာ အသစ္ဖဲြ႔စည္း ထူေထာင္လုိက္သည့္ ျမန္မာ့စီးပြားေရးဖြံ႔ၿဖိဳးမႈေကာ္ပုိေရးရွင္း BEDC (ဘီအီးဒီစီ) ေအာက္သုိ႔ ေရာက္ရွိသြားသည္။ ဘီအီးဒီစီကုိ တပ္မေတာ္ေအာက္တြင္ ထိထိေရာက္ေရာက္ စီမံခန္႔ခဲြခဲ့သည္။ ဘီးအီးဒီစီသည္ သြင္းကုန္ပုိ႔ကုန္ လုပ္ငန္းႏွင့္အင္းဝဘဏ္၊ အင္းဝစာအုပ္တုိက္မွအစ ဘီးအီးဒီစီ အရက္ဆုိင္အထိ ေျခလွမ္းက်ဲခဲ့ေသာ အရင္းအႏွီးတရပ္ ျဖစ္သည္။ ဗမာ့စီးပြားေရးနယ္ပယ္တြင္ အဓိကလႊမ္းမုိးေနရာယူလာေတာ့မည့္ အဖဲြ႔အစည္းတရပ္ဟူ၍ ထုိအခ်ိန္က စီးပြားေရးအသုိင္းအဝုိင္းက ေစာင့္ၾကည့္ေနခဲ့ၾကရသည္။

ဤအရင္းအႏွီးသည္ အာဏာႏွင့္ေပါင္းစပ္ထားေသာ စစ္ဗ်ဴရုိကရက္အရင္းအႏွီးမ်ားျဖစ္သျဖင့္ အခြင့္ထူးအခြင့္ေကာင္း မ်ားလည္း အမ်ားအျပားခံစားခြင့္ရခဲ့သည္။ အလြယ္ဆုံးဥပမာမွာ စစ္တပ္အရာရွိမ်ား၏ လစာမွန္သမွ် အင္းဝဘဏ္မွတဆင့္ ထုတ္ယူႏုိင္ရန္ စီစဥ္ႏုိင္ခဲ့သည္။ ရန္ကုန္ႏွင့္ျပည္အၾကားရွိ စပါးစက္အခ်ဳိ႕ႏွင့္ စပါးမ်ားကုိ လက္ဝါးႀကီးအုပ္ဝယ္ၿပီး ျပည္ပတင္ပုိ႔ခြင့္ရခဲ့သည္။ သြင္းကုန္လုိင္စင္မ်ားလည္း အေျမာက္အမ်ားရခဲ့သည္။

ထုိစဥ္က ဘီးအီးဒီစီေပၚေပါက္လာမႈကုိ သာမန္ဟုယူဆလွ်င္ အမွားႀကီးမွားေပလိမ့္မည္။ အင္မတန္ အခုိင္အမာက်ေသာ ေနာက္ခံႏုိင္ငံေရးအေၾကာင္းရင္းမ်ား ရွိေနေပသည္။ ထုိအခ်ိန္က ဗမာျပည္ႏုိင္ငံေရးေလာကမွာ မတည္မၿငိမ္ ကေသာင္ကနင္း ရွိလွသည္။ တျပည္လုံးတြင္ လက္နက္ကုိင္ေတာ္လွန္ေရးအင္အားစုမ်ား အားေကာင္းဆဲရွိေနသလုိ ဖဆပလအဖဲြ႔မွာမူ ႏွစ္ျခမ္းကြဲထြက္ သြားခဲ့ေလၿပီ။ ဤတြင္ စစ္တပ္အတြင္းမွ စစ္ဗုိလ္မ်ား အေနျဖင့္ ကုိယ့္အစြမ္းကုိယ္ စမ္းသပ္ၾကည့္လုိစိတ္မ်ား တဖြားဖြားေပၚေနသည္။ ႏုိင္ငံေရးဇတ္ခုံေပၚတက္ ဗလျပရန္ပင္တာစူလ်က္ရွိသည္။ ၁၉၅၈ အာဏာသိမ္းပဲြမွာ ၁၉၆၂ အာဏာသိမ္းပဲြအတြက္ ဝတ္စုံျပည့္ဇတ္တုိက္ျခင္းဟုဆုိႏုိင္သည္။

တုိင္းျပည္အတြင္း၌ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ႏုိင္ငံတကာနယ္ပယ္၌ေသာ္လည္းေကာင္း ႏုိင္ငံေရးအင္အားစုတရပ္အျဖစ္ ေျဗာင္ထြက္ ရပ္ျပမည္ဆုိလွ်င္ စစ္ေရးအင္အားသာမက ဓနအင္အားပါ ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံ ရွိဖုိ႔လုိသည္ဟု ယူဆခဲ့ၾကဟန္ရွိသည္။ သုိ႔ျဖင့္ ဒီအက္စ္အုိင္ (DSI) ေခၚ တပ္မွ ဦးစီးခဲ့ေသာကုန္ပစၥည္းအေရာင္းဆုိင္မ်ားမွ အေတြ႔အၾကဳံ ရထားေသာ စစ္ဗုိလ္မ်ားသည္ ဘီအီးဒီစီကုိ တည္ေထာင္ခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္သည္။ ထုိစဥ္က အရင္းအႏွီးဟူရာတြင္ စစ္သားမ်ားလစာထဲမွ လစဥ္ျဖတ္ယူသည္လည္းပါခဲ့သည္။ သုိ႔ေသာ္ ျပည္ပထြက္ၿပီးဆက္သြယ္ျခင္း၊ ထုိမွတဆင့္ လာဘ္လာဘသာမက အျခားေသာ ပဲြစားခံစားခြင့္ (ေဝခံစံစားခြင့္) စသည့္ အခြင့္ထူးမ်ား ကုိ ခံစားရသူမ်ားမွာမူ လက္ တဆုပ္စာ ထိပ္ပုိင္းမွအရာရွိႀကီးမ်ားသာ ျဖစ္ခဲ့သည္။

ဘီအီးဒီစီကုိဦးစီးေသာ စစ္ဗုိလ္မ်ားက ႏုိင္ငံတကာႏုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရးနယ္ပယ္တြင္ ဝင္ဆန္႔လာေအာင္ လုပ္ၾကသည္။ ႏုိင္ငံျခားမွ ႏုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ အင္အားစုမ်ားႏွင့္ ဆက္သြယ္မႈ၊ ရင္းႏွီးမႈ၊ အထူးသျဖင့္ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံေရးေလာက၊ စီးပြားေရးေလာကႏွင့္ ရင္းႏွီးမႈရွိလာေအာင္ လုပ္ခဲ့ၾကသည္။

သုိ႔ေသာ္ စစ္အုပ္စုဟူ၍ ႏုိင္ငံေရးစစ္ေျမျပင္သုိ႔ထြက္လာရာတြင္ ၎တုိ႔အတြင္းရွိ ေမြးရာပါေရာဂါကုိ မကုစားႏုိင္ပဲ ထြက္ခဲ့ျခင္းသာျဖစ္သည္။ ယင္းေရာဂါမွာ အျခားမဟုတ္၊ စစ္အုပ္စုအတြင္း၌ စစ္အုပ္စုကြဲမ်ား ထပ္မံကြဲေနျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။ ဘီးအီးဒီစီေပၚခဲ့ျခင္းသည္ပင္လ်င္ ထုိစဥ္က စစ္အုပ္စုအတြင္း၌ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေနဝင္းတဦးတည္း ျပည္တြင္းျပည္ပ ဝင္ေငြမ်ားႏွင့္ ႂကြယ္ဝေနျခင္းကုိ မေက်နပ္သျဖင့္ ေနာက္အုပ္စုတခုမွ ထိပ္ပုိင္းက စီစဥ္ခဲ့ဲျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဆုိၾကသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ဘီအီးဒီစီကုိ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးေနဝင္းက အင္မတန္မ်က္စိစပါးေမြးစူးခဲ့သည္ဟု အဆုိရွိခဲ့သည္။

ထုိ႔ေၾကာင့္ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ အာဏာသိမ္းၿပီးသည့္ေနာက္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေနဝင္းက ႏုိင္ငံေတာ္အာဏာကုိ လက္ဝါးႀကီးအုပ္ သိမ္းပုိက္ၿပီး အျခားႏုိင္ငံေရးအင္အားစုမ်ားကုိ ႏွိပ္ကြပ္ျခင္းႏွင့္အတူ စစ္တပ္အတြင္း၌လည္း အျခားေသာ စစ္အုပ္စုဝင္မ်ားကုိလည္း အျပတ္ႏွိမ္ႏွင္းေတာ့သည္။ က်ေနာ္ကေတာ့ ဒီေကာင္ေတြရဲ႕ပါးစပ္ေတြထဲကဟာေတြ အကုန္ေကာ္ထုတ္ပစ္မွာပဲ ဟု ေခါင္းေဆာင္ခ်င္း ေဆြးေႏြးပဲြတခုတြင္ ဦးေနဝင္းကထုတ္ေျပာခဲ့သည္။ သုိ႔ျဖင့္ ဘီအီးဒီစီ၊ အင္းဝဘဏ္စသည့္ လုပ္ငန္းအားလုံး ျပည္သူပုိင္စာရင္းတြင္ ပါသြားေတာ့သည္။

၁၉၆၂ ခုႏွစ္၊ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီအမည္ျဖင့္ တပ္မေတာ္က အာဏာသိမ္းၿပီး ျမန္မာ့နည္းျမန္မာ့ဟန္ ဆုိရွယ္လစ္ စီးပြားေရးစနစ္ကုိ စတင္ခ်ိန္၌ ဤတပ္မေတာ္စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားသည္ ျပည္သူပုိင္လုပ္ေရး အစီအစဥ္ေအာက္တြင္ ပထမဆုံးေရာက္ရွိသြားၾကသည္။ ၁၉၆၃ ခုႏွစ္၊ ေအာက္တုိဘာလ (၂ဝ) ရက္ေန႔တြင္ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီအစုိးရသည္ DSI ႏွင့္ BEDC ပုိင္ဆုိင္သည့္ပုိင္ဆုိ္င္မႈႏွင့္ကုမၸဏီအားလုံး စုစုေပါင္း (၄၇) ခုကုိ ျပည္သူပုိင္အျဖစ္ သိမ္းပုိက္ခဲ့သည္။ ျပည္သူပုိင္သိမ္းခ်ိန္က DSI ေအာက္တြင္ ကုမၸဏီ (၅) ခုရွိၿပီး BEDC ေအာက္တြင္ ကုမၸဏီ ၄၂ ခုရွိသည္။ (ေနာက္ဆက္ တဲြ (ခ)ႏွင့္ (ဂ)တြင္ ရႈ)

၁၉၆၂ ခုႏွစ္မွ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္၊ ဆုိရွယ္လစ္ေခတ္တေလွ်ာက္လုံး တပ္မေတာ္ကုိ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားမွ ထိန္းခ်ဳပ္ရန္ လုိအပ္ခဲ့သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ စစ္တပ္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားမရွိခဲ့၊ သုိ႔ေသာ္လည္း တပ္မေတာ္သည္ အေျခခံကုန္ထုတ္လုပ္ ေရးတြင္ ပါဝင္ခဲ့သည္။ အမ်ားစုမွာ တပ္မေတာ္သားမ်ားႏွင့္ ၎တုိ႔၏မိသားစုမ်ား သက္သာေခ်ာင္ခ်ိေရးလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ျဖစ္ၿပီး အဓိကအားျဖင့္ အေသးစားလုပ္ငန္းအေနျဖင့္ တဦးခ်င္းလုပ္ကုိင္ျခင္းျဖစ္သည္။ တပ္ရင္းရံပုံေငြမွ ဘ႑ာေရး အေထာက္အပံ့ ရယူသည္။ ဥပမာ၊ တပ္ရင္းအလုိက္ စပါးႏွင့္ အသီးအရြက္စုိက္၊ ၾကက္ဝက္ငါး ေမြးျမဴ၊ စားေသာက္ဆုိင္၊ အရက္ဆုိင္ဖြင့္ျခင္း၊ ဗီဒီယုိျပျခင္းႏွင့္ ဖေယာင္းတုိင္လုပ္ငန္းကဲ့သုိ႔ အိမ္တြင္းမႈလုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ကုိင္ျခင္းတုိ႔ျဖစ္သည္။ အာလုံးကုိ တပ္ရင္းရံပုံေငြက စုိက္ေပးသည္။ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ၊ တပ္မေတာ္က အာဏာသိမ္းၿပီးေနာက္မွသာလ်င္ စစ္တပ္စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား အႀကီးအက်ယ္ ျပန္လည္ရွင္သန္လာျခင္းျဖစ္သည္။

ဦးပုိင္အစ

၁၉၉ဝ ျပည့္ႏွစ္ ေဖေဖၚဝါရီလ ၁၉ ရက္ေန႔တြင္ ႏုိင္ငံေတာ္ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားမႈအဖဲြ႔အစုိးရ ကုန္သြယ္ေရးဝန္ႀကီးဌာနက ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏုိင္ငံ စီးပြားေရးဦးပုိင္လီမီတက္ The Union of Myanmar Economic Holdings Limited ကုိ ၁၉၅ဝ ခုႏွစ္ အထူးကုမၸဏီအက္ဥပေဒ အရ ဖဲြ႔စည္းေၾကာင္း အမိန္႔ေၾကာ္ျငာစာ အမွတ္ ၇/၉ဝ ျဖင့္ ေၾကညာခဲ့သည္။ ၁၈-၉-၁၉၈၈ ေန႔၊ အာဏာသိမ္းၿပီးေနာက္ပိုင္း တပ္မေတာ္ကတည္ေထာင္ခဲ့သည့္ ပထမဦးဆုံး စီးပြားေရးလုပ္ငန္းျဖစ္သည္။

ဦးပုိင္ဆုိသည္မွာ ကုမၸဏီလုပ္ငန္းမ်ား ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ႀကီးထြားျခင္းမရွိေအာင္ ပိတ္ပင္ျခင္းခံေနရသည့္ ဗမာျပည္တြင္ စီးပြားေရးဦးပုိင္လီမိတက္ ဆုိသည္ကုိ လူအခ်ဳိ႕အတြက္ နားဆန္းေနသလုိရွိသည္။ ဦးပိုင္ဆုိသည္မွာ သာမန္စီးပြားေရး လုပ္ငန္းတခု (သုိ႔မဟုတ္) စက္မႈလုပ္ငန္းတခုကို လုပ္ကုိင္သည့္ ေငြအရင္းအႏွီး မဟုတ္ေခ်။ ရွိသမွ်အရင္းအႏွီးအားလုံးကုိ လုပ္ငန္းတခုခုတြင္ ျမွဳပ္ၿပီးလုပ္ျခင္း မဟုတ္ေခ်။ လုပ္ငန္းကုိင္ငန္း အေျမာက္အမ်ားတြင္ စုိးမုိးသည့္အေနအထားရရန္ (ရွယ္ယာအားလုံး၏ ၄ဝ% ထက္ပုိၿပီးလုိအပ္ခဲ့သည္။) အရင္းအႏီွီးကုိ ျဖန္႔ခဲြၿပီး ခ်ဳပ္ကုိင္လုိက္သည္။ တခါတရံ ေခ်းေငြပုံစံမ်ဳိးမွစတင္ၿပီး အဆင့္ဆင့္ တုိးဝင္ျခင္းလည္း ရွိတတ္သည္။ ၎တိုိ႔ပထမဆုံး အစုစပ္ေဖာ္ထုတ္လုိက္သည့္ ဖရဇ္ဝါနာ၊ ေဒဝူးတုိ႔ႏွင့္ ဖက္စပ္လုပ္ငန္းမ်ားဆုိလ်င္ အျခားျပင္ပမွ ရွယ္ယာပုိင္ရွင္မ်ား ပါဝင္စရာမရွိသျဖင့္ ႏုိင္ငံျခား အရင္းရွင္ကုမၸဏီႀကီးမ်ားႏွင့္ ၎တုိ႔သာ ထင္သလုိ ခ်ယ္လွယ္ႏုိင္ၾကဘြယ္ရာရွိသည္။

ဤသုိ႔အစုဝင္ၿပီး ခ်ဳပ္ကုိင္ထားေသာ လုပ္ငန္းမ်ားက တဖန္အျခားေသာ လုပ္ငန္းကုိင္ငန္းမ်ားကုိ တည္ေထာင္ျခင္း၊ အစု ရွယ္ယာဝယ္ယူျခင္း စသည့္နည္းမ်ားျဖင့္ ခ်ဳပ္ကုိင္ပါလိမ့္ဦးမည္။ (ရွယ္ယာအားလုံး တန္ဘုိး၏ ၄ဝ% ထက္ပုိ၍မလုိေခ်)။ ဦးပုိင္စနစ္ဆုိသည္မွာ ဤနည္းျဖင့္ မိမိအရင္းထက္ အဆေပါင္းမ်ားစြာပုိေသာ လုပ္ငန္း ကုိင္ငန္းမ်ားကုိ ခ်ဳပ္ကုိင္သည့္ လက္ဝါးႀကီးအုပ္ အရင္းအႏွီးျဖစ္သည္။ စစ္တပ္ဦးပုိင္လီမိတက္သည္ အထူးကုမၸဏီတခု အေနျဖင့္ ၎မွအျပည့္အဝ ပုိင္ဆုိင္ေသာ ကုမၸဏီမ်ားႏွင့္ ကုမၸဏီခဲြမ်ားသည္ အခြန္ကင္းလြတ္ခြင့္ အထူးအခြင့္အေရးကုိ ရရွိခံစားရမည္ျဖစ္သည္။ သုိ႔ေသာ္ တဲြဖက္လုပ္ကုိင္ေသာ ကုမၸဏီမ်ားမွာ ဤအခြင့္ထူးကုိ မခံစားရေခ်။

ဦးပုိင္လီမ္ိတက္သည္ ဖရစ္ဝါနာ၊ ေဒဝူးတုိ႔ႏွင့္ ဖက္စပ္လုပ္ျခင္းျဖင့္ ပဲြဦးထြက္ခဲ့သည္။ ေသးေသးမႊားမႊားလုပ္ငန္းႏွင့္ အရႈံးအျမတ္မေသခ်ာေသာ လုပ္ငန္းမ်ဳိးတြင္ မပါဝင္ၾကေခ်၊ ထုိ႔ျပင္ စစ္အုပ္စု၏ သခင္ရင္းမ်ားဟု ဆုိႏုိင္ေလာက္သည့္ ကုမၸဏီမ်ားႏွင့္လုပ္ကုိင္ျခင္း ျဖစ္သည္။ အေနာက္ႏုိင္ငံမွ လက္ဝါးႀကီးအုပ္အရင္းအႏွီးမ်ားထဲတြင္ စက္မႈလုပ္ငန္း၊ ကမၻာေက်ာ္အရက္လုပ္ငန္း၊ စာနယ္ဇင္းလုပ္ငန္း၊ ေၾကးစားေဘာလုံး အသင္းစသည္တုိ႔ကုိ တၿပိဳင္နက္ထဲ ပုိင္ဆုိင္ထား ျခင္းမ်ဳိးမ်ား ရွိသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ဘီအီးဒီစီ အရက္ ထုတ္လုပ္ဖူးေသာ၊ ကြမ္းယာဆုိင္ကုိပင္ ျပည္သူပုိင္ သိမ္းဖူးေသာ စစ္အုပ္စုသည္ ကုေဋတေထာင္ဟူေသာ အရင္းအႏွီးႀကီးျဖင့္ တုိင္းျပည္ရွိအေရးပါေသာ၊ အျမတ္ရေသာ လုပ္ငန္း ကုိင္ငန္းမ်ားတြင္ ရွယ္ယာဝင္ပါကာ ခ်ဳပ္ကုိင္ေတာ့မည္ျဖစ္သည္။

ဤတြင္ ယင္းစီးပြားေရး ဦးပုိင္လီမိတက္အား မည္သူေတြက ပုိင္ဆုိင္မည္ ခ်ဳပ္ကိုင္မည္ဆုိေသာ ျပႆနာကုိ ဆက္ေျပာစရာ လုိလာသည္။ ဤလီမိတက္တြင္ အစုရွယ္ယာဝင္တုိင္း မဲေပးခြင့္ရွိသည္ဆုိေသာ လြတ္လပ္မႈ မ်ဳိးေၾကာင့္ သာမန္စစ္သားကေလးႏွင့္ စစ္ျပန္တပ္ၾကပ္အုိႀကီးတုိ႔ကလည္း လီမိတက္၏ ေပၚလစီမ်ား၊လုပ္ငန္းမ်ားကုိ ခ်ယ္လွယ္ ဆုံးျဖတ္ခြင့္ရၾကမည္ေလာ။ သည္အခြင့္အေရးမ်ဳိးကုိ အစုရွယ္ယာဝင္တုိင္း ခံစားရလိမ့္မည္ဟု ၁၉ ရာ စုႏွစ္ ကထဲကပင္ မယုံၾကည္ခဲ့ၾကဟု ေျဖရပါလိမ့္မည္။

ယခု စစ္တပ္ဦးပုိင္လီမိတက္တြင္အစုရွယ္ယာဝင္မ်ားက ဒါရုိက္တာေရြးခ်ယ္ခြင့္ မည္သုိ႔ရွိေၾကာင္း ရွင္းေအာင္ မေက်ညာေခ်။ ေယဘုယ်အားျဖင့္ေတာ့ မဲေပးခြင့္မွာ အစုရွယ္ယာ ပုိင္ဆုိင္မႈႏွင့္ အညီ ျဖစ္တတ္သည္။ ဥပမာ တစုပုိင္သူက တမဲ။ အစု (၁ဝဝ) ပုိင္သူက မဲ (၁ဝဝ) ေပးခြင့္ရွိသည္မ်ဳိး ျဖစ္သည္။ ဒါျဖင့္အေရြးခံခြင့္ကေရာ မည္သုိ႔ ရွိိပါသနည္း။ ယင္းအမိန္႔ ေၾကာ္ျငာစာ၏ အပုိဒ္ (၆)တြင္ အစုရွယ္ယာ က်ပ္တသိန္းပုိင္ဆုိင္သူ မည္သူမဆုိ ဒါရုိက္တာအျဖစ္ အေရြးခံႏုိင္သည္ ဟု ေဖာ္ျပထားသည္။ စစ္တပ္အဝန္းအဝုိ္င္းတြင္ ကုမၸဏီတခု၌ ရွယ္ယာ တသိန္းဖုိးပါဝင္ႏုိင္သူ (လူတဦးလ်င္ သုံးသိန္းဖုိးအထိ ရွယ္ယာဝယ္ယူႏုိင္သည္ဟုဆုိသည္) ဆုိသည္မွာ မည္သုိ႔ေသာ လူစားမ်ား ျဖစ္မည္နည္း။ အကယ္၍ တပ္ရင္း၊ တပ္မ စသည့္ အဖဲြ႔အစည္းမ်ားက အမိန္႔ေၾကာ္ျငာစာ၏ အပုိဒ္ (၆)အရ ရွယ္ယာတန္ဘုိး တသိန္း အထက္ ဝယ္ယူၿပီး ဒါရုိက္တာ ဝင္ေရာက္အေရြးခံပါၿပီတဲ့၊ ယင္းအဖဲြ႔အစည္းမ်ားကုိယ္စား တပ္ေထာက္အရာခံဗုိလ္ကုိ ဝင္ေရာက္အေရြးခံခုိ္င္းမည္ေလာ။ ထုိ႔ျပင္ အပုိဒ္(၂) တြင္ ပ႒မအဖဲြ႔ဝင္မ်ားအျဖစ္ ပါဝင္ရမည့္သူမ်ား စာရင္း၌ စစ္အရာရွိႀကီးေပါင္း (၁၄) ဦးပါၿပီးျဖစ္ေနသည္ကုိလည္း သတိျပဳသင့္သည္။

ဤဦးပုိင္လီမိတက္၏ အစုရွယ္ယာမ်ားကုိ တစုလ်င္ က်ပ္ ၁ဝဝဝ/-ႏႈန္း သတ္ မွတ္ထားျခင္းျဖစ္သည္။ လက္ရွိ က်ပ္ေငြ တန္ဘုိးအရဆုိလွ်င္ ဤသည္မွာ သာမန္စစ္သားမ်ား ဝယ္ယူပါဝင္ႏုိင္ေအာင္ စီစဥ္ထားျခင္းျဖစ္သည္ဟု စဥ္းစားစရာ ရွိသည္။ သုိ႔ေသာ္ ဤလုပ္ငန္းမ်ဳိးႏွင့္ ဤေလာကမ်ဳိး ကုိယ္ေတြ႔ ျဖတ္သန္းဖူး သူမ်ားကမူ ျပဳမိၾကေပလိမ့္မည္။ ဥပမာ၊ ၂ဝ ရာစုအေစာပုိင္းကာလ၊ ဂ်ာမဏီႏုိင္ငံတြင္ ရွယ္ယာတခုလွ်င္ မတ္ ၁ဝဝဝ/- ဟု အနည္းဆုံး သတ္မွတ္ထားသည္။ ၿဗိတိန္တြင္မူ တေပါင္သာ သတ္မွတ္ထားသည္ျဖစ္ရာ ရွယ္ယာကုိ ဝယ္ယူႏုိင္သူ ပုိမ်ားသည္။ ထုိအခါ ရွယ္ယာ ပုိင္ဆုိင္မႈအေပၚ မူတည္ၿပီး ေရြးခ်ယ္ေသာ ဒါရုိက္တာဘုတ္အဖဲြ႔ စသည္တုိ႔တြင္ ရွယ္ယာမ်ားကုိ လက္ဝါးႀကီးအုပ္ ပုိင္ဆုိင္သူမ်ားမွာ မဲကုိအစုိင္အခဲျဖင့္ရရန္ အာမခံခ်က္ရွိၿပီးျဖစ္ေနသည္။

က်န္အေရြးခ်ယ္ခံႏုိင္ခြင့္မရွိသူတုိ႔၏ မဲမ်ားမွာမူ သူတေယာက္ကုိယ္တေပါက္ ၾကဲကြဲသြားေတာ့သည္။ ဘယ္လုိမွ စု စည္း၍ မရႏုိင္ေခ်။ ထုိ႔ေၾကာင့္လည္း ဂ်ာမဏီႏုိင္ငံမွ အႀကီးဆုံး စက္မႈလုပ္ငန္းရွင္ႀကီးႏွင့္ဘ႑ာအရင္းရွင္ႀကီးတဦးျဖစ္သူ စီးမန္းစ္ SIEMANS က ၿဗိတိသွ် နယ္ခ်ဲ႕စနစ္ရဲ႕ အုတ္္ျမစ္ဟာ တေပါင္တန္ရွယ္ယာစနစ္ပဲဟု မနာလုိစြာျဖင့္ ေျပာခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

ဦးပုိင္လီမိတက္ကုိ ဘာေၾကာင့္တည္ေထာင္တာလဲ

(နဝတ) အစုိးရက ထုတ္ေဖာ္ေၾကျငာသည္ျဖစ္ေစ၊ မေၾကျငာသည္ျဖစ္ေစ ဤအဖဲြ႔အစည္းကုိ တည္ေထာင္လုိက္ ျခင္းေၾကာင့္ ေအာက္ပါအက်ဳိးဆက္မ်ား ျဖစ္ထြန္းလာေပလိမ့္မည္။ သူတုိ႔ ရည္မွန္းခ်က္ဟုလည္း ဆုိႏုိင္သည္။

(က) စီးပြားေရး

ေတာ္လွန္ေရးနာမည္ပဲခံခံ၊ မဆလ နာမည္ပဲခံခံ၊ ေနာင္တြင္ တစည (သုိ႔မဟုတ္) ျပည္ခုိင္ၿဖိဳးပဲ ျဖစ္ျဖစ္ အျခားနာမည္ တခုခုပဲခံခံ ႏုိင္ငံေတာ္အာဏာကုိ စစ္တပ္ျဖင့္ သိမ္းယူထားခ်ိန္တြင္ စစ္ဗ်ဴရုိကရက္မ်ား၏ စီးပြားေရးအတြက္ အစစအရာရာအာမခံခ်က္ ရွိေနသည္။ ျပည္တြင္းျပည္ပ ႀကိဳက္သလုိ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံၾကသည္။ ႀကိဳက္ရာႏုိင္ငံႏွင့္ ဆက္သြယ္ႏုိင္သည္။ ဖုံးခ်င္သေလာက္ဖုံး၊ ထုတ္ေျပာခ်င္သေလာက္ ထုတ္ေျပာႏုိင္သည္။ ေစတလုံးပုိင္ေနၾကသည္။ ထုိ႔ျပင္ ႏုိင္ငံေရးပင္စင္ဥပေဒဆုိသည္မ်ဳိး အပါအဝင္ ၎တုိ႔ထင္သလုိ ဥပေဒမ်ား ထုတ္ျပန္ၿပီး ႀကိဳက္သလုိ ခံစားႏုိင္ၾကေသးသည္။

သုိ႔ေသာ္ ၁၉၉ဝ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပဲြကာလလုိ အရပ္သားအစုိးရလက္သုိ႔ အာဏာကုိလဲႊရမလုိလုိ ျဖစ္လာေသာ အခါတြင္မူ ယခင္အခြင့္အေရးမ်ဳိးမ်ားအတြက္ အာမခံခ်က္မ်ား နည္းလာႏုိင္သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ စစ္တပ္အဝန္းအဝုိင္း တခုလုံးအတြက္ (အထူးသျဖင့္ စစ္ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမ်ား၏မိသားစုအတြက္သာ) စီးပြားေရးအရ လင္းတတေသာင္းနားႏုိင္ေသာ သစ္ပင္ႀကီးတပင္ ရွိဖုိ႔လုိလာသည္။ အနည္းဆုံး ေျခမၿမဲေတာင္ လက္ေတာ့ၿမဲရေစမည္။ ဤသုိ႔ေသာဟာကြက္ကုိ ျဖည့္ဆည္းရန္မွာ ကုိယ့္လက္ထဲအာဏာရွိတုန္း စီစဥ္ဖန္တီးရလွ်င္ အလြယ္ဆုံး အေကာင္းဆုံးပင္ မဟုတ္ပါေလာ။

ထုိ႔ျပင္ ဤဦးပုိင္လီမိတက္ကုိ လက္ညႇိဳးထုိးၿပီး စစ္ဗုိလ္ခ်ဳပ္မ်ားအေနျဖင့္ ၎တုိ႔နည္းမ်ဳိးစုံျဖင့္ ရရွိထားေသာ ေငြမည္းမ်ားကို တရားဝင္ေအာင္ ပဲြဲထုတ္ႏုိင္ေပေတာ့မည္။ ယခင္လုိ ထီလက္မွတ္ဝယ္ရန္ လုိမည္မဟုတ္ေတာ့ေခ်။

(ခ) ႏုိင္ငံေရး

လူတုိင္းသိျမင္ေနသည့္အခ်က္တခ်က္မွာ ထုိကာလက သူတုိ႔တပ္တြင္း၌ ပုိမုိမ်ားျပားသထက္ မ်ားျပားလာေသာ မဆလ၊ တစညႏွင့္နဝတဆန္႔က်င္ေရး ႏုိင္ငံေရးႏုိးၾကားမႈကုိ ထုိင္းမႈိင္းသြားေစေရးဆုိေသာ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖစ္သည္။ ထုိင္း၊ ဖိလစ္ပုိင္ စသည့္ ႏုိင္ငံမ်ားမွ စစ္အုပ္စုမ်ားလုပ္ေလ့ရွိသလုိ ေအာက္ေျခကုိ စားႂကြင္းစားက်န္ေလးမ်ားႏွင့္ ေခြ်းသိပ္ရန္ စီစဥ္ျခင္းပင္။

ေနာက္ၿပီး မူလက ေၾကးစားဆန္ဆန္ လစာဆုိသည့္ အေႏွာင္အတဲတခုထဲႏွင့္ ဖဲြ႔စည္းထားသည့္ စစ္တပ္အား စည္းလုံးေစရန္ ေနာက္ထပ္သံေယာဇဥ္အေႏွာင္အတဲတခု ထပ္ျဖည့္လုိက္ျခင္းဟုလည္း ဆုိႏုိင္သည္။ တပါတည္းတြင္ တပ္ထဲမွာပဲ ဆက္ရွိရွိ၊ တပ္အျပင္မွာပဲရွိရွိ အားလုံးတေလွထဲစီး၊ တခရီးထဲသြားခ်ည္းပဲ။ ထုိ႔ေၾကာင့္ စစ္အုပ္စုထိပ္သီးပုိင္း၏ တေသြး၊ တသံ၊ တမိန္႔ကို နာခံရန္ အၿမဲအသင့္ရွိေရးဆုိေသာ စိတ္ဓါတ္ကုိ ခံစားခြင့္ျပၿပီး ရုိက္သြင္းေပးေနျခင္းလည္း ျဖစ္သည္။

ထို႔ျပင္ ျပည္သူထူထု ဘက္ေပါင္းစုံဆန္႔က်င္မႈ၊ မေက်နပ္မႈေတြ ျပင္းထန္သထက္ ျပင္းထန္လာၿပီး ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမ်ားသာ အိတ္ေဖာင္းသည့္ စစ္အုပ္စုအဖုိ႔ အထီးက်န္ျဖစ္သထက္ ျဖစ္လာခ်ိန္တြင္ မိမိအင္အားကုိ နည္းမ်ဳိးစုံျဖင့္ အားျဖည့္ၿပီး ေသေဘာ္ညွိသည့္ လုပ္ရပ္တခုလည္း ျဖစ္သည္ဟု ဆုိႏုိင္သည္။ အေရးႀကီးသည့္ ေနာက္အေၾကာင္းတေၾကာင္းမွာ ေနာင္မွာေပၚေပါက္လာႏုိင္သည့္ အရပ္သားအစုိးရအေပၚတြင္ စစ္အုပ္စုႏွင့္စစ္တပ္က ဘက္စုံ၌ မားမားႀကီးမုိးေနႏုိင္ ေအာင္ ျပင္ဆင္ေနသည့္ အစီအစဥ္မ်ားထဲမွ တခုျဖစ္သည္ ဆုိသည့္အခ်က္ျဖစ္သည္။ ေနာင္ မည္သည့္အစုိးရ တက္လာလာ စစ္အုပ္စုႏွင့္ စစ္ဗ်ဴရုိကေရစီယႏၱယားမွာ စစ္ေရးအရ (ထုိ႔ေၾကာင့္ ႏုိင္ငံေရးအရပါ) မလႊဲမေရွာင္သာ အသိအမွတ္ျပဳရေသာ အင္အားတရပ္သာမကေတာ့ဘဲ စီးပြားေရးအရပါ အသိအမွတ္ျပဳေနရာေပးရသည့္ အျဖစ္မ်ဳိး ဆုိက္လာေပေရာ့မည္။

ထုိစဥ္က ကုေဋတေထာင္ ဆုိသည္မွာ (ေနာင္ပြားမ်ားလာမွာကုိ ထည့္မတြက္လ်င္ပင္) ဗမာျပည္ ၏ သာသာထုိးထုိး တြက္ထားသည့္ အမ်ဳိးသားထုတ္လုပ္မႈနွင့္ ဝန္ေဆာင္မႈတန္ဘုိးနီးပါးပင္ မဟုတ္ပါလား။

(ဂ) လူမႈေရး

အလြယ္ဆုံးေျပာရလွ်င္ ၎တုိ႔အသုိင္းအဝုိင္းထဲမွလူမ်ား၊ သားသမီးမ်ားအတြက္ ဝင္ေငြေကာင္း၊ အခြင့္အေရးေကာင္းေသာ အလုပ္အကုိင္မ်ား အာမခံခ်က္ ရွိလာပါလိမ့္မည္။ ႏုိင္ငံျခားထြက္ျခင္း၊ ႏုိင္ငံျခားေငြ ပုိင္ဆုိင္ျခင္း။ (ဤသည္တုိ႔မွာ ဗမာျပည္ အေနအထား အရေတာ့ လာဘ္ႀကီးတပါး ျဖစ္ေခ်သည္) စသည့္ အခြင့္အေရးမ်ားလည္း ရၾကေပမည္။ သေဘၤာသားေခတ္မွ စစ္တပ္ဦးပိုင္လီမ္ိတက္အမႈထမ္းေခတ္သုိ႔ပင္ ေရာက္ေလဦးမည္လား မသိ။ ေနာက္ၿပီး စစ္ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမ်ားသည္ စစ္အစုိးရလက္ထက္ မဟုတ္တာေတာင္မွ စီးပြားေရးဗ်ဴရုိကရက္ႀကီးမ်ားအျဖစ္ႏွင့္လည္း စီးပြားေရးနယ္ပယ္အားလုံးတြင္ ခ်ယ္လွယ္စုိးမုိးၾကႏုိင္ေပလိမ့္မည္။

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ

(မွတ္ခ်က္။ ဦးဗလ ေရးသားခ်က္ေတြကို အေျခခံထားျခင္းသာျဖစ္ပါတယ္။ စာတမ္းက ၂၅ မ်က္ႏွာရွည္လို႔ အပုိင္းခြဲတင္ပါမယ္။)