Wednesday, January 1, 2025

ကြွေလွင့်... ၂၀၂၄ 😭

 ▪️ ကြွေလွင့်... ၂၀၂၄




၂၀၂၄ ခုနှစ်အတွင်းကွယ်လွန်သွားခဲ့သော နိုင်ငံရေး၊ စာပေ၊ဂီတ၊ ပန်းချီ၊ ရုပ်ရှင်၊ သဘင်စည့် နယ်ပယ်အသီးသီးမှ ထင်ရှားကျော်ကြားသူပုဂ္ဂိုလ်များကို လအလိုက် စုစည်းတင်ပြထားပါသည်။


မာမာအေး (တေးသံရှင်)


ဂန္ထဝင်တေးသံရှင် ဒေါ်မာမာအေးသည် အသက် (၈၂)နှစ်အရွယ် ဇန်နဝါရီလ ၉ရက်၊ ၂၀၂၄ ခုနှစ်တွင် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု၌ ကွယ်လွန်သည်။ အသက်ရှစ်နှစ်အရွယ်မှစ၍ ဂီတလောကထဲရောက်ရှိခဲ့ပြီး မေ့ကွက်ကိုရှာ၊ မောင့်အချစ်မြှားစူး၊စန္ဒကိန္ဒရီစသည်တို့သည် မာမာအေး၏နာမည်ကျော် တေးသီချင်းများဖြစ်သည်။ ၁၉၈၈ ခုနှစ်နောက်ပိုင်း အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုသို့ထွက်ခွာခဲ့ပြီး မြန်မာပြည်ဒီမိုကရေစီရေးလှုပ်ရှားမှုများတွင် တက်ကြွစွာပါဝင်ခဲ့သဖြင့် မာမာအေး၏သီချင်းများကို မြန်မာပြည်တွင်ထုတ်လွှင့်ခြင်းမပြုရန် စစ်အစိုးရကပိတ်ပင်ခဲ့သည်။


မောင်မောင်ကြီး (တေးသံရှင်)


ဂန္ထဝင်ဂီတတေးသံရှင် မောင်မောင်ကြီးသည် ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ ၁၅ရက်တွင်ကွယ်လွန်သည်။ အဆိုတော်မောင်မောင်ကြီးသည် ၁၉၄၇ ခုနှစ်မှစ၍ ဂီတလောကထဲစတင်ဝင်ရောက်ခဲ့ပြီး အကျည်းတန်ချစ်သူ၊ သစ်ခြောက်ပင်အောက် ပန်းကောက်သူ တေးများနှင့် ကျော်ကြားခဲ့သည်။ ကွယ်လွန်ချိန်တွင် အသက်(၉၃)နှစ်ရှိပြီဖြစ်သည်။


ဟိန်းမြတ်ဇော် (ကဗျာဆရာ)


ခေတ်ပေါ်ကဗျာဆရာတစ်ဦးဖြစ်သည့် ကဗျာဆရာဟိန်းမြတ်ဇော်သည် ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ဖေဖော်ဝါရီလ (၁၁)ရက်တွင် ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။ အသက်(၅၄)နှစ်အရွယ်တွင်ကွယ်လွန်ခဲ့သည့် ကဗျာဆရာဟိန်းမြတ်ဇော်သည်  ၁၉၉၁ခုနှစ်မှစ၍ မဂ္ဂဇင်းများတွင် ကဗျာများစတင်ရေးသားခဲ့ပြီး ကွယ်လွန်ချိန်ထိ ကဗျာပုဒ်ရေ(၅၀၀)ခန့်ရေးသားခဲ့ပြီးတစ်ကိုယ်တော်လုံးချင်းကဗျာစာအုပ် (၄)အုပ်ထုတ်ဝေခဲ့သည်။


ဉူးညေယျဓမ္မ (မဟာဗောဓိမြိုင် ဆရာတော်)


မဟာဗောဓိမြိုင်ဆရာတော် ဉူးညေယျဓမ္မသည် သက်တော်(၈၂)နှစ်၊ ဝါတော်(၄၅)ဝါအရ ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ဧပြီလ ၃၀ရက်တွင် ဘဝနတ်ထံပျံလွန်သည်။ ဆရာတော်သည် ရဟန်းဘဝသို့စတင်ဝင်ရောက်ချိန်မှစ၍ ပျံလွန်ချိန်ထိ လူသူမနီးတောအုပ်ထဲတွင် သီတင်းသုံးအားထုတ်ခြင်း၊ နယ်စပ်ဒေသကျေးရွာများတွင် ဗုဒ္ဓသာသနာပြုလုပ်ငန်းများဆောင်ရွက်ခဲ့ခြင်းကြောင့် ထင်ရှားခဲ့သည်။


R ခေါင်လွန်း (KIA စစ်ဦးစီးချုပ်)


ကချင်လွတ်လပ်ရေးတပ်မတော် KIA စစ်ဦးစီးချုပ် 

ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး Rခေါင်လွန်းသည် ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မေလ ၁၃ ရက်တွင်ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။ ဒုဗိုလ်ချုပ်ကြီး ခေါင်လွန်းသည် KIAစစ်ဦးစီးချုပ်တာဝန်သာမက ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော်(PDF)၏ အမှတ်(၁)စစ်ဒေသမှူးအဖြစ်လည်းဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ တက္ကသိုလ်ကျောင်းသားဘဝက မွန်းအောင်၏ ၈/၈၂တေးစီးရီးတွင် ဘေ့စ်ဂီတာတီးခက်ခဲ့သူ ဖြစ်သည်။


စိုးနိုင် (ပန်းချီ)


မော်ဒန်အနုပညာရှင် ပန်းချီစိုးနိုင်သည် အသက်(၆ ၄)နှစ်အရွယ် ၂၀၂၄ခုနှစ် မေလ(၁၅)ရက်တွင်ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။ မြန်မာမော်ဒန်ပန်းချီလောကတွင် New Figurativeအဖြစ်ထင်ရှားသည် ပန်းချီစိုးနိုင်သည် NICA (Networking & Initiative for Culture & the Arts) က ပေးအပ်သည့် Artist in Residency ကိုရရှိခဲ့ပြီးပြည်တွင်း တကိုယ်တော်ပန်းချီပြပွဲပေါင်း ၂၀ ကျော်၊ပြည်ပပန်းချီပြပွဲ ၆ကြိမ်ထက်မနည်း ပြသခဲ့သည်။


သားဦး (ကဗျာဆရာ)


မကွေးမြို့အခြေစိုက် ခေတ်ပေါ်ကဗျာဆရာတစ်ဦးဖြစ်သည့် သားဦးသည် အသက်(၄၄)နှစ်အရွယ်

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မေလ ၁၇ရက်တွင်ကွယ်လွန်သည်။ သားဦးသည် ကဗျာများစွာအပြင် ဝတ္ထုတို၊အက်ဆေး၊ပန်းချီစသည်တို့ကိုလည်း ဖန်တီးခဲ့ပြီး လုံးချင်းစာအုပ်(၆)အုပ်ထုတ်ဝေခဲ့ကာ အလယ်ရိုးမကဗျာဆုအပါအဝင် ကဗျာစာပေဆုသုံးဆုရရှိခဲ့သည်။


တင်ဆွေမိုး (စာရေးဆရာ)


စာကြည့်တိုက်ပညာရှင် စာရေးဆရာတင်ဆွေမိုးသည် အသက်(၇၆)နှစ်အရွယ် မေလ၁၉ရက်၊ ၂၀၂၄တွင် ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။ တင်ဆွေမိုးကလောင်အမည်၊ မြင့်ဆွေဦးကလောင်အမည်များဖြင့် စာအုပ် 

ပေါင်း၂၀ခန့်ထုတ်ဝေခဲ့ပြီး မိုးဝေမဂ္ဂဇင်းတွင်လည်းအယ်ဒီတာအဖြစ် ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ၈၈၈၈ အရေးတော်ပုံကာလ  ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ရုံးအဖွဲ့တွင် ပါဝင်ခဲ့သဖြင့် အစိုးရဝန်ထမ်းရာထူးမှရပ်စဲခံရပြီး ဖမ်းဆီးခံခဲ့ရသည်။


ဝိုင်းကျော် (လူရွှင်တော်)


နာမည်ကျော် ဟားငါးကောင်လူရွှင်တော်အဖွဲ့ဝင်တစ်ဦးဖြစ်သူ ဝိုင်းကျော်သည် အသက် (၃၈)နှစ်အရွယ်တွင် ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မေလ ၂၂ရက်တွင် မဲဆောက်မြို့၌ ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။ ဟားငါးကောင်လူရွှင်တော်အဖွဲ့သည် စစ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက် လွတ်မြောက်နယ်မြေသို့ ထွက်ခွာခဲ့ပြီး တော်လှန်ရေးရန်ပုံငွေအစီအစဉ်များတွင် တင်ဆက်ဖျော်ဖြေခဲ့သည်။


ဦးတင်ဦး (NLD ပါတီနာယက)


အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် နာယက သူရဦးတင်ဦးသည် အသက် ၉၈နှစ်အရွယ် ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဇွန်လ ၁ရက်တွင် ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။ ဦးတင်ဦးသည် ဂျပန်ခေတ်ကတည်းက တပ်မတော်သို့ဝင်ရောက်ခဲ့ပြီး ဖက်ဆစ်တော်လှန်ရေး၊ တရုတ်ဖြူကျူးကျော်မှုတိုက်ပွဲများတွင် ပါဝင်ခဲ့သည်။ ၁၉၇၄မှ ၇၆အထိ တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်ဖြစ်လာခဲ့ပြီး ဗိုလ်နေဝင်း၏အနားပေးခြင်းခံရသည်။ ၁၉၈၈တွင် NLDပါတီကို "အောင်-စု-တင်"အုပ်စုများဖြင့်စတင်ထူထောင်ခဲ့သူများထဲမှတဦးဖြစ်သည်။ ပါတီဥက္ကဌတာဝန်ကိုလည်း တစ်နှစ်ကျော်ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။


ဘဒ္ဒန္တ မုနိန္ဒာဘိဝံသ (ဝင်းနိမ္မိတာရုံဆရာတော်)


ပဲခူးမြို့ ဝင်းနိမ္မိတာရုံကျောင်းတိုက်ဆရာတော် ဘဒ္ဒန္တ မုနိန္ဒာဘိဝံသသည် ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၁၉ရက်တွင် လမ်းခရီးအတွင်း စစ်ကောင်စီတပ်၏ အကြမ်းဖက်ပစ်ခက်မှုကြောင့် ဘဝနတ်ထံပျံလွန်သည်။ ဆရာတော်အားပစ်ခက်မှုကို စစ်တပ်က အစပိုင်းတွင် လိမ်ညာခဲ့သော်လည်း မျက်မြင်သက်သေများ၏ရှင်းလင်းမှုကြောင့် နောက်ပိုင်းတွင်ဝန်ခံခဲ့ရသည်။ စာချစာသင်အရာတွင် နာမည်ကျော်ပြီး ကျမ်းပေါင်း၆၀နီးပါးပြုစုခဲ့သော ဆရာတော်သည် ပျံလွန်တော်မူချိန် သက်တော်(၇၈)နှစ်၊ဝါတော်(၅၈)ဝါရှိပြီဖြစ်သည်။


ဦးသန်းဦး (ပညာရေးပညာရှင်)


မြန်မာ့ပညာရေးဆိုင်ရာ စာပေများစွာရေးသားခဲ့သည့် သုတေသီ ဆရာကြီးဦးသန်းဦးသည် အသက် (၉၇ )အရွယ် ၂၀၂၄ခုနှစ်၊ဇွန်လ၂၃ရက်တွင် ကွယ်လွန်သည်။ အဆင့်မြင့်ပညာဦးစီးဌာနတွင်ညွှန်ချုပ်အဆင့်အထိ ထမ်းဆောင်ခဲ့သူ ဦးသန်းဦးသည် စာမတက်သူပပျောက်ရေး "အသုံးလုံးစီမံကိန်း"ကို ဦးဆောင်ခဲ့သူတစ်ဦးဖြစ်ပြီး အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု ဟာဝိုင်ယီတက္ကသိုလ်က လူထုအကျိုးပြုစာပေပါရဂူဘွဲ့ကိုလည်း ရရှိခဲ့သည်။


စိုင်းဆိုင်မောဝ် (အဆိုတော်)


ရှမ်းတိုင်းရင်းသား နာမည်ကျော်အဆိုတော်တစ်ဦးဖြစ်သည့် စိုင်းဆိုင်မောဝ်သည် ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လ ၁၇ရက်တွင် ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။ "တစ်ရွာသားနဲ့ပုဝါပါး"၊ "ချယ်ရီသက်သေမောင့်မျက်ရည်"၊ "မောင်ပေးတဲ့အချစ်ပြန်ဆပ်ခဲ့ပါ"စသည့် တေးသီချင်းများဖြင့် ကျော်ကြားခဲ့သော စိုင်းဆိုင်မောဝ်သည် ကွယ်လွန်ချိန်တွင်အသက်(၇၇)နှစ်ရှိပြီဖြစ်သည်။


နော်စီဖိုးရာစိန် (KNU ဒုဥက္ကဌဟောင်း)


ကရင်အမျိုးသားအစည်းရုံး KNU၏ ဒုဥက္ကဌဟောင်း နော်စီဖိုးရာစိန်သည် အသက် ၆၉နှစ်အရွယ် ၂၀၂၄ခုနှစ် ဇူလိုင်လ၂၄ရက်တွင်ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။ အနှစ်၇၀ ကျော် KNU သက်တမ်းတလျှောက်တွင် အထွေထွေအတွင်းရေးမှူး၊ ဒုဥက္ကဌစသည့် ခေါင်းဆောင်ပိုင်းနေရာကို အမျိုးသမီးထဲမှ ပထမဆုံးရယူခဲ့သူဖြစ်သည်။ KNUဗိုလ်ချုပ်ကြီးဟောင်း တာမလာဘော၏သမီးဖြစ်ပြီး အမျိုးသမီးအဖွဲ့အစည်းများကွန်ရက်(WON)က ပေးအပ်သည့် အမျိုးသမီးငြိမ်းချမ်းရေးဆုကို ရရှိခဲ့သည်။


ဦးစိုင်းလင်း (မိုင်းလား NDAA ဥက္ကဌ)


အမျိုးသားဒီမိုကရေစီမဟာမိတ်တပ်မတော် NDAA မိုင်းလားအဖွဲ့၏ ဥက္ကဌ ဦးစိုင်းလင်းသည် အသက်(၇၆)နှစ်အရွယ် ဩဂုတ်လ ၇ရက်၊ ၂၀၂၄တွင်ကွယ်လွန်သည်။ ယခင်က ဗမာပြည်ကွန်မြူနစ်ပါတီ၏ ၈၁၅ စစ်ဒေသခေါင်းဆောင်ဖြစ်ပြီး ဗကပပုန်ကန်မှုတွင်ပါဝင်ခဲ့ပြီးနောက် မိုင်းလားကိုအခြေပြု၍ အထူးဒေသ(၄)ကိုထူထောင်ကာ စစ်တပ်နှင့်ငြိမ်းချမ်းရေးယူခဲ့သည်။


ဖေမောင်စိမ်း (မှတ်တမ်းရုပ်ရှင် ဒါရိုက်တာ)


မှတ်တမ်းရုပ်ရှင်ဒါရိုက်တာ ဖေမောင်စိမ်းသည် ဩဂုတ်လ ၁၉ရက်၊ ၂၀၂၄တွင်ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။ စစ်အုပ်စု၏ မတရားဖမ်းဆီးခြင်းခံရပြီး စစ်ကြောရေးတွင် နံရိုးကျိုးသည်အထိ ဒဏ်ရာပြင်းထန်စွာရခဲ့သည်။ ထိုဒဏ်ရာများကြောင့်ပင် အရိုးကင်ဆာရောဂါရခဲ့ပြီး လွတ်ရက်စေ့ပြီး သုံးရက်အကြာတွင် ကွယ်လွန်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ကာတွန်းဆရာကြီးဦးဖေသိန်း၏သားဖြစ်သူ ကိုဖေမောင်စိမ်းသည် ရန်ကုန်ရုပ်ရှင်သင်တန်းကျောင်းတွင် နာမည်ကျော်မှတ်တမ်းရုပ်ရှင်များစွာရိုက်ကူးခဲ့ပြီး ကွယ်လွန်ချိန်တွင် အသက် (၅၀)ရှိပြီဖြစ်သည်။


ဒေါက်တာဇော်မြင့်မောင် ( NLDပါတီ ဒုဥက္ကဌ)


NLDပါတီ၏ ဒုတိယဥက္ကဌလည်းဖြစ်၊ မန္တလေးတိုင်းဝန်ကြီးချုပ်လည်းဖြစ်သူ ဒေါက်တာဇော်မြင့်မောင်သည် အသက်(၇၃)နှစ်အရွယ် ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊အောက်တိုဘာလ ၇ရကျတှငျ ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။ နဝတစစ်အစိုးရလက်ထက် ၁၉နှစ်နီးပါးအကျဉ်းကျခဲ့သူ ဆရာဝန်နိုင်ငံရေးသမား ဒေါက်တာဇော်မြင့်မောင်သည် ၁၉၉၀၊၂၀၁၂၊၂၀၁၅နှင့်၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲများ၏ အနိုင်ရလွှတ်တော်အမတ်ဖြစ်သည်။ စစ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက် ဒေါက်တာဇော်မြင့်မောင်ဖမ်းဆီးခံရပြီး မတရားစွပ်စွဲပုဒ်မများဖြင့် ၂၉နှစ်ထောင်ဒဏ်ချခံရသည်။ အကျဉ်းထောင်အတွင်းကျန်းမာရေးဆိုးရွားလာသဖြင့် မန္တလေးဆေးရုံကြီးတွင်ပြောင်းရွှေ့ကုသခဲ့ရာ စစ်တပ်ကလွတ်ငြိမ်းခွင့်ပေးပြီးနာရီပိုင်းအကြာတွင် ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။ ဒေါက်တာဇော်မြင့်မောင်၏စျာပနကို မန္တလေးပြည်သူလူထုသိန်းနှင့်ချီ၍ တက်ရောက်ပို့ဆောင်ခဲ့ကြသည်။


ခင်ဇော်မြင့် (ကဗျာဆရာ)


မန္တလေးမြို့အခြေစိုက် ခေတ်ပေါ်ကဗျာဆရာတစ်ဦးဖြစ်သူ ခင်ဇော်မြင့်သည် ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလ (၁၀)ရက်တွင်ကွယ်လွန်သည်။ ၁၉၉၆ ခုနှစ်မှစ၍ မဂ္ဂဇင်းများတွင် ကဗျာများစတင်ဖော်ပြခံရသည့် ကဗျာဆရာခင်ဇော်မြင့်သည် အလယ်ရိုးမကဗျာဆုအပါအဝင် ကဗျာစာပေဆု(၇)ဆုရရှိခဲ့ပြီး ကွယ်လွန်ချိန်တွင် အသက်(၅၅)နှစ်ရှိပြီဖြစ်သည်။


ဦးဝင်းခိုင် (ဝန်ကြီးဟောင်း)


NLDအစိုးရလက်ထက်တွင် ဆောက်လုပ်ရေးဝန်ကြီး၊ လျှပ်စစ်နှင့်စွမ်းအင်ဝန်ကြီးအဖြစ် တာဝန်ယူခဲ့သူဦးဝင်းခိုင်သည် အသက်(၇၄)နှစ်အရွယ် နိုဝင်ဘာလ(၈)ရက် ၂၀၂၄တွင်ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။အာဏာသိမ်းပြီးနောက်စစ်တပ်က ဦးဝင်းခိုင်ကိုဖမ်းဆီးပြီး အဂတိလိုက်စားမှုပုဒ်မများဖြင့် စွပ်စွဲကာထောင်ဒဏ် ၂၈နှစ်ချမှတ်ခဲ့သည်။အကျဉ်း ထောင်အတွင်း ကျန်းမာရေးဆိုးရွားလာသဖြင့် မန္တလေးဆေးရုံသို့ပြောင်းရွှေ့ကုသခဲ့ရပြီးအောက်တိုဘာလ၂၈ရက်တွင် စစ်တပ်ကလွတ်ငြိမ်းခွင့်ပေးခဲ့သည်။ဦးဝင်းခိုင်သည် မြန်မာနိုင်ငံအင်ဂျင်နီယာအသင်း၏ ဥက္ကဌဟောင်းလည်းဖြစ်သည်။


ကိုမြတ်စံ(သုံးရောင်ခြယ်)


နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားအဖြစ် နှစ်ရှည်ထောင်ဒဏ်များစွာကျခံခဲ့သည့် သုံးရောင်ခြယ်လူငယ်အဖွဲ့ဝင် ကိုမြတ်စံသည် အသက်(၅၉)နှစ်အရွယ် ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလ ၆ ရက်တွင်ကွယ်လွန်သည်။ ကိုမြတ်စံသည် ၁၉၈၈ အရေးတော်ပုံကာလများ၌ လူထုခေါင်းဆောင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ အနီးကပ်လုံခြုံရေးဆောင်ရွက်ခဲ့သူ တစ်ဦးဖြစ်သည်။


မင်းချမ်းမွန် (စာရေးဆရာ)


ရသအက်ဆေးများဖြင့်ထင်ရှားသည့် စာရေးဆရာ မင်းချမ်းမွန်သည် ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလ ၂၈ရကိတွင်ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။ ဆရာမင်းချမ်းမွန်သည် ၁၉၉၀နှင့် ၁၉၉၂တွင် စာပေဗိမာန်စာမူဆုများနှင့် ၂၀၁၈တွင် အမျိုးသားစာပေဆုများရရှိခဲ့ပြီး မဂ္ဂဇင်းများတွင်လည်း အယ်ဒီတာအဖြစ်ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ကွယ်လွန်ချိန်၌ အသက် (၈၀)နှစ်ရှိပြီဖြစ်သည်။


#ကြွေလွင့်၂၀၂၄

#ဆီသို့ #Towards