Monday, November 30, 2015

႐ွမ္းေခါက္ဆြဲအေၾကာင္း




႐ွမ္းေခါက္ဆြဲကိုပအိုဝ္းဘာသာစကားအေနျဖင့္သီးျခားေခၚထားတာမ႐ွိပါဘူး၊႐ွမ္းကို "ေျဖာဝ္"လို႔ေခၚၿပီး၊ေခါက္ဆြဲကိုေတာ့ "ေခါက္သြယ္"လို႔ေခၚပါတယ္။ေခါက္ဆြဲကေတာ့စာဘဲကြဲပါတယ္။အသံအေနအထားကေတာ့အနိမ့္အျမင့္ေလးပဲကြာပါတယ္။႐ွမ္းေခါက္လို႔ေျပာလိုက္တာေတာင္ေပၚသားေတြအားလံုး၊ေအာက္ျမန္မာျပည္႐ွိၿမိဳ႕ႀကီးမွာေနၾကတဲ့သူေတြအားလံုးသိၿပီးသားရင္းႏွီးၿပီးသားျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံအႏွံ႔အျပားမွာ႐ွမ္းတ႐ုတ္အမ်ားစုေနထိုင္တဲ့ေနရာမွာ႐ွမ္းေခါက္ဆြဲရႏိုင္ပါတယ္။မႏၱေလးလိုၿမိဳ႕ႀကီးေတြ၊ရန္ကုန္လိုဆိုရင္လသာဘက္လိုေနရာ၊႐ွစ္မိုင္၊ကိုးမိုင္လိုမ်ိဳးေနရာ၊႐ွမ္းတ႐ုတ္စားေသာက္ဆိုင္႐ွိတဲ့ေနရာမ်ိဳးေတြမွာအလြယ္တကူရႏိုင္ပါတယ္။ရန္ကုန္မႏၱေလးအျမန္လမ္းမႀကီးလိုစာေသာက္ဆိုင္ႀကီးေတြမွာအထူးသျဖင့္၁၁၅မိုင္လိုစားေသာက္ဆိုင္ႀကီးေတြမွာဆိုင္တိုင္းလိုလိုမွာအခ်ိန္မေရြးအလြယ္
တကူမွာယူႏိုင္ပါတယ္။႐ွမ္းေခါက္ဆြဲကေတာ့အထူးသျဖင့္ခရီးသြားမ်ားအတြက္အထူးသင့္ေတာ္ပါတယ္။


႐ွမ္းေခါက္ဆြဲရဲ႕အဓိကမဟာမိတ္ကေတာ့ၾကက္သားဆီျပန္အႏွစ္၊ဝက္သားဆီျပန္အႏွစ္ႏွင့္ၾကက္သြန္ၿမိတ္၊ဝက္ေခါက္ေၾကာ္၊တိုဖူးေၾကာ္၊ငါးမုန္႔၊နာနံပင္၊ေျမပဲေထာင္း၊မုန္႔ညင္းခ်ဥ္၊မုန္လာထုပ္ခ်ဥ္၊ၾကက္စြပ္ျပဳဟင္းရည္တို႔ႏွင့္အထူးမဟာမိတ္ျဖစ္ပါတယ္။က်န္တဲ့ၾကက္သြန္ျဖဴဆီသပ္ေၾကာ္၊င႐ုပ္သီဆီသပ္ေၾကာ္တို႔ကေတာ့အႀကိဳက္အားေလ်ာ္စြာေရာထည့္တတ္ၾကပါတယ္။
႐ွမ္းေခါက္ဆြဲကေတာ့သားသတ္လြတ္နဲ႔စားရင္ေတာ့သိပ္အဆင္မေျပႏိုင္ပါဘူး။အသားနဲ႔စပ္ၿပီးစားမွသာ႐ွမ္းေခါက္ဆြဲရဲ႕မူရင္းအရသာကိုခံစားႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ၾကက္သားျဖစ္ေစ၊ဝက္သားျဖစ္ေစအႏွစ္ျဖစ္ေအာင္ခ်က္ၿပီးလက္ယာေကာင္းတဲ့သူမ်ားကေတာ့အရသာ႐ွိလွ်ာလည္ေစတဲ့႐ွမ္းေခါက္ဆြဲျဖစ္လာပါလိမ့္မယ္။႐ွမ္းေခါက္ဆြဲကိုအရည္နဲ႔ျဖစ္ေစ၊ၾကက္သားအႏွစ္နဲ႔ျဖစ္ေစ၊အေျခာက္သုပ္စား၍ျဖစ္အႀကိဳက္အားေလ်ာ္စြာသံုးေဆာင္ႏိုင္ပါတယ္။အဓိကမျဖစ္မေနပါဝင္ရမွာကၾကက္သားဟင္းအႏွစ္သို႔မဟုတ္ဝက္သားဟင္းအႏွစ္ကေတာ့ပါရပါတယ္။
႐ွမ္းေခါက္ဆြဲလုပ္ပံုလုပ္နည္းကိုKaeKae's Food Palace ကေအာက္ပါအတိုင္းၫြန္ေပးထားပါတယ္။ 

ကိုယ္တိုင္လုပ္ၿပီးမိသားစုနဲ႔စားၾကရေအာင္...

အားလံုးအဆင္ေျပေအာင္ေယဘုယ်နည္းေပးထားတာမို႔မိမိတို႔လိုအပ္သလိုအတိုးအေလွ်ာ့လုပ္ႏိုင္ပါတယ္..။


ပါဝင္ရမည့္ပစၥည္းမ်ား
***************
#‎ဆန္ေခါက္ဆဲြ၁ထုပ္
ေၿမပဲဆံေလွာ္၅က်ပ္သား
႐ွမ္းခ်ဥ္၅က်ပ္သား
ၾကက္သြန္မိတ္၁စည္း
င႐ုတ္သီးဆီေၾကာ္


ပဲငံၿပာရည္အပ်စ္အနည္းငယ္
တို့ဖူးေၾကာ္
၀က္ေခါက္ေၾကာ္
ပဲပုပ္ေစ့ေလွာ္ေထာင္းၿပီးသားအနည္းငယ္ (optional)
ပဲရြက္အနည္းငယ္

#‎ၾကက္သြန္ၿဖဴဆီခ်က္
ၾကက္သြန္ၿဖဴ၄မႊာ
တ႐ုတ္မဆလာဇြန္းေသး၂ဇြန္း
ႏွမ္းၿဖဴအနည္းငယ္


#‎ၾကက္သားဟင္းအႏွစ္
ၾကက္သားရင္ပံုသား၂ခု
ၾကက္သြန္နီအေနေတာ္၄လံုး
ခရမ္းခ်ဥ္သီးအေနေတာ္၆လံုး
ၾကက္သြန္ၿဖဴ၈မႊာ
င႐ုတ္သီးအစိမ္းမႈန့္ထမင္းစားဇြန္း၂ဇြန္း
ဆားအနည္းငယ္
ပဲငံၿပာရည္အက်ဲ၂ဇြန္း


ခ်က္ပံုခ်က္နည္း
***********

၁။ၾကက္သားရင္ပံုသားမ်ားကိုသန့္စင္ၿပီးအတံုးေသးေသးတံုးပါ။နႏြင္းနဲ့ဆားအနည္းငယ္တို့ႏွင့္ေရာနယ္ပါ။

၂။ဟင္းအႏွစ္အတြက္ခရမ္းခ်ဥ္သီးကိုအေစ့ေတြဖယ္ၿပီးပါးပါးလွီးပါ။ၾကက္သြန္နီၾကက္သြန္ၿဖဴတို့ကိုပါးပါးလွီးပါ။

၃။ဒယ္အိုးထဲဆီထည့္ၿပီးဆီဆူလာလွ်င္ၾကက္သြန္နီၾကက္သြန္ၿဖဴင႐ုတ္သီးအစိမ္းမႈန့္တို့ထည့္ၿပီးဆီသတ္ပါ။

၄။အနံ့ေမႊးလာလွ်င္ခရမ္းခ်ဥ္သီးေတြကိုအရင္ေၾကေအာင္ခ်က္ပါ။ၿပီးမွၾကက္သားေတြကိုထည့္လံုးပါ။၃မိနစ္ခန့္ၾကာလွ်င္ေရေႏြးအနည္းငယ္ထည့္ပါ။
၅။ဆီၿပန္ေအာင္ဆက္တည္ပါ။ဆားအနည္းငယ္ႏွင့္ပဲငံၿပာရည္ထည့္ေမႊပါ။

၆။ဟင္းအႏွစ္အရည္အတြက္ေရေႏြးအနည္းငယ္ထပ္တည့္ၿပီးပြက္ပြက္ဆူေအာင္တည္ထားပါ။

၇။ၾကက္သြန္ၿဖဴဆီခ်က္အတြက္ၾကက္သြန္ၿဖဴကိုအရင္ဆီသတ္ပါ။မီးပိတ္ၿပီးမွတ႐ုတ္မဆလာထည့္ေမႊပါ။ႏွမ္းၿဖဴထည့္ၿပီးပန္ကန္လံုးထဲေၿပာင္းထည့္ပါ။
၈။ဆန္ေခါက္ဆဲြေတြကိုေရႏွစ္နာရီခန့္ၾကီဳစိမ္ပါ။

၉။ေၿမပဲဆံေလွာ္ကိုအခံြခၽြတ္ၿပီးမညက္တညက္ေထာင္းထားပါ။

၁၀။ၾကက္သြန္မိတ္ႏွင့္႐ွမ္းခ်ဥ္ကိုေသးေသးလွီးထားပါ။

၁၁။ဟင္းခ်ိဳအတြက္ၾကက္႐ုိးေတြကိုခ်င္း၊ၾကက္သြန္ၿဖဴတို့ႏွင့္ၿပဳတ္ထားပါ။

၁၂။မုန့္ဖတ္ၿပဳတ္ရန္အတြက္အ၀က်ယ္ေရေႏြးအိုးကိုပြက္ပြက္ဆူေအာင္တည္ထားပါ။

 
စားေတာ့မည္ဆိုသည့္အခါျပင္ဆင္ရမည့္အေနအထား
***************************************

စားႏိုင္သေလာက္မုန့္ဖတ္ကို႐ွိးတံ႐ွည္ဇကာထဲထည့္ၿပီးပြက္ပြက္ဆူေနေသာေရေႏြးအိုးထဲစိမ္လိုက္ပါ။ၿပီးလွ်င္တူၿဖင့္အနည္းငယ္ေမႊေပးပါ။ေရစစ္ၿပီးစားမည့္ပန္းကန္ထဲထည့္ပါ။ၾကက္သားဟင္းအႏွစ္၊ေၿမပဲဆံေလွာ္မႈန့္၊ၾကက္သြန္ၿဖဴဆီခ်က္၊စေသာအစာပလာအနည္းငယ္စီထည့္ၿပီးၿပင္ေပးပါ။
ပဲငံၿပာရည္အပ်စ္ကိုလက္ဖက္ရည္ဇြန္းၿဖင့္ပါေလကာထည့္ေပးပါ။ကိုယ္ၾကိဳက္သလိုခ်ဥ္ငံစပ္ၿဖစ္ေအာင္လိုတာထပ္ထည့္ပါ။

ဟင္းခ်ိဳအတြက္ၾကက္႐ုိးၿပဳတ္ရည္ကိုခပ္ထည့္ၿပီးၾကက္သြန္မိတ္ႏွင့္င႐ုတ္ေကာင္းအနည္းငယ္ထည့္လိုက္လွ်င္အဆင္သင့္စားဖို႔အရသာၿပီးျပည့္စံုတဲ့႐ွမ္းေခါက္ဆြဲျဖစ္ပါၿပီဗ်ာ..။
တန္ေဆာင္တိုင္ပြဲသြားၿပီး႐ွမ္းေခါက္ဆြဲကိုလည္းစားခဲ့ဖို႔မေမမ့နဲ႔ေနာ္...




ေမတၱာျဖင့္
တကၠသိုလ္ခြန္Rကာ
၂၃/၁၁/၂၀၁၅


၀တ္ရည္ရဲ႕ ရွမ္းေခါက္ဆြဲလုပ္နည္း => ရွမ္းေခါက္ဆြဲလုပ္စားၾကမယ္

Sunday, November 29, 2015

HIV Tests




HIV ကို ေဆးစစ္မွသာသိမယ္။ သံသယျဖစ္စရာနဲ႔ေတြ႔ျပီးေနာက္ ၃ လေနမွသာစစ္သင့္တယ္။ ၆ လအထိေစာင့္ဘို႔မလိုပါ။ ပိုးကူးစက္ခံရရင္ တုပ္ေကြးျဖစ္သလိုခံစားရႏိုင္တယ္။

ေသြး၊ ေသြးရည္ၾကည္၊ တံေတြးနဲ႔ ဆီးထဲမွာ HIV ေခၚတဲ့ AIDS ေရာဂါကို ျဖစ္ေစတဲ့ (ဗိုင္းရပ္စ္) ပိုးနဲ႔ဆိုင္တာကို စမ္းတာ ျဖစ္တယ္။ ပိုးကို မွန္ဘီလူးနဲ႔ ရွာၾကည့္တာမဟုတ္ပါ။
၁။ ပိုးနဲ႔ဆိုင္တဲ့ Antibodies (အင္တီေဘာ္ဒီ)၊
၂။ Antigens (အင္တီဂ်င္) နဲ႔
၃။ RNA (အာရ္အင္ေအ) ေတြကို စမ္းတာ ျဖစ္ပါတယ္။

HIV ပိုးရလာတဲ့ေနာက္ ခ်က္ခ်င္းစစ္လို႔ မေတြ႔ႏိုင္ေသးတဲ့ ကာလကို Window period စပ္ကူးမတ္ကူး-ကာလလို႔ ေခၚတယ္။ HIV-1 antibody test အေပါင္းျပဘို႔ရာ ပ်မ္းမွ် ၂၅ ရက္ၾကာမယ္။ Antigen testing လုပ္ရင္ ၁၆ ရက္နဲ႔ သိႏိုင္ျပီး၊ NAT (Nucleic Acid Testing) ဆိုရင္ ၁၂ ရက္သာၾကာမယ္။

အားလံုးဟာ စင္းလံုးေခ်ာ ရာႏွဳန္းျပည့္မွန္တယ္လို႔ေတာ့ မေျပာႏိုင္ပါ။ ပိုးမရွိဘဲနဲ႔ မွားျပီးအေပါင္းျပတတ္သလို ပိုးရွိေပမယ့္ မွားျပီးအႏုတ္ျပတတ္ေသးတယ္။ (ေအာ္တိုအင္ျမဴး) ေရာဂါတခုျဖစ္တဲ့ (လူးပတ္စ္) ခံစားေနရသူမွာ မွားျပီး အေပါင္း ျပႏိုင္တယ္။ အခ်ိန္မတန္ေသးပဲ (၃ လထက္ေစာျပီး) စမ္းရင္ ပိုးရွိရက္သားနဲ႔ မွားျပီးအႏုတ္ျပမယ္။

ေသြးလွဴတိုင္း စမ္းရတာထက္ ေရာဂါရွိ-မရွိသခ်င္လို႔ စမ္းဘို႔ ပိုလိုတယ္။ ေယဘုယ်ေရာ အတိအက်ပါသိေအာင္လုပ္ရတာ ျဖစ္တယ္။ ELISA method ကို အရင္လုပ္ျပီးေနာက္ Western blot procedure နည္းကို ထပ္လုပ္ရတယ္။ အဲလို ၂ နည္း တြဲမွ ပိုေသျခာမယ္။

Antibody tests (အင္တီေဘာ္ဒီ) စမ္းနည္း
ေစ်းလည္းခ်ိဳတယ္။ သမားရိုးက်စစ္ေဆးနည္းအေနနဲ႔ သံုးႏိုင္တယ္။ ပိုးဝင္ခံရျပီးေနာက္ ၉ဝ% ဟာ ရက္ေပါင္း ၃ဝ အၾကာမွာ စမ္းလို႔ေတြ႔ႏိုင္ျပီ။ တခ်ိဳ႕က ပိုေစာင့္ရတယ္။ ဒါေပမဲ့ ၆ လအထိေစာင့္ရတယ္ဆိုတာ မရွိသေလာက္ပါ။ သတိထားဘို႔က ေစာင့္ေနရတံုးလဲ ပိုးရွိေနသူကေန သူမ်ားကို ကူးေစႏိုင္တယ္။ စိုးရိမ္လို႔ ေစာင့္ေနတံုးမွာ Antiretroviral therapy ေဆးသံုးရင္ ေသြးစစ္တဲ့အခါ ပိုးေတြ႔ဘို႔ရာ ၁ ႏွစ္အထိ ၾကာသြားႏိုင္တယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ေတာ့ ကူးႏိုင္ေနတာ သံသယရွိသူကို ေဆးမေသာက္ပါနဲ႔အံုးလို႔ေတာ့ မေျပာသင့္ဘူး။ အဲလိုလူေတြကို ေဆး ၂၈ ရက္ (ကို႔စ္) ေပးျပီးေနာက္ ELISA tests ကို ျခားျပီး အၾကာဆံုး ေစာင့္ရမဲ့ကာလ ၆ လ မက လုပ္သင့္တယ္။

• Enzyme-linked immunosorbent assay (ELISA) နည္းကို Enzyme immunoassay (EIA) လို႔လဲ ေခၚေသးတယ္။ ေသြးရည္ၾကည္ကို အဆ ၄ဝဝ ေပ်ာ့သြားေစျပီး၊ HIV antigens နဲ႔ ထိေတြ႔ေစတယ္။ ေသြးထဲမွာ HIV (အင္တီေဘာ္ဒီ) ရွိေနရင္ ေတြ႔ေတာ့မယ္။
• Western blot test နည္းကလဲ ELISA လိုဘဲ (အင္တီေဘာ္ဒီ) ကို စမ္းတာျဖစ္တယ္။ ပိုေသျခာတယ္။
• Rapid or point-of-care tests စမ္းသပ္နည္းက အရည္အေသြးကို စမ္းတာျဖစ္တယ္။
• HIV antibodies စမ္းလို႔ မေတြ႔တာနဲ႔ ပိုးဝင္မခံရတာ ေသျခာတယ္လို႔ ေျပာမရေသးပါ။
• Home Access Express HIV-1 Test ဆိုတာ အိမ္မွာတင္ ကိုယ့္ဖါသာ ေသြးေဖါက္ျပီး စာတိုက္ကေန ပို႔ေပးႏိုင္တယ္။ FDA ကေန အသိအမွတ္ ျပဳေပးထားတယ္။ သူမ်ားမသိေအာင္ စစ္နည္း ျဖစ္တယ္။
• OraQuick antibody test နည္းက မိနစ္ ၂ဝ နဲ႔ အေျဖရတယ္။ ေသြး၊ ေသြးရည္၊ တံေတြးကို စမ္းလို႔ရတယ္။ HIV 1 နဲ႔ HIV 2 ကို စမ္းလို႔ရတယ္။

• Orasure HIV antibody test နည္းကေတာ့ ပါးေစာင္၊ သြားဖံုးကအရည္ကို စမ္းတယ္။ ELISA နည္းေရာ Western blot နည္းကိုပါ သံုးတယ္။
• Uni-Gold rapid HIV antibody test နည္းက ၁ဝ-၁၂ မိနစ္သာ ၾကာတယ္။ ေသြးကိုစမ္းရတယ္။ HIV 1 တမ်ိဳးတည္း ကိုသာ သိႏိုင္တယ္။
• Clearview Complete HIV 1/2 and Clearview HIV 1/2 Stat-Pak နည္းေတြက ၁၅ မိနစ္သာၾကာျပီး HIV 1 ေရာ HIV 2 ကိုပါသိတယ္။ Blood ေသြး၊ Serum ေသြးရည္ၾကည္နဲ႔ Plasma ေသြးရည္ေတြကို စမ္းရတယ္။
• ဆီးစမ္းနည္းလည္း ရွိတယ္။ ELISA ေရာ Western blot techniques မွာပါ သံုးတယ္။

ELISA တခုထဲနဲ႔ HIV-1 Antibody ရွိတာသိရေပမဲ့ မေသျခာေသးပါ။ Western Blot နည္းကိုပါ ဆက္လုပ္ရတယ္။ ေလာေလာဆယ္ ရက္တိုပိုးတခုခုဝင္တာ၊ (အလာဂ်ီ) ရတာဆိုရင္ ELISA test နည္းက Western Blot ထက္ပိုျပီး မရွိဘဲနဲ႔ ရွိတယ္ဆိုတဲ့အေျဖ ခပ္ရွားရွားရႏိုင္တယ္။ တုပ္ေကြးရာသီမွာ တုပ္ေကြး-ကာကြယ္ေဆးေၾကာင့္ အဲလို အေျဖမွားေတြ မ်ားခဲ့ဘူးတယ္။

• Antigen test (အင္တီဂ်င္) စမ္းသပ္နည္းဆိုတာ HIV p24 protein ရွိေန-မေနကို စမ္းတာ။ ဗိုင္းရပ္စ္ရဲ႕ Capsid protein ကို စမ္းတာမို႔ (CA) လို႔လဲ ေခၚတယ္။ ေသြးကိုစမ္းတာပါ။ အခုေတာ့ ပံုမွန္စမ္းနည္းအေနနဲ႔ မသံုးပါ။
• Nucleic acid-based tests (NAT) ဆိုတာ HIV-I GAG, HIV-II GAG, HIV-env, the HIV-pol လို႔ေခၚတဲ့ HIV genes မ်ိဳးဗီဇကို စမ္းသပ္တာပါ။
• RT-PCR test ဆိုတာ ေသြးအရည္ထဲက ဗိုင္းရပ္စ္ရဲ႕ RNA ကို စမ္းတာပါ။
• Quantiplex bDNA ဒါမွမဟုတ္ Branched DNA test နည္းဟာလည္း ေသြးရည္ထဲက RNA ကို စမ္းတာပါ။

တျခားစမ္းသပ္နည္းေတြကေတာ့ -
CD4 T-cell count ဆိုတာက ပိုးနဲ႔ဆိုင္တာေတြကို စမ္းတာမဟုတ္ဘဲ ခုခံအားနဲ႔ဆိုင္တဲ့ (ဆဲလ္) ေတြကို ေရတြက္တာ ျဖစ္တယ္။ ခုခံအားစနစ္ အေျခအေနကို သိခ်င္လို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ နည္းေနရင္ မေကာင္းတာကို ျပေနတယ္။ HIV-positive ျဖစ္ေနသူဟာ 200 cells/μL ထက္နည္းတာကိုျဖစ္ျဖစ္ အခြင့္ေကာင္းယူဝင္လာတဲ့ ကူးစက္ေရာဂါ ရွိလာတာျဖစ္ျဖစ္ သိရရင္ AIDS ေရာဂါသည္လို႔ တရားဝင္ေခၚေတာ့တယ္။ သတိထားဘို႔က HIV မဟုတ္တဲ့ တျခားေရာဂါေတြနဲ႔လဲ တြဲျပီး နည္းေနတာ ရွိတယ္။ တျခားဗိုင္းရပ္စ္ဝင္ေနတာ၊ ဗက္တီးရီးယားဝင္ေနတာ၊ (ပါရာဆိုက္) ပိုးဝင္ေနတာ၊ (တီဘီ) ျဖစ္ေနတာ၊ မီးေလာင္တာ၊ ထိခိုက္ဒဏ္ရာရေနတာ၊ အျပင္ကေန (ပရိုတင္း) ေဆးထိုးတာ၊ အစာအာဟာရခ်ိဳ႕တဲ့ေနတာ၊ ေလ့က်င့္ခန္း အျပင္းအထံလုပ္တာ၊ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေနတာ၊ စိတ္ဖိအားမ်ားေနတာ၊ အထီးက်န္ ျဖစ္ေနတာေတြ ျဖစ္ၾကတယ္။
စမ္းသပ္နည္းေတြ ဘယ္ေလာက္ တိက်မွန္ကန္သလဲ။ ေခတ္ေပၚ HIV စမ္းသပ္နည္းေတြဟာ အလြန္တိက်တယ္။ ၂ဝဝ၅ ဇူလိုင္လထဲက အေမရိကမွာ 1,000 positive HIV ေတြ႔ထားသူေတြထဲက ၁၅ ေယာက္သာ မွားျပီးအေပါင္းျပတာ ျဖစ္တယ္။ ထပ္စစ္ေဆးရင္ အမွားနည္းလာတယ္။ ၂ သိန္းခြဲထဲက ၁ ေယာက္သာ အမွားရွိခဲ့တာေတြ႔ရတယ္။ 1,000 negative HIV အႏုတ္ ၁ဝဝဝ ထဲကလဲ ၃ ေယာက္မွာ ပိုးရွိေနေပမဲ့ မရွိဘူးျပတယ္။ ၉၉႕၉၇% တိက်တယ္။ ဒါလဲ အေမရိကမွာပါဘဲ။

Negative HIV test အႏုတ္ျပထားသူဟာ ဘာလို႔ ၃ လေနရင္ ထပ္စစ္သင့္သလဲ။ Antibody tests ေခၚတဲ့ ေရာဂါပိုးကိုခံႏိုင္စြမ္းရွိတဲ့ (အင္တီေဘာ္ဒီ) ကို စမ္းသပ္တာျဖစ္ရင္ လူတခ်ိဳ႕မွာ အဲလိုဓါတ္ေတြ ထြက္လာဘို႔ သူမ်ားထက္ အခ်ိန္ပိုယူတတ္တယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ HIV ပိုးရွိသူနဲ႔ အတူေနရာမိတဲ့ရက္ရဲ႕ေနာက္ ၂၈ ရက္ အၾကာမွာ HIV စစ္ေဆးတဲ့အခါ၊ အႏုတ္သာျပေနႏိုင္လို႔ ေနာက္ထပ္ ၃ လေနရင္တခါ ထပ္စစ္သင့္တယ္။

(ယူေက) မွာ Dual antibody/antigen test ဆိုတဲ့ (အင္တီေဘာ္ဒီ) ေရာ (အင္တီဂ်င္) ေရာစမ္းနည္းကို ပိုးရွိသူနဲ႔ အတူေနရာမိတဲ့ရက္ရဲ႕ေနာက္ ၃ လလို႔ သတ္မွတ္ထားေပးတယ္။ ၁၅-၃-၂ဝ၁ဝ မွာ British Association for Sexual Health and HIV (BASHH) ကေန လမ္းညႊန္ခ်က္ထုတ္ထားတယ္။ HIV ပိုးရွိသူနဲ႔ အတူေနရာမိတဲ့ရက္ရဲ႕ေနာက္ ၂၈ ရက္ အၾကာမွာ ၉၅% ေသာလူနာေတြမယ္ စမ္းရင္ေတြ႔တယ္။ မေတြ႔သူေတြကိုလဲ ၃ လေနရင္ ထပ္စစ္ေစတယ္။ အဲလို (အင္တီေဘာ္ဒီ) ေရာ (အင္တီဂ်င္) ေရာ စမ္းနည္းကို စတုတၳမ်ိဳးဆက္စမ္းသပ္နည္းလို႔ ေခၚတယ္။

Index interpretation အေျဖဖတ္ျခင္း
i<0 .25="" and="" antibody="" antigen="" br="" for="" non-reactive=""> i>0.25 Reactive for Antigen (P24) OR Antibody ဒီဂဏန္းအထက္မွန္သမွ် အေပါင္းျဖစ္တယ္။

ELISA (enzyme-linked immunosorbent assay) Test စမ္းနည္းကို တံေတြး၊ ေသြး၊ ဆီး တမ်ိဳးမ်ိဳးကိုစမ္းတယ္။ အဲဒီ တမ်ိဳးမ်ိဳးထဲမွာ HIV antibodies (အိတ္ခ်္အိုင္ဗြီ-အင္တီေဘာ္ဒီ) ပါ-မပါကိုစမ္းတာျဖစ္တယ္။ ပဌမတခါစမ္းလို႔ အေပါင္း ျပသူျဖစ္ျဖစ္ အႏုတ္ျပသူျဖစ္ျဖစ္ ဒုတိယတခါထပ္စစ္တယ္။ ႏွစ္ခါလံုး အႏုတ္ျဖစ္သူဟယ ေသျခာေပါက္ ေဆးမစစ္ခင္အထိ HIV ကင္းရွင္းသူလို႔ သတ္မွတ္တယ္။

Western Blot Test စမ္းသပ္နည္းဟာ ပံုမွန္လုပ္တာနဲ႔ ေသျခာေစဘို႔အတြက္လုပ္တာ ျဖစ္တယ္။ တခ်ိဳ႕က ELISA positive အေပါ္းျဖစ္သူေတြကို ဒီနည္းမဟုတ္ဘဲ တျခားနည္းကိုသံုးတယ္။ အဲဒါေတြကေတာ့ Radio-immuno-precipitative assay (RIPA) နဲ႔ Immunofluorescence assay (IFA) ေတြျဖစ္ၾကတယ္။ အားလံုးကေန Western Blot test လိုဘဲ အမွန္အကန္အေျဖထြက္ေစပါတယ္။

Rapid Tests or Point of Care Tests အျမန္စမ္းနည္းဆိုတာ HIV infection ပိုးရွိေနတာကို ေရာဂါအေျဖထုတ္ရာမွာ အကူအညီရေစဘို႔ ျဖစ္တယ္။ လူနာရဲ႕ က်န္းမာေရးရာဇဝသ္၊ က်န္းမာေရးစစ္ေဆးခ်က္နဲ႔ ေရာဂါ ကူးလာေခ်ရွိႏိုင္သူ ဆိုတာေတြပါ လိုအပ္တယ္။ ဒါေပမဲ့ False positive မွားျပီးအေပါင္းျပရွိႏိုင္လို႔ Western blot test ကိုပါ လုပ္ရတယ္။

OraQuick စမ္းနည္းက မိနစ္ ၂ဝ နဲ႔အေျဖသိရမယ္။ HIV 1 နဲ႔ HIV 2 ကိုစမ္းတာျဖစ္တယ္။

Orasure ဆိုတာ သြားရည္ကိုစမ္းတယ္။ ELISA နည္းျပီးတဲ့ေနာက္ Western blot ကိုပါလုပ္မယ္။

Uni-Gold နည္းဟာလဲ ၁ဝ-၁၂ မိနစ္နဲ႔ အေျဖထြက္တဲ့ အျမန္စမ္းနည္းျဖစ္တယ္။ HIV 1 အတြက္စစ္တာျဖစ္တယ္။

Clearview Complete HIV 1/2 and Clearview HIV 1/2 Stat-Pak နည္း ၂ မ်ိဳးက ေသြးထဲမွာ HIV1 နဲ႔ HIV 2 ေတြရဲ႕ Antibodies (အင္တီေဘာ္ဒီ) ရွိ-မရွိစစ္တာေတြ ျဖစ္တယ္။ ၁၅ မိနစ္သာ ၾကာတယ္။

Home Access Express HIV-1 Test ဆိုတာ အိမ္မွာတင္ စမ္းနည္းျဖစ္တယ္။ ကိုယ့္ေသြးကို ေဖါက္ယူစစ္ရတယ္။ ျပီးေတာ့ ဓါတ္ခြဲခန္းကို တနည္းနည္းနဲ႔ပို႔တယ္။ အေျဖကို ဖုန္းနဲ႔လွမ္းေမးႏိုင္တယ္။
လူထဲကို ပိုးတမ်ိဳးမ်ိဳးဝင္လာတာနဲ႔ အဲဒါကို ခုခံတိုက္ဖ်က္ေပးမဲ့ သက္ဆိုင္ရာ Antibody (အင္တီေဘာ္ဒီ) ခုခံအားေတြ ထြက္လာတယ္။ HIV antibody စမ္းတယ္ဆိုတာ အဲဒါေတြ Blood ေသြးထဲ၊ Saliva တံေတြးထဲ နဲ႔ Urine ဆီးထဲမွာ ရွိေန-မေန စစ္ေဆးတာ ျဖစ္ပါတယ္။ HIV antibody test စမ္းသပ္နည္းဟာ လူၾကီးေတြမွာ HIV ရွိ-မရွိကို အသင့္ေတာ္ဆံုးနဲ႔ အသံုးအမ်ားဆံုး စစ္ေဆးနည္းျဖစ္တယ္။ ေစ်းလည္းမၾကီးတဲ့ျပင္ တိက်တယ္။ ဒီနည္းကို ELISA (Enzyme-Linked Immunoabsorbent) နဲ႔ EIA (Enzyme Immunoassay) ေခၚတယ္။ ရွိေနတာ ရွာေတြ႔တယ္ဆိုတဲ့ သေဘာက အဲဒီလူမွာ HIV ပိုး ဝင္ေနျပီ။

ဒါေပမဲ့ ခြ်င္းခ်က္ ၂ ခုရွိတယ္။
၁။ ပိုးရွိေနတဲ့ မိခင္ကေန ေမြးလာတဲ့ကေလးမွာ မေအဆီက (အင္တီေဘာ္ဒီ) ေတြလဲ ပါလာတာမို႔ ၁၈ လ အထိ ေဆးစစ္ရင္ အေပါင္းလကၡဏာျပမယ္။ တကယ္ေတာ့ ဒီကေလးမွာ ပိုးရွိေနတာေတာ့မဟုတ္ဘူး။ ဒီလို ကေလးမ်ိဳးေတြကို PCR test ဆိုတာ လုပ္ပါတယ္။
၂။ HIV vaccine trials ကာကြယ္ေဆး စမ္းသပ္တာကို ခံယူေနသူေတြမွာလဲ အဲလိုျပမယ္။

HIV ပိုး ဝင္ထားသူ အမ်ားစုဟာ ကူးစက္တာခံရျပီး ၆-၁၂ ပါတ္အတြင္း စမ္းသပ္လို႔ရတဲ့ (အင္တီေဘာ္ဒီ) ေတြရွိလာမယ္။ ၆ လ ေနမွေတြ႔တာရွားတယ္။ ဒိထက္ ပိုၾကာမယ္ဆိုတာ မျဖစ္ႏိုင္သေလာက္ပါ။ ဒီလို ပိုးဝင္ေနေပမဲ့ စမ္းလို႔ မေတြ႔ေသးတဲ့ ကာလကို Window period ျပဴတင္းေပါက္ကာလ၊ ၾကားကာလေခၚတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ပိုးဝင္မယ္လို႔ သံသယဝင္တဲ့ေနာက္ ၃ လ အၾကာမွာစမ္းတာ သင့္ေတာ္တယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ မေတြ႔သူဟာ ဥပမာ စိတ္မခ်ရတဲ့ လိင္ဆက္ဆံနည္းကေန ပိုးမဝင္ခဲ့ဘူးလို႔ ေျပာႏိုင္တယ္။ ၆ လ ေနလို႔မွ မေတြ႔ရင္ေတာ့ ေသျခာပါတယ္။ ပိုးမကူးခဲ့ပါ။ ေနာက္တခါေတာ့ စိတ္ခ်ရတဲ့ ဆက္ဆံနည္းကိုသာ သံုးပါ။

သတိၾကီးဘို႔လိုတာက Window period မွာ တကယ္လို႔ ပိုးရွိေနရင္ သူမ်ားကို ကူးႏိုင္တယ္။ Subtype B ပိုးမ်ိဳးအတြက္ HIV-1 antibody tests နည္းရဲ႕ ပ်မ္းမွ်ၾကားကာလဟာ ၂၅ ရက္ရွိတယ္။ Antigen testing နည္းဆိုရင္ ၁၆ ရက္နဲ႔ NAT (Nucleic Acid Testing) နည္းက ၁၂ ရက္ျဖစ္တယ္။ Window period မွာ Antiretroviral therapy (ဗိုင္းရပ္စ္) ေဆးေသာက္လိုက္ရင္ Antibodies ျဖစ္လာမွာကိုပါ ေႏွးေစလို႔ ၾကားကာလက ၁၂ လေလာက္အထိ ၾကာႏိုင္တယ္။

ELISA test က တိက်လို႔ မွားျပီးအေပါင္းျပတာ မရွိသေလာက္ျဖစ္တယ္။ တၾကိမ္စစ္လို႔ အေပါင္းျပသူ အားလံုးကို Western blot (Protein immunoblot) နဲ႔ Indirect immunofluorescence assay စမ္းသပ္နည္းေတြကို ဆက္လုပ္မယ္။ ဥေရာပမွာ Line immunoassay ကိုပါလုပ္မယ္။ ဆက္စစ္လို႔လဲ အေပါင္းျပေနရင္ ဝ႕၁% ထက္ မလြဲႏိုင္ေတာ့ပါ။ သူ႔မွာ ပိုးရွိေနျပီ။

Antigen test (P24 test) (အင္တီဂ်င္) စမ္းသပ္နည္းနဲ႔ ေသျခာေစႏိုင္တယ္။ (အင္တီဂ်င္) ဆိုတာ ကိုယ့္ပစၥည္း မဟုတ္တဲ့ ပိုးမႊားလိုဟာ ျဖစ္တယ္။ ဒါမ်ိဳး ဝင္လာရင္ ကိုယ္ခႏၶာကေန (အင္တီေဘာ္ဒီ) ထုတ္ေစမယ္။ HIV ပိုးရဲ႕ အဲလိုဟာကို Protein P24 လို႔ေခၚတယ္။ HIV ဝင္တာနဲ႔ ၂-၈ ပါတ္အတြင္း P24 ေတြမ်ားမ်ားလာမယ္။ ေသြးကုိစစ္ရင္ေတြ႔မယ္။ ေရာဂါရလာခ်ိန္မွာေတာ့ သူတို႔ ေပ်ာက္ေပ်ာက္သြားမယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ P24 antigen test ကို အျမဲမလုပ္ဘဲ၊ စတုတၳ-မ်ိဳးဆက္စမ္းသပ္နည္းအေနနဲ႔သာသံုးတယ္။ Fourth generation tests ဆိုတာ P24 antigen test နဲ႔ Antibody test တြဲလုပ္တာကို ေခၚတယ္။ ပိုတိက်တယ္။

PCR (Polymerase Chain Reaction) test ဆိုတာ HIV ပိုးရဲ႕ မ်ိဳးဇီဇကို စစ္တာျဖစ္တယ္။ ပိုးဝင္ျပီးေနာက္ ၂-၃ ပါတ္ အၾကာ စမ္းလို႔ရလာတယ္။ Viral load test နဲ႔ HIV NAAT (Nucleic acid amplification testing) လို႔လဲ ေခၚတယ္။ ပိုးရွိ မိခင္ကေန ေမြးတဲ့ ကေလးကို PCR test လုပ္ရတယ္။ အေမဆီက Antibodies ေတြရေနတယ္။ Antibody test က မတိက်လို႔၊ ေစ်းလဲၾကီးတာမို႔ လူတိုင္းကိုေတာ့မစစ္ပါ။ ခ်မ္းသာတိုးတက္တဲ့ႏိုင္ငံေတြမွာ ေသြးလွဴရာမွာလဲ PCR test ပါ လုပ္တယ္။

• Rapid HIV tests ဆိုတာ နည္းပညာအရ ELISA tests နဲ႔တူေပမဲ့ စစ္ရတာ မိနစ္ ၂ဝ သာၾကာတယ္။ ေသြး ျဖစ္ျဖစ္ သြားရည္ ျဖစ္ျဖစ္ စစ္ႏိုင္တယ္။ Rapid Antibody Test ကို Rapid or point-of-care test ေခၚတယ္။ Qualitative immunoassays အေရအတြက္ကို စစ္တာျဖစ္တယ္။
• Home testing နည္းက ကိုယ့္ဖါသာကိုယ္ အိမ္မွာတင္ ေသြးျဖစ္ျဖစ္ တံေတြးျဖစ္ျဖစ္နဲ႔ စမ္းလို႔ အေျဖကို မိနစ္ပိုင္းအတြင္း သိႏိုင္တယ္။ ပိုေသျခာေအာင္ေတာ့ ဓါတ္ခြဲခမ္းမွာ ထပ္စစ္သင့္တယ္။
• Home sampling kit ဝယ္၊ ကိုယ့္ေသြးနဲ႔ စမ္းျပီး၊ ဓါတ္ခြဲခမ္းပို႔ႏိုင္တယ္။ ရက္သိပ္မၾကာခင္ အေျဖကို ဖုန္းဆက္ ေမးႏိုင္တယ္။ သူမ်ား မသိေအာင္ လုပ္နည္းတခုေပါ့။ ႏိုင္ငံအေတာ္မ်ားမ်ားမွာ HIV ေဆးစစ္တာကို လိႈ႔ဝွက္ဘို႔နဲ႔ ကာယကံရွင္က စမ္းျခင္မွ စမ္းဘို႔ သတ္မွတ္ထားတယ္။
• Home Access Express HIV-1 Test ကို FDA က အသိအမွတ္ျပဳထားျပီး ျဖစ္တယ္။ OraQuick ဆိုတာ မိနစ္ ၂ဝ သာ ၾကာတဲ့ Antibody test ျဖစ္တယ္။ Blood ေသြး၊ Plasma (ပလာစမာ) ေသြးရည္ၾကည္ နဲ႔ Oral fluid ပါးစပ္က အရည္ တခုခုကို စမ္းႏိုင္တယ္။ HIV 1 နဲ႔ HIV 2 ပိုးေတြကို စမ္းတာျဖစ္တယ္။
• Uni-Gold နည္းက ၁ဝ-၁၂ မိနစ္သာၾကာတဲ့ Rapid HIV antibody test ျဖစ္တယ္။ ေသြးစက္ကို စမ္းတာ။ FDA က အသိအမွတ္ ျပဳထားတဲ့ HIV 1 ကို စစ္ေဆးနည္း ျဖစ္တယ္။
• Clearview Complete HIV 1/2 နဲ႔ Clearview HIV 1/2 Stat-Pak နည္းေတြက ေသြး၊ ေသြးထဲက (ပလာစမာ)၊ (စီရမ္) ကို စမ္းရတဲ့ အျမန္နည္း၊ ၁၅ မိနစ္သာ ၾကာတယ္။
• iDiagnostics Rapid HIV Test နည္းကို အသိအမွတ္ မျပဳရေသးဘူး။

HIV Antibodies တခါ မေတြ႔ယံုနဲ႔ ကူးစက္မႈကင္းတယ္လို႔ ခ်င္ခ်င္းေျပာမရေသးပါ။ ၂-၆ ပါတ္ၾကာမွာ ေတြ႔လာႏိုင္တယ္။ ေဆးစစ္လို႔ အေပါင္းျဖစ္ေနသူဟာ တခ်ိန္မွာေတာ့ Antiretroviral treatment ေဆးကုဘို႔လိုလာမယ္။ ေဆးဆိုတာက ဗိုင္းရပ္စ္ကုိ ေႏွးသြားေအာင္နဲ႔ ခုခံအားကိုထိန္းဘို႔ျဖစ္တယ္။ ပိုးရွိေနေပမဲ့ စိတ္ခ်ရတဲ့ လိင္ဆက္ဆံေရး လုပ္ႏိုင္ပါတယ္။ ကိုယ္အရင္က လိင္ဆက္ဆံခဲ့ဘူးသူေတြကိုလည္း အသိေပးသင့္တယ္။ အိမ္ေထာင္ျပဳမယ္ဆိုရင္လဲ ေရာဂါအေၾကာင္း သိေအာင္လုပ္ပါ။ ကာကြယ္နည္း၊ ကုသနည္းေတြ ၾကိဳတင္ျပင္ဆင္ပါ။

CD4 T-cell count စစ္ေဆးနည္းဟာ HIV ေရာဂါရွာတာ မဟုတ္ဘူး။ HIV-positive ပိုးရွိေနသူေတြရဲ႕ Immune system ခုခံအား-စနစ္ကို ေစာင္ၾကည့္တာသာ ျဖစ္တယ္။ ေရာဂါအေျခအေန တိုးတက္မႈ-ဆုတ္ယုတ္မႈကို တိုင္းထြာတာ ျဖစ္တယ္။ CD4 T-cell counts နည္းတယ္ဆိုတာ ဒီေရာဂါတခုထဲမွာေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ ဗိုင္းရပ္စ္၊ ဗက္တီးရီးယား၊ ပါရာဆိုက္ ဝင္တာ၊ အနာရင္းတာ၊ တီဘီ ရွိတာ၊ မီးေလာင္တာ၊ ခိုက္မိတာ၊ (ပရိုတင္း) ကို အေၾကာေဆးထိုးတာ၊ အာဟာရခ်ိဳ႕တဲ့တာ၊ အားကစားလုပ္တာ လြန္ကဲတာ၊ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္တာ၊ စိတ္ပိုင္းဖိစီးမႈမ်ားတာနဲ႔ အထီးက်န္ ေနရတာေတြေၾကာင့္လဲ မ်ားႏိုင္တယ္။

CD4 counts ပံုမွန္ဆိုရင္ 500 ကေန 1500 CD4+ T cells/microliter ရွိတယ္။ ေယဘုယ်ေျပာရရင္ အမ်ိဳးသမီးေတြက ပိုနည္းတယ္။ HIV ပိုးရွိေနသူမွာ CD4 T-cell count က 200 cells/μL ထက္နည္းတာ၊ ဒါမွမဟုတ္ Opportunistic infections အခြင့္ေကာင္းယူကူးစက္တာ တခုခုရွိမွသာ ၁၉၉၂ ကတည္းက AIDS လို႔ တရားဝင္သတ္မွတ္ပါတယ္။

Dr. တင့္ေဆြ


Saturday, November 28, 2015

Myanmar Youth Social & Education Local Focus မွ ကိုလင္းနီေသြးႏွင့္ ေတြ႕ဆံုျခင္း




အေၾကာင္းေၾကာင္းေၾကာင့္ အတန္းပညာ မသင္ယူႏုိင္ေသာ လူငယ္မ်ား၊ အတန္းပညာတစ္ပိုင္း တစ္စျဖင့္ ရပ္တည္ခ်က္ေပ်ာက္ ေနေသာလူငယ္မ်ား၊ မိဘမဲ့ကေလး မ်ား၊ ေလလြင့္ကေလးငယ္မ်ား အား ဘဝရပ္တည္ခ်က္ခုိင္မာလာ ေစၿပီး စိတ္ဓာတ္ႏွင့္ပညာမ်ား တုိး တက္လာေစရန္၊ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းေကာင္းမ်ား တစ္ဆင့္ ထက္တစ္ဆင့္ တုိးတက္ရရိွလာေစ ေရးရည္ရြယ္၍ တစ္ကုိယ္ေတာ္ ပရဟိတလုပ္ေနေသာMyanmar Youth Social & Education Local Focus မွ တည္ေထာင္သူ ကိုလင္းနီေသြးႏွင့္   ေတြ႕ဆံုကာ ေမးျမန္းျဖစ္ခဲ့ပါသည္။

MYSELF  ကို စတင္ အေကာင္ အထည္ေဖာ္ျဖစ္ပံုေလး ေျပာျပ ေပးပါ။
ကြၽန္ေတာ္က အရင္က NGO မွာ လုပ္ဖူးပါတယ္။ အဲဒီမွာ ကြၽန္ ေတာ္သင္ၾကားခဲ့ရတဲ့ ဗဟုသုတေတြ၊ အဂၤလိပ္စာအေတြ႕အႀကံဳေတြ ကို ပညာသင္ၾကားခြင့္ ဆံုး႐ႈံးေနတဲ့ လူငယ္ေလးေတြ၊ လမ္းေပၚမွာ ေလလြင့္ၿပီး စိတ္ဓာတ္ပ်က္ျပား ေနတဲ့ လူငယ္ေလးေတြ၊ ခ်ဳိ႕တဲ့လို႔ ပညာေရးကို လက္လွမ္းမမီတဲ့ ကေလးေတြအတြက္ ေပးခ်င္လို႔ တစ္ကိုယ္ေတာ္အေနနဲ႔ အဂၤလိပ္ စာကုိ သင္ၾကားေပးျဖစ္တာပါ။ အဂၤလိပ္စာလို႔သာ ေျပာတာပါ အဲဒါအျပင္ သူတုိ႔ေလးေတြရဲ႕ စိတ္ ဓာတ္ေတြခုိင္မာၿပီး လမ္းေၾကာင္း မွန္ေပၚ ျပန္ေရာက္လာေအာင္၊ စာရိတၱေလးေတြ ေကာင္းလာ ေအာင္လို႔ပါ စိတ္ဓာတ္ျမႇင့္တင္ေရး ပိုင္းေတြပါ ေလ့က်င့္သင္ၾကားေပး ေနပါတယ္။

MYSELF  ကို ဘယ္အခ်ိန္မွာစတင္ တည္ေထာင္ျဖစ္ခဲ့တာပါလဲ။
MYSELF  ရယ္လို႔ ကြၽန္ေတာ္ စၿပီး လုပ္ျဖစ္တာကေတာ့ ၂ဝ၁၂ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လကတည္းကပါ။ အဲ ဒီကတည္းက ေနရာစံု၊ နယ္စံုမွာ ကြၽန္ေတာ္ကိုယ္တုိင္ အဂၤလိပ္စာ လုိလားတဲ့သူေတြကို ပံုစံအစံုနဲ႔  လုိက္သင္ေပးခဲ့ပါတယ္။ အခုလို႐ံုး နဲ႔ကႏၷားနဲ႔ ဖြင့္ၿပီး လုပ္ကိုင္တာက   ေတာ့ ၆ လနဲ႔ ၈ လၾကားမွာပဲ ရိွပါ ေသးတယ္။ ႐ုံးခန္းသာရိွတာ အဂၤ လိပ္စာသင္တဲ့ ဆရာရယ္လို႔ေတာ့ ကြၽန္ေတာ္ တစ္ေယာက္တည္း ပါ။ ကြၽန္ေတာ့္မွာ ဘာလက္ေထာက္ သင္ၾကားေရးမွဴးမွ မရိွပါဘူး။
ဒါေပမဲ့ဝန္ထမ္းေတြေတာ့ ခန္႔ ထားပါတယ္။ စာရင္းကုိင္ ဘာညာ စသျဖင့္ေပါ့။ အားလံုးရွစ္ေယာက္ ပါ။ အဲဒီထဲကမွ သံုးေယာက္က လစာနဲ႔ က်န္တဲ့သူေတြကေတာ့ ေစတနာရွင္ေတြပါ။

MYSELF  မွာ  အဂၤလိပ္စာကို ဘာေၾကာင့္ သင္ေပးတာပါလဲ။ ဘယ္လိုလူေတြကို သင္ေပးပါ သလဲ။
အဓိက အဂၤလိပ္စာ သင္ေပး ရတာက ကြၽန္ေတာ္အထက္က ေျပာထားတဲ့ လူေတြေပါ့ေနာ္။ သူ တို႔ေတြကို အလုပ္အကိုင္ အဆင္   ေျပေစလိုတယ္။ ကိုယ့္ေျခေထာက္ ေပၚ ကိုယ္ရပ္ေစလိုတယ္။ အနာ ဂတ္ဘဝေလးေတြ ေကာင္းမြန္ေစ လိုတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သင္ေပး တာ ပါ။ တခ်ဳိ႕ကလည္း သူတုိ႔ကိုယ္တုိင္ က အဂၤလိပ္စာကို လိုအပ္လို႔ လာ ၿပီးသင္ၾကတာလည္း ပါပါတယ္။
အတန္းသံုးတန္းခဲြၿပီး သင္ ၾကားေပးေနပါတယ္။ တခ်ဳိ႕က လည္းတတ္ႏုိင္လို႔ လစာေပးၿပီး လာတက္ၾကတာ ရိွပါတယ္။ သူတုိ႔ ဆီက ရတဲ့ ပိုက္ဆံကိုမွ တစ္ဖက္ က ခ်ဳိ႕တဲ့တ့ဲကေလးေတြကို သင္ ၾကားေပးရာမွာ စရိတ္အျဖစ္ ျပန္ သံုးပါတယ္။

အဂၤလိပ္စာအျပင္ တျခားဘာေတြ ေရာ သင္ေပးပါသလဲ။
လက္ရိွေတာ့ အဂၤလိပ္စာ တစ္မ်ဳိးတည္းပါပဲ။ ဒါေပမဲ့ ေနာက္ လေလာက္ကစၿပီး ကြန္ပ်ဴတာ၊ ကားေမာင္းသင္တန္းနဲ႔ ကားဝပ္ ေရွာ့ သင္တန္းေတြ ေပးဖို႔ရိွပါတယ္။ တစ္ခုၿပီးတစ္ခု တုိးတက္ ေဆာင္ ရြက္သြားမွာပါ။

အဲဒီသင္တန္းေတြကိုေရာ ဘယ္သူ ေတြက သင္ေပးမွာပါလဲ။
ကြၽန္ေတာ္ ႏွစ္ႏွစ္ေက်ာ္လံုး လံုး လႈပ္ရွားလာခဲ့တဲ့ အသီးအပြင့္ လို႔ ဆုိရမွာပါပဲ။ ကြၽန္ေတာ့္မွာ မိတ္ဖက္အဖဲြ႕အစည္းေတြ အမ်ား ႀကီးရိွပါတယ္။ သူတုိ႔ေတြကလည္း ကူညီဖို႔အသင့္ပါပဲ။ မိန္းကေလး ေတြအတြက္ဆုိလည္း စက္ခ်ဳပ္ အေျခခံသင္တန္းလိုမ်ဳိး၊ ဒီဇိုင္နာ သင္တန္းလိုမ်ဳိး ခ်က္ခ်င္းအလုပ္ ဝင္ႏုိင္တဲ့ သင္တန္းေလးေတြကုိ ေဖာ္ေဆာင္ေပးသြားမွာပါ။ ဒါ့ အျပင္ ကြၽန္ေတာ္နဲ႔ခင္တဲ့အႏုပညာ ရွင္ေတြနဲ႔ခ်ိတ္ဆက္ၿပီး Special Talk  လိုမ်ဳိး စိတ္ဓာတ္ျမႇင့္တင္တဲ့ အပိုင္းေလးေတြပါ လုပ္ေပးသြားဖို႔ ရိွပါတယ္ဗ်ာ။

ဟုတ္ကဲ့ပါ။ ဒီလုိေတြ ဘာလို႔ လုပ္ ေဆာင္ေပးရတာလဲ။ ဘယ္လို အက်ဳိးေက်းဇူးေတြကို ေမွ်ာ္ကိုးပါ သလဲဆုိတာလည္း အခ်ဳပ္အေန နဲ႔ ေျပာျပေပးပါဦး။
အဲဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေျပာစရာ မစ္ရွင္သံုးခု ရိွပါတယ္။ အဲဒါေတြ ကေတာ့ ၁။ စစ္ပဲြေတြေၾကာင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ပိုမိုျမတ္ႏုိးတတ္ လာေအာင္ ၂။Non Formal Education  လို႔ေခၚတဲ့ ေက်ာင္းျပင္ ပ ပညာေရးကို ေဖာ္ေဆာင္ေပးဖို႔ နဲ႔ ၃။ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ကို
ခ်စ္ခင္ၿပီး ျမတ္ႏိုးထိန္းသိမ္းထား တတ္ဖို႔ပါ။

ဘာလို႔လဲဆုိေတာ့ ကြၽန္ေတာ္ တုိ႔ဆီမွာ စစ္ေတြ ျဖစ္ေနတယ္။ စစ္ေၾကာင့္မိဘမဲ့ေတြ၊ အားကိုးရာ မဲ့ ကေလးေတြ ျဖစ္လာရတယ္။ တစ္ခါ နာဂစ္လို၊ ေရေဘးလို သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ကို မထိန္း သိမ္းတတ္လို႔ အဲဒီကအက်ဳိးဆက္ ေတြအျဖစ္ မိမဲ့၊ ဖမဲ့၊ ေဆြမဲ့၊ မ်ဳိးမဲ့ ကေလးေတြ ျဖစ္ေပၚလာရတယ္။

အဲဒီကေလးေတြကို ကုိယ့္ ကုိယ္ကိုယ္ ယံုၾကည္ခ်က္ေတြ ျဖစ္ လာၿပီး ကိုယ့္ေျခေထာက္ေပၚ ကိုယ္ရပ္လာႏုိင္ေအာင္၊ ၿငိမ္းခ်မ္း ေရး ကို ျမတ္ႏုိးတတ္သြားေအာင္၊ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ကို ထိန္း သိမ္းတတ္သြားေအာင္၊ တစ္ခ်ိန္မွာ ကိုယ္တုိင္လည္း မိခင္ေကာင္း၊ ဖခင္ေကာင္းေတြ ျဖစ္လာေအာင္၊ ကုိယ့္ရဲ႕အစြမ္းအစနဲ႔ ေလာကႀကီး ကုိ ျပန္လည္ေစာင့္ေရွာက္ေပးႏုိင္ ေအာင္နဲ႔ ကိုယ္ႀကီးျပင္းလာတဲ့ အခါ ကိုယ့္လိုမ်ဳိး ဘဝတူသမား ေတြကို ျပန္ၿပီးလမ္းျပေပးႏုိင္တဲ့ အနာဂတ္ေခါင္းေဆာင္ေကာင္း ေတြ ျဖစ္လာႏိုင္ေစဖို႔ပါ။ ဒါမွသာ အခု သူတုိ႔ရရိွထားတဲ့ ေမတၱာေတြ ကို တစ္ခ်ိန္မွာ ျပန္လည္ေပးအပ္ ႏုိင္တဲ့သူေတြ ျဖစ္လာမွာပါ။

ဟုတ္ကဲ့ ေျဖေပးလို႔ ေက်းဇူးတင္ ပါတယ္ရွင္။

Myself Facebook Page -  MyanmarYouth Social & Education Local Focus