Monday, September 30, 2013

ႀကံဳၾကရ ဘံုဘ၀က ငပိဒုကၡ (ေဒါက္တာခင္ေမာင္ညိဳ)


“ကိုဘသစ္ နက္နက္ေစာေစာႀကီးဘယ္ကလွည့္လာတာလဲ”

“ေမာ္လၿမိဳင္ကျပန္လာတာပါ။ က်ဳပ္ဘႀကီးတစ္ေယာက္ေနမေကာင္းလို႕သြားၾကည့္တာ၊ဘႀကီးကအသက္ ၈၁ ႏွစ္ရွိၿပီ”

“အေျခအေနဘယ္လိုရွိလဲ”

“ေကာင္းသြားပါၿပီ။ ဘႀကီးတို႕က ၿခံထဲမွာေနေတာ့ေလေကာင္းေလသန္႕ရတယ္။သန္သန္မာမာဆိုေပမဲ့ ဘႀကီးစကားနဲ႕ဆိုရင္ ဇရာေထာင္းေတာ့ ဘယ္ဟာမွမေကာင္းဘူး ကြ လို႕ေျပာရမွာပဲ”

“အင္းဇရာကိုညာလို႕မရဘူး”

“ဒါနဲ႕ဘာသတင္းထူးေသးလဲ”

“ခင္ဗ်ားေျပာတဲ့ ငပိကိစၥေတာ့ထူးတယ္ဗ်၊ MRTV ကသတင္းေတြထုတ္ျပန္တယ္”

“ဟုတ္လား၊လုပ္စမ္းပါဦး”

“သူတို႕ဟာ ဧရာ၀တီတိုင္းရန္ကုန္တိုင္းစတဲ့ ငပိ Sample သံုးမ်ိဳးကို FDA ဓာတ္ခြဲခန္းကိုပို႕သတဲ့”

“ဓာတ္ခြဲခန္းပုိ႕လည္း ယူရီးယားေတြ႕မွာပဲေပါ့”

“မေတြ႕ဘူးတဲ့၊ ငပိ Sample သံုးမ်ိဳးအနက္ တစ္မ်ိဳးမွာပဲ ယူရီးယားေတြ႕တယ္၊ဒီလိုဆိုရင္ အဲဒီတစ္မ်ိဳးသာ ယူရီးယားဓာတ္ေျမၾသဇာထည့္ထားတာ ျဖစ္ရမယ္ေပါ့။ တကယ္လို႕ ငပိဟူသ၍ ယူရီးယားပါတယ္ဆိုရင္ က်န္တဲ့ ငပိ Sampleႏွစ္ခုမွာလည္း ဒီလိုယူရီးယားကိုေတြ႕ရမယ္လို႕ဗအုပ္ခိုင္ကေကာက္ခ်က္ခ်တယ္”

“ကိုဘအုပ္ခိုင္ေကာက္ခ်က္ခ်တာကိုၾကားေတာ့ က်ုပ္ဘႀကီးေျပာတာကိုသတိရတယ္”

“က်ဳပ္ေမာ္လၿမိဳင္သြားတယ္ေလ၊ဘႀကီးေနမေကာင္းလို႕သြားၾကည့္တာ၊က်ဳပ္ေျပာျပတယ္မဟုတ္လား”

“ေျပာပါတယ္”

“ေမာ္လၿမိဳင္ေရာက္ေတာ့ဘႀကီးကေနေကာင္းေနၿပီ၊ သူ႕ကိုၾကက္ေပါင္းရည္တို႕ ငွက္သိုက္တို႕ကို တိုက္ေတာ့မေသာက္ဘူး။ဒါနဲ႕ ဘႀကီးကိုေမးတာေပါ့။

‘ဘႀကီး ၊ ဘာလို႕ဒါေတြမေသာက္လဲ”

“ဒါေတြက ဓာတုေဗဒပစၥည္းေတြပါမယ္ေလ”

“ဟင္ဘႀကီးဘယ္လိုလုပ္သိလဲ”

“သိဆို ၾကက္ေပါင္းရည္ဆိုတာ ခဏေလးထားရင္ေတာင္ ပုတ္သြားတာပဲေလ။တစ္ညေလာက္ၾကာရင္သိုးသြားတာပဲ”

“ဒါနဲ႕က်ဳပ္လည္းဘႀကီးကို ဒါေတြမတိုက္ရဲေတာ့ဘူး။ ၾကာၾကာခံေအာင္လုပ္ထားတဲ့အစာဆိုတာ တစ္စံုတစ္ခုထည့္ရတယ္။ ဥပမာ ငါးဆားနယ္ဆိုကပါေတာ့ ဆားက မပုတ္ေအာင္လုပ္ထားတယ္။ ငါးေသတၱာဆိုဆီက မပုတ္ေအာင္လုပ္ထားတာေပါ့”

“အင္းဒါေၾကာင့္ျမန္မာဆိုင္က  ဟင္းေတြဆီမ်ားတာေပါ့”

“ဟုတ္တယ္၊ျမန္မာျပည္လိုပူတဲ့ ေဒသေတြမွာ ဟင္းေတြမွာ ဆီေတြအုပ္ေနမွမပုပ္သိုးတာေပါ့။ေရခဲေသတၱာထဲထည့္ၿပီး ထားရင္ ႏွစ္ရက္သံုးရက္ေတာ့ခံတယ္။ Freezer ထဲထည့္ထားရင္ ဒီထက္ၾကာၾကခံတယ္”

“ခင္ဗ်ားဘႀကီးကေခါင္းမာတာပဲ”

“သူေျပာတာမွန္ပါတယ္။ အမွန္ေတာ့အႏၲရာယ.္နည္းတဲ့ Sodium Benzoate လိုမ်ိဳးကို အစားအေသာက္ေတြမွာ Food Preservative အေနနဲ႕ခြင့္ျပဳထားတယ္။ဒါေပမဲကအခ်ိဳ႕က်ေတာ့လည္း ယမ္းစိမ္း (Soium Nirate )ကိုထည့္တယ္။ ၀က္အူေခ်ာင္းတို႕မွာ ထည့္တာေရွးကတည္းကပဲ”

“ဘာမွမျဖစ္ဘူးလား”

“ကင္ဆာျဖစ္တာေပါ့။ဒါကလည္းမ်ားမွပါ။ ေရွာက္ယိုေတြမွာေကာ့ပါးဆာလဖိတ္(ဒုတၳာ)ထည့္တာ လည္းအႏၲရာယ္ မ်ားတယ္”

“စိမ္းစိမ္းေလးျဖစ္ေအာင္ထည့္တာပဲမဟုတ္လား”

“မွန္ပါတယ္။ အစားအေသာက္ေတြမွာ Adulteration ဆိုတာ မ်ိဳးေတြအမ်ားႀကီးပါ”

“ဒါဆိုရင္ ငပိမွာ ယူရီးယားေျမၾသဇာထည့္တယ္ဆိုတာ ခင္ဗ်ားလက္ခံတာေပါ့”

“ဒါကိုကၽြန္ေတာ္ဘာမွ ေကာက္ခ်က္မေပးလိုပါဘူး။အရင္အပတ္ကကၽြန္ေတာ္ေျပာသလိုပါပဲ ငါးေတြရဲ႕ကိုယ္ထဲမွာ ယူရီးယားေတြပါေနတယ္။ဒါေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္က ယူရီးယားကုိငပိမွာေတြ႕ရင္ ဓာတ္ေျမၾသဇာေၾကာင့္ဆိုတာမေျပာႏိုင္ဘူး လို႕ေျပာခဲ့တာပဲ”

“ဒါေပမဲ့ကိုဘသစ္ရ၊ ကိုဗအုပ္ခိုင္က သူတို႕ဟာ ဧရာ၀တီတိုင္းရန္ကုန္တိုင္းစတဲ့ ငပိ Sample သံုးမ်ိဳးကို FDA ဓာတ္ခြဲခန္းကိုပို႕တယ္။ငပိ Sample သံုးမ်ိဳးအနက္ တစ္မ်ိဳးမွာပဲ ယူရီးယားေတြ႕တယ္၊ဒီလိုဆိုရင္ အဲဒီတစ္မ်ိဳးသာ ယူရီးယားဓာတ္ေျမၾသဇာထည့္ထားတာ ျဖစ္ရမယ္လို႕ဗအုပ္ခိုင္ကေကာက္ခ်က္ခ်ထားတယ္”

“ဒါေၾကာင့္ေျပာတာေပါ့၊ ေစာေစာကစကားကိုျပန္ေကာက္မယ္။က်ဳပ္ဘႀကီးကို အားျဖစ္ေစတာေတြဘာတိုက္တိုက္မေသာက္ဘူး။ဘႀကီးက ‘ငါအားရွိပါတယ္ မင္းဒီမွာၾကည့္’ ဆိုၿပီးၿခံေထာင့္ကိုေခၚသြားတယ္။ ၿပီးေတာ့ ဧရာမေက်ာက္တံုးႀကီးကိုမျပတယ္”

“သူေက်ာက္တံုးႀကီးကိုမျပတယ္ဟုတ္လား”

“ဟုတ္တယ္။ဒါေပမဲ့ေက်ာက္တံုးႀကီးကိုသူမမႏိုင္ဘူး”

“ဒါဆိုသူအားရွိတယ္ဆိုတာမွားေနတာေပါ့”

“ဒါေပမဲ့သူကေျပာတယ္။ ‘ ေဟ့ ဒီမွာေတြ႕လး။ ဒီေက်ာက္တံုးကိုငါ ၁၈ ႏွစ္သားကလည္းမ,မႏိုင္ဘူး။ခုလည္းမ, မႏိုင္ဘူး။ ငါ ၁၈ ႏွစ္သားေလာက္အားရွိတုန္းပဲ’ တဲ့”

“ဟားဟား၊ သူ႕ေလာဂ်စ္ကလဲ တစ္မ်ိဳးႀကီးပဲ”

“ဒါေၾကာင့္ေျပာတာေပါ့။ မေတြ႕တာမျဖစ္တာ ေစာေစာက ဘႀကီး မ,မႏိုင္တာေတြကို ေကာက္ခ်က္ခ်လို႕မရဘူး။ သူတို႕ တကယ္လို႕ ငပိဟူသ၍ ယူရီးယားပါတယ္ဆိုရင္ က်န္တဲ့ ငပိ Sampleႏွစ္ခုမွာလည္း ဒီလိုယူရီးယားကိုေတြ႕ရမယ္ လို႕ေျပာ တယ္။ ဒါဟာျဖစ္ႏိုင္သလိုမျဖစ္လည္းမျဖစ္ႏိုင္ဘူး။ယူရီးယားဟာ ၾကာလာရင္အမိုးနိးယားနဲ႕ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုဒ္ျဖစ္သြား တယ္။ ေနာက္ၿပီးယူရီးယားကို ဘက္တီးရီးယားအခ်ိဳ႕ကလည္းစားသံုးတယ္”

“ဒါဆိုသူတို႕ေကာက္ခ်က္ေတြဟာမွားေနတာေပါ့”

“သိပၸံစကားနဲ႕ေျပာရင္ေတာ့ မေသခ်ာတဲ့ေကာက္ခ်က္ေပါ့။ေတာင္ေပၚမွာလူသံုးေယာက္ကိုေတြ႕တယ္။တစ္ေယာက္ပဲဘုရားရွိခိုးတယ္ဒါေၾကာင့္က်န္တဲ့ႏွစ္ေယာက္ကဗဒၶဘာသာ၀င္မဟုတ္ဘူး ဆိုတဲ့ေကာက္ခ်က္လိုမ်ိဳးပါ”

“ဒီလိုေကာက္ခ်က္ခ်ရင္မွားလား”

“မွားႏိုင္ပါတယ္။ ခုဟာက ျမန္မာတစ္မ်ိဳးသားလံုးစားေသာက္ေနတဲ့ ငပိကိစၥကိုေျပာတာေၾကာင့္သတိထားဖို႕ေျပာတာပါ။ ဓာတ္ခြဲခန္းကေတာ့ပါမပါအေျဖထုတ္ေပးတာပဲ၊ ဒါေပမဲ့တစ္ခါတစ္ခါ ဘယ္ေလာက္ပါတာကိပဲစမ္းလို႕ ရမယ္ဆိုတာမ်ိဳး လည္းရွိတယ္။အခိ်ဳ႕ငပိလုပ္ရင္ အူေတြကလီစာေတြကုိမထုတ္ဘူး။ အခ်ိဳ႕က အူေတြကလီစာေတြထုတ္တယ္။ မတူဘူး။ အူကလီစာေတြပါရင္ ငပိေတြထဲမွာယူရီးယားေတြမ်ားေနမွာအေသအခ်ာပဲေပါ့”

“ဒါဆိုရင္ငပိကိုစားသံုးဖို႕သင့္တယ္ေပါ့”

“က်ဳပ္ကအဲဒါကုိေျပာခ်င္တာမဟုတ္ဘူး။ လြဲမွားေနတဲ့ ေလာဂ်စ္ေတြအယူအဆေတြနဲ႕ မွားတဲ့ေကာက္ခ်က္ေတြမခ်မိဖို႕ပါ။ သိပၸံပညာမွာ မွန္ကန္တဲ့ေကာက္ခ်က္ေတြခ်လို႕ ခုလိုကမၻာႀကီးတိုးတက္လာတာပါ။ ခင္ဗ်ားကိုဒီအေၾကာင္းေတြ ေျပာျပရဦးမယ္”

“ေျပာပါဗ်ာ၊ ခင္ဗ်ားဘႀကီးလိုေျပာခ်င္တာက က်ဳပ္ဟာ သိပၸံပညာကိုအရင္ကလည္း နားမလည္ဘူး။ခုလည္းနားမလည္ဘူး၊ ဒါေၾကာင့္ က်ဳပ္က ငယ္ငယ္ကလိုပဲခုထိပညာေတာ္ေနတာ”

“ဟားဟားဟား”

ေဒါက္တာခင္ေမာင္ညိဳ

by Myanmar News Now

Saturday, September 28, 2013

HIV ကူးစက္မႈ ေလ်ာ့က်လာေၾကာင္း ကုလသမဂၢေျပာၾကား



ကမာၻ တစ္ဝန္းတြင္ HIV ကူးစက္မႈႏႈန္းမွာ ၂၀၀၁ ခုႏွစ္ကထက္ သုံးပုံတစ္ပုံ ေလ်ာ့က်သြားေၾကာင္း အဓိကအားျဖင့္ ကေလးငယ္မ်ားတြင္ ထက္ဝက္ေက်ာ္ ေလ်ာ့က်သြားေၾကာင္း ကုလသမဂၢက ေျပာၾကားသည္။ ကမာၻ တစ္ဝန္းတြင္ ယမန္ႏွစ္ စာရင္းမ်ားအရ AIDS ေရာဂါျဖစ္ပြားသူ ၂.၃ သန္း႐ွိခဲ့ရာ ၂၀၀၁ ခုႏွစ္ႏွင့္ ႏႈိင္းယွဥ္လွ်င္ ၃၃ ရာခုိင္ႏႈန္း ေလ်ာ့က် သြားျခင္းျဖစ္သည္။ ယမန္ႏွစ္က ကေလးငယ္ ၂၆၀,၀၀၀ မွာ AIDS ကူးစက္ခံခဲ့ရၿပီး ထိုအေရအတြက္မွာ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ႏွင့္ ႏႈိင္းယွဥ္ပါက သုံးပုံတစ္ပုံ ေလ်ာ့နည္းသြားျခင္းျဖစ္ၿပီး ၂၀၀၁ ခုႏွစ္ႏွင့္ ႏႈိင္းယွဥ္ပါက ၅၂ ရာခုိင္ႏႈန္း ေလ်ာ့က်သြားျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
HIV ပုိး ကူးစက္မႈ အေရအတြက္မွာ ဆက္လက္ ေလ်ာ့နည္းသြားၿပီး အထူးသျဖင့္ ကေလးငယ္မ်ားတြင္ HIV ပုိး ကူးစက္ခံရမႈမွာ သိသာစြာေလ်ာ့နည္းသြားေၾကာင္း UNAIDS ၏ အမႈေဆာင္ ဒါ႐ုိက္တာ မုိက္ကယ္ ဆစ္ဒီဘီက ေျပာၾကားသည္။ HIV ပုိး မိခင္မွ သေႏၶသားသုိ႔ ကူးစက္မႈကုိ ကာကြယ္ႏုိင္သည့္ ART (Antiretroviral drugs) ေဆးမ်ား ကမာၻတစ္ဝန္း ျဖန္႔ျဖဴးေပးႏုိင္ခဲ့မႈ အေပၚ ၎က ဂုဏ္ျပဳလုိက္သည္။ ကုလသမဂၢ အေနျဖင့္ ကေလးငယ္မ်ား HIV ပုိး ကူးစက္ခံရမႈကုိ လာမည့္ ၂ ႏွစ္အတြင္း ၉၀ ရာခုိင္ႏႈန္းအထိ ေလွ်ာ့ခ်သြားႏုိင္ဖြယ္ ႐ွိေၾကာင္းလည္း ဆစ္ဒီဘီက ေျပာၾကားသည္။ ကုလသမဂၢက ထုတ္ျပသည့္ အစီရင္ခံစာတြင္ မိခင္မွ သေႏၶသားသုိ႔ HIV ပုိး ကူးစက္မႈကုိ ကာကြယ္သည့္ ART ေဆးမ်ားက ကေလးငယ္ ၆၇၀,၀၀၀ ေက်ာ္တြင္ HIV ကူးစက္ခံရမည္ကုိ ကာကြယ္ႏုိင္ခဲ့ေၾကာင္း ေဖာ္ျပသည္။

ကုလသမဂၢ အစီရင္ခံစာအရ အာဖရိကေဒသမ်ားတြင္ HIV ပုိး ကူးစက္မႈေလ်ာ့က်ေစရန္ အထူးအေလးထား ေဆာင္႐ြက္ခဲ့ရေၾကာင္း သိရသည္။ ယမန္ႏွစ္က ဂါနာႏုိင္ငံတြင္ HIV ပုိး သယ္ေဆာင္ထားသည့္ မိခင္ေလာင္း ၉၀ ရာခုိင္ႏႈန္းမွာ ART ေဆးမ်ား ရ႐ွိခဲ့သည္။ ထုိသုိ႔ ARTမ်ား ပုိမုိ ျဖန္႔ျဖဴးေပးလာႏုိင္ျခင္းေၾကာင့္ ဂါနာတြင္ HIV ပုိး႐ွိသူ မိခင္မွ သေႏၶသားထံ ကူးစက္မႈကုိ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္တြင္ ၃၁ ရာခုိင္ႏႈန္း႐ွိခဲ့ရာမွ ယမန္ႏွစ္က ၉ ရာခုိင္ႏႈန္းအထိ ေလွ်ာ့ခ်ႏုိင္ခဲ့ေၾကာင္း UNAIDS က ေျပာၾကားသည္။ လြန္ခဲ့သည့္ ၃ ႏွစ္ကမူ ထုိသုိ႔ေသာ မိခင္ေလာင္းမ်ား၏ ၃၂ ရာခုိင္ႏႈန္းသာ ART ေဆးမ်ားရ႐ွိခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
HIV ပုိး ကူးစက္မႈကုိ ကာကြယ္ႏုိင္သည့္ ART ေဆးမ်ား ပုိမုိရ႐ွိလာႏုိင္မႈေၾကာင့္ AIDS ေရာဂါႏွင့္ ဆက္ႏြယ္သည့္ ေသဆုံးမႈမ်ားကုိ ၃၀ ရာခိုင္ႏႈန္း ေလွ်ာ့ခ်ႏုိင္ခဲ့သည္။ AIDS ေၾကာင့္ ေသဆုံးသူအေရ အတြက္မွာ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္တြင္ အျမင့္ဆုံးျဖစ္ခဲ့သည္။ HIV ကူးစက္မႈကုိ ဟန္႔တားႏိုင္သည့္ ART ေဆးမွာ AIDS ေရာဂါကုိ ကုသႏုိင္ျခင္း မ႐ွိေသာ္လည္း အဆုိပါေရာဂါ ျဖစ္ပြားမႈႏႈန္းကုိ သိသာစြာ က်ဆင္းေစခဲ့သည္။ AIDS ေရာဂါေၾကာင့္ ကမာၻတစ္ဝန္း ေသဆုံးသူ အေရအတြက္မွာ ယမန္ႏွစ္က ၁.၆ သန္း႐ွိခဲ့ၿပီး ၂၀၁၁ ခုႏွစ္တြင္ ၁.၈ သန္းျဖစ္သည္။ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္ကမူ ထုိေရာဂါေၾကာင့္ ေသဆုံးသူ ၂.၃ သန္း႐ွိၿပီး အမ်ားဆုံး အေရအတြက္ ျဖစ္ခဲ့သည္။

ကုလသမဂၢ အစီရင္ခံစာအရ HIV ကူးစက္မႈ မ်ားျပားေသာ ဝင္ေငြအလယ္အလတ္ႏွင့္ ဝင္ေငြနိမ့္ပါးသည့္ ႏုိင္ငံမ်ားမွ HIV ပုိး သယ္ေဆာင္ထားသူ ၉.၇ သန္းမွာ ယမန္ႏွစ္အတြင္းက ART ေဆးမ်ား ရ႐ွိခဲ့သည္။ လြန္ခဲ့သည့္ ၇ ႏွစ္ကမူ အဆုိပါႏုိင္ငံမ်ားမွ HIV ပုိး သယ္ေဆာင္ထားသူ ၁.၃ သန္းကုိသာ ART ေဆး ျဖန္႔ျဖဴးေပးႏုိင္ ခဲ့သည္။ ကုလသမဂၢသည္ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္တြင္ HIV ပုိး သယ္ေဆာင္ထားသူ ၁၅ သန္းကုိ ART ေဆးမ်ား ျဖန္႔ျဖဴးေပးႏုိင္ရန္ ရည္႐ြယ္ထားသည္။ လက္႐ွိ စာရင္းဇယားမ်ားအရ ART ေဆး လုိအပ္သူ ၂၈.၃ သန္း၏ ၃၄ ရာခုိႏႈန္းကုိ အဆုိပါေဆးမ်ား ေပးေဝႏုိင္ၿပီျဖစ္ေၾကာင္ သိရသည္။ ကုလသမဂၢသည္ HIV, AIDS တုိက္ဖ်က္ေရးအတြက္ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္တြင္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၂၂ ဘီလ်ံမွ ၂၄ ဘီလ်ံအထိ သုံးစြဲသြားရန္ ရည္မွန္းထားသည္။

Planet - HIV ကူးစက္မႈ ေလ်ာ့က်လာေၾကာင္း ကုလသမဂၢေျပာၾကား 

ART ေဆးဝါးမ်ား စဥ္ဆက္မျပတ္ ရရွိေရးႏွင့္ ခြဲျခားႏွိမ့္ခ် ဆက္ဆံမႈမ်ား မရွိေစေရး ေဆာင္ရြက္ေပးရန္ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားအား HIV ေဝဒနာရွင္မ်ား ေတာင္းဆို

 အိတ္ခ်္အိုင္ဗီ ေဝဒနာရွင္မ်ားအတြက္ ART ေဆးဝါးမ်ား စဥ္ဆက္မျပတ္ ရရွိႏိုင္ေရး၊ ခြဲျခား ႏွိမ္ခ် ဆက္ဆံမႈမ်ား မရွိေစေရးႏွင့္ အရည္အေသြး ျပည့္ဝေသာ ဝန္ေဆာင္မႈမ်ား ပိုမိုရရွိႏိုင္ရန္အတြက္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားမွ ကညီေဆာင္ရြက္ေပးႏိုင္ရန္ အတြက္ အိတ္ခ်္အိုင္ဗီ ေဝဒနာ ရွင္မ်ားက အသိေပး ေတာင္းဆိုသြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
အဆိုပါ ေတာင္းဆိုခ်က္မ်ားကို စက္တင္ဘာ ၂၄ ရက္တြင္ Myanmar Positive Group (MPG) က ၾကီးမွဴး က်င္းပေသာ (၇) ၾကိမ္ေျမာက္ National PLHIV Forum 2013 ပြဲတြင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

"တစ္ႏိုင္ငံလံုးမွာ ရွိတဲ့ ေရာဂါပိုး ရွိသူေတြ ခံစားေနရတဲ့ ခံစားခ်က္ေတြ အတြက္ အဓိက ေတာင္းဆိုမႈ ငါးခ်က္ ရွိပါတယ္။ ေဆးဝါးေတြ ရရွိဖို႔နဲ႔ ခြဲျခား ဆက္ဆံမႈေတြ မရွိေစေရး ေဆာင္ရြက္ေပးဖို႔ အတြက္ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြကိုပါ ေတာင္းဆိုသြားပါမယ္။ ေဆာင္ရြက္ေပးဖို႔ က်န္းမာေရး ဝန္ေဆာင္မႈ ေပးေနတဲ့ ေဆးရံုး ေဆးခန္းေတြကုိ ေဝဒနာသည္ေတြကို ခြဲျခားဆက္ဆံမႈေတြ ရွိေနပါတယ္။ က်န္းမာေရး ဝန္ထမ္းေတြ အေနနဲ႔ က်င့္ဝတ္ပိုင္း ဆိုင္ရာ လိုက္နာရမယ့္ ညြန္ၾကားခ်က္ေတြကို ခ်ထားေပးဖို႔ လိုအပ္ေနပါေသးတယ္" ဟု MPG  မွ ဥကၠဌ ဦးမ်ိဳးသန္႔ေအာင္က ေျပာၾကားသည္။

ယင္းဖိုရမ္တြင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ေသာ သေဘာထားမ်ားမွာ လူတိုင္းေဆးဝါးမ်ား လက္လွမ္းမီ ရရွိေရး အတြက္ ျမိဳ႕နယ္အဆင့္ ေအအာတီ စင္တာမ်ား တိုးခ်ဲ႕ရာတြင္ ေဝဒနာရွင္မ်ား၏ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား ပါဝင္ခြင့္ ရရွိရန္ႏွင့္ အရည္အေသြးျပည့္ ဝန္ေဆာင္မႈမ်ား ပိုမိုရရွိေစရန္တို႔ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။

ထို႔ျပင္ ေစ်းႏူန္းခ်ိဳသာေသာ ေအအာတီ ေဆးဝါးမ်ား စဥ္ဆက္မျပတ္ ရရွိေစရန္ အတြက္ က်န္းမာေရးဆိုင္ရာ ေဆးဝါးမ်ား ေစ်းႏူန္းခ်ိဳသာစြာ ရရွိႏိုင္မႈတို႔ ထိပါးလာႏိုင္မည့္ အခ်က္မ်ားကို အသိေပးျခင္း၊ ကာကြယ္ျခင္းမ်ား လုပ္ေဆာင္ရာတြင္ အစိုးရႏွင့္ အဖြဲ႕အစည္း ဌာနမ်ားမွ ဝိုင္းဝန္း ကူညီေဆာင္ရြက္ ေပးရန္ ဆက္လက္ေတာင္းဆိုထားသည္။
လက္ရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အသံုးျပဳေနေသာ ေအအာတီ ေဆးဝါးမ်ားကုိ အာနိသင္တူျပီး တန္ဖိုး နည္းပါးေသာ ေဆးဝါးမ်ား အျဖစ္ ထုတ္လုပ္ျဖန္႔ခ်ီႏိုင္ရန္ ၾကိဳးစားလ်က္ရွိေၾကာင္း MPG ဥကၠဌက ေျပာၾကားသည္။

Daily Eleven သတင္းစာမွ ျပန္လည္း ေရးသား ေဖာ္ျပထားပါသည္။

၂၀၁၄ ဆက္သြယ္ေရး ေစ်းကြက္လုပြဲ





ပုဆိန္႐ိုးဟု အေခၚခံရမည္လား မဆိုတတ္၊ လက္ရွိဆက္သြယ္ေရး ဝန္ေဆာင္မႈမ်ားကို စိတ္ပ်က္ေနၿပီ ျဖစ္သည့္ ျမန္မာလူထုကမူ ျပည္ပ ဖုန္းကုမၸဏီႏွစ္ခုကို ေမွ်ာ္တလင့္လင့္ ရွိေနၿပီ ျဖစ္သည္။

ႏိုင္ငံျခား ဆက္သြယ္ေရးကုမၸဏီ ႏွစ္ခုျဖစ္ေသာ တယ္လီေနာႏွင့္ ေအာ္ရီဒူးတို႔ တင္ဒါ ေအာင္ျမင္ခဲ့ၿပီးေနာက္ အဆိုပါ ကုမၸဏီမ်ားက မိမိတို႔လုပ္ကိုင္မည့္ အစီအစဥ္မ်ားကို ႀကဳိတင္ ေၾကညာထားၾကၿပီး ျပည္သူမ်ားကလည္း ေစ်းႏႈန္းသက္သာျခင္း၊ ႏိုင္ငံတကာ အဆင့္မီ ဝန္ေဆာင္မႈမ်ား ေပးအပ္သြားမည္ ဆိုျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ဝန္ေဆာင္မႈမ်ား မေပးမီမွာပင္ မဆြတ္ခင္ ၫြတ္ေနၾကသည့္ သေဘာရွိသည္။

ယင္းအေနအထားသည္ တင္ဒါ ဝင္ေရာက္ ယွဥ္ၿပဳိင္ရန္ မလိုအပ္ဘဲ ေအာ္ပေရတာ လုပ္ကိုင္ခြင့္ တစ္ေနရာစီ ရရွိေနေသာ ျပည္တြင္း ဆက္သြယ္ေရး လုပ္ငန္းႏွစ္ခုျဖစ္သည့္ ျမန္မာ့ဆက္သြယ္ေရး လုပ္ငန္း (MPT) ကို အသြင္ေျပာင္းလဲမည့္ ျမန္မာ့ဆက္သြယ္ေရး အမ်ားပိုင္ကုမၸဏီ (Myanmar Telecom) ႏွင့္ ရတနာပုံ တယ္လီပို႔ကို အသြင္ေျပာင္းလဲမည့္ ရတနာပုံ ဆက္သြယ္ေရးကုမၸဏီ (Yatanarpon Telecom) တို႔အတြက္ အႀကီးမားဆုံး စိန္ေခၚမႈ ျဖစ္လာမည္ ျဖစ္သည္။

အဆိုပါ ကုမၸဏီမ်ားအေနႏွင့္ ျပည္ပကုမၸဏီမ်ားကဲ့သို႔ နည္းပညာျမင့္ ဝန္ေဆာင္မႈမ်ားကို ေစ်းႏႈန္း ခ်ဳိသာစြာျဖင့္ ဝန္ေဆာင္မႈ ေပးႏိုင္ေအာင္ ႀကဳိးပမ္းရန္ ပိုမိုလိုအပ္လာသည္။ ေစ်းကြက္၏ လိုအပ္ခ်က္အတိုင္း လိုက္ပါေဆာင္႐ြက္ႏိုင္ျခင္း မရွိေသာ ကုမၸဏီမ်ားသည္ ၿပဳိင္ဆိုင္မႈ ျပင္းထန္မည့္ ျမန္မာ့ဆက္သြယ္ေရး ေစ်းကြက္ လုပြဲႀကီးမွ ေဘးထြက္ရမည္ ျဖစ္သည္။

၂၀၁၆ ႏွင့္ ၈၀ ရာခိုင္ႏႈန္း

ဆက္သြယ္ေရးႏွင့္ သတင္းအခ်က္အလက္ နည္းပညာဝန္ႀကီးဌာနက သတ္မွတ္ထားေသာ စည္းမ်ဥ္းမ်ားအရ ယင္းကုမၸဏီ ေလးခုမွ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္မွ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္အတြင္း မိုဘိုင္းလ္ဖုန္း အလုံးေရ ၃၉ ဒသမ ၅ သန္း ေရာင္းခ် တပ္ဆင္ေပးရမည္ ျဖစ္ၿပီး စုစုေပါင္း လူဦးေရ၏ ၇၅ မွ ၈၀ ရာခိုင္ႏႈန္းအထိ မိုဘိုင္းလ္ ဆက္သြယ္ေရး ဝန္ေဆာင္မႈမ်ားကို သုံးစြဲႏိုင္ေစရန္ ရည္႐ြယ္ထားျခင္း ျဖစ္သည္။

“တယ္လီဖုန္း သိပ္သည္းဆကို ၂၀၁၅ - ၁၆ မွာ ၇၅ ကေန ၈၀ ရာခိုင္ႏႈန္းအထိ ရည္မွန္းထားပါတယ္။ ဆက္သြယ္ေရးကုမၸဏီ ေလးခုစလုံးက ေဆာင္႐ြက္ရမွာပါ။ အခုက လူဦးေရ သန္းေျခာက္ဆယ္ရဲ႕ ၁၁ ဒသမ ၁ ရာခိုင္ႏႈန္းပဲ ရွိေသးတယ္” ဟု သတင္းအခ်က္အလက္ႏွင့္ ဆက္သြယ္ေရး နည္းပညာဝန္ႀကီးဌာန ဒုတိယဝန္ႀကီး ဦးေသာင္းတင္က ေျပာၾကားသည္။

သန္း ၆၀ ဝန္းက်င္ရွိေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံ လူဦးေရ၏ ၁၁ ဒသမ ၁ ရာခိုင္ႏႈန္းသာ မိုဘိုင္းလ္ဖုန္း သုံးစြဲႏိုင္၍ အင္တာနက္ အသုံးျပဳသူ သိန္းဂဏန္းသာ ရွိျခင္းေၾကာင့္လည္း ျမန္မာ့ဆက္သြယ္ေရး က႑မွာ ဆက္သြယ္ေရး ေအာ္ပေရတာ ကုမၸဏီမ်ားအတြက္ ရတနာသိုက္ႀကီး ျဖစ္ေနသည္။

ဆက္သြယ္ေရး ေအာ္ပေရတာ လုပ္ကိုင္ခြင့္အတြက္ ေ႐ြးခ်ယ္ခံထားခဲ့ရေသာ ျပည္တြင္းျပည္ပ ကုမၸဏီမ်ားမွာ ဆက္သြယ္ေရး ဥပေဒသစ္အရ အေျခခံ အေဆာက္အဦး တည္ေဆာက္မႈမ်ားႏွင့္ ကြန္ရက္ ခ်ိတ္ဆက္မႈမ်ားကို အျမန္ဆုံး စတင္ရမည္ ျဖစ္သည္။

တယ္လီေနာ ကုမၸဏီက လိုင္စင္ရရွိၿပီးေနာက္ ရွစ္လအတြင္း ဆက္သြယ္ေရး ဝန္ေဆာင္မႈမ်ားကို စတင္မည္ဟု ေၾကညာထားၿပီး ေအာ္ရီဒူးက ေျခာက္လအတြင္း စတင္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ေၾကညာထားသည္။

“ရတနာပုံ တယ္လီပို႔အေနနဲ႔ စတင္ဝန္ေဆာင္မႈ ေပးမယ့္အခ်ိန္ကို တိတိက်က် သတ္မွတ္ထားတာမ်ဳိးေတာ့ မရွိေသးဘူး။ ကြၽန္ေတာ္တို႔က ေနာက္က်ရင္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ပဲ ျပန္ၿပီးေတာ့ထိမယ္။ ႏိုင္ငံျခား ေအာ္ပေရတာေတြ စတင္မယ္ဆိုတဲ့ ကာလထက္ကို ကြၽန္ေတာ္တို႔က တစ္လႏွစ္လေလာက္ ထပ္ပိုၿပီး ကြာလို႔မရဘူး။ ေစာၿပီး စႏိုင္ရင္ေတာ့ အေကာင္းဆုံးပဲေပါ့ဗ်ာ” ဟု ရတနာပုံ တယ္လီပို႔ကုမၸဏီမွ ဒါ႐ိုက္တာ အဖြဲ႕ဝင္တစ္ဦးျဖစ္သူ ဦးရွိန္းသူေအာင္က ဆိုသည္။

ထို႔အျပင္ ျပည္တြင္း ဆက္သြယ္ေရး လုပ္ငန္းႏွစ္ခုက 4G LTE စနစ္ကို စတင္အသုံးျပဳႏိုင္ရန္ စီစဥ္ေဆာင္႐ြက္ေနၿပီး မၾကာမီ ကာလအတြင္း စတင္အသုံးျပဳႏိုင္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ထုတ္ေဖာ္ ေျပာၾကားထားၾကသည္။

“ကြၽန္ေတာ္တို႔ ရည္မွန္းခ်က္က 4G LTE ေပါ့။ ဒါကို ရည္မွန္းထားေပမယ့္ 2G လည္းဆက္သြားမယ္။ 3G လည္း ထည့္ေပးမယ္။ ဒီၾကားထဲမွာ LTE မသြားခင္ 3G နဲ႔ LTE ၾကား 3.75G လုပ္ဖို႔လည္း အစီအစဥ္ ရွိပါတယ္။ 4G ကေတာ့ ဂ်ပန္အကူအညီနဲ႔ တပ္ဆင္ေနတာ SEA Games မတိုင္မီ စသုံးႏိုင္မယ္” ဟု ျမန္မာ့ဆက္သြယ္ေရး လုပ္ငန္းမွ ဦးေဆာင္ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ဦးေအာင္ေမာ္က ဆိုသည္။

ေျပာင္းရန္ျပင္ျခင္း

ယခုအခါ ျပည္တြင္းမွ ဆက္သြယ္ေရး ကုမၸဏီအျဖစ္ အသြင္ေျပာင္းလဲေတာ့မည့္ ျမန္မာ့ဆက္သြယ္ေရး လုပ္ငန္းႏွင့္ ရတနာပုံ တယ္လီပို႔ ကုမၸဏီတို႔က ဆက္သြယ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ား ေဆာင္႐ြက္ရာတြင္ နည္းပညာႏွင့္ အရင္းအႏွီးမ်ား လာေရာက္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံၾကရန္ အဆိုပါ လုပ္ငန္းႏွစ္ခုစလုံးက ေနျပည္ေတာ္တြင္ စက္တင္ဘာလ အတြင္းက ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ Myanmar Connect 2013 အခမ္းအနားတြင္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။

“လာၿပီး ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမယ္ဆိုရင္ ႀကဳိဆိုပါတယ္။ Investment တင္မကဘူး။ နည္းပညာနဲ႔ ကြၽမ္းက်င္မႈ၊ ေစ်းကြက္ကို ဘယ္လို သယ္ေဆာင္မလဲ ဆိုတာေတြ နားလည္ၿပီး ေရရွည္ အက်ဳိးရွိေအာင္ ေဆာင္႐ြက္မယ့္သူေတြ ျဖစ္ဖို႔လိုတယ္” ဟု ရတနာပုံ တယ္လီပို႔ ကုမၸဏီမွ အမႈေဆာင္ အရာရွိခ်ဳပ္ ဦးတင္ဝင္းက ေျပာၾကားသည္။

ရတနာပုံ တယ္လီပို႔က ေရရွည္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူမ်ားကို ဖိတ္ေခၚခဲ့ၿပီး နည္းပညာ၊ ကြၽမ္းက်င္မႈႏွင့္ ေစ်းကြက္အေၾကာင္း နားလည္ေသာ အေတြ႕အႀကံဳရွိ ကုမၸဏီမ်ားႏွင့္ အက်ဳိးတူ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ သြားလိုေၾကာင္း ၎ကေျပာဆိုသည္။

ထို႔အျပင္ MPT ကို အသြင္ေျပာင္းလဲရန္အတြက္ ျပင္သစ္၊ ဂ်ပန္၊ စင္ကာပူ၊ ထိုင္းႏွင့္ အျခားဥေရာပ ႏိုင္ငံမ်ားမွ အေတြ႕အႀကံဳရွိ ဆက္သြယ္ေရး ကုမၸဏီမ်ားႏွင့္ ေဆြးေႏြးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ေနေၾကာင္း ျမန္မာ့ဆက္သြယ္ေရးလုပ္ငန္း ဦးေဆာင္ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ဦးေအာင္ေမာ္က ေျပာၾကားသည္။

“လက္ရွိ MPT နဲ႔ အက်ဳိးတူ ပူးေပါင္း ေဆာင္႐ြက္ဖို႔ လာေဆြးေႏြးေနတဲ့ ကုမၸဏီေတြ ရွိပါတယ္။ စတင္ေဆြးေႏြးေနပါၿပီ။ ဒီထဲကေန အေကာင္းဆုံး ကုမၸဏီတစ္ခုကို ေ႐ြးခ်ယ္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္႐ြက္သြားမွာပါ။ အခုကုမၸဏီ ငါးခုေလာက္နဲ႔ ေဆြးေႏြးေနပါတယ္” ဟု ၎ကဆိုသည္။

ျမန္မာ့ဆက္သြယ္ေရးလုပ္ငန္းက ပူးေပါင္း ေဆာင္႐ြက္လိုသည့္ ကုမၸဏီမ်ားအတြက္ ရွယ္ယာပမာဏ အခ်ဳိးႏွင့္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံရမည့္ ပမာဏကို မသတ္မွတ္ ရေသးေသာ္လည္း MPT ၏ ရွယ္ယာပမာဏမွာ အမ်ားဆုံးျဖစ္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ၎ကဆိုသည္။

သုံးပြင့္ဆိုင္ အခက္အခဲ

“ျပည္တြင္းကုမၸဏီႏွစ္ခု အဓိက ရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ ျပႆနာက နည္းပညာ၊ အရင္းအႏွီးနဲ႔ ကြၽမ္းက်င္လုပ္သား မရွိတာ။ ျပည္ပကုမၸဏီေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္မယ္ ဆိုရင္ေတာင္မွ ခပ္ျမန္ျမန္လုပ္ဖို႔ လိုမယ္။ ေနာက္က်ေလ သူတို႔နစ္နာေလပဲ” ဟု ျမန္မာ့ဆက္သြယ္ေရး လုပ္ငန္းမွ အၿငိမ္းစား အရာရွိတစ္ဦးျဖစ္သူ ဦးသန္းဦးက ဆိုသည္။

ျမန္မာ့ဆက္သြယ္ေရး လုပ္ငန္းမွာ လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ ကြၽမ္းက်င္လုပ္သား အလုံအေလာက္ မရွိမႈ၊ နည္းပညာ နိမ့္ပါးမႈႏွင့္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံႏိုင္ေသာ ပမာဏနည္းပါးျခင္းစသည့္ အခက္အခဲမ်ား ရွိေနေၾကာင္း ဦးေအာင္ေမာ္က ေျပာၾကားသည္။
“နည္းပညာပိုင္းက ရတနာပုံ တယ္လီပို႔နဲ႔ ပူးေပါင္းမယ့္ International Partner ေ႐ြးခ်ယ္တဲ့ လုပ္ငန္းစတင္ ေဆာင္႐ြက္ေနပါၿပီ။ အဲဒါၿပီးသြားရင္ေတာ့ နည္းပညာပိုင္း အေနနဲ႔ကေတာ့ ျပည္ပ ကုမၸဏီေတြနဲ႔ အတူတူေလာက္ ျဖစ္သြားမယ္” ဟု ဦးရွိန္းသူေအာင္က ဆိုသည္။

ဆက္သြယ္ေရး လုပ္ငန္းသည္ အရင္းအႏွီးပမာဏ မ်ားျပားၿပီး ေရရွည္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံရေသာ လုပ္ငန္းျဖစ္ေသာေၾကာင့္ နည္းပညာ အရသာမက အရင္းအႏွီး ပမာဏမ်ားမ်ား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံႏိုင္ေသာ ကုမၸဏီမ်ားကိုသာ ေ႐ြးခ်ယ္သင့္ေၾကာင္း ဦးသန္းဦးက အႀကံျပဳသည္။

“ဆက္သြယ္ေရး လုပ္ငန္းေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံမွာ ကြၽမ္းက်င္တဲ့သူ နည္းတယ္။ နည္းေတာ့ တစ္ႏိုင္ငံလုံး အတိုင္းအတာနဲ႔ လုပ္ဖို႔မွာ အဲဒါမ်ဳိးေတြမွာ ကြၽမ္းက်င္တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံသား ျပည္ပမွာ လုပ္ေနတဲ့သူေတြ ဟုတ္ရင္ဟုတ္။ မဟုတ္ရင္ ဒီလုပ္ငန္းေတြမွာ ကြၽမ္းက်င္တဲ့ ျပည္ပ ႏိုင္ငံသားေတြကို ယူၿပီသုံးရမယ့္ သေဘာရွိတယ္” ဟု ဦးရွိန္းသူေအာင္က ဆိုသည္။
ဒုတိယအဆင့္ ရာထူးမ်ားတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ားကို ခန္႔အပ္၍ အေတြ႕အႀကံဳ ယူေစကာ ေနာင္တြင္ ထိုသူမ်ားကို တာဝန္ေပးအပ္ လုပ္ကိုင္ေစရန္ ရည္႐ြယ္ထားေၾကာင္း ၎ကဆိုသည္။

အမွန္တကယ္ ေျပာင္းရမည္၊ အျမန္ေျပာင္းရမည္ ျပည္တြင္း ဆက္သြယ္ေရးလုပ္ငန္း ႏွစ္ခုက ေစ်းကြက္ေဝစု အခိုင္အမာ ရရွိရန္ ဝန္ေဆာင္မႈႏွင့္ ေစ်းႏႈန္း ပိုင္းျပင္ဆင္မႈမ်ား ႀကဳိတင္ျပဳလုပ္ထား သင့္သည္ဟု ဦးသန္းဦးက ေျပာၾကားသည္။
“ျပည္တြင္းက ေအာ္ပေရတာေတြ အဓိကထား လုပ္ရမွာက ဝန္ေဆာင္မႈ ပုံစံေတြ ေျပာင္းလဲဖို႔ပါ။ အခုေပးေနတဲ့ ဝန္ေဆာင္မႈနဲ႔ေတာ့ ရွိတဲ့ ၁၁ ရာခိုင္ႏႈန္းေလးပါ ေပ်ာက္သြားလိမ့္မယ္” ဟု ၎ကဆိုသည္။

ျပည္ပကုမၸဏီမ်ားက ေပးအပ္မည့္ ဝန္ေဆာင္မႈမ်ားႏွင့္ ေစ်းႏႈန္းမ်ား ႀကဳိတင္ ေၾကညာထားသလို ဝန္ထမ္းေခၚယူမႈမ်ား ျပဳလုပ္လ်က္ အလ်င္အျမန္ ႀကဳိးပမ္းေနၾကခ်ိန္တြင္ ျပည္တြင္း ေအာ္ပေရတာ ႏွစ္ခု၏ လုပ္ကိုင္ပုံမွာ ေႏွးေကြးလြန္းေနေၾကာင္း ျပည္တြင္း ဆက္သြယ္ေရး အသိုင္းအဝိုင္းမွ ပုဂၢဳိလ္အခ်ဳိ႕က ေဝဖန္ၾကသည္။

သို႔ေသာ္ ျမန္မာ့ဆက္သြယ္ေရး လုပ္ငန္းအေနႏွင့္ အေျပာင္းအလဲမ်ား စတင္ေနၿပီျဖစ္ၿပီး ဖုန္းေခၚဆိုခမ်ားကိုလည္း ေလွ်ာ့ခ်သြားရန္ ရွိေၾကာင္း ဦးေအာင္ေမာ္က ဆိုသည္။
“အခ်ိန္ကေတာ့ အတိအက် ေျပာလို႔မရေသးဘူး။ ဒီႏွစ္ထဲလည္း ျဖစ္ရင္ျဖစ္မယ္။ ေနာက္ႏွစ္မွလည္း ျဖစ္ရင္ျဖစ္မယ္” ဟု ဦးေအာင္ေမာ္က ေျပာၾကားသည္။

လက္ရွိျပည္တြင္းမွ ဒုတိယေအာ္ပေရတာ တစ္ခုျဖစ္ေသာ ရတနာပုံ တယ္လီပို႔မွာလည္း ဆက္သြယ္ေရး ေအာ္ပေရတာ လုပ္ငန္းအတြက္ မ်ားမ်ားစားစား ျပင္ဆင္ရေသးျခင္း မရွိဘဲ အမ်ားပိုင္ကုမၸဏီအျဖစ္ အသြင္ကူးေျပာင္းမႈ ျပဳလုပ္ဆဲ အေျခအေနတြင္သာ ရွိေနေသးသည္။

“ရတနာပုံ တယ္လီပို႔က Telecom Operator (ဆက္သြယ္ေရး ေအာ္ပေရတာ) လုပ္ငန္းကို ေဆာင္႐ြက္ဖို႔ အမ်ားပိုင္ကုမၸဏီကို ကူးေျပာင္းတဲ့ဟာေတြ လုပ္ေနတယ္။ အမ်ားပိုင္ကုမၸဏီ ေလွ်ာက္ထားၿပီးၿပီ။ လုပ္ကိုင္ခြင့္ က်ေတာ့မယ္။ ဒါၿပီးရင္ Yadanarpon Teleport Public ကုမၸဏီနာမည္နဲ႔ ျဖစ္သြားမယ္” ဟု ဦးရွိန္းသူေအာင္က ဆိုသည္။

ျပည္ပ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမည့္ သူမ်ားကို ဖိတ္ေခၚ၍ ပူးေပါင္း ေဆာင္႐ြက္သြားမည္ ျဖစ္ေသာ္လည္း နည္းပညာ ျမင့္မား၍ ေရရွည္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမည့္ သူမ်ားျဖစ္ရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း ဦးဝင္းတင္က ဆိုသည္။
“ဒီလို Speed မ်ဳိးနဲ႔ဆိုရင္ ျပည္ပကုမၸဏီေတြပဲ စားသြားလိမ့္မယ္။ ကိုယ္ဘာလုပ္မယ္ ဆိုတာေတာင္ ေသခ်ာ မေၾကညာႏိုင္ေသးဘဲနဲ႔ အခုမွ ျပည္ပကုမၸဏီေတြနဲ႔ အသည္းအသန္ ပူးေပါင္းဖို႔ ႀကဳိးစားေနၾက တုန္း။ ကိုယ္က ေဒသခံ ကိုယ့္မွာ အားသာခ်က္ေတြ အမ်ားႀကီး။ အားနည္းခ်က္ေတြလည္း ရွိေနတာ သူတို႔လည္း သိေနတာပဲ။ ေစာေစာစီးစီး စႏိုင္ေအာင္ ျပင္ဆင္ထားရမွာကို အခုေတာ့ ျပည္ပကုမၸဏီေတြကေတာင္ အရင္စမယ္နဲ႔ တူတယ္” ဟု ဦးသန္းဦးက ဆိုသည္။

ဘယ္သူဘာလဲ သိၾကရမည့္ ၂၀၁၄

ဆက္သြယ္ေရး ဥပေဒၾကမ္းသည္ လႊတ္ေတာ္မွတစ္ဆင့္ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတထံ ေရာက္ရွိေနၿပီ ျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ အတည္ျပဳၿပီးပါက ဥပေဒ အတည္ျဖစ္လာမည္ ျဖစ္ၿပီး ေနာက္ရက္ကိုးဆယ္ အၾကာတြင္ နည္းဥပေဒ ထြက္ရွိမည္ျဖစ္ကာ ေအာ္ပေရတာမ်ားကို လိုင္စင္မ်ား ခ်ထားေပးမည္ ျဖစ္သည္။

လိုင္စင္ရရွိၿပီးပါက အျမန္ဆုံး ဝန္ေဆာင္မႈ ေပးႏိုင္ရန္ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ၾကရမည္ျဖစ္ရာ ျမန္မာ့သမိုင္းတြင္ ပထမဆုံး ပုဂၢလိက ကုမၸဏီမ်ား၏ မိုဘိုင္းလ္ ဆက္သြယ္ေရး ဝန္ေဆာင္မႈမ်ားကို ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ႏွစ္လယ္ခန္႔တြင္ စတင္အသုံးျပဳႏိုင္ေတာ့မည္ ျဖစ္သည္။

တယ္လီေနာ ကုမၸဏီက လိုင္စင္ရရွိၿပီး ရွစ္လအၾကာတြင္ ဖုန္းေခၚဆိုခ တစ္မိနစ္ ၂၅ က်ပ္ျဖင့္ မိုဘိုင္းလ္ ဆက္သြယ္ေရး ဝန္ေဆာင္မႈမ်ား စတင္ေပးအပ္သြားမည္ဟု ဆိုထားသည္။ ထို႔အျပင္ ေအာ္ရီဒူး ကုမၸဏီကလည္း လိုင္စင္ရရွိၿပီး ေျခာက္လ အၾကာတြင္ ဖုန္းေခၚဆိုခ တစ္မိနစ္ ၄၅ က်ပ္ျဖင့္ 3G စနစ္ ပါဝင္ေသာ မိုဘိုင္းလ္ ဝန္ေဆာင္မႈကို စတင္ေပးအပ္သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ႀကဳိတင္ ေၾကညာထားသည္။

ျပည္တြင္း ေအာ္ပေရတာႏွစ္ခု အေနျဖင့္ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိရန္ ပိုမိုလိုအပ္ေနၿပီး လုပ္ငန္း ေဆာင္႐ြက္ေနမႈမ်ားကိုလည္း အလ်င္အျမန္ ေဆာင္႐ြက္ရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း ဦးသန္းဦးက ဆိုသည္။

ထို႔အျပင္ မိုဘိုင္းလ္ ဆက္သြယ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားသည္ အနာဂတ္ကာလတြင္ စိန္ေခၚမႈမ်ား ပိုမိုမ်ားျပားလာမည္ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ သက္ဆိုင္ရာ ျပည္တြင္း ေအာ္ပေရတာမ်ား ေသခ်ာစနစ္တက် အစီအစဥ္ ေရးဆြဲၿပီး ေျဖရွင္းေဆာင္႐ြက္ရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ဆက္သြယ္ေရးႏွင့္ သတင္းအခ်က္အလက္ နည္းပညာဝန္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ဦးျမတ္ဟိန္းက ဆိုသည္။
“အရင္ကလို ကိုယ္ကလက္ဝါးႀကီး အုပ္ခြင့္ရေတာ့မွာ မဟုတ္ဘူး။ အရင္ကလို စဥ္းစားေနလို႔လည္း မရေတာ့ဘူး။ ျပည္သူက အဓိက ျဖစ္လာေနၿပီ။ ကိုယ္ေနာက္က်ရင္ ကိုယ္ပဲခံသြားရမွာ။ ဒါကိုနားလည္ဖို႔ လိုတယ္” ဟု ၎ကဆိုသည္။

မည္သို႔ပင္ ဆိုေစကာမူ ျမန္မာျပည္သူမ်ားမွာ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္တြင္ ျပည္တြင္းျပည္ပ ဆက္သြယ္ေရး ေအာ္ပေရတာ ကုမၸဏီမ်ား၏ ဆက္သြယ္ေရး ဝန္ေဆာင္မႈမ်ားကို စတင္ထိေတြ႕ရေတာ့မည္ ျဖစ္သည္။ ေစ်းႏႈန္း၊ ဝန္ေဆာင္မႈႏွင့္ နည္းပညာေပၚ မူတည္၍ ေစ်းကြက္ေဝစုကို ခြဲေဝရယူၾက ရေတာ့မည္ ျဖစ္သည္။ လက္ရွိသုံးစြဲသူ ငါးသန္းခြဲခန္႔ရွိ၍ အားသာသည္ဟု ထင္ရေသာ MPT ပင္လွ်င္ အဆိုပါ အခ်ိန္တြင္ လက္ရွိ အသုံးျပဳသူမ်ားကို ထိန္းသိမ္း၍ သုံးစြဲသူ ပိုမိုမ်ားျပားလာရန္ ႀကဳိးပမ္းရမည္ ျဖစ္သည္။

တကယ့္ ၿပဳိင္ပြဲကြင္းတြင္ အားလုံးသည္ လက္ရည္တူ မျဖစ္ႏိုင္ေပ။ အားနည္းသူ ေဘးထြက္သြားမည္ ျဖစ္သည္။ ၂၀၁၄ ျမန္မာ့ဆက္သြယ္ေရး ေစ်းကြက္ေဝစု လုပြဲတြင္ ျပည္တြင္း ေအာ္ပေရတာ ကုမၸဏီမ်ား အသာရႏိုင္ မရႏိုင္ကေတာ့ ေစာင့္ၾကည့္ရဦးမည္။ ျပည္တြင္းကုမၸဏီ လက္ရွိအေနအထားကို အားမရသူ အမ်ားအျပားရွိၿပီး ေစ်းႏႈန္းႏွင့္ အခ်ိန္ကို ႀကဳိတင္ ေၾကညာထားသည့္ ကုမၸဏီမ်ားကို ပိုစိတ္ဝင္စားေၾကာင္း ေျပာဆိုၾကသည္။

ယင္းတြင္ တာေမြၿမဳိ႕နယ္ အတြင္းရွိ မိုဘိုင္းလ္ဖုန္း အေရာင္းဆိုင္တစ္ခုမွ တာဝန္ခံ ေဒၚသူဇာဝင္းလည္း ပါဝင္သည္။ ယခုအခ်ိန္တြင္ ႀကဳိတင္ကာ သတင္းအခ်က္အလက္ ထုတ္ျပန္ထားေသာ ျပည္ပကုမၸဏီမ်ား၏ ဝန္ေဆာင္မႈႏွင့္ ကိုယ့္အတြက္ ကိုက္ညီခ်က္ကို တြက္ခ်က္ေနႏိုင္ၿပီး ျပည္တြင္း ကုမၸဏီမ်ားကို လွည့္မၾကည့္ခ်င္ေတာ့။
“သူတို႔ကို ထည့္ကို မတြက္ေတာ့တာ” ဟု ေဒၚသူဇာဝင္းက ဆိုေလသည္။

(ရဲဇြန္ေအာင္) - The Voice Weekly

Friday, September 27, 2013

အသုဘခ်ျပီး ၇ ရက္ အိမ္မွာကပ္မကပ္




အသုဘသြားတိုင္း ျမန္မာ ဗုဒၶဘာသာလူအမ်ားစု မလြန္ဆန္ႏိုင္ေသးတဲ့ ရိုးလာဓေလ့တစ္ခုကို သြားေတြ႔ ပါတယ္။ တစ္ခု မကပါဘူး အမ်ားၾကီးပါ။ ဥပမာ - သေျပပန္းသုိ႔မဟုတ္ အျခားပန္းအမ်ိဳးမ်ဳိးအား အသုဘအေလာင္း မွ ျပန္သယ္လာျပီး အသက္ဝိဥာဥ္ ျပန္ပါလာတယ္လို႔ ယံုၾကည္ျခင္း၊ အသုဘျပန္ရင္ ကင္ပြန္းရည္၊ တေယာ္ရည္နဲ႔ ေျခေဆး၊ ေခါင္းေဆးရတာမ်ိဳး တို႔လိုဟာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ အဘိဓမၼာက်မ္းကို ကိုးကားလို႔ ဒီကစၥေလးကို ေသခ်ာ ရွင္းလင္းျပလိုပါတယ္။

ပံုျပင္ သုိ႔မဟုတ္ ဇာတ္လမ္း
ပံုျပင္ထဲမွာေပါ့။ ေမာင္ဘယ္သူ၊ မဘယ္သူက ကြယ္လြန္ေတာ့ သူ႔စည္းစိမ္နဲ႔ မိသားစုကို သံေယာဇဥ္မပ်က္ရွာ ဘူး။ ဒါနဲ႔ပဲ ျဗိတၱာလို ဘံုဘဝေရာက္ျပီး အိမ္မွာပဲ တစ္ဝဲလည္လည္ေနပါတယ္။ ညဘက္ အိပ္ေနတဲ့ မိသားစုဆီကို လည္း အသံေပးလို႔တစ္မ်ိဳး၊ ေျခာက္လွန္႔လို႔တစ္မ်ိဳးနဲ႔ တြယ္ကပ္ေနရွာတယ္။ ဒီေတာ့ တစ္ပတ္ျပည့္ခ်ိန္မွာ ဆြမ္းကပ္ပြဲ၊ အလွဴပြဲငယ္ေလး လုပ္လိုက္ေတာ့ အိမ္မွာ နတ္ေကာင္းနတ္ျမတ္ေတြ လာေရာက္ ေစာင့္ေရွာင့္ၾကျပီး ဘံုေပ်ာက္ေနတဲ့ ျဗိတၱာနဲ႔ နာနာဘဝမ်ား အေဝးသို႔ သြားရပါတယ္။ ျဗိတၱာ ဘဝ ကေန ကုသုိလ္ျပဳလုပ္ျပီး စုတိခ်င္ေနတ့ဲ ကြယ္လြန္သူ ဘဘယ္သူ အတြက္ပါဆုိျပီး အမွ်ေဝကုသိုလ္စီးျဖန္းေပး လိုက္ေတာ့ ဟုိကလည္း ျဗိတၱာ ဘံုဘဝမွာတင္ ကုသုိလ္ထူးေတြရသြားတယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။
ေနာက္တစ္မ်ိဳးက်ျပန္ေတာ့ ကြယ္လြန္သူ ေမာင္ဘယ္သူ၊ မဘယ္သူ က ျပဳထားတဲ့ ကုသုိလ္မေလာက္မငွနဲ႔မို႔ နတ္ျဖစ္ေသာ္လည္း အေရာင္ အဝါမတင့္ေခ်ဘူးတဲ့။ ဒီလိုနဲ႔ တစ္ပတ္ျပည့္ ဆြမ္းကပ္အလွဴပြဲမွာ တရား လည္း လာနာေရာ သံေဝဂတရားေတြရျပီး အေရာင္အဝါတက္လာတဲ့ နတ္အဆင့္ကိုေရာက္သြားရတယ္လို႔ ဆုိပါေလေရာ။

လက္ေတြ႔ဘဝ က်င့္သံုးမွု
ဒီေတာ့ အထက္ပါ ကဲ့သုိ႔ မ်ားျပားလွတဲ့ ပံုျပင္မ်ား၊ ျဖစ္ရပ္မ်ားကို အစြဲျပဳျပီး အတုယူမွတ္သား လိုက္တာက ေသျပီး ၇ ရက္ အိမ္မွာကပ္မယ္။ အသုဘမွာ ပန္းတစ္ပြင့္နဲ႔ သူ႔လိပ္ျပာ (အသက္ေခ်ာင္း) ကို ေခၚလာမယ္။ အိမ္မွာ ထားမယ္။ ျပီးေတာ့ ၇ ရက္ျပည့္ ဆြမ္းကပ္အလွဴေပးျပီးတဲ့အခါ အမွ်ေဝမယ္။ လြတ္ကင္းမယ္။ ဒီေတာ့ အသုဘခ်ျပီး ၇ ရက္တိတိ အိမ္မွာ လည္တယ္ ဆုိတဲ့ အယူအဆဟာ စြဲကုိစြဲရပါေရာ။ ျမန္မာျပည္တစ္ဝန္းက ဗုဒၶဘာသာႏြယ္ဝင္ အမ်ားစု က်င့္သံုးလက္ခံေနတဲ့ အယူအဆ တစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။

အမွန္တရား
ဇာတိ၊ ဇရာ၊ မရဏ ေျပာပါမ်ား၊ ၾကားပါမ်ားလို႔ ရိုးေနၾကပါျပီ။ ေမြးဖြား၊ အိုနာ၊ ေသ သံုးမ်ဳိးနဲ႔ သံသရာစက္ဝန္းမွာ လည္ပတ္ေနၾကျပီး စုတိ (မရဏ) လုိ႔ေခၚတဲ့ ေသဆံုးျခင္း နဲ႔ ပဋိသေႏၶ (ဇာတိ) တို႔ဟာ စကၠန္႔မျခား ျဖစ္ပ်က္ ပါတယ္။ အရွင္းဆံုး နာလည္ေအာင္ ေရးရမယ္ဆုိရင္ ခုပဲေသ၊ ခုပဲ ျပန္ျဖစ္ ပါတယ္။ ဘာျဖစ္လဲ ဆုိတာေတာ့ စာေရးသူတုိ႔ သာမန္ဥာဏ္နဲ႔မသိႏိုင္ပါဘူး။ နိဗၺာန္ပဲ သြားမလား၊ ၃၁ ဘံုမွာပဲ ျပန္က်င္လည္မလားဆုိတာ ျပဳလုပ္တဲ့ အကုသုိလ္၊ ကုသိုလ္အေပၚမွာ မူတည္သြားပါတယ္။ ဒါက တစ္က႑ပါ။ ခု ဆုိလိုခ်င္တာက ခုပဲေသျပီးရင္ ေနာက္ဘဝ တစ္ခုခုကို စကၠန္႔မျခား ျဖစ္ တယ္၊ ေရာက္တယ္လို႔ ျမတ္စြာဘုရားရွင္မွ ေဟာၾကားထားပါတယ္။ သဘာဝအမွန္တရားပါ။ ရွိရင္းစြဲ အမွန္တရားကို ျမတ္စြာဘုရားရွင္က လူတိုင္းသိေအာင္ ရွင္းလင္းေဟာၾကားထားတဲ့ တရား ျဖစ္ ပါ တယ္။ ေသျပီးတာနဲ႔ ေနာက္ထပ္ ဘဝတစ္ခုမွာ ခ်က္ခ်င္း ပဋိသေႏၶ တည္ ပါတယ္။ အမိဝမ္းတစ္ခု သို႔မဟုတ္ ဘြားကနဲေပၚလာေသာ နတ္သၾကား၊ ငရဲသား အစရွိသျဖင့္ ၃၁ ဘံုတြင္း ေမြးဖြားျခင္းပံုစံအမ်ဳိးမ်ဳိးနဲ႔ေပၚပါတယ္။ ပံုျပင္ေတြထဲကလို ျဗိတၱာျဖစ္မယ္ဆုိရင္ေတာ့ ဘြားကနဲတန္းေပၚျပီး ျဖစ္ ပါတယ္။ ဒါေတြ ရွင္းေနရင္ ပိုျပီးေတာ့ ေခါင္းရွုပ္သြားပါ လိ့မ္မယ္။ ဆုိလိုရင္း ကိုေျပာပါမယ္။

အယူအဆမွန္က်င့္သံုးရန္

ဒီေတာ့ ဘယ္သူေသေသ ပန္းယူလာတာမ်ိဳးတို႔အျခားေသာ မိရုိးဖလာ အယူအဆမ်ိဳးတို႔က မယူသင့္ေတာ့ပါဘူး။ ဟုိက စကၠန္႔မျခား ပဲ ေနာက္ဘဝတစ္ခုကို ေရာက္ေနျပီ။ အသုဘ ရက္ပိုင္းအတြင္း လုပ္လိုက္ တဲ့ မိရိုးဖလာ ရိုးရာအစြဲမ်ားက မနည္းလွဘူး။ တကယ္ ခ်စ္လို႔၊ လြမ္းဆြတ္ လို႔ သတိရလုိ႔ အလွဴအတန္းလုပ္ေပးတယ္ဆုိ တကယ္ ကုသုိလ္စိတ္စစ္စစ္နဲ႔ လုပ္ေပးပါ။ သူသာ လူထက္နိမ့္တဲ့ ဘံုဘဝတစ္ခုခုကို ရရင္ ဟိတ္တရား ၆ ပါးမစံုေတာ့တဲ့အတြက္ ဘယ္ေလာက္ပဲ အမွ်ေပးေပး ၇ ရက္အမ်ွေဝပြဲျပီးလို႔ တရားလာနာနဲ႔ သံေဝဂဥာဏ္ မရႏိုင္ေတာ့ပါဘူး။ ကုသိုလ္ ၊အကုသုိလ္ခြဲျခား လက္ခံေပးႏိုင္မယ့္ တိဟိတ္တရားေတြ မရွိေတာ့တဲ့အတြက္ အမ်ွေဝေပးတာက သူ႔အတြက္ မီးပံုထဲမွာေနတုန္း ေရတစ္စက္ ေလာင္းေပး လိုက္တဲ့ သေဘာေလးပါပဲ။ ဒီလိုမဟုတ္ပဲ နတ္ဘဝ၊ သၾကားဘဝ ၆ ထပ္က တစ္ထပ္ထပ္ဆုိရင္ေတာ့ တစ္မ်ိဳးျဖစ္သြားပါျပီ။ တရားပြဲ အမွီလာလို႔ တရားစစ္စစ္နာရရင္ သူ႔အတြက္ ဥာဏ္စင္ တစ္ခုခုရလုိ႔ အရိယာ ပုရဂၢိဳလ္ျဖစ္ႏုိင္ေခ်ပါေသးတယ္။

အႏွစ္ခ်ဳပ္

ဒီေတာ့ တိုက္တြန္းခ်င္တာက တစ္ပတ္ျပည့္ ဆြမ္းကပ္လုပ္ပါ။ တစ္လျပည့္ လုပ္ပါ၊ တစ္ႏွစ္ျပည့္လုပ္ပါ။ ေကာင္းမွု ကုသုိလ္မွန္သမ်ွ ျပဳလုပ္ႏိုင္ တာက ျပဳပါ။ ငါဒါေလးလုပ္ေပးလို႔ သူဒီဘဝက ကြ်တ္ေခ်မွာေပါ့ ဆုိတဲ့ အယူအဆ ေလးေတာ့ ဖယ္ေစခ်င္ပါတယ္။ အသုဘက ျပန္လာျပီး ပန္းယူလာတာမ်ိဳးတို႔ က မွန္ကန္ေသာ အယူအဆ မဟုတ္ပါ။ ပန္းေတြမွာ ျဗိတၱာတို႔မ်ား တြယ္ကပ္ေလသလားဆုိရင္ ကြယ္လြန္သူ ကိုယ့္မိဘ၊သား၊သမီး၊ မိတ္ေဆြကို ေသျပီး ျဗိတၱာျဖစ္တယ္လို႔ မွတ္ယူျခင္း သေဘာ သက္ေရာက္ပါတယ္။ ဒီေတာ့ ပန္းသယ္လာသူမ်ားက မိမိေဆြမ်ိဳးမ်ားကို ျဗိတၱာမ်ားလို မွတ္ယူျခင္းသေဘာပင္ သက္ေရာက္ ပါေသးတယ္။

တေယာ္ကင္ပြန္းနဲ႔ ေျခေဆးျခင္း၊ ေခါင္းေဆးျခင္း၊ လက္ေဆးျခင္းတို႔က က်န္းမာေရးအရ ၾကည့္ရင္ ေကာင္းပါတယ္။ တေယာ္ကင္ပြန္းမွာပါတဲ့ ဗီတာမင္ဓာတ္မ်ားက အေရအျပားက်န္းမာေရးအတြက္ တကယ္ေကာင္း ပါတယ္။ ေခြ်းျပန္ေနတုန္းေတာ့ မေဆးပါနဲ႔။ အပူအေအး ဓာတ္အေျပာင္း အလဲျမန္ဆန္မွုၾကာင့္ က်န္းမာေရး ေရွာ့ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ရိုးရိုးေရန႔ဲေဆးေဆး၊ တေယာ္ရည္နဲ႔ ေဆးေဆး သခ်ၤိဳန္းကေန ဝိဥာဥ္လိပ္ျပာမ်ား တြယ္ကပ္ လာသည္ဟု မယူဆပါနဲ႔။ မမွတ္ယူပါနဲ႔။ ဝိဥာဥ္လိပ္ျပာဆုိတာ မရွိပါ။ လူမွာ ရုပ္နဲ႔ နာမ္ ႏွစ္ခုသာ ဖြဲ႔စည္းျပီး တစ္ဘဝမွာ ရုပ္လည္းခ်ဳပ္၊ နာမ္လည္းခ်ဳပ္ ပါတယ္။ ဘာမွ ပါမသြားပါဘူး။ ေနာက္ဘဝ တစ္ခု ရုပ္အသစ္၊ နာမ္အသစ္နဲ႔ ရပါတယ္။ ယင္းရုပ္အသစ္၊ နာမ္အသစ္က ဘဝေဟာင္းက ရုပ္၊နာမ္ ေဟာင္း တို႔ ျပဳေသာ ကုသိုလ္၊အကုသိုလ္မ်ားကို လိုဏ္ဂူတြင္းက အသံပဲ့တင္သံ ကုိ ျပန္ၾကားရသကဲ့သုိ႔ ျပန္လည္ သက္ေရာက္မွု ရွိပါတယ္။ ဒါကုိလည္း အျခားေဆာင္းပါး တစ္ပုဒ္နဲ႔ သီးသန္႔ရွင္းလင္းပါ့မယ္။

လူေသလွ်င္ အသက္ဝိဥာဏ္လိပ္ျပာတို႔ ၇ ရက္မေန အေၾကာင္းတရားကို စာဖတ္သူတို႔ သိရွိနားလည္ သြားမယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ သတၱဝါအားလံုး ကိုယ္စိတ္ႏွစ္ျဖာ က်န္းမာခ်မ္းသာၾကပါေစ။

ေအာင္ခမ္း (ရိုးရာေလး)

Thursday, September 26, 2013

ART ေဆး၀ါး ျမန္မာႏိုင္ငံ တစ္၀န္းလံုး၌ ထက္၀က္ လိုအပ္ေနဆဲ



ကမာၻ႔ က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ (WHO) ၏ 2010 လမ္းညႊန္ခ်က္အရ ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ CD4 Count ကိုယ္ခံအား ၃၅၀ ေအာက္ ေရာက္ေနသူ ART ေဆးေသာက္ရန္ လိုအပ္ေနသည့္ PLHIV လူနာ တစ္သိန္း ႏွစ္ေသာင္း(၁၂၀၀၀၀) ေက်ာ္ရွိရာ လူဦးေရ ငါးေသာင္းေျခာက္ေထာင္ (၅၆၀၀၀) ေက်ာ္ အတြက္သာ အခမဲ့ ေဆးေသာက္ခြင့္ ရရွိေနသည္ဟု Myanmar Positive Group (MPG) ျမန္မာနိုင္ငံ အိပ္ခ်္အိုင္ဗြီ ေရာဂါပိုးနွင့္ အသက္ရွင္ ေနထိုင္သူမ်ား အသင္းမွ သိရိွရသည္။
 
“အီးယူနိုင္ငံမ်ားျဖစ္တဲ့ နယ္သာလန္၊ ဂ်ာမနီ၊ အေမရိကန္၊ ယူေက၊ ဘရာဇီးနဲ႔ ခ်မ္းသာတဲ့ နိုင္ငံေတြက အလွဴေငြေတြ လွဴဒါန္းတယ္။ အခုဆိုရင္ ဂ်ပန္ ပါလာၿပီ။ ေငြကေတာ့ လိုအပ္ေနဆဲပါပဲ။ ကမာၻ႕ေရာဂါ သံုးမ်ိဳးရန္ပံုေငြ အဖဲြ႕ထဲမွာ TV ေရာဂါ၊ HIV၊ ငွက္ဖ်ားေရာဂါ ပါ၀င္တယ္။ ကုသေရးနဲ႔ က်န္းမာေရး ၀န္ၾကီးဌာန လက္ေအာက္ ျမန္မာနိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ ေရာဂါ သံုးမ်ိဳးအဖြဲ႕ (၂၉) ဖြဲ႕ထားတယ္္။ အေကာင္အထည္ေဖာ္တဲ့ အဖြဲ႕က (၁၇) ဖြဲ႕ပဲ ရွိတယ္” ဟု MGP ၏ ဥကၠ႒ ဦးမ်ိဳးသန္႔ေအာင္က ေျပာသည္။
UNAIDS ၏ ခန္႔မွန္း တြက္ခ်က္မႈအရ ျမန္မာနိုင္ငံတြင္ HIV ေရာဂါပိုးႏွင့္ အသက္ရွင္ေနထိုင္သူေပါင္း နွစ္သိန္းေျခာက္ေသာင္း (၂၆၀၀၀၀) ခန္႔ ရွိေနၿပီး ျမန္မာနိုင္ငံ အတြက္ သံုးႏွစ္စာ ရန္ပံုေငြ အေမရိကန္ေဒၚလာ (၁၁၆) သန္း တိုးျပီး ရရွိထားေသာ္လည္း ART ေဆးေပး ရန္ ရန္ပံုေငြ လိုအပ္ေနဆဲ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ကိုယ့္အားကိုယ္ကိုး အဖြဲ႕ငယ္ေလးမ်ားသည္ သတိေပး ခံရျခင္း၊ တားဆီးျခင္း စသည့္ အခက္အခဲမ်ားနွင့္ ၾကံဳေတြ႕ေန ရေၾကာင္း စက္တင္ဘာ ၂၃ ရက္မွ ၂၄ ရက္အထိ Excel Hotel တြင္ က်င္းပျပဳ လုပ္သည့္ 7 th National PLHIV Forum 2013 ပြဲမွ သိရသည္။

“MPG ကြန္ရက္က သက္ဆိုင္ရာ CBO/NGO မဟုတ္သည့္ ကိုယ့္အားကိုယ္ကိုးအဖြဲ႕ ငယ္ေလးမ်ား လုပ္ငန္း မရပ္တန္႔ေစေရး အတြက္ အသင္းအဖြဲ႕ ဖြဲ႔စည္းျခင္းဆိုင္ရာ ဥပေဒမူၾကမ္းကို ေနာက္ဆံုး အၿပီးသတ္ေရးဆြဲၿပီး လႊတ္ေတာ္သို႔ တင္သြားမယ္” ဟု MGP ၏ ဥကၠ႒ ဦးမ်ိဳးသန္႔ေအာင္က ေျပာသည္။ PLHIV မ်ားကို ကူညီမႈေပးသည့္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားမွာ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္တြင္ ၂၀၉ ဖြဲ႔၊ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္တြင္ ၂၁၄ ဖြဲ႔ႏွင့္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္တြင္ တိုင္းေဒသၾကီး ၁၄ ခု၌ အဖြဲ႔အစည္း ၁၅၉ ဖြဲ႔ အထိ တိုးပြားလာသည္ဟု ၄င္းက ဆိုသည္။

“ကခ်င္မွာ HIV ရွိသူတိုင္း ၀ယ္ေသာက္က်တဲ့ အိုအိုင္လို႔ ေခၚတဲ့ေဆးကို က်န္းမာေရးဌာနမွာ ကိုယ့္ဘာသာကိုယ္ ၀ယ္ေသာက္ ရတယ္။ ကိုယ့္ဘာသာကို ၀ယ္ေသာက္ဖို႔ ခက္ခဲေတာ့ ဦးေနွာက္ အေျမွးပါး ေရာင္ေရာဂါ ရရွိၾကတယ္။ နားမလည္တာလည္း ပါတာေပါ့။ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕ေပၚမွာ လူနာ ၈၀ ေက်ာ္မွာ ၇၀ ေက်ာ္ေလာက္ပဲ ေဆးေပး တယ္။ လိင္ဆက္ ဆံတာနဲ႔ ေဆးထိုးအပ္ေၾကာင့္ ေရာဂါရတာ မ်ားတယ္” ဟု ကခ်င္ျပည္နယ္ PLHIV အဖြဲ႔မွ တာ၀န္ရွိသူ တစ္ဦးက ေျပာသည္။
၂၀၁၆ ခုႏွစ္တြင္ PLHIV ေ၀ဒနာ ရွင္မ်ားအတြက္ ART ေဆး ထပ္မံ၀ယ္ယူရန္ ေထာက္ပ့ံေပးမည့္ ကမာၻ႔ေရာဂါ သံုးမ်ိဳး ရန္ပံုေငြ (3D Fund) သည္ (၈၅) ရာခိုင္ႏႈန္း ျပည့္မီေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္း Myanmar Positive Group(MPG) ျမန္မာနိုင္ငံ အိပ္ခ်္အိုင္ဗြီ ေရာဂါပိုးႏွင့္ အသက္ရွင္ ေနထိုင္သူမ်ား အသင္းမွ သိရသည္။

ျမစ္မခ - ART ေဆး၀ါး ျမန္မာႏိုင္ငံ တစ္၀န္းလံုး၌ ထက္၀က္ လိုအပ္ေနဆဲ 

HIV ပိုးရွိသူမ်ားကို ခြဲျခား ဆက္ဆံမႈအား တရားဝင္ၫႊန္ၾကားခ်က္ျဖင့္ တားျမစ္ရန္ ေတာင္းဆိုလိုက္
 ပုဂၢလိကေဆးခန္းမ်ားတြင္ HIV ပိုးရွိ သူမ်ားကို က်န္းမာေရး ဝန္ထမ္းမ်ားက ခြဲျခားႏွိမ္ခ် ဆက္ခံမႈမ်ား မရွိေစရန္ က်န္းမာေရး ဝန္ႀကီးဌာနက ၫႊန္ၾကားခ်က္တစ္ရပ္ ထုတ္ျပန္ေပးရန္ ျမန္မာႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ HIV ႏွင့္ အသက္ရွင္ ေနထိုင္သူမ်ား ကြန္ရက္က ေတာင္းဆိုလိုက္သည္။

ပုဂၢလိက ေဆး႐ံု၊ ေဆးခန္းမ်ားတြင္ က်န္းမာေရး ဝန္ထမ္းမ်ားက HIV ပိုးရွိသူ မ်ားအား ခြဲျခားႏွိမ္ခ်ဆက္ဆံမႈ ျပဳလုပ္ျခင္းမ်ားကို ႀကံဳေတြ႕ေနရေသာေၾကာင့္ ေဆးကုသမႈ ခံယူရန္ အခက္အခဲ တစ္ရပ္ျဖစ္ေနသည္ဟု ယင္းကြန္ရက္ကဆိုသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ က်န္းမာေရး ဝန္ထမ္းမ်ား၏ HIV ပိုးရွိသူမ်ားအေပၚ ဆက္ဆံသည့္ အျပဳအမူမ်ားသည္ ေရရွည္တြင္ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ထိခိုက္မႈမ်ား၊ ေဆးကုသလိုျခင္း မရွိေစရန္ တြန္းအားေပး သကဲ့သို႔ ျဖစ္ေနသည္ဟု ဆိုသည္။

"ပုဂၢလိကေဆးခန္းေတြက က်န္းမာေရးဝန္ထမ္းေတြကို လိုက္နာရမယ့္ က်င့္ဝတ္ေတြကို က်န္းမာေရး ဝန္ႀကီးဌာနက ၫႊန္ၾကားခ်က္ေတြ တိုက္႐ိုက္ထုတ္ျပန္ ေပးမွ ေဆးခန္းေတြမွာ ခြဲျခားႏွိမ္ခ်မႈေတြ ေလ်ာ့နည္း သြားမွာ" ဟု ကြန္ရက္ ဥကၠ႒ ဦးမ်ိဳးသန္႔ေအာင္က ေျပာသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ HIV ႏွင့္ ေနထိုင္သူမ်ား ကြန္ရက္မ်ားက HIV ပိုးရွိသူမ်ားအား က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ အခ်က္(၆)ခ်က္ျဖင့္ စက္တင္ဘာ ၂၄ ရက္က ေတာင္းဆို လိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။
ထိုေတာင္းဆိုခ်က္မ်ားတြင္ ART ေဆးဝါးမ်ားကို ေဈးႏႈန္းခ်ိဳသာစြာ ဝယ္ယူႏိုင္ရန္အတြက္ စီမံေပးရန္၊ ၿမိဳ႕နယ္အဆင့္ ART စင္တာမ်ားတြင္ HIV ပိုးကူးစက္ခံရသူမ်ား၏ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား ပါဝင္ခြင့္ရရွိရန္၊ အိပ္ခ်္အိုင္ဗြီပိုး ရွိသူမ်ားအား လုပ္ငန္းခြင္အတြင္း ခြဲျခားဆက္ဆံမႈ မရွိရန္ က်န္းမာေရး ဝန္ႀကီးဌာန အေနျဖင့္ ၫႊန္ၾကားခ်က္ ထုတ္ေပးရန္၊ ထိုသို႔ၫႊန္ၾကားခ်က္ ထုတ္ရန္ မူဝါဒတစ္ရပ္ကို ကုလသမဂၢအဖြဲ႕မ်ား၊ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားက ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္ႏွင့္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားပါ ပူးေပါင္းပါဝင္ရန္ စေသာ အခ်က္မ်ားျဖင့္ ေတာင္းဆိုလိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။

HIV ပိုးရွိသူမ်ားအတြက္ လိုအပ္ေနသည့္ ART ေဆးဝါးမ်ားကို လက္လွမ္းမီ ရရွိေရးအတြက္ ၿမိဳ႕နယ္အဆင့္ ART စင္တာမ်ားကို တိုးခ်ဲ႕ေပးမွသာ လူတိုင္း ေအအာတီေဆးဝါးမ်ားကို အဆင္ေျပစြာရရွိ လာမည္ဟု ဆိုသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေအအာတီေဆးေသာက္သံုးရန္ လိုအပ္ေနေသာ အိတ္ခ်္အိုင္ဗြီပိုးရွိသူ အားလံုး၏ ၄၀ ရာခိုင္ႏႈန္းကိုသာ ေဆးေပးေဝႏိုင္ေသးသည္။

HIV ျဖင့္ အသက္ရွင္ေနထိုင္သူမ်ားကြန္ရက္၏ သတၲမအႀကိမ္ေျမာက္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးပြဲကို စက္တင္ဘာ ၂၄ ရက္က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ေရႊဂံုတိုင္ရွိ ွ Excel Tower တြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး တစ္ႏို္င္ငံလံုးမွ HIV ကြန္ရက္ ကိုယ္စားလွယ္ ႏွစ္ရာေက်ာ္က အစိုးရႏွင့္ ကုလသမဂၢ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ ႏိုင္ငံတကာ HIV/AIDS ဆိုင္ရာ ဝန္ေဆာင္မႈ ေပးေနေသာ အဖြဲ႕စည္းမ်ားသို႔ လက္မွတ္ေရးထိုး ေတာင္းဆိုလိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။


၂၀၁၆ ခုႏွစ္တြင္ ART ေဆး၀ါး လိုအပ္ခ်က္၏ ၈၅ ရာခိုင္ႏႈန္းအထိ ေပးရန္လ်ာထား

အိတ္ခ်္အိုင္ဗြီ ေအအိုင္ဒီအက္စ္ ေ၀ဒနာရွင္မ်ား အတြက္ ေအအာတီ စင္တာသစ္မ်ား တိုးခ်ဲ႕ေပးမည္ျဖစ္ၿပီး ၂၀၁၆ ခုႏွစ္တြင္ ေဆး၀ါး လိုအပ္ခ်က္၏ ၈၅ ရာခိုင္ႏႈန္းအထိ ေပးရန္လ်ာထားေၾကာင္း က်န္းမာေရး ဦးစီးဌာန၊ အမ်ဳိးသား ခုခံက်/ကာလသားေရာဂါ တိုက္ဖ်က္ေရး စီမံကိန္းမွ သိရသည္။

လက္ရွိ ေအအာတီေဆး၀ါး လိုအပ္ေနသည့္ အိတ္ခ်္အိုင္ဗြီ ေအအိုင္ဒီအက္စ္ ေ၀ဒနာရွင္မ်ား အနက္ ၆၀၀၀၀ ေက်ာ္ (၄၈ ဒသမ ၅ ရာခိုင္ႏႈန္း) ကို ေဆးေပးလ်က္ရွိၿပီး လာမည့္ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္တြင္ ေ၀ဒနာရွင္ တစ္သိန္းေက်ာ္ (၈၅ ရာခိုင္ႏႈန္း) အထိ တိုးျမႇင့္ေပးသြားရန္ လ်ာထားေၾကာင္းႏွင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ခန္႔မွန္း တြက္ခ်က္မႈမ်ားအရ အိတ္ခ်္အိုင္ဗြီ ေအအိုင္ဒီအက္စ္ ေ၀ဒနာရွင္ေပါင္း ၁၂၀၀၀၀ ေက်ာ္ခန္႔ ရွိသည္။

ထို႔ျပင္ ေ၀ဒနာရွင္မ်ား အတြက္ ေအအာတီ စင္တာသစ္မ်ားကို တစ္ႏုိင္ငံလံုး အတိုင္းအတာျဖင့္ တိုးခ်ဲ႕သြားမည္ျဖစ္ၿပီး လာမည့္ ၂၀၁၅ အထိ အစိုးရ ေဆး႐ံုႀကီး ၁၇ ခုႏွင့္ တိုင္းေဒသႀကီးႏွင့္ ျပည္နယ္အဆင့္ ခုခံက် ကာလသားေရာဂါ တိုက္ဖ်က္ေရးအဖြဲ႕ ေဆးခန္း ခုႏွစ္ခုတို႔တြင္ ေအအာတီ စင္တာအသစ္မ်ား တိုးခ်ဲ႕သြားမည္ ျဖစ္သည္။
ယင္းေအအာတီ စင္တာမ်ားတြင္ ေျခာက္လမွ တစ္ႏွစ္အထိ ေအအာတီေဆး၀ါးျဖင့္ ကုသမႈ ခံယူၿပီးေသာ လူနာမ်ားအား ၿမိဳ႕နယ္အဆင့္ Decentralized ART sites မ်ားသို႔ လႊဲေျပာင္းေပးၿပီး ဆက္လက္ကုသမႈ ခံယူေစမည္ ျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ ယခုႏွစ္အတြင္း Decentralized ART sites ၃၀ အထိ ဖြင့္လွစ္ သြားမည္ျဖစ္ၿပီး ၂၀၁၅ ခုႏွစ္တြင္ ၁၀၁ ခုအထိ တိုးခ်ဲ႕ရန္ လ်ာထားေၾကာင္း သိရသည္။

အိတ္ခ်္အိုင္ဗြီ/ေအအိုင္ဒီအက္စ္ ေ၀ဒနာရွင္မ်ားအား ေအအာတီ ေဆး၀ါးျဖင့္ ကုသေပးေနသည့္ ရန္ကုန္တုိင္းေဒသႀကီး မဂၤလာဒံုၿမိဳ႕နယ္ရွိ မဂၤလာဒံု အထူးကုေဆး႐ံု ေအအာတီစင္တာကို ၂၀၀၇ ခုႏွစ္က စတင္ ဖြင့္လွစ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ပထမေလးလ အထိ ရရွိထားသည့္ စာရင္းမ်ားအရ ကေလးလူနာ ၄၁၁ ဦး အပါအ၀င္ ေ၀ဒနာရွင္ စုစုေပါင္း ၃၈၄၁ ဦးအား ေအအာတီေဆး၀ါးမ်ား ေထာက္ပံ့ေပးလ်က္ရွိေၾကာင္း သိရသည္။

Eleven - ၂၀၁၆ ခုႏွစ္တြင္ ART ေဆး၀ါး လိုအပ္ခ်က္၏ ၈၅ ရာခိုင္ႏႈန္းအထိ ေပးရန္လ်ာထား